Παραδοτέο Π.1.1-6α Καταγραφή στοιχείων από υποδειγµατικά πρότυπα άλλων Πανεπιστηµίων

1 ΕΠΕΑΕΚ ΙΙ Μέτρο 2.2 Αναµόρφωση Προπτυχιακών Προγραµµάτων Σπουδών ιεύρυνση τριτοβάθµιας Κατ. Πράξης 2.2.2.α Αναµόρφωση Προγραµµάτων Προπτυχιακών Σπουδών συγχρηµατοδοτείται µέσω του ΥΠΕΠΘ από την Ευρωπαϊκή Ένωση [3 ο Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης κατά 75% Κοινοτική Συµµετοχή (ΕΚΤ) και 25% Εθνικοί Πόροι] Έργο «Προγράµµατα Προπτυχιακών Σπουδών του Πανεπιστηµίου Μακεδονίας Οικονοµικών και Κοινωνικών Επιστηµών» Υποέργο 7 Αναµόρφωση ΠΠΣ του τµήµατος Εκπαιδευτικής και Κοινωνικής Πολιτικής του Πανεπιστηµίου Μακεδονίας Παραδοτέο Π.1.1-6α Καταγραφή στοιχείων από υποδειγµατικά πρότυπα άλλων Πανεπιστηµίων Κατεύθυνση της Εκπαίδευσης Ατόµων µε Ειδικές Ανάγκες

2 Πανεπιστήµιο Μακεδονίας Οικονοµικών και Κοινωνικών Επιστηµών Τµήµα Εκπαιδευτικής και Κοινωνικής Πολιτικής Αναµόρφωση του Προπτυχιακού Προγράµµατος Σπουδών του Τµήµατος Εκπαιδευτικής και Κοινωνικής Πολιτικής Παραδοτέο Π.1.1-6α Καταγραφή στοιχείων από υποδειγµατικά πρότυπα άλλων Πανεπιστηµίων Κατεύθυνση της Εκπαίδευσης Ατόµων µε Ειδικές Ανάγκες Για το παραδοτέο αυτό εργάστηκε: Αρετή Οκαλίδου, Επίκουρη Καθηγήτρια Θεσσαλονίκη, Ιούλιος 2004

3 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ 1. ιδακτική Μεθοδολογία Σεµιναριακού/ Εργαστηριακού τύπου - ιερεύνηση διεθνών πρότυπων προγραµµάτων µε άξονα αναφοράς γνωστικά αντικείµενα της λογοπαθολογίας.. 3 2. Louisiana State University....... 5 3. Temple University School of Communication and Theatre.. 6 4. U Mass at Armherst. 7 5. Michigan State University... 9 6. Boston University Sargent College.. 10 7. Emerson College... 11 8. Προτάσεις Αναµόρφωσης Προπτυχιακών Μαθηµάτων του Προγράµµατος Σπουδών του ΕΚΠ στο Αντικείµενο της Λογοπαθολογίας σύµφωνα µε τον Εργαστηριακό/ Σεµιναριακό Χαρακτήρα Σπουδών.. 14

4 ιδακτική Μεθοδολογία Σεµιναριακού/ Εργαστηριακού τύπου - ιερεύνηση διεθνών πρότυπων προγραµµάτων µε άξονα αναφοράς γνωστικά αντικείµενα της λογοπαθολογίας Η διερεύνηση της διδακτικής µεθοδολογίας µε σεµιναριακό/ εργαστηριακό χαρακτήρα επικεντρώθηκε σε διεθνώς αναγνωρισµένα Προπτυχιακά Προγράµµατα Σπουδών των Η.Π.Α. στον τοµέα των ιαταραχών της Επικοινωνίας. Συνοψίζοντας τις διδακτικές εφαρµογές σεµιναριακού τύπου διακρίνουµε τα εξής: Συζήτηση στην τάξη Κριτική δηµοσιευµένων άρθρων και παρουσίαση στη τάξη Εµπεριστατωµένη απόδοση εντυπώσεων και σκέψεων σχετικά µε επιστηµονικές θεωρήσεις/ ζητήµατα/ πορίσµατα τα οποία εµπεριέχονται σε ένα δηµοσιευµένο άρθρο Αναζήτηση και οµαδική συλλογή πηγών αναφοράς σε επιλεγµένη θεµατολογία του µαθήµατος Ανάπτυξη σχεδίων παρέµβασης σε προεπιλεγµένες µελέτες περιπτώσεων Γραφή επιστηµονικού άρθρου και υποβολή για κρίση από συµφοιτητές της ίδιας τάξης (όλοι οι συγγραφείς είναι και κριτές) Οµαδικές εργασίες και οµαδικές παρουσιάσεις ιαλέξεις από προσκεκληµένους Καθηγητές ή Επαγγελµατίες σε επιµέρους θέµατα του µαθήµατος Συνοψίζοντας τις διδακτικές εφαρµογές εργαστηριακού τύπου διακρίνουµε τα εξής: Αναζήτηση στο ιαδίκτυο (Internet) σε οργανωµένες εργαστηριακές ώρες, σε εργαστήριο Πληροφορικής του Τοµέα ή του Τµήµατος Ανάλυση δειγµάτων µε τη χρήση της τεχνολογίας και µεθοδολογικών εργαλείων ανάλυσης (π.χ. ψηφιακή

5 µαγνητοφώνηση δείγµατος λόγου και φωνητική µεταγραφή µέσω του ιεθνούς Φωνητικού Αλφάβητου) Χρήση ειδικών ηλεκτρονικών συσκευών για την ανάλυση παραµέτρων λόγου, οµιλίας και φωνής Κυβερνοχώρο συζήτησης (chat rooms, bulletin board discussions) Χρήση οδηγού µελέτης µέσα από τον ειδικό δικτυακό τόπο της τάξης Προπαρασκευαστικά και τελικά τεστ πολλαπλής επιλογής µέσα από τον ειδικό δικτυακό τόπο Κλινική πρακτική ή κλινική παρατήρηση σε εξωτερικά κέντρα, ινστιτούτα, νοσοκοµεία και γραπτή αναφορά Προβολή και παρατήρηση βίντεο Ενηµέρωση για τα δρώµενα του µαθήµατος (βαθµολογία, ανακοινώσεις, διδακτέα και εξεταστέα ύλη, βιβλιογραφία και πηγές αναζήτησης) από τον ειδικό δικτυακό τόπο Συνεντεύξεις/ Παρατηρήσεις Πεδίου και συζήτηση καταγεγραµµένων στοιχείων και εντυπώσεων στην τάξη Καταχώρηση σε εργαστηριακό βιβλίο συλλεγµένων στοιχείων ή σηµειώσεων χειρισµού προγραµµάτων ή πηγών αναζήτησης ή πορισµάτων και συµπερασµάτων από την ανασκόπηση ερευνητικών άρθρων και χρήση του βιβλίου για τη διαµόρφωση έκθεσης ή άρθρου ή σχεδίου παρέµβασης Παρακάτω αναφέρονται τα πρωτογενή στοιχεία που χρησιµοποιήθηκαν για την συλλογή των διδακτικών εφαρµογών σεµιναριακού και εργαστηριακού τύπου, έτσι όπως αναφέρονται στη περιγραφή των µαθηµάτων των εκάστοτε πρότυπων προγραµµάτων σπουδών:

6 Louisiana State University REHAB 6612: Συµβουλευτική πριν την Πρακτική/ Counselling Pre-practicum (3 διδακτικές µονάδες). Οι φοιτητές διδάσκονται τις βασικές ικανότητες που σχετίζονται µε τη συµβουλευτική και την επικοινωνία. Σε αυτή η διδασκαλία εργαστηριακού χαρακτήρα χρησιµοποιείται βιντεοσκοπηµένο παιχνίδι ρόλων µε στόχο την παροχή υποστήριξης/ βοήθειας στους φοιτητές κατά την εκµάθηση των βασικών ικανοτήτων που αφορούν στη συµβουλευτική και την επικοινωνία. Ο επιστηµονικός διδάσκων παρέχει εξατοµικευµένη ανατροφοδότηση στους φοιτητές. REHAB 2081: Εισαγωγή στις επικοινωνιακές διαταραχές/ Introduction to Communication Disorders (3 διδακτικές µονάδες) Αποτελεί απαραίτητο εισαγωγικό µάθηµα για τους προπτυχιακούς φοιτητές που ειδικεύονται στη λογοπαθολογία και την ακουολογία. Απαιτούνται παρακολουθήσεις στις Κλινικές του λόγου και της ακοής. Οι διαδικασίες που εµπλέκονται στην παραγωγή του λόγου: ορισµός, περιγραφή και συχνότητα διαταραχών του λόγου και της ακοής. Σφαιρική θεώρηση του επαγγέλµατος, συµπεριλαµβανοµένων των υπηρεσιών, των σχετιζόµενων επαγγελµατιών, των επαγγελµατικών ευκαιριών, των δηµοσιεύσεων, των εταιριών και των δράσεων πιστοποίησης.

7 Temple University School of Communication and Theatre 0233: Βασικές Επιστήµες του Λόγου/ Basic Speech Science (4 διδακτικές µονάδες ) Προαπαιτούµενα µαθήµατα: Φυσική C067, Επιστήµη της επικοινωνίας 0209. Μία σε βάθος µελέτη όσον αφορά στην παραγωγή λόγου, συµπεριλαµβανοµένης της αναπνοής, της φωνητικής, της άρθρωσης και της ακουστικής. Πρόκειται επίσης για µια εισαγωγή και στον τοµέα της αντίληψης του λόγου. Περιλαµβάνει θεωρητική και εργαστηριακή διδασκαλία, βασικά αναγνώσµατα και επίκαιρες επιστηµονικές δηµοσιεύσεις. 0350: Οργανωσιακή Επικοινωνία/ Organizational Communication (3 διδακτικές µονάδες ) Μία αναθεώρηση των επικοινωνιακών µοντέλων όπως εφαρµόζονται αυτά σε επίσηµα ιδρύµατα. Κλασικές και συµβατικές θεωρίες όσον αφορά στην οργανωσιακή δοµή και τη διοίκηση και τη σχέση των παραπάνω επιστηµών µε τις επικοινωνιακές πρακτικές. Οι οργανισµοί ως κουλτούρες. Ανάλυση χαρακτηριστικών περιστατικών και πραγµατικών καταστάσεων.

8 U Mass at Armherst COMM-DIS 211: Ανατοµία & Φυσιολογία του Λόγου και των Μηχανισµών της Ακοής/ Anatomy & Physics of Speech & Hearing Mechanisms (3 διδακτικές µονάδες) Με εργαστήριο µετεγγραφής. Οι ανατοµικές και οι φυσιολογικές βάσεις των διαδικασιών του φυσιολογικού λόγου και της φυσιολογικής ακοής συµπεριλαµβανοµένης της αναπνοής, της παραγωγής ήχου, της άρθρωσης και της ακουστικής. Η αποκτηθείσα γνώση αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για την κατανόηση των διαταραχών αυτών των συστηµάτων. COMM-DIS 310: Φωνητική Επεξεργασία/ Phonetic Processing (3 διδακτικές µονάδες) Με εργαστήριο µετεγγραφής. Το ηχητικό σύστηµα της αγγλικής γλώσσας και σε µικρότερο βαθµό και αυτή των υπόλοιπων γλωσσών. Φωνήµατα, αλλόφωνα, φωνολογικοί κανόνες και ιστορικές αλλαγές στην αγγλική γλώσσα. Η παγκόσµια φωνητική σε σύγκριση µε τη φωνητική της αγγλικής γλώσσας. Ανάγνωση και γραφή αγγλικών λέξεων και προτάσεων µε τη χρήση του διεθνούς φωνητικού αλφάβητου, συµπεριλαµβανοµένων των ειδικών συµβόλων που χρησιµοποιούνται για την άρθρωση, των διαλέκτων, των διαταραχών και της φωνητικής άρθρωσης των βρεφών. COMM-DIS 311: Εισαγωγή στην επιστήµη της ακοής/ Intro To Hearing Science (3 διδακτικές µονάδες) Με εργαστήριο. Περιγραφή χρονικής διάρκειας και συχνότητας των ακουστικών σηµάτων. Φυσιολογία των περιφερειακών και κεντρικών ακουστικών συστηµάτων. Θέµατα ψυχοακουστικής, συµπεριλαµβανοµένων θεµάτων µεθοδολογίας, απόλυτης και διαφορικής ευαισθησίας, ηχηρότητας, τόνου, ανάλυσης συχνότητας και έντασης και δίωτης ακοής. COMM-DIS 312: Εισαγωγή στην επιστήµη του λόγου/ Intro To Speech Science (3 διδακτικές µονάδες) Με εργαστήριο. Τα ακουστικά χαρακτηριστικά του λόγου, η ανάλυσή τους και η συνάφειά τους µε την αντίληψη του λόγου.

9 COMM-DIS 330: Συγγραφή στις διαταραχές της επικοινωνίας/ Writing In Comdis (3 διδακτικές µονάδες) Κείµενα πρακτικού/ εφαρµοσµένου χαρακτήρα στα πεδία της ακουολογίας και της λεκτικής-γλωσσικής παθολογίας, καθώς και τρόπους σύνταξης διαγνωστικών αναφορών και ερευνητικών εργασιών. Έµφαση δίδεται στην αναθεωρηµένη και την οµότιµη έκδοση. Ικανοποιούνται οι σχετικές µε τη συγγραφική ικανότητα προϋποθέσεις για το πρώτο έτος.

10 Michigan State University ASC 394: Παρατήρηση και Ανάλυση της Κλινικής Πρακτικής/ Observation and Analysis of Clinical Practice (Συνολικές διδακτικές µονάδες=1, Εργαστηριακές ώρες=2) Περιγραφή µαθήµατος: Παρουσιάσεις χαρακτηριστικών περιπτώσεων. Τεχνικές συνέντευξης. Παρατήρηση συµπεριφοράς και συλλογή δεδοµένων. Συµπεριφορική διαχείριση. Συµβουλευτική. Σχεδιασµός περιόδου και συγγραφή αναφορών. ASC 303: Επιστήµη της Ακοής/ Hearing Science (Συνολικές διδακτικές µονάδες=3, Θεωρητικές ώρες=2, Εργαστηριακές ώρες=2) Περιγραφή µαθήµατος: Σωµατικές και ψυχολογικές διαστάσεις του ήχου και η µέτρησή τους. Έµφαση δίδεται στην κατανόηση της ανθρώπινης επικοινωνίας και των διαταραχών της. ASC 313: Επιστήµη του Λόγου/ Speech Science (Συνολικές διδακτικές µονάδες=3, Θεωρητικές ώρες=2, Εργαστηριακές ώρες=2) Περιγραφή µαθήµατος: Οι υποκείµενες διαδικασίες της παραγωγής και της αντίληψης του λόγου. Κατανόηση της ανθρώπινης επικοινωνίας και των διαταραχών αυτής. ASC 344: Μέθοδοι Αξιολόγησης στην Επιστήµη της Ακουολογίας/ Evaluation Procedures in Audiology Science (Συνολικές διδακτικές µονάδες=4, Θεωρητικές ώρες=3, Εργαστηριακές ώρες=2) Περιγραφή µαθήµατος: Ταξινόµηση των ακουστικών διαταραχών. Συµπεριφορική και ηλεκτροφυσιολογική µέτρηση της ακοής συµπεριλαµβανοµένων των υποκειµενικών και των αντικειµενικών διαδικασιών εξέτασης. ASC 364: Μέθοδοι αξιολόγησης στη Παθολογία Λόγου και Γλώσσας/ Evaluation Procedures in Speech-Language Pathology (Συνολικές διδακτικές µονάδες=4, Θεωρητικές ώρες=3, Εργαστηριακές ώρες=2) Περιγραφή µαθήµατος: Μέθοδοι αξιολόγησης στη Λεκτική-Γλωσσική Παθολογία. Μέθοδοι εξέτασης. Ανάλυση των αποτελεσµάτων. Συγγραφή εκθέσεων.

11 Boston University Sargent College SAR CD 497, 498: Επιβλεπόµενες Σπουδές στη Λογοπαθολογία και την Ακουολογία/ Directed Study in Speech Pathology and Audiology (2-4 διδακτικές µονάδες) Ανεξάρτητες σπουδές σε επιλεγµένους τοµείς σχετικούς µε τις διαταραχές του λόγου, τις γλωσσικές διαταραχές και τις µαθησιακές δυσκολίες, τις επιστήµες του λόγου και της ακοής ή την ακουολογία. Εργασία ή αναφορά άλλων δραστηριοτήτων. SAR CD 542: Αποκατάσταση Ακοής/ Aural Rehabilitation (4 διδακτικές µονάδες) Θεωρία και τεχνικές για την αποκατάσταση της ακοής σε άτοµα που έχουν χάσει την ακοή τους. Καλύπτονται θέµατα σύγχρονης στρατηγικής διαχείρισης περιπτώσεων για άτοµα κάθε ηλικίας. Προαπαιτούµενα µαθήµατα: SAR CD 535. SAR CD 521: Φωνητική Μετεγγραφή/ Phonetic Transcription (2 διδακτικές µονάδες) Εφαρµογή του ιεθνούς Φωνητικού Αλφάβητου στην αµερικανική-αγγλική γλώσσα. Λεπτοµερής ανάλυση των φωνηέντων και των συµφώνων. Πρότυπα προφοράς. Μελέτη και εγγραφή/ ηχογράφηση διάφορων διαλέκτων της αµερικανικής γλώσσας και διαταραχών της οµιλίας. SAR CD 547: Εισαγωγή στην Κλινική ιαδικασία I/ Introduction to the Clinical Process I (2 διδακτικές µονάδες) ιαταραχές της επικοινωνίας αποκλειστικά για σπουδαστές. Παρατήρηση κλινικών δραστηριοτήτων σε συνδυασµό µε τη συζήτηση κλινικών θεµάτων. Έµφαση δίνεται στη κλινική διαδικασία και στη φύση της σχέσης ασθενούς-κλινικού ιατρού. SAR CD 549: Πρακτική Άσκηση Επαγγελµατικών Εφαρµογών Professional Applications Practicum (µεταβλητός αριθµός διδακτικών µονάδων) Προαπαιτούµενο µάθηµα: CD 547. Οι φοιτητές που θα εγγραφούν σε αυτό το µάθηµα θα έχουν την ευκαιρία να τοποθετηθούν σε ένα ίδρυµα έξω από το Πανεπιστήµιο της Βοστώνης. Έµφαση θα δοθεί στην ανάπτυξη επαγγελµατικών δεξιοτήτων κατά τη διάρκεια συµµετοχής σε µία οµάδα ποικίλλων επαγγελµατιών σε εκπαιδευτικό ή κλινικό πολυ-πολιτισµικό περιβάλλον. Οι σπουδαστές θα έχουν ευελιξία στον προγραµµατισµό και κατά την επίβλεψή τους στο χώρο δραστηριοτήτων από τον συντονιστή του προγράµµατος.

12 Emerson College CD193: Εισαγωγή στις Επικοινωνιακές ιαταραχές/ Introduction to Communication Disorders (4 διδακτικές µονάδες) Οι σπουδαστές εισάγονται σε διάφορες διαταραχές της επικοινωνίας που παρουσιάζονται σε παιδιά και ενήλικες. Εξετάζεται ο ρόλος των Λογοπαθολόγων και των ειδικών στην ακουολογία µέσω παρουσιάσεων που πραγµατοποιούνται από προσκεκληµένους οµιλητές, οι οποίοι περιγράφουν τις διάφορες εργασιακές τους εµπειρίες στο εν λόγω πεδίο. Μέσω της προβολής βιντεοσκοπηµένων διαγνωστικών και θεραπευτικών συνεδριών εξοικειώνονται οι φοιτητές µε την κλινική ορολογία και µεθοδολογία. CD233: Φωνητική/ Phonetics (4 διδακτικές µονάδες) Οι σπουδαστές µελετούν την κλινική φωνολογία συµπεριλαµβανοµένης µιας επισκόπησης της γλωσσικής φωνολογίας, της παραγωγής του λόγου και της ακουστικής φωνολογίας. Οι φοιτητές διδάσκονται τις διακριτικές δεξιότητες που απαιτούνται για την ανάλυση και την καταγραφή των λεκτικών ήχων (φωνήεντα, δίφθογγοι, και σύµφωνα) µε τη χρήση του διεθνούς φωνητικού αλφάβητου (IPA). Μαθαίνουν επίσης να καταστούν ενδεδειγµένες τις παραλλαγές της προφοράς των λεκτικών ήχων και τα προσωδιακά χαρακτηριστικά του λόγου µε τη χρήση των διακριτικών (που τοποθετούνται πάνω ή κάτω από τα γράµµατα ως ένδειξη διαφοροποίησης της προφοράς). Η σχέση του περιεχοµένου του εν λόγω µαθήµατος µε τις κλινικές και άλλες εφαρµογές συζητείται καθώς οι σπουδαστές µαθαίνουν τη χρήση του διεθνούς φωνητικού αλφάβητου (IPA) για την περιγραφή του λόγου των ατόµων µε επικοινωνιακές διαταραχές και των διάφορων κοινωνικών διαλέκτων και προφορών. CD312a: Ανασκόπηση των ιαταραχών του Λόγου/ Survey of Speech Disorders (4 διδακτικές µονάδες) Αυτή η σειρά µαθηµάτων παρέχει στους σπουδαστές µια βασική κατανόηση της ανθρώπινης επικοινωνίας στους τοµείς της φωνολογίας, των νευρογενών διαταραχών, της ευχέρειας στην οµιλία, της φωνής και της κατάποσης. Τα ζητήµατα που σχετίζονται µε την αξιολόγηση και την παρέµβαση εξετάζονται κατά κύριο λόγο µε τη χρήση των διαλέξεων, των οπτικοακουστικών παρουσιάσεων, της µελέτης

13 χαρακτηριστικών περιπτώσεων και της συζήτησης στη διάρκεια του µαθήµατος. Οι σπουδαστές παρατηρούν επιπλέον διαγνωστικές και θεραπευτικές συνεδρίες ώστε να συµπληρωθούν οι απαιτούµενες για την Αµερικανική Ένωση Λόγου Γλώσσας Ακοής (American Speech-Language-Hearing Association) 25 ώρες. Απαραίτητη θεωρείται από µέρους των φοιτητών η αφαίρεση και η ολοκλήρωση πληροφοριών από κλινικές παρατηρήσεις για τη σύνταξη καλογραµµένων εκθέσεων κλινικής παρατήρησης. Προαπαιτούµενο µάθηµα: Ανατοµία και Φυσιολογία των Μηχανισµών του Λόγου και της Ακοής. CD312b: Ανασκόπηση των Γλωσσικών ιαταραχών/ Survey of Language Disorders (4 διδακτικές µονάδες) Αυτή η σειρά µαθηµάτων παρέχει στους σπουδαστές µια βασική κατανόηση των διαταραχών στην ανθρώπινη επικοινωνία που συνδέονται µε τις αναπτυξιακές και τις επίκτητες γλωσσικές αναταραχές τόσο σε παιδιά, όσο και σε ενήλικες. Τα θέµατα που σχετίζονται µε την αξιολόγηση και τη παρέµβαση εξακολουθούν να εξετάζονται κατά κύριο λόγο πρώτιστα µέσω της διάλεξης, των οπτικοακουστικών παρουσιάσεων, της µελέτης χαρακτηριστικών περιπτώσεων, της συζήτησης στην τάξη και της παρακολούθησης διαγνωστικών και θεραπευτικών συνεδριών. Προαπαιτούµενο µάθηµα: Γλωσσική πρόσκτηση. CD403: Η επιστήµη του Λόγου και της Χρήσης Εργαστηριακών Οργάνων/ Speech Science and Instrumentation (4 διδακτικές µονάδες) Αυτή η σειρά µαθηµάτων έχει σχεδιαστεί µε στόχο την παρουσίαση των θεµελιωδών εννοιών και της βασικής ορολογίας που συνδέεται µε τις διαδικασίες της οµιλίας και την εξέταση της υφιστάµενης κατάστασης όσον αφορά τη σύγχρονη επιστηµονική έρευνα στις επιλεγµένες περιοχές. Εποµένως, τα περιεχόµενα του µαθήµατος περιλαµβάνουν την εξέταση των γλωσσολογικών, των φυσιολογικών, των ακουστικών και των λειτουργιών που εµπλέκονται στην παραγωγή και την αντίληψη του λόγου. Καλύπτονται επίσης θέµατα που αφορούν τα υλικά που σχετίζονται µε τη χρήση εργαστηριακών οργάνων στην επιστήµη του λόγου. Τέλος, οι φοιτητές εκτίθενται στη χρήση ακουστικών εργαλείων στο εργαστήριο, για την προβολή και την ανάλυση ακουστικών σηµάτων. Προαπαιτούµενα µαθήµατα: Φωνητική, Ανατοµία και Φυσιολογία του Λόγου και των Μηχανισµών της Ακοής.

14 CD405: Κλινικές Προοπτικές στις Επικοινωνιακές ιαταραχές/ Clinical Perspectives on Communication Disorders (4 διδακτικές µονάδες) Οι σπουδαστές εισάγονται σε ποικίλες διαταραχές του λόγου και της γλώσσας που παρουσιάζονται σε παιδιά και ενήλικες. Εξετάζεται και ρόλος του Λογοπαθολόγου ως µέλους µίας επαγγελµατικής οµάδας, διότι ο ρόλος του διαφοροποιείται ανάλογα µε το εργασιακό περιβάλλον. Μέσω της προβολής βιντεοσκοπηµένων διαγνωστικών και θεραπευτικών συνεδριών αρχίζουν να εξοικειώνονται οι φοιτητές µε την κλινική ορολογία και διαδικασίες. Κρίνεται απαραίτητο επιπλέον για τους φοιτητές να παρακολουθήσουν διαγνωστικές και θεραπευτικές συνεδρίες ώστε να συµπληρωθούν οι απαιτούµενες για την Αµερικανική Ένωση Λόγου Γλώσσας Ακοής (American Speech-Language-Hearing Association) 25 ώρες. Θα ενσωµατώσουν κατ αυτό τον τρόπο τις αποκτούµενες πληροφορίες σε καλογραµµένες εκθέσεις κλινικής παρατήρησης.

15 Προτάσεις Αναµάρφωσης Προπτυχιακών Μαθηµάτων του Προγράµµατος Σπουδών του ΕΚΠ στο Αντικείµενο της Λογοπαθολογίας σύµφωνα µε τον Εργαστηριακό/ Σεµιναριακό Χαρακτήρα Σπουδών 1. Φωνολογική ανάπτυξη και φωνολογικές διαταραχές (Ζ εξάµηνο, ΥΕ) Το µάθηµα µέχρι πρότινος διδάσκονταν µε την καθιερωµένη διδασκαλοκεντρική µορφή. Η αναµόρφωση του µαθήµατος βασίζεται στη µεθοδολογία εργαστηριακού τύπου εφόσον το µάθηµα ασχολείται µε τα φωνήµατα τα οποία αποτελούν ήχους της οµιλίας και γι αυτό τον λόγο δύνανται να υποβληθούν τόσο σε ακροαµατική όσο και σε ακουστική ανάλυση µέσω α) εργαλείων ανάλυσης και β) ειδικών µηχανηµάτων και προγραµµάτων ανάλυσης λόγου και οµιλίας. Οι φοιτητές θα εξετάζουν συλλεγµένα δείγµατα τυπικής φωνολογίας παιδιών προσχολικής ηλικίας τα οποία θα βρίσκονται καταχωρηµένα ψηφιακά σε ειδικό δικτυακό τόπο του µαθήµατος και θα καταγράψουν τα δείγµατα χρησιµοποιώντας τη φωνητική µεταγραφή µε βάση το ιεθνές Φωνητικό Αλφάβητο. Κατόπιν θα αναλύουν τα δείγµατα εντοπίζοντας και περιγράφοντας α) τα σφάλµατα στην άρθρωση και β) τις φωνολογικές διεργασίες που παράγουν τα παιδιά. Καθ όλη τη διάρκεια της ανάλυσης αυτής θα είναι σε θέση να συνδιαλέγονται µεταξύ τους και να συγκρίνουν τα αποτελέσµατά τους σε ειδικό δικτυακό τόπο (chat rooms), προκειµένου να επιτύχουν µία ορθή ανάλυση των επιµέρους φωνολογικών δειγµάτων. Στο τέλος της ανάλυσης θα γίνεται παρουσίαση των αποτελεσµάτων σε οµαδική βάση. Κατόπιν θα µυηθούν σε ένα πρόγραµµα ακουστικής επεξεργασίας της οµιλίας (π.χ Praat) και θα το χρησιµοποιούν για τον τεµαχισµό της τυπικής και αποκλίνουσας οµιλίας και την ακρόαση µέρους των λέξεων προκειµένου να διαµορφώσουν µία σαφέστερη ακουστική εντύπωση της συγκεκριµένης παραγωγής. Θα πραγµατοποιείται σύγκριση των αποτελεσµάτων σε οµαδική βάση για το ίδιο δείγµα η οποία θα ακολουθείται από παρουσίαση των αποτελεσµάτων και συζήτηση στην τάξη. Η περιγραφή του µαθήµατος, η περιγραφή των εργασιών, η βιβλιογραφία, οι πηγές αναζήτησης πληροφοριών καθώς και ασκήσεις εµπέδωσης της ύλης θα βρίσκονται σε ειδική ιστοσελίδα η οποία θα διαµορφωθεί σύµφωνα τις ανάγκες του µαθήµατος.

16 Οι φοιτητές θα πρέπει επίσης σε ατοµική βάση να αναπτύξουν και να διατυπώσουν γραπτώς στον ψηφιακά αναρτηµένο πίνακα του ειδικoύ δικτυακού τόπου (bulletin board) µία σειρά επιστηµονικών ερωτήσεων πάνω σε θεωρητικά ζητήµατα οι οποίες θα έχουν ως σκοπό α) τη διατύπωση αποριών και την αναζήτηση άµεσης διευκρίνησης όσον αφορά σηµεία της διδαχθείσας ύλης στην τάξη και β) την επισήµανση των κενών της σύγχρονης αποκτηθείσας γνώσης στους τοµείς της τυπικής φωνολογίας και των διαταραχών της και τη σηµατοδότηση της µελλοντικής έρευνας στους παραπάνω τοµείς. Σχετικά µε την επίλυση αποριών και τις διευκρινήσεις θα υπάρχει η δυνατότητα να πραγµατοποιούνται και από τους φοιτητές της τάξης, σε όλες όµως τις περιπτώσεις ο έλεγχος της ορθότητας των απαντήσεων θα γίνεται από τη διδάσκουσα η οποία φέρει και την ευθύνη της διδαχής και εµπέδωσης της ύλης του µαθήµατος. Οι προσπάθειες επίλυσης αποριών από άλλους φοιτητές θα αξιολογούνται θετικά ως ποσοστό συµµετοχής στη δραστηριότητα αυτή. 2. Εκπαίδευση ατόµων µε προβλήµατα ακοής (εξάµηνο Ε, ΥΕ) Η αναµόρφωση του µαθήµατος αυτού περιλαµβάνει την προσαρµογή του σε σεµιναριακή µορφή. Πρέπει να τονιστεί ότι καταβλήθηκαν προσπάθειες στο παρελθόν για να διασφαλιστεί η ενεργή συµµετοχή των φοιτητών στη µαθησιακή διαδικασία και η βιωµατική µάθηση καθότι διεξήχθησαν ατοµικές και οµαδικές εργασίες µε αναζήτηση πληροφοριών από το διαδίκτυο και έγινε προφορική τους παρουσίαση στην τάξη και επιπλέον πραγµατοποιήθηκαν προβολές βίντεο σχετικά µε θέµατα και µεθόδους παρέµβασης. Ο σεµιναριακός χαρακτήρας του µαθήµατος θα περιλάβει τις ακόλουθες δράσεις: Συλλογή βιβλιογραφίας και µελέτη των τριών κύριων επικοινωνιακών µεθόδων διδασκαλίας σε κωφά παιδιά από τρεις οµάδες φοιτητών Σχεδιασµός µικροδιδασκαλίας στο µάθηµα της Γλώσσας µε βάση τις τρεις µεθόδους διδασκαλίας (µία µέθοδος µόνο για την κάθε οµάδα) Ανασκόπηση αντιπροσωπευτικού άρθρου το οποίο να αναφέρεται σε µία επικοινωνιακή µέθοδο διδασκαλίας για κάθε οµάδα και κριτική του άρθρου από τις άλλες οµάδες

17 Συζήτηση µέσα στην τάξη σε θέµατα που θα διαµορφωθούν από τις παραπάνω εργασίες Προσδιορισµός των καίριων ζητηµάτων του επιστηµονικού αυτού πεδίου Προτάσεις µελλοντικής έρευνας Πρόσκληση εξωτερικών οµιλητών Προβολή µέσω βίντεο µεθόδων έγκαιρης παρέµβασης και σύγχρονης εφαρµοσµένης τεχνολογίας Ανάλυση εντυπώσεων και παρατηρήσεων Κατά αυτόν τον τρόπο θα ενισχυθούν: Α) η εµπέδωση κύριων µερών της ύλης Β) η βιωµατική µάθηση Γ) η κριτική σκέψη ) η χρήση των γνώσεων για την ανάπτυξη εφαρµογών Παρέµβαση σύνδεση θεωρίας και πράξης Ε) η ερευνητική σκέψη ΣΤ) οι µηχανισµοί βιβλιογραφικής αναζήτησης και αναζήτησης πηγών