Γεια σου Πάνο Προβληµατισµός πάνω σε δύο διδασκαλίες φωτός... Συγγνώµη που δε σου απάντησα τόσο καρό, αλλά δουλειές ατέλειωτες µε αναγκάζουν να ρίχνω κλεφτές µατιές στο δίκτυο. Έτσι, ενώ παρουσιάζονται καταπληκτικές αναρτήσεις από διάφορους φίλους, άλλες φορές τις παίρνω χαµπάρι και άλλες όχι. Θέλω να πάρω θέση, αλλά δε προλαβαίνω και έτσι αποµονώνω καµιά ανάρτηση και µόλις βρω καιρό δικιά µου θέση. Χώρια που έχω και τόσες και τόσες εκκρεµότητες στις οποίες λέω ότι πρέπει να απαντήσω, αλλά... Τέλος πάντων... 1) Γράφεις Πάνο: «...(Θρασύβουλε) διάβασα προσεκτικά την απάντησή σου αλλά θα πρέπει να οµολογήσω ότι δεν ενθουσιάσθηκα. εν κατάλαβα γιατί δεν υπάρχει σκοτάδι όταν κάτι το βλέπω µαύρο. Τώρα αν αυτό ση- µαίνει πολύ λιγότερα ή καθόλου φωτόνια τι σηµασία έχει; Με τον ορισµό που δίνεις για το σκοτάδι θα πρέπει αυτό να είναι µία αισθητική εµπειρία µόνο για τυφλούς. εν κατάλαβα πως τα 4 φωτόνια που απορροφώνται και επανεκπέµπονται δεν εµφανίζονται απέναντι, ενώ όλα τα υπόλοιπα που σκεδάζονται ( δηλαδή διασκορπίζονται ) δεν διασκορπίζονται αλλά εµφανίζονται απέναντι. εν κατάλαβα γιατί είναι παραπάνω από 4 αφού εγώ βλέπω να λείπουν µετά βίας 4 γραµµές από το φάσµα. εν κατάλαβα πως σε ένα νέφος µε ατοµικό υδρογόνο υπάρχουν µοριακές και πλεγµατικές διεγέρσεις. Απάντηση: α. Οι «ορισµοί» που προσπαθώ να υιοθετώ, όχι µόνο στο σκοτάδι αλλά παντού σε όσα µε αφήνουν ελεύθερο να διδάξω, είναι ορισµοί µηχανισµών, είναι ορισµοί των αιτιών, είναι ορισµοί της «αλήθειας» που εκείνη την στιγµή κατέχει ο άνθρωπος και που τυχαίνει να ξέρω εγώ. Μόνο αυτό Πάνο µπορεί «να ψυχαναλύσει» τη στάση µου είτε εδώ είτε σε όλες τις αναρτήσεις µου. Αν κάπου κάνω λάθος, είτε από κακή διατύπωση είτε από έλλειψη γνώσης, αυτό δεν καταργεί αυτή την προσπάθεια µου για ορισµούς (και όχι µόνο) αλήθειας. Έτσι λοιπόν σε ένα Σύµπαν γεµάτο από φωτόνια (που «λάµπει» πιθανώς για άλλα πλάσµατα), για τον άνθρωπο ο χαρακτηρισµός σκοτάδι εκεί που κοιτά αφορά: Το να µην φτάνει στα µάτια του κανένα µα κανένα φωτόνιο (ορατού φωτός) από το χώρο που κοιτά Το να φτάνουν στα µάτια του τόσο λίγα φωτόνια (ορατού φωτός) από το χώρο που κοιτά, τα οποία να µην είναι ικανά να ευαισθητοποιήσουν τα µάτια του ανθρώπου, ώστε να δει. Φτάνουν φωτόνια ικανά να το ερεθίσουν αλλά από τις περιοχές γύρω γύρω από εκεί που κοιτά φτάνουν τόσα πολλά άλλα φωτόνια και τέτοιων ποικιλιών που το κάνουν την περιοχή που έχει αποµονώσει να εξετάζει τη βλέπει σκοτεινή Τα µάτια του ανθρώπου ή ο ίδιος ο συγκεκριµένος άνθρωπος έχουν πρόβληµα. Σε αυτή την περίπτωση όµως πρέπει να είµαστε επιφυλακτικοί στο τί συµβαίνει. 1
Λέω δηλαδή ό,τι θα συµβεί και σε ένα µηχάνηµα: Είναι τροµερά ευαίσθητο αλλά δε δείχνει τίποτε γιατί δεν υπάρχει τίποτε να δείξει εν είναι τόσο ευαίσθητο εν είναι αξιόπιστο Είναι χαλασµένο Ο «ορισµός» λοιπόν τον οποίο δίνω για το σκοτάδι είναι µια περιγραφή των µηχανισµών που εγώ τουλάχιστον θυµάµαι ή ξέρω να το δηµιουργούν στα ανθρώπινα µάτια. εν είναι «...µια αισθητική εµπειρία µόνο για τυφλούς» όπως λες, αλλά µια προσπάθεια α- πόδωσης της σύγχρονης γνώσης που κατέχω. β. Το γεγονός ότι τα 4 (είδη, αλλά επουδενί πλήθος) φωτόνια στα οποία αναφέρεσαι έχουν άλλλη συµπεριφορά από τα υπόλοιπα, το έχω ήδη εξηγήσει (ποιοτικά σε µαθητή) σε προηγούµενη ανάρτησή µου, αλλά θα το κάνω και παρακάτω γιατί πιστεύω ότι θα φανεί τί µας διαφοροποιεί. γ. Λείπουν και άλλες γραµµές από το φάσµα, αλλά εσύ µε τα βίας βλέπεις 4 για τους λόγους που δηµιουργούν το σκοτάδι και τους οποίους ήδη ανέφερα. (Κοιτάς σε περιοχές που δε µπορούν να ενεργοποιήσουν το µάτι σου για τους λόγους που σου ανέφερα) δ. εν είπα (ή δεν έδωσα να εννοηθεί) ότι το ατοµικό υδρογόνο έχει µοριακές και πλεγµατικές διεγέρσεις, αλλά ότι ένα µέσο γενικώς µπορεί να τα κάνει αυτά και άλλα. Και έρχοµαι στο σηµαντικότατο! 2) Γράφεις Πάνο: «...(Θρασύβουλε) Σε αντιδιαστολή µε τη δική σου ερµηνεία σχετικά µε την καθυστέρηση του φωτός σε διαφανή υλικά, παραπέµπω σε µία δική µου ερµηνεία εδώ: http://dide.ker.sch.gr/ekfe/epiloges/6_artra/56_quadum_per.doc Μετά απο αυτή τη συζήτηση επιµένω ότι η διαφάνεια είναι δύσκολο να ερµηνευτεί µε το κβαντοµηχανικό µοντέλο σε επίπεδο Λυκείου...» Απάντηση: Σε κάποια από τα σηµεία που λες ότι δεν ενθουσιάστηκες µε όσα έγραψα για τη σκέδαση και την απορρόφηση που οδηγεί σε ατοµική διέγερση µε αδικείς, γιατί και εσύ στο γραπτό που µε παρέπεµψες γράφεις ακριβώς µα ακριβώς τα ίδια που έχω γράψει ήδη και εγώ, αλλά µε άλλη διδακτική στάση από σένα. Έγραψες Πάνο κάτι διαφορετικό από ό,τι έγραψα εγώ; Κοίτα τί έγραψες εσύ: «...Θα αρχίσουµε λέγοντας ότι αυτό που λέµε στους µαθητές µας ότι απορρόφηση ενός φωτονίου από ένα ηλεκτρόνιο έχουµε µόνο όταν η ενέργεια του φωτονίου είναι ίση µε ένα επιτρεπτό ενεργειακό άλµα του ηλεκτρονίου, δεν είναι αληθές!. Το κάθε φωτόνιο ανεξάρτητα από την 2
ενέργειά του αλληλεπιδρά µε το ηλεκτρόνιο. Αν η συχνότητα του φωτονίου είναι ίση µε κάποια από τις επιτρεπτές ενεργειακές στάθµες του ηλεκτρονίου, τότε έχουµε απορρόφηση συντονισµού. Το ηλεκτρόνιο σε αυτή την περίπτωση απορροφά το φωτόνιο και παραµένει στην διεγερµένη στάθµη για χρόνο 10-7 -- 10-8 sec οπότε και αποδιεγείρεται αυθόρµητα εκπέµποντας ξανά ένα ή περισσότερα φωτόνια. Το ηλεκτρόνιο όµως µπορεί να απορροφήσει και ένα φωτόνιο οποιασδήποτε ενέργειας αυξάνοντας έτσι την ενέργειά του. Η διαδικασία αυτή ονοµάζεται ελαστική σκέδαση. Το ηλεκτρόνιο επειδή δεν βρίσκεται πλέον σε µια επιτρεπτή ενεργειακή στάθµη, πολύ σύντοµα σε χρόνο 10-14 -- 10-15 sec αποδιεγείρεται εκπέµποντας το φωτόνιο. Ο χρόνος που προαναφέραµε όπως παρατηρείτε είναι 10 7 φορές µεγαλύτερος από το χρόνο παραµονής στην διεγερµένη στάθµη της απορρόφησης συντονισµού και µάλιστα είναι τόσο µικρότερος όσο η ενέργεια του φωτονίου διαφέρει περισσότερο από την ενέργεια της επιτρεπτής στάθ- µης. Απορρόφηση συντονισµού Ελαστική σκέδαση Επίτηδες δεν έχουµε σχεδιάσει την επανεκποµπή του φωτονίου στην περίπτωση της απορρόφησης συντονισµού, αφού η διαδικασία αυτή διαρκεί πολύ περισσότερο χρόνο από την διαδικασία της ελαστικής σκέδασης, µε αποτέλεσµα η επανεκποµπή να θεωρείται µια εντελώς διαφορετική διαδικασία. Πως όµως µπορεί το ηλεκτρόνιο να απορροφήσει το φωτόνιο αφού η ενέργεια που θα αποκτήσει µετά την α- πορρόφηση δεν είναι επιτρεπτή;. Αυτή την δυνατότητα την αποκτάει το ηλεκτρόνιο λόγω της αρχής απροσδιοριστίας της ενέργειας. Η αρχή αυτή µπορεί να γραφτεί ως Ε t h όπου Ε µια επιτρεπτή παραβίαση της ενέργειας και t το χρονικό διάστηµα µέσα στο οποίο µπορεί να συµβεί αυτή η παραβίαση. Έτσι για h 10 34 Js και t 10 14 s προκύπτει Ε 10 20 J 10eV που αντιστοιχεί στην ενέργεια Ε-ε όπου Ε η ενέργεια από τη θεµελιώδη στην πρώτη διεγερµένη στάθµη και ε η ενέργεια του απορροφούµενου φωτονίου. Έτσι λόγω της παραβίασης της ενέργειας το ηλεκτρόνιο µπορεί για ένα µικρό χρονικό διάστηµα να βρεθεί σε επιτρεπτή στάθµη ενώ απορρόφησε µικρότερη ή και µεγαλύτερη ενέργεια. Από τη σχέση της αρχής αβεβαιότητας παρατηρούµε ότι όσο µεγαλύτερη η ενέργεια του φωτονίου ε άρα και η συχνότητά του, τόσο µικρότερη η παραβίαση της ενέργειας Ε που απαιτείται, άρα τόσο µεγαλύτερος ο χρόνος παραβίασης t. Το φωτόνιο που επανεκπέµπεται (αν είναι ένα, δηλαδή αν η αποδιέγερση του ηλεκτρονίου γίνει στην θεµελιώδη στάθµη) έχει ενέργεια άρα και ορµή ίση µε την ενέργεια και την ορµή του απορροφούµενου φωτονίου. Η διεύθυνση όµως της ορµής του, είναι διαφορετική από την αρχική διεύθυνση και µάλιστα, τόσο διαφορετική όσο µεγαλύτερος ο χρόνος αλληλεπίδρασης..» Κοίτα τί γράφω εγώ: «... (Οι τέσσερις σκοτεινές γραµµές), αυτά τα τέσσερα φωτόνια... που µε ρωτάς (γιατί λείπουν) συµβαίνει λόγω συγκεκριµένων χαρακτηριστικών που έχουν(π.χ. της ενέργειας που έχουν) να προκαλούν ατοµικές διεγέρσεις... Τουτέστιν µπορούν και βάζουν τα ηλεκτρόνια του ατόµου σε ατοµικές κυµατοσυναρτήσεις (τροχιακά) που είναι τροµακτικά ή µάλλον δραµατικά διαφορετικές από αυτές που ήτανε λίγο πριν... Αυτό µε τη σειρά του σηµαίνει ότι µια τέτοια απορρόφηση-εκποµπή φωτονίου όχι απλά καθυστερεί το φως καθώς περνά από το υδρογόνο αλλά ότι τα «αναγκάζει να πετιούνται» έξω µε τέτοιο τρόπο που η πιθανότητα τους να βρεθούν οπουδήποτε γύρω είναι µεγάλη. Με απλά λόγια, αυτά τα 4 είδη φωτονίων για τα οποία µιλάµε πετάγονται προς όπου νάναι και συνεπώς εκεί που κοιτάς εσύ είναι πια πολύ λίγα έως κανένα. ηλαδή οι γραµµές που λες ότι είναι σκοτεινές είναι γραµµές στις οποίες φτάνουν πολύ λίγα από αυτά τα 4 είδη φωτονίων Θέλω επίσης να πω µε αυτά, ότι σε εκείνες τις γραµµές που εσύ τις βλέπεις σκοτεινές µη παραξενευτείς αν κάποιο µηχάνηµα ανακαλύψει κάποια φωτόνια από αυτά για τα οποία µιλάµε. Όλα για το φως είναι γραµµένα µε πιθανότητες. 3
Οι σκοτεινές φασµατικές γραµµές δεν οφείλονται απαραίτητα στην έλλειψη φωτονίων, αλλά πιθανώς και στο γεγονός ότι φτάνουν πολύ λιγότερα από όσα χρειάζεται η γραµµή για να γίνει φωτεινή. Πώς να το πω; Λιγότερα φωτόνια από όσα περίµενε το µάτι µας να δει και λιγότερα από όσα χρειάζεται να ενεργοποιηθεί για να δει φως. Τα άλλα έφυγαν για άλλες κατευθύνσεις και δε τα είδαµε γιατί εµείς κοιτάµε στις σχισµές ενός φασµατοσκόπιου, όταν τα υπόλοιπα έφυγαν για αλλού... Μια ατοµική διέγερση είναι µια δραµατική αλλαγή της κυµατοσυνάρτησης. Τα ηλεκτρόνια απορροφούν τα φωτόνια και τα επανεκπέµπουν σε τυχαίες διευθύνσεις και αυτό συνεπώς µειώνει τον αριθµό των φωτονίων που φτάνουν εκεί που κοιτάς στο φασµατοσκόπιο. Μια ατοµική διέγερση στέλνει τα φωτόνια όπου νά είναι µε πιθανότητα. Άρα οι σκοτεινές γραµµές που βλέπεις δεν είναι σκοτεινές από έλλειψη φωτονίων πάντα, αλλά είναι «χώροι» όπου φτάνουν απελπιστικά λιγότερα φωτόνια από όσα περίµενες. Τα άλλα φύγανε σε άλλες κατευθύνσεις... Σε κανένα φάσµα δεν υπάρχουν µε βεβαιότητα απόλυτα σκοτεινές γραµµές αλλά χώροι όπου φτάνουν λιγότερα φωτόνια απ όσα περιµέναµε. Και αυτό λόγω των ατοµικών διεγέρσεων... Εκεί που βλέπεις σκοτάδι είναι απλώς πιο λίγα φωτόνια... Οι ατοµικές διεγέρσεις (διεγέρσεις που οδηγούν σε άλλο ατοµικό τροχιακό) είναι δραµατικό γεγονός... Όµως ένα φωτόνιο δεν µπορεί να υπάρξει µόνο µε αλληλεπίδραση ατοµικής κλίµακας, αλλά και µε αλληλεπιδράσεις ποικίλες.. Αυτό κάνουν τα άλλα φωτόνια των άλλων ειδών... Αυτές οι αλληλεπιδράσεις το καθυστερούνε αλλά έχει µεγαλύτερες πιθανότητες να φτάσει εκεί (στην κατεύθυνση) που ξεκίνησε να πάει. Κάποια θα χαθούν προς άλλες διευθύνσεις. Τα άλλα φωτόνια δηλαδή µπορεί να µην έχουν «τα προσόντα» να προκαλέσουν ατοµικές διεγέρσεις, αλλά όταν βρεθούν κοντά στα ηλεκτρόνια ή στα πεδία των πυρήνων, µπορούν να αλληλεπιδράσουν είτε µε τα ηλεκτρόνια είτε και µε το πεδίο του πυρήνα ακόµη. Αυτό θα τους δηµιουργήσει άλλες πιθανότητες να πάνε κάπου. Μπορούν ξαφνικά να πάνε όπου νάναι ακόµη και πίσω από πού ήλθανε αλλά υπάρχει µεγαλύτερη πιθανότητα να πάνε προς τα κει που ξεκίνησαν. Αυτό είναι σκέδαση. Το ηλεκτρόνιο του υδρογόνου ταράζεται καθώς ταχύτατα απορροφά και εκπέµπει φωτόνια. Και αυτό το κάνει χωρίς χρονική αιτιότητα. Μπορεί να απορροφηθεί και µετά να εκπεµφθεί ή να εκπεµφθεί πρώτα το φωτόνιο και µετά να απορροφηθεί... Σε ένα µέσο (εδώ δεν εννοώ το ατοµικό υδρογόνο αλλά ένα µέσο γενικώς) εξάλλου µη ξεχνάς ότι δεν υπάρχουν µόνο οι ατοµικές διεγέρσεις, αλλά και οι µοριακές και οι πλεγµατικές και ό,τι φανταστείς... Κυρίως όµως υπάρχουν οι ΣΚΕ ΑΣΕΙΣ που καθυστερούν το φως. Το φως δε γνωρίζει τίποτε άλλο παρά µόνο το κένο!!! Εκεί µόνο υπάρχει το φως... Στο Κενό!!!!! Τα άλλα είναι αδυναµία µας και εµµονή µας στο λάθος... Τα φωτόνια σκεδάζονται σα να λέµε ότι ταράζουν τα ηλεκτρόνια ενός ατόµου. Τα ταράζουν αλλά δε τα αναγκάζουν να πάνε σε άλλη ατοµική στάθµη... Οι σκεδάσεις φωτονίων δεν είναι ατοµικές διεγέρσεις ηλεκτρονίων για να βλέπεις ή όχι φασµατικές γραµµές ούτε µοριακές και πλεγµατικές διεγέρσεις για να ζεσταίνεται το υλικό. Είναι εκτροχιασµοί µε αξία αποτύπωσης του κάτι παράξενο συµβαίνει εδώ........ Ο Κόσµος µας δεν είναι ο Κόσµος της χτεσινής εµπειρίας µας αλλά ένα ΚΟΣΜΟΣ ΚΒΑΝΤΙΚΟΣ. ηλαδή είναι ένας Κόσµος που τα «πλάσµατά του» στις κλίµακες που µιλάµε (και όχι µόνο πιθανώς) έχουν πιθανότητα να κάνουν κάτι. Και ανάλογα µε τα χαρακτηριστικά που διαθέτουνε εκείνη τη στιγµή και ανάλογα µε τι άλλο υπάρχει γύρω τους και ανάλογα πόσες δυνατότητες έχουν να περάσουν από κάπου, αλλάζουν αµέσως τις πιθανότητες να κάνουν κάτι...»...... 4
Συµφωνούµε στα: Υπάρχουν δύο ειδών απορροφήσεις φωτονίων. Η διεύθυνση εκποµπής των φωτονίων που προέρχονται από ατοµικές αποδιεγέρσεις έχει αλλάξει, ενώ των φωτονίων της σκέδασης δεν έχει αλλάξει και πολύ Οι διαφορές µας είναι ουσιαστικότατες: Η διεύθυνση εκποµπής των φωτονίων από ατοµικές αποδιεγέσρεις ναι µεν έχει αλλάξει δραµατικά για πολλά φωτόνια, ίσως και σε όλα, αλλά δε τα στέλνει όλα στην ίδια διεύθυνση. ιαφέρει η προοπτική που δίνει ο καθένας µας στο να αναγνωριστεί το δικαίωµα του µαθητή για µια πιο σωστή σύγχρονη γνώση. Το δικαίωµά του σε έναν πιο «σύγχρονο Πολιστισµό»... Υπάρχει στο κείµενό σου ορολογία που προκαλεί (κατά τη γνώµη µου και διόρθωσέ µε αν κάνω λάθος) έντονο προβληµατισµό κατά τη χρήση της αρχής της απροσδιοριστίας Δικαιολογώ τις παραπάνω διαφορές: α) Η αλλαγή διεύθυνσης δεν είναι ίδια για όλα τα φωτόνια, αλλά όλες οι τριγύρω διευθύνσεις έχουν πια µεγάλη πιθανότητα (δραµατική αλλαγή κυµατοσυναρτήσεων σις ατοµικές διεγέρσεις) να δεχτούν τα εκπεµπόµενα φωτόνια κατά την αποδιέγερση. Άρα εκεί που κοιτάµε (συγκεκριµένο χώρο φασµατοσκοπίου) µπορεί να υπάρχουν από ελάχιστα ώστε να µη τα βλέπει το µάτι µας, έως κανένα φωτόνιο. Τα άλλα φωτόνια φύγανε µε συγκεκριµένη πιθανότητα προς άλλες διευθύνσεις. β) Εσύ Πάνο κάνεις το εξής στη διδασκαλία σου: Ενώ την ξεκινάς µε φωτόνια (QED), ενώ µιλάς στο µαθητή για επιτρεπτές ενεργειακές στάθµες (κβαντοµηχανική, QED), ενώ του µιλάς για απορροφήσεις φωτονίων χωρίς να περιγράφεις πώς καταφέρνει το ηλεκτρόνιο να απορροφήσει το φωτόνιο και καλά κάνεις γιατί δεν ξέρουµε και ούτε πιθανώς να µάθουµε ποτέ (κβαντοµηχανική, QED), εισάγεις ξαφνικά τον όρο απορρόφηση συντονισµού (;) και ελαστική σκέδαση (;) Απορρόφηση φωτονίου ξέρω, αλλά απορρόφηση συντονισµού γιατί να την εισάγουµε σε αυτό το σηµείο διδασκαλίας που έφτασες; Ποιο «πράµα» της κβαντοµηχανικής ή της QED συντονίζεται µε ποιο άλλο πράµα επίσης της κβαντοµηχανικής ή της QED; Τί µας χρειάζεται η λέξη απορρόφηση συντονισµού, κάτι που θα µας κάνει να γλιστρήσουµε στα κύµατα και τί µας χρειάζεται η λέξη ελαστική σκέδαση, κάτι που θα µας κάνει να γλιστρήσουµε στις ελαστικές κρούσεις σωµατιδίων; Μήπως η τελική επιδίωξη όλων αυτών των ξαφνικών όρων είναι για να χαλάσουν το µυαλό του παιδιού σιγά σιγά και να µειώσουν τη λάµψη της κβαντοµηχανικής και της QED; Τελικά µήπως εκείνο που επιχειρείται µε ένα τέτοιο είδος διδασκαλίας, είναι να «µπλοκάρει» σιωπηλά τη σκέψη του παιδιού στα παλιά µας αδιέξοδα κύµατα; Εγώ κάνω το εξής: Ποτέ δεν εγκαταλείπω την πίστη µου ότι ο Μικρόκόσµος αυτός για τον οποίο µιλάµε είναι απόλυτα κβαντικός. 5
Μιλάω για φωτόνια, για ενεργειακές κβαντικές καταστάσεις, για αλλαγές κυµατοσυναρτήσεων και άρα τονίζω το πιο σηµαντικό! Τη σύνδεσή τους µε αλλαγές στην πιθανότητα να συµβεί κάτι. ε φιλοδοξώ ότι αυτό που κάνω είναι τι καλύτερο, ούτε ότι κατέχω την καλύτερη διδασκαλία. Εκείνο όµως που πιστεύω ακράδαντα είναι ότι η διδακτική µου προσπάθειά γίνεται προς την σωστή κατεύθυνση (γι αυτό και η συνεχής µου παράκληση προς άλλους πιο ικανούς συναδέλφους να υποστηρίξουν µε διδασκαλία καλύτερων υποσχέσεων την κατεύθυνση που δίνω. Προσπαθώ, αν είχα τέτοια δυνατότητα στο Σχολείο, να ξεκινώ και να τελειώνω τη διδασκαλία µου µε κβαντοµηχανική και QED... Τα παιδιά έχουν δικαίωµα στο σηµερινό Πολιτισµό µας... γ) Γράφεις Πάνο ότι το ΔΕ είναι µια επιτρεπτή παραβίαση ενέργειας... Όµως το Ε το χρησιµοποιείς και το εφαρµόζεις και στις επιτρεπτές ενέργειες και στις µη επιτρεπτές που λες. Άρα κατά τα λεγόµενά σου και στην απορρόφηση σε επιτρεπτή ενέργεια και στην απορρόφηση σε µη επιτρεπτή έχουµε παραβιάσεις της αρχής διατήρησης της ενέργειας! Αυτό νοµίζω ότι λες! Εδώ όµως υπάρχει αντιφατικότητα, γιατί σύµφωνα µε αυτά που έχει µάθει ο µαθητής (και όχι µόνο) και τα οποία εσύ ο ίδιος του επιβεβαιώνεις παρακάτω στο κείµενό σου δεν υπάρχει καµιά παραβίαση, αλλά µόνο η γνωστή του διατήρηση της ενέργειας; Για την επιτρεπτή ενέργεια (ατοµική διέγερση) λες στο µαθητή: Το ηλεκτρόνιο αρχικά είχε µια ενέργεια Ε 1 πήρε και την ενέργεια Ε φ του φωτονίου και πήγε στην Ε 2 για παράδειγµα. Άρα το παιδί θα σου πει λόγω διατήρησης ενέργειας ισχύει Ε 1 + Ε φ =Ε 2 Για τη σκέδαση λες στο µαθητή: Το ηλεκτρόνιο αρχικά είχε µια ενέργεια Ε 1 πήρε και την ενέργεια Ε φ του φωτονίου και πήγε στην ε. Άρα το παιδί θα σου πει λόγω διατήρησης ενέργειας ισχύει Ε 1 + Ε φ =ε Με όλα αυτές τις διατηρήσεις ενέργειας που του µάθαµε και που του έχεις και εσύ επιβεβαιώσει παρακάτω στο κείµενό σου, πώς µπορούµε να το πείσουµε ότι υπάρχει παραβίαση ενέργειας Ε. Γιατί υπάρχει παραβίαση θα µας πει. Μόνο διατήρηση ενέργειας βλέπω. Το χάσαµε το παιδί γιατί του αποδοµήσαµε τους συλλογισµούς. Ή εγώ Πάνο δεν τα καταλαβαίνω ή κάτι δεν πάει καλά στη διδασκαλία που προτείνεις....... Πιο κάτω στο κείµενό σου εµπλέκεται και ο Νεύτωνας (F. t= p). Εδώ πια νοµίζω ότι υπάρχει έντονο πρόβληµα. ιαφωνώ και στο σηµείο αυτό, αλλά και σε αρκετά σηµεία µε όσα γράφεις παρακάτω. Σε αρκετά άλλα βέβαια σηµεία συµφωνούµε... (Ίσως κάποια στιγµή ξαναγυρίσω. εν υπόσχοµαι γιατί κουράσαµε κόσµο και κόσµο...) 6
Πάνο νοµίζω ότι µε τη διδασκαλία που προτείνεις και εσύ και κάποιοι άλλοι φίλοι µου, οδηγούµαστε σε αντιφάσεις και συλλογιστικά κενά. Ο λόγος είναι ο ίδιος και αµείλικτος. Η QED είναι το καλύτερο µαθηµατικό µοντέλο ερµηνείας της συµπεριφοράς του φωτός που διαθέτουµε. Η µία και µοναδική φύση του φωτός, ίσως µας µείνει άγνωστη για ΠΑΝΤΑ! Όσο µειώνουµε όµως την αξία του θαυµάσιου αυτού µοντέλου και προσπαθούµε να το συνδυάσουµε σιωπηλά µε κύµατα και σωµατίδια κατά τρόπο που να το κάνει να φαίνεται ως ένα από τρία ισάξια µοντέλα περιγραφής της συµπεριφοράς του φωτός, τόσο θα πέφτουµε σε αντιφάσεις και η σκέψη του παιδιού θα χαλάει. είκτες διάθλασης και ταχύτητα διάδοσης φωτός σε υλικά είναι παλιοί όροι, που επειδή είναι αδύνατο να ξεριζωθούν, πρέπει να διατηρηθούν ίσως. Αλλά τουλάχιστον να ξέρουµε από πού προέρχονται, ποια είναι η καινούρια ερµηνεία τους, γιατί τους διατηρούµε (λόγω παράδοσης) και το κυριότερο πως η καινούρια ερµηνεία τους εξηγεί όλες τις παλιές µας σχέσεις µε δ.δ κ.λ.π. Το φως διαδίδεται µόνο στο κενό. Στα υλικά αλληλεπιδρά µε τα φορτισµένα «πλασµατάκια» του υλικού και µε τα πεδία των πυρήνων και αυτό το καθυστερεί, µιας και δε του επιτρέπει να κινηθεί µε την ταχύτητα C 0 που κινείται στο κενό. Οι καθυστερήσεις που δηµιουργούν στα φωτόνια συγκεκριµένης ενέργειας οι συνεχείς αλληλεπιδράσεις µε «πλασµατάκια» και τα πεδία, (καθυστερήσεις που αλλάζουν από αλληλεπίδραση σε αλληλεπίδραση) την ονοµάζουµε (µέση) ταχύτητα C του συγκεκριµένης ενέργειας φωτονίων φωτός (ή µέση ταχύτητα των συγκεκριµένων φωτονίων) στο υλικό. C0 Ο λόγος ονοµάζεται δείκτης διάθλασης η του συγκεκριµένου υλικού γι αυτά τα C φωτόνια των συγκεκριµένων χαρακτηριστικών...... Ας µιλήσουµε στο µαθητή και σε µας µε κύµατα ή µε σωµατίδια ή µε ό,τι άλλο συλλάβει η διδακτική σας δεξιοτεχνία και µε όποιους όρους θέλουµε (δείκτες διάθλασης κ.λ.π.), αλλά πρέπει να έχουµε γνώση για το συµβαίνει γύρω µας και µε την πρώτη ευκαιρία φέρτε το παιδί στον Πολιτισµό της Φυσικής που σήµερα κατέχουµε. Αλλιώς θα έχουµε ευθύνες. Η µελαγχολία µου ξεκινά από το γεγονός ότι να προσπαθούµε να βρούµε και να προτείνουν στη συνείδησή µας πρώτα πρώτα, όλο και καλύτερο τρόπο διδασκαλίας του φωτός όπως την καταγράφει η QED (και υπάρχουν ικανότατοι και αξιολογότατοι και µε πάµπολλες γνώσεις κάθε είδους, φίλοι του δικτύου, που θα µπορούσαν να κάνουνε θαύµατα), µένουµε στα γνωστα µας και «ασφαλή» κύµατα τύπου επάλειψης του χώρου µε «κάτι» που µπορούµε να αισθανθούµε και στα σωµατίδια τύπου χαλικάκια που πετάµε σε µια θάλασσα. Και αδιαφορούµε αν το «ALIEN», σε όλους τους χώρους που κινούµαστε και σε όλες τις σκοτεινές διαδροµές που ακολουθούµε µας δείχνει φευγαλέα την παρουσία του, αφήνοντας τα σάλια του παντού... Πήλιο, Σάββατο 13 Οκτωβρίου 2012 Θρασύβουλος Κων. Μαχαίρας 7