ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ 2009-2014 Επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων 2012/2033(INI) 3.5.2012 ΣΧΕΔΙΟ ΕΚΘΕΣΗΣ σχετικά με την εικαζόμενη μεταφορά και την παράνομη κράτηση ατόμων στις ευρωπαϊκές χώρες από τη CIA: συνέχεια της έκθεσης της προσωρινής επιτροπής σχετικά με την εικαζόμενη χρήση ευρωπαϊκών κρατών από τη CIA για τη μεταφορά και την παράνομη κράτηση ατόμων (TDIP) του ΕΚ (2012/2033(INI)) Επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων Εισηγήτρια: Hélène Flautre Συντάκτρια γνωμοδότησης (*): Sarah Ludford, Επιτροπή Εξωτερικών Υποθέσεων (*) Κοινές συνεδριάσεις επιτροπών Άρθρο 50 του Κανονισμού PR\900932.doc PE487.816v02-00 Eνωμένη στην πολυμορφία
PR_INI ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Σελίδα ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ...3 PE487.816v02-00 2/11 PR\900932.doc
ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ ΤΟΥ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟΥ σχετικά με την εικαζόμενη μεταφορά και την παράνομη κράτηση ατόμων στις ευρωπαϊκές χώρες από τη CIA: συνέχεια της έκθεσης της προσωρινής επιτροπής σχετικά με την εικαζόμενη χρήση ευρωπαϊκών κρατών από τη CIA για τη μεταφορά και την παράνομη κράτηση ατόμων (TDIP) του ΕΚ (2012/2033(INI)) Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, έχοντας υπόψη τη Συνθήκη για την Ευρωπαϊκή Ένωση, και ιδίως τα άρθρα 2, 3, 4, 6, 7 και 21, έχοντας υπόψη τον Χάρτη των Θεμελιωδών Δικαιωμάτων της Ευρωπαϊκής Ένωσης, και ειδικότερα τα άρθρα 1, 2, 3, 4, 18, 19, έχοντας υπόψη την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων και τα πρωτόκολλα αυτής, έχοντας υπόψη τα σχετικά όργανα του ΟΗΕ για ανθρώπινα δικαιώματα, και ειδικότερα το Διεθνές Σύμφωνο για τα Ατομικά και Πολιτικά Δικαιώματα της 16ης Δεκεμβρίου 1966, τη σύμβαση κατά των βασανιστηρίων και άλλης σκληρής, απάνθρωπης και ταπεινωτικής μεταχείρισης ή τιμωρίας της 10ης Δεκεμβρίου 1984 και τα σχετικά πρωτόκολλα αυτής, καθώς και τη διεθνή σύμβαση σχετικά με την προστασία των προσώπων από τη βίαιη εξαφάνιση της 20ής Δεκεμβρίου 2006, έχοντας υπόψη το άρθρο 5 της συνθήκης του Βορείου Ατλαντικού του 1949, έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1236/2005 του Συμβουλίου, της 27ης Ιουνίου 2005, για το εμπόριο ορισμένων αντικειμένων δυναμένων να χρησιμοποιηθούν για τη θανατική ποινή, για βασανιστήρια ή άλλη σκληρή, απάνθρωπη ή ταπεινωτική μεταχείριση ή τιμωρία 1, έχοντας υπόψη το πρόγραμμα της Στοκχόλμης Μια ανοικτή και ασφαλής Ευρώπη που εξυπηρετεί και προστατεύει τους πολίτες 2 και την Ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, το Συμβούλιο, την Ευρωπαϊκή Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή και την Επιτροπή των Περιφερειών της 20ής Απριλίου 2010 «Για ένα χώρο ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης στην υπηρεσία των πολιτών της Ευρώπης: Σχέδιο δράσης για την εφαρμογή του προγράμματος της Στοκχόλμης» (COM(2010) 0171), έχοντας υπόψη τις κατευθυντήριες γραμμές σχετικά με την πολιτική της ΕΕ έναντι τρίτων χωρών όσον αφορά τα βασανιστήρια και άλλες μορφές σκληρής, απάνθρωπης και ταπεινωτικής μεταχείρισης ή τιμωρίας, έχοντας υπόψη τη δήλωση των Βρυξελλών της 6ης διάσκεψης των κοινοβουλευτικών επιτροπών για την εποπτεία των υπηρεσιών πληροφοριών και ασφάλειας των κρατών 1 ΕΕ L 200 της 30.7.2005, σ.1. 2 ΕΕ C 115 της 4.5.2010, σ. 1. PR\900932.doc 3/11 PE487.816v02-00
μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης, της 1ης Οκτωβρίου 2010, έχοντας υπόψη τη συλλογική μελέτη των Ηνωμένων Εθνών σχετικά με τις διεθνείς πρακτικές όσον αφορά τη μυστική κράτηση στο πλαίσιο της καταστολής της τρομοκρατίας, από τον ειδικό εισηγητή για την προώθηση και την προστασία των δικαιωμάτων του ανθρώπου και των θεμελιωδών ελευθεριών στο πλαίσιο της καταστολής της τρομοκρατίας, Martin Scheinin από τον ειδικό εισηγητή για τα βασανιστήρια και άλλες μορφές σκληρής, απάνθρωπης ή ταπεινωτικής μεταχείρισης ή τιμωρίας, Manfred Nowak την ομάδα εργασίας για την αυθαίρετη κράτηση, που εκπροσωπήθηκε από την αντιπρόεδρό της, Shaheen Sardar Ali και την ομάδα εργασίας για τις βίαιες ή ακούσιες εξαφανίσεις, που εκπροσωπήθηκε από τον πρόεδρό της, Jeremy Sarkin 1, έχοντας υπόψη την έκθεση του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΗΕ του ειδικού εισηγητή για τα βασανιστήρια και άλλες μορφές σκληρής, απάνθρωπης ή ταπεινωτικής μεταχείρισης ή τιμωρίας, που εστιάζει στις επιτροπές έρευνας για μεθόδους και πρακτικές βασανιστηρίων και λοιπών μορφών κακής μεταχείρισης 2, έχοντας υπόψη την έκθεση του ειδικού εισηγητή για την προώθηση και προστασία των δικαιωμάτων του ανθρώπου και των θεμελιωδών ελευθεριών στο πλαίσιο της καταστολής της τρομοκρατίας, Martin Scheinin, με τίτλο «Συλλογή ορθών πρακτικών για τα νομικά και θεσμικά πλαίσια και τα μέτρα που εξασφαλίζουν τον σεβασμό των δικαιωμάτων του ανθρώπου από τις υπηρεσίες πληροφοριών στο πλαίσιο της καταστολής της τρομοκρατίας, περιλαμβανομένης της εποπτείας τους» 3, έχοντας υπόψη τη συνεισφορά του Συμβουλίου της Ευρώπης, και ειδικότερα το έργο του πρώην Ύπατου Αρμοστή για τα ανθρώπινα δικαιώματα, Thomas Hammarberg, και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Πρόληψη των Βασανιστηρίων, καθώς και τα σχετικά ψηφίσματα της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του Συμβουλίου της Ευρώπης, και ειδικότερα αυτά με τον τίτλο «Εικαζόμενες μυστικές κρατήσεις και παράνομες διακρατικές μεταφορές κρατουμένων με τη συμμετοχή των κρατών μελών του Συμβουλίου της Ευρώπης» 4 και «Μυστικές κρατήσεις και παράνομες μεταφορές κρατουμένων με τη συμμετοχή κρατών μελών του Συμβουλίου της Ευρώπης: δεύτερη έκθεση» 5, και την έκθεση της Επιτροπής Νομικών Υποθέσεων και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης του Συμβουλίου της Ευρώπης με τίτλο «Κατάχρηση του κρατικού απορρήτου και της εθνικής ασφάλειας: εμπόδια στον κοινοβουλευτικό και δικαστικό έλεγχο των παραβιάσεων των ανθρωπίνων δικαιωμάτων» 6, έχοντας υπόψη τις προσφυγές στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων Al- Nashiri κατά Πολωνίας και Abu Zubaydah κατά Λιθουανίας, έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 25ης Νοεμβρίου 2009 σχετικά με την ανακοίνωση της Επιτροπής προς το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο ένας χώρος 1 A/HRC/13/42 της 19.2.2010. 2 A/HRC/19/61 της 18.1.2012. 3 A/HRC/14/46 της 17.5.2010. 4 Ψήφισμα 1507 (2006). 5 Ψήφισμα 1562 (2007). 6 Έγγραφο 12714 της 16.9.2011. PE487.816v02-00 4/11 PR\900932.doc
ελευθερίας, ασφάλειας και δικαιοσύνης στην υπηρεσία των πολιτών το πρόγραμμα της Στοκχόλμης 1, έχοντας υπόψη τα ψήφισματά του της 14ης Φεβρουαρίου 2007 2 και της 19ης Φεβρουαρίου 2009 3 σχετικά με την εικαζόμενη χρήση ευρωπαϊκών κρατών από τη CIA για τη μεταφορά και την παράνομη κράτηση ατόμων, έχοντας υπόψη τα ψηφίσματά του σχετικά με το Γκουαντάναμο, και ειδικότερα αυτά της 9ης Ιουνίου 2011 για το Γκουαντάναμο: επικείμενη απαγγελία θανατικής ποινής 4, της 4ης Φεβρουαρίου 2009 σχετικά με την επιστροφή και επανεγκατάσταση των κρατουμένων στις εγκαταστάσεις του Γκουαντάναμο 5 και της 13ης Ιουνίου 2006 σχετικά με την κατάσταση των κρατουμένων στο Γκουαντάναμο 6, και τις συστάσεις του προς το Συμβούλιο της 10ης Μαρτίου 2004, για το δικαίωμα των κρατουμένων του Γκουαντάναμο για δίκαιη δίκη 7, έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 15ης Δεκεμβρίου 2010 σχετικά με την κατάσταση όσον αφορά τα θεμελιώδη δικαιώματα στην Ευρωπαϊκή Ένωση (2009) ουσιαστική εφαρμογή μετά την έναρξη ισχύος της Συνθήκης της Λισαβόνας 8, έχοντας υπόψη το ψήφισμά του της 14ης Δεκεμβρίου 2011 σχετικά με την αντιτρομοκρατική πολιτική της ΕΕ: κυριότερα επιτεύγματα και μελλοντικές προκλήσεις 9, έχοντας υπόψη την ομιλία του Jacques Barrot, αντιπροέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, στο Στρασβούργο την 17η Σεπτεμβρίου 2008 10, έχοντας υπόψη τις δηλώσεις της Επιτροπής σχετικά με την ανάγκη να διεξαγάγουν τα ενεχόμενα κράτη μέλη έρευνες για εικαζόμενη συμμετοχή στο πρόγραμμα παράδοσης κρατουμένων και μυστικής κράτησης της CIA, και τα έγγραφα, περιλαμβανομένων τεσσάρων επιστολών προς την Πολωνία, τεσσάρων προς τη Ρουμανία και δύο προς τη Λιθουανία την περίοδο μεταξύ 2007 και 2010, τις οποίες η Επιτροπή γνωστοποίησε στον εισηγητή, έχοντας υπόψη την επιστολή της 29ης Νοεμβρίου 2005 της Προεδρίας της ΕΕ προς την Υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ, Condoleezza Rice, με την οποία ζητούσε οποιαδήποτε «διευκρίνιση μπορούσαν να παράσχουν οι ΗΠΑ σχετικά με τις εν λόγω αναφορές [εικαζόμενη κράτηση και μεταφορά και παράνομη κράτηση ατόμων στις ευρωπαϊκές χώρες από τη CIA υπόπτων για τρομοκρατία σε ή μέσω κρατών μελών της ΕΕ] με την προσδοκία να καθησυχαστούν τα κοινοβούλια και το κοινό», 1 ΕΕ C 285 E, 21.10.2010, σ.12. 2 ΕΕ C 287 E της 29.11.2007, σ. 309. 3 ΕΕ C 76 Ε της 25.3.2010, σ. 51. 4 Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2011)0271. 5 ΕΕ C 67 Ε της 18.3.2010, σ. 91. 6 ΕΕ C 300 E της 9.12.2006. σ. 136. 7 ΕΕ C 102 Ε της 28.4.2004, σ. 521. 8 Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2010)0483. 9 Κείμενα που εγκρίθηκαν, P7_TA(2011)0577. 10 ΟΜΙΛΙΑ/08/716, «Une politique visant à assurer l effectivité des droits fondamentaux sur le terrain» (Μια πολιτική για την επί τούτω εξασφάλιση της αποτελεσματικότητας των ανθρωπίνων δικαιωμάτων). PR\900932.doc 5/11 PE487.816v02-00
έχοντας υπόψη την 2748η/2749η συνεδρίαση του Συμβουλίου Γενικών Υποθέσεων και Εξωτερικών Σχέσεων της 15ης Σεπτεμβρίου 2006, όπου συζητήθηκε το θέμα «Καταπολέμηση της τρομοκρατίας Εγκαταστάσεις μυστικής κράτησης», έχοντας υπόψη τη δήλωση της ΕΕ της 7ης Μαρτίου 2011 κατά την 16η συνεδρίαση του Συμβουλίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων σχετικά με την προαναφερθείσα συλλογική μελέτη του ΟΗΕ για τις μυστικές κρατήσεις, έχοντας υπόψη το άρθρο με τίτλο «Καταστολή της τρομοκρατίας και δικαιώματα του ανθρώπου» των Villy Sovndal, Gilles de Kerchove και Ben Emmerson, που δημοσιεύτηκε στο τεύχος της 19ης Μαρτίου 2012 του εντύπου European Voice, έχοντας υπόψη την απάντηση της Υπουργού Εξωτερικών των ΗΠΑ, Condoleezza Rice, της 5ης Δεκεμβρίου 2005 στην επιστολή της Προεδρίας της ΕΕ της 29ης Νοεμβρίου 2005, όπου αναφέρεται ότι «[...)] η παράδοση κρατουμένων συνιστά εργαλείο ζωτικής σημασίας στην καταπολέμηση της τρομοκρατίας. Η χρήση του δεν γίνεται αποκλειστικά από τις Ηνωμένες Πολιτείες ή την τρέχουσα κυβέρνηση», αρνούμενη τις καταγγελίες για άμεση συμμετοχή των ΗΠΑ σε βασανιστήρια και τονίζοντας ότι ο «σκοπός της παράδοσης κρατουμένων δεν ήταν να βασανιστεί το άτομο που παραδίδεται», έχοντας υπόψη την παραδοχή του πρώην Προέδρου των ΗΠΑ, George W. Bush, στην ομιλία του από την Ανατολική Αίθουσα του Λευκού Οίκου της 6ης Σεπτεμβρίου 2006, σχετικά με την ύπαρξη προγράμματος παράδοσης και μυστικής κράτησης της CIA, στο οποίο περιλαμβάνονταν υπερπόντιες επιχειρήσεις, έχοντας υπόψη τα απομνημονεύματα του George W. Bush, τα οποία δημοσιεύτηκαν την 9η Νοεμβρίου 2010, έχοντας υπόψη την μη εμπιστευτική έκδοση, που εκδόθηκε τον Αύγουστο 2009, της έκθεσης του Γενικού Επιθεωρητή της CIA John Helgerson για το 2004 σχετικά με τις ανακριτικές δραστηριότητες της CIA κατά τη διάρκεια της θητείας του Bush, έχοντας υπόψη την έκθεση του 2007 της Διεθνούς Επιτροπής Ερυθρού Σταυρού σχετικά με τη μεταχείριση 14 κρατουμένων υψίστης αξίας υπό κράτηση της CIA, η οποία δημοσιοποιήθηκε το 2009, έχοντας υπόψη τις συνεχιζόμενες εθνικές έρευνες για τη συμμετοχή κρατών μελών στο πρόγραμμα παράδοσης και μυστικής κράτησης της CIA που διενεργούνται στην Πολωνία, τη Δανία, τη Φινλανδία, το Ηνωμένο Βασίλειο και την Ισπανία, και τις εθνικές έρευνες για τη συμμετοχή κρατών μελών στο πρόγραμμα παράδοσης και μυστικής κράτησης της CIA που έχουν ήδη διεξαχθεί μεταξύ άλλων στη Λιθουανία, τη Ρουμανία, την Πολωνία, τη Γερμανία, τη Σουηδία, το Ηνωμένο Βασίλειο, τη Δανία, την Ιταλία και την Ισπανία, έχοντας υπόψη τις ακροάσεις της Επιτροπής του Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων στις 27 Μαρτίου 2012 και της Υποεπιτροπής Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στις 12 Απριλίου 2012, την αποστολή αντιπροσωπίας της Επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων στη Λιθουανία στις 25-27 Απριλίου 2012 και όλες τις γραπτές και προφορικές αναφορές που έλαβε η εισηγήτρια, PE487.816v02-00 6/11 PR\900932.doc
έχοντας υπόψη τα άρθρα 48 και 50 του Κανονισμού του, έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων και τη γνωμοδότηση της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων (A7-0000/2012), A. εκτιμώντας ότι το Κοινοβούλιο έχει καταδικάσει το πρόγραμμα παράδοσης και μυστικής κράτησης της CIA υπό την καθοδήγηση των ΗΠΑ που συνεπάγεται πολλαπλές παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων, στις οποίες περιλαμβάνονται η παράνομη και αυθαίρετη κράτηση, βασανιστήρια και άλλες μορφές κακής μεταχείρισης, παραβιάσεις της αρχής μη επαναπροώθησης, και βίαιες εξαφανίσεις εκτιμώντας ότι η προσωρινή επιτροπή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για την εικαζόμενη χρήση ευρωπαϊκών κρατών από τη CIA για τη μεταφορά και την παράνομη κράτηση ατόμων (στο εξής «Προσωρινή Επιτροπή») έχει αποδείξει τη χρήση του εναέριου χώρου και της επικράτειας της Ευρώπης από τη CIA και εκτιμώντας ότι το Κοινοβούλιο έχει επαναλάβει έκτοτε την απαίτησή του για ενδελεχείς έρευνες για τη συνεργασία εθνικών κυβερνήσεων και υπηρεσιών με το πρόγραμμα της CIA Β. εκτιμώντας ότι στόχος του παρόντος ψηφίσματος είναι να «δώσει πολιτικά συνέχεια στις διαδικασίες της προσωρινής επιτροπής και να παρακολουθήσει τις εξελίξεις και ειδικότερα, σε περίπτωση που δεν αναληφθεί κατάλληλη δράση από το Συμβούλιο και/ή την Επιτροπή, να αποφανθεί εάν υπάρχει σαφής κίνδυνος σοβαρής παραβίασης των αρχών και αξιών επί των οποίων εδράζεται η Ευρωπαϊκή Ένωση και να συστήσει στο Κοινοβούλιο τυχόν ψήφισμα, λαμβάνοντας ως βάση τα άρθρα 6 και 7 της Συνθήκης για την Ευρωπαϊκή Ένωση που μπορεί να αποδειχθεί απαραίτητο στο πλαίσιο αυτό» 1 Γ. εκτιμώντας ότι μία δέουσα διαδικασία λογοδοσίας κρίνεται απαραίτητη με σκοπό τη διατήρηση της εμπιστοσύνης των πολιτών στους δημοκρατικούς θεσμούς της ΕΕ, την αποτελεσματική προστασία και προώθηση των δικαιωμάτων του ανθρώπου στις εσωτερικές και εξωτερικές πολιτικές της ΕΕ, και τη διασφάλιση νόμιμων και αποτελεσματικών πολιτικών ασφαλείας βάσει των κανόνων δικαίου Δ. εκτιμώντας ότι το Συμβούλιο της 15ης Σεπτεμβρίου 2006 παραδέχτηκε ότι «η ύπαρξη εγκαταστάσεων μυστικής κράτησης όπου οι αιχμάλωτοι κρατούνται σε ένα νομικό κενό δεν είναι σύννομη με τη διεθνή ανθρωπιστική νομοθεσία και το διεθνές ποινικό δίκαιο», αλλά μέχρι στιγμής δεν έχει αναγνωρίσει και καταδικάσει τη συμμετοχή κρατών μελών στο πρόγραμμα της CIA, παρότι η χρήση του εναέριου χώρου και των εδαφών της Ευρώπης από τη CIA έχει αναγνωριστεί από τις πολιτικές και δικαστικές αρχές των κρατών μελών Ε. εκτιμώντας ότι υπάρχουν συνεχείς παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων λόγω του προγράμματος της CIA, όπως αποδείχθηκε ειδικότερα από τη συνεχιζόμενη διοικητική κράτηση στο Γκουαντάναμο του κ. Abu Zubaydah και του κ. Al-Nashiri, στους οποίους έχει αναγνωριστεί η ιδιότητα του θύματος στη δικαστική έρευνα της Πολωνίας για τις μυστικές φυλακές της CIA ΣΤ.εκτιμώντας ότι έρευνα από τον ΟΗΕ, το Συμβούλιο της Ευρώπης και την κοινωνία των 1 Παράγραφος 232 του ψηφίσματος του Κοινοβουλίου της 14.2.2007, P6_TA(2007)0032. PR\900932.doc 7/11 PE487.816v02-00
πολιτών φανέρωσε νέες συγκεκριμένες πληροφορίες για την τοποθεσία των χώρων μυστικής κράτησης της CIA στην Ευρώπη, για πτήσεις παράδοσης κρατουμένων μέσω του ευρωπαϊκού εναέριου χώρου και για άτομα που μεταφέρθηκαν ή κρατούνταν Ζ. εκτιμώντας ότι η έκθεση του Συμβουλίου της Ευρώπης για το 2011 αναφέρει ότι τα στοιχεία που συλλέχθηκαν από τις πολωνικές υπηρεσίες το 2009 και το 2010 «αποδεικνύουν με βεβαιότητα» ότι επτά αεροσκάφη που σχετίζονταν με τη CIA προσγειώθηκαν στην Πολωνία εκτιμώντας ότι δημοσιογράφοι εντόπισαν στη Ρουμανία έναν «μαύρο χώρο» βάσει πληροφοριών που παρείχαν πρώην υπάλληλοι της CIA στην εθνική υπηρεσία εμπιστευτικών πληροφοριών της Ρουμανίας 1 εκτιμώντας ότι πρώην λίβυοι αντικαθεστωτικοί έχουν κινήσει νομικές διαδικασίες κατά του Ηνωμένου Βασιλείου για την άμεση συμμετοχή της MI6 στην παράδοση, τη μυστική κράτηση και τον βασανισμό των ιδίων και των συγγενών τους Η. εκτιμώντας ότι οι λιθουανικές αρχές κατέβαλαν προσπάθειες να διαλευκάνουν τη συμμετοχή της χώρας τους στο πρόγραμμα της CIA, διεξάγοντας κοινοβουλευτικές και δικαστικές έρευνες εκτιμώντας ότι η έρευνα της Επιτροπής για την Εθνική Ασφάλεια και Άμυνα του Κοινοβουλίου της Δημοκρατίας της Λιθουανίας, που αφορά την εικαζόμενη μεταφορά και περιορισμό κρατουμένων της CIA επί λιθουανικής επικράτειας, κατέδειξε ότι πέντε αεροσκάφη που σχετίζονταν με τη CIA προσγειώθηκαν στη Λιθουανία μεταξύ των ετών 2003 και 2005 και ότι δύο κατάλληλα προσαρμοσμένες εγκαταστάσεις για την υποδοχή κρατουμένων στη Λιθουανία (έργα αριθ. 1 και 2) ετοιμάστηκαν κατ απαίτηση της CIA εκτιμώντας ότι παραμένουν ανοικτά πολυάριθμα θέματα που σχετίζονται με τις επιχειρήσεις της CIA στη Λιθουανία παρά τη δικαστική έρευνα που διεξήχθη ακολούθως το 2010 Θ. εκτιμώντας ότι πορίσματα ερευνών και δικαστηρίων για τη διοικητική μέριμνα που εμπλεκόταν στην συγκάλυψη των εν λόγω παρανόμων επιχειρήσεων, περιλαμβανομένων εικονικών σχεδίων πτήσης και χρήσης ιδιωτικών αεροπορικών εταιρειών για την πραγματοποίηση παραδόσεων της CIA, έχουν αποκαλύψει περαιτέρω τη συστηματική φύση και την έκταση της ευρωπαϊκής συμμετοχής στο πρόγραμμα της CIA Ι. εκτιμώντας ότι η ΕΕ ανέπτυξε πολιτικές εσωτερικής ασφάλειας και καταστολής της τρομοκρατίας βάσει της αστυνομικής και δικαστικής συνεργασίας και της προώθησης της ανταλλαγής πληροφοριών εκτιμώντας ότι οι εν λόγω πολιτικές πρέπει να βασίζονται στα θεμελιώδη δικαιώματα και στο κράτος δικαίου Γενικά 1. θεωρεί ότι τα κράτη μέλη προς το παρόν δεν έχουν εκπληρώσει δεόντως τη θετική υποχρέωσή τους στο πλαίσιο της διεθνούς νομοθεσίας να διερευνήσουν τις σοβαρές παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε σχέση με το πρόγραμμα της CIA και να παράσχουν πλήρη νομική προστασία στα θύματα 2. πιστεύει ότι η αδυναμία των κρατών μελών να αναλάβουν την ευθύνη διεξαγωγής ερευνών, οι οποίες είναι πλήρως συμβατές με τις διεθνείς υποχρεώσεις τους, υπονομεύει 1 «Inside Romania s secret CIA prison» (Μέσα στη μυστική φυλακή της CIA στη Ρουμανία), The Independent, της 9.12.2011. PE487.816v02-00 8/11 PR\900932.doc
την αμοιβαία εμπιστοσύνη στην προστασία των θεμελιωδών δικαιωμάτων και συνεπώς συνιστά ευθύνη της ΕΕ στο σύνολό της 3. επαναλαμβάνει ότι η αδυναμία των κρατών μελών και της ΕΕ να αποκαλύψουν την αλήθεια σχετικά με τη συμμετοχή της Ευρώπης στο πρόγραμμα της CIA είναι αντίθετη με την αρχή της καλόπιστης συνεργασίας που περιέχεται στο άρθρο 4 παράγραφος 3 της ΣΕΕ Διαδικασία λογοδοσίας των κρατών μελών 4. εκφράζει ανησυχίες σχετικά με τα εμπόδια που αντιμετώπισαν οι εθνικές έρευνες για τη συμμετοχή των κρατών μελών στο πρόγραμμα της CIA, όπως αποδεικνύεται λεπτομερώς από την έκθεση του Συμβουλίου της Ευρώπης του 2011 σχετικά με την κατάχρηση του κρατικού απορρήτου και της εθνικής ασφάλειας 5. καλεί επιτακτικά τα κράτη μέλη να αποκαλύψουν την αλήθεια σχετικά με τη συμμετοχή τους στο πρόγραμμα της CIA και να εκπληρώσουν την υποχρέωσή τους να διερευνήσουν τις παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων διενεργώντας ανεξάρτητες και αποτελεσματικές έρευνες, λαμβάνοντας υπόψη όλα τα νέα αποδεικτικά στοιχεία που έχουν αποκαλυφθεί 6. καλεί επιτακτικά τη Ρουμανία να εκπληρώσει τη νομική υποχρέωσή της να πραγματοποιήσει ανεξάρτητη και αποτελεσματική έρευνα για τις μυστικές κρατήσεις της CIA στην επικράτειά της 7. επικροτεί τη δικαστική έρευνα για τις μυστικές κρατήσεις που διενεργήθηκε στην Πολωνία και καλεί τις πολωνικές αρχές να πραγματοποιήσουν αυστηρή έρευνα, με τη δέουσα διαφάνεια, επιτρέποντας την αποτελεσματική συμμετοχή των θυμάτων και των δικηγόρων τους 8. επικροτεί την ετοιμότητα που επιδεικνύουν οι λιθουανικές αρχές για διεξαγωγή νέας έρευνας σε περίπτωση που προκύψουν νέες πληροφορίες θεωρεί αναγκαία τη συμπερίληψη στο πεδίο των νέων ερευνών, τόσο του ζητήματος της κατάχρησης εξουσίας εκ μέρους κρατικών υπαλλήλων, όσο και του ζητήματος που αφορά την ενδεχόμενη παράνομη κράτηση και κακομεταχείριση ατόμων στη λιθουανική επικράτεια προτρέπει τη Γενική Εισαγγελία της Λιθουανίας να τεκμηριώσει τους ισχυρισμούς που διατυπώθηκαν κατά τη διάρκεια της αποστολής της αντιπροσωπείας LIBE (Επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων) ότι τα «κατηγορηματικά» πορίσματα της δικαστικής έρευνας είναι πως «δεν έχει υπάρξει κράτηση ατόμων στις εγκαταστάσεις των έργων αριθ. 1 και αριθ. 2 στη Λιθουανία» 9. σημειώνει την έναρξη δικαστικής έρευνας στο Ηνωμένο Βασίλειο για τις παραδόσεις κρατουμένων στη Λιβύη, και επικροτεί την απόφαση να συνεχιστεί διευρυμένη έρευνα για την ευθύνη του Ηνωμένου Βασιλείου στο πρόγραμμα της CIA μόλις ολοκληρωθεί η έρευνα καλεί το Ηνωμένο Βασίλειο να διεξαγάγει την εν λόγω έρευνα με δέουσα διαφάνεια, επιτρέποντας την ουσιαστική συμμετοχή θυμάτων και της κοινωνίας των πολιτών 10. καλεί κράτη μέλη, όπως η Φινλανδία, η Δανία και η Πορτογαλία, να αποκαλύψουν όλες PR\900932.doc 9/11 PE487.816v02-00
τις απαραίτητες πληροφορίες σχετικά με όλα τα ύποπτα αεροσκάφη που σχετίζονται με την CIA και τα εδάφη τους Απόκριση των θεσμικών οργάνων της ΕΕ 11. προσδοκά ότι το Συμβούλιο θα εκδώσει τελικά δήλωση αναγνωρίζοντας τη συμμετοχή των κρατών μελών στο πρόγραμμα της CIA και απολογούμενο για αυτήν 12. καλεί το Συμβούλιο να παράσχει την πλήρη υποστήριξή του στις διαδικασίες αποκάλυψης της αλήθειας και λογοδοσίας στα κράτη μέλη, εξετάζοντας επισήμως το ζήτημα σε συνεδριάσεις της ΔΕΥ, ανταλλάσσοντας όλες τις πληροφορίες, συνδράμοντας στις έρευνες και, ιδίως, εγκρίνοντας αιτήματα για πρόσβαση σε έγγραφα 13. καλεί το Συμβούλιο να διεξαγάγει ακροάσεις με σχετικές υπηρεσίες ασφαλείας της ΕΕ και ειδικότερα με την Ευρωπόλ, την Eurojust και τον Συντονιστή Αντιτρομοκρατικής Δράσης της ΕΕ, προκειμένου να διευκρινίσει κατά πόσον εγνώριζαν για τη συμμετοχή των κρατών μελών στο πρόγραμμα της CIA και να αποσαφηνίσει την απόκριση της ΕΕ επίσης καλεί το Συμβούλιο να εισηγηθεί ασφαλιστικές δικλείδες, για να εξασφαλίσει τον σεβασμό των δικαιωμάτων του ανθρώπου στην ανταλλαγή πηλοφοριών και έναν σαφή διαχωρισμό ρόλων μεταξύ των δραστηριοτήτων ανταλλαγής πληροφοριών και επιβολής του νόμου, και να υποβάλει έκθεση στο Κοινοβούλιο εντός ενός έτους 14. καλεί την Επιτροπή να διερευνήσει εάν έχουν παραβιαστεί διατάξεις της ΕΕ, ειδικότερα αυτές που αφορούν το άσυλο και τη δικαστική συνεργασία, λόγω συνεργασίας με το πρόγραμμα της CIA 15. επισημαίνει τις πρωτοβουλίες της Επιτροπής σε απάντηση στις συστάσεις του Κοινοβουλίου εκφράζει, ωστόσο, την απογοήτευσή του επειδή δεν έχουν αποτελέσει μέρος μιας διευρυμένης ατζέντας και στρατηγικής με σκοπό τη διασφάλιση της λογοδοσίας για παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο πλαίσιο του προγράμματος της CIA 16. καλεί την Επιτροπή να θεσπίσει εντός ενός έτους ένα πλαίσιο, περιλαμβανομένων υποχρεώσεων αναφοράς των κρατών μελών, για την παρακολούθηση και υποστήριξη των εθνικών διαδικασιών λογοδοσίας, περιλαμβανομένων κατευθυντήριων γραμμών για έρευνες σύννομες με τα ανθρώπινα δικαιώματα, βάσει των προτύπων που αναπτύχθηκαν σε επίπεδο Συμβουλίου της Ευρώπης και ΟΗΕ 17. καλεί την Επιτροπή, ενόψει των θεσμικών ελλείψεων που αποκαλύφθηκαν στο πλαίσιο του προγράμματος της CIA, να εκδώσει εντός ενός έτους ανακοίνωση αναθεωρώντας τον μηχανισμό που ορίζεται στο άρθρο 7 της ΣΕΕ θεωρεί ότι η αναθεώρηση αυτή πρέπει να στοχεύει στην ενίσχυση της ικανότητας της ΕΕ να προλαμβάνει και να αποκαθιστά παραβιάσεις των ανθρωπίνων δικαιωμάτων σε επίπεδο ΕΕ, όταν τα κράτη μέλη εμφανίζουν αδυναμία να εκπληρώσουν τις υποχρεώσεις τους σε εθνικό επίπεδο, και πρέπει να προβλέπει την ενίσχυση του ρόλου του Κοινοβουλίου και έναν μεγαλύτερο βαθμό ανεξαρτησίας όσον αφορά τις συνθήκες ενεργοποίησής του 18. αναλαμβάνει να αφιερώσει την επόμενη διακοινοβουλευτική συνάντησή του με τα εθνικά κοινοβούλια στην αξιολόγηση του ρόλου των κοινοβουλίων όσον αφορά τη διασφάλιση PE487.816v02-00 10/11 PR\900932.doc
της λογοδοσίας για παραβιάσεις ανθρωπίνων δικαιωμάτων στο πλαίσιο του προγράμματος της CIA, και στην προώθηση ενισχυμένης συνεργασίας και τακτικών ανταλλαγών μεταξύ εθνικών αρχών εποπτείας που είναι αρμόδιες για τη διερεύνηση των υπηρεσιών πληροφοριών, με την παρουσία των σχετικών εθνικών αρχών, θεσμικών οργάνων και υπηρεσιών της ΕΕ 19. είναι αποφασισμένο να συνεχίσει να εκτελεί την εντολή που του δόθηκε από την προσωρινή επιτροπή, σύμφωνα με τα άρθρα 2, 6 και 7 της ΣΕΕ αναθέτει στην Επιτροπή Πολιτικών Ελευθεριών, Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων, από κοινού με την Υποεπιτροπή Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, να μιλήσουν στην Ολομέλεια του Κοινοβουλίου για το ζήτημα έναν χρόνο μετά την έγκριση του εν λόγω ψηφίσματος 20. αναθέτει στον Πρόεδρό του να διαβιβάσει το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο, στην Επιτροπή και στα κοινοβούλια των κρατών μελών. PR\900932.doc 11/11 PE487.816v02-00