Γεια σου, Είμαι ο Δαμιανός. Το πρώτο μου βιβλίο Ο αδελφός της Ασπασίας έγινε best seller ή ευπώλητο όπως λένε άλλοι, μα αυτό δε χρειάζεται να σου το πω, μιας και το ξέρεις κι εσύ πολύ καλά. Κι εγώ ο πιο νέος συγγραφέας που κέρδισε το Μεγάλο Βραβείο. Το πώς και το γιατί θα το μάθεις στο νέο μου βιβλίο Μεγάλο βραβείο, μεγάλοι μπελάδες - Ο αδελφός της Ασπασίας 2, στο οποίο θα βρεις και τις 10 συμβουλές για να γίνεις ένας καλός συγγραφέας. 1. ΔÔ ÛˆÛÙfi ÁÚ ÈÌÔ Έχεις προσέξει πως κάποια βιβλία παρακαλούμε να μην τελειώσουν ποτέ κι άλλα, πάλι, από την πρώτη κιόλας σελίδα τα βαριόμαστε; Αυτό συμβαίνει γιατί, απλούστατα, όσο πιο άνετα διαβάζεται μια ιστορία τόσο μεγαλύτερος είναι ο κόπος με τον οποίο έχει γραφτεί. Αν, λοιπόν, θες κι εσύ κάποια στιγμή να γράψεις μια ιστορία (Û Ó ÙÈ ÈÎ ÌÔ ) που θα τη ρουφήξουν οι αναγνώστες (fiappleˆ ÂÛ ÚÔ Ê ÙÈ ÈÎ ÌÔ ), τότε καλό θα ήταν να ήξερες κάποιους γενικούς κανόνες συγγραφής (Â Ó È Î appleôèôè applefi ÙÔ appleô ÂÁÒ ÚËÛÈÌÔappleÔÈÒ... Ÿ È fiïôè Â, Â ı ÛÔ appleˆ Î ıâ Ì ÛÙÈÎfi ÌÔ! Ì ÔÈ appleèô ÛËÌ ÓÙÈÎÔ!). Πες ό,τι θες να πεις με τρόπο απλό. Αν χρησιμοποιείς μπερδεμένες εκφράσεις, θα μπερδέψεις και τους αναγνώστες σου. Μερικές φορές νομίζουμε ότι μια γλαφυρή περιγραφή χρειάζεται πολλά επίθετα. Αυτό όμως καλύτερα να το αποφεύγεις. Για παράδειγμα, αντί να γράψεις: «ÚÎÔ Ï È Û È Â ÌÈ ı Ï ÛÛ ÁÚÈ, appleô Â Â Ó ÛÎÔ ÚÔ ÚÒÌ Î È ÙÂÚ ÛÙÈ Î Ì Ù», γράψε: «ÚÎÔ Ï È Û È Â ÌÈ ÓÙ ÚÈ ÛÌ ÓË ı Ï ÛÛ». Όταν γράφεις, προσπάθησε να χρησιμοποιείς πολλές και διαφορετικές λέξεις. Παραδείγματος χάρη, αν θες να γράψεις ξανά για τη βαρκούλα που έπλεε στην ÓÙ ÚÈ - ÛÌ ÓË θάλασσα, τότε στη θέση του επιθέτου ανταριασμένη, βάλε το ÊÔ ÚÙÔ ÓÈ ÛÌ ÓË ÁÚÈÂÌ ÓË
2. ΔÔ ÊÔ ÙË ÁÚ Ê Με άλλον τρόπο γράφουμε μια ιστορία που φανταστήκαμε, με άλλον τρόπο την έκθεση που μας ζητάνε στο σχολείο. Με άλλον τρόπο γράφουμε ένα γράμμα στη γιαγιά μας και με άλλον το email που στέλνουμε στον φίλο μας. Κάθε κείμενο πρέπει να έχει το δικό του ύφος. ( È Ó Î Ù Ê ÚÂÈ Î appleôèô Î ÏËÒÚ fiappleˆ ÂÁÒ Ó ÁÚ ÊÂÈ Û ÓÙ ÈÚÈ ÔÓÙ fiï Ù Ù ÊË ÁÚ Ê,  ÙfiÙ ı ÁÚ ÂÈ ÎÈ Ùfi Ó È Ï Ô appleô ı Á appleëıâ Û Ó Ù ÈÎ ÌÔ ÏÏ ÌË ÓÔ- Ì ÛÂÙ appleˆ Â Ó È Â ÎÔÏÔ! Â Ú ÛÎÂÈ Û Ó Ù Ï ÓÙ Û Ó ÙÔ ÈÎfi ÌÔ!) 3. ÚÔÙ ÛÂÈ Οι προτάσεις είναι ο σκελετός του κειμένου μας. Αν έχουν γραφτεί με τρόπο σωστό μα και πρωτότυπο, τότε και όλο το κείμενο θα είναι το ίδιο σωστό και πρωτότυπο. Θα έλεγα πως υπάρχουν τρεις τρόποι για να σχηματίσεις μια πρόταση: ο απλός τρόπος: υποκείμενο ρήμα αντικείμενο π.χ.: ÌÈ Ófi ı ÏÂÈ Ó ÁÚ ÂÈ ÙÔ ËÌÂÚÔÏfiÁÈfi ÙÔ. Ûapple Û ÙÔÓ ÂÌappleÔ ÂÈ. ο σύνθετος τρόπος: δύο προτάσεις, η μια μετά την άλλη π.χ.: ÌÈ Ófi ı ÏÂÈ Ó ÁÚ ÂÈ ÙÔ ËÌÂÚÔÏfiÁÈfi ÙÔ. Ûapple Û fiìˆ ÙÔÓ ÂÌappleÔ ÂÈ. ο αντιθετικός τρόπος: μία μεγάλη πρόταση, που όμως τώρα λες και το πρώτο μέρος διαφωνεί με το δεύτερο π.χ.: ÌÈ Ófi ı ÏÂÈ Ó ÁÚ ÂÈ ÙÔ Ó Ô ÙÔ ËÌÂÚÔÏfiÁÈÔ, Ó Î È Ë Ûapple Û ÂÈ ÏÏË ÁÓÒÌË. ÚÔÛÔ, appleúôûô! Να μη γράφεις πολύ μεγάλες προτάσεις. Μπορεί να χάσεις και εσύ ο ίδιος το νόημα αυτού που θα ήθελες να πεις.
4. È apple Ú ÁÚ ÊÔÈ Σε κανέναν δεν αρέσει να διαβάζει τη μια σελίδα μετά την άλλη χωρίς να βρίσκει ένα σημείο για να σταματά την ανάγνωση. Γι αυτό, καλό θα είναι, ό,τι κι αν γράφεις, να χρησιμοποιείς παραγράφους. Αν οι προτάσεις είναι ο σκελετός του κειμένου μας, οι παράγραφοι είναι τα χέρια και τα πόδια του. Με τις παραγράφους σε αγγίζει, με τις παραγράφους σε κάνει να θες να προχωρήσεις την ανάγνωση. Και για να τελειώνουμε με τις παραγράφους φρόντισε η κάθε παράγραφος να έχει το δικό της νόημα, να περιγράφει κάτι με σαφήνεια και να κρατά το ενδιαφέρον του αναγνώστη ώστε να προχωρήσει στην επόμενη παράγραφο. ( ÁÁÓÒÌË ÌÂ appleô Â Ò Â ÛÔ Óˆ Ó apple Ú ÂÈÁÌ, ÏÏ Î ÓÂ ÎÈ ÂÛ Î ÙÈ ÌfiÓÔ ÛÔ! æ - ÍÂ Ì Û ÛÙÔ È Ï Ô ÌÔ ÁÈ Ó ÂÈ ÙÈ ÎÚÈ Ò ÂÓÓÔÒ ÌÂ fiï Ù Ù Û ÂÙÈÎ ÌÂ ÙÈ apple Ú ÁÚ - ÊÔ.) 5. ÛÙ ÍË Τα διάφορα σημεία στίξης βοηθάνε το κείμενο που γράφουμε να γίνεται πιο ενδιαφέρον, πιο ζωντανό Κάποιος γνωστός συγγραφέας (fi È Ô Ìapple Ìapple ÌÔ, Ì ÙÂ Î È Ô ÛÙÂÚ ) έχει πει πως με τα σημεία στίξης κάνεις αυτά που γράφεις να αναπνέουν. Η ÙÂÏÂ (.) μας βοηθά να δείξουμε πως με όσα γράψαμε ολοκληρώσαμε μια σκέψη ή περιγραφή π.χ.: Μέσα στην αναστάτωση που έγινε, η θεία Ζωζώ με τις κούτες της χώθηκε στα ενδότερα του ΜεΦιΤεχ. Το ÎfiÌÌ (,) το χρησιμοποιούμε κυρίως για να πούμε μέσα στην ίδια πρόταση δύο κάπως διαφορετικά μεταξύ τους πράγματα π.χ.: ª Û ÛÙËÓ Ó ÛÙ ÙˆÛË appleô ÁÈÓÂ, η θεία Ζωζώ με τις κούτες της χώθηκε στα ενδότερα του ΜεΦιΤεχ. Υπάρχουν κι άλλα σημεία στίξης, αλλά η τελεία και το κόμμα είναι αρκετά για να γράψεις τα πρώτα σου κείμενα. Όταν αποκτήσεις μεγαλύτερη συγγραφική εμπειρία, τότε έλα να μιλήσουμε και για τα άλλα όπως, για παράδειγμα, την παύλα, που θα πρόσεξες πόσο συχνά τη χρησιμοποιώ. Α, να μην το ξεχάσω κι αυτό fi È πολλά θαυμαστικά (!) Άσε τον αναγνώστη να αποφασίσει μόνος του πότε θα θαυμάσει αυτό που έγραψες.
6. appleúôûˆappleèîfiùëù ÙË ÁÚ Ê Λέμε πως η γραφή κάποιου διαθέτει προσωπικότητα όταν αυτός που γράφει χρησιμοποιεί το δικό του ύφος Â Ò Â Ó È ÙÔ ÌÂÁ ÏÔ ÌÔ ÙÔ : ÙÔ ÊÔ Ì ÙÔ ÔappleÔ Ô appleâ- ÚÈÁÚ Êˆ ÛÎ ÂÈ, Î Ù ÛÙ ÛÂÈ Î È Û Ó ÈÛı Ì Ù. Για να το πετύχεις κι εσύ αυτό (Î È ÌËÓ appleâúèì ÓÂÈ Ì ÙËÓ appleúòùë È Î ÙÈ Ù ÙÔÈÔ), εκτός από πλούσιο λεξιλόγιο μπορείς να χρησιμοποιήσεις και μεταφορές. Π.χ., αντί να πεις ένας ÛÎÔÙÂÈÓfi ουρανός, μπορείς να γράψεις ένας ı ÌˆÌ - ÓÔ ουρανός. Κι άλλο παράδειγμα: «Ó È Û ÊÒ ÙÈÌËÙÈÎ appleúfiù ÛË!» Ìapple ΠÛÙËÓ ÎÔ ÓÙ Î È Ë Ì Ì. «º ÓÙ ÔÌ È appleˆ ÛÙ Ì ı Ì Ù Ù Ô ÌÈ Ófi ı appleú appleâè Ó ÂÈ Ì ÙÔ Î È ÙËÓ appleúˆù ÁˆÓ ÛÙÚÈ ÙÔ ÚÁÔ ÙÔ» apple ÚÂ Ó Î ÓÂÈ fióâèú Ë Ûapple Û. «ÂÓ ÙÔ ÓÔÌ ˆ!» ÎÔÊÙ Ï ٠appleú ÁÌ Ù ÛÙË ı ÛË ÙÔ Ô Ìapple Ìapple Î È ÂÁÒ apple Ú ÙËÓ applefiê Û ÌÔ, «ÙÔ Î Óˆ!» ψÛ. Αν, αντί να έγραφα τις λέξεις και τις φράσεις που εδώ έχω υπογραμμίσει, έβαζα όλες τις φορές το «είπε», νομίζετε πως το κείμενό μου θα ήταν το ίδιο ζωντανό; 7. È È ÏÔÁÔÈ Στα λογοτεχνικά κείμενα χρησιμοποιούμε πάρα πολλές φορές τους διαλόγους. Δηλαδή, δεν περιγράφουμε το τι είπε ο ένας ήρωας του έργου μας στον άλλον, αλλά λες και τους αφήνουμε να μιλήσουν και να πούνε τις σκέψεις τους με τα δικά τους λόγια. Π.χ.: «ª, Î Ï, ÂÛ Ó ÁÈ Ù ÛÔ ËÙ ÓÂ Û ÓÂÓÙ ÍÂÈ ;» ÚÒÙËÛ ÂÁÒ ÙËÓ ÂÏÊ ÌÔ. «ª Â Ó È Ë appleúˆù ÁˆÓ ÛÙÚÈ ÛÔ!» ÂÍ ÁËÛÂ Ë Ì Ì. «Ÿ È appleúˆù ÁˆÓ ÛÙÚÈ ÙÔ! Î ÙË appleúˆù ÁˆÓ ÛÙÚÈ Â Ì È!» ÙË ÈfiÚıˆÛÂ Ë Ûapple - Û. Δεν είναι πιο ζωντανό αυτό από το να είχα γράψει: «ÙËÓ appleôú ÁÈ Ù Ù ÙfiÛÔÈ ÓıÚˆappleÔÈ ËÙ Ó applefi ÙËÓ Ûapple Û Ó ÙÔ ÒÛÂÈ Û ÓÂÓÙ ÍÂÈ. ÏÏ Ë Ì Ì ÌÔ ÂÍ ÁËÛ appleˆ Â Ó È ÁÓˆÛÙ Û appleôïïô ÌÈ Î È Â Ó È Ó applefi Ù appleúfiûˆapple ÙÔ È Ï Ô ÌÔ. ŸÌˆ Ë Ûapple Û ı ̈Û Ì ÙË Ì Ì ÌÈ Î È Ë È ıâˆúô Û appleˆ ÂÓ Ù Ó appleïò Ó applefi Ù appleúfiûˆapple ÙÔ È- Ï Ô ÌÔ, ÏÏ Ë appleúˆù ÁˆÓ ÛÙÚÈ ÙÔ»;
8. Í ÚÂÈ ÙÔ ÓfiËÌ ÙˆÓ Ï ÍÂˆÓ appleô ÚËÛÈÌÔappleÔÈ Πολύ συχνά κάποιοι θέλουν να εντυπωσιάσουν τους αναγνώστες τους, χρησιμοποιώντας κάπως ασυνήθιστες και σπάνιες λέξεις, που όμως ακόμα και οι ίδιοι δεν ξέρουν ακριβώς ή τι σημαίνουν ή πώς γράφονται. Π.χ.: ÁÚÈ appleïëû Û ÙÔ Ûapple ÙÈ Î È Ù appleëûâ ÙË ı Ú ÙÔ. (Πού είναι το λάθος; Μια πολύ όμορφη λέξη για να πει κανείς με άλλον τρόπο την πόρτα είναι η θύρα. Αλλά, προσοχή, με Υ. Αν την ίδια λέξη τη γράψουμε με Η, τότε εννοούμε το κυνήγι.) 9. Ú ÊÂ, ÁÚ ÊÂ, ÁÚ Ê Αν θες να γίνεις ένας καλός συγγραφέας, τότε φρόντιζε όσο πιο συχνά και όσο πιο πολύ μπορείς να ƒ º π. 10. È Â, È Â, È Â Ναι, αν στ αλήθεια θες να γίνεις συγγραφέας, τότε θα πρέπει, όσο πιο πολύ και όσο πιο συχνά μπορείς, να π μ π βιβλία (και) άλλων συγγραφέων. Kαλή σου επιτυχία! Μεγάλο βραβείο, μεγάλοι μπελάδες Mάνος Kοντολέων Eικονογράφηση: Tέτη Σώλου