ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ

ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, 21.2.2017 COM(2017) 84 final ΕΚΘΕΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠΗΣ ΠΡΟΣ ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ σχετικά με την υλοποίηση της χρηματοδοτικής βοήθειας που χορηγείται στις υπερπόντιες χώρες και εδάφη στο πλαίσιο του 11ου Ευρωπαϊκού Ταμείου Ανάπτυξης EL EL

Εισαγωγή Η απόφαση για τη σύνδεση ΥΧΕ-ΕΕ 1 θεσπίζει το νομικό πλαίσιο για τις σχέσεις μεταξύ των υπερπόντιων χωρών και εδαφών 2 (ΥΧΕ), των κρατών μελών με τα οποία είναι συνδεδεμένα και της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Σύμφωνα με τη Συνθήκη για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης 3 (ΣΛΕΕ), σκοπός της απόφασης για τη σύνδεση ΥΧΕ-ΕΕ είναι η στήριξη της βιώσιμης ανάπτυξης των ΥΧΕ και η προώθηση των αξιών της Ένωσης στον ευρύτερο κόσμο. Οικονομική στήριξη στις ΥΧΕ παρέχεται κυρίως μέσω του Ευρωπαϊκού Ταμείου Ανάπτυξης (ΕΤΑ), με ποσό ύψους 364,5 εκατ. EUR που διατίθεται στο πλαίσιο του 11ου ΕΤΑ-ΥΧΕ για την περίοδο προγραμματισμού 2014-2020 4. Σύμφωνα με το άρθρο 91 της απόφασης για τη σύνδεση ΥΧΕ-ΕΕ, η παρούσα έκθεση επισημαίνει την πρόοδο που έχει συντελεστεί στην υλοποίηση των πόρων του 11ου ΕΤΑ για τις ΥΧΕ για το έτος 2016. Δημοσιονομικοί πόροι βάσει του 11ου ΕΤΑ-ΥΧΕ Οι πόροι του 11ου ΕΤΑ που διατίθενται για τις ΥΧΕ κατανέμονται στα ακόλουθα κονδύλια, βάσει του παραρτήματος 2 της απόφασης για τη σύνδεση ΥΧΕ-ΕΕ: 229,5 εκατ. EUR για τα εδαφικά (διμερή) κονδύλια 100 εκατ. EUR για την περιφερειακή συνεργασία και ολοκλήρωση 21,5 εκατ. EUR για τη χρηματοδότηση της ανθρωπιστικής βοήθειας και της βοήθειας έκτακτης ανάγκης, ή της στήριξης σε περίπτωση διακυμάνσεων των εξαγωγικών εσόδων 5 εκατ. EUR για τη χρηματοδότηση επιδοτήσεων επιτοκίου και τεχνικής βοήθειας, μέσω του επενδυτικού μέσου ΥΧΕ της ΕΤΕπ 8,5 εκατ. EUR για μελέτες και τεχνική βοήθεια σύμφωνα με το άρθρο 81 της απόφασης για τη σύνδεση ΥΧΕ-ΕΕ. Σύμφωνα με τα κριτήρια που καθορίζονται στην απόφαση για τη σύνδεση ΥΧΕ-ΕΕ, δεκαέξι ΥΧΕ θεωρούνται επιλέξιμες για εδαφικά κονδύλια στο πλαίσιο του 11ου ΕΤΑ 5. 1 Απόφαση 2013/755/EE του Συμβουλίου για τη σύνδεση των Υπερπόντιων Χωρών και Εδαφών με την Ευρωπαϊκή Ένωση. 2 Οι υπερπόντιες χώρες και εδάφη της ΕΕ είναι η Γροιλανδία, η Νέα Καληδονία και τα εξαρτημένα εδάφη, η Γαλλική Πολυνησία, οι Γαλλικές περιοχές του νοτίου ημισφαιρίου και της Ανταρκτικής, οι Νήσοι Γουόλις και Φουτούνα, ο Άγιος Πέτρος και Μικελόν, ο Άγιος Βαρθολομαίος, η Αρούμπα, η Μπονέρ, το Κουρασάο, η Σάμπα, ο Άγιος Ευστάθιος, ο Άγιος Μαρτίνος, η Ανγκουίλα, οι Νήσοι Κάιμαν, οι Νήσοι Φόκλαντ, οι Νήσοι Νότια Γεωργία και Νότιες Σάντουιτς, το Μονσεράτ, οι Νήσοι Πίτκερν, η Αγία Ελένη και τα εξαρτώμενα εδάφη (καλούμενα σήμερα Αγία Ελένη, Ασενσιόν και Τριστάν ντα Κούνια), το Βρετανικό έδαφος της Ανταρκτικής, τα Βρετανικά εδάφη του Ινδικού Ωκεανού, οι Νήσοι Τερκς και Κάικος, οι Βρετανικές Παρθένοι Νήσοι, οι Βερμούδες. 3 Τέταρτο μέρος της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης (C 326/47 της 26.10.2012). 4 L210 της 6.8.2013, σ. 1 - Εσωτερική συμφωνία μεταξύ των αντιπροσώπων των κυβερνήσεων των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, συνελθόντων στο πλαίσιο του Συμβουλίου, για τη χρηματοδότηση της βοήθειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης βάσει του πολυετούς δημοσιονομικού πλαισίου, για την περίοδο 2014 έως 2020, δυνάμει της συμφωνίας εταιρικής σχέσης ΑΚΕ-ΕΚ, καθώς και για τη χορήγηση χρηματοδοτικής ενίσχυσης στις Υπερπόντιες Χώρες και Εδάφη για τις οποίες ισχύει το τέταρτο μέρος της Συνθήκης για τη λειτουργία της Ευρωπαϊκής Ένωσης 5 Στο παράρτημα 1 της παρούσας έκθεσης παρατίθεται ο κατάλογος των ενδεικτικών επιμέρους εδαφικών και περιφερειακών κονδυλίων. 2

Επισημαίνεται ότι η Γροιλανδία χρηματοδοτείται απευθείας από τον γενικό προϋπολογισμό της ΕΕ βάσει της «απόφασης για τη Γροιλανδία» 6. Τα περιφερειακά προγράμματα έχουν ως στόχο την ενίσχυση της συνεργασίας μεταξύ των ΥΧΕ της ίδιας περιοχής που μοιράζονται παρόμοιες προκλήσεις και προτεραιότητες. Οι δράσεις που χρηματοδοτούνται στο πλαίσιο της περιφερειακής κατανομής υποστηρίζουν την κατάρτιση και εφαρμογή ολοκληρωμένων περιφερειακών προγραμμάτων και σχεδίων για την αντιμετώπιση των εν λόγω προκλήσεων. Ενθαρρύνονται ενεργά οι εταιρικές σχέσεις με άλλες πηγές χρηματοδότησης, συμπεριλαμβανομένων άλλων χρηματοδοτικών μέσων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, μέσω της συνεργασίας με τις γειτονικές χώρες ΑΚΕ και/ή τρίτες χώρες, καθώς και με τις εξόχως απόκεντρες περιοχές της ΕΕ. Διαδικασία προγραμματισμού για το 11ο ΕΤΑ-ΥΧΕ Η απόφαση για τη σύνδεση ΥΧΕ-ΕΕ 7 θεσπίζει μια ειδική για τις ΥΧΕ διαδικασία προγραμματισμού. Σε αντίθεση με τις χώρες της Αφρικής, της Καραϊβικής και του Ειρηνικού (ΑΚΕ), ο προγραμματισμός δεν βασίζεται σε εθνικά ενδεικτικά προγράμματα αλλά οργανώνεται γύρω από διαδικασία ενός σταδίου, που συνίσταται στην εκπόνηση εγγράφου προγραμματισμού το οποίο έχει δύο συνιστώσες: α) τη στρατηγική απόκρισης της ΕΕ (μέρος Α) και β) το έγγραφο δράσης (μέρος Β). Τα έγγραφα προγραμματισμού ΥΧΕ εγκρίνονται με μία μόνο επίσημη απόφαση της Επιτροπής, η οποία καλύπτει τόσο τους στρατηγικούς προσανατολισμούς όσο και τον λεπτομερή σχεδιασμό του προγράμματος. Αυτό σημαίνει ότι δεν μπορεί να εγκριθεί έγγραφο προγραμματισμού πριν από την κατάρτιση και την επίσημη συμφωνία της στρατηγικής, καθώς και εγγράφου δράσης. Η δημοσιονομική στήριξη αποτελεί τον προτιμώμενο τρόπο υλοποίησης όσον αφορά τα εδαφικά κονδύλια στις ΥΧΕ. Οι ΥΧΕ διατηρούν την πρωταρχική ευθύνη για την κατάρτιση των εγγράφων προγραμματισμού, κυρίως όσον αφορά τις προτεραιότητες στις οποίες βασίζονται οι στρατηγικές τους και για τη διασφάλιση των αναγκαίων διαβουλεύσεων σε τοπική κλίμακα. Κατόπιν αιτήσεως των ΥΧΕ, τεχνική βοήθεια διατίθεται για την πλαισίωση των ΥΧΕ στη διαδικασία προγραμματισμού, σύμφωνα με το άρθρο 81 της απόφασης για τη σύνδεση ΥΧΕ- ΕΕ. Ειδική καθοδήγηση παρασχέθηκε στις ΥΧΕ για την υποστήριξη των διάφορων πτυχών της διαδικασίας προγραμματισμού για την περίοδο 2014-2020: Λεπτομερείς οδηγίες προγραμματισμού, που απευθύνονται ειδικά στις ΥΧΕ, εκπονήθηκαν και χρησίμευσαν ως βάση για την καθοδήγηση των χωρών και εδαφών. Οι εν λόγω κατευθυντήριες γραμμές περιλαμβάνουν καθοδήγηση καθώς και ειδικά υποδείγματα σχετικά με τα διάφορα στάδια εκπόνησης του εγγράφου προγραμματισμού. Οι κατευθυντήριες γραμμές για τη δημοσιονομική στήριξη της ΕΕ (παράρτημα 10) περιλαμβάνουν ειδική, πιο ευέλικτη, καθοδήγηση όσον αφορά την έγκριση και τη διαχείριση των πράξεων δημοσιονομικής στήριξης στις ΥΧΕ. Προκειμένου να προωθηθεί η συνεργασία μεταξύ των ΥΧΕ, των χωρών ΑΚΕ/γειτονικών χωρών και των εξόχως απόκεντρων περιοχών, συντάχθηκε 6 Με την απόφαση 2014/137/ΕΕ του Συμβουλίου για τις σχέσεις μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αφενός, και της Γροιλανδίας και του Βασιλείου της Δανίας, αφετέρου, διατίθενται 217,8 εκατ. EUR για την περίοδο 2014-2020 στο πλαίσιο της συνεργασίας μεταξύ της Ένωσης και της Γροιλανδίας σε τομέα αμοιβαίου ενδιαφέροντος. 7 Μέρος τέταρτο της απόφασης για τη σύνδεση ΥΧΕ-ΕΕ 3

σημείωμα προσανατολισμού για την ενθάρρυνση κοινών σχεδίων που χρηματοδοτούνται από το ΕΤΑ και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Περιφερειακής Ανάπτυξης (ΕΤΠΑ). Διενέργεια διαβουλεύσεων Εκτενείς διαβουλεύσεις μεταξύ των ΥΧΕ και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής (σε επίπεδο κεντρικών υπηρεσιών και αντιπροσωπειών) έχουν πραγματοποιηθεί από την έναρξη της περιόδου προγραμματισμού. Η διαδικασία προγραμματισμού για τις ΥΧΕ δρομολογήθηκε κατά το 12ο φόρουμ ΥΧΕ- ΕΕ που πραγματοποιήθηκε τον Δεκέμβριο του 2013, μετά την έκδοση της απόφασης για τη σύνδεση ΥΧΕ-ΕΕ και την έγκριση του σχετικού δημοσιονομικού πλαισίου. Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή παρουσίασε τα ενδεικτικά χρηματοδοτικά κονδύλια και τις οδηγίες προγραμματισμού στις ΥΧΕ και στα κράτη μέλη με τα οποία συνδέονται οι ΥΧΕ, και δρομολόγησε τη διαδικασία διαβούλευσης με στόχο την επίτευξη συμφωνίας σχετικά με πιθανούς τομείς συνεργασίας. Έκτοτε, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει υποστηρίξει ενεργά τις ΥΧΕ καθ όλη τη διάρκεια της διαδικασίας προγραμματισμού με τη χορήγηση χρηματοδότησης και/ή τη διευκόλυνση της διοργάνωσης ειδικών σεμιναρίων, εργαστηρίων και συνεδρίων ώστε να δοθεί το έναυσμα για προβληματισμό σχετικά με κοινές προτεραιότητες και στόχους. Με βάση τα αποτελέσματα δύο περιφερειακών διασκέψεων ΥΧΕ που διοργανώθηκαν για τις ΥΧΕ του Ειρηνικού (Νοέμβριος 2014) και τις ΥΧΕ της Καραϊβικής (Φεβρουάριος 2015), που ενθάρρυναν την περιφερειακή συνεργασία με τους παράγοντες εκτός ΥΧΕ στην περιοχή και επέτρεψαν να προχωρήσει ο εντοπισμός από τις ΥΧΕ των τομέων (και των υποτομέων) επικέντρωσης για τα δύο περιφερειακά προγράμματα (κλιματική αλλαγή και βιοποικιλότητα για το περιφερειακό πρόγραμμα του Ειρηνικού, και βιώσιμη ενέργεια και θαλάσσια βιοποικιλότητα για το περιφερειακό πρόγραμμα της Καραϊβικής), το 2016 διοργανώθηκαν πολλά άλλα εργαστήρια και συνεδριάσεις, με σκοπό τη διευκόλυνση του διαλόγου μεταξύ των διαφόρων εμπλεκομένων και την πρόοδο της διαδικασίας προγραμματισμού. Δύο περιφερειακές συνεδριάσεις διαβούλευσης για τις ΥΧΕ της Καραϊβικής πραγματοποιήθηκαν, αντιστοίχως, τον Φεβρουάριο και τον Σεπτέμβριο του 2016, και επέτρεψαν να προχωρήσει η φάση προσδιορισμού του περιφερειακού προγράμματος της Καραϊβικής, ενώ μια τρίτη συνεδρίαση διαβούλευσης προγραμματίζεται για τις αρχές του 2017, προκειμένου να ολοκληρωθεί η διαμόρφωσή του. Επιπλέον, εργαστήριο για το θεματικό πρόγραμμα του 11ου ΕΤΑ πραγματοποιήθηκε τον Φεβρουάριο του 2016 και έδωσε την ευκαιρία στις ΥΧΕ να επιτύχουν γενική συναίνεση σχετικά με τους βασικούς τομείς προτεραιότητας για τους δύο τομείς επικέντρωσης (βιώσιμη ενέργεια και κλιματική αλλαγή, συμπεριλαμβανομένης της μείωσης του κινδύνου καταστροφών). Εκτενείς διαβουλεύσεις πραγματοποιήθηκαν επίσης μεταξύ των ΥΧΕ του Ειρηνικού, οι οποίες επέτρεψαν όχι μόνο να προχωρήσει η διαδικασία προγραμματισμού, αλλά και να μελετηθεί επίσης το ενδεχόμενο επίτευξης περαιτέρω προόδου στον τομέα της περιφερειακής ολοκλήρωσης, καθώς και της συνεργασίας με τις γειτονικές χώρες ΑΚΕ. Στο πλαίσιο αυτό, σε εξέλιξη βρίσκονται οι διαβουλεύσεις για την καλύτερη διερεύνηση και τον καθορισμό πιθανών συνεργειών μεταξύ του περιφερειακού προγράμματος των κρατών ΑΚΕ και του περιφερειακού προγράμματος των ΥΧΕ της περιοχής του Ειρηνικού. 4

Επιπλέον, εξέλιξη σημείωσε ο προβληματισμός σχετικά με τις στρατηγικές προτεραιότητες μέσω των οργάνων διαλόγου της ένωσης που συστάθηκε δυνάμει της απόφασης για τη σύνδεση ΥΧΕ-ΕΕ. Σε τεχνικό επίπεδο, το 2016 διοργανώθηκαν τέσσερις τριμερείς συναντήσεις μεταξύ της Επιτροπής, εκπροσώπων των ΥΧΕ και των κρατών μελών με τα οποία συνδέονται, παρέχοντας ευκαιρία για διάλογο μεταξύ της Επιτροπής, των ΥΧΕ και των εκπροσώπων των κρατών μελών. Επιπλέον, τον Ιούνιο του 2016 συγκροτήθηκε ομάδα εργασίας για την εφαρμογή της εταιρικής σχέσης για το περιβάλλον και την κλιματική αλλαγή,η οποία επικεντρώθηκε στη «συνιστώσα βιώσιμης ενέργειας» της θεματικής δέσμης, επιβεβαιώνοντας την ισχυρή δέσμευση των ΥΧΕ στον τομέα αυτό. Η εν λόγω ομάδα εργασίας συγκροτήθηκε παράλληλα και σύμφωνα με τα αποτελέσματα της 2ης διάσκεψης κορυφής για τη βιώσιμη ενέργεια, στην οποία συμμετείχαν οι υπουργοί ενέργειας των ΥΧΕ, διασφαλίζοντας πολιτική υποστήριξη σε υψηλό επίπεδο. Σε πολιτικό επίπεδο, το 14ο φόρουμ ΥΧΕ-ΕΕ του Φεβρουαρίου 2016 που βασίστηκε στα συμπεράσματα του 13ου φόρουμ ΥΧΕ -ΕΕ του 2015 - επανέλαβε την αμοιβαία δέσμευση σε σημαντικά θέματα κοινού ενδιαφέροντος, όπως η κλιματική αλλαγή, τις ευκαιρίες επενδύσεων και ανάπτυξης για τις ΥΧΕ, καθώς και την ανάγκη κοινών προσεγγίσεων κατά την αναζήτηση λύσεων, συμβάλλοντας έτσι άμεσα στα θεματικά και περιφερειακά προγράμματα. Ειδικότερα, η υπογραφή κοινής δήλωσης μεταξύ της Ευρωπαϊκής Ένωσης και είκοσι δύο υπερπόντιων χωρών και εδαφών για ενισχυμένη συνεργασία στον τομέα της βιώσιμης ενέργειας 8 ενίσχυσε τους δεσμούς μεταξύ των δεσμεύσεων των υπερπόντιων χωρών και εδαφών στον τομέα της ενεργειακής πολιτικής και της στήριξης που θα μπορούσε να δοθεί από την Ευρωπαϊκή Ένωση μέσω των πόρων που διατίθενται στο πλαίσιο του 11ου Ευρωπαϊκού Ταμείου Ανάπτυξης, και επανέλαβε την ισχυρή δέσμευση των ΥΧΕ για τη βιώσιμη ενέργεια, σύμφωνα με την παγκόσμια συμφωνία για την κλιματική αλλαγή που επιτεύχθηκε κατά τη Διάσκεψη του Παρισιού για την κλιματική αλλαγή (COP 21). Δέσμευση που επιβεβαιώθηκε εκ νέου κατά τη 2η σύνοδο κορυφής των Υπουργών Ενέργειας των ΥΧΕ τον Ιούνιο του 2016. Τέλος, οι τριμερείς συναντήσεις μεταξύ της Επιτροπής, των τοπικών/περιφερειακών διατακτών για τις ΥΧΕ και των κρατών μελών με τα οποία συνδέονται οι ΥΧΕ, στο περιθώριο του 14ου Φόρουμ ΥΧΕ-ΕΕ, έδωσαν την ευκαιρία να συζητηθούν και να αντιμετωπιστούν τυχόν θέματα που συνδέονται με τον προγραμματισμό και την υλοποίηση των χρηματοδοτικών πόρων, και να προγραμματιστούν συγκεκριμένα οι προσεχείς ενέργειες με τις επιμέρους ΥΧΕ, καθώς και σε περιφερειακό επίπεδο. Η κατάσταση το 2016 Κατά τη διάρκεια του 2015 είχε καθοριστεί ο στρατηγικός προσανατολισμός των προγραμμάτων και είχαν προταθεί οι τομείς επικέντρωσης για όλα τα προγράμματα. Στη βάση αυτή, το 2016 επιτεύχθηκε αξιοσημείωτη πρόοδος σε ό, τι αφορά τον προσδιορισμό και τη διαμόρφωση των προγραμμάτων. 8 Κοινή δήλωση της Ευρωπαϊκής Ένωσης και των υπερπόντιων χωρών και εδαφών Γροιλανδίας, Νέας Καληδονίας, Γαλλικής Πολυνησίας, Γαλλικών Εδαφών του Νοτίου Ημισφαιρίου και της Ανταρκτικής, Νήσων Γουόλις και Φουτούνα, Άγιου Πέτρου και Μικελόν, Άγιου Βαρθολομαίου, Αρούμπα, Μπονέρ, Κουρασάο, Σάμπα, Άγιου Ευστάθιου, Άγιου Μαρτίνου, Ανγκουίλα, Νήσων Κάιμαν, Νήσων Φόκλαντ, Μονσεράτ, Πίτκερν, Αγίας Ελένης, Ασενσιόν και Τριστάν ντα Κούνια, Νήσων Τερκς και Κάικος, Βρετανικών Παρθένων Νήσων, Βερμούδων για ενισχυμένη συνεργασία στον τομέα της βιώσιμης ενέργειας 5

Στο πλαίσιο αυτό, αξίζει να υπενθυμιστεί ότι οι προτεινόμενοι τομείς επικέντρωσης για τα εδαφικά κονδύλια ομαδοποιούνται σαφώς γύρω από βασικά θέματα, τα οποία σε γενικές γραμμές περιλαμβάνουν: τα περιβαλλοντικά ζητήματα, την κλιματική αλλαγή, τις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας και τη μείωση των κινδύνων καταστροφών (5 από τις 16 ΥΧΕ, ήτοι το 21 % του συνόλου των ενδεικτικών εδαφικών κονδυλίων του 11ου ΕΤΑ) την κοινωνική ανάπτυξη (νεολαία) ή την απασχόληση/επαγγελματική ένταξη και την εκπαίδευση/επαγγελματική κατάρτιση (5 από τις 16 ΥΧΕ, ήτοι το 33 % των ενδεικτικών εδαφικών κονδυλίων του 11ου ΕΤΑ) τον βιώσιμο τουρισμό (3 από τις 16 ΥΧΕ, ήτοι το 26 % των ενδεικτικών εδαφικών κονδυλίων του 11ου ΕΤΑ) τη συνδεσιμότητα και την προσβασιμότητα/ψηφιακή ανάπτυξη (3 από τις 16 ΥΧΕ, ήτοι το 20 % των ενδεικτικών εδαφικών κονδυλίων του 11ου ΕΤΑ). Στην περίπτωση των περιφερειακών προγραμμάτων, οι σχετικές προτάσεις για τομείς επικέντρωσης είναι οι εξής: Καραϊβική: βιώσιμη ενέργεια και θαλάσσια βιοποικιλότητα Ειρηνικός Ωκεανός: περιβάλλον και βιώσιμη διαχείριση των φυσικών πόρων. Υποτομείς: α) κλιματική αλλαγή και β) βιοποικιλότητα Ινδικός Ωκεανός: παρακολούθηση, διαχείριση, διατήρηση του χερσαίου και θαλάσσιου οικοσυστήματος θεματικό πρόγραμμα (όλες οι ΥΧΕ): βιώσιμη χρήση των φυσικών πόρων. Υποτομείς: α) κλιματική αλλαγή, καθώς και μείωση του κινδύνου καταστροφών και β) βιώσιμη ενέργεια. Οι προτεραιότητες αυτές ευθυγραμμίζονται με τον στόχο της βιώσιμης ανάπτυξης, και καλύπτουν με τον τρόπο αυτό τους τρεις πυλώνες της ανάπτυξης - οικονομική ανάπτυξη, κοινωνική ανάπτυξη και προστασία του περιβάλλοντος, όπως περιγράφονται στους στόχους της απόφασης για τη σύνδεση ΥΧΕ-ΕΕ. Όσον αφορά τα εδαφικά κονδύλια, οι περισσότερες ΥΧΕ έχουν προτείνει ως μέθοδο υλοποίησης τη στήριξη του προϋπολογισμού και, σε πολλές περιπτώσεις, τούτο αποτελεί θετική εξέλιξη σε σχέση με την προγενέστερη μέθοδο υλοποίησης του έργου, ιδίως για την Μπονέρ, το Κουρασάο, τη Γαλλική Πολυνησία, τη Σάμπα, τον Άγιο Ευστάθιο και τις Νήσους Γουόλις και Φουτούνα. Στο πλαίσιο αυτό, η Επιτροπή υποστηρίζει προγράμματα δημοσιονομικής στήριξης μέσω τακτικού διαλόγου, και παρέχει επίσης ad hoc υποστήριξη με τη μορφή τεχνικής βοήθειας (ΤΒ) αν υπάρξει ανάγκη (δηλ. για να αξιολογηθεί η επιλεξιμότητα της δημοσιονομικής στήριξης ή για να περιληφθεί πίστωση για τεχνική βοήθεια στα προγράμματα στο πλαίσιο του 11ου ΕΤΑ, γεγονός που θα επιτρέψει την οικοδόμηση ικανοτήτων, καθώς και προς αρωγή της τοπικής διοίκησης στην εφαρμογή του 11ου ΕΤΑ). Το 2016 χαρακτηρίστηκε από την πλήρη κινητοποίηση τεχνικής βοήθειας για τη στήριξη των εθνικών και περιφερειακών διατακτών κατά τη διαδικασία προγραμματισμού, σύμφωνα με το άρθρο 81 της απόφασης για τη σύνδεση ΥΧΕ-ΕΕ. Στο τέλος του 2016, καταρτίστηκαν συμβάσεις ή μελέτες τεχνικής βοήθειας, συνολικού ύψους 2,71 εκατ. EUR, για να καθοριστούν οι τομεακές στρατηγικές των ΥΧΕ ή για να προσδιοριστεί η επιλεξιμότητα των ΥΧΕ για δημοσιονομική στήριξη. 6

Στο εδαφικό επίπεδο, δέκα από τα δεκαέξι προγράμματα έχουν ενοποιημένη στρατηγική και έχουν περάσει τη φάση προσδιορισμού (συγκεκριμένα Ανγκουίλα, Νήσοι Φώκλαντ, Γαλλική Πολυνησία, Νέα Καληδονία, Νήσοι Πίτκερν, Σάμπα, Άγιος Ευστάθιος, Άγιος Πέτρος και Μικελόν, Νήσοι Τερκς και Κάικος, Νήσοι Γουόλις και Φουτούνα), ενώ έξι προγράμματα έχουν ολοκληρώσει επιτυχώς το στάδιο της διαμόρφωσης (Ανγκουίλα, Σάμπα, Άγιος Ευστάθιος, Άγιος Πέτρος και Μικελόν, Νήσοι Τερκς και Κάικος και Νέα Καληδονία). Από αυτά τα έξι προγράμματα, τέσσερα εγκρίθηκαν επίσημα: i) η απόφαση της Επιτροπής σχετικά με το έγγραφο προγραμματισμού του 11ου ΕΤΑ για τις νήσους Άγιος Πέτρος και Μικελόν εγκρίθηκε τον Σεπτέμβριο του 2016, ενώ ii) οι αποφάσεις της Επιτροπής για το έγγραφο προγραμματισμού της Σάμπα, του Άγιου Ευστάθιου και των Νήσων Τερκς και Κάικος εγκρίθηκαν τον Δεκέμβριο του 2016. Το έγγραφο προγραμματισμού για τον Άγιο Πέτρο και Μικελόν υπεγράφη στις 13 Οκτωβρίου 2016 στις Βρυξέλλες από τον Επίτροπο κ. Mimica και τον Πρόεδρο κ. Artano. Επόμενη αποστολή της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τα νησιά Άγιος Πέτρος και Μικελόν τον Οκτώβριο του 2016 προσέφερε την πλατφόρμα για πολιτικό διάλογο και διευκόλυνε την προετοιμασία των εγγράφων εκταμίευσης της πρώτης δόσης, ύψους 7 εκατ. EUR, η οποία καταβλήθηκε τον Δεκέμβριο του 2016. Σε περιφερειακό επίπεδο, είναι σε εξέλιξη το στάδιο προσδιορισμού για τα περιφερειακά προγράμματα των χωρών της Καραϊβικής και του Ειρηνικού. Λαμβανομένης υπόψη της προόδου που σημειώθηκε το 2016, το 2017 θα είναι κρίσιμο έτος για την εταιρική σχέση ΕΕ-ΥΧΕ, αφού και οι δύο πλευρές δεσμεύτηκαν να εγκρίνουν πολλά άλλα προγράμματα στο πλαίσιο του 11ου ΕΤΑ κατά το πρώτο εξάμηνο του έτους. Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) Στο πλαίσιο του επενδυτικού μέσου ΥΧΕ 9 για τη χρηματοδότηση επιδοτήσεων επιτοκίου και τεχνικής βοήθειας (5 εκατ. EUR από τη χρηματοδότηση του 11ου ΕΤΑ για τις ΥΧΕ) το οποίο διαχειρίζεται η ΕΤΕπ, 600 000 EUR χρησιμοποιήθηκαν για επιδότηση επιτοκίου για μια επιχείρηση στην Ταϊτή (Γαλλική Πολυνησία). Η απόφαση για τη σύνδεση ΥΧΕ-ΕΕ προβλέπει επίσης περαιτέρω χρηματοδότηση (ύψους έως 100 εκατ. EUR κατά την περίοδο 2014-2020) από την ΕΤΕπ από τους ίδιους πόρους της. Στο πλαίσιο του κονδυλίου ιδίων πόρων των ΥΧΕ 10, η ΕΤΕπ συνήψε μία σύμβαση δανείου με τη Νέα Καληδονία το 2015, χορηγώντας επενδυτικό δάνειο ύψους 20 εκατ. EUR για την κατασκευή νέου νοσοκομείου που θα καταστεί το κεντρικό νοσοκομείο για ολόκληρη την επικράτεια και θα αντικαταστήσει τα υφιστάμενα τέσσερα νοσοκομεία. Το έργο εκτελείται σε στενή συνεργασία με τη Γαλλική Υπηρεσία Ανάπτυξης (Agence Française de Developpement). Μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας κύρωσης της συμφωνίας εγγύησης από όλα τα κράτη μέλη, το δάνειο εκταμιεύθηκε πλήρως την 1η Σεπτεμβρίου 2016. Ατενίζοντας το μέλλον Η διατήρηση της δυναμικής καθ όλη τη διάρκεια του 2017 θα είναι καθοριστική προκειμένου να ολοκληρώσουν αποτελεσματικά οι ΥΧΕ την εδαφική διαδικασία 9 Δημιουργήθηκε βάσει του παραρτήματος II Γ της απόφασης 2001/822/ΕΚ του Συμβουλίου με κονδύλια του ΕΤΑ για την προώθηση εμπορικώς βιώσιμων επιχειρήσεων. 10 Δύο νέα έργα συνολικού ύψους 60 εκατ. EUR περίπου έχουν αναπτυχθεί στους τομείς της ανανεώσιμης ενέργειας και των ΤΠΕ. 7

προγραμματισμού και να σημειώσουν ταχεία και αποτελεσματική πρόοδο όσον αφορά τον προγραμματισμό των περιφερειακών κονδυλίων, μεταξύ άλλων μέσω ενισχυμένου συντονισμού. Το προσεχές έτος θα είναι επίσης καθοριστικό για περαιτέρω προβληματισμό σχετικά με την αναπτυξιακή συνεργασία της ΕΕ με τις ΥΧΕ, υπό το πρίσμα των αποτελεσμάτων της αξιολόγησης των επιδόσεων του 11ου ΕΤΑ που αναμένεται να πραγματοποιηθεί στις αρχές του 2017. 8