ΘΕΜΑ : α. «Πρόσθετη ειδική εισφορά υπέρ ΙΚΑ - ΤΕΑΜ των απασχολουμένων σε υπόγειες στοές μεταλλείων λιγνιτωρυχείων και σε υποθαλάσσιες εργασίες, για το σύνολο του ασφ/κού τους χρόνου. (άρθρο 7 παρ. 1 του Ν. 2556/97). β. Πρόσθετη ειδική εισφορά υπέρ ΙΚΑ-ΤΕΑΜ των ασφ/νων του ΙΚΑ που απασχολούνται σε ειδικές κατηγορίες επαγγελμάτων, για τους οποίους τα όρια ηλικίας συντ/σης είναι ευνοϊκότερα αυτών που ισχύουν για τους λοιπούς ασφ/νους(αρθρ.7 παρ. 2 του Ν.2556/97 2556/97)» Σxετ: α) Εγκ. 110/92, 107/93, 27/97, της Διοίκησης ΙΚΑ β) Το με αριθ. πρωτ. 160/97/10.2.98 έγγραφο της Γενικής Γραμματείας Κοινωνικών Ασφαλίσεων. Σας κοινοποιούμε τις διατάξεις του άρθρου 7 παρ.1 και 2 του Ν. 2556/ΦΕΚ 270/24-12-97 τ.α' «Μέτρα κατά της εισφοροδιαφυγής, διασφάλιση εσόδων ΙΚΑ & άλλα θέματα» και σας παρέχουμε τις ακόλουθες οδηγίες για την εφαρμογή τους: Α. Πρόσθετη ειδική εισφορά υπέρ ΙΚΑ - ΤΕΑΜ για το σύνολο του ασφ/κού χρόνου των απασχολουμένων σε υπόγειες στοές μεταλλείων - λιγνιτωρυχείων και σε υποθαλάσσιες εργασίες : 1. Όπως είναι γνωστό, σύμφωνα με την παρ. 2 του άρθρου 45 του Ν. 2084/92 (εγκύκλιος 110/92 της Δ/νσής μας) θεσπίστηκε για πρώτη φορά πρόσθετη ειδική εισφορά στο ΙΚΑ - ΤΕΑΜ : α) των απασχολουμένων που υπάγονται στις διατάξεις του Κανονισμού Βαρέων & Ανθυγιεινών Επαγγελμάτων σε ποσοστό 2% (1,25% ασφ/νου-0,75% εργοδότη) και β) των απασχολουμένων σε υπόγειες στοές μεταλλείων - λιγνιτωρυχείων, καθώς και σε υποθαλάσσες εργασίες σε ποσοστό 3% (1% ασφ/νου-2% εργοδότη). Η συγκεκριμένη διάταξη ισχύει από 1-1-93 και αφορά τους μέχρι 31/12/92 ασφ/νους (παλαιούς).
-2-2. Επίσης, σύμφωνα με το Π. Δ/γμα 323/96 (ΦΕΚ 220/9-9-96 τ.α'), οι εργαζόμενοι στις υπόγειες στοές μεταλλείων - λιγνιτωρυχείων δικαιούνται πλήρους σύνταξης από το ΙΚΑ - ΤΕΑΜ σε ηλικία 50 ετών (όπως και στον κύριο φορέα), εφόσον όμως ολόκληρος ο χρόνος με τον οποίο θεμελιώνεται το συνταξιοδοτικό δικαίωμα, έχει πραγματοποιηθεί αποκλειστικά σε υπόγειες στοές. (εγκύκλιος 27/97 της Δ/νσης Παροχών). 3. Στην προαναφερόμενη εγκύκλιο 27/97, αναφέρεται (2η σελίδα παρ. 1), ότι για τη θεμελίωση πλήρους σύνταξης από το ΙΚΑ - ΤΕΑΜ της συγκεκριμένης ομάδας εργαζομένων, απαιτείται αφενός ολόκληρος ο χρόνος με τον οποίο θεμελιώνεται το συνταξιοδοτικό δικαίωμα να έχει πραγματοποιηθεί αποκλειστικά σε υπόγειες στοές μεταλλείων - λιγνιτωρυχείων και αφετέρου να έχει καταβληθεί η ειδική πρόσθετη εισφορά του 3% για το σύνολο αυτό του χρόνου, χωρίς, ωστόσον, να υπήρχε σχετική διάταξη νόμου που να επιβάλλει την ειδική πρόσθετη εισφορά 3% και για τον πριν την 1-1-93 χρόνο ασφάλισης. 4. Το νομοθετικό αυτό κενό έρχεται να καλύψει η παρ. 1 του άρθρου 7 της κοινοποιούμενης διάταξης, με την οποία προστίθεται παρ. 4 στο άρθρθο 4 του Ν. 997/97, και, σύμφωνα με την οποία, η πρόσθετη ειδική εισφορά (3%) των ασφ/νων του ΙΚΑ - ΤΕΑΜ, που απασχολούνται σε υπόγειες στοές μεταλλείων - λιγνιτωρυχείων, καθώς και σε υποθαλάσσιες εργασίες (έγγραφο 160/97/10-2-98 της Γ.Γ.Κ.Α.), καταβάλλεται για το σύνολο του ασφαλιστικού χρόνου, ο οποίος θα απαιτείται κάθε φορά,για τη συνταξιοδότηση της συγκεκριμένης ομάδας ασφ/νων από το ΙΚΑ - ΤΕΑΜ, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 5 του Ν. 997/79. Είναι σαφές, ότι, με τη διάταξη αυτή, δημιουργείται αντιστάθμισμα της δαπάνης που προκαλείται στο ΙΚΑ - ΤΕΑΜ, εξαιτίας της πρόωρης συνταξιοδότησης της εν λόγω κατηγορίας ασφαλισμένων. 5. Έναρξη ισχύος της διάταξης - Υπολογισμός ποσού_. 5.1. Η διάταξη αυτή έχει αναδρομική ισχύ, από 9-9-96, ημερομηνία έναρξης ισχύος του άρθρου 1 του Π.Δ/τος 323/96. 5.2. Το ποσό της συμπληρωματικής αυτής εισφοράς (εκ ποσοστού 3%) υπολογίζεται, για κάθε μήνα, επί των αποδοχών του ασφαλισμένου(δηλαδή επί του συνόλου των συνταξίμων αποδοχών του) κατά την ημερομηνία υποβολής της αιτήσεως του για συνταξιοδότηση από το ΙΚΑ - ΤΕΑΜ και επιβαρύνει εξ'ολοκλήρου τον ασφ/νο. Η εξόφληση του ποσού γίνεται, είτε εφάπαξ, είτε με μηνιαίες ισόποσες άτοκες δόσεις, ο αριθμός των οποίων δεν μπορεί να είναι μεγαλύτερος των 60, οι οποίες θα παρακρατούνται από τη σύνταξη. 5.3. Εξυπακούεται, ότι, στις περιπτώσεις που ο απαιτούμενος για τη θεμελίωση συνταξιοδοτικού δικαιώματος χρόνος, προέρχεται και από προαιρετική ασφάλιση στον κλάδο (ΙΚΑ - ΤΕΑΜ), δεν θα έχει εφαρμογή η παρούσα διάταξη εξαγοράς (παρ. 1 άρθρυ 7 Ν. 2556/979), δεδομένου ότι στις περιπτώσεις αυτές δεν μπορεί να μετατραπεί η σύνταξη σε πλήρη, αφού για
-3- πλήρη σύνταξη απαιτείται όλος ο χρόνος να έχει πραγματοποιηθεί σε υπόγειες στοές. 5.4.Ααμβανομένων υπόψη των διατάξεων των άρθρων 1 και 2 του Π.Δ/τος 323/96, κατά την καταβολή του ποσού της πρόσθετης ειδικής εισφοράς, θα παρουσιασθούν στην πράξη οι εξής δύο περιπτώσεις: (α) Ασφ/νοι του ΙΚΑ - ΤΕΑΜ, απασχολούμενοι στις υπόγειες στοές μεταλλείων - λιγνιτωρυχείων που υπέβαλαν ή θα υποβάλλουν την αίτησή τους για συντ/ση απ'τον κλάδο, από 9-9-96 και μετά. Αυτοί θα καταβάλλουν το ποσό της συμπληρωματικής εισφοράς επί του συνόλου των συνταξίμων αποδοχών τους, όπως προαναφέρθηκε και (β) Συντ/χοι του ΙΚΑ - ΤΕΑΜ της ίδιας ως άνω κατηγορίας, στους οποίους έχει ήδη καταβληθεί μειωμένο ποσό σύνταξης ΙΚΑ - ΤΕΑΜ, που θα υποβάλλουν σχετική αίτηση για απονομή πλήρους σύνταξης, οπότε η καταβολή του ποσού της συμπληρωματικής εισφοράς, θα υπολογισθεί επί των αποδοχών της ασφ/κής κλάσης, στην οποία τους απενεμήθη η σύνταξη του ΙΚΑ - ΤΕΑΜ, όπως αυτή (ασφ/κή κλάση) έχει διαμορφωθεί κατά την ημερομηνία υποβολής του σχετικού αιτήματος τους. Για τη β' κατηγορία δίδεται η λύση αυτή ερμηνευτικά, δεδομένου ότι στη σχετική διάταξη (άρθρο 2 του Π.Δ/τος 323/96) συμπεριλαμβάνονται και οι ήδη συντ/χοι του ΙΚΑ - ΤΕΑΜ. 6. Αρμόδιο Υποκ/μα - Διαδικασία προσδιορισμού σημπληρωματικής εισφοράς ΙΚΑ - ΤΕΑΜ. 6.1. Αρμόδιο Υποκ/μα για την υποβολή και εξέταση του σχετικού συντ/κού αιτήματος του ενδιαφερόμενου, είναι το Υποκ/μα απονομών συντάξεων του τόπου κατοικίας του. 6.2. Έτσι, μετά την υποβολή στο αρμόδιο τμήμα συντάξεων του σχετικού αιτήματος για απονομή σύνταξης, το τμήμα τούτο θα πρέπει να προβεί στη συμπλήρωση του συνημμένου (υπόδ. Νο 1) ενημερωτικού σημειώματος. Οι πληροφορίες για τη συμπλήρωση του θα αντλούνται από το συνταξιοδοτικό φάκελλο του κύριου φορέα αφάλισής του (ΙΚΑ). Στη συνέχεια, το ενημερωτικό αυτό σημείωμα, συμπληρωμένο, θα σταλεί με υπηρεσιακό σημείωμα στο αρμόδιο τμήμα εσόδων του ΙΚΑ του τόπου κατοικίας του, προκειμένου, το τμήμα τούτο (εσόδων), να υπολογίσει το ποσό της πρόσθετης εισφοράς για το συνολικό χρόνο ασφάλισης, εκδίδοντας σχετική απόφαση. Πριν την έκδοση της απόφασης αυτής (συνημ. υπόδειγμα Νο 2), θα πρέπει να ειδοποιηθεί ο ασφ/νος ή ο συνταξιούχος του ΙΚΑ - ΤΕΑΜ, για να ενημερωθεί για το ύψος που ποσού της συμπληρωματικής εισφοράς που πρέπει να καταβάλλει, καθώς και για τον τρόπο της εξόφλησης της (ολική-εφάπαξ καταβολή ή τμηματική, μέχρι του αριθμού των 60 δόσεων), εκδηλώνοντας για το σκοπό αυτό τη σχετική επιλογή του με συμπλήρωση και υπογραφή σχετικής υπεύθυνης δήλωσης.
-4- Μετά τη δήλωση του ασφ/νου για τον τρόπο καταβολής του ποσού, θα εκδοθεί η, κατά τα ανωτέρω, απόφαση, η οποία θα κοινοποιείται στο τμήμα απονομών συντάξεων, για τις δικές του ενέργειες. Τέλος, για δική σας διευκόλυνση και προκειμένου να υπάξει ενιαία αντιμετώπιση από όλα τα Υποκ/τά μας, των ως άνω περιπτώσεων, παραθέτουμε στο τέλος της παρούσας εγκυκλίου : α) Σχέδιο ενημερωτικού σημειώματος, που θα συμπληρώνει το αρμόδιο τμήμα απονομών συντάξεων (Νο 1). β) Σχέδιο απόφασης προσδιορισμού του συνολικού ποσού της συμπληρωματικής ειδικής εισφοράς υπέρ ΙΚΑ - ΤΕΑΜ, που θα εκδίδει το αρμόδιο τμήμα εσόδων (Νο 2). Β. Πρόσθετη, ειδική εισφορά υπέρ ΙΚΑ - ΤΕΑΜ των ασφ/νων του ΙΚΑ που απασχολούνται σε ειδικές κατηγορίες επαγγελμάτων για τους οποίους τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης είναι ευνοϊκότερα των άλλων. 1. Όπως προαναφέρθηκε, με την παρ. 2 του άρθρου 45 του Ν. 2084/92, θεσπίστηκε, από 1-1-93, ειδική πρόσθετη εισφορά υπέρ ΙΚΑ - ΤΕΑΜ, σε ποσοστό 2%, και αφορά τους παλαιούς ασφ/νους, με μοναδικό κριτήριο την απασχόλησή τους σε επαγγέλματα ή εργασίες καλυπτόμνες από τον Κ.Β.Α.Ε. Σκοπός της θέσπισης των διατάξεων αυτών ήταν η εξισορρόπηση της οικονομικής επιβάρυνσης του ΙΚΑ - ΤΕΑΜ από την πρόωρη συνταξιοδότηση των ανωτέρω προσώπων. Δεν συμπεριέλαβαν, όμως, οι ανωτέρω διατάξεις και τα πρόσωπα των ειδικών κατηγοριών επαγγελμάτων που συνταξιοδοτούνται πρόωρα με ειδικές διατάξεις νόμων, τα οποία αναφέρονται με τις διατάξεις της παρ. 4 του άρθρου 24 του ν. 2084/92, και επιβαρύνονται για το σκοπό αυτό με ειδική πρόσθετη εισφορά (επασφάλιστρο), για τον κλάδο σύνταξης του ΙΚΑ, π.χ ηθοποιοί, μουσικοί, χορευτές κ.λ.π. Αντίθετα, με τις διατάξεις της παρ. 2 του άρθρου 32 του Ν. 2084/92, που αφορούν νέους ασφ/νους (απο 1-1-93), η κατά τα ανωτέρω πρόσθετη ειδική εισφορά του 2% καλύπτει τόσο τους υπαγόμενους στον Κ.Β.Α.Ε., όσο κι' αυτούς που υπάγονται στις ειδικές κατηγορίες επαγγελμάτων, για τους οποίους ισχύουν ευνοϊκότερα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης. Οι παραπάνω διατάξεις είχαν ως αποτέλεσμα, να δυσχεραίνεται εξαιρετικά ο έλεγχος στις ανωτέρω επιχειρήσεις, όπου εργαζόμενοι του ιδίου επαγγελματικού κ' εργασιακού χώρου είχαν, διαφορετκό ασφάλιστρο ως προς το ΙΚΑ - ΤΕΑΜ (6% οι παλαιοί - 8% οι νέοι). Έτσι, με την παρ. 2 του άρθρου 7 της κοινοποιούμενης διάταξης, καθιερώνεται πρόσθετη ειδική εισφορά υπέρα ΙΚΑ - ΤΕΑΜ σε ποσοστό 2% και για τους παλαιούς ασφ/νους του ΙΚΑ, που ασχολούνται σε ειδικές κατηγορίες επαγγελμάτων και των οποίων τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης είναι ευνοϊκότερα των άλλων.
2. Έναρξη ισχύος της διάταξης Η ισχύς της διάταξης αρχίζει από 1-2-98, εκτός της κατηγορίας των ασφ/νων που υπάγονται στις ρυθμίσεις, του Π.Δ/τος 212/84 (μουσικοί, χορευτές κ.λ.π.), για την οποία (κατηγορία), ως ημερομηνία έναρξης ισχύος της διάταξης, θεωρείται η ημερομηνία έναρξης ισχύος του Π.Δ/τος, που θα εκδοθεί, προκειμένου να συμπληρωθεί η παρ. 2 του άρθρυ 8 του Καταστατικού του ΙΚΑ - ΤΕΑΜ για καταβολή πλήρους σύνταξης αντί μειωμένης. Τέλος, στην ως άνω κατηγορία ασφαλισμένων που υπάγονται στις ρυθμίσεις του Π.Δ/τος 212/84, (μουσικοί, χορευτές κ.λ.π.), παρέχεται η δυνατότητα καταβολής του ποσού της πρόσθετης ειδικής εισφοράς για το σύνολο του ασφαλιστικού τους χρόνου για τη θεμελίωση πλήρους σύνταξης από το ΙΚΑ - ΤΕΑΜ, (εδ. γ' παρ. 2 του άρθρου 7 του Ν. 2556/97). Η ημερομηνία έναρξης ισχύος της διάταξης αυτής θα καθορισθεί με Π.Δ/γμα, οπότε θα δοθούν νεώτερες οδηγίες. 3. Κοινοποίηση σχετικών Πινάκων ασφαλίστρων του ΙΚΑ - ΤΕΑΜ (συνημ,πίνακες Νο 1 κ' 2). Με τη σύνταξη και κοινοποίηση των κατωτέρω Πινάκων, οι οποίοι αναφέρονται στα ισχύοντα ασφάλιστρα του ΙΚΑ - ΤΕΑΜ,ειδικών περιπτώσεων κατηγοριών ασφαλισμένων, καθώς και κατηγοριών ασφαλισμένων του τ. ΤΑΤ, επιδιώκεται η διευκόλυνση του αντίστοιχου έργου υπηρεσιών μας, τόσο στο επίπεδο της ελεγκτικής διαδικασίας των επιχειρήσεων, όσο και στην αντιμετώπιση των σχετικών ασφαλιστικών θεμάτων. Συνημμένα : α) (2) Υποδείγματα β) (2) Πίνακες Ακριβές Αντίγραφο Η ΤΜΗΜΑΤΑΧΗΣ ΔΙΕΚ/ΣΗΣ & ΠΡΩΤ/ΛΟΥ α. α ΑΡΓ. ΠΑΠΑΣΤΑΥΡΟΥ Ο ΓΕΝΙΚΟΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΣΤΑΘΗΣ ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ