Οδηγός Μελέτης Μαθήματος «Επικοινωνία και Μέσα Ενημέρωσης στο Διεθνές Πολιτικό Περιβάλλον» Τμήμα Διεθνών κι Ευρωπαϊκών Σπουδών Ακαδημαϊκό Έτος 2014 15 Α. Ορισμένες διευκρινήσεις για το μάθημα 1. Το μάθημα είναι προαιρετικό και απευθύνεται στους φοιτητές 5 ου και 7 ου εξαμήνου 2. Οι διαλέξεις γίνονται στην αίθουσα ΓΛ 103 Δευτέρα 2.15 5.00 3. Αξιολόγηση μαθήματος: 80% εξετάσεις με ανοικτά όποια και όσα βιβλία και επιστημονικά άρθρα επιθυμείτε αλλά χωρίς άλλες σημειώσεις, 20% Εργασία +1 βαθμός επιβράβευση για τις πολύ καλές. 4. Συνίσταται η παρακολούθηση των διαλέξεων. Παρότι η παρακολούθηση δεν είναι υποχρεωτική η εμπειρία έχει δείξει ότι υπάρχει ισχυρή θετική συσχέτιση ανάμεσα στην παρακολούθηση και στη βαθμολογία στις τελικές εξετάσεις. 5. Προς υποστήριξη της μαθησιακής διαδικασίας έχει συγκροτηθεί κλειστή ομάδα στο f/b στην οποία και καλείστε να συμμετάσχετε. Στην ομάδα θα αναρτώνται οι παρουσιάσεις του μαθήματος μετά το πέρας της διάλεξης. http://www.facebook.com/groups/214355665303695/ Β. Περίγραμμα Μαθήματος Σκοπός του μαθήματος είναι η εξοικείωση με την μελέτη των μέσων επικοινωνίας (Μ.Ε.), της λειτουργίας τους και του τρόπου με τον οποίο συνεισφέρουν στην συγκρότηση του διεθνούς περιβάλλοντος. Η ανάπτυξη του μαθήματος ακολουθεί τους εξής άξονες: δομή και λειτουργία των μέσων επικοινωνίας, περιεχόμενο των μέσων επικοινωνίας με έμφαση στον μηχανισμό παραγωγής των ειδήσεων, θεωρίες επιδράσεων των Μ.Ε., παγκοσμιοποίηση και επικοινωνία, εδραίωση των νέων μέσων ως φορέων νέων συνθηκών στο πεδίο επικοινωνίας. Η εξειδίκευση της λειτουργίας των μέσων επικοινωνίας στο διεθνές πολιτικό περιβάλλον γίνεται μέσω θεμάτων όπως: η επίδραση των εξελίξεων της τεχνολογίας στον συνεχή μετασχηματισμό του επικοινωνιακού πεδίου, η διερεύνηση της επικοινωνιακής διάστασης της παγκοσμιοποίησης, διεθνοποίηση των Μ.Ε., οι ανισορροπίες στην παγκόσμια ροή πληροφορίας, η διαλεκτική τοπικού και παγκόσμιου στην παραγωγή και κατανάλωση του περιεχομένου των Μ.Ε. (glocalization), η ανάλυση εξειδικευμένων επιδράσεων των Μ.Ε. στην εξωτερική πολιτική όπως η επίδραση CNN και των Παναραβικών Μέσων και ο ρόλος των κοινωνικών
δικτύων στην Αραβική Άνοιξη, τα WikiLeaks και το ηλεκτρονικά παιχνίδια. Google Earth καθώς και τα Γ. Προσδοκώμενη Ωφέλεια 1. Η γνώση της λειτουργίας των μέσων επικοινωνίας είναι κομβική σε όσους θέλουν να ασχοληθούν επαγγελματικά με τα πεδία της δημοσιογραφίας, της στρατηγικής επικοινωνίας, ή απλά θέλουν να χρησιμοποιήσουν αποτελεσματικότερα τις δυνατότητες προβολής κι επικοινωνίας που προσφέρει το σύγχρονο επικοινωνιακό σύστημα. 2. Τα μέσα επικοινωνίας παίζουν σημαντικό ρόλο στην συγκρότηση του διεθνούς περιβάλλοντος επηρεάζοντας τις αναπαραστάσεις τους και την λειτουργία του. Η εξοικείωση με αυτήν τη γνώση αποτελεί ένα συγκριτικό πλεονέκτημα που προσφέρει το τμήμα μας. 3. Κοινό στοιχείο στα επιστημονικά πεδία των Διεθνών Σχέσεων και των Μέσων Επικοινωνίας είναι η ισχύς. Κεντρικά ερωτήματα του μαθήματος: Είναι πράγματι τα μέσα επικοινωνίας παντοδύναμα; Μπορούν να χειραγωγήσουν κατά το δοκούν ή υπάρχουν όρια; Ποιος έχει ισχύ επί των μέσων επικοινωνίας; Ποιος και πώς καθορίζει το περιεχόμενό τους; Πότε τα μέσα ενημέρωσης λειτουργούν ως επιταχυντές κινδύνων και πότε ως πολλαπλασιαστές ισχύος; Ποιες λειτουργίες του μυαλού μας επηρεάζουν την διαμόρφωση των παραστάσεων ισχύος; Η εξοικείωση με την επικοινωνιακή διάσταση της ισχύος και με την ισχύ της επικοινωνίας εμπλουτίζει την κατανόηση σε μία έννοια κομβική για κάθε διεθνολόγο. 4. Στο πλαίσιο του μαθήματος ο φοιτητής εξοικειώνεται με την λειτουργία της αιτιώδους συσχέτισης, της «σύνδεσης» δηλαδή ενός αποτελέσματος με την αιτία του. Η αιτιώδης συσχέτιση αποτελεί αντικείμενο συγκεκριμένης διάλεξης (μάθημα 6) ενώ κάθε θεωρία που παρουσιάζεται στο μάθημα εξετάζεται σε όρους αιτίου αιτιατού. Μέσα από αυτήν τη διαδικασία ο φοιτητής αποκτά λειτουργική γνώση της αιτιώδους συσχέτισης, δυνατότητα που είναι χρηστική και για άλλα μαθήματα. 5. Καθώς η τεχνολογία έχει μεταβάλλει (και μεταβάλλει κάθε στιγμή) την καθημερινότητά μας, αλλάζει το επικοινωνιακό περιβάλλον και με τη σειρά τους αλλάζουν και οι θεωρίες που περιγράφουν αυτό το περιβάλλον. Παλαιότερες θεωρίες καταρρίπτονται και νέες αναδύονται. Μέσα από το μάθημα οι φοιτητές εξοικειώνονται με τη διαδικασία της αναζήτησης «ορίων» κάθε θεωρίας, ώστε να αναγνωρίζουν ποια θεωρία καταρρίπτεται και ποια είναι εφαρμόσιμη και σύγχρονη. Έτσι, αποφεύγεται η εμμονή σε παλαιότερες θεωρίες, ενώ παράλληλα ενισχύεται η ικανότητα διάκρισης μεταξύ των θεωριών κι εν γένει η κριτική ικανότητα των φοιτητών.
Δ. Πρόγραμμα Μαθημάτων Δευτέρα 6 Οκτωβρίου Μάθημα 1: Κεντρικές Έννοιες της Επιστήμης της Επικοινωνίας 1. Ορισμός του Φαινομένου της Επικοινωνίας. 2. Μαζική Κοινωνία Μαζική Επικοινωνία. 3. Συνοπτική Αναφορά στην Ιστορική Εξέλιξη των Μ.Μ.Ε. 4. Η Προσέγγιση της Τεχνολογικής Νομοτέλειας. 5. Η Μετάβαση στην Κοινωνία του Δικτύου και τον Δικτυωμένο Ατομικισμό. 6. Η Έννοια της Ισχύος στην Επιστήμη της Επικοινωνίας. 7. Γενικό περίγραμμα μαθήματος. 8. Περίγραμμα μαθήματος. Δευτέρα 13 Οκτωβρίου Μάθημα 2: Εισαγωγή στην Θεωρία Επιδράσεων των Μέσων Επικοινωνίας 1. Θεώρηση των Πανίσχυρων Μέσων. 2. Θεώρηση των Ανίσχυρων Μέσων. 3. Λειτουργία του Αντιληπτικού Προπετάσματος. 4. Φαινόμενο Εχθρικών Μέσων. 5. Διφασική Ροή Επικοινωνίας. 6. Θεωρία Αλληλοαναιρούμενων Επιδράσεων. 7. Τα Ισχυρά Μέσα Επανανακαλύπτονται. 8. Η Επίδραση των Μέσων Είναι Υπό Διαπραγμάτευση. 9. Θεωρία της συμβολικής θέσπισης της κοινωνίας. 10. Οδηγίες Χρήσης Θεωριών Επίδρασης. 11. Μοντέλο Ανίσχυρα μηνύματα Πανίσχυρα Μέσα. 12. Πώς εξηγείται η διαχρονική μεταβολή των αντιλήψεων για την δύναμη των Μέσων; Δευτέρα 20 Οκτωβρίου Μάθημα 3: Θεωρίες Επιδράσεων των Μέσων Επικοινωνίας 1. Η Επίδραση των Δημόσιων Εκστρατειών. 2. Θεωρία της Ημερήσιας Διάταξης ή Θεματολογίας. 3. Επίδραση της Πλαισίωσης. 4. Σπειροειδής Γραμμή της Σιωπής. 5. Καλλιέργεια της Κοινής Γνώμης (Cultivation theory). 6. Μάθηση από τις Ειδήσεις. 7. Μοντέλο Απροσχεδίαστης Επιρροής των Μ.Μ.Ε. 8. Επιδράσεις σε Θεσμούς. 9. Προσέγγιση Χρήσεων και Ικανοποιήσεων.
Δευτέρα 27 Οκτωβρίου Μάθημα 4: Διαδικασίες και Κριτήρια στην Παραγωγή Ειδήσεων 1. Δημοσιογραφική Λειτουργία και η Φύση των Ειδήσεων. 2. Ειδήσεις: Αντικατοπτρισμός της Πραγματικότητας ή Κατασκευασμένο Προϊόν; 3. Η Λειτουργία του Πυλωρού και τα Κριτήρια Επιλογής Ειδήσεων. 4. Ο Ρόλος των Αξιόπιστων Πηγών και η Ηγεμονική Λειτουργία της Ειδησεογραφίας. 5. Διαδικασίες Συσκευασίας του Ειδησεογραφικού Προϊόντος. Δευτέρα 3 Νοεμβρίου Μάθημα 5: Ειδησεογραφική Αντικειμενικότητα και (α)μεροληψία 1. Ορισμός Ειδησεογραφικής Αντικειμενικότητας και Μεροληψίας. 2. Ιστορικές Καταβολές της Ειδησεογραφικής Αντικειμενικότητας. 3. Οι Τεχνολογικές Εξελίξεις ως Παραγωγικό Αίτιο Ανάσχεσης της Ειδησεογραφικής Αντικειμενικότητας. 4. Τυπολογία Μεροληψιών. 5. Αξιοποίηση της Ποσοτικής Ανάλυσης Περιεχομένου στην Εξέταση Μεροληψιών. 6. Τρόποι Ανάλυσης της Μεροληψίας. Δευτέρα 11 Νοεμβρίου Μάθημα 6: Εισαγωγή στην Αιτιώδη Συσχέτιση Εφαρμογή στην Θεωρία των Μέσων Επικοινωνίας 1. Εισαγωγή στην Αιτιώδη Συσχέτιση. 2. Βασικοί ορισμοί: Εξαρτημένη, Ανεξάρτητη, Ενδιάμεση Μεταβλητή, Προϋποτιθέμενη Συνθήκη 3. Η Αιτιώδης Συσχέτιση στην Θεωρία Τεχνολογικής Αιτιοκρατίας και στην Κοινωνιοκεντρική θεωρία 4. Η Αιτιώδης Συσχέτιση στις Θεωρίες Επιδράσεων των Μέσων Επικοινωνίας και στις Θεωρίες Επιδράσεων επί των Μέσων Επικοινωνίας. Περιπτωσιολογική Ανάλυση: Η Θεωρία Ημερησίας Διάταξης. 5. Μεθοδολογία της Επιστήμης της Επικοινωνίας: Αναλύσεις Ακροατηρίου και Αναλύσεις Περιεχομένου 6. Ποσοτική και Ποιοτική Ανάλυση: Δυνατότητες και Περιορισμοί.
Δευτέρα 17 Νοεμβρίου Εορτή, θα αναγγελθεί, εν ευθέτω χρόνω, νέα ημερομηνία Μάθημα 7: Τα Μέσα Επικοινωνίας ως Ανεξάρτητη Μεταβλητή στις Διεθνείς Σχέσεις: «Επίδραση CNN» 1. Περιεχόμενο Επίδρασης CNN. 2. Τεχνολογική Διάσταση Επίδρασης CNN. 3. Επιτάχυνση και Ανάσχεση ως μέρος της Επίδρασης CNN: Συμβολικά Μέτρα Ασφάλειας και Επιχειρήσεις Αποτροπής. 4. Επίδραση CNN και η Ηγεμονική Λειτουργία της Ειδησεογραφίας. 5. Έλεγχος Επίδρασης CNN. Κριτική Παρουσίαση Ερευνών. 6. Αποτελούν τα Διεθνή Μ.Μ.Ε. Ορθολογικό Μηχανισμό Επιτήρησης Κρίσεων; Δευτέρα 24 Νοεμβρίου Μάθημα 8: Η Επικοινωνιακή Διάσταση της Παγκοσμιοποίησης και η Άνοδος της Κοινωνίας του Δικτύου 1. Οι Τεχνολογικές Εξελίξεις στην Επικοινωνία και η Παγκοσμιοποίηση. 2. Η Παγκοσμιοποίηση της Μαζικής Επικοινωνίας. 3. Η Διαλεκτική Παγκόσμιου Τοπικού (Glocalization). 4. Λογικές και Λειτουργίες στην Δικτυακή Κοινωνία. 5. Ισχύς των Μέσων και Ισχύς επί των Μέσων στην Δικτυακή Κοινωνία. 6. Οι Προκλήσεις για το Έθνος Κράτος. 7. Νέα Μέσα Νέο Περιβάλλον Νέες θεωρίες: Έλεγχος του Τεχνολογικού Ντετερμινισμού. Δευτέρα 1 Δεκεμβρίου Μάθημα 9: Δημοσιογραφία και Διαδίκτυο. Η Επίδραση στα Παραδοσιακά μέσα και η Άνοδος του Πολίτη Δημοσιογράφου. 1. Η Επίδραση της Νέας Τεχνολογίας στο Δημοσιογραφικό Επάγγελμα και στα Παραδοσιακά Ειδησεογραφικά Μέσα. 2. Δικτυωμένος Ατομικισμός και η Εμφάνιση του Πολίτη Δημοσιογράφου. 3. Δημοσιογραφικά Είδη στο Διαδίκτυο: Τυπολογία Διαδικτυακών Δημοσιογράφων. 4. Χαρακτηριστικά Διαδικτυακής Δημοσιογραφίας: Υπερκειμενικότητα Πολυμεσικότητα Διαδραστικότητα. 5. Η Μπλογκόσφαιρα ως ένας Νέος Δημόσιος Χώρος.
Δευτέρα 8 Δεκεμβρίου Μάθημα 10: Κοινωνικά Μέσα και η Παγκοσμιοποίηση της Εξέγερσης 1. Νέα Μέσα Νέες Θεωρίες: Οι Συμπεριφορές των Κοινωνικών Δικτύων. 2. Εξουσία και Κοινωνικά Μέσα. 3. Εκφάνσεις και Περιεχόμενο της Ισχύος στην Δικτυακή Κοινωνία. 4. Η Εξέγερση της Τεχνολογίας και η Τεχνολογία της Εξέγερσης. 5. Περιπτωσιολογικές Αναλύσεις: Από την Αραβική Άνοιξη στους Αγανακτισμένους. Δευτέρα 15 Δεκεμβρίου Μάθημα 11: Λογοκρισία και Έλεγχος του Συμβολικού Περιβάλλοντος 1. Λογοκρισία κι Εθνικό Συμφέρον: μία Δύσκολη Σχέση. 2. Στρατηγικές Ελέγχου του Συμβολικού Περιβάλλοντος. 3. Περιπτωσιολογική Ανάλυση: Η Καθυπόταξη του Γερμανικού Τύπου στους Ναζί. 4. Άμυνα των ειδησεογραφικών Μ.Ε. στην Λογοκρισία: Βασικά Επιχειρήματα. 5. Παγκοσμιοποίηση, Δικτυακή Κοινωνία και Λογοκρισία: Περιορισμοί και δυνατότητες της Nέας Tεχνολογίας. 6. Περιπτωσιολογική Ανάλυση: Τα Σκίτσα του Μωάμεθ, Ασκήσεις Επιβολής στο Παγκοσμιοποιημένο Περιβάλλον. Δευτέρα 22 Δεκεμβρίου Μάθημα 12: Ειδικά Θέματα WikiLeaks & Google Earth 1) H Ιστορία του WikiLeaks: Τα Γεγονότα. 2) Οι Νέες Τεχνολογίες και το WikiLeaks. 3) Το WikiLeaks ως Έκφανση του Δικτυωμένου Ατομικισμού. 4) Οι Συνέργειες με τα Μαζικά Μέσα. 5) Η Κανονιστική Θεωρία για το WikiLeaks. 6) Τεχνοφιλικές και Τεχνοφοβικές Αφηγήσεις στο WikiLeaks. 7) Η Εικόνα του Διεθνούς Συστήματος Κρατών στο WikiLeaks. 8) GoogleEarth: Περιεχόμενο και Λειτουργία. 9) GoogleEarth Αξιολόγηση με βάση την Θεωρία Διεθνών Σχέσεων. Δευτέρα 12 Ιανουαρίου Μάθημα 13: Ηλεκτρονικά Παιχνίδια ως Μέσο Επικοινωνίας 1. Ιστορική Εξέλιξη του Μέσου. 2. Κανόνες, Περιεχόμενο και Διαδικασίες. 3. Οι Επιδράσεις στους Χρήστες: Διαδικασίες και Τεκμηρίωση. 4. Πολιτικές Διεργασίες και Ιδεολογικά Πλαίσια. 5. Ηλεκτρονικά Παιχνίδια και το Διεθνές Πολιτικό Περιβάλλον.
Ε. Διευκρινήσεις για τις Εργασίες 1. Στόχος των εργασιών είναι οι φοιτητές να διευρύνουν τις συνθετικές και αναλυτικές τους ικανότητες και να αποκτήσουν νέες. 2. Δεν είναι απαραίτητο να υπάρχει προηγούμενη εμπειρία στην έρευνα. Κατά τη διάρκεια των μαθημάτων γίνονται εκτενείς αναφορές τόσο σε όρους, όσο και στη μεθοδολογία της έρευνας. 3. Οι εργασίες είναι υποχρεωτικές. 4. Οι εργασίες συνεισφέρουν το 20% της συνολικής βαθμολογίας (2 μονάδες), ενώ στις πολύ καλές δίνεται ως επιβράβευση μία επιπλέον μονάδα. Η επιβράβευση αφορά όχι μόνο το τελικό αποτέλεσμα, αλλά και την εργώδη προσπάθεια προς το αποτέλεσμα αυτό. 5. Οι εργασίες είναι ατομικές και έχουν μέγεθος 2.000 λέξεις (χωρίς την βιβλιογραφία). 6. Παραδίδονται σε κείμενο Word ενώ γίνεται και παρουσίαση σε Powerpoint. Η παρουσίαση έχει στόχο την εξοικείωση των φοιτητών με την επαφή τους με ένα «κοινό», ώστε να ενδυναμωθεί η επιχειρηματολογία τους και η επικοινωνιακή τους στάση. 7. Οι εργασίες θα δοθούν στο διδάσκοντα σε αρχική μορφή, θα γίνει εκτεταμένος σχολιασμός και στην συνέχεια θα επιστραφούν για τελικές διορθώσεις έτσι ώστε να εξαλειφθούν τα βασικά λάθη. 8. Απαγορεύεται αυστηρά (μα πολύ αυστηρά) η λογοκλοπή. Κατά τη διάρκεια του μαθήματος θα γίνει εκπαίδευση στην αποτελεσματική χρήση των πηγών. Ο σχολιασμός των εργασιών στην αρχική τους φάση θα σας βοηθήσει να αποσαφηνίσετε τις «ορθές πρακτικές». 9. Στο πλαίσιο του μαθήματος θα γίνει μεθοδολογικό σεμινάριο για το πώς γίνονται οι παραπομπές, πώς συγκροτείται το θεωρητικό πλαίσιο, την αναζήτηση βιβλιογραφικών πηγών και την ρητορική του επιστημονικού κειμένου. Το σεμινάριο επεξηγεί τον συγκεκριμένο τρόπο γραφής κάθε ακαδημαϊκής εργασίας, ο οποίος είναι ενιαίος: από μια εργασία για κάποιο μάθημα, μέχρι την παρουσία σας σε επιστημονικά συνέδρια και την γραφή κειμένου για επιστημονικά περιοδικά. 10. Οι καλές εργασίες αποτελούν πρόκριμα για την ένταξη όποιου φοιτητή το επιθυμεί στην Ομάδα Έρευνας σε Ρητορική Επικοινωνία και Πειθώ.
ΣΤ. Προτεινόμενα Θέματα για τις Εργασίες 1. Η αντίληψη ότι τα μέσα είναι ισχυρά τους δίνει ισχύ. Εξετάστε την φαντασιακή θέσπιση της ισχύος των ΜΜΕ και τις συνέπειές της. Επισκόπηση βιβλιογραφίας στο third person effect. 2. Σε πρακτικά από κοινοβουλευτικές συζητήσεις που θα σας δοθούν, καταγράψτε το είδος των αναφορών στην ισχύ των μέσων επικοινωνίας. Ποιες ανάγκες εξυπηρετούν αυτές οι αναφορές; 3. Ο άγγλος θεωρητικός J.Blumler είχε δηλώσει πριν μία δεκαετία ότι οι εξελίξεις που επιφέρει η νέα επικοινωνιακή τεχνολογία θέτουν σε αχρηστία θεωρίες όπως η Σπειροειδής Γραμμή της Σιωπής και η Καλλιέργεια της Κοινής Γνώμης (cultivation). Ελέγξτε τις υποθέσεις μίας από αυτές τις θεωρίες σε σχέση με το σημερινό πεδίο των ΜΜΕ. Επαληθεύονται οι προβλέψεις του; 4. Πώς επιδρά το blogging στην διαδικασία της ημερήσιας διάταξης; Επισκόπηση βιβλιογραφίας. 5. Κάντε κριτική ανάλυση και παρουσίαση των βιβλίων «Η δημοσιογραφία στην Ελλάδα και την Τουρκία» και «Η Ελληνοτουρκική Σύγκρουση Η Οπτική του Τύπου». Ποια είναι η συνεισφορά της κοινωνιολογίας των ειδήσεων στην ανάλυση των Ελληνοτουρκικών; 6. Καταγράψτε τα θέματα του δελτίου ειδήσεων σε δύο τηλεοπτικούς σταθμούς, έναν κρατικό και έναν ιδιωτικό για μία εβδομάδα. Με ποια ειδησεογραφικά κριτήρια επελέγησαν τα θέματα σε κάθε περίπτωση; 7. Με ποιο τρόπο μπορεί η διαδικασία παραγωγής ειδήσεων να απομειώσει την αποτρεπτική ικανότητα ενός κράτους; 8. Κάντε ανάλυση μεροληψίας για μία εβδομάδα στα τεύχη δύο εφημερίδων με διαφορετική πολιτική τοποθέτηση χρησιμοποιώντας την τυπολογία του Baker. 9. Ελέγξτε την άποψη: «η μεροληψία ενυπάρχει στο βλέμμα που κοιτάζει». Κάντε βιβλιογραφική επισκόπηση στην θεωρία εχθρικών μέσων. 10. Πόσο αντικειμενικά πιστεύετε ότι είναι τα μέσα επικοινωνίας μίας χώρας που βρίσκεται σε εμπόλεμη κατάσταση; Επισκόπηση βιβλιογραφίας. 11. Βρείτε επιστημονικές αποδείξεις που να τεκμηριώνουν την άποψη ότι «η γη είναι επίπεδη». (επισκόπηση βιβλιογραφίας) 12. Θεωρείτε ότι το διαδίκτυο μπορεί να προσφέρει δυνατότητες αντίστασης στην κυρίαρχη ερμηνεία που προωθούν τα μέσα μαζικής ενημέρωσης; Αναλύστε με βάση συγκεκριμένα παραδείγματα.
13. Ποιος ο ρόλος του διαδικτύου στην ενίσχυση της διεθνούς τρομοκρατίας; 14. Ποιος ο ρόλος της νέας επικοινωνιακής τεχνολογίας στο κίνημα των αγανακτισμένων; 15. Σε ποιο βαθμό και με ποιο τρόπο τα ηλεκτρονικά παιχνίδια διαμορφώνουν στους συχνούς χρήστες συνειδήσεις, ταυτότητες και αντιλήψεις για το πολιτικό περιβάλλον; Επισκόπηση βιβλιογραφίας. 16. Εξετάστε τον τρόπο με τον οποίο συγκεκριμένα ηλεκτρονικά παιχνίδια υποστηρίζουν προπαγανδιστικά αφηγήματα Διεθνών Σχέσεων ( π.χ. Πόλεμος κατά Τρομοκρατίας). 17. Εξετάστε τα σενάρια και τις διαδικασίες μίας σειράς ηλεκτρονικών παιχνιδιών σε όρους θεωριών των Διεθνών Σχέσεων. 18. Επιλέξτε ένα από τα δύο θέματα και αναλύστε τα επιχειρήματα και τις αντιδράσεις: (α) Καρτούν κατά του Μωάμεθ σε Γαλλικά περιοδικά. (β) Ταινία κατά του Μωάμεθ στο Χόλλυγουντ. 19. Πατριωτισμός και (αυτό)λογοκρισία στις ΗΠΑ μετά την 11/9. Επισκόπηση της βιβλιογραφίας. 20. Ασκήσεις ελέγχου του συμβολικού περιβάλλοντος στην «Δικτυακή Κοινωνία»: Περιπτωσιολογική έρευνα για τις στρατηγικές της Κίνας. 21. Ασκήσεις ελέγχου του συμβολικού περιβάλλοντος στην «Δικτυακή Κοινωνία»: Νέα επικοινωνιακή τεχνολογία, λογοκρισία και Αραβική Άνοιξη. 22. Ποια είναι η εικόνα του διεθνούς συστήματος κρατών που προβάλλεται από τα WikiLeaks; Ποια θεωρία των Διεθνών Σχέσεων επιβεβαιώνεται;