ΤΕΧΝΙΚΟ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΡΙΟ ΤΗΣ ΕΛΛΑΔΟΣ ΜΕΛΕΤΗ ΤΩΝ ΠΟΡΩΝ ΤΟΥ ΤΣΜΕΔΕ ΑΘΗΝΑ ΙΟΥΛΙΟΣ 2008 Συντακτική Ομάδα Γιάννης Αλεξόπουλος, Μηχ. Μηχ. Δημήτρης Πετρόπουλος, Ηλ. Μηχ. Σόλων Φιλόπουλος, Χημ. Μηχ. Ευαγγελία Χρυσίνα, Χημ. Μηχ.
ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΤΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ Σύμφωνα με το θεσμικό πλαίσιο του ΤΕΕ συγκροτήθηκε με απόφαση της Διοικούσας Επιτροπής (αποφ. Δ.Ε. Α5/Σ40/2006), έπειτα και από πρόταση της Μόνιμης Επιτροπής Ασφαλιστικών Θεμάτων του ΤΕΕ, Ομάδα Εργασίας για τη «Μελέτη των πόρων του ΤΣΜΕΔΕ». Την Ομάδα Εργασίας συγκρότησαν οι : 1. Δημήτρης Πετρόπουλος, Ηλεκτρολόγος Μηχανικός ΑΜ ΤΕΕ 81873, Συντονιστής 2. Γιάννης Αλεξόπουλος, Μηχανολόγος Μηχανικός ΑΜ ΤΕΕ 67147 3. Σόλων Φιλόπουλος, Χημικός Μηχανικός ΑΜ ΤΕΕ 48045 4. Ευαγγελία Χρυσίνα, Χημικός Μηχανικός ΑΜ ΤΕΕ 74490 Τα μέλη της Μόνιμης Επιτροπής Ασφαλιστικών Θεμάτων του ΤΕΕ, Γιάννης Γρηγορόπουλος, πολιτικός μηχανικός και Μιχάλης Πουλάκης, αρχιτέκτων μηχανικός, επικούρησαν το έργο της Ομάδας Εργασίας. Η μελέτη που ακολουθεί περιγράφει τους παγίως θεσμοθετημένους πόρους του ΤΣΜΕΔΕ με ανάλυση του θεσμικού / νομικού πλαισίου των εσόδων των τελευταίων ετών (όπως αυτά εξήχθησαν από τους ισολογισμούς του ταμείου), και καταλήγει σε συμπεράσματα / προτάσεις τόσο για τον κάθε πόρο χωριστά όσο και για το σύνολο των υπό μελέτη πόρων του Ταμείου. Η μελέτη δεν αφορά στα έσοδα που προσπορίζεται το ΤΣΜΕΔΕ από επιχειρηματικές δραστηριότητες όπως τα έσοδα από την έκδοση εγγυητικών επιστολών, από την εκμετάλλευσης κεφαλαίων και ακίνητης περιουσίας, προεξοφλήσεων λογαριασμών κτλ. Συνημμένα στη μελέτη παρατίθενται όλα τα σχετικά υποστηρικτικά στοιχεία όπως, νομικό πλαίσιο και ισολογισμοί κτλ. 2
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Α/Α ΠΟΡΟΣ Σελ. 1 1 Προϋπολογισμού Ιδιωτικών Τεχνικών Έργων & Οικοδομών 1.1. Υφιστάμενη Κατάσταση 1.2. Συμπεράσματα - Προτάσεις 4 4 5 2 1 της αξίας των εισαγομένων από την αλλοδαπή Μηχανημάτων. 2.1. Υφιστάμενη Κατάσταση 2.2. Συμπεράσματα Προτάσεις 7 7 8 3 Έσοδα από κινητά ένσημα, γραμμάτια εισπράξεων κτλ. 3.1. Υφιστάμενη Κατάσταση 10 10 4 2% επί της αμοιβής για την εκπόνηση μελέτης τεχνικής φύσεως καθώς και την εκτέλεση ή επίβλεψη του σχετικού έργου. 4.1. Υφιστάμενη Κατάσταση 4.2. Συμπεράσματα Προτάσεις 11 11 12 5 2% επί της αμοιβής για την εκπόνηση μελέτης βιομηχανικών μηχανολογικών εγκαταστάσεων. 5.1. Υφιστάμενη Κατάσταση 5.2. Συμπεράσματα Προτάσεις 14 14 15 6 1% Δημοσίων Έργων. 6.1. Υφιστάμενη Κατάσταση 6.2. Συμπεράσματα Προτάσεις 17 17 18 7 2% επί των τεκμαρτών κερδών εργολάβων. 7.1. Υφιστάμενη Κατάσταση 7.2. Συμπεράσματα Προτάσεις 21 21 22 8 Εισφορές Κλάδου Κυρίας Σύνταξης. 8.1. Υφιστάμενη Κατάσταση 8.2. Συμπεράσματα Προτάσεις 25 25 29 9 Εισφορές Κλάδου Ειδικού Λογαριασμού Πρόσθετης Ασφάλισης Ειδικής Προσαύξησης. 9.1. Υφιστάμενη Κατάσταση 9.2. Συμπεράσματα Προτάσεις 32 32 37 10 Εισφορές Κλάδου Επικουρικής Ασφάλισης Ν.3518/2006. 10.1. Υφιστάμενη Κατάσταση 10.2. Συμπεράσματα Προτάσεις 39 39 41 11 Εισφορές Κλάδου Προνοίας Ν.2084 Κλάδου Εφάπαξ Παροχών Ν.3518 11.1. Υφιστάμενη Κατάσταση 11.2. Συμπεράσματα Προτάσεις 43 43 45 12 Εισφορές Κλάδου Υγείας Τεχνικών (ΚΥΤ). 12.1. Υφιστάμενη Κατάσταση 12.2. Συμπεράσματα Προτάσεις 47 47 50 13 ΓΕΝΙΚΑ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ ΚΑΙ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ 52 3
1. 1 επί προϋπολογισμού Ιδιωτικών Τεχνικών Έργων και Οικοδομών. Κωδικός Λογιστικής Κωδικός Αριθμός Περιγραφή 1 επί προϋπολογισμού Ιδιωτικών 72.00.0911.001 09.14.1199.014 Τεχνικών Έργων και Οικοδομών 1.1. ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ 1.1.1. Νομικό Πλαίσιο Ν.2326/1940 άρθρο 7 παρ. γ. Κοινή Αποφ-69509/1079/86 Υπουργών Προεδρίας και Περιβάλλοντος ΦΕΚ-854/Β/86 Συμβούλιο της Επικρατείας, Γραφείο Νομολογίας, αριθμός δελτίου 305/2004, σελ. 23 (http://www.ste.gr/images/ste/content/deltia/305.pdf) 1.1.2. Τρόπος Είσπραξης Ο πόρος καταβάλλεται απευθείας στο ΤΣΜΕΔΕ ή στην Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος (ΕΤΕ). Η συνεργασία του ΤΣΜΕΔΕ με τις ΔΟΥ για την είσπραξη του πόρου διεκόπη σύμφωνα με την υπ αριθμ. 1002/2.10.97 απόφαση του Δ.Σ. του ΤΣΜΕΔΕ. (http://www.tee.gr/online/epikaira/1997/03-11-97/m5.htm, http://www.tee.gr/online/epikaira/1997/03-11-97/m6.htm ). Ο πόρος είναι άμεσα συνδεδεμένος με την έκδοση οικοδομικών αδειών. Ως εκ τούτου, η καταβολή αυτού διασφαλίζεται με την υποβολή των απαραίτητων δικαιολογητικών για την έκδοση αδειών δόμησης στην πολεοδομία. Σημειώνεται ότι υπόχρεος καταβολής του πόρου αυτού είναι ο ιδιοκτήτης του έργου. Εξαιρούνται τα έργα που εκτελούνται από το Δημόσιο, τους Δήμους και τις Κοινότητες. 1.1.3. Προϋπολογιστικά Στοιχεία 2005 2006 2007 2,500,000.00 2,500,000.00 2,500,000.00 4
1.1.4. Απολογιστικά Στοιχεία 2002 2003 2004 2005 Ποσόν 1,367,499.73 1,721,742.62 1,372,564.69 1,689,042.16 Ετήσια μεταβολή 25.9% -20.3% 23.1% Μεταβολή ως προς το έτος βάσης 25.9% 0.37% 23.5% 1.2. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ - ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ 1.2.1. Επάρκεια νομικού πλαισίου. Το παρόν νομικό πλαίσιο φαίνεται να διασφαλίζει τη νόμιμη καταβολή του πόρου. 1.2.2. Σχολιασμός της διαχρονικής εξέλιξης των εισπράξεων, σε περίπτωση έντονων διαφοροποιήσεων αιτιολόγηση. Δεν παρουσιάζεται ιδιαίτερη διαφοροποίηση των εισπράξεων όπως αυτό αποτυπώνεται στα ανωτέρω οικονομικά στοιχεία. 1.2.3. Εκτίμηση των απωλειών των πόρων υπολογιζόμενες με βάση το υφιστάμενο νομικό πλαίσιο. Πιθανή απώλεια σημειώνεται στο χρόνο που παρεμβάλλεται από την καταβολή του πόρου στην ΕΤΕ μέχρι την απόδοση αυτού στο ΤΣΜΕΔΕ. Επίσης φαίνεται σημαντική η αναγκαιότητα επανεξέτασης από τις οικονομικές υπηρεσίες του ΤΣΜΕΔΕ της σύμβασης που διέπει τους 2 φορείς. 1.2.4. Σχολιασμός των εισπρακτικών μεθόδων Δεν υπάρχει άμεση εισπρακτική μέθοδος. Ωστόσο, η σύνδεση της καταβολής του πόρου ως προαπαιτούμενου από την Πολεοδομία για την έκδοση αδειών δόμησης χαρακτηρίζεται ως αποτελεσματική. 1.2.5. Προτάσεις για βελτιώσεις. Η διακριτή καταβολή των εισφορών που περιγράφονται στις τραπεζικές φόρμες (π.χ. καταχώρηση αυτών σε διαφορετικούς κωδικούς ώστε να φαίνεται η πηγή προέλευσης) θα διευκόλυνε τη διακίνηση του καταβαλλόμενου πόρου. 5
Η εξασφάλιση πρόσβασης του ΤΣΜΕΔΕ στο σχετικό «λογαριασμό» στην ΕΤΕ συνολικά και στους επί μέρους κωδικούς που καταβάλλεται ο εν λόγω πόρος (αντίστοιχη υπηρεσία με το on-line web banking) θα ήταν ιδιαίτερα χρήσιμη. Παρατηρήσεις Σύμφωνα με την αναμόρφωση του τρόπου υπολογισμού του προϋπολογισμού των έργων με βάση την Απόφαση του ΤΕΕ, με την παράλληλη αύξηση των αντικειμενικών αξιών, αναμένεται να αυξηθεί ο καταβαλλόμενος πόρος κατά προσέγγιση τουλάχιστον δύο φορές. 6
2. 1 επί της αξίας των εισαγομένων από την αλλοδαπή Μηχανημάτων. Κωδικός Λογιστικής Κωδικός Αριθμός Περιγραφή 72.00.0911.101 09.14.1199.011 1 επί της αξίας των εισαγομένων από την αλλοδαπή Μηχανημάτων για την εκτέλεση έργων οδοποιίας, οικοδομικών, υδραυλικών και λιμενικών. 2.1. ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ 2.1.1. Νομικό Πλαίσιο Ν.2326/1940 άρθρο 7 παρ. γ. Π.Δ. από 19-28/12/34 (ΦΕΚ Α'448/34), άρθρο 4, (σελ. 53 Νομοθεσίας) 2.1.2. Τρόπος Είσπραξης Ο πόρος καταβάλλεται απευθείας στο ΤΣΜΕΔΕ ή στην Εθνική Τράπεζα της Ελλάδος (ΕΤΕ). 2.1.3. Προϋπολογιστικά Στοιχεία 2.1.4. Απολογιστικά Στοιχεία 2005 2006 2007 91,000.00 91,000.00 103,000.00 2002 2003 2004 2005 1,522.69 0.00 0.00 0.00 Ετήσια μεταβολή -100% 0.00 0.00 Μεταβολή ως προς το έτος βάσης -100% 0.00 0.00 7
2.2. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ - ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ 2.2.1. Επάρκεια νομικού πλαισίου. Το νομικό πλαίσιο που διέπει την καταβολή του πόρου φαίνεται να μην είναι επαρκές γεγονός που αντανακλάται στα απολογιστικά στοιχεία για τα έτη 2002-2005. 2.2.2. Σχολιασμός της διαχρονικής εξέλιξης των εισπράξεων, σε περίπτωση έντονων διαφοροποιήσεων αιτιολόγηση. Η διαχρονική εξέλιξη των εισπράξεων όπως αυτή παρουσιάζεται στα απολογιστικά στοιχεία είναι κάθε άλλο παρά ενθαρρυντική. Η μηδενική καταβολή του πόρου για τα έτη 2002-2005 μεταφράζεται ως μηδενική εισαγωγή μηχανήματος για το χρονικό διάστημα τριών ετών στη χώρα. Λαμβάνοντας υπ όψιν την ιδιαίτερα έντονη δραστηριότητα της Ελλάδος σε έργα οδοποιίας λόγω των ολυμπιακών αγώνων είναι πρακτικά αδύνατον να μην έχει γίνει εισαγωγή ούτε ενός μηχανήματος από την αλλοδαπή. 2.2.3. Εκτίμηση των απωλειών των πόρων υπολογιζόμενες με βάση το υφιστάμενο νομικό πλαίσιο. Οι απώλειες φθάνουν έως και 100% του τέλους που θα έπρεπε να καταβληθεί αν και ο νόμος που περιγράφει την υποχρέωση καταβολής της εισφοράς είναι σαφής. 2.2.4. Σχολιασμός των εισπρακτικών μεθόδων Οι εισπρακτικές μέθοδοι που ακολουθούνται είναι ανεπαρκείς και μη αποτελεσματικές. 2.2.5. Προτάσεις για βελτιώσεις. Για την ανάπτυξη δίαυλου επικοινωνίας μεταξύ του ΤΣΜΕΔΕ και των άμεσα συνδεδεμένων φορέων (τελωνεία) κρίνεται απαραίτητη η έκδοση ερμηνευτικών εγκυκλίων για τον τρόπο είσπραξης του πόρου καθώς και την κατηγορία / προδιαγραφές των μηχανημάτων για τα οποία ισχύει η καταβολή του τέλους. Επίσης, όμοια με τον ανωτέρω πόρο, θα πρέπει να εξετασθεί η δυνατότητα on line πρόσβασης στον κωδικό που αφορά στο καταβαλλόμενο τέλος. Παρατηρήσεις Η καταβολή του τέλους αφορά στην εισαγωγή μηχανημάτων που προέρχονται μόνο από χώρες εκτός της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Οι τομείς δραστηριότητας των μηχανικών έχουν διευρυνθεί σε σύγκριση με τα προηγούμενα χρόνια. Γι αυτό το λόγο κρίνεται απαραίτητη η καταγραφή των νέων πεδίων δραστηριότητας και η επικαιροποίηση των κατηγοριών παντός είδους εξοπλισμού για την είσπραξη του πόρου. 8
Ενδεικτικά αναφέρεται ο εξοπλισμός ο οποίος είναι απόρροια της ραγδαίας ανάπτυξης νέων τεχνολογιών τα τελευταία χρόνια ιδιαίτερα στο χώρο της μικροηλεκτρονικής και της νανοτεχνολογίας. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η ευρύτατη χρήση νέων τεχνολογιών π.χ. στις τηλεπικοινωνίες, τη δικτυακή σύνδεση και την ιατρική. Επίσης, αξίζει να αναφερθεί η χρήση μηχανημάτων που κατασκευάζονται με τεχνολογίες αιχμής και χρησιμοποιούνται στη γεωργία, στις μονάδες παρασκευής βιοτεχνολογικών προϊόντων (π.χ. βιοαντιδραστήρες), στις βιομηχανίες (π.χ. τροφίμων, χημικών), στις ένοπλες δυνάμεις, σε περιβαλλοντικές μελέτες/ εφαρμογές, στην ενέργεια (π.χ. ανανεώσιμες μορφές ενέργειας, ανίχνευση ρίπων) κλπ. Γι αυτό το λόγο κρίνεται απαραίτητος ο επαναπροσδιορισμός του εν λόγω πόρου με βάση τις σύγχρονες ανάγκες των τεχνικών / τεχνολογικών έργων. 9
3. Έσοδο εισπραττόμενο με κινητά ένσημα, γραμμάτια εισπράξεων κλπ ΕΠΙΧΟΡΗΓΗΣΕΙΣ- Φόροι- Τέλη και Δικαιώματα υπέρ Ν.Π.Δ.Δ. Κωδικός Λογιστικής Κωδικός Αριθμός Περιγραφή Έσοδο εισπραττόμενο με κινητά ένσημα, γραμμάτια εισπράξεων κλπ. (αιτήσεις προς τεχνικές υπηρεσίες του Δημοσίου, ΟΓΑ και ΝΠΔΔ σε έγγραφο προσφορών δημοπρασιών εκτελέσεως έργων και σε σχέδια, εκθέσεις, γνωματεύσεις, πραγματογνωμοσύνες, τεχνικές μελέτες και συμβόλαια ή δικαιοπραξίες που αφορούν τεχνικής φύσεως υποθέσεις). 3.1. ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ 3.1.1. Νομικό Πλαίσιο Ν.2326/1940 άρθρο 7 παρ. 1α, ιστ, ιβ. ΦΕΚ B 738/21.12.1992- Περίληψη Άρθρο Νομοθετήματος. «ΥΑ Φ3///1992 / Β-738 Είσπραξη, απόδοση στο ΛΑΦΚΑ των Κοινων. πόρων άρ.59 Ν.2084/92» 3.1.2. Τρόπος Είσπραξης Ο πόρος αυτός καταβαλλόταν στο ΤΣΜΕΔΕ μέσω της έκδοσης μηχανοσήμων τα οποία έπρεπε να επικολλώνται σε συγκεκριμένα έγγραφα (βλ. περιγραφή του πόρου). Ο εν λόγω πόρος έχει χαρακτηρισθεί ως κοινωνικός και μετά το 2000 αποδίδεται ολόκληρος στο ΛΑΦΚΑ και ως εκ τούτου δεν αποτελεί πλέον έσοδο για το Ταμείο (Πηγή: Ενημερωτικό δελτίο 2004, έκδοση 2321/2004, http://portal.tee.gr/portal/page/portal/press/enhmerotiko_deltio/ed-year- 2004/ED2321/DRASTHRIOTHTES/). 10
4. 2% επί της αμοιβής για την εκπόνηση μελέτης τεχνικής φύσεως καθώς και την εκτέλεση ή επίβλεψη του σχετικού έργου ΕΠΙΧΟΡΗΓΗΣΕΙΣ- Φόροι- Τέλη και Δικαιώματα υπέρ Ν.Π.Δ.Δ. Κωδικός Λογιστικής Κωδικός Αριθμός Περιγραφή 2% επί της αμοιβής για την εκπόνηση μελέτης τεχνικής φύσεως καθώς και την εκτέλεση ή επίβλεψη 72.01.0911.093 09.14.1299.012 του σχετικού έργου. (Κ.Σ.: Πόρος Ε 2% επί αμοιβής για την εκπόνηση μελετών τεχνικών έργων, Ε.Λ.Π.Π.: Πόρος ΙΓ 2% επί αμοιβής εκπονουμένων 72.01.006.093 09.14.1299.212 μηχανολογικών μελετών) 4.1. ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ 4.1.1. Νομικό Πλαίσιο Α.Ν.2326/1940 άρθρο 7 παρ. 1 ε Συμπλήρωση του παραπάνω νόμου από τον Ν.915/79, άρθρο 10. 4.1.2. Τρόπος Είσπραξης Το τέλος εισπράττεται με διπλότυπα γραμμάτια (με το χαρτόσημό τους το οποίο ανέρχεται σε 2.4% επί της κράτησης υπέρ ΤΣΜΕΔΕ). Η καταβολή της οφειλής γίνεται είτε στο ΤΣΜΕΔΕ είτε στην ΕΤΕ και είναι άμεσα συνδεδεμένη με την έκδοση οικοδομικής αδείας 4.1.3. Προϋπολογιστικά Στοιχεία Ο συγκεκριμένος πόρος καταγράφεται στις οικονομικές εκθέσεις ως έσοδο το οποίο εντάσσεται τόσο στην Κ.Σ. όσο και στον Ε.Λ.Π.Π. Κ.Σ. Ε.Λ.Π.Π. 2005 2006 2007 8,500,000.00 9,000,000.00 20,000,000.00 Κ.Σ. 8,500,000.00 9,000,000.00 Ε.Λ.Π.Π. 17,000,000.00 18,000,000.00 20,000,000.00 Σύνολο 11
4.1.4. Απολογιστικά Στοιχεία Όμοια με παραπάνω ο συγκεκριμένος πόρος εντάσσεται τόσο στην Κ.Σ. όσο και στον Ε.Λ.Π.Π. 2002 2003 2004 2005 6,881,336.19 6,902,694.87 6,646,044.45 7,938,826.38 Κ.Σ. 6,851,813.31 6,891,616.04 6,646,044.45 7,927,630.56 Ε.Λ.Π.Π. 13,733,149.50 13,794,310.91 13,292,088.90 15,866,456.94 Σύνολο 0.45% -3.64% 19.4% Ετήσια μεταβολή 0.45% -3.2% 15.5% Μεταβολή ως προς το έτος βάσης 4.2. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ - ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ 4.2.1. Επάρκεια νομικού πλαισίου. Το νομικό πλαίσιο χαρακτηρίζει επαρκώς τις περιπτώσεις όπου πρέπει να καταβάλλεται το τέλος. Ωστόσο η καταβολή του εν λόγω πόρου χρήζει περαιτέρω νομοθετικών ρυθμίσεων, εγκυκλίων προκειμένου να δομηθεί ένας μηχανισμός ελέγχου. 4.2.2. Σχολιασμός της διαχρονικής εξέλιξης των εισπράξεων, σε περίπτωση έντονων διαφοροποιήσεων αιτιολόγηση. Η διαχρονική εξέλιξη των εισπράξεων δεν παρουσιάζει έντονες διαφοροποιήσεις με βάση τα προϋπολογισθέντα και πραγματοποιηθέντα έσοδα για τον πόρο αυτό. Η εικόνα αυτή είναι μερικώς αναμενόμενη μια και η καταβολή του τέλους διασφαλίζεται σε μεγάλο ποσοστό των περιπτώσεων μέσω της έκδοσης οικοδομικών αδειών. 4.2.3. Εκτίμηση των απωλειών των πόρων υπολογιζόμενες με βάση το υφιστάμενο νομικό πλαίσιο. Το υφιστάμενο νομοθετικό πλαίσιο φαίνεται να προλαμβάνει τις τυχόν απώλειες του πόρου κρίνοντας από τα οικονομικά στοιχεία που αναφέρονται. Άλλωστε οι αμοιβές των μηχανικών για την εκπόνηση μελέτης ή την επίβλεψη έργου με ανάδοχο το Δημόσιο ή κάποιον άλλο φορέα είναι προκαθορισμένες συνεπώς και τα τέλη που συνδέονται με αυτές. 12
Ωστόσο, οι απώλειες που συνδέονται με τον συγκεκριμένο πόρο προέρχονται από μελέτες που συντάσσονται μεν αλλά δεν υπάγονται στην αρμοδιότητα κάποιου ελεγκτικού μηχανισμού όπως η πολεοδομία. 4.2.4. Σχολιασμός των εισπρακτικών μεθόδων Αναμφίβολα, η έκδοση οικοδομικών αδειών λειτουργεί και σε αυτήν την περίπτωση ως μηχανισμός ελέγχου για την καταβολή του πόρου. Παρ όλα αυτά δεν καλύπτει όλο το φάσμα των υπηρεσιών που παρέχουν οι μηχανικοί. 4.2.5. Προτάσεις για βελτιώσεις. Κρίνεται απαραίτητη η προώθηση νομοθετικής ρύθμισης η οποία θα παρέχει τη δέουσα νομική κάλυψη στο ΤΣΜΕΔΕ να απαιτεί την είσπραξη του πόρου από τις Τεχνικές εταιρείες. Παρατηρήσεις Σύμφωνα με τη νέα διάταξη οι αμοιβές των μηχανικών υπολογίζονται με νέο τρόπο σημειώνοντας αύξηση (Φεβρουάριος 2007 & Μάρτιος 2008). Ως εκ τούτου το ποσό που αντιστοιχεί στον εν λόγω πόρο από την καταβολή των τελών καθώς και στους υπολοίπους που συνδέονται άμεσα με οικοδομικές κατασκευές (βλ. πόρος 2% επί της αμοιβής για την εκπόνηση βιομηχανικών μελετών, 1% υπέρ ΕΜΠ) αναμένεται να αυξηθεί κατά προσέγγιση τουλάχιστον δύο φορές για την εκπόνηση των αντίστοιχων μελετών. Περισσότερες πληροφορίες αναφέρονται στο ενημερωτικό δελτίο του ΤΕΕ στο τεύχος του Νοεμβρίου. (http://portal.tee.gr/portal/page/portal/press/enhmerotiko_deltio/ed-year- 2006/ED2416/2416_DRASTHRIOTHTES.pdf ) 13
5. Ποσοστό 2% επί της αμοιβής για την εκπόνηση μελέτης βιομηχανικών μηχανολογικών εγκαταστάσεων. Ο πόρος καταγράφεται στο λογιστήριο του ΤΣΜΕΔΕ με τους παρακάτω κωδικούς: Κωδικός Λογιστικής Κωδικός Αριθμός Περιγραφή Κ.Σ. 72.00.0911.095 09.14.1299.013 Ο πόρος αφορά Ποσοστό 2% επί της αμοιβής για την εκπόνηση μελέτης βιομηχανικών μηχανολογικών εγκαταστάσεων. Καταγράφεται στις οικονομικές Ε.Λ.Π.Π. 72.00.0650.095 09.14.1299.213 εκθέσεις ως έσοδο το οποίο εντασσόταν έως το 2006 (Ν.3518/2006) στην Κ.Σ. όσο και στον Ε.Λ.Π.Π. 5.1. ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ 5.1.1. Νομικό Πλαίσιο Η νομοθεσία που διέπει τον πόρο είναι το άρθρο 7, παρ. 1ε του Ν. 2326/1940, όπως συμπληρώθηκε από το Ν.915/79, άρθρο 11. 5.1.2. Τρόπος Είσπραξης Η καταβολή του πόρου προβλέπεται στο άρθρο 9, ΠΔ 1928/1934 και γίνεται στο ΤΣΜΕΔΕ, στην ΕΤΕ και στην Τράπεζα της Ελλάδος και είναι άμεσα συνδεδεμένη με την έκδοση οικοδομικής αδείας. 5.1.3. Προϋπολογιστικά Στοιχεία Ακολουθεί πίνακας για τα προϋπολογιστικά στοιχεία των ετών 2002 έως 2007. 2002 2003 2004 2005 2006 2007 ΚΣ 1.320.616 2.000.000 2.500.000 -- 3.000.000 8.000.000 ΕΛΠΠ 1.320.616 2.000.000 2.500.000 -- 3.000.000 Σύνολο 2.641.232 4.000.000 5.000.000 -- 6.000.000 8.000.000 14
5.1.4. Απολογιστικά Στοιχεία Ακολουθεί πίνακας με τα απολογιστικά στοιχεία της περιόδου 2002 έως 2005. 2002 2003 2004 2005 ΚΣ 89.033,84 100.359,36 134.366,60 142.644,43 ΕΛΠΠ 89.033,85 100.302,12 134.366,60 142.641,36 Σύνολο 178.067,69 200.661,48 268.733,20 285.285,79 Ετ. Μεταβολή 12,7% 33,9% 6,2% Μεταβολή ΕΒ 12,7% 50,9% 60,2% 5.2. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ - ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ 5.2.1. Επάρκεια νομικού πλαισίου. Το νομικό πλαίσιο είναι σαφές και χαρακτηρίζει επακριβώς τις περιπτώσεις όπου πρέπει να καταβάλλεται ο πόρος. 5.2.2. Σχολιασμός της διαχρονικής εξέλιξης των εισπράξεων, σε περίπτωση έντονων διαφοροποιήσεων αιτιολόγηση. Η διαχρονική εξέλιξη των εισπράξεων δεν παρουσιάζει έντονες διαφοροποιήσεις. Η εικόνα αυτή είναι μερικώς αναμενόμενη δεδομένου ότι η καταβολή του διασφαλίζεται σε μεγάλο ποσοστό των περιπτώσεων μέσω του μηχανισμού έγκρισης μελετών από τις πολεοδομίες, τις διευθύνσεις των νομαρχιών κλπ. Επίσης παρατηρείται σημαντική απόκλιση μεταξύ προϋπολογισμού και απολογισμού. Το ύψος του απολογισθέντος πόρου αποτελεί ποσοστό περί το 5% του προϋπολογισμένου. Οπότε χρήζει διερεύνησης ο τρόπος προσδιορισμού του προϋπολογισθέντος πόρου. 5.2.3. Εκτίμηση των απωλειών των πόρων υπολογιζόμενες με βάση το υφιστάμενο νομικό πλαίσιο. Το υφιστάμενο νομοθετικό πλαίσιο φαίνεται να προλαμβάνει τις τυχόν απώλειες του πόρου για τις μελέτες οι οποίες συνοδεύουν την οικοδομική άδεια και την άδεια λειτουργίας βιομηχανιών. Οι αμοιβές των μηχανικών για την εκπόνηση μελέτης ή την επίβλεψη έργου είναι προκαθορισμένες και ως εκ τούτου και οι πόροι που συνδέονται με αυτές. Ωστόσο η απώλεια του συγκεκριμένου πόρου είναι σημαντική και προέρχεται από: τις μελέτες οι οποίες δεν εγκρίνονται από το δημόσιο (πολεοδομία, διεύθυνση βιομηχανίας νομαρχίας, κλπ), τις αμοιβές μηχανικών για ιδιωτικές μελέτες, πχ μελέτες εφαρμογής, ανακαινίσεις όπου καταχρηστικά δεν εκδίδεται άδεια, τις μελέτες που εκπονούν μηχανικοί ως συνεργάτες ή μόνιμοι συνεργάτες. 15
Ειδικότερα, στην περίπτωση όπου μηχανικοί αναλαμβάνουν να συντάξουν μελέτες για λογαριασμό τρίτων στα πλαίσια ενός μεγαλύτερου έργου (π.χ. ιδιωτικές εταιρείες) και αμείβονται με απόδειξη παροχής υπηρεσιών για το έργο τους η ταυτοποίηση του είδους της υπηρεσίας που προσφέρουν δεν είναι εφικτή. Επίσης δεδομένου ότι το αντικείμενο του μηχανολόγου έχει διευρυνθεί και εξελιχθεί σε αντικείμενο ηλεκτρολόγου, μηχανικού Η/Υ, μηχανικού τηλεπικοινωνιών, κλπ, υπάρχει σημαντικό αριθμός μελετών στο οποίο δε διενεργείται απόδοση του πόρου. Σημειώνεται ότι οι αμιγώς μηχανολογικές μελέτες των οικοδομικών έργων δεν συμπεριλαμβάνονται στον πόρο αυτό. 5.2.4. Σχολιασμός των εισπρακτικών μεθόδων Η έκδοση των οικοδομικών αδειών λειτουργεί ως μηχανισμός ελέγχου για την καταβολή του πόρου. Παρ όλα αυτά δεν καλύπτει όλο το φάσμα των υπηρεσιών που παρέχουν οι μηχανικοί. 5.2.5. Προτάσεις για βελτιώσεις. Οι ενέργειες οι οποίες θα βελτίωναν τις εισπράξεις του πόρου είναι: - η άντληση οικονομικών στοιχείων από το Υπουργείο Οικονομικών, τη Στατιστική Υπηρεσία, κλπ για τον έλεγχο του ύψους του πόρου, τη σύνταξη ακριβέστερων προϋπολογισμών, - επέκταση του πόρου και στα λοιπά αντικείμενα των μηχανικών, - έγγραφο ΤΣΜΕΔΕ προς ελεύθερους επαγγελματίες για την υποχρέωση υποβολής δήλωσης περί καταβολής του 2% επί της αμοιβής μελετών και επιβλέψεων, συνοδευόμενη από αναλυτική κατάσταση αμοιβών, με παράλληλη σύσταση μηχανισμού ελέγχων (όπως έχει το ΙΚΑ), - εγκύκλιος ΥΠΕΧΩΔΕ για την πιστή τήρηση των διατάξεων για την κατάθεση ποσοστού 2% επί των αμοιβών όλων των μελετών, - υποβολή υπεύθυνης δήλωσης των μετόχων ότι έχουν καταβάλει το 2% επί της αμοιβής μελετών και επιβλέψεων, συνοδευόμενη από αναλυτική κατάσταση των επιμέρους αμοιβών. 16
6. Ποσοστό 1% δημοσίων έργων. Ο πόρος αυτός αφορά κράτηση ποσοστού 1% επί παντός ανεξαιρέτως λογαριασμού πληρωμής εργολάβου, φυσικού ή νομικού προσώπου, είτε αυτός διαθέτει εργοληπτικό πτυχίο, είτε όχι, και επί οποιωνδήποτε έργων εκτελούμενων από το Δημόσιο, Δήμων και Νομικών Προσώπων Δημοσίου Δικαίου πλην των νόμιμων εξαιρέσεων ή απαλλαγών. Καταγράφεται στις οικονομικές εκθέσεις ως έσοδο το οποίο εντάσσεται στην Κ.Σ. Ο πόρος καταγράφεται στο λογιστήριο του ΤΣΜΕΔΕ με τους παρακάτω κωδικούς: Κωδικός Λογιστικής Κωδικός Αριθμός Κ.Σ. 72.00.0911.092 09.14.1299.014 6.1. ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ 6.1.1. Νομικό Πλαίσιο Ο πόρος προβλέπεται στο άρθρο 7 παρ. 1 εδάφιο β του ΑΝ 2326/1940. Με το άρθρο 5 του ΝΔ 1076/1942 η κράτηση αυτή επεκτάθηκε και για τα απολογιστικώς εκτελούμενα έργα και προμήθειες. Με το άρθρο του Ν.546/1943 ο πόρος αυξήθηκε κατά 50%, η δε προσαύξηση αυτή αποδίδεται στο ΕΜΠ. Με το άρθρο 1, παρ. 1 εδάφιο ε του ΝΔ 2906/1954 ορίσθηκε ότι ο ΑΟΟΑ εισπράττει το ήμισυ της ανωτέρω κράτησης υπέρ ΤΣΜΕΔΕ για τα στρατιωτικά έργα οπότε η κράτηση αυτή γίνεται 0,5% υπέρ ΤΣΜΕΔΕ και 0,5% υπέρ ΕΜΠ. Έχει δημιουργηθεί αμφισβήτηση εάν ο πόρος είναι εισφορά των ασφαλισμένων ή κράτηση δηλαδή κοινωνικός πόρος που βαρύνει τρίτα πρόσωπα ανεξάρτητα από την ονομασία που έχει ο πόρος αυτός. Τα Δικαστήρια με πάγια νομολογία δέχονται (ΑΠ 182/1971, ΑΠ926/1972, ΑΠ169/1973, ΑΠ 322/1971 ΑΠ 179/1981, ΔΠ 1482/1983, Εφετείο Αθηνών 2370/1972 Εφετείο Αθηνών 482/1979, κλπ) ότι η κράτηση δεν αποτελεί εισφορά των εργολάβων ως ασφαλισμένων του ΤΣΜΕΔΕ αφού παρακρατείται και από νομικά πρόσωπα που από τη φύση τους δεν είναι δυνατό να είναι ασφαλισμένα στο ΤΣΜΕΔΕ. Ο πόρος αυτός αποτελεί δικαίωμα του ΤΣΜΕΔΕ επί της αξίας του έργου, βαρύνει τον εργοδότη και επαυξάνει το κόστος του έργου. Δεν βαρύνονται με την κράτηση: - Τα έργα νομικών προσώπων και οργανισμών που από τη νομοθεσία τους απαλλάσσονται από τέλη, εισφορές, κλπ υπέρ τρίτων και - Τα έργα που χρηματοδοτούνται από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων. Το ΤΣΜΕΔΕ απαλλάσσει από την κράτηση αυτή τα έργα που χρηματοδοτούνται από το ΠΔΕ (Εγκύκλιος 42833/22.12.1981) αλλά δεν έχει δεχτεί την απαλλαγή των έργων των νομικών προσώπων και οργανισμών που από τη νομοθεσία τους απαλλάσσονται εισφορών και κρατήσεων. Σχετικά με το θέμα υπάρχουν οι υπ αριθ. 1119/1969 και 441/1970 17
Γνωμοδοτήσεις της Ολομέλειας του ΝΣΚ που έχουν γίνει αποδεκτές από τον Υπουργό Οικονομικών με την ΕΠ2742/627/14.8.1970 Απόφασή του οι οποίες δέχονται ότι δεν εφαρμόζεται η υπόψη κράτηση στα έργα που χρηματοδοτούνται από το ΠΔΕ. 6.1.2. Τρόπος Είσπραξης Η καταβολή του πόρου προβλέπεται στο αρ. 1 του ΠΔ 1928/1934 και γίνεται: στο ΤΣΜΕΔΕ, στην ΕΤΕ και στην Τράπεζα της Ελλάδος 6.1.3. Προϋπολογιστικά Στοιχεία Ακολουθεί πίνακας για τα προϋπολογιστικά στοιχεία των ετών 2002 έως 2007. 2002 2003 2004 2005 2006 2007 21.423.331 23.450.000 27.000.000 -- 49.000.000 43.000.000 6.1.4. Απολογιστικά Στοιχεία Ακολουθεί πίνακας για τα απολογιστικά στοιχεία των ετών 2002 έως 2005. 2002 2003 2004 2005 38.154.917 48.799.464 46.300.050 33.437.000 Ετήσια μεταβολή 27,9% -5,1% -27,8% Μεταβολή ΕΒ 27,9% 21,3% -12,4% 6.2. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ - ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ 6.2.1. Επάρκεια νομικού πλαισίου. Το υφιστάμενο νομικό πλαίσιο επιδέχεται αμφισβητήσεις. Από το υφιστάμενο νομοθετικό καθεστώς και από τις δικαστικές αποφάσεις προκύπτει ότι οι υπόχρεοι καταβολής είναι όλοι οι εργολάβοι. Απαλλαγή έχουν τα έργα που εκτελούνται από τον ΑΟΟΑ (άρθρο 6 του ΝΔ 2906/1954). Απαλλαγή έχουν τα έργα που χρηματοδοτούνται από το ΠΔΕ (σχετικές γνωμοδοτήσεις 1119/1969 και 441/1970 του ΝΣΚ). 6.2.2. Σχολιασμός της διαχρονικής εξέλιξης των εισπράξεων, σε περίπτωση έντονων διαφοροποιήσεων αιτιολόγηση. Η διαχρονική εξέλιξη των εισπράξεων παρουσιάζει κάμψη μετά το έτος 2003, η οποία είναι αναμενόμενη λόγω της ολοκλήρωσης των ολυμπιακών έργων. Επίσης παρατηρείται σημαντική απόκλιση μεταξύ προϋπολογισμού και απολογισμού. Το ύψος του απολογισθέντος πόρου αποτελεί ποσοστό περί το 50% του προϋπολογισμένου. Οπότε χρήζει διερεύνησης ο τρόπος προσδιορισμού του προϋπολογισθέντος πόρου. 18
6.2.3. Εκτίμηση των απωλειών των πόρων υπολογιζόμενες με βάση το υφιστάμενο νομικό πλαίσιο. Έργα με συμβάσεις παραχώρησης, έργα με συμπράξεις δημόσιου ιδιωτικού τομέα και έργα που χρηματοδοτούνται/ συγχρηματοδοτούνται από κοινοτικά πλαίσια στήριξης τουλάχιστον στο ποσοστό της συνεισφοράς του Δημοσίου πρέπει να παρακρατείται ο εν λόγω πόρος από τους αναδόχους 6.2.4. Σχολιασμός των εισπρακτικών μεθόδων Ο υπάλληλος που εκδίδει τις πιστοποιήσεις οφείλει να ελέγξει τις αποδείξεις πληρωμής υπέρ του ΤΣΜΕΔΕ ειδάλλως διώκεται ποινικά (άρθρο 1, παρ. 15 του ΑΝ 2326/1940). Το ΤΣΜΕΔΕ δε διαθέτει μηχανισμό ελέγχου ώστε να διαπιστώνει εάν και σε ποιους λογαριασμούς δεν έχει προσκομισθεί ο παραπάνω πόρος. Κατόπιν έρευνας σε Δήμους διαπιστώθηκε ότι ο πόρος παρακρατείται αλλά είναι αμφίβολο το κατά πόσο αποδίδεται στο ΤΣΜΕΔΕ. Θα πρέπει να υπάρξει ελεγκτικός μηχανισμός από το ΤΣΜΕΔΕ και να ενημερωθούν οι υπηρεσίες του Δημοσίου και ΝΠΔΔ. 6.2.5. Προτάσεις για βελτιώσεις. Οι προτάσεις που θα βελτιώσουν τις εισπράξεις του πόρου: - Προώθηση νομοθετικής ρύθμισης, ώστε να διευκρινιστεί απόλυτα το δικαίωμα του ΤΣΜΕΔΕ να εισπράττει τον υπόψη πόρο και από τα έργα που χρηματοδοτούνται από το ΠΔΕ και από τους Οργανισμούς, που απαλλάσσονται των εισφορών και κρατήσεων υπέρ τρίτων, ανεξάρτητα αν τα έργα εκτελούνται από φυσικά πρόσωπα ή εταιρείες. - Άντληση οικονομικών στοιχείων από το Υπουργείο Οικονομικών, το ΥΠΕΧΩΔΕ και το Υπουργείο Εσωτερικών για τον προϋπολογισμό και έλεγχο του ύψους του πόρου. - Εγκύκλιος προς Υπηρεσίες Δημοσίου, ΝΠΔΔ, ΟΤΑ και Οργανισμούς, να γίνεται και να αποδίδεται ο εν λόγω πόρος σ όλους τους λογαριασμούς εργολάβων. - Σύσταση ελεγκτικού μηχανισμού ώστε να διενεργούνται έλεγχοι σε λογαριασμούς Δήμων, Κοινοτήτων και ορισμένων ΝΠΔΔ για τη διαπίστωση του κατά πόσον γίνεται η κράτηση και η απόδοση του πόρου. Ηλεκτρονικός έλεγχος σε λογαριασμούς Δημοσίου κλπ για εξακρίβωση κράτησης πόρου 1% επ αυτών. - Παρακολούθηση των ετήσιων ισολογισμών των Ανωνύμων Τεχνικών Εταιρειών και ΕΠΕ. - Έγγραφο προς Δημόσιες Υπηρεσίες, Δήμους και Κοινότητες για κοινοποίηση στο Ταμείο των αποφάσεων κατακύρωσης και ανάθεσης έργων. 19
- Να συμπεριληφθούν τα έργα ΠΔΕ στην υποχρέωση καταβολής 1% επί των λογαριασμών πληρωμής των εργολάβων. - Σε ό,τι αφορά στα έργα που περιγράφονται στην 6.2.3 συνιστάται το ΤΣΜΕΔΕ να προβεί στις κατάλληλες ενέργειες, απευθυνόμενο ειδικότερα στις υπηρεσίες της βουλής καθώς και σε άλλες αρμόδιες υπηρεσίες που θεσμοθετούν τα ανωτέρω έργα ή που ελέγχουν τη νομιμότητα των συμβάσεων, προκειμένου ο συγκεκριμένος πόρος να μην καταστρατηγείται. 20
7. Ποσοστό 2% επί των τεκμαρτών κερδών εργολάβων. ΜΕΛΕΤΗ ΤΩΝ ΠΟΡΩΝ ΤΟΥ ΤΣΜΕΔΕ 2008 Εισφορά 2% επί των τεκμαρτών κερδών, των προερχομένων εκ των δημοσίων έργων ή των έργων Δήμων ή Κοινοτήτων και Νομικών εν γένει Προσώπων Δημοσίου ή Ιδιωτικού Δικαίου, ως και επί οιασδήποτε φύσεως ιδιωτικών έργων και οικοδομών, βαρυνούσης τους υπαγομένους εις την ασφάλιση του Ταμείου εργολήπτας, ως και τας πάσης φύσεως εργοληπτικάς εταιρείας διά τα εισοδήματά των τα προερχόμενα εκ της εκτελέσεως των ως άνω αναφερομένων έργων. Καταγράφεται στις οικονομικές εκθέσεις ως έσοδο το οποίο εντασσόταν έως το 2006 (Ν.3518/2006) στην Κ.Σ. όσο και στον Ε.Λ.Π.Π. Ο πόρος καταγράφεται στο λογιστήριο του ΤΣΜΕΔΕ με τους παρακάτω κωδικούς: Κωδικός Λογιστικής Κωδικός Αριθμός Κ.Σ. 72.01.0911.094 09.14.1299.015 Ε.Λ.Π.Π. 72.01.006.094 09.14.1299.215 7.1. ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ 7.1.1. Νομικό Πλαίσιο Καθιερώθηκε με το άρθρο 12 του Ν.915/1979 που προστέθηκε ως εδάφιο ιη στην παράγραφο 1 του άρθρου 7 του ΑΝ 2326/1940. 7.1.2. Τρόπος Είσπραξης Η καταβολή του πόρου γίνεται στην ΕΤΕ με κωδικοποιημένο γραμμάτιο: 7.1.3. Προϋπολογιστικά Στοιχεία Ακολουθεί πίνακας για τα προϋπολογιστικά στοιχεία των ετών 2002 έως 2007. 2002 2003 2004 2005 2006 2007 4.108.584 4.200.000 4.800.000 -- 8.000.000 15.000.000 4.108.584 4.200.000 4.800.000 -- 8.217.168 8.400.000 9.600.000 -- 8.000.000 15.000.000 21
7.1.4. Απολογιστικά Στοιχεία Ακολουθεί πίνακας για τα απολογιστικά στοιχεία των ετών 2002 έως 2005. 2002 2003 2004 2005 ΚΣ 4.190.699 5.268.405 5.063.705 3.872.724 ΕΛΠΠ 4.183.377 5.258.460 5.063.705 3.869.093 Σύνολο 8.374.076 10.526.865 10.127.410 7.741.817 Ετήσια μεταβολή 25,7% -3,8% -23,6% Μεταβολή ως προς ΕΒ 25,7% 20,9% -7,6% 7.2. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ - ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ 7.2.1. Επάρκεια νομικού πλαισίου. Το νομικό πλαίσιο χαρακτηρίζει τις περιπτώσεις όπου πρέπει να καταβάλλεται ο πόρος και δεν προβλέπεται καμία απαλλαγή. Λόγω της διατύπωσης του εδαφίου ιη που καθιέρωσε τον πόρο δημιουργείται πρόβλημα κατά πόσο ο πόρος είναι εισφορά ή κράτηση. Στη δεύτερη περίπτωση αμφισβητείται η υποχρέωση καταβολής από εταιρίες που εκτελούν έργα χρηματοδοτούμενα από το ΠΔΕ ή έργα οργανισμών που απαλλάσσονται από κρατήσεις υπέρ τρίτων. Οι αποφάσεις δικαστηρίων έχουν αντιφατικό χαρακτήρα. 7.2.2. Σχολιασμός της διαχρονικής εξέλιξης των εισπράξεων, σε περίπτωση έντονων διαφοροποιήσεων αιτιολόγηση. Η διαχρονική εξέλιξη των εισπράξεων παρουσιάζει κάμψη μετά το έτος 2003, η οποία είναι αναμενόμενη λόγω της ολοκλήρωσης των ολυμπιακών έργων. Ακολουθεί πίνακας συσχετισμού ποσοστού του πόρου ως προς το σύνολο των δαπανών κοινωνικής ασφάλισης για τον κατασκευαστικό κλάδο. 2002 2003 2004 2005 ΤΣΜΕΔΕ 8.374 10.526 10.127 7.741 Σύνολο κλάδου 799.047 845.828 794.201 706.930 1,0% 1,2% 1,3% 1,1% Ποσά σε χιλιάδες. Παρατηρείται ότι το ποσοστό αυτό διατηρείται σχεδόν σταθερό και κυμαίνεται περί το 1%. Επίσης παρατηρείται μικρή απόκλιση μεταξύ προϋπολογισμού και απολογισμού 22
7.2.3. Εκτίμηση των απωλειών των πόρων υπολογιζόμενες με βάση το υφιστάμενο νομικό πλαίσιο. Το μέσο ύψος του πόρου για τα έτη 2002 έως 2005 είναι 9,2 εκ. Ακολουθεί ο πίνακας της εξέλιξης του κύκλου εργασιών από κατασκευαστικές δραστηριότητες. 2000 2001 2002 2003 2004 2005 10,9 12,.1 14,3 16,8 16,3 14,0 Ετήσια μεταβολή 11,8% 17,6% 17,3% -2,6% -14,1% Μεταβολή σε σχέση 11,8% 31,5% 54,3% 50,3% 29,1% με το ΕΒ Ποσά σε δισ. Θεωρώντας τεκμαρτό εργολαβικό όφελος της τάξης του 10% τότε με δεδομένο μέσο κύκλο εργασιών για την τετραετία 2002-2005 15.343 εκ. τα κέρδη των εργολάβων ανέρχονται σε 1.534 εκ.. Το ποσοστό 2% του ως άνω ποσού είναι 30,7 εκ.. Ο απολογισθείς πόρος ανέρχεται σε ποσοστό 30% του ποσού αυτού. 7.2.4. Σχολιασμός των εισπρακτικών μεθόδων Οι εισπρακτικές μέθοδοι είναι συγκεκριμένες και θα πρέπει να εμπλουτισθούν για να συμπεριλάβουν απώλειες μη καταβολής πόρων μέσω ελεγκτικών μηχανισμών. 7.2.5. Προτάσεις για βελτιώσεις. Οι προτάσεις για βελτίωση είναι οι εξής: - Να ζητήσει το Ταμείο από το Δημόσιο, Δήμους, Κοινότητες και Ν.Π. Δημοσίου και Ιδιωτικού Δικαίου, να του κοινοποιούνται οι αποφάσεις κατακύρωσης και ανάθεσης έργων, την πιστή τήρηση της παραγράφου 9 του άρθρου 7 του Α.Ν. 2326/40 και στον τελικό λογαριασμό να προσκομίζεται βεβαίωση του Ταμείου ότι έχει καταβληθεί η εισφορά. - Να γίνεται διασταύρωση πληροφοριών με το τμήμα των Εγγυητικών Επιστολών για όσες Ε.Ε. εκδίδει, εκτός απ αυτές που είναι για συμμετοχή. - Να παρακολουθούνται οι ετήσιοι ισολογισμοί των Ανωνύμων Τεχνικών Εταιρειών και των ΕΠΕ. - Οι συμβολαιογράφοι να επισυνάπτουν στα πωλητήρια συμβόλαια νεόδμητων κτιρίων (π.χ. διαμερισμάτων, γραφείων, καταστημάτων κλπ), απόδειξη καταβολής της εισφοράς, όπως αυτή θα προκύπτει από τον προσδιορισμό της αξίας τους με τους πίνακες αντικειμενικής αξίας ακινήτων του Υπουργείου Οικονομικών, ή αν η αναγραφόμενη στο συμβόλαιο είναι μεγαλύτερη, με αυτήν του συμβολαίου. 23
- Να προστεθεί εδάφιο στο ιη της παραγράφου Ι του άρθρου 7 του Α.Ν. 2326/40, που προστέθηκε με το άρθρο 12 του Ν. 915/79, που να λέει σε κάθε περίπτωση η πιο πάνω αποτελεί εισφορά και καταβάλλεται στο Ταμείο ανεξάρτητα από την πηγή χρηματοδοτήσεως του έργου, όπως αναφέρεται στην πρόταση της Νομικής Υπηρεσίας, συνεδρίαση 3651 του Δ.Σ. του ΤΣΜΕΔΕ στις 4.3.86/ θέμα 3ο. - Η κράτηση του πόρου θα πρέπει να επεκταθεί στο σύνολο των τεχνικών δραστηριοτήτων των μηχανικών όπως αυτό επαναπροσδιορίζεται με βάση τις σύγχρονες (εταιρείες πληροφορικής, τηλεπικοινωνιών, ενέργειας κλπ). 24
8. Εισφορές Κλάδου Κυρίας Σύνταξης. Ασφαλιστικές εισφορές υπέρ κλάδου Κυρίας Σύνταξης Κλάδος Λογιστικής Κωδικός Αριθμός Περιγραφή 82.01.0901.000 09.14.2111.000 Καταβολές εργοδοτών Ν. 2084/92 70.01.0901.100 09.14.2121.000 70.01.0901.000 09.14.2121.001 70.01.0901.100 09.14.2121.002 82.01.0901.100.101 09.14.2121.003 70.02.0901.000 09.14.2141.000 8.1. ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ 8.1.1. Νομικό Πλαίσιο Ν. 915/79 Ν.2084/92 Ν.2150/93 Ν.2335/95 Ν.3518/06 Καταβολές εμμίσθων Άρθρο 6 Ν.915/79 παρ.3 άρθρο 44 & 22 Ν.2084/92, 2150/93 και 2335/95 Καταβολές Ελευθέρων Επαγγελματιών Ν.915/79, 2084/92, 2150/93, 2335/95 Καταβολές υπαλλήλων ΤΣΜΕΔΕ Ν. 2084/92 Εισφορές ασφαλισμένων παρελθόντων ετών Συμμετοχή του Κράτους στην Κοινωνική Ασφάλιση 8.1.2. Τρόπος Είσπραξης Ο πόρος καταβάλλεται από τις ασφαλιστικές εισφορές των ελευθέρων επαγγελματιών και μισθωτών. Οι ελεύθεροι επαγγελματίες μέσω των ειδοποιητηρίων που λαμβάνουν κάθε εξάμηνο από το ΤΣΜΕΔΕ μπορούν να εξοφλήσουν τις εισφορές τους στα Ταχυδρομεία, στην Εθνική Τράπεζα ή στο ίδιο το ΤΣΜΕΔΕ. Οι εργοδότες μισθωτών μηχανικών παρακρατούν την αντίστοιχη εισφορά από τον υπάλληλο και την αποδίδουν μαζί με την εργοδοτική εισφορά στο ΤΣΜΕΔΕ μέσω σχετικών καταστάσεων 25
8.1.3. Προϋπολογιστικά Στοιχεία 2005 2006 2007 09.14.2111.000 39.000.000 127.000.000 09.14.2121.000 50.600.000 57.500.000 09.14.2121.001 86.800.00 91.000.000 09.14.2121.002 200.000 200.000 09.14.2121.002 18.000.000 09.14.2141.000 42.000.000 50.000.000 Α. Στον πόρο «Καταβολές εργοδοτών Ν. 2084/92 (09.14.2111.000)» καταγράφονται οι εργοδοτικές εισφορές υπ;eρ Κύριας Σύνταξης ΤΣΜΕΔΕ. Αυτές αφορούσαν μέχρι και το 2006 μόνο τους μισθωτούς ασφαλισμένους μετά την 1/1/93. Για το λόγο αυτό και προϋπολογίζονταν 39 εκατ. ευρώ λαμβάνοντας σα δεδομένα την ύπαρξη 12.000 μισθωτών αυτής της κατηγορίας με μέσο μισθό 1700 ευρώ και 14μηνες κρατήσεις. Με την εφαρμογή του Ν. 3518 ο προϋπολογισμός που έχει καταθέσει το ΤΣΜΕΔΕ για το 2007 υπολογίζει επιπλέον και τους έμμισθους ασφαλισμένους προ του 1993 σαν υποκείμενους σε εργοδοτική εισφορά υπέρ Κλάδου Κύριας Σύνταξης ΤΣΜΕΔΕ. Λαμβάνοντας δε μέσο μηνιαίο μισθό 1800 ευρώ (κάτω των πλαφόν που προβλέπει ο Ν.3518) για περίπου 38.000 μισθωτούς σε 14μηνη βάση προϋπολογίζει περίπου 38000χ13,33%χ1800χ14=127.000.000 ευρώ. Από την ένταξη αυτή των προ 93 έμμισθων προκύπτει η προσδοκώμενη μεγάλη αύξηση του πόρου αυτού για το 2007. Β. Στον πόρο «Καταβολές εμμίσθων Άρθρο 6 Ν.915/79 παρ.3 άρθρο 44 & 22 Ν.2084/92, 2150/93 και 2335/95 (09.14.2121.000)» καταγράφονται οι εισφορές των έμμισθων υπέρ Κύριας Σύνταξης ΤΣΜΕΔΕ. Μέχρι και το 2006 οι εισφορές αυτές ήταν ανεξάρτητες του μισθού για τους προ 93 μισθωτούς (20% επί του μμκκαεπ) και με ποσοστό 6,67% επί των κατά μήνα καταβαλλόμενων αποδοχών για τους μετά το 93 έμμισθους μηχανικούς (και στις δύο περιπτώσεις υπήρχε έκπτωση 60% για τους κάτω πενταετίας ασφαλισμένους). Ο Νόμος 3518 ορίζει για τις εισφορές των μισθωτών τα παρακάτω : «Το συνολικό ποσοστό εισφοράς των μισθωτών ορίζεται σε ποσοστό 20% επί των κατά μήνα καταβαλλόμενων αποδοχών, που δεν μπορεί να υπερβαίνουν το τριπλάσιο του ποσού της πρώτης ασφαλιστικής κατηγορίας κατά τις διατάξεις του ν. 2084/1992 και του π.δ. 124/1993, όπως κάθε φορά διαμορφώνεται και κατανέμεται κατά 6,67% σε βάρος των ασφαλισμένων και κατά 13,33% σε βάρος των εργοδοτών. 26
Στις περιπτώσεις που διάταξη νόμου αποκλείει την καταβολή εργοδοτικής εισφοράς, οι μισθωτοί ασφαλισμένοι του Ταμείου καταβάλλουν το ποσό της μηνιαίας εισφοράς, όπως αυτό ορίζεται για τους ελεύθερους επαγγελματίες.» για τους προ 93, ενώ για τους μετά : «Το συνολικό ποσοστό εισφοράς των μισθωτών ορίζεται σε ποσοστό 20% επί των κατά μήνα καταβαλλόμενων αποδοχών, οι οποίες δεν μπορεί να υπερβαίνουν το οκταπλάσιο του ποσού της πρώτης ασφαλιστικής κατηγορίας του ν. 2084/1992 και του π.δ. 124/1993, όπως κάθε φορά διαμορφώνεται και κατανέμεται κατά 6,67% σε βάρος των ασφαλισμένων και κατά 13,33% σε βάρος των εργοδοτών.» Ενώ η έκπτωση για τους κάτω πενταετίας ασφαλισμένους πλέον ορίζεται στο 50%. Από τα παραπάνω συνάγεται ότι η εισφορά του μισθωτού ασφαλισμένου σε κάθε περίπτωση είναι 6,67% επί των κατά μήνα καταβαλλόμενων αποδοχών. Συνεπώς οι κρατήσεις θα έπρεπε να προϋπολογιστούν ως εξής : 38.000 (το πλήθος των μισθωτών μηχανικών) x 6,67% (το ποσοστό της κράτησης επί του μισθού) x 1800 (ο μέσος μηνιαίος μισθός ενός μισθωτού μηχανικού) x 14 (οι μήνες των κρατήσεων) = 63.500.000 περίπου. Ο προϋπολογισμός του ΤΣΜΕΔΕ για τον πόρο αυτό για το έτος 2007 είναι ασαφής όσον αφορά τον τρόπο υπολογισμού των κρατήσεων για τους προ 93 έμμισθους. Γ. Ο πόρος «Καταβολές Ελευθέρων Επαγγελματιών Ν.915/79, 2084/92, 2150/93, 2335/95 (09.14.2121.001)» καταγράφει τις εισφορές των ελεύθερων επαγγελματιών υπέρ κλάδου Κύριας Σύνταξης ΤΣΜΕΔΕ. Δ. Ο πόρος «Καταβολές υπαλλήλων ΤΣΜΕΔΕ Ν. 2084/92 (09.14.2121.002)» καταγράφει τις εισφορές των έμμισθων υπαλλήλων του ΤΣΜΕΔΕ υπέρ κλάδου Κύριας Σύνταξης ΤΣΜΕΔΕ. Ο πόρος αυτός είναι αντίστοιχος του 09.14.2121.000 και ισχύουν τα ίδια. Ε. Ο πόρος «Συμμετοχή του Κράτους στην Κοινωνική Ασφάλιση (09.14.2141.000)» καταγράφει την κρατική συμμετοχή υπέρ κλάδου Κύριας Σύνταξης ΤΣΜΕΔΕ. Η κρατική συμμετοχή μέχρι και το 2006 αφορούσε μόνο τους μετά το 93 μηχανικούς και υπολογιζότανε ως ποσοστό 10% των κατά μήνα καταβαλλόμενων αποδοχών (που δεν πρέπει να υπερβαίνουν το διπλάσιο του μμκκαεπ). 27
8.1.4. Απολογιστικά Στοιχεία 2002 2003 2004 2005 09.14.2111.000 21.768.195,30 26.996.251,91 33.752.047,92 41.335.819,71 Ετήσια μεταβολή Μεταβολή σε σχέση με το ΕΒ 24,01% 25,02% 22,47% 24,01% 55,05% 89,89% 09.14.2121.000 34.517.178,63 42.027.002,70 41.106.657,84 43.271.226,45 Ετήσια μεταβολή Μεταβολή σε σχέση με το ΕΒ 21,76% -2,19% 5,27% 21,76% 19,09% 25,36% 09.14.2121.001 47.053.668,91 52.444.593,52 55.544.513,36 56.840.602,09 Ετήσια μεταβολή Μεταβολή σε σχέση με το ΕΒ 11,46% 5,91% 2,33% 11,46% 18,05% 20,80% 09.14.2121.002 132.816,24 193.682,25 189.546,06 197.612,36 Ετήσια μεταβολή Μεταβολή σε σχέση με το ΕΒ 45,83% -2,14% 4,26% 45,83% 42,71% 48,79% 09.14.2121.003 12.228.784,80 10.524.226,85 12.046.167,53 12.208.110,76 Ετήσια μεταβολή Μεταβολή σε σχέση με το ΕΒ -13,94% 14,46% 1,34% -13,94% -1,49% -0,17% 09.14.2141.000 11.220.113,52 21.495.676,51 113.259.771,24 35.638.766,54 Ετήσια μεταβολή Μεταβολή σε σχέση με το ΕΒ 91,58% 426,90% -68,53% 91,58% 909,44% 217,63% Σύνολο 115.700.643,88 132.185.757,23 142.638.932,71 153.853.371,37 Ετήσια μεταβολή Μεταβολή σε σχέση με το ΕΒ 14,25% 7,91% 7,86% 14,25% 23,28% 32,98% 28
Από τα παραπάνω απολογιστικά στοιχεία μπορούμε να συμπεράνουμε τα εξής : Α. Όσον αφορά τον πόρο «Συμμετοχή του Κράτους στην Κοινωνική Ασφάλιση (09.14.2141.000)» τα ποσά που καταγράφονται στους εκάστοτε απολογισμούς χρήσης κάθε έτους αφορούν σε απαιτήσεις του Ταμείου από την κρατική συμμετοχή και όχι σε πραγματικές εισπράξεις από το κράτος. Β. Ο πόρος «Καταβολές εργοδοτών Ν. 2084/92 (09.14.2111.000)» παρατηρούμε ότι αυξάνεται με γοργό ρυθμό και όπως αναφέρθηκε σε προηγούμενη παράγραφο αναμένεται να εκτιναχθεί το 2007 λόγω της εφαρμογής του Ν.3518. Γ. Ο πόρος «Καταβολές εμμίσθων Άρθρο 6 Ν.915/79 παρ.3 άρθρο 44 & 22 Ν.2084/92, 2150/93 και 2335/95 (09.14.2121.000)» επίσης βαίνει αυξανόμενος στους παρουσιαζόμενους απολογισμούς χρήσης για τα έτη 2002-2005. Δ. Ο πόρος «Καταβολές Ελευθέρων Επαγγελματιών Ν.915/79, 2084/92, 2150/93, 2335/95 (09.14.2121.001)» επίσης παρουσιάζει αυξητική τάση όπως και ο προηγούμενος. Η τάση αυτή κυρίως οφείλεται στη μαζική είσοδο νέων ασφαλισμένων στο Ταμείο. Ε. Στο σύνολο έχουμε αθροίσει τους πόρους από εισφορές και όχι την κρατική συμμετοχή, δεδομένου ότι όπως αναφέρθηκε αυτή δεν αφορά καταβληθέντα από το Κράτος ποσά στο Ταμείο αλλά απαιτήσεις. Οι πόροι από τις εισφορές συνεπώς του Κλάδου Κύριας Σύνταξης αυξάνουν με σταθερό ρυθμό μεταξύ των ετών 2002-2005. 8.2. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ - ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ 8.2.1. Επάρκεια νομικού πλαισίου. Το νομικό πλαίσιο θεωρείται επαρκές για τον συγκεκριμένο πόρο, δεν υπάρχουν προτάσεις για διαφοροποιήσεις. 8.2.2. Σχολιασμός της διαχρονικής εξέλιξης των εισπράξεων, σε περίπτωση έντονων διαφοροποιήσεων αιτιολόγηση. Οι εισπράξεις όπως αναφέρονται στους προϋπολογισμούς / ισολογισμούς δεν έχουν έντονες διαφοροποιήσεις (όσο αφορά το σύνολο των εσόδων) 8.2.3. Εκτίμηση των απωλειών των πόρων υπολογιζόμενες με βάση το υφιστάμενο νομικό πλαίσιο. Έσοδα από τέλη και δικαιώματα υπέρ Κλάδου Κύριας Σύνταξης ΤΣΜΕΔΕ αναπτύσσονται αναλυτικά στις αντίστοιχες παραγράφους. Με βάση το νέο Νόμο οι εισφορές για τον κλάδο αυτό για τους μισθωτούς «Το συνολικό ποσοστό εισφοράς των μισθωτών ορίζεται σε ποσοστό 20% επί των κατά μήνα καταβαλλόμενων αποδοχών, και κατανέμεται κατά 6,67% σε βάρος των ασφαλισμένων και 29
κατά 13,33% σε βάρος των εργοδοτών». Αυτός για τους μισθωτούς μέχρι το 93 δεν μπορεί να υπερβαίνει το τριπλάσιο του ποσού της πρώτης ασφαλιστικής κατηγορίας κατά τις διατάξεις του ν. 2084/1992 και του π.δ. 124/1993, ενώ για τους μετά το 93 μισθωτούς το 8πλάσιο (σήμερα το ποσό της πρώτης ασφαλιστικής κατηγορίας είναι 659,95 ευρώ). Για τους ελεύθερους επαγγελματίες η εισφορά είναι 20% στην ασφαλιστική κλάση που ασφαλίζεται για τον κλάδο κύριας σύνταξης (πρώτη για τους προ 93, μία από τις 14 για τους μετά 93). Από τα παραπάνω συμπεραίνουμε ότι : Το ανώτατο όριο εισφορών υπέρ του Κλάδου Κύριας Σύνταξης για μισθωτούς οι οποίοι είναι ασφαλισμένοι μέχρι το 93 είναι (3 χ 659,95) = 1979,85 ευρώ. Το όριο αυτό για τους μετά το 93 ανεβαίνει στα 8 x 659,95= 5279,6 ευρώ. Για τις ασφαλιστικές εισφορές των ελεύθερων επαγγελματιών που παρέχουν εξαρτημένη εργασία («οιονεί μισθωτοί»), προκύπτει σημαντική διαφορά εισφορών λόγω της διαφορετικής βάσης υπολογισμού των κρατήσεων και της απουσίας της εργοδοτικής εισφοράς. Ενδεικτικά για ένα νέο ασφαλισμένο με μεικτό μισθό 1800 ευρώ (μέσος όρος αποδοχών των μισθωτών σύμφωνα με το ΤΣΜΕΔΕ) που απασχολείται με «δελτίο παροχής υπηρεσιών» (ΔΠΥ): Ετήσιες εισφορές υπέρ Κλάδου ΚΣ σύμφωνα με το Ν.3518/2006: «Οιονεί Μισθωτός» 12 x 20% x 659,95 = 1583,9 Μισθωτός Εργαζόμενος Εργοδότης 14 x 6,67% x 1800 = 1680,8 2 x εισφ. εργαζομένου =2 x1680,8 = 3361.6 Σύνολο 5042,4 σε ευρώ Προκύπτει συνεπώς μια σχέση που υπερβαίνει το 1:3 όσον αφορά τις εισφορές ενός «οιονεί μισθωτού» σε σχέση με αυτές ενός έμμισθου, με τυπική σύμβαση μισθωτών υπηρεσιών. Αν υπολογίσουμε σε περίπου 10.000 τους εργαζόμενους αυτής της κατηγορίας εκατομμυρίων ευρώ. 8.2.4. Σχολιασμός των εισπρακτικών μεθόδων Οι εισπρακτικές μέθοδοι κρίνονται ικανοποιητικές ενώ δεν προτείνονται μέτρα βελτίωσής τους 8.2.5. Προτάσεις για βελτιώσεις. Προτείνεται η επέκταση της κρατικής συμμετοχής σε όλους τους ασφαλισμένους (και στους ελεύθερους επαγγελματίες ασφαλισμένους προ 93). Επίσης θα πρέπει να γίνουν προσπάθειες για την απόδοση της κρατικής συμμετοχής έγκαιρα. Για το λόγο αυτό το ταμείο και το ΤΕΕ θα πρέπει να ζητήσει τους πόρους αυτούς από το 30
υπουργείο Εθνικής Οικονομίας έστω και στη μορφή εγγυημένης σταδιακής εξόφλησης (πχ ομόλογα του Ελληνικού Δημοσίου). Υπολογίζεται ότι η υπολειπόμενη κρατική συμμετοχή υπερβαίνει το ποσό των 290 εκ. ευρώ από το 93 και μετά. 31
9. Εισφορές Κλάδου Ειδικού Λογαριασμού Πρόσθετης Ασφάλισης Ειδικής Προσαύξησης. Ασφαλιστικές εισφορές υπέρ κλάδου Ε.Λ.Π.Π. Ε.Π. Κλάδος Λογιστικής Κωδικός Αριθμός Περιγραφή 70.00.0650.001 09.14.2111.201 Καταβολές εργοδοτών Ν.915/79 άρθρο 34 παρ. γ 82.01.0650.000, 82.01.0660.000 09.14.2111.202 Έσοδα εργοδοτικών εισφορών από παρελθόντα έτη Καταβολές Ελευθέρων 70.01.0650.001, 70.01.0660.001 09.14.2121.201 Επαγγελματιών Ν.915/79, Ν.2084/92 09.14.2121.206 Έσοδα από εισφορές παρελθόντων ετών 70.01.0650.101, 70.01.0660.101 09.14.2121.200 Καταβολές εμμίσθων Άρθρο 34 Ν.915/79, Ν.2084/92 70.01.0650.009 09.14.2124.200 Καταβολές αναγνώρισης προϋπηρεσίας 9.1. ΥΦΙΣΤΑΜΕΝΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ 9.1.1. Νομικό Πλαίσιο Ν. 915/79 Ν.2084/92 Ν.3518/06 9.1.2. Τρόπος Είσπραξης Ο πόρος καταβάλλεται από τις ασφαλιστικές εισφορές των ελευθέρων επαγγελματιών και μισθωτών. Οι ελεύθεροι επαγγελματίες μέσω των ειδοποιητηρίων που λαμβάνουν κάθε εξάμηνο από το ΤΣΜΕΔΕ μπορούν να εξοφλήσουν τις εισφορές τους στα ΕΛΤΑ, στην Εθνική Τράπεζα ή στο ίδιο το ΤΣΜΕΔΕ. Οι εργοδότες μισθωτών μηχανικών παρακρατούσαν την αντίστοιχη εισφορά από τον υπάλληλο και την αποδίδουν μαζί με την εργοδοτική εισφορά στο ΤΣΜΕΔΕ μέσω σχετικών καταστάσεων. 32
9.1.3. Προϋπολογιστικά Στοιχεία 2006 2007 09.14.2111.201 25.686.428 0 09.14.2111.202 480.000 2.000.000 09.14.2121.201 21.456.327 42.000.000 09.14.2121.206 3.518.330 0 09.14.2121.200 11.507.155 24.000.000 09.14.2124.200 403.129 290.000 Α. Στον πόρο, ως «Καταβολές εργοδοτών Ν.915/79 άρθρο 34 παρ. γ (09.14.2111.201)» καταγράφονται οι εργοδοτικές εισφορές υπέρ κλάδου Ε.Λ.Π.Π. Αυτές αφορούσαν μέχρι και το 2006 μόνο τους μισθωτούς ασφαλισμένους πριν την 1/1/93. Σύμφωνα με τον παραπάνω νόμο η εργοδοτική εισφορά οριζόταν σε ποσοστό ίσο με τα εκάστοτε που ισχύουν για τον Κλάδο Σύνταξης του ΙΚΑ που υπολογίζεται με το βασικό μισθό του Δημοσίου Πολιτικού Υπαλλήλου με βαθμό 2 ο. Το ποσοστό αυτό όπως τροποποιήθηκε με το Ν.2084/92 έγινε 13,33%. Ο τεκμαρτός μισθός επί του οποίου υπολογιζότανε η μηνιαία εισφορά των εδαφίων α και γ της παρ. 1 του άρθρου 34 του Ν.915/79 με την Υ.Α. Φ.20043/16.314/23.07.04 αυξήθηκε από 1/1/2004 και έγινε 1004,62 ευρώ. Για το λόγο αυτό και προϋπολογίζονταν 25 εκατ. ευρώ λαμβάνοντας σα δεδομένα την ύπαρξη 15.486 μισθωτών αυτής της κατηγορίας και αναπροσαρμογή του τεκμαρτού κατά 3% για το 2006. Δηλαδή 15.519 x 1034,76 x 13,33% x 12 = 25.686.428 ευρώ Να σημειωθεί εδώ ότι το Δημόσιο είχε εξαιρεθεί από την καταβολή της εργοδοτικής εισφοράς υπέρ Ε.Λ.Π.Π., οπότε αυτή αφορούσε τους έμμισθους μηχανικούς ασφαλισμένους προ 1/1/93 πλην δημοσίων υπαλλήλων. Με την εφαρμογή του Ν. 3518 καταργείται ο Ειδικός Λογαριασμός και αντικαθίσταται από την Ειδική Προσαύξηση που εντάσσεται στον Κλάδο Κύριας Σύνταξης. Σύμφωνα με την παράγραφο 2 του άρθρου 4 του εν λόγω Νόμου που περιγράφει τις εισφορές της Ειδικής Προσαύξησης, δεν υπάρχει εργοδοτική εισφορά για τον πόρο αυτό. Για το λόγο αυτό ο πόρος μηδενίζεται στον προϋπολογισμό του ΤΣΜΕΔΕ για το 2007. Β. Ο πόρος «Καταβολές Ελευθέρων Επαγγελματιών Ν.915/79, Ν.2084/92 (09.14.2121.201)» εδώ αφορά στις εισφορές των ελευθέρων επαγγελματιών του Νόμου 915/79 (προ 1/1/93 ασφαλισμένοι) και όχι αυτές του Ν.2084/92 (μετά 93 ασφαλισμένοι) οι οποίες περιγράφονται στον Κλάδο Επικουρικού στον οποίο εντάσσονται από εδώ και πέρα. Οι μετά το 93 ασφαλισμένοι δεν εντάσσονταν στον Ε.Λ.Π.Π.. Για τους προ 93 ελεύθερους επαγγελματίες η μηνιαία εισφορά ήταν 6% επί του τεκμαρτού μισθού ο οποίος περιγράφηκε στην προηγούμενη παράγραφο δηλαδή μηνιαία 6%Χ1034,76=62,09 ευρώ οπότε σε σύνολο 28.276 ασφαλισμένων αυτής της κατηγορίας προϋπολογίστηκαν 33
28.276Χ62,09Χ12=21.067.882 ευρώ και προσθέτοντας 789 κάτω πενταετίας ασφαλισμένους οι οποίοι είχαν έκπτωση 50% προκύπτει το ποσό του παραπάνω πίνακα. Με το Ν.3518/2006 τώρα στην Ειδική Προσαύξηση εντάσσονται και οι μετά το 93 ασφαλισμένοι: «Στην Ειδική Προσαύξηση υπάγονται: 1. Υποχρεωτικά τα κάτωθι πρόσωπα: α) Οι μέχρι 31.12.1992 ασφαλισμένοι του Τ.Σ.Μ.Ε.Δ.Ε.. β) Οι από 1.1.1993 και εφεξής ασφαλισμένοι του Τ.Σ.Μ.Ε.Δ.Ε., εφόσον έχουν συμπληρώσει δεκαετή ασφάλιση στον κλάδο κύριας σύνταξης και το 35ο έτος της ηλικίας τους. γ) Οι τακτικοί υπάλληλοι του Τ.Σ.Μ.Ε.Δ.Ε., καθώς και οι υπάλληλοι του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδος (Τ.Ε.Ε.). 2. Προαιρετικά ύστερα από αίτησή τους: α) Οι μέχρι 31.12.1992 ασφαλισμένοι του Τ.Σ.Μ.Ε.Δ.Ε., που κατά την έναρξη ισχύος του παρόντος νόμου ασφαλίζονται ή θα ασφαλισθούν μεταγενέστερα σε άλλο φορέα κύριας ασφάλισης της ημεδαπής ή της αλλοδαπής ή στο Δημόσιο. β) Οι από 1.1.1993 και εφεξής ασφαλισμένοι του Τ.Σ.Μ.Ε.Δ.Ε., εφόσον δεν έχουν συμπληρώσει δεκαετή ασφάλιση στον Κλάδο Κύριας Σύνταξης ή το 35 ο έτος της ηλικίας τους.» Οι εισφορές του πόρου αυτού πλέον είναι : «Για τους ασφαλισμένους μέχρι 31.12.1992 και από 1.1.1993 και εφεξής το ποσοστό εισφοράς των ελευθέρων επαγγελματιών και των μισθωτών καθορίζεται για μία πενταετία, από την πρώτη του επόμενου της δημοσίευσης του παρόντος μήνα στο 12% του ποσού της πρώτης ασφαλιστικής κατηγορίας του ν. 2084/1992 και του π.δ. 124/1993, όπως κάθε φορά διαμορφώνεται. Μετά τη λήξη της πενταετίας, με απόφαση του Υπουργού Απασχόλησης και Κοινωνικής Προστασίας, μετά από αναλογιστική μελέτη αναπροσαρμόζεται το πιο πάνω ποσοστό σταδιακά έως 20%. Για τους από 1.1.1993 ασφαλισμένους, υπαγόμενους για πρώτη φορά στην ασφάλιση, οι καταβαλλόμενες εισφορές στην Ειδική Προσαύξηση για την πρώτη πενταετία ορίζονται στο 70% των πιο πάνω αναφερομένων». Με βάση τα παραπάνω το ΤΣΜΕΔΕ για το έτος 2007 και τους ελεύθερους επαγγελματίες προϋπολογίζει ότι 28.422 προ 93 ασφαλισμένοι και 4.088 μετά το 93 που έχουν συμπληρώσει δεκαετή ασφάλιση και είναι άνω των 35 ετών θα ενταχθούν υποχρεωτικά στην Ε.Π. και θα εισφέρουν 32.512 x79,96 x 12 = 31.195.914,24. Βέβαια σύμφωνα με το Νόμο οι εισφορές των 4088 μετά το 93 ασφαλισμένων που εντάσσονται για πρώτη φορά στην Ε.Π. θα έπρεπε να έχουν έκπτωση 70% σύμφωνα με τα όσα αναφέρθηκαν παραπάνω. Επιπλέον το ΤΣΜΕΔΕ υπολογίζει ότι περίπου το 30% των προαιρετικά εντασσόμενων στην Ε.Π. θα ενταχθεί εντός τους 2007 και από αυτούς θα προκύψουν εισφορές 10.000.000. Τα μέχρι τώρα στοιχεία βέβαια δε δείχνουν κάτι τέτοιο γιατί ελάχιστοι αυτής της κατηγορίας έχουν μέχρι στιγμής ενταχθεί στην Ειδική Προσαύξηση. 34
Γ. Στον πόρο «Καταβολές εμμίσθων Άρθρο 34 Ν.915/79, Ν.2084/92 (09.14.2121.200)» καταγράφονται οι εισφορές των έμμισθων ασφαλισμένων υπέρ κλάδου Ε.Λ.Π.Π.. Μέχρι και το 2006 αφορούσαν τις εισφορές των προ 1/1/93 έμμισθων ασφαλισμένων (του Ν. 915/79) μια και οι μετά 93 ασφαλισμένοι δεν εντάσσονταν στον Ε.Λ.Π.Π.. Αυτές για το 2006 και για 15.489 έμμισθους μηχανικούς προϋπολογίστηκαν σε περίπου 11.000.000 ευρώ με τρόπο αντίστοιχο αυτών που αναπτύχθηκαν σε προηγούμενη παράγραφο. Με την εφαρμογή του Ν.3518/2006 ισχύουν όσα αναφέρθηκαν στην προηγούμενη παράγραφο οπότε για 15.347 έμμισθους προ 93 και 3.283 έμμισθους μετά 93 που έχουν συμπληρώσει και τα δύο κριτήρια υποχρεωτικής ένταξης στην Ε.Π. το ΤΣΜΕΔΕ προϋπολογίζει: 18.630 x 79,96 x 12 = 17.875.858 ευρώ Βέβαια σύμφωνα με το Νόμο οι εισφορές των 3.283 μετά το 93 μισθωτών ασφαλισμένων που εντάσσονται για πρώτη φορά στην Ε.Π. θα έπρεπε να έχουν έκπτωση 70% σύμφωνα με τα όσα αναφέρθηκαν παραπάνω. Επιπλέον το ΤΣΜΕΔΕ υπολογίζει ότι περίπου το 30% των προαιρετικά εντασσόμενων στην Ε.Π. θα ενταχθεί εντός τους 2007 και από αυτούς θα προκύψουν εισφορές 6.000.000. Τα μέχρι τώρα στοιχεία βέβαια δε δείχνουν κάτι τέτοιο γιατί ελάχιστοι αυτής της κατηγορίας έχουν μέχρι στιγμής ενταχθεί στην Ειδική Προσαύξηση. Δ. Οι τρεις υπόλοιποι πόροι αναφέρονται σε εκπρόθεσμες εισφορές που εισπράττονται εντός του έτους που αφορά ο προϋπολογισμός μια και δεν εισπράχθηκαν στην ώρα τους, ή εισφορές αναγνώρισης χρόνου ασφάλισης στον Ε.Λ.Π.Π. (δυνατότητα που έδινε ο Ν.915/79). 35