Έρευνα Εργατικού Δυναμικού - Α Τρίμηνο 2016 - Κατά το Α Τρίμηνο του 2016 ο αριθμός των απασχολουμένων ανήλθε σε 3.606.344 άτομα και των ανέργων σε 1.195.084. Το ποσοστό ανεργίας κατά τη διάρκεια του Α τριμήνου 2016 διαμορφώθηκε στο 24,9%, έναντι 24,4% του προηγούμενου τριμήνου και 26,6% του Α Τριμήνου του 2016. Η απασχόληση μειώθηκε κατά 1,0% σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο και αυξήθηκε κατά 2,9% σε σχέση με το Α Τρίμηνο του.ο αριθμός των ανέργων εμφάνισε άνοδο κατά 1,7% σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο και μείωση κατά 6,1% σε σχέση με το Α Τρίμηνο του. Το φαινόμενο της παρατεταμένης υψηλής ανεργίας των νέων (ηλικίες 15-24), αν και μικρότερης έκτασης συγκρινόμενο με ένα χρόνο πριν, παραμένει άκρως ανησυχητικό, καθώς το 50,9% αυτών αποτυγχάνει να εισέλθει στην αγορά εργασίας, ενώ οι μακροχρόνια άνεργοι (οι αναζητούντες εργασία για χρονικό διάστημα άνω των 12 μηνών) αποτελούν τη συντριπτική πλειοψηφία (70,3%) του συνόλου των ανέργων. Σε σταθερά ανοδική πορεία κινείται η απασχόληση στο σύνολο της οικονομίας σύμφωνα με τα αποτελέσματα που προκύπτουν από την προσφάτως δημοσιευθείσα Τριμηνιαία Έρευνα Εργατικού της ΕΛ.ΣΤΑΤ., για το Α Τρίμηνο του 2016. Πιο αναλυτικά, σε ετήσια βάση ο συνολικός αριθμός των Απασχολουμένων κατέγραψε αύξηση (2,9%) σε σύγκριση με το Α Τρίμηνο του, με κυριότερο χαρακτηριστικό την εκτόξευση του αριθμού των Εργοδοτών κατά 18% (πάνω από 40.000 άτομα). Παράλληλα, συνεχίζεται η ανοδική τάση των Μισθωτών (Α Τρίμηνο 2016/: 5,8%), η οποία κινείται σε λίγο χαμηλότερα επίπεδα από τη σύγκριση των Δ Τριμήνων (6,2%). Η μοναδική απόκλιση στη συνολικά ανακάμπτουσα εικόνα της απασχόλησης αποτυπώνεται στην παρατεταμένη μείωση του αριθμού των Αυτοαπασχολουμένων (-5,8%), η οποία δεν εμφανίζει σημάδια αποκλιμάκωσης. Σε τριμηνιαία βάση (Α Τρίμηνο 2016/Δ Τρίμηνο ) καταγράφεται υποχώρηση του συνόλου των Απασχολουμένων κατά 1%, με μοναδική εξαίρεση την ομάδα των Εργοδοτών, ο αριθμός των οποίων αυξήθηκε κατά 1,7%. Αντίθετα, οι Αυτοαπασχολούμενοι και οι Μισθωτοί εμφανίζουν υποχώρηση κατά 1,4% και 0,9% αντίστοιχα, γεγονός που μεταφράζεται στη σωρευτική απώλεια περίπου 34.000 θέσεων εργασίας, σε σύγκριση με το τελευταίο τρίμηνο του. Ενθαρρυντικά είναι τα μηνύματα που εκπέμπει ο κλάδος του Εμπορίου, καθώς, αν και σε μικρότερη κλίμακα σε σχέση με το προηγούμενο τρίμηνο (Δ Τρίμηνο : 6,5%), το σύνολο των απασχολουμένων αυξήθηκε σε ετήσια βάση κατά 2,1%. Τη θετικότερη επίδοση κατέγραψε η ομάδα των Εργοδοτών (Α Τρίμηνο 2016/: 12,0%), ακολουθούμενη από τους Μισθωτούς (3,8%), ενώ και στο συγκεκριμένο κλάδο όπως και στη συνολική απασχόληση ο αριθμός των Αυτοαπασχολουμένων κινήθηκε πτωτικά (-5,0%), αντίρροπα δηλαδή σε σχέση με τη γενικότερη βελτίωση στο σύνολο του Εμπορίου. 1
Σε τριμηνιαία ανάλυση (Α Τρίμηνο 2016/Δ Τρίμηνο ) η υποχώρηση της απασχόλησης στο Εμπόριο (-1,8%) είναι μεγαλύτερης έντασης σε σχέση με εκείνη που καταγράφεται για το γενικό σύνολο (-1,0%). Εντούτοις, η θετική είδηση προκύπτει από την αύξηση των Αυτοαπασχολουμένων κατά 1,6%, μία εξέλιξη που ανακόπτει την αρνητική επί τρία συναπτά τρίμηνα πτωτική τους πορεία. Όσον αφορά στους Εργοδότες και στους Μισθωτούς του Εμπορίου και σε σύγκριση με το τελευταίο τρίμηνο του, ο αριθμός τους βαίνει μειούμενος κατά 2,4% και 2,7% αντίστοιχα. Η καταλυτική συμβολή του Εμπορίου στην τόνωση της απασχόλησης, επιβεβαιώνεται και στο Α Τρίμηνο του τρέχοντος έτους, καθώς αρχίζει πλέον να εδραιώνεται η αναλογία των εργαζομένων του κλάδου ως προς το γενικό σύνολο σε επίπεδα άνω του 18,0% (18,2%). Την ίδια στιγμή, θα πρέπει να δοθεί έμφαση στην ενδυνάμωση της ιδιαίτερα μικρού μεγέθους επιχειρηματικότητας με στόχο τη σταθεροποίηση, σε πρώτη φάση, του αριθμού των Αυτοαπασχολουμένων, ο οποίος κυμαίνεται περίπου στις 160.000. Με αυτόν τον τρόπο θα αποφευχθούν οι τάσεις συγκέντρωσης σε βασικούς κλάδους της οικονομίας, καθιστώντας εφικτή τη διασφάλιση συνθηκών υγιούς ανταγωνισμού και απρόσκοπτης λειτουργίας της αγοράς. Παράλληλα, ο κλάδος του Τουρισμού κινείται σε καλύτερα επίπεδα από τη συνολική εικόνα της απασχόλησης στο Α Τρίμηνο του 2016. Η κατακόρυφη άνοδος του συνόλου των απασχολουμένων σε ετήσια βάση (Α Τρίμηνο 2016/: +26.500 θέσεις εργασίας ή 9,6%) προέρχεται κατά κύριο λόγο από την εκτίναξη του αριθμού των Εργοδοτών (25,8%) και λιγότερο από εκείνον των Μισθωτών (8,7%) και των Αυτοαπασχολουμένων (6,4%). Σε γενικές γραμμές, τα στοιχεία από την Τριμηνιαία Έρευνα Εργατικού Δυναμικού του Α τριμήνου του 2016 χαρακτηρίζονται ως ελπιδοφόρα, καθώς δεν θα πρέπει να λησμονείται το γεγονός πως για τρία συνεχόμενα τρίμηνα είναι σε ισχύ μέτρα περιορισμού στην κίνηση κεφαλαίων (capital controls), τα οποία υφίστανται, αν και με κάποια χαλάρωση, έως και σήμερα. Παρά τις αρχικές αναταράξεις, η αγορά εργασίας απορρόφησε ικανοποιητικά το σοκ και παρουσίασε σημάδια βελτίωσης. Ιδιαίτερα ο κλάδος του Εμπορίου επιδεικνύει σημάδια ανάκαμψης και απορρόφησης των ασκούμενων πιέσεων, παραμένει ωστόσο να διαπιστωθεί κατά πόσο η βελτίωση αυτή θα έχει διάρκεια και βεβαίως ποιες θα είναι οι εξελίξεις στο αμέσως επόμενο χρονικό διάστημα, ιδιαίτερα στον νευραλγικό τομέα των Αυτοαπασχολουμένων. 2
ΕΤΟΣ 2016 Α Τρίμηνο Α. Ποσοστό Ανεργίας Δ Τρίμηνο Α Τρίμηνο Ανεργία (%) 24,9 % 24,4% 26,6 % Β. Ανεργία (%) κατά περιφέρεια Περιφέρειες Α Τρίμηνο 2016 Α Τρίμηνο Ανατολική Μακεδονία και Θράκη 23,9 24,8 Κεντρική Μακεδονία 25,4 27,4 Δυτική Μακεδονία 33,3 29,0 Ήπειρος 25,7 25,5 Θεσσαλία 27,8 26,8 Ιόνια Νησιά 19,6 28,9 Δυτική Ελλάδα 30,0 29,0 Στερεά Ελλάδα 27,7 26,4 Αττική 23,4 26,7 Πελοπόννησος 20,6 23,9 Βόρειο Αιγαίο 18,5 20,2 Νότιο Αιγαίο 21,2 25,4 Κρήτη 28,3 27,2 Σύνολο Χώρας 24,9 26,6 Γ. Ποσοστό Ανεργίας ανά ομάδα ηλικιών Ηλικία Α Τρίμηνο 2016 Α Τρίμηνο 15-24 50,9% 51,9% 25-29 35,9% 39,7% 30-44 23,4% 25,7% 45-64 20,4% 20,4% 65+ 12,3% 9,3% Σύνολο 24,9% 26,6% 3
ΟΙ ΕΤΗΣΙΕΣ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΤΗΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ Ετήσιες μεταβολές 2016/ Απασχολούμενοι στο σύνολο της οικονομίας 2,3% 3,0% 2,9% 0,6% Απασχολούμενοι στον κλάδο του Εμπορίου 7,4% 6,5% 2,1% 3,3% ΟΙ ΕΤΗΣΙΕΣ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΤΟΥ ΑΡΙΘΜΟΥ ΤΩΝ ΕΡΓΟΔΟΤΩΝ 2016/ Εργοδότες στο σύνολο της οικονομίας 14,6% 13,6% 18,0% 1,2% Εργοδότες στον κλάδο του Εμπορίου 17,5% 12,4% 12,0% -1,8% ΟΙ ΕΤΗΣΙΕΣ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΤΟΥ ΑΡΙΘΜΟΥ ΤΩΝ ΑΥΤΟΑΠΑΣΧΟΛΟΥΜΕΝΩΝ 2016/ Αυτοαπασχολούμενοι στο σύνολο της οικονομίας -4,2% -4,8% -5,8% -1,8% Αυτοαπασχολούμενοι στον κλάδο του Εμπορίου -4,5% -4,1% -5,0% -1,1% ΟΙ ΕΤΗΣΙΕΣ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΤΗΣ ΜΙΣΘΩΤΗΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ 2016/ Μισθωτή απασχόληση στο σύνολο της οικονομίας 4,2% 6,2% 5,8% 1,6% Μισθωτή Απασχόληση στον κλάδο του Εμπορίου 12,3% 11,1% 3,8% 7,8% ΤΡΙΜΗΝΙΑΙΕΣ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΣΤΗΝ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗ ΤΟ 2016/ Δ ΤΡΙΜΗΝΟ Τριμηνιαίες μεταβολές Α ΤΡΙΜΗΝΟ 2016 Δ ΤΡΙΜΗΝΟ ΜΕΤΑΒΟΛΗ (%) Συνολική Απασχόληση 3.606.300 3.641.700-1,0% Απασχόληση στο Εμπόριο 655.200 667.500-1,8% 4
ΟΙ ΤΡΙΜΗΝΙΑΙΕΣ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΤΟΥ ΑΡΙΘΜΟΥ ΤΩΝ ΕΡΓΟΔΟΤΩΝ ΤΟ 2016/ Δ ΤΡΙΜΗΝΟ Α ΤΡΙΜΗΝΟ 2016 Δ ΤΡΙΜΗΝΟ ΜΕΤΑΒΟΛΗ (%) Συνολική Απασχόληση 267.800 263.200 1,7% Απασχόληση στο Εμπόριο 71.700 73.500-2,4% ΟΙ ΤΡΙΜΗΝΙΑΙΕΣ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΤΟΥ ΑΡΙΘΜΟΥ ΤΩΝ ΑΥΤΟΑΠΑΣΧΟΛΟΥΜΕΝΩΝ ΤΟ 2016/ Δ ΤΡΙΜΗΝΟ Α ΤΡΙΜΗΝΟ 2016 Δ ΤΡΙΜΗΝΟ ΜΕΤΑΒΟΛΗ (%) Συνολική Απασχόληση 824.900 836.900-1,4% Απασχόληση στο Εμπόριο 160.600 158.000 1,6 % ΟΙ ΤΡΙΜΗΝΙΑΙΕΣ ΜΕΤΑΒΟΛΕΣ ΤΗΣ ΜΙΣΘΩΤΗΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ ΤΟ 2016/ Δ ΤΡΙΜΗΝΟ Α ΤΡΙΜΗΝΟ 2016 Δ ΤΡΙΜΗΝΟ ΜΕΤΑΒΟΛΗ (%) Συνολική Απασχόληση 2.371.900 2.393.800-0,9% Απασχόληση στο Εμπόριο 391.400 402.300-2,7% Η ΕΞΕΛΙΞΗ ΤΗΣ ΑΠΑΣΧΟΛΗΣΗΣ Αριθμός απασχολουμένων στο σύνολο της οικονομίας Αριθμός απασχολούμενων στον κλάδο του Εμπορίου Συμμετοχή του Εμπορίου στη συνολική απασχόληση 2016 3.671.100 3.641.700 3.606.300 3.504.400 676.800 667.500 655.200 641.700 18,4% 18,3% 18,2% 18,3% 5