Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Βρυξέλλες, 8 Ιουνίου 2017 (OR. en) Διοργανικοί φάκελοι: 2016/0370 (CNS) 2016/0372 (NLE) 2016/0371 (CNS) 10044/17 FISC 131 ECOFIN 505 UD 146 ΣΗΜΕΙΩΜΑ ΣΗΜΕΙΟΥ «Ι/A» Αποστολέας: Αποδέκτης: Προεδρία Επιτροπή των Μονίμων Αντιπροσώπων / Συμβούλιο Αριθ. εγγρ. Επιτρ.: 14820/16 FISC 207 ECOFIN 1111 IA 126 14821/16 FISC 208 ECOFIN 1112 IA 127 14822/16 FISC 209 ECOFIN 1113 IA 128 Θέμα: I. ΙΣΤΟΡΙΚΟ Πρόταση οδηγίας του Συμβουλίου για την τροποποίηση της οδηγίας 2006/112/ΕΚ και της οδηγίας 2009/132/ΕΚ όσον αφορά ορισμένες υποχρεώσεις φόρου προστιθέμενης αξίας για τις παροχές υπηρεσιών και τις πωλήσεις αγαθών εξ αποστάσεως Πρόταση εκτελεστικού κανονισμού του Συμβουλίου για την τροποποίηση του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 282/2011 για τη θέσπιση μέτρων εφαρμογής της οδηγίας 2006/112/ΕΚ σχετικά με το κοινό σύστημα φόρου προστιθέμενης αξίας Πρόταση κανονισμού του Συμβουλίου για την τροποποίηση του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 904/2010 για τη διοικητική συνεργασία και την καταπολέμηση της απάτης στον τομέα του φόρου προστιθέμενης αξίας = Έκθεση προόδου 1. Την 1η Δεκεμβρίου 2016 η Επιτροπή ενέκρινε «δέσμη μέτρων για τον ΦΠΑ στο ηλεκτρονικό εμπόριο» που αποτελείται από τροποποιήσεις των οδηγιών του Συμβουλίου 2006/112/ΕΚ («οδηγία ΦΠΑ») και 2009/132/ΕΚ όσον αφορά ορισμένες υποχρεώσεις φόρου προστιθέμενης αξίας για τις παροχές υπηρεσιών και τις πωλήσεις αγαθών εξ αποστάσεως (έγγρ. 14820/16), του εκτελεστικού κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 282/2011 του Συμβουλίου για τη θέσπιση μέτρων εφαρμογής της οδηγίας 2006/112/ΕΚ σχετικά με το κοινό σύστημα φόρου προστιθέμενης αξίας (έγγρ. 14821/16) και του κανονισμού (ΕΕ) αριθ. 904/2010 του Συμβουλίου για τη διοικητική συνεργασία και την καταπολέμηση της απάτης στον τομέα του φόρου προστιθέμενης αξίας (έγγρ. 14822/16). 10044/17 ΘΛ/σα 1
2. Οι γενικοί στόχοι της δέσμης μέτρων είναι η ομαλή λειτουργία της εσωτερικής αγοράς, η ανταγωνιστικότητα των επιχειρήσεων της ΕΕ και η διασφάλιση αποτελεσματικής φορολόγησης της ψηφιακής οικονομίας. Συμβαδίζει με τη μελλοντική εφαρμογή της αρχής του προορισμού για τον ΦΠΑ, όπως ορίζεται στο πρόσφατο σχέδιο δράσης για τον ΦΠΑ που υποστηρίζεται από το Συμβούλιο 1. Επιπλέον, είναι μια βασική πρωτοβουλία της στρατηγικής για την ψηφιακή ενιαία αγορά 2, καθώς και της στρατηγικής για την ενιαία αγορά 3 και του σχεδίου δράσης για την ηλεκτρονική διακυβέρνηση 4. 3. Οι κύριες προβλέψεις της πρότασης είναι οι ακόλουθες: α) η εισαγωγή κοινών μέτρων απλούστευσης κοινοτικής εμβέλειας, συμπεριλαμβανομένου ενός κατωφλίου ΦΠΑ ( 10.000) για τις ενδοκοινοτικές πωλήσεις αγαθών και ηλεκτρονικών υπηρεσιών εξ αποστάσεως, για να διευκολύνονται οι μικρές νεοσυσταθείσες επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στο ηλεκτρονικό εμπόριο, καθώς και απλουστευμένων κανόνων για την εξακρίβωση της ταυτότητας των πελατών, β) η επέκταση της υφιστάμενης μικρής μονοαπευθυντικής θυρίδας (MOSS) στις ενδοκοινοτικές πωλήσεις υλικών αγαθών και υπηρεσιών εξ αποστάσεως, εκτός από τις ηλεκτρονικές υπηρεσίες, καθώς και στις πωλήσεις αγαθών εξ αποστάσεως εσωτερικής αξίας που δεν υπερβαίνει τα 150 ευρώ από τρίτες χώρες, γ) η κατάργηση των υφιστάμενων κατωφλίων για τις ενδοκοινοτικές πωλήσεις εξ αποστάσεως, τα οποία αποτελούν αιτία στρεβλώσεων στην ενιαία αγορά, δ) η δυνατότητα εφαρμογής κανόνων της χώρας εγκατάστασης για τους πωλητές της ΕΕ σε τομείς όπως η τιμολόγηση και η τήρηση λογιστικών βιβλίων, ε) η κατάργηση της υφιστάμενης εξαίρεσης από τον ΦΠΑ για την εισαγωγή μικροδεμάτων από προμηθευτές σε τρίτες χώρες, η οποία θέτει σε μειονεκτική θέση τους πωλητές της ΕΕ, 1 2 3 4 http://www.consilium.europa.eu/el/press/press-releases/2016/05/25-conclusions-vat-actionplan/ Έγγρ. 8672/15. Έγγρ. 13370/15. Έγγρ. 8097/16. 10044/17 ΘΛ/σα 2
ζ) η εισαγωγή απλουστευμένων ρυθμίσεων για τη συνολική δήλωση και καταβολή του ΦΠΑ επί των εισαγωγών για τους εισαγωγείς αγαθών που προορίζονται για τελικούς καταναλωτές σε περιπτώσεις όπου δεν έχει καταβληθεί ο ΦΠΑ μέσω της MOSS και η) μεγαλύτερος συντονισμός μεταξύ των κρατών μελών κατά τον έλεγχο διασυνοριακών επιχειρήσεων που υπόκεινται σε ΦΠΑ για τη διασφάλιση υψηλότερων επιπέδων συμμόρφωσης. ΙΙ. ΣΗΜΕΡΙΝΗ ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ 4. Οι τροποποιήσεις της οδηγίας ΦΠΑ και του εκτελεστικού κανονισμού του Συμβουλίου συζητήθηκαν σε τεχνικό επίπεδο κατά τη μαλτέζικη Προεδρία στις συνεδριάσεις της Ομάδας «Φορολογικά θέματα» (WPTQ) στις 11 Ιανουαρίου, 8 Φεβρουαρίου, 22 Φεβρουαρίου, 8 Μαρτίου, 24 Μαρτίου, 4 Απριλίου, 4 Μαΐου και 19 Μαΐου, καθώς επίσης από την Ομάδα υψηλού επιπέδου για φορολογικά θέματα (HLWP) στις 6 Ιουνίου 2017. 5. Σε δύο από τις προαναφερόμενες συνεδριάσεις της WPTQ, εμπειρογνώμονες από την Ομάδα «Τελωνειακή ένωση» κλήθηκαν να συμμετάσχουν στη συζήτηση σχετικά με το καθεστώς εισαγωγών και να υποβάλουν ερωτήσεις στην Επιτροπή. Θα απαιτηθεί περαιτέρω συντονισμός με τους εμπειρογνώμονες σε τελωνειακά θέματα προκειμένου να επιλυθούν τυχόν εναπομένοντα επιχειρησιακά θέματα. 6. Βάσει των παρατηρήσεων που υπέβαλαν οι αντιπροσωπίες, η Προεδρία εξέδωσε ποικίλες εκδοχές ενός πιθανού συμβιβαστικού κειμένου για τις δύο αυτές προτάσεις. Το έκτο συμβιβαστικό κείμενο της Προεδρίας (έγγρ. 10043/17 FISC 130 ECOFIN 504 UD 145) αντανακλά την τρέχουσα κατάσταση. 7. Οι περισσότερες αντιπροσωπίες εξέφρασαν κατ αρχήν τη στήριξή τους για την πρόταση της Επιτροπής και συνεπώς το συμβιβαστικό κείμενο της Προεδρίας δεν τροποποίησε τη γενική της φιλοσοφία. Ωστόσο, μία αντιπροσωπία εξακολουθεί να διατηρεί πολιτική επιφύλαξη σχετικά με την επέκταση της MOSS, την εφαρμογή των κανόνων της χώρας εγκατάστασης και τη θέσπιση του καθεστώτος για τις εισαγωγές εσωτερικής αξίας που δεν υπερβαίνει τα 150 ευρώ. 8. Ορισμένες αντιπροσωπίες πρότειναν τη διάσπαση της δέσμης με σκοπό την ταχεία έγκριση ορισμένων εκ των μέτρων της, αλλά οι περισσότερες αντιπροσωπίες ήταν αντίθετες με την ιδέα αυτή και επέμειναν να επιτευχθεί πρόοδος για το σύνολο της δέσμης. 10044/17 ΘΛ/σα 3
9. Μολονότι εξακολουθούν να υφίστανται ορισμένες επιφυλάξεις ως προς την ουσία των προτάσεων, Συνολικά, οι συζητήσεις επέτρεψαν στο σύνολό τους να αποκρυσταλλωθεί μεγάλο μέρος των προτάσεων, αλλά η Προεδρία θεωρεί ότι για πέντε ζητήματα θα απαιτηθούν περαιτέρω συζητήσεις σε τεχνικό επίπεδο, ήτοι: α) Εισαγωγή ενός κατωφλίου 10.000 για τηλεπικοινωνιακές, ραδιοτηλεοπτικές και ηλεκτρονικές (ΤΡΗ) υπηρεσίες Η πρόταση της Επιτροπής προβλέπει την καθιέρωση από το 2018 ενός ετήσιου κατωφλίου ύψους 10.000 για την παροχή τηλεπικοινωνιακών, ραδιοτηλεοπτικών και ηλεκτρονικών υπηρεσιών (ΤΡΗ), κάτω από το οποίο ο τόπος της παροχής θα εξακολουθεί να είναι στο κράτος μέλος του προμηθευτή. Αυτό θα συμβαδίζει με τους κανόνες περί του τόπου της παροχής όσον αφορά τις πωλήσεις αγαθών εξ αποστάσεως κάτω από το καθορισμένο κατώφλι. Από το 2021, το κατώφλι για τις πωλήσεις εξ αποστάσεως θα ευθυγραμμιστεί και με το κατώφλι για τις υπηρεσίες ΤΡΗ και θα μειωθεί σε 10.000. Το μέτρο αυτό θα απλοποιήσει τις υποχρεώσεις των ΜΜΕ διότι θα μπορούν να εφαρμόσουν τους κανόνες του κράτους μέλους εγκατάστασης εάν ο ετήσιος κύκλος εργασιών τους είναι μικρότερος από το κατώφλι που έχει καθοριστεί. Ως εκ τούτου, θα εξαλείψει μια επιβάρυνση για τους εν λόγω μικρούς φορείς εκμετάλλευσης, οι οποίοι σήμερα πρέπει να εγγραφούν στη MOSS από την πρώτη παροχή. Δύο αντιπροσωπίες εξακολουθούν να μην συμφωνούν, κατ αρχήν, ως προς την εισαγωγή ενός νέου ορίου για τις υπηρεσίες ΤΡΗ, επειδή θεωρούν ότι τα κατώτατα όρια δεν αποτελούν το πλέον κατάλληλο μέσο για την επίτευξη απλούστευσης. Μια άλλη αντιπροσωπία διατύπωσε πολιτική επιφύλαξη σχετικά με τη μείωση του κατωφλίου για τις πωλήσεις εξ αποστάσεως σε ποσό χαμηλότερο των 10.000. Η Προεδρία θεωρεί ότι η συμφωνία σχετικά με αυτό το κατώφλι είναι θεμελιώδους σημασίας για την επίτευξη του στόχου της πρότασης, δεδομένου ότι αποτελεί ουσιώδες στοιχείο της απλούστευσης για τις επιχειρήσεις και θα τους παρέχει κίνητρα να συναλλάσσονται ηλεκτρονικά. 10044/17 ΘΛ/σα 4
β) Κανόνες της χώρας εγκατάστασης για την τιμολόγηση και την τήρηση βιβλίων Η πρόταση της Επιτροπής προβλέπει τη δυνατότητα για τους πωλητές της ΕΕ να εφαρμόζουν τους κανόνες της χώρας εγκατάστασής τους σε τομείς όπως η τιμολόγηση και η τήρηση λογιστικών βιβλίων. Η απλούστευση αυτή θα εξαλείψει το βάρος για τους φορείς εκμετάλλευσης που συνίσταται στο να χρησιμοποιούν τους κανόνες δυνητικά 28 κρατών μελών όπου γίνεται κατανάλωση. Δεν υπήρξε συμφωνία σχετικά με την πρόταση για την τήρηση βιβλίων και ως εκ τούτου η Προεδρία πρότεινε να διατηρηθεί η υπάρχουσα εναρμονισμένη περίοδος των δέκα ετών. Ορισμένες αντιπροσωπίες, ωστόσο, εξέφρασαν δυσαρέσκεια διότι αυτό αφαιρεί ένα στοιχείο απλούστευσης για τις επιχειρήσεις. Όσον αφορά την εφαρμογή των κανόνων της χώρας εγκατάστασης για την τιμολόγηση, μία αντιπροσωπία διατήρησε πολιτική επιφύλαξη, ενώ άλλη πρότεινε αντ αυτού να εξεταστούν κανόνες ελάχιστης εναρμόνισης. γ) Επέκταση της MOSS Η πρόταση της Επιτροπής προβλέπει ότι, από το 2021, η MOSS θα επεκταθεί στις εξ αποστάσεως πωλήσεις υλικών αγαθών και υπηρεσιών σε πρόσωπα μη υποκείμενα στον φόρο και σε εξ αποστάσεως πωλήσεις αγαθών εσωτερικής αξίας που δεν υπερβαίνει τα 150 ευρώ που εισάγονται από τρίτες χώρες σε πρόσωπα μη υποκείμενα στον φόρο. Μια αντιπροσωπία διατηρεί πάντα πολιτική επιφύλαξη σχετικά με την επέκταση της MOSS. δ) Το καθεστώς μικρών εισαγωγών Η πρόταση της Επιτροπής προβλέπει την κατάργηση της απαλλαγής από τον ΦΠΑ των μικρών εισαγωγών που δεν υπερβαίνουν το ποσό των 22. Επιπλέον, για να αντιμετωπιστεί το ζήτημα της καταβολής του ΦΠΑ σε μεγαλύτερο αριθμό μικροδεμάτων, η πρόταση προβλέπει επίσης ειδικό καθεστώς για τις εξ αποστάσεως πωλήσεις αγαθών που εισάγονται από τρίτες χώρες ή τρίτα εδάφη που δεν υπερβαίνουν το ποσό των 150. Αυτό θα βασίζεται στις ίδιες αρχές όπως και τα άλλα καθεστώτα MOSS. 10044/17 ΘΛ/σα 5
Μία αντιπροσωπία διατύπωσε πολιτική επιφύλαξη σχετικά με την κατάργηση της απαλλαγής των εισαγωγών, ενώ τρεις αντιπροσωπίες διατύπωσαν πολιτικές επιφυλάξεις/επιφυλάξεις εξέτασης σχετικά με την εφαρμογή ειδικού καθεστώτος MOSS για εισαγόμενα αγαθά που δεν υπερβαίνουν το ποσό των 150. Όπως αναφέρεται ανωτέρω, αυτό το μέρος της πρότασης θα απαιτήσει περαιτέρω τεχνική εξέταση σε συνεργασία με εμπειρογνώμονες σε τελωνειακά θέματα λαμβανομένου υπόψη του αριθμού των ερωτημάτων των αντιπροσωπιών που εκκρεμούν. ε) Επέκταση του πεδίου εφαρμογής στις επιγραμμικές πλατφόρμες και τους παρόχους υπηρεσιών εκπλήρωσης της παροχής Ενώ η πιθανή αυτή επέκταση δεν προτάθηκε από την Επιτροπή, υπάρχει ευρεία συμφωνία σχετικά με την ανάγκη να αντιμετωπιστεί το ζήτημα και σχετικά με την αρχή της απόδοσης ευθύνης για την είσπραξη του ΦΠΑ στις ηλεκτρονικές διεπαφές (π.χ. αγορές, πλατφόρμες, διαδικτυακές πύλες και παρόμοια μέσα) και τους παρόχους υπηρεσιών εκπλήρωσης της παροχής (που παρέχουν υπηρεσίες αποθήκευσης και διανομής των εξ αποστάσεως πωλήσεων, ιδίως σε τρίτες χώρες). Αυτό θα διευκόλυνε την είσπραξη του ΦΠΑ διότι ο αριθμός των πλατφορμών και των παρόχων υπηρεσιών εκπλήρωσης της παροχής είναι πολύ μικρότερος και εύκολα διαχειρίσιμος από ό,τι ο αριθμός των τρίτων φορέων εκμετάλλευσης. Επιπλέον, θα διευκολύνει την επιβολή της είσπραξης του ΦΠΑ. Ωστόσο, απαιτούνται περαιτέρω συζητήσεις σε τεχνικό επίπεδο για να επιτευχθεί συμφωνία ως προς τον τρόπο με τον οποίο θα μπορούσε αυτό να εφαρμοστεί και σε ποιο βαθμό. Όσον αφορά τους φορείς εκμετάλλευσης που είναι εγκατεστημένοι εκτός της ΕΕ, συμπεριλαμβανομένων εκείνων που χρησιμοποιούν την εκπλήρωση της παροχής ειδικότερα, η Προεδρία σημειώνει με δυσαρέσκεια ότι η επιβολή του νόμου σε αυτόν τον τομέα είναι ελλιπής, μεταξύ άλλων εξαιτίας των δυσκολιών στην επιβολή της εγγραφής στο μητρώο ΦΠΑ στην ΕΕ. Ωστόσο, η κατάσταση αυτή θα μπορούσε να διευθετηθεί με τα μέτρα που περιγράφονται ανωτέρω. ΙΙΙ. ΜΕΛΛΟΝΤΙΚΗ ΠΟΡΕΙΑ 10. Στο πλαίσιο αυτό, η Επιτροπή των Μόνιμων Αντιπροσώπων καλείται να εισηγηθεί στο Συμβούλιο (ECOFIN), με βάση την παρούσα έκθεση προόδου, να λάβει υπό σημείωση την ως άνω τρέχουσα κατάσταση κατά την επόμενη συνεδρίασή της στις 16 Ιουνίου 2017. 10044/17 ΘΛ/σα 6