ΘΕΜΑ: «Εξαίρεση από την ασφάλιση του ΙΚΑ και ασφάλισή τους στον ΟΓΑ των εργατών γής (ΝΔ 4362/64 ) που απασχολούνται σε περιοχές στις οποίες έχει επεκταθεί η ασφάλιση του ΙΚΑ μέχρι 30/6/62» Σας κοινοποιούμε τις διατάξεις του άρθρου 27 του Ν. 2639/98 (ΦΕΚ 205/Α/2-9-98 και το με αριθ. Φ23/οικ 2365/10-11-98 έγγραφο του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων και σας γνωρίζουμε τα εξής : 1. Οπως είναι γνωστό σύμφωνα με το άρθρο μόνο του ΝΔ 4362/64 ασφαλίζονται στο ΙΚΑ και όχι στον ΟΓΑ οι με ημερομίσθιο ή μισθό εις είδος ή εις χρήμα κατά κύριο επάγγελμα απασχολούμενοι σε εργασίες που αναφέρονται στα εδάφια α,β,γ της παρ. 2 του άρθρου 2 του Ν. 4169/61 (γεωργικές, δασικές, κτηνοτροφικές) εφόσον η απασχόληση λαμβάνει χώρα σε περιοχές, στις οποίες είχε επεκταθεί η ασφάλιση του ΙΚΑ μέχρι 30/6/62 (εγκ. ΙΚΑ 227/64) Με την κοινοποιούμενη διάταξη, τα πρόσωπα αυτά, εξαιρούνται από την ασφάλιση του ΙΚΑ και υπάγονται στην ασφάλιση του ΟΓΑ, για εργασίες οι οποίες παρασχέθηκαν από την ισχύ του νόμου δηλαδή από 2/9/98. Αντίθετα τα προαναφερόμενα πρόσωπα που απασχολούνται σε περιοχές, στις οποίες είχε επεκταθεί το ΙΚΑ μετά την 30/6/62,ασφαλίζονταν στον ΟΓΑ όπου βεβαίως και συνεχίζουν να ασφαλίζονται. 2. Με το δεύτερο εδάφιο της κοινοποιούμενης διάταξης αντιμετωπίζεται το θέμα της παράλειψης ασφάλισης των προσώπων αυτών στο ΙΚΑ σύμφωνα με τα ανωτέρω (απασχολούμενοι σε περιοχές που είχε επεκταθεί η ασφάλιση μέχρι 30/6/62). Σύμφωνα με τα οριζόμενα σ'αυτό, χρόνος απασχόλησης των παραπάνω προσώπων, προγενέστερος της έναρξης ισχύος της κοινοποιούμενης διάταξης, για τον οποίο δεν έχει χωρήσει ασφάλιση στο ΙΚΑ θεωρείται χρόνος ασφάλισης του ΟΓΑ. Για να αναγνωρισθεί ο χρόνος αυτός στον ΟΓΑ καταβάλλονται εισφορές στον ΟΓΑ, εφαρμοζομένων αναλογικά των οριζομένων στο άρθρο 11 του Ν. 2458/ 97 περί καταβολής εισφορών πρόσθετης ασφάλισης. Κατά συνέπεια, στις περιπτώσεις αυτές δεν θα αναζητηθούν εισφορές από το ΙΚΑ για αναδρομική ασφάλιση των προσώπων αυτών, αφού ο χρόνος αυτός θεωρείται χρόνος ασφάλισης του ΟΓΑ.
-2- Στις περιπτώσεις όμως, που έχουν εκδοθεί Πράξεις Επιβολής Εισφορών (ΠΕΕ), πριν από την δημοσίευση του νόμου και είναι ανεξόφλητες, η ασφάλιση στο ΙΚΑ των προσώπων που περιλαμβάνονται σ'αυτές θα αντιμετωπίζεται ανάλογα με το στάδιο στο οποίο βρίσκονται οι ανεξόφλητες ΠΕΕ (εάν έχουν καταστεί οριστικές ή εκκρεμούν ενώπιον της ΤΔΕ, του Διοικητικού Πρωτοδικείου κ.λ.π) σύμφωνα με την ισχύουσα νομοθεσία του Ιδρύματος. 3. Με το τρίτο εδάφιο, δίδεται η δυνατότητα στα πρόσωπα αυτά να συνεχίσουν την ασφάλιση τους στο ΙΚΑ. Απαραίτητη προϋπόθεση είναι να έχουν πραγματοποιήσει 500 ημέρες στην ασφάλιση του ΙΚΑ από εργασία στις επιχειρήσεις των εδαφίων α.β.γ της παρ. 2 του άρθρου 2 του Ν. 4169/61, δηλαδή να έχουν ασφαλιστεί στο ΙΚΑ (500ημ) με την καταργούμενη διάταξη. Εφόσον έχουν την προϋπόθεση αυτή και συνεχίζουν να απασχολούνται σε εργασία ασφαλιστέα στο ΙΚΑ (εργάτης γης) κατά την καταργούμενη διάταξη (ΝΔ 4362/64) και ήδη ασφαλιστέα στον ΟΓΑ με την κοινοποιούμενη διάταξη, μπορούν να συνεχίσουν την ασφάλιση τους στο ΙΚΑ εξαιρούμενοι από την ασφάλιση του ΟΓΑ. Προκειμένου να συνεχίσουν την ασφάλιση τους στο ΙΚΑ, θα πρέπει να υποβάλλουν γραπτή δήλωση τόσο στο ΙΚΑ (Υποκ/μα ελέγχου του εργοδότη) όσο και στον ΟΓΑ, εντός ενός έτους από τη δημοσίευση του νόμου (μέχρι 2-9-99). Η ανωτέρω γραπτή δήλωση του εργαζόμενου δεσμεύει τον εργοδότη για την υποχρέωση του να τον ασφαλίζει στο ΙΚΑ, χωρίς να απαιτείται και σύμφωνη γνώμη αυτού (του εργοδότη). 4. Οπως είναι γνωστό σύμφωνα με το πρώτο εδάφιο της παρ. 1 του άρθρου 2 του Ν. 825/78, οι απασχολούμενοι σε βουστάσια, ιπποφορβεία, πτηνοτροφεία, χοιροτροφεία, τυροκομεία και σε παρεμφερείς προς αυτά κάθε μορφής επιχειρήσεις, ή εκμεταλλεύσεις, οι οποίες λειτουργούν σε περιοχές στις οποίες έχει επεκταθεί το ΙΚΑ μετά την 1/7/62 ασφαλίζονται στο ΙΚΑ (κατά τα οριζόμενα στην παρ. 1 του άρθρου 2 του ΑΝ 1846/51) ΣχετΕγκ. 160/78,30/93. Επειδή είχαν δημιουργηθεί προβλήματα ως προς το θέμα της ασφάλισης στο ΙΚΑ των κατηγοριών αυτών που απασχολούνται σε περιοχές που είχε επεκταθεί το ΙΚΑ μέχρι 30/6/62 (δεδομένου ότι η ανωτέρω διάταξη αναφέρεται σε απασχολήσεις όπου είχε επεκταθεί, το ΙΚΑ μετά την 1/7/62) παρότι τα πρόσωπα αυτά καλύπτονταν ήδη με την γενικότερη διάταξη του άρθρου μόνου του ΝΔ 4362/64, κρίθηκε αναγκαία η διευθέτηση του θέματος αυτού με το τελευταίο εδάφιο της κοινοποιούμενης διάταξης. Σύμφωνα με αυτό τα προαναφερόμενα πρόσωπα(απασχολούμενοι σε βουστάσια, ιπποφορβεία, πτηνοτροφεία, χοιροτροφεία, τυροκομεία, παρεμφερείς προς αυτά επιχειρήσεις) εξακολουθούν να υπάγονται στην ασφάλιση του ΙΚΑ (ΙΚΑ-ΤΕΑΜ, ΟΑΕΔ, ΟΕΚ,ΟΕΕ) εφόσον η απασχόλησή τους λαμβάνει χώρα σε περιοχές που έχει επεκταθεί η ασφάλιση του Ιδρύματος ανεξαρτήτως του χρόνου επεκτάσεως της. 5. Κρίνουμε σκόπιμο να επισημάνουμε ότι με την κοινοποιούμενη διάταξη δεν επέρχεται καμμιά αλλαγή στην ασφάλιση τους στο ΙΚΑ, άλλων κατηγοριών απασχολουμένων σε γεωργικές εργασίες που προβλέπεται από ειδικές διατάξεις και είναι: α) Οι απασχολούμενοι σε γεωργικές εργασίες για λογαριασμό του Δημοσίου ή ΝΠΔΔ (άρθρο 2 παρ. 1 εδαφ. β Ν. 825/78- Εγκ. 160/78)
β) Οι απασχολούμενοι κατ'επάγγελμα σε γεωργικές εργασίες για λογαριασμό γεωργικών επιχειρήσεων και εκμεταλλεύσεων που λειτουργούν με μορφή ΑΕ ή ΕΠΕ (άρθρο 16 Ν. 1469/84-Εγκ. 135/84). γ) Οι απασχολούμενοι κατ'επάγγελμα σε επιχειρήσεις που έχουν ως αντικείμενο την ανθοκηπουρική, ανεξάρτητα από νομική μορφή (άρθρο 16 Ν. 1469/84-Εγκ. 135/84,160/84,64/86,196/86) -3-6. Ασφάλιση απασχολουμένων στο έργο της δακοκτονίας Οπως είναι γνωστό με το ΝΔ 2413/53 άρθρο 10 παρ. 2 εδάφιο δεύτερο, το προσωπικό που απασχολείτο στα Ταμεία Ελαιοπαραγωγής με την καταπολέμηση του δάκου της ελιάς εξαιρέθηκε από την ασφάλιση του ΙΚΑ (εγκ. 253/53) Με τις διατάξεις, του άρθρου 2 παρ. 1β και 9 του Ν. 825/78 αφ'ενός υπάγονται στην ασφάλιση του ΙΚΑ οι απασχολούμενοι σε γεωργικές εργασίες για λογαριασμό του Δημοσίου και ΝΠΔΔ αφετέρου καταργείται η εξαίρεση από την ασφάλιση στο ΙΚΑ των προσώπων που απασχολούντο στην δακοκτονία που είχε θεσπισθεί με το άρθρο 10 παρ. 2 εδαφ. δεύτερο. Ετσι, από 1/1/79, το προσωπικό των Ταμείων Ελαιοπαραγωγής το απασχολούμενο στην δακοκτονία ασφαλιζόταν στο ΙΚΑ σύμφωνα με τις οδηγίες των εγκυκλίων 137/78 και 174/79. Από τον συνδυασμό των παραπάνω διατάξεων προκύπτει ότι μετά την ισχύ του Ν.825/78(1/1/79), αφού με την παρ. 9 του άρθρου 2 αυτού καταργήθηκε η εξαίρεση από την ασφάλιση του ΙΚΑ των απασχολουμένων στην δακοκτονία, οι διατάξεις βάσει των οποίων υλοποιήθηκε η ασφάλιση τους ήταν αφενός το άρθρο μόνο του ΝΔ 4362/64 (μόνο η διάταξη αυτή ήταν σε ισχύ κατά τη δημοσίευση του Ν. 825/78 που αφορούσε ασφάλιση στο ΙΚΑ απασχολουμένων σε γεωργικές εργασίες) αφετέρου η παρ. 1β του άρθρου 2 του Ν. 825/78 δεδομένου ότι η εργασία παρείχετο για λογαρισμό ΝΠΔΔ (Ταμεία Ελαιοπαραγωγής). Με τις διατάξεις του άρθρου 36 του Ν.2218/94 «Περί Νομαρχιακής Αυτοδιοίκησης» καταργήθηκαν τα Ταμεία Προστασίας Ελαιοπαραγωής και οι αρμοδιότητες τους περιέρχονται στην Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση (ΝΠΔΔ) Η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση αναθέτει τις εργασίες καταπολέμησης του δάκου είτε σε ιδιώτη εργολάβο ο οποίος απασχολεί προσωπικό, είτε σε Αγροτικούς Συνεταιρισμούς, η απ'ευθείας σε ιδιώτες οι οποίοι εκτελούν τις εργασίες για λογαριασμό της χωρίς βεβαίως να απασχολούν οι ίδιοι προσωπικό. Μετά την εφαρμογή της κοινοποιούμενης διάταξης με την οποία τα πρόσωπα που καλύπτονταν από την ασφάλιση του ΙΚΑ κατ'εφαρμογή του πρώτου εδαφίου της παρ. 1 του άρθρου μόνου ΝΔ 4362/64 εξαιρούνται από αυτήν και ασφαλίζονται στον ΟΓΑ, η ασφάλιση των απασχολουμένων στην καταπολέμηση του δάκου θα αντιμετωπίζεται κατά τα οριζόμενα στο κοινοποιούμενο έγγραφο του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικών Ασφαλίσεων. Δηλαδή : Ι. Από τους απασχολούμενους στο έργο της δακοκτονίας συνεχίζουν να υπάγονται στην ασφάλιση του ΙΚΑ οι τομεάρχες δακοκτονίας που είναι ιδιώτες γεωπόνοι και συγκεντρώνουν τις προϋποθέσεις ασφάλισης στο Ιδρυμα. Ι.Ι. Το καθεστώς ασφάλισης των υπολοίπων απασχολουμένων στην δακοκτονία αντιμετωπίζεται ως εξής :
-4-1) Οι απασχολούμενοι σε ιδιώτη εργολάβο, στον οποίο έχει ανατεθεί από την Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση το έργο της δακοκτονίας εξαιρούνται από την ασφάλιση του ΙΚΑ και ασφαλίζονται στον ΟΓΑ. Εξυπακούεται ότι και για τα πρόσωπα αυτά έχουν εφαρμογή τα οριζόμενα στο τρίτο εδάφιο της κοινοποιούμενης διάταξης όπως προαναφέρονται στην παρ. 3, περί δυνατότητας συνέχισης της ασφάλισης τους στο ΙΚΑ, αντί της ασφάλισης τους στον ΟΓΑ. 2) Στην περίπτωση που το έργο της δακοκτονίας ανατίθεται από την Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση σε αγροτικούς συνεταιρισμούς και οι κατά κύριο επάγγελμα αγρότες, ασφαλισμένοι του ΟΓΑ, μέλη ή μη του συνεταιρισμού, απασχολούνται στην δακοκτονία για λογαριασμό του συνεταιρισμού, γι αυτές τις ημέρες απασχόλησης τους ασφαλίζονται στον ΟΓΑ. 3) Στην περίπτωση που η Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση αναθέτει απευθείας το έργο της δακοκτονίας σε φυσικά πρόσωπα, τα οποία δεν απασχολούν προσωπικό, τα πρόσωπα αυτά ασφαλίζονται στο ΙΚΑ (συνδυασμός διατάξεων των Ν. 825/78 άρθρο 2 παρ.1β, Ν. 1305/82 άρθρο τέταρτο, και Ν. 1759/88 άρθρο 1 παρ. 3). Κατόπιν αυτών ανακαλούνται οι οδηγίες των Εγκ. 137/78 και 174/79. Παρακαλούνται τα υποκαταστήματα που αντιμετωπίζουν θέματα απασχολουμένων στην δακοκτονία να ενημερώσουν την Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση κοινοποιώντας αντίγραφο της παρούσας εγκυκλίου. Η παρούσα αποτελεί απάντηση και σε σχετικά ερωτήματα υποκαταστημάτων. Συν : 1 έγγραφο Ο ΓΕΝΙΚΟΣ Δ/ΝΤΗΣ Η ΤΜΗΜΑΤΑΡΧΗΣ ΔΙΕΚ/ΣΗΣ & ΠΡΩΤ/Λ ΟΥ ΠΟΥΛΙΟΥ ΕΥΑΓΓΕΛΙΑ ΣΤΑΘΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ