Α.Ν. Α Π Ο Σ Π Α Σ Μ Α Από το πρακτικό της 25/20-07-2017 συνεδρίασης της Οικονομικής Επιτροπής Καλαμαριάς. Αριθμ. Απόφασης 425/2017 Π Ε Ρ Ι Λ Η Ψ Η Εξέταση της υπ αριθ. πρωτ. 24666/3-7-2017 αίτησης της Τσισιμπίκου Αναστασίας για εξωδικαστική επίλυση διαφοράς, λόγω ζημιών που υπέστη το Ι.Χ. όχημα του μετά από πτώση δέντρου που βρισκόταν σε κοινόχρηστο χώρο. Έγκριση δαπάνης και διάθεση πίστωσης αξίας 334,80 ευρώ (με το Φ.Π.Α.) για την καταβολή των εξόδων. Καλαμαριά, 20.07.2017, ημέρα Πέμπτη και ώρα 09:30 στο Δημοτικό Κατάστημα, συνήλθε στην 25 η έκτακτη συνεδρίαση, η Οικονομική Επιτροπή Καλαμαριάς, ύστερα από την υπ αριθ. 26221/14.07.2017 έγγραφη πρόσκληση της Προέδρου κ. Αικ. Τσαπικίδου Αντιδημάρχου Καλαμαριάς, που επιδόθηκαν σε καθένα από τους Δημοτικούς Συμβούλους, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 75 της παρ. 3 του Ν. 3852/2010. Αφού διαπιστώθηκε ότι υπάρχει η νόμιμη απαρτία, δεδομένου ότι από τα εννέα (9) μέλη παραβρέθηκαν και τα έξι (6), δηλαδή: Π Α Ρ Ο Ν Τ Ε Σ 1. Τσαπικίδου Αικατερίνη 2. Ζώης Κωνσταντίνος 3. Καριπίδης Φίλιππος 4. Κώστας Ζαχαρίας 5. Πετκάκης Σωκράτηςς 6. Πενόπουλος Ιωάννης Α Π Ο Ν Τ Ε Σ 1. Αγγελοπούλου Δέσποινα 2. Βουλγαράκης Νεκτάριος 3. Πασαλίδου Αμαλία Πριν από τη συζήτηση των θεμάτων της ημερήσιας διάταξης, η Οικονομική Επιτροπή αποφάσισε ομόφωνα για το κατεπείγον δύο (2) εκτάκτων θεμάτων, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 75 παρ. 3 του N. 3852/2010. Άρχισε η συνεδρίαση με την Προεδρία της Προέδρου της Ο.Ε. κ. Αικατερίνης Τσαπικίδου. Στη συνεδρίαση παραβρέθηκε και η αναπληρώτρια της ειδικής γραμματέα, κ Βουτσακέλη Άννα, υπάλληλος του Δήμου, για την τήρηση των πρακτικών. Η Πρόεδρος, αφού εισηγήθηκε το 6ο θέμα της ημερήσιας διάταξης, έθεσε υπόψη της Οικονομικής Επιτροπής την με αριθμ. πρωτ: 25934/12.07.2017 εισήγησή της ως Αντιδημάρχου, η οποία έχει ως εξής: Ι. ΙΣΤΟΡΙΚΟ Την 24-6-2017, σύμφωνα με την υπ αριθ. πρωτ. 24666/3.7.2017 αίτησή της Τσισιμπίκου Αναστασίας, ενώ το όχημα της με αριθμό κυκλοφορίας ΝΖΟ 4387 ήταν σταθμευμένο επί της οδού Ελλησπόντου 3, προκλήθηκε ζημία από πτώση κλαδιού στο καπό του αυτοκινήτου. Σύμφωνα με το από 7.7.2017 έγγραφο της Διεύθυνσης Πρασίνου του Δήμου μας, το δένδρο βρίσκεται σε κοινόχρηστο χώρο και ως εκ τούτου υπόκειται, όπως όλα τα δένδρα που βρίσκονται σε κοινόχρηστους χώρους, στον έλεγχο της Διεύθυνσης Πρασίνου.
Από την πτώση προκλήθηκαν βλάβες στο IX αυτοκίνητο με αριθμό κυκλοφορίας ΝΖΟ 4387, ύψους 334,80 ευρώ, σύμφωνα με το από 30-6-2017 κοστολόγιο του συνεργείου της Ζέκα Σταματίας. Σύμφωνα με το υπ αριθ. 22731/7-7-2017 έγγραφο της, η Διεύθυνση Καθαριότητας του Δήμου Καλαμαριάς, η οποία πραγματοποίησε αυτοψία στο αυτοκίνητο και έλαβε υπόψη το ως άνω κοστολόγιο, έκρινε ως εύλογη την ως άνω δαπάνη. ΙΙ. ΝΟΜΙΚΟ ΜΕΡΟΣ 1. Σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 105 του Εισ. Ν.Α.Κ., ορίζεται ότι: «Για παράνομες πράξεις ή παραλείψεις των οργάνων του Δημοσίου κατά την άσκηση της δημόσιας εξουσίας που τους έχει ανατεθεί, το δημόσιο ενέχεται σε αποζημίωση, εκτός αν η πράξη ή παράλειψη έγινε κατά παράβαση διάταξης που τέθηκε για χάρη του γενικού συμφέροντος». Η διάταξη αυτή εφαρμόζεται σύμφωνα με το άρθρο 106 του Εισ. Ν.Α.Κ. και για την ευθύνη των Νομικών Προσώπων Δημοσίου Δικαίου από παράνομες πράξεις ή παραλείψεις των οργάνων τους. Από τις ανωτέρω διατάξεις συνάγεται ότι για να θεμελιωθεί ευθύνη του Δημοσίου ή των Νομικών Προσώπων Δημοσίου Δικαίου, από πράξεις ή παραλείψεις των οργάνων τους κατά την ενάσκηση της δημόσιας εξουσίας που τους έχει ανατεθεί χρειάζεται η πράξη αυτή να είναι παράνομη, δηλαδή να παραβιάζεται με αυτήν ορισμένη διάταξη νόμου που προστατεύει ορισμένο δικαίωμα του ιδιώτη ή και άμεσο συμφέρον αυτού (ΣτΕ 4331, 978/2000). Εξάλλου, αποζημιωτική ευθύνη του Δημοσίου ή των ΝΠΔΔ δύναται να γεννηθεί και από υλικές ενέργειες των οργάνων τους, υπό την προϋπόθεση ότι αυτές έλαβαν χώρα κατά την άσκηση των ανατεθειμένων σε αυτά καθηκόντων. Τέλος, για να γεννηθεί η από το άρθρο 105 Εισ. Ν.Α.Κ. υποχρέωση για αποζημίωση πρέπει να υπάρχει αιτιώδης συνάφεια μεταξύ της πράξεως ή παραλείψεως του οργάνου του Δημοσίου ή του ΝΠΔΔ που δημιουργεί το νόμιμο λόγο ευθύνης του και της ζημίας που επήλθε (ΣτΕ 347/1997). Τέτοια αιτιώδης συνάφεια υπάρχει, όταν κατά τα διδάγματα της κοινής πείρας, η φερόμενη ως ζημιογόνος πράξη ή παράλειψη κατά τη συνήθη και κανονική πορεία των πραγμάτων ή από τις ειδικές περιστάσεις στη συγκεκριμένη περίπτωση ήταν επαρκώς ικανή να επιφέρει το ζημιογόνο αποτέλεσμα (ΣτΕ 979/2000). Επίσης, η αποζημίωση συνίσταται στο χρηματικό ποσό που απαιτείται για την αποκατάσταση της βλάβης και την επαναφορά του πράγματος στην προτέρα κατάστασή του, η οποία θα επιτρέψει την τακτική εκμετάλλευσή του και την απόλαυση των ωφελημάτων που απορρέουν από αυτό (ΑΠ 1233/1993). Εξάλλου, κατά την έννοια των ίδιων διατάξεων, σε συνδυασμό με το άρθρο 932 ΑΚ, η εν λόγω ευθύνη καλύπτει, όχι μόνο τη θετική ή αποθετική ζημία (διαφυγόν κέρδος) του ζημιωθέντος, από την παράνομη δραστηριότητα των οργάνων του Δημοσίου ή του ΝΠΔΔ, αλλά και τη χρηματική ικανοποίησή του για ηθική βλάβη, δεδομένου ότι πρόκειται περί μορφής αδικοπραξίας (ΣτΕ 289/1995). 2. Σύμφωνα με το υπ αριθ. οικ. 45351/12-11-2013 έγγραφο του Υπουργείου Εσωτερικών, το οποίο εκδόθηκε κατόπιν του υπ αριθ. Φ.1000.2/26683/4-7-2013 εγγράφου του Συνηγόρου του Πολίτη σχετικά με τον εξωδικαστική επίλυση διαφορών που ανακύπτουν σε περιπτώσεις όπου προκαλούνται υλικές ζημίες σε τρίτους εξαιτίας ανεπαρκούς συντήρησης οδοστρώματος που εμπίπτει στην αρμοδιότητα των δήμων και έχει εφαρμογή στην εξεταζόμενη περίπτωση, κατά το μέρος που αναφέρεται γενικά στη σύναψη εξώδικου συμβιβασμού: «Σε περιπτώσεις όπου κρίνεται μάλλον πιθανή η έκδοση δικαστικής απόφασης υπέρ του ενάγοντος, η αποδοχή τέτοιου συμβιβασμού εκ μέρους του δήμου συμβάλλει στην προστασία της περιουσίας αυτού, κάτι που αποτελεί άλλωστε υποχρέωση του σύμφωνα με τη ρητή διάταξη της παρ. 1 του άρθρου 178 του ΚΔΚ. (...) Όσο αντιβαίνει
στην υποχρέωση του δήμου να προστατεύει την περιουσία του η επιπλέον οικονομική επιβάρυνσή του σε περίπτωση δικαστικής επίλυσης διαφοράς, για την οποία εκτιμάται ότι θα ήταν προς το συμφέρον του ο εξώδικος συμβιβασμός, άλλο τόσο αντιβαίνει στην υποχρέωση αυτή η παροχή αποζημιώσεων κατόπιν τέτοιου συμβιβασμού σε περιπτώσεις όπου κρίνεται μη πιθανή η δικαίωση του ενάγοντος πολλώ δε μάλλον σε περιπτώσεις όπου δε στοιχειοθετείται επαρκώς η αξίωση του τελευταίου κατά του δήμου. (...)». Σύμφωνα, περαιτέρω, με το υπ αριθ. Φ.1000.2/26683/4-7-2013 έγγραφο του Συνηγόρου του Πολίτη: «Η εναλλακτική, ως προς τη δικαστική διεκδίκηση, μέθοδος ικανοποίησης των πολιτών για τη ζημία που υπέστησαν από παραλείψεις οφειλομένων ενεργειών των ΟΤΑ, εν αντιθέσει με τη βασική αρχή της πλήρους αποζημίωσης που επιδικάζουν τα δικαστήρια, αποβλέπει στην κάλυψη μόνο της θετικής ζημίας, όχι στην αναπλήρωση των διαφυγόντων κερδών. Στον εξώδικο συμβιβασμό που προτείνει ο Συνήγορος του Πολίτη αποκλείεται η επιδίκαση χρηματικού ποσού για ικανοποίηση ηθικής βλάβης. Η προταθείσα διαδικασία εξισορροπεί τις εκατέρωθεν αξιώσεις. Αντισταθμίζει την παραίτηση του αιτούντος από το δικαίωμά του να λάβει πλήρη αποζημίωση για τη βλάβη που υπέστη, με την παραίτηση εκ μέρους του ΟΤΑ από το σύνολο των παραγόντων (όπως λ.χ. το συντρέχον πταίσμα), που θα ήταν δυνατόν να μειώσουν το ύψος της επιδικασθησόμενης χρηματικής ικανοποίησης του ζημιωθέντος. Πρόκειται για χρηματική ικανοποίηση μέσω της σύμβασης του συμβιβασμού του άρθρου 871ΑΚ και όχι αποζημίωσης υπό την τεχνική έννοια του όρου.». 3. Σύμφωνα με γενική αρχή του δημοσιολογιστικού δίκαιου, που απορρέει από τη συνταγματικά κατοχυρωμένη αρχή της νομιμότητας, που διέπει τη δράση των διοικητικών οργάνων και που συνάγεται τόσο από τις προϊσχύουσες διατάξεις, όσο και από αυτές που τώρα ισχύουν (άρθρο 27 και 38 του ν. ΣΙΒ/1852, 1, 26, 28 παρ. 3 του ν.δ/τος 321/1969, 3, 13, 40 του ν.δ/τος 496/1974, 1 παρ. 2α του π.δ/τος 465/1975 και 1 παρ. 1 του ν.δ/τος 1265/1972, όπως αντικαταστάθηκε με την παρ. 1 του άρθρου 7 του ν. 968/1979, 20, 22, 26, 28 και 79 του ν. 2362/1995, 33 και 129 ν. 4270/2014), για τη διενέργεια οποιασδήποτε δαπάνης του Δημοσίου, των Ν.Π.Δ.Δ. και των Ο.Τ.Α., πέραν της ύπαρξης πίστωσης στον εγκεκριμένο προϋπολογισμό των ως άνω υπηρεσιών, απαιτείται αυτή να προβλέπεται ρητά από διάταξη νόμου ή σε εξαιρετικές περιπτώσεις, όταν δεν προβλέπεται από συγκεκριμένη διάταξη, να προκύπτει από τα δικαιολογητικά που τη συνοδεύουν ότι ανάγεται στη λειτουργική δραστηριότητα της υπηρεσίας που την πραγματοποιεί ή ότι η πραγματοποίησή της συντελεί άμεσα ή έμμεσα στην καλύτερη εκπλήρωση των σκοπών της και δεν υπερβαίνει το από τις ειδικές περιστάσεις επιβαλλόμενο μέτρο (14/1996, 5 και 100/1997, 49, 53 και 113/2002, 173/2004 IV Τμ., 3, 19, 24, 47 και 56/2005, 251/2008, 42 και 43/2006 VII Τμ. ΕλΣυν). 4. Περαιτέρω, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 75 Ν. 3463/2006 στην αποκλειστική αρμοδιότητα των Δήμων και Κοινοτήτων, ανήκουν μεταξύ άλλων: 1) η κατασκευή, συντήρηση και λειτουργία έργων δημοτικής και κοινοτικής οδοποιίας, πλατειών, γεφυρών, χώρων πρασίνου, 2) η προστασία και αναβάθμιση του φυσικού περιβάλλοντος, 3) η καθαριότητα όλων των κοινοχρήστων χώρων, 4) η λήψη προληπτικών και κατασταλτικών μέτρων για την προστασία των κοινοχρήστων χώρων, 5) η μέριμνα και η λήψη μέτρων για την προστασία της ζωής και της περιουσίας των κατοίκων, 6) η λήψη μέτρων για την απρόσκοπτη πρόσβαση στους κοινόχρηστους χώρους. Από τις προεκτεθείσες διατάξεις συνάγεται, ότι ο Δήμος είναι αρμόδιος, μεταξύ άλλων, για τη συντήρηση, επίβλεψη και ασφαλή χρήση από πλευράς των πολιτών των κοινόχρηστων οδών και πεζοδρομίων. Ειδικότερα, επιβάλλεται σε βάρος του οργανισμού τοπικής αυτοδιοίκησης, ρητή υποχρέωση να προβαίνει, με επιμέλεια, σε κάθε αναγκαία ενέργεια και να λαμβάνει προληπτικά, όλα τα κατάλληλα μέτρα για να αποτρέψει την πτώση οχημάτων στις δημοτικές οδούς εξαιτίας κακοτεχνιών, ώστε να εξασφαλίζεται η ασφαλής και ακίνδυνη κίνηση των οχημάτων σε αυτές. Επομένως η οποιαδήποτε παράλειψη οφειλόμενης ειδικότερα ενέργειας του ΟΤΑ σε σχέση με τις παραπάνω υποχρεώσεις των οργάνων του, ως αναγόμενη σε άσκηση εξουσίας,
κατά την έννοια των παραπάνω διατάξεων, συνιστά παρανομία της Διοικήσεως και δημιουργεί νόμιμο λόγο ευθύνης προς αποζημίωση αυτών που ζημιώθηκαν με βάση τα άρθρα 105-106 του Εισ. Ν.Α.Κ. και μάλιστα χωρίς να απαιτείται να αποδειχθεί και υπαιτιότητα των αρμοδίων οργάνων, ενόψει της καθιερούμενης αντικειμενικής ευθύνης του δήμου (Α.Π. 1721/80 ΝοΒ 28 σελ. 1467). ΙΙΙ. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ Από τα ανωτέρω στοιχεία προκύπτει ότι η αιτούσα δύναται να εγείρει αγωγή αποζημίωσης κατά τα άρθρα 104-106 Εισ. Ν.Α.Κ. με το αιτηθέν κονδύλιο κατά του Δήμου, το οποίο και θα της επιδικασθεί, η πρόκληση ζημιών στο αυτοκίνητο που προκλήθηκε από πτώση δένδρου που βρισκόταν σε κοινόχρηστο χώρο, το ύψος του κονδυλίου που απαιτείται για την αποκατάσταση των υλικών ζημιών προκύπτουν από τα προσκομισθέντα έγγραφα και το σχετικό κοστολόγιο. Στην περίπτωση έγερσης αγωγής, πέραν του αιτούμενου κονδυλίου δύναται να αιτηθεί και αποζημίωσης για την οικονομική ζημία που υπέστη λόγω της στέρησης χρήσης του οχήματός του. Επίσης ο Δήμος Καλαμαριάς θα επιβαρυνθεί και με τη δικαστική δαπάνη του αιτούντος καθώς και με τους νομίμους τόκους της απαίτησης από την ημέρα επίδοσης της αγωγής μέχρι την εξόφληση. Εξάλλου, σύμφωνα με το ως άνω έγγραφο της Διεύθυνσης Καθαριότητας, οι δαπάνες προς αποκατάσταση των ζημιών του αυτοκινήτου, κρίθηκαν ως εύλογες. Κατά την άποψή μου, ο εξώδικος συμβιβασμός πέραν της τήρησης των αρχών της χρηστής διοίκησης και της δικαιολογημένης εμπιστοσύνης που πρέπει να διέπει τη Διοίκηση και τον διοικούμενο, είναι και οικονομικά επωφελής για το Δήμο, διότι όπως προαναφέρθηκε υφίσταται ο κίνδυνος το αιτούμενο κονδύλιο να διπλασιασθεί σε περίπτωση δικαστικής διεκδίκησης. Στην περίπτωση που εγκριθεί ο εν λόγω εξωδικαστικός συμβιβασμός, ο αιτών θα πρέπει να προσκομίσει, αυτοπροσώπως ή δια του νομίμου εκπροσώπου του, υπεύθυνη δήλωση με την οποία θα δηλώνει πως με την καταβολή του ποσού αποζημιώνεται πλήρως για τις ζημίες που προκλήθηκαν, ακόμη και για αυτές που δεν εντοπίσθηκαν μέχρι σήμερα και τυχόν θα εντοπισθούν στο μέλλον και ότι παραιτείται κάθε άλλης αξίωσης για αποζημίωση από το Δήμο Καλαμαριάς από την ίδια αιτία. Σε περίπτωση εγκρίσεως της παρούσας, δύνασθε όπως εγκρίνετε δαπάνη με δικαιούχο την Τσιτσιμπίκου Αναστασία και διαθέσετε πίστωση: Αξίας 334,80 Ευρώ με το Φ.Π.Α. σε βάρος του Κ.Α. 00.6492.01 με τίτλο: «Δικαστικά έξοδα και έξοδα εκτέλεσης δικαστικών αποφάσεων ή συμβιβαστικών πράξεων». Η Ο.Ε. αφού πήρε υπόψη της: 1. Την εισήγηση της Αντιδημάρχου. 2. Τις διατάξεις του άρθρου 72 παρ. 1, περ. δ, του Ν.3852/10. 3. Τις διατάξεις του άρθρου 75 Ν. 3463/2006. 4. Τα άρθρα 27 και 38 του ν. ΣΙΒ/1852, 1, 26, 28 παρ. 3 του ν.δ/τος 321/1969, 3, 13, 40 του ν.δ/τος 496/1974, 1 παρ. 2α του π.δ/τος 465/1975 και 1 παρ. 1 του ν.δ/τος 1265/1972, όπως αντικαταστάθηκε με την παρ. 1 του άρθρου 7 του ν. 968/1979, 20, 22, 26, 28 και 79 του ν. 2362/1995, 33 και 129 ν. 4270/2014). 5. Τα άρθρα 14/1996, 5 και 100/1997, 49, 53 και 113/2002, 173/2004 IV Τμ., 3, 19, 24, 47 και 56/2005, 251/2008, 42 και 43/2006 VII Τμ. ΕλΣυν. 6. Το υπ αριθ. οικ. 45351/12-11-2013 έγγραφο του Υπουργείου Εσωτερικών. 7. Την εισήγηση του νομικού συμβούλου του Δήμου Καλαμαριάς Κ. Βατάλη. 8. Την υπ αριθ. 24666/3-7-2017 αίτηση της Τσιτσιμπίκου Αναστασίας.
9. Τα άρθρα 104-106 και 105-106 Εισ. Ν.Α.Κ. 10. Την υπ αριθ. 456/13-07-17 Π.Α.Υ. Α Π Ο Φ Α Σ Ι Ζ Ε Ι Ο Μ Ο Φ Ω Ν Α Εγκρίνει τη δαπάνη και διαθέτει πίστωση αξίας 334,80 ευρώ (με το Φ.Π.Α.) σε βάρος του Κ.Α. 00.6492.01 με τίτλο: «Δικαστικά έξοδα και έξοδα εκτέλεσης δικαστικών αποφάσεων ή συμβιβαστικών πράξεων» του οικονομικού έτους 2017, για την καταβολή των εξόδων για την εξωδικαστική επίλυση διαφοράς με την κα Τσιτσιμπίκου Αναστασία (υπ αριθ. πρωτ. 24666/3-7-2017 αίτηση) για ζημιές που υπέστη το Ι.Χ. όχημα του μετά από πτώση δέντρου που βρισκόταν σε κοινόχρηστο χώρο. Η απόφαση αυτή πήρε αριθ. 425/2017 Το πρακτικό αυτό υπογράφεται ως εξής : Η ΠΡΟΕΔΡΟΣ ΤΗΣ Ο.Ε. ΤΑ ΜΕΛΗ ΑΙΚΑΤΕΡΙΝΗ ΤΣΑΠΙΚΙΔΟΥ