Σημειολογία και Μετάφραση

Σχετικά έγγραφα
ΚΕ-ΓΛΩ-21 Αξιολόγηση δεξιοτήτων επικοινωνίας στις ξένες γλώσσες. KE-GLO-21 Évaluation des compétences de communication en langue étrangère

ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΤΩΝ ΞΕΝΩΝ ΓΛΩΣΣΩΝ

Ιστορία της μετάφρασης

Εκκλησιαστικό Δίκαιο. Ενότητα 10η: Ιερά Σύνοδος της Ιεραρχίας και Διαρκής Ιερά Σύνοδος Κυριάκος Κυριαζόπουλος Τμήμα Νομικής Α.Π.Θ.

Γενικά Μαθηματικά Ι. Ενότητα 15: Ολοκληρώματα Με Ρητές Και Τριγωνομετρικές Συναρτήσεις Λουκάς Βλάχος Τμήμα Φυσικής

Θεσμοί Ευρωπαϊκών Λαών Ι 19 ος -20 ος αιώνας

Γενικά Μαθηματικά Ι. Ενότητα 12: Κριτήρια Σύγκλισης Σειρών. Λουκάς Βλάχος Τμήμα Φυσικής ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ

Εκκλησιαστικό Δίκαιο

Θεσμοί Ευρωπαϊκών Λαών Ι 19 ος -20 ος αιώνας

Εκκλησιαστικό Δίκαιο

ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΙIΙ

ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΙIΙ

ΣΥΣΤΗΜΑΤΑ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ ΙIΙ

Ιστορία της μετάφρασης

Παράκτια Τεχνικά Έργα

Διοικητική Λογιστική

Χώρος και Διαδικασίες Αγωγής

Γενικά Μαθηματικά Ι. Ενότητα 14: Ολοκλήρωση Κατά Παράγοντες, Ολοκλήρωση Ρητών Συναρτήσεων Λουκάς Βλάχος Τμήμα Φυσικής

Θεσμοί Ευρωπαϊκών Λαών Ι 19 ος -20 ος αιώνας

Εισαγωγή στους Αλγορίθμους

Λογιστική Κόστους Ενότητα 12: Λογισμός Κόστους (2)

Οικονομία των ΜΜΕ. Ενότητα 7: Μορφές αγοράς και συγκέντρωση των ΜΜΕ

Εκκλησιαστικό Δίκαιο

Θερμοδυναμική. Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα. Πίνακες Νερού σε κατάσταση Κορεσμού. Γεώργιος Κ. Χατζηκωνσταντής Επίκουρος Καθηγητής

Διεθνείς Οικονομικές Σχέσεις και Ανάπτυξη

Φ 619 Προβλήματα Βιοηθικής

Αξιολόγηση μεταφράσεων ιταλικής ελληνικής γλώσσας

Εισαγωγή στους Αλγορίθμους

ΓΕΝΙΚΗ ΚΑΙ ΑΝΟΡΓΑΝΗ ΧΗΜΕΙΑ

Επιμέλεια μεταφράσεων και εκδοτικός χώρος

Γεωργική Εκπαίδευση Ενότητα 9

La Déduction naturelle

Εργαστήριο Χημείας Ενώσεων Συναρμογής

Μηχανολογικό Σχέδιο Ι

Διπλωματική Ιστορία Ενότητα 2η:

Εργαστήριο Χημείας Ενώσεων Συναρμογής

Λογισμός 3. Ενότητα 19: Θεώρημα Πεπλεγμένων (γενική μορφή) Μιχ. Γ. Μαριάς Τμήμα Μαθηματικών ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑ ΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ

Θεσμοί Ευρωπαϊκών Λαών Ι 19 ος -20 ος αιώνας

Οδοποιία IΙ. Ενότητα 14: Υπόδειγμα σύνταξης τευχών θέματος Οδοποιίας. Γεώργιος Μίντσης ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

Εισαγωγή στην Διοίκηση Επιχειρήσεων

Γενικά Μαθηματικά Ι. Ενότητα 16: Ολοκλήρωση Τριγωνομετρικών Συναρτήσεων, Γενικευμένα Ολοκληρώματα Λουκάς Βλάχος Τμήμα Φυσικής

Γενικά Μαθηματικά Ι. Ενότητα 9: Κίνηση Σε Πολικές Συντεταγμένες. Λουκάς Βλάχος Τμήμα Φυσικής ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ

Λογιστική Κόστους Ενότητα 8: Κοστολογική διάρθρωση Κύρια / Βοηθητικά Κέντρα Κόστους.

ΗΛΕΚΤΡΟΝΙΚΗ ΙIΙ Ενότητα 6

Στρατηγικό Μάρκετινγκ

Εκκλησιαστικό Δίκαιο

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΑΝΟΙΚΤΑ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Γενικά Μαθηματικά Ι Ενότητα 11 : Ακολουθίες και Σειρές Λουκάς Βλάχος Τμήμα Φυσικής

Οικονομία των ΜΜΕ. Ενότητα 9: Εταιρική διασπορά και στρατηγικές τιμολόγησης

Επιμέλεια μεταφράσεων και εκδοτικός χώρος

Φ 619 Προβλήματα Βιοηθικής

Συμπεριφορά Καταναλωτή

Γενικά Μαθηματικά Ι. Ενότητα 1: Συναρτήσεις και Γραφικές Παραστάσεις. Λουκάς Βλάχος Τμήμα Φυσικής ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ

Ιστορία της Αρχιτεκτονικής και των Στυλ

Εισαγωγή στους Αλγορίθμους

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ ΓΕΝΙΚΩΝ ΚΕΙΜΕΝΩΝ Ι

Γενικά Μαθηματικά Ι. Ενότητα 13: Ακτίνα Σύγκλισης, Αριθμητική Ολοκλήρωση, Ολοκλήρωση Κατά Παράγοντες. Λουκάς Βλάχος Τμήμα Φυσικής

Γενικά Μαθηματικά Ι. Ενότητα 8: Εφαρμογές Σειρών Taylor. Λουκάς Βλάχος Τμήμα Φυσικής ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΪΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ

Διδακτική της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης

Διοικητική Λογιστική

Τίτλος Μαθήματος: Μαθηματική Ανάλυση Ενότητα Γ. Ολοκληρωτικός Λογισμός

Συγκριτικό Εκκλησιαστικό Δίκαιο

Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Αθήνας. Βιοστατιστική (Ε) Ενότητα 3: Έλεγχοι στατιστικών υποθέσεων

Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Αθήνας. Βιοστατιστική (Ε) Ενότητα 1: Καταχώρηση δεδομένων

Γενικά Μαθηματικά Ι. Ενότητα 5: Παράγωγος Πεπλεγμένης Συνάρτησης, Κατασκευή Διαφορικής Εξίσωσης. Λουκάς Βλάχος Τμήμα Φυσικής

Εργαστήριο Χημείας Ενώσεων Συναρμογής

Συνταγματικό Δίκαιο Ενότητα 11:Εκτελεστική Λειτουργία

Μάθηση σε νέα τεχνολογικά περιβάλλοντα

Αξιολόγηση και ανάλυση της μυϊκής δύναμης και ισχύος

Ευαγγελικές αφηγήσεις της Ανάστασης

Εισαγωγή στους Αλγορίθμους Ενότητα 9η Άσκηση - Αλγόριθμος Prim

Εκκλησιαστικό Δίκαιο Ι (Μεταπτυχιακό)

Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο ΤΕΙ Αθήνας. Βιοστατιστική (Ε) Ενότητα 2: Περιγραφική στατιστική

Ενότητα. Εισαγωγή στις βάσεις δεδομένων

Διοίκηση Εξωτερικής Εμπορικής Δραστηριότητας

Διεθνείς Οικονομικές Σχέσεις και Ανάπτυξη

Μάρκετινγκ Εξαγωγών. Ενότητα 3 : Το Περιβάλλον και το Διεθνές Μάρκετινγκ Κοινωνικο-Πολιτιστικό Περιβάλλον

Εκκλησιαστικό Δίκαιο Ι (Μεταπτυχιακό)

Μεθοδολογία Έρευνας Κοινωνικών Επιστημών Ενότητα 2: ΣΥΓΚΕΝΤΡΩΣΗ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΩΝ ΜΑΡΚΕΤΙΝΓΚ Λοίζου Ευστράτιος Τμήμα Τεχνολόγων Γεωπόνων-Kατεύθυνση

Διπλωματική Ιστορία. Ενότητα 12η: Ο Β Παγκόσμιος Πόλεμος Η Ευρώπη. του Hitler Ιωάννης Στεφανίδης, Καθηγητής Τμήμα Νομικής Α.Π.Θ.

Δομές Δεδομένων Ενότητα 1

Εισαγωγή στην Διοίκηση Επιχειρήσεων

Άσκηση και Αποκατάσταση Νευρομυϊκών Προβλημάτων

Εισαγωγή στην Διοίκηση Επιχειρήσεων

Εισαγωγή στην Διοίκηση Επιχειρήσεων

Θερμοδυναμική. Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα. Πίνακες Νερού Υπέρθερμου Ατμού. Γεώργιος Κ. Χατζηκωνσταντής Επίκουρος Καθηγητής

Χώρος και Διαδικασίες Αγωγής

Διεθνείς Οικονομικές Σχέσεις και Ανάπτυξη

Επικοινωνία Ανθρώπου- Υπολογιστή Σχεδίαση Αλληλεπίδρασης

Διαγλωσσική μεταφορά και διαμεσολάβηση

Διαγλωσσική μεταφορά και διαμεσολάβηση

Συμπεριφορά Καταναλωτή

Εισαγωγή στην Διοίκηση Επιχειρήσεων

Εισαγωγή στους Αλγορίθμους Ενότητα 9η Άσκηση - Αλγόριθμος Kruskal

Εισαγωγή στους Αλγορίθμους Ενότητα 10η Άσκηση Αλγόριθμος Dijkstra

Εκκλησιαστικό Δίκαιο

Λογιστική Κόστους Ενότητα 11: Λογισμός Κόστους (1)

ΜΕΤΑΦΡΑΣΗ ΓΕΝΙΚΩΝ ΚΕΙΜΕΝΩΝ Ι

Γενικά Μαθηματικά Ι. Ενότητα 17: Αριθμητική Ολοκλήρωση, Υπολογισμός Μήκους Καμπύλης Λουκάς Βλάχος Τμήμα Φυσικής ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ

Λογιστική Κόστους Ενότητα 10: Ασκήσεις Προτύπου Κόστους Αποκλίσεων.

Συγκριτικό Εκκλησιαστικό Δίκαιο

Transcript:

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Ενότητα 10. La sémiotique de la traduction des noms des immigrés en Grèce Ευάγγελος Κουρδής Τμήμα Γαλλικής Γλώσσας & Φιλολογίας

Άδειες Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό υλικό, όπως εικόνες, που υπόκειται σε άλλου τύπου άδειας χρήσης, η άδεια χρήσης αναφέρεται ρητώς. 2

Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στα πλαίσια του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα. Το έργο «Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα στο» έχει χρηματοδοτήσει μόνο την αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού. Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο) και από εθνικούς πόρους. 3

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ La sémiotique de la traduction des noms des immigrés en Grèce

Sommaire 1. La sémiotique de la traduction des noms des immigrés en Grèce. 2. Le nom propre en tant que signe. 3. Méthodologie et corpus. 4. Deux exemples de notre échantillon. 5. La traduction interlinguale : transcription ou translittération? 6. Quelques remarques sur la traduction interlinguale. 7. La traduction intralinguale. 8. Quelques remarques sur la traduction intralinguale. 9. La sémiotique de ces traductions. 10. Remarques principales. 5

Objectifs de l unité La sémiotique de la traduction des noms des immigrés en Grèce. 6

La sémiotique de la traduction des noms des immigrés en Grèce La langue véhicule la signification et elle est porteuse de connotations sémiotiques. Elle révèle aussi une idéologie et devient, à travers la traduction, un marqueur d identité pour les immigrés. Ce phénomène repose sur une triple croyance : celle d appartenir à un groupe ethnique et ethnotique ayant comme caractéristique principale celle de parler le dialecte pontique, un dialecte grec, celle de considérer la Grèce comme la patrie de leurs ancêtres et celle de partager la même confession religieuse. 7

Le nom propre en tant que signe De même, Ballard (1998) soutient que «[ ] le nom propre signifie et cette signifiance apparaît clairement dans le domaine des référents culturels». De cette façon, toutes ces constatations s opposent à la non traduction du nom propre puisqu il véhicule du sens. C est pour cela que Martinet (1982) parle de trois paramètres que le traducteur des noms propres doit prendre en considération. - Le premier consiste à déterminer si le nom propre est dénotation, indice de culture ou les deux. - Le deuxième détermine s il est porteur de connotations spécifiques ou d associations propres à l utilisateur. - Le troisième consiste à déceler dans la langue cible les éléments linguistiques analogiques à ceux de la langue source. 8

Méthodologie et corpus Notre corpus composé d une quarantaine d annonces provient des journaux locaux de Thessaloniki, Makedonia et Agelioforos de septembre 2006 à juillet 2009 où ces traductions de noms propres sont publiées sous la rubrique «Demande de changement de nom». Bien que ce titre se réfère au changement de nom, très souvent le solliciteur change aussi son prénom. C est un des cas où la traduction est dotée d étatisme, puisque elle devient un acte officiel publié par la Préfecture de chaque région. Par ce procédé, des coordonnées personnelles sont aussi publiées comme l adresse du solliciteur et l année de sa naissance. La Préfecture demande à toute personne susceptible d avoir des objections, de les soumettre dans un délai de 15 jours. 9

Deux exemples de notre échantillon www.agelioforos.gr 10

La traduction interlinguale : transcription ou translittération? Григор Урумов Γκριγκορ Ουρούμοφ [grigor urumof] en grec énoncé russe transcription «Карибов» «Καρίμπωβ» [karibov] énoncé russe translittération en grec 11

Quelques remarques sur la traduction interlinguale Le nom propre «Григор Урумов» [Grigor Urumof] est transcrit en grec «Γκριγκόρ Ουρούμοφ» [Grigor Urumof], mais, parfois la traduction en grec d un nom russe ne suit pas la règle phonétique russe selon laquelle le -v se prononce [f], mais il maintient le [v] en grec. Ainsi, le nom «Карибов» [karibof] est translittéré en grec «Καρίμπωβ» [karibov] (Journal Makedonia 29/11/2006, page 48). Le suffixe ov est doté d une connotation russe, bien qu il soit un suffixe commun à d autres peuples slaves. Cette constatation nous rappelle Ballard (2003) qui caractérise la connotation généralement un trait interne, mais il considère que «certains suffixes servent à exprimer des connotations par rapport à une base [et] dans ce cas la connotation est externe, visible au niveau d un morphème». 12

La traduction intralinguale Γκριγκορ Ουρούμοφ [grigor urumof] Γρηγόρης Ουρουμίδης [γrigoris urumiðis] transcription en grec énoncé grec Καρίμπωβ» [karibov] Καρυπίδης [karipiðis] translittération en grec énoncé grec 13

Quelques remarques sur la traduction intralinguale À la suite de leur transcription ou translittération en grec, les immigrés ont procédé à l hellénisation de leur noms propres en les traduisant avec l équivalent en grec supprimant le suffixe russe [ ov] et [-ova] et en les remplaçant par le suffixe [ iðis] pour l homme et [-iðu] pour la femme, suffixes caractéristiques des noms pontiques. Ainsi, la transcription du nom propre russe «Григор Урумов» [grigor urumof] est «Γκριγκόρ Ουρούμοφ» [Grigor Urumof] qui devient enfin «Γρηγόρης Ουρουμίδης» [Grigoris Urumiðis]). 14

La sémiotique de ces traductions énoncé en russe identité ethnique russe altérité Translittération identité ethnique grecque intégration transcription en grec énoncé en grec identité ethnotique grecque assimilation Ces étapes de traduction permettent à ceux qui s émigrent en Grèce de passer de l altérité (du nom russe), à l intégration (à la transcription ou à la translittération grecque), pour arriver enfin à l assimilation (au nom grec). À cette assimilation se réfère Ballard (1998), lorsqu il soutient «c est le nom propre de personne qui résiste le mieux à la traduction assimilation». 15

Remarques principales Les procédés de traduction que nous venons d examiner, ciblent d abord le développement d une connotation ethnique, et ensuite, celui d une connotation ethnotique. De cette façon se construit une identité définitive qui est passée du stade de l altérité à celui de l intégration pour aboutir à un état d assimilation pour ces ressortissants de l ex- Union Soviétique qui émigrèrent en Grèce. Enfin, le désir d appartenir à une communauté hellénique, peut être dénoté par le simple fait d une installation en Grèce et connoté/comblé par un changement de nom. 16

Bibliographie Ballard, Michel (1998). La traduction du nom propre comme négociation. Palimpsestes 11 : 199-223. Martinet, Hanne (1982). Les noms propres dans la traduction littéraire. Meta 27 (4) : 392-400. Ballard, Michel (2003). Aspects sémiotiques de la connotation en traduction, in Configurations of culture. Essays in honour of Michael Windross, ed. A. Remael & K. Pelsmaekers (Antwerpen: Garant Vitgeres NV) : 21-29. 17

Σημείωμα Αδειοδότησης Το παρόν υλικό διατίθεται με τους όρους της άδειας χρήσης Creative Commons Αναφορά - Παρόμοια Διανομή [1] ή μεταγενέστερη, Διεθνής Έκδοση. Εξαιρούνται τα αυτοτελή έργα τρίτων π.χ. φωτογραφίες, διαγράμματα κ.λ.π., τα οποία εμπεριέχονται σε αυτό και τα οποία αναφέρονται μαζί με τους όρους χρήσης τους στο «Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων». Ο δικαιούχος μπορεί να παρέχει στον αδειοδόχο ξεχωριστή άδεια να χρησιμοποιεί το έργο για εμπορική χρήση, εφόσον αυτό του ζητηθεί. [1] http://creativecommons.org/licenses/by-sa/4.0/ 19

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΟΙΚΤΑ ΑΚΑΔΗΜΑΙΚΑ ΜΑΘΗΜΑΤΑ Fin de l unité Επεξεργασία: <Βασιλική Φούφη> Θεσσαλονίκη, <Εαρινό Εξάμηνο 2014-2015>

ΑΡΙΣΤΟΤΕΛΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ Σημειώματα

Διατήρηση Σημειωμάτων Οποιαδήποτε αναπαραγωγή ή διασκευή του υλικού θα πρέπει να συμπεριλαμβάνει: το Σημείωμα Αναφοράς το Σημείωμα Αδειοδότησης τη δήλωση Διατήρησης Σημειωμάτων το Σημείωμα Χρήσης Έργων Τρίτων (εφόσον υπάρχει) μαζί με τους συνοδευόμενους υπερσυνδέσμους. 22