Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο 2014-2019 Επιτροπή Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων 24.11.2015 2014/0359(NLE) *** ΣΧΕΔΙΟ ΣΥΣΤΑΣΗΣ σχετικά με το σχέδιο απόφασης του Συμβουλίου που αφορά την αποδοχή των τροποποιήσεων του πρωτοκόλλου του 1998 της σύμβασης του 1979 για τη διαμεθοριακή ατμοσφαιρική ρύπανση σε μεγάλες αποστάσεις από βαρέα μέταλλα (08648/2015 C8-0157/2015 2014/0359(NLE)) Επιτροπή Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων Εισηγητής: Giovanni La Via PR\1053294.doc PE551.880v01-00 Eνωμένη στην πολυμορφία
PR_NLE-AP_Agreement Υπόμνημα για τα χρησιμοποιούμενα σύμβολα * Διαδικασία διαβούλευσης *** Διαδικασία έγκρισης ***I Συνήθης νομοθετική διαδικασία (πρώτη ανάγνωση) ***II Συνήθης νομοθετική διαδικασία (δεύτερη ανάγνωση) ***III Συνήθης νομοθετική διαδικασία (τρίτη ανάγνωση) (Η ενδεικνυόμενη διαδικασία στηρίζεται στη νομική βάση που προτείνεται στο σχέδιο πράξης) PE551.880v01-00 2/2 PR\1053294.doc
ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Σελίδα ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟΥ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ...5 ΣΥΝΤΟΜΗ ΑΙΤΙΟΛΟΓΗΣΗ...6 PR\1053294.doc 3/3 PE551.880v01-00
PE551.880v01-00 4/4 PR\1053294.doc
ΣΧΕΔΙΟ ΝΟΜΟΘΕΤΙΚΟΥ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ σχετικά με το σχέδιο απόφασης του Συμβουλίου που αφορά την αποδοχή των τροποποιήσεων του πρωτοκόλλου του 1998 της σύμβασης του 1979 για τη διαμεθοριακή ατμοσφαιρική ρύπανση σε μεγάλες αποστάσεις από βαρέα μέταλλα (08648/2015 C8-0157/2015 2014/0359(NLE)) (Έγκριση) Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, έχοντας υπόψη το σχέδιο απόφασης του Συμβουλίου (08648/2015), έχοντας υπόψη τις τροποποιήσεις στο πρωτόκολλο του 1998 στη σύμβαση του 1979 σχετικά με τη διαμεθοριακή ατμοσφαιρική ρύπανση σε μεγάλες αποστάσεις από βαρέα μέταλλα (8648/2015), έχοντας υπόψη την αίτηση έγκρισης που υπέβαλε το Συμβούλιο σύμφωνα με το άρθρο 192, παράγραφος 1 και το άρθρο 218, παράγραφος 6 δεύτερο εδάφιο στοιχείο α),, της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (C8-0157/2015), έχοντας υπόψη το άρθρο 99 παράγραφος 1 πρώτο και τρίτο εδάφιο και παράγραφος 2, καθώς και το άρθρο 108 παράγραφος 7 του Κανονισμού του, έχοντας υπόψη τη σύσταση της Επιτροπής Περιβάλλοντος, Δημόσιας Υγείας και Ασφάλειας των Τροφίμων (A8-0000/2015), 1. εγκρίνει την τροποποίηση της συμφωνίας 2. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει τη θέση του Κοινοβουλίου στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή, καθώς και στις κυβερνήσεις και τα κοινοβούλια των κρατών μελών. PR\1053294.doc 5/5 PE551.880v01-00
ΣΥΝΤΟΜΗ ΑΙΤΙΟΛΟΓΗΣΗ Η σύμβαση για τη διαμεθοριακή ατμοσφαιρική ρύπανση σε μεγάλες αποστάσεις αποσκοπεί στην προστασία του ανθρώπινου περιβάλλοντος από την ατμοσφαιρική ρύπανση. Πολλές μελέτες που διενεργήθηκαν μεταξύ του 1972 και του 1977 έδειξαν ότι οι ατμοσφαιρικοί ρύποι μπορούν να ταξιδέψουν πολλές χιλιάδες χιλιόμετρα πριν την απόθεσή τους. Τα προβλήματα που προκαλούνται από την ατμοσφαιρική ρύπανση θα πρέπει ως εκ τούτου να αντιμετωπισθούν σε διεθνές επίπεδο. Η σύμβαση που υπεγράφη το 1979 και τέθηκε σε ισχύ το 1983, είναι το πρώτο νομικά δεσμευτικό διεθνές όργανο στον εν λόγω τομέα. Δημιούργησε το πλαίσιο για τον έλεγχο και τη μείωση των ζημιών στην ανθρώπινη υγεία και στο περιβάλλον που προκαλούνται από την διαμεθοριακή ατμοσφαιρική ρύπανση σε μεγάλες αποστάσεις. Η σύμβαση καθορίζει τον εκτελεστικό γραμματέα της Οικονομικής Επιτροπής των Ηνωμένων Εθνών για την Ευρώπη (UNECE), ως γραμματεία του. Η σύμβαση εφαρμόζεται και παρακολουθείται μέσω του προγράμματος συνεργασίας για τη συνεχή παρακολούθηση και αξιολόγηση της μεταφοράς σε μεγάλη απόσταση των ατμοσφαιρικών ρύπων στην Ευρώπη (EMEP). Μέχρι σήμερα η εν λόγω σύμβαση έχει παραταθεί με οκτώ πρωτόκολλα, τα οποία καθορίζουν την λήψη συγκεκριμένων μέτρων από τα συμβαλλόμενα μέρη προκειμένου να μειώσουν τις εκπομπές των ατμοσφαιρικών τους ρύπων. Το πρώτο πρωτόκολλο στο πλαίσιο της σύμβασης υπογράφηκε το 1984 και παρείχε ένα μηχανισμό χρηματοδότησης για τις δραστηριότητες στο πλαίσιο του EMEP. Το δεύτερο πρωτόκολλο, το οποίο αντιμετώπιζε τις εκπομπές θείου, ήταν το πρώτο ουσιαστικό μέτρο για τη μείωση της ατμοσφαιρικής ρύπανσης. Τα πρωτόκολλα τρία, τέσσερα και πέντε αντιμετώπιζαν τα οξείδια του αζώτου, τις πτητικές οργανικές ενώσεις (VOCs), και για άλλη μια φορά τις εκπομπές θείου και τις διασυνοριακές τους ροές. Το πρωτόκολλο του 1991 σχετικά με τις VOCs είδε τη μετάβαση από μια μεμονωμένη ουσία σε μια πλέον αποτελεσματική προσέγγιση που αφορούσε ομάδα ουσιών. Αυτό συνεχίστηκε με τα δύο πρωτόκολλα του Aarhus το 1998 σχετικά με τα βαρέα μέταλλα και τους έμμονους οργανικούς ρύπους (POPs). Το όγδοο πρωτόκολλο, το οποίο αποσκοπεί στην καταπολέμηση της οξύνισης, του ευτροφισμού και του όζοντος σε επίπεδο εδάφους, είναι το πρώτο πρωτόκολλο πολλαπλών ρύπων και πολλαπλών επιπτώσεων, και συμπεριλαμβάνει ειδικά ανώτατα εθνικά όρια εκπομπών καθώς και ανάληψη υποχρεώσεων για μείωση διαφόρων ουσιών. Το πρωτόκολλο του Aarhus του 1998 για τα βαρέα μέταλλα (εφεξής το πρωτόκολλο) αποσκοπεί στη μείωση και τον έλεγχο των ανθρωπογενών εκπομπών στην ατμόσφαιρα του μολύβδου (Pb), του καδμίου (Cd) και του υδραργύρου (Hg). Απαιτεί από τα συμβαλλόμενα μέρη να μειώσουν τις συνολικές ετήσιες εκπομπές τους για τα εν λόγω τρία μέταλλα κάτω από τα επίπεδα του 1990 ή εναλλακτικά ενός έτους μεταξύ του 1985 και του 1995. Το πρωτόκολλο αποσκοπεί στον περιορισμό των εκπομπών από βιομηχανικές πηγές (βιομηχανία σιδήρου και χάλυβα, βιομηχανία μη σιδηρούχων μετάλλων), από τις διαδικασίες καύσης (παραγωγή ενέργειας, οδικές μεταφορές), και την αποτέφρωση των αποβλήτων. Καθορίζει οριακές τιμές για τις εκπομπές από συγκεκριμένες κύριες σταθερές πηγές και απαιτεί τη χρήση των βέλτιστων διαθέσιμων τεχνικών (BAΤ). Τα συμβαλλόμενα μέρη πρέπει επίσης να αναπτύξουν και να διατηρήσουν καταλόγους καταγραφής των εκπομπών για τα Pb, Cd και Hg, να καταργήσουν σταδιακά την μολυβδούχο βενζίνη και να μειώσουν τα επίπεδα συγκέντρωσης υδραργύρου (Hg) στις αλκαλικές μπαταρίες. Το πρωτόκολλο προτείνει την θέσπιση μέτρων διαχείρισης για άλλα προϊόντα που περιέχουν Hg, συμπεριλαμβανομένων PE551.880v01-00 6/6 PR\1053294.doc
οργάνων μέτρησης. Η προσχώρηση της Κοινότητας στο πρωτόκολλο εγκρίθηκε εξ ονόματός της με την απόφαση 2001/379/ΕΚ του Συμβουλίου της 4ης Απριλίου 2001. Το πρωτόκολλο, το οποίο τέθηκε σε ισχύ στις 29 Δεκεμβρίου 2003, έχει μεταφερθεί στο ενωσιακό δίκαιο με διάφορες πράξεις. Τα συμβαλλόμενα μέρη επανεξέτασαν το πρωτόκολλο σχετικά με την επάρκεια και την αποτελεσματικότητα των υποχρεώσεών του, και το 2009 και το 2010 συμφώνησαν στην έναρξη διαπραγματεύσεων για την αναθεώρηση του κειμένου και των παραρτημάτων του πρωτοκόλλου. Το Δεκέμβριο του 2012, το πρωτόκολλο τροποποιήθηκε από τις αποφάσεις 2012/5, 2012/6 και 2012/7, όπου οι δύο τελευταίες αφορούν τις BAΤ. Η απόφαση 2012/5 πρέπει να κυρωθεί από τα συμβαλλόμενα μέρη. Το τροποποιημένο πρωτόκολλο καθορίζει, ειδικότερα, αυστηρότερες οριακές τιμές για τις εκπομπές σκόνης από ορισμένες κύριες σταθερές πηγές, καθώς και ευέλικτες μεταβατικές ρυθμίσεις που εφαρμόζονται προς όφελος των συμβαλλόμενων μερών που θα προσχωρήσουν στο τροποποιημένο πρωτόκολλο πριν από το τέλος του 2019, συμπεριλαμβανομένων χωρών στην Ανατολική και Νοτιοανατολική Ευρώπη. Η τροποποίηση του πρωτοκόλλου καλύπτεται ήδη σε μεγάλο βαθμό από τη νομοθεσία της ΕΕ, και θα μεταφερθεί περαιτέρω στις εθνικές νομοθεσίες μέσω μιας νέας οδηγίας που θα καθορίζει επικαιροποιημένα εθνικά ανώτατα όρια εκπομπών για ορισμένους ατμοσφαιρικούς ρύπους και θα προβλέπει ετήσιες εθνικές απογραφές που θα καλύπτουν, μεταξύ άλλων, εκπομπές από μόλυβδο, κάδμιο και υδράργυρο. Το σχέδιο απόφασης του Συμβουλίου καταγράφει το κείμενο των τροποποιήσεων στο πρωτόκολλο μέσω της απόφασης 2012/5 στο παράρτημά του. Όπως εξηγείται ανωτέρω, η τροποποίηση είναι πλήρως σύμφωνη με την ισχύουσα νομοθεσία της ΕΕ. Η επικύρωση της τροποποίησης θα αποτελέσει ένα σημαντικό βήμα προς ένα υψηλότερο επίπεδο προστασίας της ανθρώπινης υγείας και του περιβάλλοντος από τη διαμεθοριακή ατμοσφαιρική ρύπανση. Ο εισηγητής σας χαιρετίζει για το λόγο αυτό το σχέδιο απόφασης του Συμβουλίου και προτείνει το Κοινοβούλιο να συναινέσει σχετικά. PR\1053294.doc 7/7 PE551.880v01-00