Μάθημα 7 Τεχνητοί δορυφόροι και Σύγχρονα Επαγγέλματα ΙΙ

Σχετικά έγγραφα
Φύλλο Εργασίας. Μάθημα 7 Τεχνητοί δορυφόροι και Σύγχρονα Επαγγέλματα ΙΙ

Προβολή βίντεο.

Μάθημα 4: Ήλιος, το μόνο Άστρο που επηρεάζει τη ζωή μας

Μάθημα 1 Οι Απόψεις μας για τον Κόσμο. Διδακτικό Σενάριο

Φύλλο Εργασίας. Μάθημα 2: Το Ηλιακό Σύστημα. Σχολείο: Τάξη: Ημερομηνία:.

Πρότυπο Πειραματικό Σχολείο Φλώρινας Πρόγραμμα Περιβαλλοντικής Αγωγής. «Ένας περίπατος στο ηλιακό μας σύστημα»

ATS2020 Μαθησιακός Σχεδιασμός

ΠΛΑΙΣΙΟ ΣΧΕΔΙΑΣΜΟΥ ΚΑΙ ΑΝΑΦΟΡΑΣ ΣΕΝΑΡΙΟΥ ΣΤΟ ΚΣΕ ΒΟΛΟΥ Α ΜΕΡΟΣ. ΣΧΕΔΙΑΣΗ

Φυσική. Σύνδεση αμπερομέτρου και βολτόμετρου σε ένα ηλεκτρικό κύκλωμα

Εναλλακτικές στρατηγικές, Πρακτικές και Προσεγγίσεις για κατάκτηση πυρηνικών γνώσεων και ορολογίας

Το υποσύστηµα "αίσθησης" απαιτήσεις και επιδόσεις φυσικά µεγέθη γενική δοµή και συγκρότηση

Two projects Η συμβολή της Αστρονομίας στην ανάπτυξη των επιστημών: A) Το Ηλιακό μας Σύστημα και B) 2 ος Νόμος του Kepler!

Φύλλο Εργασίας. Μάθημα 6: Οι τεχνητοί δορυφόροι και σύγχρονα επαγγέλματα. Σχολείο: Τάξη: Ημερομηνία:.

ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΜΑΘΗΜΑ: ΑΠΛΟ ΗΛΕΚΤΡΙΚΟ ΚΥΚΛΩΜΑ ΕΝΟΤΗΤΑ: ΔΥΝΑΜΙΚΟΣ ΗΛΕΚΤΡΙΣΜΟΣ ΔΙΑΡΚΕΙΑ: 80 ΤΑΞΗ: Ε

Οδηγίες Οδη Α Λυκείου

Χαρίκλεια-Παναγιώτα Βαϊοπούλου. Υπότροφος του Ιδρύματος Αλ. Ωνάση. Στεφανία Γιώτα Μαρία Λαμπαδάρη Κωνσταντίνα Τσομπάνη 1

Μουσεία: Γνωριμία-στάσεις-συμπεριφορές

ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΗ ΜΕΛΕΤΗ ΤΩΝ ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΩΝ ΙΔΕΩΝ ΤΩΝ ΠΡΩΤΟΕΤΩΝ ΦΟΙΤΗΤΩΝ ΦΥΣΙΚΗΣ

ΔΟΡΥΦΟΡΟΙ. Παπαδοπούλου Σοφιάννα. Περίληψη

Ολοήμερο Δημοτικό Σχολείο Πορταριάς «Ν. Τσοποτός» Ανάπτυξη σχεδίου εργασίας στο ολοήμερο δημοτικό σχολείο. Εισηγητής: Μακρής Νικόλαος

ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΣΥΜΒΟΥΛΟΥ ΚΑΘΗΓΗΤΗ: ΑΚΑΔ. ΕΤΟΣ: ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΟΝ/ΜΟ ΣΠΟΥΔΑΣΤΗ:... ΤΜΗΜΑ:

ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΤΗΣ ΧΗΜΕΙΑΣ

Το διαστημόπλοιο. Γνωστικό Αντικείμενο: Φυσική (Δυναμική σε μία διάσταση - Δυναμική στο επίπεδο) Τάξη: Α Λυκείου

Ε.Κ.Φ.Ε. Χαλανδρίου. 9 ος Εργαστηριακός Διαγωνισμός Φυσικών Επιστημών Γυμνασίων. Μέρος 3 ο : Φυσική Τρίτη 16 Μαΐου. Εισαγωγή

ΤΟ ΗΛΕΚΤΡΙΚΟ ΚΥΚΛΩΜΑ: ΚΑΤΑΣΚΕΥΗ ΚΑΙ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΑ

ΥΠΕΥΘΥΝΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ:Δ.ΜΑΝΩΛΑΣ

ΓΕΩΓΡΑΦΙΑ ΤΑΞΗ Α «ΓΕΩΓΡΑΦΙΚΕΣ ΣΥΝΤΕΤΑΓΜΕΝΕΣ» ΣΥΝΤΑΚΤΗΣ:ΚΑΤΣΑΔΗΜΑ ΓΕΩΡΓΙΑ ΠΕ

Ζάντζος Ιωάννης. Περιληπτικά το σενάριο διδασκαλίας (Β Γυμνασίου)

Ηλεκτρικά Κυκλώματα (Μ.Χ. ΠΑΠΑΧΡΙΣΤΟΦΟΡΟΥ) Η προσθήκη λαμπτήρων επηρεάζει την ένταση του ρεύματος σε ένα ηλεκτρικό κύκλωμα;

ΤΕΧΝΗΤΟΙ ΔΟΡΥΦΟΡΟΙ. Ροζ δορυφόροι

ΣΧΕ ΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ ΓΙΑ ΤΗ ΣΤ ΤΑΞΗ ΦΥΣΙΚΕΣ ΕΠΙΣΤΗΜΕΣ ΟΡΥΦΟΡΟΙ ΣΕΛΗΝΗ. Όνοµα : Παπαγεωργίου ηµήτριος Τµήµα : Ειδική Αγωγή Έτος : Α

Άρης Ασλανίδης 1, Αδάμ Δαμιανάκης 2, Κατερίνα Τσαδήμα 2 info@educationplace.gr, ad@conceptum.gr, katerina@conceptum.gr 1

Σενάριο Μαθήματος. Τίτλος: Εφαρμογές αρχών διατήρησης στη μελέτη ηλεκτρικών κυκλωμάτων. Παραγρ. 2.5 (Συνδεσμολογία αντιστατών)

Wiki: Η διδασκαλία τoυ νόµου του Ohm σε µαθητές Γ Γυµνασίου

Educational Laboratory of Multi Instruments (ELMI) for LabVIEW TM and MultiSIM TM

ΕΠΙΜΟΡΦΩΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΧΡΗΣΗ ΚΑΙ ΑΞΙΟΠΟΙΗΣΗ ΤΩΝ ΤΠΕ ΣΤΗΝ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΗ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑ ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΡΙΑ: ΔΟΥΒΛΗ ΓΕΩΡΓΙΑ

ΣΕΝΑΡΙΟ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ ΓΝΩΣΤΙΚΟ ΑΝΤΙΚΕΙΜΕΝΟ: ΙΣΤΟΡΙΑ

Η λογαριθµική συνάρτηση και οι ιδιότητές της

ΝΟΜΟΣ ΤΟΥ OHM ( αντιστάτης και λαμπτήρας )

Η καθημερινή ζωή και η εκπαίδευση στην αρχαία Αθήνα. Το γνωστικό αντικείμενο του σεναρίου αφορά στο μάθημα της ιστορίας

Εργασία Τεχνολογίας Α Γυμνασίου: ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ. Αβανίδης Βασίλης

ΥΑΙΝΟΜΕΝΟ ΣΟΤ ΘΕΡΜΟΚΗΠΙΟΤ & ΚΛΙΜΑΣΙΚΗ ΑΛΛΑΓΗ

Σενάριο µαθήµατος µε τίτλο: «Μελέτη του 2 ου νόµου του Newton στο περιβάλλον του Interactive Physics»

Σ.Ε.Π. (Σύνθετο Εργαστηριακό Περιβάλλον)

ΕΝΟΤΗΤΑ ΚΕΡΑΙΕΣ ΕΙΣΑΓΩΓΗ

ΨΗΦΙΑΚΑ ΣΕΝΑΡΙΑ ΦΥΣΙΚΗ. Γνωστικό αντικείμενο. Ταυτότητα. Α Λυκείου. Επίπεδο. Στόχος. Σχεδιασμός. Διδασκαλία. Πηγές και πόροι

Ερωτηματολόγιο προς καθηγητές φυσικών επιστημών

Δραστηριότητες των μαθητών (Μουσώ (Mouchot) και ο ηλιακός φούρνος) 1

Πειραματική διερεύνηση των φαινομένων που αφορούν αμείωτες ταλαντώσεις

Αποστολή Rosetta: εκτοξεύοντας τη διδασκαλία της ελεύθερης πτώσης στο Λύκειο

Εισαγωγή των εννοιών μέσης και στιγμιαίας ταχύτητας σε περιβάλλον όπου αξιοποιούνται οι

ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ ΤΗΣ ΕΝΝΟΙΑΣ ΤΟΥ ΟΡΙΟΥ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ

ΗΛΕΚΤΡΙΚΟ ΡΕΥΜΑ - ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΑΚΗ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑ

ΣΕΝΑΡΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ: ΔΥΝΑΜΙΚΗ ΚΙΝΗΤΙΚΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑ

Φύλλο Εργασίας 8 Το Φως Θερμαίνει "Ψυχρά" και "Θερμά" Χρώματα

ΙδιοΚατασκευή Ηλιακού θερμοσίφωνα

Τεχνητοί δορυφόροι και σύγχρονα επαγγέλματα (Μέρος Α )

Ύλη Φυσικής Γυμνασίου Σχολ. έτος Αθ. Βελέντζας

ΘΕΜΑ : Μια βιωματική διδακτική πρόταση στην Πληροφορική Γ Γυμνασίου με θέμα: «Από τον Αλγόριθμο στον Προγραμματισμό σε περιβάλλον MicroWorlds Pro»

Φύλλο Εργασίας. Μάθημα 3: Ταξίδι στο Διάστημα. Σχολείο: Τάξη: Ημερομηνία:.

Άσκηση 10 Παίζω Μαθαίνω Αποφασίζω

Γενική οργάνωση σεναρίου. 1. Προαπαιτούμενες γνώσεις και πρότερες γνώσεις των μαθητών

Σε ποιους απευθύνεται: Χρόνος υλοποίησης: Χώρος υλοποίησης: Κοινωνική ενορχήστρωση της τάξης Στόχοι:... 4

Γνώσεις και πρότερες ιδέες ή γνώσεις των μαθητών : Γνωρίζουν τα ονόματα των πλανητών,ότι κινούνται γύρω από τον Ήλιο και ότι φωτίζονται από αυτόν.

Η Φύση του Φωτός. Τα Δ Θεματα της τράπεζας θεμάτων

Μιλώντας με τα αρχαία

ΕΠΙΜΟΡΦΩΤΗΣ ΟΒΑΔΙΑΣ ΣΑΒΒΑΣ. ΚΑΒΑΛΙΕΡΟΣ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ Msc. Ηλεκτρολόγος Μηχανικός & Mobile phone:

Ενδεικτικό χρονοδιάγραμμα εφαρμογής. Ενότητας «ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΙ: Τροχοί - Τροχαλίες» ΣΤ ΤΑΞΗ. (Ενδεικτικός χρόνος 6 Χ 80 )

Άσκηση 9 Μελέτη στροφικής κίνησης στερεού σώματος

Υπολογισμός της επιτάχυνσης της βαρύτητας με φωτογράφιση πτώσης φωτοδιόδου LED

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΣΕΝΑΡΙΟ. Α2. Τίτλος διδακτικού σεναρίου: Ακολουθώντας τα βήματα του Κυρίου:Από το Γολγοθά στην Ανάσταση

Η φυσική με πειράματα Α Γυμνασίου

ΝΟΜΟΣ ΤΟΥ OHM ( σε αντιστάτη και λαμπτήρα )

ΑΝΑΣΤΟΧΑΣΜΟΣ 2ης ΔΙΔΑΚΤΙΚΗΣ ΠΑΡΕΜΒΑΣΗΣ

ΠΡΟΤΥΠΟ ΠΕΙΡΑΜΑΤΙΚΟ ΛΥΚΕΙΟ ΕΥΑΓΓΕΛΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΣΜΥΡΝΗΣ

ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ: ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΣΤ ΔΗΜΟΤΙΚΟΥ «ΤΑ ΚΛΑΣΜΑΤΑ»

Κεφάλαιο 6 ο : Φύση και

ΛΥΚΕΙΟ ΑΓΙΟΥ ΣΠΥΡΙΔΩΝΑ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΦΥΣΙΚΗ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗΣ Β ΛΥΚΕΙΟΥ

ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΣΕΝΑΡΙΟ.

5.34 Αξιοποίηση κοινοτήτων μάθησης στο πλαίσιο προγράμματος προπτυχιακής εκπαίδευσης εν δυνάμει εκπαιδευτικών

Χάρτινα χειροποίητα κουτιά Περίληψη: Χάρτινα κουτιά

Π. Π Θ. Ο Η / Η Υ / Υ

Έχεις ξαναπαίξει με παιχνίδια που χρησιμοποιούν ηλεκτρισμό στη λειτουργία τους;

Διαδραστική Διδασκαλία

Το μάθημα Διδακτική Μαθημάτων Ειδικότητας φέρνει τους φοιτητές σε επαφή με τα επιστημονικά, επιστημολογικά και διδακτικά χαρακτηριστικά της κάθε

1ο ΣΕΝΑΡΙΟ ΔΙΔΑΣΚΑΛΙΑΣ

Μιλώντας με τα αρχαία

Ιπτάμενες Μηχανές. Οδηγός για το Μαθητή

Το σενάριο προτείνεται να διεξαχθεί με τη χρήση του Cabri Geometry II.

Μπαταρία Α 1. Θερμική. 2. Ακτινοβολία. Γεννήτρια Β. Θερμοστοιχείο Δ. 4. Χημική

Ονοματεπώνυμο: Α.Μ. Μέθοδοι Διδασκαλίας Φυσικής

Εικονικό εργαστήριο στο ηλεκτρικό κύκλωμα

Βασικές έννοιες και αρχές των Φυσικών Επιστημών Δ ι δ α κ τ ι κ έ ς ε ν ό τ η τ ε ς Τεχνικές διδασκαλίας

Τα σχέδια μαθήματος 1 Εισαγωγή

Εισαγωγή στο 3DS Max 2009

Διαφοροποίηση στρατηγικών διδασκαλίας ανάλογα με το περιεχόμενο στα μαθήματα των φυσικών επιστημών

ΕΝΟΤΗΤΑ 7: ΑΙΣΘΗΤΗΡΕΣ ΥΠΕΡΥΘΡΩΝ

Περίληψη. Διαστάσεις του χώρου εργασίας. Πλαίσιο Εφαρμογής. Διαστάσεις. Περιοχή

Θεωρητική Εξέταση. 23 ος Πανελλήνιος Διαγωνισμός Αστρονομίας και Διαστημικής η φάση: «ΠΤΟΛΕΜΑΙΟΣ»

ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΕΣ ΕΡΓΑΣΙΕΣ ΜΕ ΘΕΜΑΤΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑ ΚΑΙ ΤΟ ΔΙΑΣΤΗΜΑ

Transcript:

Μάθημα 7 Τεχνητοί δορυφόροι και Σύγχρονα Επαγγέλματα ΙΙ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΙΔΕΑ Η ανάπτυξη της τεχνολογίας συνέβαλε σημαντικά στην κατασκευή και χρήση των δορυφόρων. Οι λήψεις των δορυφόρων αξιοποιούνται όχι μόνο από πλήθος επαγγελματιών (επιστήμονες, μηχανικοί), αλλά βρίσκουν ποικίλες εφαρμογές στην καθημερινότητά μας (πλοηγοί αυτοκινήτων-gps, τηλεπικοινωνίες). Η επιστήμη των δορυφόρων συμβάλλει στη βελτίωση της ποιότητας της ζωής μας και θα συνεχίσει να δίνει ώθηση στην επιστήμη και στην έρευνα από το διάστημα. ΓΕΝΙΚΟΣ ΣΤΟΧΟΣ ΤΟΥ ΣΕΝΑΡΙΟΥ Στόχος του σεναρίου διδασκαλίας είναι οι μαθητές να κατανοήσουν τον τρόπο λειτουργίας των δορυφόρων και να γνωρίσουν κάποιες εφαρμογές τους. ΙΔΕΕΣ ΤΩΝ ΜΑΘΗΤΩΝ Οι περισσότεροι μαθητές έχουν μια οπτική όψη της όρασης δηλαδή μόνο στο ορατό φάσμα της ηλεκτρομαγνητικής ακτινοβολίας (Libarkin et al., 2011 and references there in). Επίσης πιστεύουν ότι η ακτινοβολία είναι αόρατη και το φως είναι κάτι διαφορετικό (Neumann, 2014). Α) ΔΙΔΑΚΤΙΚΟΙ ΣΤΟΧΟΙ Γνώσεις: Οι μαθητές με την ολοκλήρωση του μαθήματος θα είναι σε θέση να: Κατανοούν την έννοια της γραμμικής ταχύτητας στην κυκλική κίνηση. Επεξεργάζονται απλές δορυφορικές εικόνες από διαστημικές αποστολές. Αναγνωρίζουν την ύπαρξη της υπέρυθρης ακτινοβολίας και την αξιοποίησή της από τους δορυφόρους. Κατανοούν τη μετατροπή της ηλιακής ενέργειας σε ηλεκτρική και τη σημασία της για τους δορυφόρους. Ικανότητες: Οι μαθητές με την ολοκλήρωση του μαθήματος θα είναι σε θέση να: Κατασκευάζουν ηλεκτρικό κύκλωμα με απλά υλικά. Εξοικειώνονται με δορυφορικές εικόνες. Πραγματοποιούν μαθηματικούς υπολογισμούς. Στάσεις: Οι μαθητές να είναι σε θέση να συνεργάζονται σε ομάδες Οι μαθητές να αποκτήσουν θετική στάση για την επιστήμη Β) ΠΡΟΑΠΑΙΤΟΥΜΕΝΕΣ ΓΝΩΣΕΙΣ Φυσική Γ Γυμνασίου (Ηλεκτρισμός), Φυσική με πειράματα Α Γυμνασίου (Φύλλα Εργασίας 10, 11, 12)

Γ) ΣΥΝΔΕΣΗ ΜΕ ΤΟ ΔΕΠΠΣ-ΑΠΣ Γεωλογία και Διαχείριση Φυσικών πόρων Α Λυκείου (μάθημα επιλογής) Γεωλογία Γεωγραφία Α και Β Γυμνασίου. Φυσική Β Λυκείου (1.2-Κυκλική κίνηση) Δ) ΔΙΔΑΚΤΙΚΑ ΜΕΣΑ ΚΑΙ ΥΛΙΚΑ Βιντεοπροβολέας Η/Υ Σύνδεση με το διαδίκτυο Αφήγηση ιστορίας με εικόνες Πειραματική διάταξη Βίντεο Παρουσίαση με λογισμικό παρουσιάσεων Φύλλο εργασίας του μαθητή Φύλλο αξιολόγησης του μαθητή Ε) ΔΙΔΑΚΤΙΚΗ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ Προτείνεται η συγκεκριμένη διδακτική πρόταση με βάση τις παρακάτω θεωρητικές παραδοχές: Α. Η νέα γνώση κατασκευάζεται από το μαθητή και δεν μεταφέρεται από τον εκπαιδευτικό. Η προϋπάρχουσα γνώση παίζει σημαντικό ρόλο στη μάθηση των μαθητών. Με βάση την κοινωνική διάσταση της γνώσης, η μάθηση γίνεται με κοινωνική αλληλεπίδραση Β. Η διδασκαλία δομείται από το συγκεκριμένο στο αφηρημένο ή από το μερικό στο γενικό. Γ. Η χρησιμοποίηση των αναλογιών στη διδασκαλία συνδέει την προϋπάρχουσα γνώση του μαθητή με την νέα γνώση. Δ. Η συνεργασία των μαθητών σε μικρές ομάδες (3-4 μαθητών) διευκολύνει την κοινωνική αλληλεπίδραση και τη μάθηση των μαθητών, ιδιαίτερα για δύσκολους γνωστικούς στόχους. Ε. Υπάρχουν επίσης δραστηριότητες εποικοδομητικής διδασκαλίας, όπως η ανάδειξη των ιδεών των μαθητών με το να κάνουν οι ίδιοι υποθέσεις και η μεταγνωστική δραστηριότητα της σύγκρισης των υποθέσεων - συμπερασμάτων των μαθητών. ΣΤ. Η διδακτική πορεία της Διερευνητικής μεθόδου που ακολουθήθηκε περιελάμβανε τα εξής βήματα: Τα φαινόμενα Ερωτήματα μαθητών Ερωτήματα μαθήματος Υποθέσεις

Πειραματισμός (δεδομένα με προσομοιώσεις, εικόνες και βίντεο) Συμπέρασμα Σύγκριση συμπερασμάτων - υποθέσεων μαθητών Γενίκευση Επέκταση/Εφαρμογή ΣΤ) ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΤΕΣΤ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ Το τεστ αξιολόγησης γνώσεων κατασκευάστηκε με τις παρακάτω αρχές: Οι ερωτήσεις αντιστοιχούν στους διδακτικούς στόχους Χρησιμοποιήθηκαν ερωτήσεις πολλών μορφών (αντικειμενικού και ανοικτού τύπου) (Κασσωτάκης, 2010) Για τις ερωτήσεις στάσεων οι μαθητές απαντούν με «ναι» ή «όχι» 1 Ζ) ΣΤΑΔΙΑ ΔΙΔΑΚΤΙΚΗΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗΣ Εισαγωγή - Πλαίσιο μαθήματος (2 λεπτά) Ανακοινώνονται οι στόχοι, η πορεία του μαθήματος Δραστηριότητα 1: Αφήγηση ιστορίας με βίντεο (7 λεπτά) Οι μαθητές χωρίζονται σε ομάδες εργασίας των 4-5 ατόμων. Μοιράζεται Φύλλο Εργασίας σε κάθε ομάδα. Παρουσιάζεται το βίντεο με την αφήγηση της ιστορίας. Ο εκπαιδευτικός χειρίζεται την προβολή της αφήγησης επεξηγώντας όπου χρειαστεί κάποιες εικόνες. Ιστορία αφήγησης Η άλωση της Τροίας ήταν πια γεγονός! Ο Αγαμέμνωνας ξέρει πως η Κλυταιμνήστρα κι όλες οι Μυκήνες περιμένουν με αγωνία να μάθουν. Κι εκείνος δεν αργεί. Τους χωρίζουν 550 χιλιόμετρα. Κι όμως, το μήνυμα που του στέλνει φτάνει από την Τροία στις Μυκήνες μέσα σε μια μόνο νύχτα! Μα μήτε καράβι, μήτε άνθρωπος έφεραν τα μαντάτα τόσο γρήγορα. Ο Χορός στην τραγωδία «Αγαμέμνων» του Αισχύλου αναρωτιέται: «Τόσο γοργά ποιος θα ερχόταν μαντατοφόρος;» Κι η Κλυταιμνήστρα απαντά: «Ο Ήφαιστος, λαμπρός, στέλνοντας φέγγος από την Ίδη. Συναλλάσοντας οι φλόγες την έτοιμη φωτιά, μια με την άλλη, τη φέραν ως εδώ Αυτό σου λέω, το ξάστερο σημάδι από την Τροία και το μαντάτο ο άντρας μου έχει στείλει.» Το μήνυμα ταξίδεψε μέσω ενός δικτύου με αναμμένους πυρσούς, τις φρυκτωρίες! Από τις λέξεις «φρυκτός» που σημαίνει πυρσός, και «ώρα» που σημαίνει φροντίδα. Ένα εντυπωσιακό τηλεπικοινωνιακό δίκτυο που οι αρχαίοι Έλληνες είχανε φτιάξει. Διάλεγαν από τους λόφους τις πιο κατάλληλες κορυφές, έχτιζαν μικρούς πύργους, τις φρυκτωρίες, και μέσα σε ελάχιστο χρονικό διάστημα μπορούσαν να μεταδώσουν με φωτεινά σήματα ανάβοντας φωτιές τη νύχτα και με καπνούς την ημέρα τα προσυμφωνημένα μηνύματά τους. Ο ηλεκτρισμός αιώνες αργότερα άνοιξε νέους 1Η ανάλυση των ερωτήσεων στάσεων μπορεί να γίνει είτε με την κλασική θεωρία των αποκρίσεων (Türk, 2015) είτε με την μοντέρνα αντίστοιχη θεωρία (Tang, 2016). Οι διδάσκοντες μπορούν να βρουν περισσότερες παρόμοιες ερωτήσεις στο άρθρο των Chapman, Catala, Mauduit, Govender και Louw-Potgieter (2015) Monitoring and evaluating astronomy outreach programmes.

ορίζοντες στους επιστήμονες αλλά έτσι κι αλλιώς οι φρυκτωρίες είναι οι πρόγονοι του τηλέγραφου, ή των σημάτων Μορς, ή των SMS. Εκείνα τα χρόνια όμως που οι άνθρωποι χρησιμοποιούσανε τη φωτιά για τα μηνύματά τους, ζούσαν στη φύση σε απόλυτη αρμονία μαζί της. Έτσι παρατηρούσαν τα φυσικά φαινόμενα, τις αστραπές, το ουράνιο τόξο, τα ταξίδια του Ήλιου και της Σελήνης, κι από τη μια μαγεύονταν από όλα τούτα, από την άλλη όμως ένιωθαν έναν απέραντο φόβο. Έτσι έμαθαν να τα παρατηρούν και να τα σέβονται, όλα τα θαυμαστά που συνέβαιναν στη φύση. Συμβουλεύονταν τα σημάδια του ουρανού όταν ήθελα να ταξιδέψουν ή να σπείρουν. Ήξεραν πως όταν ένας συγκεκριμένος αστερισμός, οι Πλειάδες, εμφανιστούν, μπορούσαν να αρχίσουν τα ταξίδια, γιατί ο καιρός καλοσύνευε και ήτανε οι Υάδες που του φανέρωναν τον ερχομό του φθινοπώρου και μπορούσαν να σπείρουν. Μπορούσαν να προβλέπουν τον καιρό ολόκληρου του έτους «εξετάζοντας» όπως έλεγαν τις δώδεκα πρώτες μέρες του όγδοου φεγγαριού του χρόνου, πρακτική που σχετίζεται με αρχαία προγνωστικά του καιρού που έχουν άμεση σχέση με αστρολογικές παρατηρήσεις. Ο ήλιος, το φεγγάρι, η παρουσία κομητών, τα αστέρια αλλά και τα δέντρα, τα ζώα, ήταν συμβουλάτορες ναυτικών και στεριανών. Έτσι έλεγαν: «Ξάπλα το φεγγάρι, όρθιος ο καπετάνιος», που σήμαινε πως θα φυσούσε αέρας μεγάλος. Ή σαν έβλεπαν τα πρόβατα να είναι το ένα κοντά στο άλλο με σκυμμένα τα κεφάλια τους σήμαινε πως θα βρέξει σύντομα. Ή αν ο ήλιος είχε αντήλιο ή το φεγγάρι ολόγυρά του φωτοστέφανο, οι βροχές δε θα αργούσαν. Από τότε κύλησαν αιώνες και φτάσαμε στους δορυφόρους. Δορυφόροι για κάθε χρήση. Τηλεπικοινωνιακοί δορυφόροι που χάρη σε αυτούς οι ειδήσεις από όλα τα σημεία της γης γίνονται γνωστές στη στιγμή. Και τα αγαπημένα μας πρόσωπα στην ξενιτιά τα βλέπουμε στις οθόνες μας ενώ μιλάμε. Δορυφόροι που μελετούν την ατμόσφαιρα, που μας λένε τι καιρό θα κάνει τις επόμενες μέρες, που προβλέπουν τα έκτακτα καιρικά φαινόμενα. Και κανονίζουμε έτσι τις μετακινήσεις μας, τα ταξίδια μας, αφού βέβαια έχουμε βοήθεια από το GPS. Μα και ο στρατός έχει κατασκοπευτικούς δορυφόρους. Όμως πράγμα παράδοξο, λένε πως ακόμα και σήμερα ο στρατός των ΗΠΑ και του Καναδά έχει στη διάθεσή του εκπαιδευμένα ταχυδρομικά περιστέρια. Άραγε γιατί; Δραστηριότητα 2: Προβολή εικόνων (2 λεπτά) Ο εκπαιδευτικός προβάλλει εικόνες σχετικές με τους δορυφόρους. Δραστηριότητα 3: Ερωτήματα μαθητών (2 λεπτά) Οι μαθητές καταγράφουν τα ερωτήματά τους στο Φύλλο Εργασίας. Δραστηριότητα 4: Ερωτήματα του μαθήματος-εκπαιδευτικού (2 λεπτά) 1. Πως υπολογίζουμε πόσο γρήγορα στρέφεται και κινείται ένας δορυφόρος; 2. Πως χρησιμοποιούνται οι δορυφορικές εικόνες σε διαστημικές αποστολές; 3. Πως λειτουργεί ο δορυφόρος στο υπέρυθρο ή πως «βλέπουν» οι δορυφόροι τη νύχτα; 4. Μπορώ να κατασκευάσω διάταξη που να ανιχνεύει στο υπέρυθρο; 5. Πώς χρησιμοποιείται η ηλιακή ενέργεια από τους δορυφόρους; Δραστηριότητα 5: Απαντήσεις-υποθέσεις μαθητών (5 λεπτά)

Οι μαθητές καταγράφουν τις απαντήσεις τους στα παραπάνω ερωτήματα χωρίς κάποια βοήθεια στο Φύλλο Εργασίας στην αντίστοιχη δραστηριότητα. Δραστηριότητα 6: Διερεύνηση του 1ου ερωτήματος (25 λεπτά) Ζητείται από κάθε ομάδα μαθητών να περιστρέψει το παιχνίδι-περιστροφέα (τύπου fidget spinner). Υλικά: Παιχνίδι περιστροφέας (τύπου fidget spinner) Ανακλαστική αυτοκόλλητη ταινία Ηλεκτρονικό στροφόμετρο Χάρακας Αριθμομηχανή Βαρύδι Εκτέλεση: 1. Ο εκπαιδευτικός χρησιμοποιώντας ένα ηλεκτρονικό στροφόμετρο μετρά την ταχύτητα (ιδιο)περιστροφής του παιχνιδιού. Η μέτρηση από το στροφόμετρο γίνεται με την επικόλληση σε ένα από τα πτερύγια του περιστροφέα μιας ανακλαστικής αυτοκόλλητης ταινίας (εικόνα). Καθώς ο μαθητής περιστρέφει το παιχνίδι, ο εκπαιδευτικός στρέφει την ακτίνα LASER του στροφόμετρου στα περιστρεφόμενα πτερύγια και διαβάζει την μέτρηση στην οθόνη του οργάνου 2. 2. Ο εκπαιδευτικός εξηγεί με ένα απλό σχήμα στον πίνακα τους όρους γωνιακή (πόσο γρήγορα στρέφεται) και γραμμική ταχύτητα ( κινείται) του δορυφόρου. 3. Οι μαθητές καταγράφουν τη μέτρηση στο Φύλλο Εργασίας και επεξεργάζονται τα ερωτήματα της συγκεκριμένης δραστηριότητας. Στα ερωτήματα αυτά ζητείται από τους μαθητές να υπολογίσουν τη γραμμική ταχύτητα του άκρου του πτερυγίου του περιστροφέα και ενός γεωστατικού δορυφόρου και να συγκρίνουν τα αποτελέσματα των υπολογισμών τους. Δραστηριότητα 7: Διερεύνηση του 2ου ερωτήματος (7 λεπτά) Προβάλλεται δορυφορική εικόνα του κομήτη Comet 67P/Churyumov-Gerasimenko από το διαστημόπλοιο Rosetta. Ζητείται από τους μαθητές να παρατηρήσουν την εικόνα και να προσπαθήσουν να εντοπίσουν τη διαστημοσυσκευή Philae. Το Philae εκτοξεύτηκε από το Rosetta και προσεδαφίστηκε στην επιφάνεια του κομήτη στις 12 Νοεμβρίου 2014 αλλά σταμάτησε να επικοινωνεί με το διαστημόπλοιο που ήταν σε τροχιά στις 9 Ιουλίου του 2015. Η εικόνα που χρησιμοποιείται στη δραστηριότητα ελήφθη στις 2 Σεπτεμβρίου 2016 και έγινε εντοπισμός της συσκευής. Για διευκόλυνση των μαθητών προτείνεται να προβληθεί και εικόνα του Philae κατά τη στιγμή της αποδέσμευσής του. Οι μαθητές καταγράφουν τις απαντήσεις τους στα ερωτήματα της σχετικής δραστηριότητας του Φύλλου Εργασίας. 2Θα μπορούσε να γίνει και ένας μικρός διαγωνισμός ανάμεσα στις ομάδες για την ταχύτερη περιστροφή.

Δραστηριότητα 8: Διερεύνηση του 3 ου ερωτήματος (15 λεπτά) Με την ακόλουθη κατασκευή 3 οι μαθητές θα δουν αντικείμενα με την υπέρυθρη ακτινοβολία. Υλικά: Χάρτινο κουτί Συσκευή κινητού τηλεφώνου ή ψηφιακή κάμερα από την οποία έχει αφαιρεθεί το φίλτρο υπέρυθρου Πηγή υπέρυθρου Ειδική πλακέτα άμεσης συναρμολόγησης αποσυναρμολόγησης κυκλωμάτων 4 Αντιστάτης 150 Ohm Καλώδια διασύνδεσης Πηγή συνεχούς 6V (μπαταρίες ή τροφοδοτικό) Διακόπτης Κοπίδι ή ψαλίδι Εκτέλεση πειράματος: 1. Οι μαθητές κατασκευάζουν το ηλεκτρικό κύκλωμα. 2. Τοποθετούν διάφορα αντικείμενα σε τραπέζι και τα σκεπάζουν με το χάρτινο κουτί. 3. Αφαιρούν 5 το φίλτρο υπέρυθρου από τον αισθητήρα της κάμερας του κινητού τηλεφώνου ή της ψηφιακής κάμερας. 4. Ανοίγουν μια μικρή οπή με το κοπίδι ή το ψαλίδι στο πάνω μέρος του κουτιού στο μέγεθος του φακού της κάμερας που διαμορφώθηκε στο προηγούμενο βήμα. 5. Κοιτώντας από την οπή τα αντικείμενα δεν είναι ορατά. 6. Τοποθετούν την κάμερα στην οπή. 7. Τοποθετούν το κύκλωμα στο εσωτερικό του κουτιού. Θέτουν σε λειτουργία το κύκλωμα και τα αντικείμενα φαίνονται τώρα στην οθόνη της κάμερας. 3Για τη συγκεκριμένη δραστηριότητα θα μπορούσε να αντικατασταθεί το κύκλωμα εκπομπής υπέρυθρου με ένα τηλεχειριστήριο. 4Για οικονομία χρόνου προτείνεται ο εκπαιδευτικός να δώσει τις ακόλουθες οδηγίες για τη χρήση της πλακέτας και να τις παρουσιάσει με λογισμικό παρουσίασης στην αίθουσα: Τάση τροφοδοσίας στο κύκλωμα 3V αυστηρά! Για τις συνδέσεις στην πλακέτα: Οι στήλες που βρίσκονται στο εσωτερικό της πλακέτας στην περιοχή που ορίζεται από τα γράμματα ABCDE και FGHIJ είναι κάθετα βραχυκυκλωμένες, που σημαίνει ότι οι 5 οπές κάθε στήλης έχουν το ίδιο ρεύμα. Οι γραμμές στο πάνω και κάτω μέρος της πλακέτας είναι οριζόντια βραχυκυκλωμένες, που σημαίνει ότι οι 60 οριζόντιες οπές έχουν το ίδιο ρεύμα. Εκεί συνδέουμε την πηγή. Σε ορισμένες πλακέτες στη μέση έχουν ένα κενό. Σε αυτές τις πλακέτες οι οριζόντιες οπές είναι σε δύο ομάδες βραχυκυκλωμένες: από 0 έως 30 και από 31 έως 60. Το μακρύ πόδι του LED και του φωτοτρανζίστορ είναι το +. 5https://www.youtube.com/watch?v=frtQxryDTo8, Προτείνεται η διαμόρφωση της κάμερας να γίνει από τον εκπαιδευτικό πριν από τη διδασκαλία.

Εικόνα: Απεικόνιση του κυκλώματος Εικόνα: Σχεδιάγραμμα του κυκλώματος Δραστηριότητα 9: Διερεύνηση του 4ου ερωτήματος (35 λεπτά) Στη συγκεκριμένη δραστηριότητα καλούνται οι μαθητές να διερευνήσουν την υπέρυθρη ακτινοβολία κατασκευάζοντας ένα απλό ηλεκτρικό κύκλωμα. Η δραστηριότητα χωρίζεται σε 3 στάδια: 1. Στο πρώτο στάδιο οι μαθητές καταγράφουν τις υποθέσεις τους για τον τρόπο λειτουργίας των δορυφόρων στο σκοτάδι. 2. Στο δεύτερο στάδιο οι μαθητές καλούνται να κατασκευάσουν ένα απλό ηλεκτρικό κύκλωμα ανίχνευσης υπέρυθρης ακτινοβολίας και να ανιχνεύσουν την υπέρυθρη ακτινοβολία. 3. Στο τρίτο στάδιο οι μαθητές καλούνται να προσπαθήσουν να ενισχύσουν το σήμα που λαμβάνει ο φωτοανιχνευτής. Οι μαθητές καταγράφουν τα συμπεράσματα και τις παρατηρήσεις τους και συγκρίνουν τα αποτελέσματά τους με τις υποθέσεις που διατύπωσαν στο πρώτο στάδιο της δραστηριότητας. Υλικά Ειδική πλακέτα άμεσης συναρμολόγησης αποσυναρμολόγησης κυκλωμάτων Αντιστάτης 62 Ohm Λαμπτήρας LED Φωτοτρανζίστορ 940 nm Καλώδια διασύνδεσης Πηγή συνεχούς 3V (μπαταρίες ή τροφοδοτικό) Τηλεχειριστήριο ηλεκτρικής συσκευής Κουτάλι Δραστηριότητα 10: Διερεύνηση του 5ου ερωτήματος (10 λεπτά) Οι δορυφόροι και τα διαστημόπλοια χρειάζονται ενέργεια για να λειτουργήσουν και να εκτελέσουν τα πειράματά τους. Η ηλιακή ενέργεια αξιοποιείται από πλήθος διαστημικών συσκευών επιμηκύνοντάς έτσι τη χρονική διάρκεια της κάθε αποστολής.

Οι ομάδες των μαθητών καλούνται να κατασκευάσουν ένα ηλεκτρικό κύκλωμα σε σειρά χρησιμοποιώντας σαν πηγή το ηλιακό πάνελ 6 αναπαριστώντας τους ηλιακούς συλλέκτες των δορυφόρων και αναζητούν σχετικά επαγγέλματα. Απαντούν στις ερωτήσεις της δραστηριότητας στο Φύλλο Εργασίας. Υλικά: Ηλιακό πάνελ Λαμπτήρας LED Καλώδια σύνδεσης Δραστηριότητα 11: Σύγκριση συμπερασμάτων και των απαντήσεων των μαθητών (5 λεπτά) Οι μαθητές στις ομάδες συγκρίνουν τις αρχικές τους απαντήσεις με τα συμπεράσματα Δραστηριότητα 15: Εφαρμογή συμπερασμάτων (5 λεπτά) Τρεις διδακτικές ώρες, 120 λεπτά Δραστηριότητα 12: Φύλλο Αξιολόγησης (10 λεπτά) Δίνεται προς συμπλήρωση το Φύλλο Αξιολόγησης. 6Το ηλιακό πάνελ του εμπορίου διακρίνονται σε μονοκρυσταλλικά και πολυκρυσταλλικά. Τα μονοκρυσταλλικά περιέχουν υψηλής καθαρότητας πυρίτιο. Αρχικά τέτοιες διατάξεις χρησιμοποιήθηκαν στη διαστημική τεχνολογία και έχουν υψηλή απόδοση. Τα πολυκρυσταλλικά πάνελ περιέχουν λιγότερο καθαρό πυρίτιο και δεν έχουν τόσο μεγάλες αποδόσεις.

Βιβλιογραφία 1. Libarkin, J. C., Asghar, A., Crockett, C., & Sadler, P. (2011). Invisible misconceptions: Student understanding of ultraviolet and infrared radiation. Astronomy Education Review, Vol. 10(1), 1-25. 2. Neumann, S. (2014). Three Misconceptions About Radiation And What We Teachers Can Do to Confront Them, The Physics Teacher Vol. 52: 357; doi: 10.1119/1.4893090 3. Chapman, S., Catala, L., Mauduit, J. C., Govender, K., & Louw-Potgieter, J. (2015). Monitoring and evaluating astronomy outreach programmes: Challenges and solutions. South African Journal of Science, Vol. 111(5 6): 1 9. http://doi.org/10.17159/sajs.2015/20140112 4. Egger, A. (2009a). Misconceptions and missing conceptions about the process of science. Process of Science http://serc.carleton.edu/sp/process_of_science/misconceptions.html 5. Egger, A. (2009b). Misconceptions and missing conceptions about the process of science. Process of Science http://serc.carleton.edu/sp/process_of_science/misconceptions.html 6. Κασσωτάκης, Μ. (2010). Η αξιολόγηση της επίδοσης των μαθητών: Μέσα- Μέθοδοι-Προβλήματα-Προοπτικές, Εκδόσεις Γρηγόρη, Αθήνα. 7. Tang, X. (2016). Rasch analysis of responses to the Colorado learning attitudes about science survey. Unpublished Master Thesis. Texas State University. Department of Physics. 8. Türk, C. (2015). Astronomy Attitude Scale: Development, validity and reliability. Journal of Studies in Education, Vol. 5(4): 23 50. http://doi.org/10.5296/jse.v5i4.8134 Εικόνα: Απεικόνιση του κυκλώματος Εικόνα: Σχεδιάγραμμα του κυκλώματος