ΝΕΑ ΕΜΠΛΟΥΤΙΣΜΕΝΗ ΕΚΔΟΣΗ 50.000 ΑΝΤΙΤΥΠΑ ΜΠΕΣΤ ΣΕΛΕΡ Το λέµε σωστά; Το γράφουµε σωστά; Λάθη που γίνονται συχνά στον γραπτό και στον προφορικό λόγο Ίνα Αναγνωστοπούλου Λία Μπουσούνη-Γκέσουρα
1 ΣυνηθισµEνα OρθOγραφικA λaθη TO σωστo ε Iναι: 4αθλοπαιδιά και όχι αθλοπαιδειά 4αλαζονεία και όχι αλαζονία 4αλλεργία και όχι αλεργία 4αμελλητί και όχι αμελητί 4αμνηστία και όχι αμνηστεία 4αµπέχονο και όχι αµπέχωνο 4αµφιτρύωνας και όχι αμφιτρίονας 4αντικρίζω και όχι αντικρύζω αλλά αντίκρυ 4απολυτίκιο και όχι απολιτίκιο 4απ ό,τι και όχι απ ότι αλλά παρ ότι/παρότι 4αρματολός και όχι αρματωλός 4αρμοστία και όχι αρμοστεία 4αρρώστια και όχι αρρώστεια [ 31 ]
TO ΛEME ΣΩΣTA; TO ΓPAΦOYME ΣΩΣTA; 4γειρτός/γερτός και όχι γυρτός αλλά γυριστός 4γενέθλια και όχι γεννέθλια 4γλιστράω και όχι γλυστράω 4διά και όχι δια αλλά για 4διακεκριµένος και όχι διακεκριµµένος 4εγκεκριµένος και όχι εγκεκριµµένος 4συγκεκριµένος και όχι συγκεκριµµένος 4διήθηση (< διηθώ) και όχι διήθιση αλλά διύλιση (< διυλίζω) 4δυσδιάκριτος και όχι δισδιάκριτος αλλά δισδιάστατος 4δωσίλογος και όχι δοσίλογος 4εισιτήριο και όχι εισητήριο 4εκτραχηλίζομαι και όχι εκτραχειλίζομαι 4(λόγ.) ενεός (= άφωνος, και όχι ενεώς άναυδος) 4ενθύμηση και όχι ενθύμιση 4εξόφθαλμος και όχι εξώφθαλμος 4εξόφλησα και όχι εξώφλησα 4εξόφληση και όχι εξώφληση [ 32 ]
1. ΣYNHΘIΣMENA OPΘOΓPAΦIKA ΛAΘH 4εξώλης και προώλης και όχι εξόλης και προόλης 4επανειλημμένος και όχι επανειλλημένος 4επανειλημμένως και όχι επανειλλημένως 4επεισόδιο και όχι επισόδειο 4επηρεάζω και όχι επιρρεάζω επηρεασµός / επήρεια αλλά επιρροή 4Επικούριος θεός (π.χ. Απόλλων) και όχι Επικούρειος αλλά επικούρειος φιλόσοφος 4Επιφάνια / Θεοφάνια (τα) και όχι Επιφάνεια / Θεοφάνεια 4εποικοδομητισμός και όχι επικοδομητισμός 4εποικοδομητικός και όχι επικοδομητικός 4Ευριπίδης και όχι Ευρυπίδης 4Ευρυδίκη και όχι Ευριδίκη 4ο Θέμης και όχι ο Θέμις αλλά η Θέμις 4θεόρατος και όχι θεώρατος αλλά θεωρητικός (=αυτός που έχει επιβλητική εμφάνιση) 4Ιλισσός και όχι Ιλισός 4οι Ιππής του Αριστοφάνη και όχι οι Ιππείς... 4ισχιακός (το ισχίο, του ισχίου...) και όχι ισχυακός [ 33 ]
TO ΛEME ΣΩΣTA; TO ΓPAΦOYME ΣΩΣTA; 4καθένας/καθεµιά/ και όχι κάθε ένας ή καθ ένας καθένα κάθε µια ή κάθε µία κάθε ένα ή καθ ένα 4καθετί και όχι κάθε τι 4κάθιδρος και όχι κάθιδρως 4κάθισα και όχι κάθησα (αόρ. του ρ. καθίζω και του ρ. κάθομαι) 4καθοίκι και όχι καθίκι 4καθότι/καθ ότι και όχι καθ ό,τι 4καµένος και όχι καµµένος 4καµία/καµιά και όχι καµµία/καµµιά 4καταιονισμός και όχι καταιωνισμός 4κατάλυµα και όχι κατάλυµµα 4καταχώριση και όχι καταχώρηση (< καταχωρίζω) 4κατιφές (το λουλούδι) και όχι κατηφές αλλά κατηφής (=σκυθρωπός) 4Κηφισός και όχι Κηφισσός 4κιμάς και όχι κυμάς 4κίναιδος και όχι κύναιδος [ 34 ]
1. ΣYNHΘIΣMENA OPΘOΓPAΦIKA ΛAΘH 4κρησφύγετο και όχι κρυσφύγετο (πιθανώς το συνδέουμε, λανθασμένα, με το «κρύβω») 4κυβερνών κόμμα και όχι κυβερνόν κόμμα 4λογοπαιδικός και όχι λογοπεδικός (= λογοθεραπευτής) 4λογύδριο και όχι λογίδριο 4λοιδορία και όχι λοιδωρία 4λοιδορώ και όχι λοιδωρώ 4λυθρίνι και όχι λιθρίνι 4µαστροπός και όχι µαστρωπός 4ξόβεργα και όχι ξώβεργα 4οιονεί (= σαν ) και όχι οιωνεί 4οτιδήποτε και όχι ο,τιδήποτε 4παλιννόστηση και όχι παλινόστηση 4παλιννοστώ και όχι παλινοστώ 4παρ όλα αυτά και όχι παρόλα αυτά 4πετραχήλι και όχι πετραχείλι 4πηλήκιο και όχι πηλίκιο αλλά πηλίκο(ν) 4πηχυαίος και όχι πηχιαίος 4πίδακας και όχι πήδακας (επειδή το συνδέουμε πιθανώς με το «πηδώ») [ 35 ]
TO ΛEME ΣΩΣTA; TO ΓPAΦOYME ΣΩΣTA; 4πιλοτή και όχι πυλωτή 4πιρούνι και όχι πηρούνι 4πλατειάζω και όχι πλατυάζω 4πλατειασµός και όχι πλατυασµός 4πληροίς /πληροί και όχι πληρείς/πληρεί (< πληρόω, -ώ) 4πρίγκιπας και όχι πρίγκηπας 4προσάρτηση και όχι προσάρτιση (< προσαρτώ) αλλά κατάρτιση (<καταρτίζω) 4προσσελήνωση και όχι προσελήνωση 4πυρρόξανθος και όχι πυρόξανθος 4πωρωµένος και όχι πορωµένος ή πορρωµένος 4πώρωση και όχι πόρωση ή πόρρωση 4ρεβίθι και όχι ρεβύθι 4σιντριβάνι και όχι συντριβάνι 4σοβινισμός και όχι σωβινισμός 4σολομός και όχι σολωμός αλλά Διονύσιος Σολωμός 4συγγνώμη και όχι συγνώμη 4συγκρητισµός και όχι συγκριτισµός (= συγκερασµός, ανάµειξη στοιχείων κυρίως διαφορετικών θρησκειών) [ 36 ]
1. ΣYNHΘIΣMENA OPΘOΓPAΦIKA ΛAΘH 4συµπόνια και όχι συµπόνοια αλλά σύµπνοια 4συνδαιτυµόνας και όχι συνδετηµόνας ή συνδαιτηµόνας 4συνδυασμός και όχι συνδιασμός 4συνοδεία και όχι συνοδία 4συνωµότης και όχι συνοµώτης 4συνωµοτώ και όχι συνοµωτώ 4τηγανητός και όχι τηγανιτός αλλά τηγανισμένος / τηγανίτα 4τιθασεύω και όχι τιθασσεύω 4φετινός και όχι φετεινός 4φρονηματίζω και όχι φρονιματίζω (επειδή το συνδέουμε πιθανώς με το «φρόνιμος») 4χατίρι και όχι χατήρι 4χειρώνακτας/χειρώναξ και όχι χειρόνακτας αλλά χειροτέχνης 4χνότο και όχι χνώτο 4ψιθυρίζω και όχι ψυθιρίζω 4ωροσκόπος και όχι οροσκόπος (επειδή παρασυρόμαστε πιθανώς από το λατ. «horoscope») 4ώσμωση (<ωθώ) και όχι όσμωση [ 37 ]
TO ΛEME ΣΩΣTA; TO ΓPAΦOYME ΣΩΣTA; Πρoσoχη: 4δυσοσμία αλλά δυσωδία 4ένδυση αλλά υπόδηση 4κλαυσίγελως αλλά περίγελος 4είμαστε (ενεστώτας) αλλά ήμαστε (παρατατικός) 4οφείλω/οφειλέτης/οφειλήµατα/οφειλή/όφελος αλλά ωφελώ/ωφέλεια/ωφέλιµος/ανωφελής/επωφελής αλλα συνηθισµενα λαθη: 4µ εµένα και όχι µε µένα 4µ εσένα και όχι µε σένα 4µ εσάς και όχι µε σας 4σ εµένα και όχι σε µένα 4σ εσένα και όχι σε σένα 4σ εσάς και όχι σε σας αλλά 4από/για (ε)µένα (ε)σένα εσάς/σας 4µέσ : πριν από φωνήεν µέσ από το σπίτι αλλά 4µες: πριν από σύµφωνο µες στο σπίτι [ 38 ]
Πόσο σωστά χρησιµοποιούµε τη γλώσσα µας; Το βιβλίο αυτό, µε απλό και συστηµατικό τρόπο, µας βοηθάει να συνειδητοποιήσουµε και να διορθώσουµε τα πιο συνηθισµένα λάθη που κάνουµε συχνά όταν µιλάµε ή όταν γράφουµε. Στο ευρετήριο, το οποίο προτάσσεται, ο αναγνώστης θα βρει όλα τα λήµµατα του βιβλίου, ώστε να µπορεί να ανατρέχει στις σελίδες του και να λύνει εύκολα τις απορίες του. Συγκεκριµένα, στο βιβλίο περιλαµβάνονται τα εξής: συνήθη ορθογραφικά, µορφολογικά και συντακτικά λάθη µε τους αντίστοιχους σωστούς τύπους συγγενικές λέξεις, καθώς και λέξεις παρώνυµες και οµόηχες που συγχέονται στη χρήση η σωστή απόδοση λόγιων φράσεων που λέγονται, γράφονται ή χρησιµοποιούνται λανθασµένα η σωστή χρήση οµόρριζων επιρρηµάτων που χρησιµοποιούνται λανθασµένα οµόρριζα επιρρήµατα και επίθετα που συγχέονται στη χρήση οµόρριζες λέξεις που διαφέρουν στην ορθογραφία. Ένα χρηστικό βιβλίο-οδηγός, πολύτιµο βοήθηµα για όλους όσοι ενδιαφέρονται για τη σωστή χρήση της γλώσσας. ISBN: 978-960-566-326-1 ΒΟΗΘ. ΚΩΔ. ΜΗΧ/ΣΗΣ 6326