ΑΠΟΦΑΣΗ ΡΑΕ ΥΠ ΑΡΙΘΜ. 4306/2009 Καθορισμός όρων πλειοδοτικών διαγωνισμών για την εκχώρηση σε μακροχρόνια και σε βραχυχρόνια βάση του δικαιώματος μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας για εισαγωγές και για εξαγωγές μέσω των διεθνών διασυνδέσεων του Ελληνικού Συστήματος κατά το έτος 2010 Η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας Κατά την τακτική συνεδρίασή της, στην έδρα της, την 15 η Δεκεμβρίου 2009 και Λαμβάνοντας υπόψη: 1. Τις διατάξεις του Ν. 2773/1999 (ΦΕΚ Α 286/22.12.1999) όπως τροποποιήθηκε και ισχύει. 2. Τις διατάξεις του Κώδικα Διαχείρισης του Συστήματος και Συναλλαγών Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΦΕΚ Β 655/17.5.2005) όπως ισχύει και ειδικότερα τις διατάξεις κατά το Κεφάλαιο 61. 3. Τις διατάξεις του Κώδικα Συναλλαγών Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΦΕΚ Β 623/2001) όπως ισχύει. 4. Τον Κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1228/2003 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 26ης Ιουνίου 2003, σχετικά με τους όρους πρόσβασης στο δίκτυο για τις διασυνοριακές ανταλλαγές ηλεκτρικής ενέργειας, όπως ισχύει, και το γεγονός ότι οι διατάξεις του Κανονισμού είναι δεσμευτικές για τα Κράτη-Μέλη και έχουν άμεση εφαρμογή. 5. Το έγγραφο ΔΕΣΜΗΕ/8209/4-12-2009 (ΡΑΕ/Ι-101820/4-12-2009) με θέμα «Εγκριση Κανονισμών Δημοπρασιών για την εκχώρηση Δικαιωμάτων Πρόσβασης στις Διασυνδέσεις για το έτος 2010». 1
6. Το έγγραφο ΔΕΣΜΗΕ με αριθ. πρωτ. ΡΑΕ/Ι-102419 /10-12-2009 με θέμα «Auction rules North - για το έτος 2010» 7. Το έγγραφο ΔΕΣΜΗΕ/8320/10.12.2009 (ΡΑΕ/Ι-102429 /10-12-2009) με θέμα «Εγκριση Κανονισμών Δημοπρασιών για την εκχώρηση Δικαιωμάτων Πρόσβασης στις Διασυνδέσεις για το έτος 2010» 8. Τις σχετικές συζητήσεις κατά την 14 η συνάντηση της Ομάδας Ρυθμιστών και Διαχειριστών της Περιφερειακής Πρωτοβουλίας για Ηλεκτρισμό για την Νότια και Κεντρική Ευρώπη (European Regional Initiative Central South Europe) της Ομάδας των Ευρωπαϊκών Ρυθμιστικών Αρχών για τον Ηλεκτρισμό και το Φυσικό Αέριο (ERGEG), στο Μιλάνο στις 5.11.2009, κατά την οποία οριστικοποιήθηκαν οι Κανονισμοί Δημοπρασιών για τις διασυνδέσεις των χωρών της ανωτέρω περιοχής με την Ιταλία, όπως περιγράφονται στο έγγραφο με τίτλο «ACCESS RULES TO FRANCE-ITALY, SWITZERLAND-ITALY, AUSTRIA-ITALY, SLOVENIA-ITALY, GREECE-ITALY INTERCONNECTIONS (Capacity Allocation Auction Rules) 2010». Σκέφτηκε ως εξής : 1. Ο ΔΕΣΜΗΕ, στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων του κατά τις διατάξεις του Άρθρου 313, παράγραφος 3.(Α) του ΚΔΣ&ΣΗΕ, και των διατάξεων του Κανονισμού ΕΚ/1228/2003, υπέβαλλε με το ανωτέρω από 4-12-2008 έγγραφό του εισήγηση επί των όρων και των διαδικασιών διενέργειας πλειοδοτικών διαγωνισμών για την εκχώρηση, σε μακροχρόνια και βραχυχρόνια βάση, φυσικών δικαιωμάτων μεταφοράς (Physical Transmission Rights PTRs) ηλεκτρικής ενέργειας για εισαγωγές και εξαγωγές μέσω των διασυνδετικών γραμμών του Ελληνικού Συστήματος με το Σύστημα της Ιταλίας και τα Συστήματα των χωρών Αλβανία, ΠΓΔΜ και Βουλγαρία (εφεξής «Δικαιώματα Εισαγωγών» και «Δικαιώματα Εξαγωγών» αντίστοιχα). 9. Για την πληρέστερη εφαρμογή του Κανονισμού ΕΚ/1228/2003, ο ΔΕΣΜΗΕ εισηγείται την κατάργηση της μέχρι τώρα ισχύουσας δημοπράτησης εξαγωγικών δικαιωμάτων στο σύνολο των διασυνδέσεων της χώρας με επιβολή του περιορισμού «Μέγιστη Δυνατότητα Εξαγωγών» (SATATCex). Κάθε δημοπρασία εκχώρησης δικαιωμάτων εξαγωγών, για κάθε διασύνδεση, θα διενεργείται πλέον χωριστά, όπως ήδη ισχύει για τις εισαγωγές, με «Διαθέσιμη Ικανότητα Μεταφοράς» (ATC XXX ) όπως θα καθορίζεται κάθε φορά. 10. Ειδικότερα, σχετικά με την διασύνδεση με την Ιταλία i. Η σχετική εισήγηση του ΔΕΣΜΗΕ αφορά στους όρους των εμφανών πλειοδοτικών διαγωνισμών που διενεργούνται για την εκχώρηση δικαιωμάτων επί της διασύνδεσης μεταξύ Ελλάδας και Ιταλίας προς αμφότερες κατευθύνσεις.. Οι όροι αυτοί έχουν συμφωνηθεί μεταξύ των Διαχειριστών του Ελληνικού και του Ιταλικού Συστήματος στο πλαίσιο των εργασιών της Περιφερειακής Πρωτοβουλίας για Ηλεκτρισμό για την Νότια και Κεντρική Ευρώπη (European Regional Initiative Central South Europe) της Ομάδας των Ευρωπαϊκών Ρυθμιστικών Αρχών για τον Ηλεκτρισμό και το Φυσικό Αέριο (ERGEG). ii. Τα Δικαιώματα Εξαγωγών μέσω της διασύνδεσης με Ιταλία εκχωρούνται σε μακροχρόνια (ετησίως και μηνιαίως) και σε βραχυχρόνια (ημερήσια) βάση με εμφανείς πλειοδοτικούς διαγωνισμούς, οι οποίοι διενεργούνται από τον ΔΕΣΜΗΕ για το σύνολο της διαθέσιμης ικανότητας μεταφοράς της διασύνδεσης 2
iii. Τα Δικαιώματα Εισαγωγών μέσω της διασύνδεσης με Ιταλία εκχωρούνται σε μακροχρόνια (ετησίως και μηνιαίως) και σε βραχυχρόνια (ημερησίως) βάση, με εμφανείς πλειοδοτικούς διαγωνισμούς τους οποίους διενεργεί για το σύνολο της διαθέσιμης ικανότητας μεταφοράς της διασύνδεσης ο Διαχειριστής του Ιταλικού Συστήματος,. iv. Επίσης, για την πληρέστερη εφαρμογή του Κανονισμού ΕΚ/1228/2003, καταργείται η δυνατότητα περικοπών (Curtailments) μακροχρόνιων εξαγωγικών δικαιωμάτων πρόσβασης στη διασύνδεση με την Ιταλία για λόγους επάρκειας τροφοδοσίας του Ελληνικού Συστήματος v. Το σύστημα των ως άνω πλειοδοτικών διαγωνισμών συμπληρώνεται από δευτερογενή αγορά δικαιωμάτων, η οποία επιτρέπει: α) την εμπορία εκχωρηθέντων δικαιωμάτων μεταξύ δικαιούχων συμμετοχής στους πλειοδοτικούς διαγωνισμούς και β) την επιστροφή εκχωρηθέντων δικαιωμάτων σε περίπτωση μη χρήσης τους από τους κατόχους τους και την εκ νέου διάθεσή τους από τον αντίστοιχο Διαχειριστή σε επόμενους (βραχυχρόνιους) πλειοδοτικούς διαγωνισμούς. vi. Περαιτέρω, οι επιμέρους λεπτομέρειες της εισήγησης του ΔΕΣΜΗΕ που αφορούν στην εφαρμογή του προτεινόμενου μηχανισμού (πλειοδοτικοί διαγωνισμοί και δευτερογενής αγορά) είναι συμβατές με τις προβλέψεις του Κανονισμού ΕΚ/1228/2003 που αφορούν σε θέματα διαφάνειας των σχετικών διαδικασιών διαχείρισης και επιμερισμού του δυναμικού μεταφοράς των διασυνδέσεων. 11. Ειδικότερα, σχετικά με τις Bόρειες Διασυνδέσεις: i. Η Διαθέσιμη Ικανότητα Μεταφοράς (ATC) για διασυνορικό εμπόριο μέσω των βορείων διασυνδέσεων (εισαγωγές και εξαγωγές) επιμερίζεται μέσω πλειοδοτικών διαγωνισμών, σε ετήσια, μηνιαία και βραχυχρόνια βάση, που διενεργούνται ξεχωριστά για κάθε διασύνδεση. ii. Τα ετήσια και μηνιαία δικαιώματα θεωρούνται εγγυημένα εκτός περιπτώσεων Ανωτέρας Βίας, ή περιπτώσεων όπου διακυβεύεται η ασφάλεια των δικτύων Μεταφοράς, ή για λόγους ασφάλειας εφοδιασμού του Ελληνικού Συστήματος iii. Περικοπή των ετήσιων και μηνιαίων δικαιωμάτων για λόγους ασφάλειας των δικτύων Μεταφοράς, ή για λόγους ασφάλειας εφοδιασμού του Ελληνικού Συστήματος επιτρέπεται μέχρι 35 ισοδύναμες μέρες / έτος για κάθε διασύνδεση και κατεύθυνση. Πέραν του ορίου αυτού, τα δικαιώματα θεωρούνται εγγυημένα iv. Υιοθετείται η αρχή εκχώρησης «Χρήση ή Απώλεια» (Use It OR Lose It) για τα μακροχρόνια δικαιώματα που εκχωρούνται από το ΔΕΣΜΗΕ (αντί του Use-It-OR-Sell-It που ίσχυε ως σήμερα, δηλ. καταργείται η δυνατότητα επαναπώλησης μεταφορικής ικανότητας που αντιστοιχεί σε μακροχρόνια δικαιώματα, στις ημερήσιες δημοπρασίες). Η τροποποίηση αυτή, που αποτελεί μέτρο προστασίας της εύρυθμης λειτουργίας της εγχώριας αγοράς, κρίνεται αναγκαία καθώς οι όμοροι Διαχειριστές (Αλβανία, ΠΓΔΜ, Βουλγαρία) δεν εφαρμόζουν, έως και σήμερα, ημερήσιες διαδικασίες εκχώρησης δικαιωμάτων στις διασυνδέσεις. Συνέπειες αυτού του γεγονότος είναι η μη δήλωση χρήσης και η απουσία διαδικασίας επιβεβαίωσης των μακροχρονίων δικαιωμάτων πρόσβασης (ετήσιων και μηνιαίων) με αποτέλεσμα την ενδεχόμενη de facto χρήση τους ως ημερήσιων δικαιωμάτων πρόσβασης. Όμως, λαμβάνοντας υπόψη ότι πλέον η διαδικασία επιβεβαίωσης των μακροχρονίων δικαιωμάτων εντάσσεται στη διαδικασία του ΗΕΠ, και η μη τήρησή της ενέχει διαφοροποίηση των ποινών μη χρήσης των μακροχρονίων δικαιωμάτων σε σχέση με τα ημερήσια, είναι επιβεβλημένη η διάκριση των μακροχρονίων δικαιωμάτων από τα ημερήσια τόσο για την επίλυση του ΗΕΠ όσο και για τη διαδικασία της εκκαθάρισης αποκλίσεων. 12. Επειδή, κατά τις διατάξεις της παραγράφου 6.3 του Παραρτήματος του Κανονισμού ΕΚ/1228/2003, τα έσοδα από τη διαχείριση της συμφόρησης των ηλεκτρικών διασυνδετικών 3
γραμμών επιμερίζονται μεταξύ των Διαχειριστών των εμπλεκόμενων Συστημάτων Μεταφοράς βάσει κριτηρίων που συμφωνούνται μεταξύ των Διαχειριστών, τα οποία κριτήρια τελούν υπό την εποπτεία των Ρυθμιστικών Αρχών. 13. Επειδή, κατά τις διατάξεις του άρθρου 9 του Κανονισμού ΕΚ/1228/2003, ορίζεται ότι οι Ρυθμιστικές Αρχές, κατά την άσκηση των καθηκόντων τους, εξασφαλίζουν τη συμμόρφωση με τον Κανονισμό και με τις κατευθυντήριες γραμμές που θεσπίζονται σύμφωνα µε το άρθρο 8 του Κανονισμού, περαιτέρω δε, κατά τις διατάξεις της παραγράφου 1.10 του Παραρτήματος του Κανονισμού, ορίζεται ειδικότερα ότι οι Ρυθμιστικές Αρχές αξιολογούν τους μηχανισμούς που εφαρμόζονται για τη διαχείριση της συμφόρησης, προκειμένου ιδίως να εξασφαλίζεται συμμόρφωση με τις αρχές και τους κανόνες που θεσπίζονται με τον Κανονισμό και τις Κατευθυντήριες Γραμμές και με τους όρους και τις προϋποθέσεις τις οποίες οι ίδιες οι Αρχές θέτουν στο πλαίσιο αυτών των αρχών και κανόνων. Αποφασίζει Α. Σχετικά με την διασύνδεση με την Ιταλία: 1. Κατά τις διατάξεις του Άρθρου 313 παρ. 3 του Κώδικα Διαχείρισης του Συστήματος και Συναλλαγών Ηλεκτρικής Ενέργειας και στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων της κατά το Άρθρο 19 παράγραφος (4) και κατά το Άρθρο 20 παράγραφος (4) του Ν.2773/1999, εγκρίνει τους όρους, τους κανόνες και τις διαδικασίες διενέργειας πλειοδοτικών διαγωνισμών για την εκχώρηση σε μακροχρόνια και σε βραχυχρόνια βάση του δικαιώματος μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας μέσω της διασυνδετικής γραμμής του Ελληνικού Συστήματος με το σύστημα της Ιταλίας (για εισαγωγές και για εξαγωγές), που περιέχονται στο έγγραφο ΔΕΣΜΗΕ/8209/4-12-2009 (ΡΑΕ/Ι-101820/4-12-2009) σε κείμενο με τίτλο «ACCESS RULES TO FRANCE-ITALY, SWITZERLAND-ITALY, AUSTRIA-ITALY, SLOVENIA-ITALY, GREECE-ITALY INTERCONNECTIONS (Capacity Allocation Auction Rules) 2009» και συγκεκριμένα σύμφωνα με τα τμήματα του κειμένου αυτού με τις κάτωθι επικεφαλίδες: α. «Section I» έως και «Section X» β. «Appendix V» γ. «Annex I» έως και «Annex VI» 14. Στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων της κατά τις διατάξεις των παραγράφων 6.1 και 6.3 του Παραρτήματος του Κανονισμού ΕΚ/1228/2003, καλεί τον ΔΕΣΜΗΕ να συνάψει συμφωνία με τον Διαχειριστή του Ιταλικού Συστήματος για τον επιμερισμό των εσόδων που προκύπτουν από τη διαχείριση της συμφόρησης στη διασύνδεση μεταξύ Ελλάδας και Ιταλίας κατά το 2010 σύμφωνα με τους όρους και διαδικασίες που εγκρίνονται με την παρούσα απόφαση. Β. Σχετικά με τις Bόρειες Διασυνδέσεις 2. Κατά τις διατάξεις του Άρθρου 313 παρ. 3 του Κώδικα Διαχείρισης του Συστήματος και Συναλλαγών Ηλεκτρικής Ενέργειας και στο πλαίσιο των αρμοδιοτήτων της κατά το Άρθρο 19 παράγραφος (4) και κατά το Άρθρο 20 παράγραφος (4) του Ν.2773/1999, εγκρίνει τους όρους, τους κανόνες και τις διαδικασίες διενέργειας πλειοδοτικών διαγωνισμών για την εκχώρηση σε μακροχρόνια και σε βραχυχρόνια βάση του δικαιώματος μεταφοράς ηλεκτρικής ενέργειας μέσω των διασυνδετικών γραμμών του Ελληνικού Συστήματος με τα Συστήματα των χωρών Αλβανία, ΠΓΔΜ και Βουλγαρία 4
(για εισαγωγές και για εξαγωγές), που περιέχονται στο έγγραφο ΔΕΣΜΗΕ/8320/10.12.2009 (ΡΑΕ/Ι-102419 /10-12-2009) σε κείμενο με τίτλο «ACCESS RULES TO GREECE-BULGARIA, GREECE-FYROM, GREECE-ALBANIA INTERCONNECTIONS (Capacity Allocation Auction Rules) 2010». Αθήνα, 15 Δεκεμβρίου 2009 Ο ΠΡΟΕΔΡΟΣ Σ.Ε. Σιμόπουλος 5