ΣΥΜΠΟΣΙΟ ΓΙΑ ΤΗΝ ΤΥΠΟΠΟΙΗΣΗ TEE 27-28/11/2008 Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΗΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ ΜΑΡΙΑ ΠΙΤΣΙΚΑ ΙΕΥΘΥΝΤΡΙΑ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗ TUV HELLAS 27-11-2008 1
ISO (International Organization for Standards) Έρευνα εκέµβρης του 2007 175 χώρες ISO 9001:2000 (ΠΟΙΟΤΗΤΑ) ISO14001:2004 (ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ) ISO/TS 16949:2002 (ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟΒΙΟΜΗΧΑΝΙΑ) ISO 13485:2003 (ΙΑΤΡΟΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΑ) ISO/IEC 27001:2005 (ΑΣΦΑΛΗΣ ΙΑΧΕΙΡΙΣΗ Ε ΟΜΕΝΩΝ) OHSAS 18001 ISO 22000 951 486 154 572 35 198 12 985 7 732 ΕΝΥΠΑΡΧΟΥΝΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΝΥΠΑΡΧΟΥΝΣΤΟΙΧΕΙΑ 2
ΗΕφαρµογή και η Πιστοποίηση των Συστηµάτων ιαχείρισης εµφανίζει συνεχή ανοδική πορεία καθώς επιβάλλεται από τις ανάγκες της παγκοσµιοποίησης της αγοράς και τις απαιτήσεις των πελατών Υπάρχουν πολλές έρευνες που τεκµηριώνουν τα οφέλη από την Εφαρµογή και την Πιστοποίηση των Συστηµάτων ιαχείρισης. Ένα επιπλέον όφελος,το οποίο ίσως είναι δύσκολο να αποτιµηθεί ποσοτικά είναι και η διάδοση και η εφαρµογή των Προτύπων Για πολλές επιχειρήσεις,κυρίως µικροµεσαίες και χιλιάδες άτοµα που εκπαιδεύτηκαν και εκπαιδεύονται για τις ανάγκες της Πιστοποίησης, ηπρώτη επαφή τους µε Πρότυπαήταν εκείνη µε τα Πρότυπα Συστηµάτων ιαχείρισης 3
ΣΕΙΡΑ ΠΡΟΤΥΠΩΝ ISO 9001 ΑΡΙΘΜΟΣ ΠΡΟΤΥΠΩΝ 15 ΕΚΤΟΣ ΑΠΟ ΤΑ ΒΑΣΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ ΤΩΝ ΣΥΣΤΗΜΑΤΩΝ ΙΑΧΕΙΡΙΣΗΣ,Η ΚΑΘΕ ΣΕΙΡΑ ΣΥΜΠΕΡΙΛΑΜΒΑΝΕΙ ΚΑΙ ΠΟΛΛΑ ΑΚΟΜΗ ΠΡΟΤΥΠΑ ΚΑΘΩΣ ΚΑΙ Ο ΗΓΟΥΣ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ISO 14001 20 ISO 22000 4 ISO 27001 3 4
ΕΝ ΕΙΚΤΙΚΑ ΠΑΡΑΤΙΘΕΝΤΑΙ ΟΙ Ο ΗΓΟΙ ΕΦΑΡΜΟΓΗΣ ΓΙΑ ΤΟ ISO 9001:2000 ISO 15161:2001 Guidelines on the application of ISO 9001:2000 for the food and drink industry ISO/IEC TR 90005:2008 Systems engineering -- Guidelines for the application of ISO 9001 to system life cycle processes IWA 4:2005 Quality management systems -- Guidelines for the application of ISO 9001:2000 in local government IWA 1:2005 Quality management systems -- Guidelines for process improvements in health service organizations IWA 2:2007 Quality management systems -- Guidelines for the application of ISO 9001:2000 in education CEN/TR 15592:2007 Health services - Quality management systems - Guide for the use of EN ISO 9004:2000 in health services for performance improvement CEN/TS 15224:2005 Health services - Quality management systems - Guide for the use of EN ISO 9001:2000 5
EN 12798:2007 Transport Quality Management System - Road, Rail and Inland navigation transport - Quality management system requirements to supplement EN ISO 9001 for the transport of dangerous goods with regard to safety EN 9101:2008 Aerospace series - Quality management systems - Assessment (based on ISO 9001:2000) EN 2000:1991 Aerospace series - Quality assurance - EN aerospace products - Approval of the quality system of manufacturers EN 9111:2005 Aerospace series - Quality management systems - Assessment applicable to maintenance organizations (based on ISO 9001:2000) EN ISO 15378:2007 Primary packaging materials for medicinal products - Particular requirements for the application of ISO 9001:2000, with reference to Good Manufacturing Practice (GMP) (ISO 15378:2006) 6
ISO 9001:2000 ΕΙΣΑΓΩΓΗ 0.1 Γενικότητες «Οι απαιτήσεις για το Σ Π που καθορίζονται σε αυτό το ιεθνές Πρότυπο είναι συµπληρωµατικές µε τις απαιτήσεις για τα προϊόντα.» «Αυτό το ιεθνές Πρότυπο µπορεί να χρησιµοποιηθεί...γιανααξιολογείταιη ικανότητα του Οργανισµού απαιτήσεις πελατών, κανονιστικές απαιτήσεις καθώς και τις δικές του απαιτήσεις.» ΕΦΑΡΜΟΓH ΠΡΟΤΥΠΩΝ ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΗ Η ΟΧΙ; 1. Πρότυπα Προϊόντος/ εγκατάστασης 2. Πρότυπα µεθόδων ελέγχου 3. Πρότυπα δειγµατοληψίας 4. CE 7
Θεωρητικά η εφαρµογή των Προτύπων είναι προαιρετική εκτός των Περιπτώσεων που απαιτείται από την ΕυρωπαϊκήήΕθνικήΝοµοθεσία. Στην πράξη όµως η εφαρµογή απαιτείται συχνά από τον πελάτη ήδηλώνεται από τον ίδιο τον παραγωγό. Έτσι µέσω της εφαρµογής των Προτύπων ιαχείρισης προωθείται και η εφαρµογή και όλων των άλλων κατηγοριών προτύπων Η εξέλιξη είναι πολύ σηµαντική γιατί συµβάλλει στη βελτίωση των διαδικασιών παραγωγής και ελέγχων,στη συµµόρφωση των προϊόντων µε συγκεκριµένες προδιαγραφές και εποµένως και στη διασφάλιση των απαιτήσεων των πελατών. 8
ΠΑΡΑ ΕΙΓΜΑ 1 ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗ ΚΑΤΑ ΙSΟ 9001:2000 ΛΑΤΟΜΕΙΟΥ ΑΠΑΙΤΗΣΗ ΓΙΑ CE ΕΝ ΕΙΚΤΙΚΑ ΑΝΑΦΕΡΟΝΤΑΙ ΣΧΕΤΙΚΑ ΠΡΟΤΥΠΑ ΠΡΟΪΟΝΤΟΣ ΕΛΟΤ ΕΝ 12620:2002 Αδρανή για σκυρόδεµα ΕΛΟΤ ΕΝ 13043:2002 Αδρανή ασφαλτοµιγµάτων και επιφανειακών επιστρώσεων οδών, αεροδροµίων και άλλων περιοχών κυκλοφορίας οχηµάτων ΕΛΟΤ ΕΝ 13055-1:2002 Ελαφρά αδρανή για σκυροδέµατα, κονιάµατα και ενέµατα ΕΛΟΤ ΕΝ 13139:2002 Αδρανή κονιαµάτων ΕΛΟΤ ΕΝ 13242:2002 Αδρανή υλικών σταθεροποιηµένων µε υδραυλικές κονίες ή µη σταθεροποιηµένων για χρήση στα τεχνικά έργα και την Οδοποιία ΕΛΟΤ ΕΝ 13383-1:2002 Φυσικοί Ογκόλιθοι ΕΛΟΤ ΕΝ 13450:2002 Αδρανή για έρµα σιδηροδροµικών γραµµών 9
Ενδεικτικά αναφέρονται πρότυπα για µεθόδους ελέγχου EN 932-5:1999 EN 932-1:1996 EN 932-6:1999 EN 933-1:1997 EN 933-2:1995 EN 933-3:1997 EN 933-6:2001 EN 933-5:1998 EN 933-7:1998 Tests for general properties of aggregates - Part 5: Common equipment and calibration Tests for general properties of aggregates - Part 1: Methods for sampling Tests for general properties of aggregates - Part 6: Definitions of repeatability and reproducibility Tests for geometrical properties of aggregates - Part 1: Determination of particle size distribution - Sieving method Tests for geometrical properties of aggregates - Part 2: Determination of particle size distribution - Test sieves, nominal size of apertures Tests for geometrical properties of aggregates - Part 3: Determination of particle shape - Flakiness index Tests for geometrical properties of aggregates - Part 6: Assessment of surface characteristics - Flow coefficient of aggregates Tests for geometrical properties of aggregates - Part 5: Determination of percentage of crushed and broken surfaces in coarse aggregate particles Tests for geometrical properties of aggregates - Part 7: Determination of shell content - Percentage of shells in coarse aggregates 10
Ενδεικτικά αναφέρονται πρότυπα για µεθόδους ελέγχου EN 933-7:1998 EN 933-8:1999 EN 933-9:1998 EN 1097-6:2000 EN 1097-3:1998 EN 1097-2:1998 EN 1097-1:1996 Tests for geometrical properties of aggregates - Part 7: Determination of shell content - Percentage of shells in coarse aggregates Test for geometrical properties of aggregates - Part 8: Assessment of fines - Sand equivalent test Tests for geometrical properties of aggregates - Part 9: Assessment of fines - Methylene blue test Tests for mechanical and physical properties of aggregates - Part 6: Determination of particle density and water absorption Tests for mechanical and physical properties of aggregates - Part 3: Determination of loose bulk density and voids Tests for mechanical and physical properties of aggregates - Part 2: Methods for the determination of resistance to fragmentation Tests for mechanical and physical properties of aggregates - Part 1: Determination of the resistance to wear (micro-deval) 11
Ενδεικτικά αναφέρονται πρότυπα για µεθόδους ελέγχου EN 1097-8:1999 EN 932-3:1996 Tests for mechanical and physical properties of aggregates - Part 8: Determination of the polished stone value Tests for general properties of aggregates - Part 3: Procedure and terminology for simplified petrographic description EN 1744-1:1998 Tests for chemical properties of aggregates - Part 1: Chemical analysis EN 1367-2:1998 Tests for thermal and weathering properties of aggregates - Part 2: Magnesium sulfate test EN 1367-5:2002 Tests for thermal and weathering properties of aggregates - Part 5: Determination of resistance to thermal shock 12
ΠΑΡΑ ΕΙΓΜΑ 2 ΤΟΜΕΑΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ISO 9001/ΙSO 22000 Η CEN έχει εκδώσει πάνω από 400 Πρότυπα για τον τοµέα τροφίµων µε τις ακόλουθες Τεχνικές Επιτροπές CEN/TC 174, Fruit and vegetable juice CEN/TC 194, Utensils in contact with food CEN/TC 275, Food analysis - Horizontal methods CEN/TC 302, Milk and milk products CEN/TC 307, Oilseeds, vegetable and animal fats and oils and their byproducts CEN/TC 327, Animal feeding stuffs CEN/TC 338, Cereals and cereal products Αντίστοιχα Πρότυπα έχει εκδώσει και ο ISO.Πολλά από τα Πρότυπα αυτά εφαρµόζονται κυρίως για τον έλεγχο των τροφίµων όπου απαιτούνται πρότυπες και επικυρωµένες µέθοδοι. 13
ΣΤΗ ΙΑ ΟΣΗ ΤΩΝ ΠΡΟΤΥΠΩΝ 0TC34/SC 2 Oleaginous seeds and fruits and oilseed meals 1 TC 34/SC 3 2 TC 34/SC 4 3 TC 34/SC 5 4 TC 34/SC 6 5 TC 34/SC 7 6 TC 34/SC 8 7 TC 34/SC 9 8 TC 34/SC 10 9 TC 34/SC 11 10 TC 34/SC 12 11 TC 34/SC 14 Fruit and vegetable products Cereals and pulses Milk and milk products Meat, poultry, fish, eggs and their products Spices, culinary herbs and condiments Tea Microbiology Animal feeding stuffs Animal and vegetable fats and oils Sensory analysis Fresh, dry and dried fruits and vegetables 12 TC 34/SC 15 13 TC 34/SC 16 ΚΑΙ ΠΡΟΤΥΠΑ ΟΠΩΣ Coffee Horizontal methods for the detection of molecular biomarkers in: foods; seeds and propagules of food crops; commodity food crops; fruits; vegetables and derived foods ISO 7304-2:2008 Alimentary pasta produced from durum wheat semolina Estimation of cooking quality by sensory analysis Part 2: Routine method, describes a test method for laboratories to determine a minimum of cooking time for pasta 14
Είναι λοιπόν σαφές ότι κατά τη διάρκεια της επιθεώρησης ενός Συστήµατος ιαχείρισης πλέον της αξιολόγησης της συµµόρφωσης µετοπρότυπο/ α ιαχείρισης αξιολογείται και η συµµόρφωση µε άλλης κατηγορίας Πρότυπα Ηεφαρµογή των Συστηµάτων ιαχείρισης και η διάδοση των Προτύπων έχουν πολλαπλά οφέλη όπως προκύπτει από έρευνες οι οποίες έχουν γίνει σε διάφορες περιοχές του κόσµου και έχουν δηµοσιευτεί στο περιοδικό του ISO «ISO MANAGEMENT SYSTEMS» Ενδεικτικά,ακολουθούν τα αποτελέσµατα δύο ερευνών στις ΗΠΑ και στην Ιαπωνία 15
ΗΠΑ, 277 ΕΤΑΙΡΕΙΕΣ ISO 9001:2000 ΒΕΛΤΙΩΣΗ Ικανοποίηση πελάτη 67% Ποιότητα προϊόντος 57% Αύξηση παραγωγικότητας 60% ιατήρηση πελατών 51% Αύξηση µεριδίου αγοράς 37% ΙΑΠΩΝΙΑ 630 ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ISO 9001:2000 Βελτίωση Της Επίδοσης 50.1% Ευκολία στη χρήση 27.8% 16
ΗεφαρµογήκαιηπιστοποίησητωνΣυστηµάτων ιαχείρισης Ποιότητας (Σ Π), κατά το Πρότυπο ISO9001,έχει δεχτεί κατά καιρούς πολλές κριτικές Πολλοί αµφισβήτησαν την προστιθέµενη αξία του ως προς τα επιχειρηµατικά αποτελέσµατα Πολύ συχνά επίσης έχει αµφισβητηθεί η αποτελεσµατικότητα της εφαρµογής των Προτύπων µε επιχειρήµατα όπως: «Αναχαιτίζουν την καινοτοµία» «ηµιουργούν τεχνικά εµπόδια» Είναι λοιπόν σηµαντικό να εξετάσουµε τααποτελέσµατα ορισµένων ερευνών που αφορούν στα οικονοµικά αποτελέσµατα των ανωτέρω για να αποδείξουµε τοαντίθετο. 17
ΕΡΕΥΝΕΣ ΙSO9001-ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΑ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ 7598 ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ ΗΠΑ Σύγκριση µεταξύ πιστοποιηµένων και µη, µε συγκρίσιµα οικονοµικά στοιχεία,στους τοµείς της Χηµικής Βιοµηχανίας, Βιοµηχανικού εξοπλισµού και Ηλεκτρονικού εξοπλισµού ROA( απόδοση ως προς ενεργητικό) COGS/SALES, (κόστος προϊόντων που πωλήθηκαν ως προς αξία πωλήσεων) SALES/ASSETS (αξία πωλήσεων ως προς ενεργητικό) Tobin Q (αξία της αγοράς των επιχειρήσεων στην αξία αντικατάστασης των ενσώµατων ακινητοποιήσεων: Q = αγοραία αξία αξία αντικατάστασης ) 18
19 ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΕΞ/ΟΣ ΧΗΜΙΚΗ ΒΙΟΜ/ΝΙΑ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟΣ ΕΞ/ΟΣ
ΕΤΟΣ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΣΗΣ + 3 ΕΤΗ XHMIKH BIOMHXANIA ΒΙΟΜΗΧΑΝΙΚΟΣ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΟΣ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ * % ΙΑΦΟΡΑ * % ΙΑΦΟΡΑ * % ΙΑΦΟΡΑ ROA 2.1 12 4.8 37 8.7 55 COGS/ SALES 1.5 2.7 2.5 4 2.9 4.9 SALES/ ASSETS 9.9 7.6 12 10 * ΙΑΦΟΡΑ ΑΠΟ ΜΗ ΠΙΣΤΟΠΟΙΗΜΕΝΕΣ 20
Η ΣΥΜΒΟΛΗ ΤΗΣ ΤΥΠΟΠΟΙΗΣΗΣ ΣΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ Τοµέας Ύδρευσης µείωση κόστους λόγω τυποποίησης Μεγάλες µονάδες 1-5% Μικρές µονάδες 5-10% Αντίστοιχες και οι µειώσεις για τους χρήστες Αύξηση στο ΑΕΠ (Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν): εταιρείες ύδρευσης:$230 εκατοµ/ έτος, βιοµηχανίες χρήστες: $440 εκατοµ/ έτος Τοµέας Ηλεκτροδότησης µείωση κόστους λόγω τυποποίησης 1-5% για παραγωγούς, διανοµείς και χρήστες Αύξηση στο ΑΕΠ (Ακαθάριστο Εγχώριο Προϊόν): εταιρείες Ηλεκτροδότησης: $430 εκατοµ/ έτος βιοµηχανίες χρήστες :$850 εκατοµ/ έτος Standards Australia submission to Productivity Commission Research Study into Public Support for Science and Innovation 21
ΑΥΣΤΡΑΛΙΑ 22
BSI «White Paper Standardization as a business investment» (2005 study by DTI*) «Συµβολή της τυποποίησης 2.5 δισεκατοµµύρια /έτος στην οικονοµία της Μεγάλης Βρετανίας και στην κατά 13% ανάπτυξη της παραγωγικότητας των εργαζοµένων» Έρευνα του Αυστριακού Οργανισµού Τυποποίησης, 2004 ( Der Nutzen der Normung für Unternehmen und Volkswirtschaft ) «Στην Αυστρία τα οφέλη από την Τυποποίηση ανέρχονται σε 1.74 δισεκατοµµύρια ενώ το κόστος σε 43εκατοµµύρια. Το όφελος είναι 40 φορές µεγαλύτερο από το κόστος Engineering Standards Committee, η µείωση της ποικιλοµορφίας των µεγεθών στα προϊόντα δοµικού χάλυβα από 175 σε 113 και του εύρους των γραµµών του τραµ από 75 σε 5 είχε ως αποτέλεσµα τηµείωση του κόστους στη βιοµηχανία χάλυβα κατά 1 εκατοµµύριο /έτος 23
ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ «The Financial Impact of ISO 9000 Certification in the US: An Empirical Analysis» Charles J. Corbett, Marνa J. Montes-Sancho David A. Kirsch «Συνολικά, η έρευνα αποδεικνύει ότι ο προσεκτικός σχεδιασµός και η εφαρµογή συνεπούς και τεκµηριωµένου Συστήµατος ιαχείρισης Ποιότητας µπορεί να συµβάλλει σηµαντικά σε εξαιρετικές οικονοµικές επιδόσεις» «Annex to the Proposal for a Decision of the European Parliament and of the Council on the financing of European standardisation.ex-ante EVALUATION {COM(2005) 377 final}» «Πρόσφατη µελέτη που έγινε από Μεγάλο Οργανισµό Τυποποίησης τεκµηριώνει ότι η τυποποίηση στην Ευρώπη συνεισφέρει στο 1 % του ΑΕΠ. Επίσης ηπροστιθέµενη αξία που παράγεται από την τυποποίηση είναι τουλάχιστον η ίδια µε εκείνη που παράγεται από τα ιπλώµατα Ευρεσιτεχνίας. Γι αυτό και η τυποποίηση είναι τόσο σηµαντική για την Ευρωπαϊκή Πολιτική» 24