Ποιος πάει πού; Πόσο μένει; Πόσα ξοδεύει; Ανάλυση εισερχόμενου τουρισμού ανά Περιφέρεια και ανά Αγορά

Ποιος πάει πού; Πόσο μένει; Πόσα ξοδεύει; Ανάλυση εισερχόμενου τουρισμού ανά Περιφέρεια και ανά Αγορά Ευαγγελία Λάμπρου Ερευνήτρια Στατιστικολόγος Άρης Ίκκος, ISHC Επιστημονικός Διευθυντής ΙΝΣΕΤΕ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2017 SETE Intelligence Επιτρέπεται η αναδημοσίευση με την προϋπόθεση της αναφοράς στην πηγή

Περιεχόμενα Εισαγωγή Σύνοψη Ανάλυση των στοιχείων του ταξιδιωτικού ισοζυγίου πληρωμών ανά Περιφέρεια 2016 Επισκέψεις ταξιδιωτών ανά Περιφέρεια Διανυκτερεύσεις ταξιδιωτών ανά Περιφέρεια Ταξιδιωτικές Εισπράξεις ανά Περιφέρεια Δαπάνη ανά Επίσκεψη Δαπάνη ανά Διανυκτέρευση Μέση Διάρκεια Παραμονής Ανάλυση των στοιχείων του ταξιδιωτικού ισοζυγίου πληρωμών ανά Αγορά 2016 Προφίλ Γερμανίας Δαπάνη ανά Επίσκεψη Δαπάνη ανά Διανυκτέρευση Μέση Διάρκεια Παραμονής Προφίλ Ηνωμένου Βασιλείου Δαπάνη ανά Επίσκεψη Δαπάνη ανά Διανυκτέρευση Μέση Διάρκεια Παραμονής 4 5 15 16 20 23 26 27 28 30 32 33 34 35 37 38 39 40 2

Προφίλ Γαλλίας Δαπάνη ανά Επίσκεψη Δαπάνη ανά Διανυκτέρευση Μέση Διάρκεια Παραμονής Προφίλ Η.Π.Α Δαπάνη ανά Επίσκεψη Δαπάνη ανά Διανυκτέρευση Μέση Διάρκεια Παραμονής Προφίλ Ιταλίας Δαπάνη ανά Επίσκεψη Δαπάνη ανά Διανυκτέρευση Μέση Διάρκεια Παραμονής Συμβολή των Βαλκανικών Χωρών και Τουρκίας Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας Λοιπές Περιφέρειες 42 43 44 45 47 48 49 50 52 53 54 55 57 57 58 59 60 3

Εισαγωγή Η Τράπεζα της Ελλάδος ανακοίνωσε πρόσφατα -για πρώτη φορά- στοιχεία του ταξιδιωτικού ισοζυγίου ανά Περιφέρεια και ανά χώρα μόνιμης κατοικίας - και όχι εθνικότητας - των επισκεπτών (Αγορά) 1. Η συγκέντρωση και επεξεργασία ταξιδιωτικών στοιχείων ανά Περιφέρεια, όπως αυτά συλλέγονται μέσω της Έρευνας Συνόρων 2, ξεκίνησε τον Ιανουάριο του 2016 και έκτοτε η Τράπεζα της Ελλάδος συγκεντρώνει στοιχεία και για την περιφερειακή κατανομή των Ταξιδιωτικών Εισπράξεων, καθώς και των Επισκέψεων και Διανυκτερεύσεων των εισερχόμενων ταξιδιωτών 3. Η ταξινόμηση των Περιφερειών γίνεται σύμφωνα με την επίσημη στατιστική ταξινόμηση της ΕΕ (NUTS 2013/EU-28) και συγκεκριμένα με το δεύτερο επίπεδο αυτής (NUTS 2), που συμπίπτει με τη διοικητική διαίρεση της χώρας σε 13 Περιφέρειες. Η παρούσα μελέτη αναλύει τα στοιχεία περαιτέρω σε επίπεδο Περιφερειών, προκειμένου να αποκτήσουμε μια ευκρινέστερη εικόνα για τις προτιμήσεις των διαφόρων αγορών μας, του χρόνου διαμονής τους και των δαπανών τους, καθώς και τους βασικούς δείκτες διαμονής και δαπάνης από τις αγορές αυτές. 1 Για την παρούσα μελέτη χρησιμοποιήθηκαν οι Πίνακες της ενότητας Ταξιδιωτικές εισπράξεις ανά Περιφέρεια - βασικά μεγέθη που ευρίσκονται στην ακόλουθη ιστοσελίδα της Τράπεζας της Ελλάδος: http://www.bankofgreece.gr/pages/el/statistics/externalsector/balance/travelling.aspx. Για λόγους που σχετίζονται με τον τρόπο που γίνεται η έρευνα, δεν δίδονται στοιχεία ανά Περιφέρεια για όλες τις αγορές, παρά μόνον για αυτές που τα στοιχεία είναι στατιστικά σημαντικά 2 Για συνοπτική παρουσίαση της μεθοδολογίας της Έρευνας Συνόρων βλ. http://www.insete.gr/portals/0/statistics/tourism-statistics.pdf, ενώ για λεπτομερή παρουσίαση βλ. εδώ. 3 Επισημαίνεται ότι δεν περιλαμβάνονται μεγέθη από κρουαζιέρες, πέραν των όσων καταγράφονται από την Έρευνα Συνόρων 4

Σύνοψη Οι Περιφέρειες με τις μεγαλύτερες ροές εισερχόμενης ταξιδιωτικής κίνησης είναι το Νότιο Αιγαίο, η Κρήτη, η Κεντρική Μακεδονία, η Αττική και τα Ιόνια Νησιά. Λόγω των διαφορετικών αγορών που δέχεται η κάθε Περιφέρεια και του διαφορετικού προφίλ των επισκεπτών, αν και η Κεντρική Μακεδονία έχει τον μεγαλύτερο αριθμό Επισκέψεων, το Νότιο Αιγαίο και η Κρήτη υπερτερούν σε αριθμό Διανυκτερεύσεων και Εισπράξεων. Σε Εισπράξεις επίσης υπερτερεί η Αττική, ενώ μικρή υστέρηση έναντι της Κεντρικής Μακεδονίας έχουν τα Ιόνια Νησιά. Επίσης, οι 5 αυτές Περιφέρειες δέχονται το 82% των επισκέψεων (28,4 εκ. στο σύνολο της χώρας), το 85% των διανυκτερεύσεων (190,4 εκ.) και το 88% των Εισπράξεων ( 12,7 δισ.). Οι περισσότεροι επισκέπτες πάνε σε μια Περιφέρεια μόνο εξαίρεση οι προερχόμενοι από long haul αγορές Ο κάθε επισκέπτης της Ελλάδας (που αντιστοιχεί σε μια άφιξη) κατά μέσο όρο επισκέπτεται 1 έως 1,2 Περιφέρειες. Εξαίρεση αποτελούν οι επισκέπτες από ΗΠΑ (1,75 επισκέψεις ανά επισκέπτη) και από Λοιπές Χώρες (1,24) και οι 2 αυτές αγορές είναι long haul και προφανώς προσπαθούν σε ένα ταξίδι στην Ελλάδα να επισκεφθούν το μέγιστο αριθμό προορισμών που τους ενδιαφέρει. Από την άλλη πλευρά, τον μικρότερο αριθμό επισκέψεων έχουν οι επισκέπτες από ΠΓΔΜ (1,00), Βουλγαρία (1,02), Ρουμανία (1,06) και Σερβία (1,07). Αντίθετα οι επισκέπτες από τις επίσης γειτονικές Αλβανία (1,15) και Τουρκία (1,13) επισκέπτονται περισσότερες Περιφέρειες. Ποσοστιαία Κατανομή Επισκέψεων, Διανυκτερεύσεων και Εισπράξεων εισερχόμενων ταξιδιωτών ανά Περιφέρεια, 2016 Επισκέψεις Διανυκτερεύσεις Εισπράξεις Νότιο Αιγαίο 18% 21% 25% Κρήτη 16% 21% 24% Κεντρική Μακεδονία 23% 19% 13% Αττική 16% 13% 14% Ιόνια Νησιά 9% 11% 12% Πελοπόννησος 3% 3% 3% Αν. Μακεδονία & Θράκη 5% 3% 2% Θεσσαλία 3% 3% 2% Ήπειρος 3% 2% 2% Δυτική Ελλάδα 2% 1% 1% Βόρειο Αιγαίο 1% 1% 1% Στερεά Ελλάδα 1% 1% 1% Δυτική Μακεδονία 1% 1% 1% Σε πέντε Περιφέρειες 80-90% των επισκέψεων, διανυκτερεύσεων και εισπράξεων 5

Στους χάρτες που ακολουθούν αποτυπώνονται τα συνολικά μεγέθη και οι 3 σημαντικότερες αγορές ανά Περιφέρεια αναφορικά με τις Επισκέψεις, τις Διανυκτερεύσεις και τα Έσοδα από ταξιδιώτες. Αποτυπώνονται επίσης και τα αντίστοιχα μεγέθη για το σύνολο της χώρας. Είναι εντυπωσιακή η παρουσία της Γερμανικής και της Βρετανικής αγοράς σχεδόν σε όλες τις Περιφέρειες ειδικά με όρους Διανυκτερεύσεων και Εισπράξεων: δεν υπάρχει ούτε μια Περιφέρεια που τουλάχιστον η μια από τις δύο χώρες να μην συγκαταλέγεται στο top-3 των αγορών της Περιφέρειας. Μάλιστα σε οχτώ Περιφέρειες συγκαταλέγονται και οι δύο αγορές στο top-3. Αρκετά μεγάλη διαφοροποίηση από τις υπόλοιπες Περιφέρειες έχει η Περιφέρεια Αττικής, όπου οι τρεις μεγαλύτερες αγορές και στους τρεις δείκτες είναι η Βρετανική, η Αμερικάνικη και η Κυπριακή. Επίσης, στις τρεις από τις τέσσερις Περιφέρειες που συνορεύουν με Βαλκανικές χώρες (Δυτική Μακεδονία, Κεντρική Μακεδονία, Ανατολική Μακεδονία Θράκη) τουλάχιστον δύο από τις τρεις αγορές με τον μεγαλύτερο αριθμό επισκεπτών είναι Βαλκανικές χώρες στην Κεντρική Μακεδονία και οι 3. Η εικόνα διαφοροποιείται σε όρους Εισπράξεων, λόγω μειωμένης αγοραστικής δύναμης των Βαλκανικών αγορών, με την Γερμανική αγορά να κατα- λαμβάνει την πρώτη θέση στις Περιφέρειες αυτές, πλην Ανατολικής Μακεδονίας Θράκης όπου την πρώτη θέση καταλαμβάνει η Τουρκική αγορά, έπεται η Βουλγάρικη και στην τρίτη θέση είναι η Γερμανική. ΗΠΑ και Κύπρος έχουν ισχυρή παρουσία στην Αττική Γερμανία ή/και Βρετανία συγκαταλέγονται στο top-3 των αγορών σε όλες τις Περιφέρειες με όρους Διανυκτερεύσεων και Εισπράξεων Σε Μακεδονία και Θράκη δυο από τις τρεις αγορές με τον μεγαλύτερο αριθμό επισκεπτών είναι από τις Βαλκανικές χώρες 6

Επισκέψεις 2016 Περιφέρεια Επισκέψεις (σε χιλ.) Κεντρική Μακεδονία 6.395 Νότιο Αιγαίο 5.227 Αττική 4.543 Κρήτη 4.537 Ιόνια Νησιά 2.457 Ανατολική Μακεδονία & Θράκη 1.363 Πελοπόννησος 843 Ήπειρος 717 Θεσσαλία 714 Δυτική Ελλάδα 513 Στερεά Ελλάδα 409 Δυτική Μακεδονία 330 Βόρειο Αιγαίο 328 Σύνολο 28.376 2 η Θέση 1 η Θέση 3 η Θέση 7

Διανυκτερεύσεις 2016 Περιφέρεια Διανυκτερεύσεις (σε χιλ.) Νότιο Αιγαίο 39.996 Κρήτη 39.378 Κεντρική Μακεδονία 36.330 Αττική 24.769 Ιόνια Νησιά 21.493 Πελοπόννησος 5.760 Ανατολική Μακεδονία & Θράκη 5.414 Θεσσαλία 5.121 Ήπειρος 3.622 Δυτική Ελλάδα 2.742 Βόρειο Αιγαίο 2.458 Στερεά Ελλάδα 1.845 Δυτική Μακεδονία 1.475 Σύνολο 190.402 2 η Θέση 1 η Θέση 3 η Θέση 8

Εισπράξεις 2016 Περιφέρεια Εισπράξεις (σε εκ.) Νότιο Αιγαίο 3.136 Κρήτη 3.095 Αττική 1.734 Κεντρική Μακεδονία 1.688 Ιόνια Νησιά 1.504 Πελοπόννησος 324 Θεσσαλία 301 Ανατολική Μακεδονία & Θράκη 288 Ήπειρος 218 Δυτική Ελλάδα 146 Βόρειο Αιγαίο 131 Στερεά Ελλάδα 117 Δυτική Μακεδονία 68 Σύνολο 12.749 2 η Θέση 1 η Θέση 3 η Θέση 9

Δαπάνη ανά Επίσκεψη Δαπάνη ανά Διανυκτέρευση Μέση Διάρκεια Παραμονής 2016 205 46 4,5 264 46 5,7 212 53 4,0 Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει η εικόνα που αναδεικνύεται από την ανάλυση των βασικών δεικτών: Δαπάνη ανά Επίσκεψη, Δαπάνη ανά Διανυκτέρευση και Μέση Διάρκεια Παραμονής. Οι Περιφέρειες που κατεξοχήν δέχονται τουρισμό «Ήλιος και Θάλασσα», δηλαδή το Νότιο Αιγαίο, η Κρήτη και τα Ιόνια Νησιά έχουν τις υψηλότερες τιμές και στους τρεις δείκτες. Μάλιστα, και στις τρεις Περιφέρειες, ο δείκτης Δαπάνης ανά Επίσκεψη είναι κυμαίνεται από 600 και πάνω, έναντι 449 στο σύνολο της χώρας. Αντίθετα στις Περιφέρειες που συνορεύουν με τις Βαλκανικές χώρες παρατηρούνται οι χαμηλότερες ή από τις χαμηλότερες τιμές και στους τρεις δείκτες. Επίσης, η Περιφέρεια Αττικής έχει σχετικά χαμηλή Δαπάνη ανά Επίσκεψη, παρά το ότι η Δαπάνη ανά Διανυκτέρευση είναι μάλλον υψηλή, λόγω της μικρής διάρκειας παραμονής των επισκεπτών. Δεδομένης λοιπόν της αύξησης του τουριστικού ρεύματος από τις Βαλκανικές χώρες προς τις βόρειες Περιφέρειες που συνορεύουν με αυτές, καθώς και της αύξησης του ρεύματος city break προς Αθήνα, είναι εύλογο να παρατηρείται μείωση της Δαπάνης ανά Επίσκεψη και της Μέσης Κατά Κεφαλήν Δαπάνης. 612 70 8,7 304 60 5,1 Οι Περιφέρειες που δέχονται τουρισμό «Ήλιος & Θάλασσα» έχουν την υψηλότερη Δαπάνη ανά Επίσκεψη και ανά Διανυκτέρευση Η Μακεδονία και η Θράκη την χαμηλότερη 283 53 5,3 422 59 7,2 287 63 6,8 4,5 384 56 Ελλάδα (συνολικά) Δαπάνη ανά Επίσκεψη 449 Μέση Διάρκεια Παραμονής 6,7 Δαπάνη ανά Διανυκτέρευση 67 382 70 5,5 399 53 7,5 600 78 7,7 682 79 8,7 10

Οι 5 σημαντικότερες αγορές Οι 5 σημαντικότερες αγορές για το σύνολο της χώρας είναι η Γερμανία, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Γαλλία, οι ΗΠΑ και η Ιταλία. Επισκέψεις Διανυκτερεύσεις Εισπράξεις χιλιάδες % επί συνόλου χιλιάδες % επί συνόλου εκ. % επί συνόλου Γερμανία 3.411 12,0% 32.988 17,3% 2.128 16,7% Ηνωμένο Βασίλειο 3.206 11,3% 26.583 14,0% 1.944 15,2% Γαλλία 1.587 5,6% 11.572 6,1% 889 7,0% Η.Π.Α 1.363 4,8% 8.178 4,3% 728 5,7% Ιταλία 1.617 5,7% 11.598 6,1% 722 5,7% Σύνολο Αγορών 28.376 100,0% 190.402 100,0% 12.749 100,0% Δαπάνη ανά Επίσκεψη, Ανά Περιφέρεια Δαπάνη ανά Διανυκτέρευση, Μέση Διάρκεια Παραμονής Περιφέρειες που επισκέπτονται Γερμανία 624 65 9,7 1,09 Ην. Βασίλειο 606 73 8,3 1,11 Γαλλία 560 77 7,3 1,21 Η.Π.Α 534 89 6,0 1,75 Ιταλία 447 63 7,2 1,17 Μ.Ο. Ελλάδας 449 67 6,7 1,14 Από Γερμανία, Ηνωμένο Βασίλειο, Γαλλία, ΗΠΑ και Ιταλία 39,4% των Επισκέψεων, 47,8% των Διανυκτερεύσεων και 50,3% των Εισπράξεων 11

Η σημασία της Γερμανικής αγοράς αναδεικνύεται από το γεγονός ότι βρίσκεται στο top-3 σε 9 από τις 13 Περιφέρειες βάσει του αριθμού των Επισκέψεων, και σε 11 Περιφέρειες βάσει του αριθμού των Διανυκτερεύσεων και των Εισπράξεων. Επίσης η Γερμανική αγορά είναι η σημαντικότερη αγορά ως προς τις Εισπράξεις σε 8 Περιφέρειες. Επιπροσθέτως, έχει υψηλότερη Δαπάνη Ανά Επίσκεψη σε σχέση με τον μέσο όρο της χώρας ( 624 έναντι 449) αν και έχει οριακά χαμηλότερη Ημερήσια Δαπάνη ( 65 έναντι 67) λόγω της μεγαλύτερης παραμονής (Μέση Διάρκεια Παραμονής 9,7 Διανυκτερεύσεις έναντι 6,7 στο σύνολο της χώρας), αντικατοπτρίζοντας την μεγάλη συγκέντρωση τουριστών από την Γερμανία σε προορισμούς «Ήλιος και Θάλασσα» για τις θερινές διακοπές. Οι 3 δημοφιλέστερες Περιφέρειες για την Γερμανική αγορά, ως προς τον αριθμό των Διανυκτερεύσεων, είναι: Kρήτη, Κεντρική Μακεδονία και Νότιο Αιγαίο. Αντίστοιχα η Βρετανική αγορά είναι μια από τις 3 σημαντικότερες αγορές σε 9 Περιφέρειες, βάσει του αριθμού των Επισκέψεων και σε 10 Περιφέρειες, βάσει του αριθμού των Διανυκτερεύσεων και των Εισπράξεων. Είναι δε η σημαντικότερη αγορά από πλευράς Εισπράξεων στην Περιφέρεια Ιόνιων Νησιών. Η Βρετανική αγορά έχει υψηλότερη Δαπάνη Ανά Επίσκεψη σε σχέση με τον μέσο όρο της χώρας ( 606 έναντι 449) καθώς και υψηλότερη Ημερήσια Δαπάνη ( 73 έναντι 67) και Μέση Διάρκεια Παραμονής (8,3 Διανυκτερεύσεις έναντι 6,7), αντικατοπτρίζοντας την μεγάλη συγκέντρωση τουριστών από την Βρετανία σε προορισμούς «Ήλιος και Θάλασσα» για τις θερινές διακοπές. Οι 3 δημοφιλέστερες Περιφέρειες για την Βρετανική αγορά, ως προς τον αριθμό των Διανυκτερεύσεων, είναι: Ιόνια Νησιά, Νότιο Αιγαίο και Kρήτη. Νο. 1 Νο. 2 12

Η τέταρτη σημαντικότερη Ευρωπαϊκή αγορά είναι η Ιταλική. Ανήκει στο top-3 σε 4 Περιφέρειες, βάσει του αριθμού των Επισκέψεων και των Διανυκτερεύσεων αλλά μόλις σε 2 από πλευράς των Εισπράξεων. Σε καμία Περιφέρεια δεν κατέχει την πρώτη θέση σε κάποιον δείκτη. Η Ιταλική αγορά έχει χαμηλότερη Δαπάνη Ανά Επίσκεψη σε σχέση με τον μέσο όρο της χώρας ( 447 έναντι 449) γιατί έχει χαμηλότερη Ημερήσια Δαπάνη ( 62 έναντι 67). Από την άλλη πλευρά έχει μεγαλύτερη διάρκεια παραμονής -Μέση Διάρκεια Παραμονής 7,2 Διανυκτερεύσεις έναντι 6,7 στο σύνολο της χώρας- αντικατοπτρίζοντας την μεγάλη συγκέντρωση τουριστών από την Ιταλία σε προορισμούς θερινών διακοπών. Οι 3 δημοφιλέστερες Περιφέρειες για την Ιταλική αγορά, ως προς τον αριθμό των Διανυκτερεύσεων, είναι: Νότιο Αιγαίο, Ιόνια Νησιά και Kρήτη. Η Γαλλική αγορά, αν και είναι η τρίτη σημαντικότερη από πλευράς Εισπράξεων, μόλις σε 2 Περιφέρειες (Κρήτη και Στερεά Ελλάδα) περιλαμβάνεται στο top- 3, βάσει του αριθμού των Επισκέψεων και των Διανυκτερεύσεων και σε 3 (πλέον του Νότιο Αιγαίου) από πλευράς Εισπράξεων. Πρώτη θέση κατέχει μόνο στον αριθμό Διανυκτερεύσεων στην Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδος. Η Γαλλική αγορά έχει υψηλότερη Δαπάνη Ανά Επίσκεψη σε σχέση με τον μέσο όρο της χώρας ( 560 έναντι 449) καθώς και υψηλότερη Ημερήσια Δαπάνη ( 77 έναντι 67) και Μέση Διάρκεια Παραμονής (7,3 Διανυκτερεύσεις έναντι 6,7), αντικατοπτρίζοντας την υψηλή δαπάνη των τουριστών από Γαλλία και την μεγάλη συγκέντρωση τουριστών τους σε προορισμούς «Ήλιος και Θάλασσα» για τις θερινές διακοπές. Οι 3 δημοφιλέστερες Περιφέρειες για την Γαλλική αγορά, ως προς τον αριθμό των Διανυκτερεύσεων, είναι: Kρήτη, Νότιο Αιγαίο και Aττική. Νο. 3 Νο. 4 13

Η Αμερικανική αγορά, συμπληρώνει το top-5 των σημαντικών αγορών. Είναι ιδιαίτερα σημαντική (top-3 βάσει των Εισπράξεων και των Διανυκτερεύσεων) στις Περιφέρειες Αττικής, Πελοποννήσου και Βορείου Αιγαίου. Επίσης, είναι εντός του top-3 βάσει των Επισκέψεων και στην Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδος. Πιθανολογούμε ότι η ισχυρή παρουσία της Αμερικανικής αγοράς στις προαναφερθείσες Περιφέρειες σχετίζεται και με τους Ελληνοαμερικανούς μετανάστες που επισκέπτονται τους τόπους καταγωγής τους. Η Αμερικανική αγορά έχει υψηλότερη Δαπάνη Ανά Επίσκεψη σε σχέση με τον μέσο όρο της χώρας ( 534 έναντι 449) καθώς και υψηλότερη Ημερήσια Δαπάνη ( 89 έναντι 67) αντικατοπτρίζοντας το υψηλό κόστος που έχει ένα υπερπόντιο ταξίδι. Οι 3 δημοφιλέστερες Περιφέρειες για την Αμερικανική αγορά ως προς τον αριθμό των Διανυκτερεύσεων, είναι: Aττική, Νότιο Αιγαίο, και Πελοπόννησος. Τέλος, οι επισκέπτες από ΗΠΑ έχουν χαμηλότερη Μέση Διάρκεια Παραμονής ανά Περιφέρεια (6,0) απ ότι ο γενικός Μέσος Όρος για τη χώρα (6,7), πλήν όμως κατά μέσο όρο επισκέπτονται 1,75 Πέριφέρειες έναντι 1,14 για το σύνολο των Αγορών και της χώρας. Νο. 5 14

Ανάλυση των στοιχείων του ταξιδιωτικού ισοζυγίου πληρωμών ανά Περιφέρεια 2016

Επισκέψεις ταξιδιωτών ανά Περιφέρεια Το 2016, οι ταξιδιώτες που επισκέφθηκαν την Ελλάδα πραγματοποίησαν συνολικά 28.376 χιλ. Επισκέψεις στις 13 Περιφέρειες της χώρας. Ο αριθμός αυτός είναι μεγαλύτερος από τη συνολική εισερχόμενη ταξιδιωτική κίνηση (2016: 24.799 χιλ. ταξιδιώτες), καθώς ένας ταξιδιώτης μπορεί να επισκεφθεί περισσότερες από μία Περιφέρειες κατά τη διάρκεια του ταξιδιού του. Όπως φαίνεται και στον Πίνακα, - από τις περισσότερες αγορές μας, ο κάθε επισκέπτης της Ελλάδας (που αντιστοιχεί σε μια άφιξη) κατά μέσο όρο επισκέπτεται 1 έως 1,2 Περιφέρειες. - εξαίρεση αποτελούν οι επισκέπτες από ΗΠΑ (1,75 επισκέψεις ανά επισκέπτη) και από Λοιπές Χώρες (1,24). - επίσης, τον μικρότερο αριθμό επισκέψεων έχουν οι επισκέπτες από ΠΓΔΜ (1,00), Βουλγαρία (1,02), Ρουμανία (1,06) και Σερβία (1,07). Αντίθετα οι επισκέπτες από τις επίσης γειτονικές Αλβανία (1,15) και Τουρκία (1,13) επισκέπτονται περισσότερες Περιφέρειες. Επισκέψεις σε διακριτές περιφέρειες της Ελλάδας ανά χώρα προέλευσης των επισκεπτών (2016, top - 15 των χωρών σε επισκέπτες) Οι περισσότεροι επισκέπτες πάνε σε μια Περιφέρεια μόνο εξαίρεση οι προερχόμενοι από long haul αγορές Χώρα Προέλευσης Επισκέψεις Επισκέπτες %Eπισκέψεων ανά Επισκέπτη Γερμανία 3.411.379 3.138.733 1,09 Ηνωμένο Βασίλειο 3.206.020 2.894.655 1,11 Βουλγαρία 2.567.927 2.522.805 1,02 ΠΓΔΜ 1.723.464 1.721.114 1,00 Ιταλία 1.616.704 1.386.900 1,17 Γαλλία 1.587.377 1.313.537 1,21 Ρουμανία 1.088.222 1.026.111 1,06 Τουρκία 1.001.438 889.762 1,13 Η.Π.Α. 1.362.704 778.628 1,75 Ολλανδία 839.727 770.690 1,09 Πολωνία 794.389 734.964 1,08 Αλβανία 827.932 722.347 1,15 Σερβία 774.957 721.842 1,07 Κύπρος 765.644 651.981 1,17 Ρωσία 708.182 595.482 1,19 Λοιπές Χώρες 6.099.826 4.929.797 1,24 Σύνολο 28.375.892 24.799.349 1,14 16

Ο μεγαλύτερος όγκος των Επισκέψεων, σε ποσοστό 81,6% επί του συνόλου, πραγματοποιήθηκε στις εξής έξι Περιφέρειες: Κεντρικής Μακεδονίας (6.395 χιλ.), Νοτίου Αιγαίου (5.227 χιλ.), Αττικής (4.543 χιλ.), Κρήτης (4.537 χιλ.), Ιονίων Νήσων (2.457 χιλ.) και Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης (1.363 χιλ.). Στο σύνολο των υπόλοιπων Περιφερειών (Πελοποννήσου, Ηπείρου, Θεσσαλίας, Δυτικής Ελλάδας, Στερεάς Ελλάδας, Δυτικής Μακεδονίας και Βορείου Αιγαίου) πραγματοποιήθηκαν 3.854 χιλ. Επισκέψεις. 81,6% των Επισκέψεων στις Περιφέρειες Κεντρικής Μακεδονίας, Ν. Αιγαίου, Αττικής, Κρήτης, και Ιονίων Νήσων Επισκέψεις 2016 17

Στον ακόλουθο χάρτη παρουσιάζονται οι Επισκέψεις ανά Περιφέρεια, καθώς και οι τρεις κύριες χώρες προέλευσης σε κάθε Περιφέρεια. Την πρώτη θέση στις Επισκέψεις από τον τουρισμό - ανάμεσα στις 13 Περιφέρειες της χώρας κατέχει η Περιφέρεια της Κεντρικής Μακεδονίας με 6.395 χιλ. Επισκέψεις, με τη πλειονότητα να προέρχεται από τη ΠΓΔΜ 1.652 χιλ. Ακολουθούν οι Επισκέψεις ταξιδιωτών από τη Βουλγαρία (1.454 χιλ.) και τη Σερβία (605 χιλ.). Το σύνολο των Επισκέψεων από τις «γειτονικές χώρες» αντιπροσωπεύουν το 58,0% των Επισκέψεων. Στη δεύτερη θέση στις ταξιδιωτικές Επισκέψεις βρίσκεται το Νότιο Αιγαίο με 5.227 χιλ. Επισκέψεις. Το μεγαλύτερο μέρος των Επισκέψεων προήλθε από τη Γερμανία (799 χιλ.) και ακολούθησαν οι Επισκέψεις ταξιδιωτών από το Ην. Βασίλειο (672 χιλ.) και την Ιταλία (488 χιλ.). Η Περιφέρεια Αττικής βρίσκεται στην τρίτη θέση κατάταξης των Επισκέψεων (4.543 χιλ.), με κύριες πηγές τις ΗΠΑ (554 χιλ.), το Ην. Βασίλειο (536 χιλ.) και την Κύπρο (313 χιλ.). Oι Επισκέψεις για την Κρήτη ανήλθαν σε 4.537 χιλ., ενώ το μεγαλύτερο μέρος προήλθε από τη Γερμανία (1.059 χιλ.) και ακολούθησε τo Ην. Βασίλειο (604 χιλ.) και η Γαλλία (447 χιλ.). Την πεντάδα των Περιφερειών συμπληρώνουν τα Ιόνια Νησιά με 2.457 χιλ. Επισκέψεις. Το μεγαλύτερο μέρος των Επισκέψεων προήλθε από το Ην. Βασίλειο (834 χιλ.), την Ιταλία (235 χιλ.) και τη Γερμανία (233 χιλ.). Στην έκτη θέση βρίσκεται η Περιφέρεια Αν. Μακεδονίας και Θράκης με 1.363 χιλ. Επισκέψεις, με κύριο όγκο Επισκέψεων από τη Βουλγαρία (536 χιλ.), την Τουρκία (360 χιλ.) και τη Γερμανία (116 χιλ.). Η Τουρκία και η Βουλγαρία στη Περιφέρεια αντιπροσωπεύουν το 65,7% των Επισκέψεων. Στην έβδομη θέση βρίσκεται η Περιφέρεια Πελοποννήσου με 843 χιλ. Επισκέψεις με βασικές αγορές το Ην. Βασίλειο (91 χιλ.), τη Γερμανία (82 χιλ.) και τις ΗΠΑ (80 χιλ.). Η Περιφέρεια Ηπείρου βρίσκεται, με 717 χιλ. Επισκέψεις, στην όγδοη θέση κατάταξης με κύριες πηγές την Αλβανία (193 χιλ.), τη Γερμανία (73 χιλ.) και την Ιταλία (50 χιλ.). Στην ένατη θέση βρίσκεται η Περιφέρεια της Θεσσαλίας, με 714 χιλ. Επισκέψεις και κύριες πηγές το Ην. Βασίλειο (113 χιλ.), την Ιταλία (101 χιλ.) και τη Γερμανία (63 χιλ.). Τη δεκάδα συμπληρώνει η Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας με 513 χιλ. Επισκέψεις οι οποίες προήλθαν από την Αλβανία (78 χιλ.), τη Γερμανία (48 χιλ.) και το Ηνωμένο Βασίλειο (43 χιλ.) Οι Επισκέψεις για τη Στερεά Ελλάδα (409 χιλ.) προήλθαν κυρίως από τις ΗΠΑ (57 χιλ.), τη Γαλλία (52 χιλ.), και το Ηνωμένο Βασίλειο (40 χιλ.). Διαφορετικές οι κύριες αγορές της κάθε Περιφέρειας ως προς τον αριθμό Επισκέψεων οι Βαλκανικές χώρες οι σημαντικότερες στις βόρειες Περιφέρειες, η Γερμανία και η Βρετανία στις υπόλοιπες Στην προτελευταία θέση των Επισκέψεων βρίσκεται η Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας (330 χιλ. Επισκέψεις) με κύριες πηγές προέλευσης ταξιδιωτών τις γείτονες χώρες όπως την Αλβανία (154 χιλ.) και την Βουλγαρία (46 χιλ.) Την τριάδα συμπληρώνει η Γερμανία 29 χιλ. Η Αλβανία και η Βουλγαρία στη Περιφέρεια αντιπροσωπεύει το 60,7% των Επισκέψεων. Στη τελευταία θέση βρίσκεται η Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου (328 χιλ. Επισκέψεις) με κύριες πηγές προέλευσης ταξιδιωτών από τη Τουρκία 143 χιλ., το Ην. Βασίλειο 44 χιλ. και τις ΗΠΑ 23 χιλ. Η Τουρκία στο Βόρειο Αιγαίο αντιπροσωπεύει δηλαδή το 43,7% των Επισκέψεων. 18

Επισκέψεις 2016 Περιφέρεια Επισκέψεις (σε χιλ.) Κεντρική Μακεδονία 6.395 Νότιο Αιγαίο 5.227 Αττική 4.543 Κρήτη 4.537 Ιόνια Νησιά 2.457 Ανατολική Μακεδονία & Θράκη 1.363 Πελοπόννησος 843 Ήπειρος 717 Θεσσαλία 714 Δυτική Ελλάδα 513 Στερεά Ελλάδα 409 Δυτική Μακεδονία 330 Βόρειο Αιγαίο 328 Σύνολο 28.376 19

Διανυκτερεύσεις ταξιδιωτών ανά Περιφέρεια Οι Διανυκτερεύσεις ταξιδιωτών στην Ελλάδα διαμορφώθηκαν στις 190.402 χιλ. το 2016. Σύμφωνα με την κατανομή των Διανυκτερεύσεων στις 13 Περιφέρειες της χώρας, το 85,1% των Διανυκτερεύσεων πραγματοποιήθηκε στις ακόλουθες πέντε Περιφέρειες: Νοτίου Αιγαίου (39.996 χιλ.), Κρήτης (39.378 χιλ.), Κεντρικής Μακεδονίας (36.330 χιλ.), Αττικής (24.769 χιλ.) και Ιονίων Νήσων (21.493 χιλ.). Στο σύνολο των υπόλοιπων Περιφερειών (Πελοποννήσου, Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, Θεσσαλίας, Ηπείρου, Δυτικής Ελλάδας, Βορείου Αιγαίου, Στερεάς Ελλάδας και Δυτικής Μακεδονίας) πραγματοποιήθηκαν μόλις 28.437 χιλ. Διανυκτερεύσεις. 85,1% των Διανυκτερεύσεων στις Περιφέρειες Ν. Αιγαίου, Κρήτης, Κεντρικής Μακεδονίας, Αττικής, και Ιονίων Νήσων Διανυκτερεύσεις 2016 20

Στον ακόλουθο χάρτη παρουσιάζονται οι Διανυκτερεύσεις ανά Περιφέρεια, καθώς και οι τρεις κύριες χώρες προέλευσης σε κάθε Περιφέρεια. Την πρώτη θέση στις Διανυκτερεύσεις - ανάμεσα στις 13 Περιφέρειες της χώρας κατέχει η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου. Το μεγαλύτερο μέρος των Διανυκτερεύσεων προήλθε από τη Γερμανία (6.512 χιλ.) και ακολούθησαν οι Διανυκτερεύσεις ταξιδιωτών από το Ην. Βασίλειο (5.411 χιλ.) και την Ιταλία (3.796 χιλ.). Στη δεύτερη θέση, κατάταξης των Περιφερειών στις Διανυκτερεύσεις βρίσκεται η Κρήτη. Oι Διανυκτερεύσεις στην Κρήτη προήλθαν κυρίως από τη Γερμανία (9.908 χιλ.). Ακολούθησαν οι Διανυκτερεύσεις ταξιδιωτών από το Ην. Βασίλειο (5.280 χιλ.) και τη Γαλλία (3.960 χιλ.). Η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας βρίσκεται στην τρίτη θέση. Ειδικότερα οι ταξιδιώτες από την Γερμανία πραγματοποίησαν 8.035 χιλ. Διανυκτερεύσεις ενώ ακολούθησαν οι ταξιδιώτες από την Σερβία και την ΠΓΔΜ με 4.397 χιλ. και 4.349 χιλ. Διανυκτερεύσεις αντίστοιχα. Η Περιφέρεια Αττικής βρίσκεται στην τέταρτη θέση κατάταξης των Διανυκτερεύσεων με κύριες πηγές το Ην. Βασίλειο (3.386 χιλ.), τις ΗΠΑ (3.054 χιλ.) και την Κύπρο (2.330 χιλ.). Την πεντάδα των Περιφερειών συμπληρώνουν τα Ιόνια Νησιά. Το μεγαλύτερο μέρος των Διανυκτερεύσεων προήλθε από το Ην. Βασίλειο (7.968 χιλ.) ενώ ακολούθησαν οι Διανυκτερεύσεις ταξιδιωτών από τη Γερμανία (2.268 χιλ.) και την Ιταλία (1.980 χιλ.). Στην έκτη θέση βρίσκεται η Περιφέρεια Πελοποννήσου με 5.760 χιλ. Διανυκτερεύσεις οι οποίες προέρχονται από τη Γερμανία (887 χιλ.), το Ην. Βασίλειο (608 χιλ.), και τις ΗΠΑ (461 χιλ.). Στην έβδομη θέση βρίσκεται η Περιφέρεια Αν. Μακεδονίας και Θράκης με 5.414 χιλ. Διανυκτερεύσεις, με τον κύριο όγκο να προέρχεται από τη Βουλγαρία (1.387 χιλ.), τη Γερμανία (1.064 χιλ.) και την Τουρκία (919 χιλ.). Η Περιφέρεια της Θεσσαλίας βρίσκεται στην όγδοη θέση κατάταξης με 5.121 χιλ. Διανυκτερεύσεις, με κύριες πηγές το Ην. Βασίλειο (1.078 χιλ.), τη Γερμανία (840 χιλ.) και την Ιταλία (791χιλ.). Στην ένατη θέση βρίσκεται η Περιφέρεια Ηπείρου όπου καταγράφηκαν 3.622 χιλ. Διανυκτερεύσεις, με κύριες πηγές τη Γερμανία (804 χιλ.,) την Ιταλία (387 χιλ.,) και το Ην. Βασίλειο (375 χιλ.). Τη δεκάδα συμπληρώνει η Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας με 2.742 χιλ. Διανυκτερεύσεις και κύριες πηγές τη Γερμανία (373 χιλ.), το Ην. Βασίλειο (238 χιλ.) και τη Γαλλία (173 χιλ.). Στην ενδέκατη θέση βρίσκεται η Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου με 2.458 χιλ. Διανυκτερεύσεις. Μεγάλος όγκος των Διανυκτερεύσεων προήλθε κυρίως από την Τουρκία (551 χιλ.) ενώ ακολούθησαν το Ην. Βασίλειο (392 χιλ.) και οι ΗΠΑ (278 χιλ.). Οι Διανυκτερεύσεις για τη Στερεά Ελλάδα ανήλθαν μόλις στις 1.845 χιλ. και προήλθαν κυρίως από τη Γαλλία (268 χιλ.), τη Γερμανία (239 χιλ.) και το Ηνωμένο Βασίλειο (231 χιλ.). Στην τελευταία θέση των Διανυκτερεύσεων βρίσκεται η Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας όπου καταγράφηκαν 1.475 χιλ. Διανυκτερεύσεις, κυρίως από τις γειτονικές χώρες: την Αλβανία (577 χιλ.), τη Βουλγαρία (148 χιλ.) και τη Γερμανία με (299 χιλ.). Γερμανία ή/και Βρετανία συγκαταλέγονται στο top-3 των αγορών σε όλες τις Περιφέρειες με όρους Διανυκτερεύσεων μικρότερη η σημασία των Βαλκανικών αγορών στις Διανυκτερεύσεις και στις βόρειες Περιφέρειες 21

Διανυκτερεύσεις 2016 Περιφέρεια Διανυκτερεύσεις (σε χιλ.) Νότιο Αιγαίο 39.996 Κρήτη 39.378 Κεντρική Μακεδονία 36.330 Αττική 24.769 Ιόνια Νησιά 21.493 Πελοπόννησος 5.760 Ανατολική Μακεδονία & Θράκη 5.414 Θεσσαλία 5.121 Ήπειρος 3.622 Δυτική Ελλάδα 2.742 Βόρειο Αιγαίο 2.458 Στερεά Ελλάδα 1.845 Δυτική Μακεδονία 1.475 Σύνολο 190.402 22

Ταξιδιωτικές Εισπράξεις ανά Περιφέρεια Οι Ταξιδιωτικές Εισπράξεις το 2016 διαμορφώθηκαν στα 12.749 εκατ. ευρώ. Όπως φαίνεται στο ακόλουθο γράφημα ο κύριος όγκος των εισπράξεων, σε ποσοστό 87,5% του συνόλου, πραγματοποιήθηκε στις εξής πέντε Περιφέρειες: Νοτίου Αιγαίου (3.136 εκατ. ευρώ), Κρήτης (3.095 εκατ. ευρώ), Αττικής (1.734 εκατ. ευρώ), Κεντρικής Μακεδονίας (1.688 εκατ. ευρώ) και Ιονίων Νήσων (1.504 εκατ. ευρώ). Στο σύνολο των υπόλοιπων Περιφερειών (Πελοποννήσου, Θεσσαλίας, Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, Ηπείρου, Δυτικής Ελλάδας, Βορείου Αιγαίου, Στερεάς Ελλάδας και Δυτικής Μακεδονίας), οι Εισπράξεις διαμορφώθηκαν στα 1.592 εκατ. ευρώ. 87,5% των Εισπράξεων στις Περιφέρειες Ν. Αιγαίου, Κρήτης, Αττικής, Κεντρικής Μακεδονίας, και Ιονίων Νήσων Εισπράξεις 2016 4 Δεν περιλαμβάνονται τα Έσοδα από την Έρευνα Κρουαζιέρας. 23

Στον ακόλουθο χάρτη παρουσιάζονται οι Εισπράξεις ανά Περιφέρεια, καθώς και οι τρεις κύριες χώρες προέλευσης Εσόδων σε κάθε Περιφέρεια. Την πρώτη θέση στις Ταξιδιωτικές Εισπράξεις από τον τουρισμό -ανάμεσα στις 13 Περιφέρειας της χώρας- βρίσκεται το Νότιο Αιγαίο (3.136 εκ. ευρώ). Το μεγαλύτερο μέρος των Εσόδων προήλθε από τη Γερμανία 470 εκατ. ευρώ. Ακολούθησαν οι Εισπράξεις ταξιδιωτών από το Ην. Βασίλειο (425 εκατ. ευρώ) και τη Γαλλία (270 εκατ. ευρώ). Στην δεύτερη θέση βρίσκεται η Κρήτη (3.095 εκατ. ευρώ). Το μεγαλύτερο μέρος των Εσόδων, προήλθε από τη Γερμανία 860 εκατ. ευρώ. και ακολούθησαν οι Εισπράξεις ταξιδιωτών από το Ην. Βασίλειο (408 εκατ. ευρώ) και τη Γαλλία (346 εκατ. ευρώ). Η Περιφέρεια Αττικής βρίσκεται στη τρίτη θέση κατάταξης των Εσόδων (1.734 εκατ. ευρώ), με κύριες πηγές τις ΗΠΑ (275 εκατ. ευρώ), το Ην. Βασίλειο (213 εκατ. ευρώ) και την Κύπρο (121 εκατ. ευρώ). Oι Ταξιδιωτικές Εισπράξεις για την Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας ανήλθαν σε 1.688 εκατ. ευρώ, ενώ το μεγαλύτερο μέρος των Εσόδων προήλθε από τη Γερμανία 315 εκατ. ευρώ. Ακολούθησαν οι Εισπράξεις ταξιδιωτών από τη Σερβία (196 εκατ. ευρώ) και τη Ρουμανία (175 εκατ. ευρώ). Την πεντάδα των Περιφερειών συμπληρώνουν τα Ιόνια Νησιά (1.504 εκατ. ευρώ). Το μεγαλύτερο μέρος των Εσόδων προήλθε από το Ην. Βασίλειο 605 εκατ. ευρώ. Ακολούθησαν οι Εισπράξεις ταξιδιωτών από τη Γερμανία (155 εκατ. ευρώ) και την Ιταλία (120 εκατ. ευρώ). Οι υπόλοιπες οκτώ Περιφέρειες αντιπροσωπεύουν μόλις το 12,5% των τουριστικών εισπράξεων. Στην έκτη θέση βρίσκεται η Περιφέρεια Πελοποννήσου με 324 εκατ. ευρώ με κύριες αγορές τη Γερμανία (47 εκατ. ευρώ), το Ην. Βασίλειο (37 εκατ. ευρώ) και τις ΗΠΑ (28 εκατ. ευρώ). Ακολουθεί στην έβδομη θέση η Περιφέρεια Θεσσαλίας με 301 εκατ. ευρώ και μεγάλο ποσοστό των Εσόδων να προέρχεται το Ην. Βασίλειο (82 εκατ. ευρώ), την Ιταλία (52 εκατ. ευρώ) και τη Γερμανία (32 εκατ. ευρώ). Η Περιφέρεια Αν. Μακεδονίας και Θράκης βρίσκεται στην όγδοη θέση κατάταξης των Εσόδων με 288 εκατ. ευρώ με κύριες πηγές την Τουρκία (80 εκατ. ευρώ), τη Βουλγαρία (54 εκατ. ευρώ) και τη Γερμανία (49 εκατ. ευρώ). Στην ένατη θέση βρίσκεται η Περιφέρεια της Ηπείρου με Εισπράξεις που ανήλθαν στα 218 εκατ. ευρώ και κύριες πηγές τη Γερμανία (39 εκατ. ευρώ), την Αλβανία (34 εκατ. ευρώ) και το Ην. Βασίλειο (24 εκατ. ευρώ). Τη δεκάδα συμπληρώνει η Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας με μόλις 146 εκατ. ευρώ (Γερμανία 17 εκατ. ευρώ, Ηνωμένο Βασίλειο 14 εκατ. ευρώ και Αλβανία 13 εκατ. ευρώ). Οι Εισπράξεις για το Βόρειο Αιγαίο ανήλθαν σε 131 εκατ. ευρώ (Τουρκία 32 εκατ. ευρώ, Ηνωμένο Βασίλειο 23 εκατ. ευρώ και ΗΠΑ 17 εκατ. ευρώ) και για τη Στερεά Ελλάδα σε 117 εκατ. ευρώ. (Γερμανία 19 εκατ. ευρώ, Ηνωμένο Βασίλειο 16 εκατ. ευρώ και Γαλλία 15 εκατ. ευρώ). Στην τελευταία θέση των Εισπράξεων, στο σύνολο των 13 περιφερειών, βρίσκεται η Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας με 68 εκατ. ευρώ και κύριες πηγές προέλευσης των Εσόδων την Γερμανία 17 εκατ. ευρώ, την Αλβανία 16 εκατ. ευρώ. και τη Ρουμανία 6 εκατ. ευρώ. Γερμανία ή/και Βρετανία συγκαταλέγονται στο top-3 των αγορών σε όλες τις Περιφέρειες με όρους Εισπράξεων ακόμα μικρότερη η σημασία των Βαλκανικών αγορών στις Εισπράξεις και στις βόρειες Περιφέρειες 24

Εισπράξεις 2016 Περιφέρεια Εισπράξεις (σε εκ.) Νότιο Αιγαίο 3.136 Κρήτη 3.095 Αττική 1.734 Κεντρική Μακεδονία 1.688 Ιόνια Νησιά 1.504 Πελοπόννησος 324 Θεσσαλία 301 Ανατολική Μακεδονία & Θράκη 288 Ήπειρος 218 Δυτική Ελλάδα 146 Βόρειο Αιγαίο 131 Στερεά Ελλάδα 117 Δυτική Μακεδονία 68 Σύνολο 12.749 25

Δαπάνη ανά Επίσκεψη Η Μέση Δαπάνη ανά Επίσκεψη στις 13 Περιφέρειες της χώρας το 2016 διαμορφώθηκε κατά Μέσο Όρο στα 449. Το μέγεθος αυτό παρουσιάζει μεγάλη διαφοροποίηση ανάμεσα στις Περιφέρειες. H μέγιστη τιμή των 682 καταγράφεται στην Περιφέρεια Κρήτης. Σε επίπεδα πάνω από το μέσο όρο της χώρας διαμορφώθηκε και η Δαπάνη ανά Επίσκεψη στην Περιφέρεια Ιονίων Νήσων με 612 και ακολουθήσε η Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου με 600. Στο αντίθετο άκρο εμφανίζεται η Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας με την ελάχιστη τιμή των 205 και ακολουθούν η Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης 212, η Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας 264, η Δυτική Ελλάδα με 283 και η Στερεά Ελλάδα με 287. Η μόνη Περιφέρεια «κοντά» στο Μ.Ο. της Ελλάδας είναι η Θεσσαλία με 422 Δαπάνη ανά Επίσκεψη. Στις υπόλοιπες Περιφέρειες οι Δαπάνες κυμάνθηκαν μεταξύ [300,400]. Ειδικότερα, Ήπειρος 304, Αττική 382, Πελοπόννησος 384 και Βόρειο Αιγαίο 399. 800 700 600 500 400 300 200 100 0 212 Μ.Ο. ΕΛΛΑΔΑΣ 449 382 399 283 Οι Περιφέρειες που δέχονται τουρισμό «Ήλιος&Θάλασσα» έχουν την υψηλότερη Δαπάνη ανά Επίσκεψη Η Μακεδονία και η Θράκη την χαμηλότερη Δαπάνη ανά Eπίσκεψη 2016 205 304 422 612 264 682 600 384 287 26

Δαπάνη ανά Διανυκτέρευση Η Μέση Δαπάνη ανά Διανυκτέρευση διαμορφώθηκε στα 67 κατά Μέσο Όρο στις 13 Περιφέρειες. Οι μεγαλύτερες τιμές αναφορικά με τη Μέση Δαπάνη ανά Διανυκτέρευση, καταγράφηκαν στην Περιφέρεια Κρήτης 79 και στην Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου 78, ενώ η χαμηλότερη τιμή καταγράφηκε στις Περιφέρειες: Δυτικής Μακεδονίας και Κεντρικής Μακεδονίας, με μόλις 46. Οι μόνες Περιφέρειες που κυμάνθηκαν «κοντά» στο Μ.Ο. της Ελλάδας είναι η Αττική και τα Ιόνια Νησιά με Μέση Δαπάνη ανά Διανυκτέρευση τα 70. Στην Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας, η Δαπάνη ανήλθε στα 63, στην Ήπειρο στα 60 και στη Θεσσαλία στα 59. Η Μέση Δαπάνη ανά Διανυκτέρευση για την Πελοπόννησο ήταν 56 ενώ στις υπόλοιπες 3 Περιφέρειες (Ανατολική Μακεδονία και Θράκη, Βόρειο Αιγαίο και Δυτική Ελλάδα) η Δαπάνη διαμορφώθηκε στα 53. 90 80 70 60 50 40 53 70 Μ.Ο. ΕΛΛΑΔΑΣ 67 53 53 Οι Περιφέρειες που δέχονται τουρισμό «Ήλιος&Θάλασσα» και η Αττική έχουν την υψηλότερη Δαπάνη ανά Διανυκτέρευση Η Κεντρική και η Δυτική Μακεδονία την χαμηλότερη Δαπάνη ανά Διανυκτέρευση 2016 46 60 59 70 46 79 78 56 63 30 20 10 0 27

Μέση Διάρκεια Παραμονής Η Μέση Διάρκεια Παραμονής ανά Επίσκεψη στις Περιφέρειες της Ελλάδας ήταν 6,7 Διανυκτερεύσεις. Η μέγιστη Διάρκεια Παραμονής 8,7 Διανυκτερεύσεις καταγράφηκε στις Περιφέρειες της Κρήτης και των Ιονίων Νήσων. Ακολούθησαν οι Περιφέρειες Νοτίου Αιγαίου με 7,7, Βορείου Αιγαίου 7,5 και Θεσσαλίας 7,2. Η ελάχιστη Διάρκεια Παραμονής 4,0 Διανυκτερεύσεις καταγράφηκε στην Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης, ενώ στις Περιφέρειες της Στερεάς Ελλάδας και της Δυτικής Μακεδονίας οι Διανυκτερεύσεις ήταν 4,5 κατά μέσο όρο. Η μόνη Περιφέρεια που κυμάνθηκε «κοντά» στο Μ.Ο. της Ελλάδας είναι η Πελοπόννησος με 6,8 Διανυκτερεύσεις. Στις υπόλοιπες Περιφέρειες η Μέση Διάρκεια Παραμονής κυμάνθηκε μεταξύ [5,6] Διανυκτερεύσεων. Ειδικότερα Κεντρική Μακεδονία 5,7 Διανυκτερεύσεις, Αττική 5,5 Διανυκτερεύσεις, Δυτική Ελλάδα 5,3 Διανυκτερεύσεις και Ήπειρος 5,1 Διανυκτερεύσεις. 9 8 7 6 5 4 3 2 Μ.Ο. ΕΛΛΑΔΑΣ 6,7 4.0 5.5 7.5 5.3 Οι Νησιωτικές Περιφέρειες, η Θεσσαλία (Σποράδες) και η Πελοπόννησος έχουν την υψηλότερη Μέση Διάρκεια Παραμονής η Αν. Μακεδονία και Θράκη, η Δυτική Μακεδονία και η Στερεά Ελλάδα την χαμηλότερη Mέση Διάρκεια Παραμονής 2016 4.5 5.1 7.2 8.7 5.7 8.7 7.7 6.8 4.5 1 0 28

Δαπάνη ανά Επίσκεψη Δαπάνη ανά Διανυκτέρευση Μέση Διάρκεια Παραμονής 2016 205 46 264 46 5,7 212 53 4,0 4,5 304 60 5,1 422 59 7,2 399 53 612 70 287 63 7,5 8,7 283 53 7,2 5,3 382 70 5,5 384 56 Ελλάδα (συνολικά) 6,8 Δαπάνη ανά Επίσκεψη 449 Δαπάνη ανά Διανυκτέρευση 67 600 78 7,7 Μέση Διάρκεια Παραμονής 6,7 682 79 8,7 29

Ανάλυση των στοιχείων του ταξιδιωτικού ισοζυγίου πληρωμών ανά Αγορά 2016 30

Στην παρούσα ενότητα γίνεται αναλυτική παρουσίαση 5 του προφίλ των πέντε σημαντικότερων αγορών μας ανά Περιφέρεια. 5 ανάλογα με τη διαθεσιμότητα των στοιχείων ανά Περιφέρεια Επισκέψεις Διανυκτερεύσεις Εισπράξεις χιλιάδες % επί συνόλου χιλιάδες % επί συνόλου εκ. % επί συνόλου Γερμανία 3.411 12,0% 32.988 17,3% 2.128 16,7% Ηνωμένο Βασίλειο 3.206 11,3% 26.583 14,0% 1.944 15,2% Γαλλία 1.587 5,6% 11.572 6,1% 889 7,0% Η.Π.Α 1.363 4,8% 8.178 4,3% 728 5,7% Ιταλία 1.617 5,7% 11.598 6,1% 722 5,7% Σύνολο Αγορών 28.376 100,0% 190.402 100,0% 12.749 100,0% Δαπάνη ανά Επίσκεψη, Ανά Περιφέρεια Δαπάνη ανά Διανυκτέρευση, Μέση Διάρκεια Παραμονής Περιφέρειες που επισκέπτονται Γερμανία 624 65 9,7 1,09 Ην. Βασίλειο 606 73 8,3 1,11 Γαλλία 560 77 7,3 1,21 Η.Π.Α 534 89 6,0 1,75 Ιταλία 447 63 7,2 1,17 Μ.Ο. Ελλάδας 449 67 6,7 1,14 31

Προφίλ Αγοράς Γερμανίας Οι Επισκέψεις από τη Γερμανία υπολογίζονται σε 3.411 χιλ. ή 12,0% του συνόλου, οι Διανυκτερεύσεις σε 32.988 χιλ. ή σε 17,3% επί του συνόλου και οι Εισπράξεις σε 2.128 εκατ. ευρώ ή 16,7% επί του συνόλου. Για τους επισκέπτες από τη Γερμανία η Τράπεζα της Ελλάδας εξέδωσε αναλυτικά στοιχεία για όλες τις Περιφέρειες. Η κατανομή Επισκέψεων, Διανυκτερεύσεων και Εισπράξεων ανά Περιφέρεια είναι η ακόλουθη: 3 στα 4 Ευρώ των Γερμανών σε Κρήτη, Νότιο Αιγαίο και Κεντρική Μακεδονία Εισπράξεις 40.4% 22.1% 14.8% 4.6% 7.3% 2.3% Διανυκτερεύσεις 30.0% 19.7% 24.4% 4.7% 6.9% 3.2% Επισκέψεις 31.0% 23.4% 16.8% 8.5% 6.8% 3.4% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% ΚΡΗΤΗ ΝΟΤΙΟ ΑΙΓΑΙΟ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΑΤΤΙΚΗ ΙΟΝΙΑ ΝΗΣΙΑ ΑΝ. ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΚΑΙ ΘΡΑΚΗ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ ΗΠΕΙΡΟΣ ΘΕΣΣΑΛΙΑ ΔΥΤΙΚΗ ΕΛΛΑΔA ΔΥΤΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑΔΑ ΒΟΡΕΙΟ ΑΙΓΑΙΟ Ακολουθεί παρουσίαση των βασικών δεικτών (Δαπάνη ανά Επίσκεψη, Ημερήσια Δαπάνη και Διάρκεια Παραμονής) για την Γερμανική Αγορά ανά Περιφέρεια. 32

Δαπάνη ανά Επίσκεψη Η Μέση Δαπάνη ανά Επίσκεψη στις 13 Περιφέρειες από τη Γερμανική αγορά διαμορφώθηκε το 2016 κατά μέσο όρο στα 624 έναντι 449 για το σύνολο των εισερχόμενων τουριστών στην Ελλάδα. Τα μεγέθη αυτά παρουσιάζουν μεγάλη διαφοροποίηση από Περιφέρεια σε Περιφέρεια. Όμως σε όλες τις Περιφέρειες πλην Αττικής και Νοτίου Αιγαίου, η δαπάνη της Γερμανικής αγοράς είναι υψηλότερη αυτής των υπολοίπων αγορών. H μέγιστη τιμή των Γερμανών 812 καταγράφεται στην Περιφέρεια Κρήτης. Στην Περιφέρεια Στέρεας Ελλάδας η Δαπάνη ανήλθε στα 670 και στα Ιόνια Νησιά στα 665. Στη Περιφέρεια Νοτίου Αιγαίου η Δαπάνη ανέρχεται στα 588. Οι Δαπάνες στη Δυτική Μακεδονία, την Πελοπόννησο και το Βόρειο Αιγαίο ανήλθαν στα 578, 574 και 572 αντίστοιχα. Χαμηλότερες είναι οι Δαπάνες στις Περιφέρειες της Κεντρικής Μακεδονίας ( 548) και της Ηπείρου ( 541). Στην Περιφέρεια της Θεσσαλίας η Δαπάνη ανέρχεται στα 518. Στην Ανατολική Μακεδονία και Θράκη ήταν 424, ενώ οι χαμηλότερες τιμές παρατηρούνται στην Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας με 363 και στην Περιφέρεια Αττικής με 335. 800 700 600 500 400 300 200 100 0 Μ.Ο. ΓΕΡΜΑΝΙΑΣ 624 Σημαντικά υψηλότερη του Μέσου Όρου της χώρας η Δαπάνη ανά Επίσκεψη των Γερμανών E 0 0 424 212 335 382 572 399 363 283 578 205 541 304 518 422 665 612 548 264 812 682 588 600 574 384 670 287 33

Δαπάνη ανά Διανυκτέρευση Η Μέση Δαπάνη ανά Διανυκτέρευση διαμορφώθηκε στα 67 κατά μέσο όρο στις 13 Περιφέρειες ως προς το σύνολο των εισερχόμενων τουριστών στην Ελλάδα. Η Μέση Δαπάνη ανά Διανυκτέρευση των εισερχόμενων τουριστών από τη Γερμανία διαμορφώθηκε στα 65 κατά μέσο όρο στις 13 Περιφέρειες. Παρόμοια είναι η επιμέρους εικόνα στις Περιφέρειες με τη Δαπάνη ανά Διανυκτέρευση της Γερμανικής αγοράς να είναι χαμηλότερη από την αντίστοιχη της Περιφέρειας συνολικά, σε 10 από τις 13 Περιφέρειες και υψηλότερη μόνο σε 3. Το μέγεθος αυτό παρουσιάζει μεγάλη διαφοροποίηση ανάμεσα στις Περιφέρειες για τους τουρίστες από τη Γερμανία. H μέγιστη τιμή 87 καταγράφεται στην Περιφέρεια Κρήτης. Στην Περιφέρεια Στέρεας Ελλάδας η Δαπάνη ανήλθε στα 78 και στο Νότιο Αιγαίο στα 72. Στη Περιφέρεια Ιόνιων Νήσων η Δαπάνη ανά Διανυκτέρευση ανέρχεται στα 68 και στην Αττική 63. Οι Δαπάνες στη Δυτική Μακεδονία, την Πελοπόννησο και το Βόρειο Αιγαίο ανήλθαν στα 56, 53 και 50 αντίστοιχα. Χαμηλότερες είναι οι Δαπάνες ανά Διανυκτέρευση της Ηπείρου ( 49), της Δυτικής Ελλάδας ( 47) και της Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης ( 46). Η χαμηλότερη Δαπάνη σημειώθηκε στη Θεσσαλία και την Κεντρική Μακεδονία με μόλις 39 90 80 70 60 50 40 30 20 Μ.Ο. ΕΛΛΑΔΑΣ 67 Μ.Ο. ΓΕΡΜΑΝΙΑΣ 65 Δαπάνη ανά Διανυκτέρευση 2016 Οριακά Υψηλότερη του Μέσου Όρου της χώρας η Δαπάνη ανά Διανυκτέρευση των Γερμανών 10 0 46 53 63 70 50 53 47 53 56 46 49 60 39 59 68 70 39 46 87 79 72 78 53 56 78 63 34

Μέση Διάρκεια Παραμονής Η Μέση Διάρκεια Παραμονής ανά Επίσκεψη στις Περιφέρειες της Ελλάδας ήταν 6,7 Διανυκτερεύσεις ενώ ο μέσος όρος τουριστών από τη Γερμανία ήταν 9,7 Διανυκτερεύσεις. Αντίστοιχα υψηλότερη είναι η Μέση Διάρκεια Παραμονής της Γερμανικής αγοράς και σε όλες τις Περιφέρειες, πλην Αττικής. Η μέγιστη Διάρκεια Παραμονής 14,0 Διανυκτερεύσεις καταγράφηκε στην Κεντρική Μακεδονία. Ακολούθησαν οι Περιφέρειες Θεσσαλίας με 13,4, Βορείου Αιγαίου με 11,4 και Ηπείρου με 11,0 Διανυκτερεύσεις. Στην Περιφέρεια Πελοποννήσου η Μέση Διάρκεια Παραμονής ήταν 10,8 και στη Δυτική Μακεδονία 10,3 Διανυκετρεύσεις. Η Μέση Διάρκεια Παραμονής στα Ιόνια Νησιά ήταν 9,7, την Αν. Μακεδονία και Θράκη 9,2 και στη Κρήτη 9,4. Ακολούθησαν Στερεά Ελλάδα με 8,6, Νότιο Αιγαίο με 8,2 και Δυτική Ελλάδα με 7,8 Διανυκτερεύσεις. Η ελάχιστη Διάρκεια Παραμονής 5,4 Διανυκτερεύσεις σημειώθηκε στην Περιφέρεια Αττικής. 14 12 10 8 6 4 2 0 Σημαντικά υψηλότερη του Μέσου Όρου της χώρας η Μέση Διάρκεια Παραμονής των Γερμανών Mέση Διάρκεια Παραμονής 2016 Μ.Ο. ΓΕΡΜΑΝΙΑΣ 9,7 Μ.Ο. ΕΛΛΑΔΑΣ 6,7 9,2 4,0 5,4 5,5 11,4 7,5 7,8 5,3 10,3 4,5 11,0 5,1 13,4 7,2 9,7 8,7 14,0 5,7 9,4 8,7 8,2 7,7 10,8 6,8 8,6 4,5 35

Δαπάνη ανά Επίσκεψη Δαπάνη ανά Διανυκτέρευση Μέση Διάρκεια Παραμονής Γερμανική Αγορά 2016 578 56 548 39 14,0 424 46 9,2 10,3 541 49 11,0 518 39 13,4 572 50 665 68 670 78 11,4 9,7 363 47 8,6 7,8 335 63 5,4 Γερμανική αγορά (συνολικά) 574 53 10,8 Δαπάνη ανά Επίσκεψη 624 Δαπάνη ανά Διανυκτέρευση 65 588 72 8,2 Μέση Διάρκεια Παραμονής 9,7 812 87 9,4 36

Προφίλ Αγοράς Ηνωμένου Βασιλείου Οι Επισκέψεις από το Ην. Βασίλειο υπολογίζονται σε 3.206 χιλ. ή 11,3% του συνόλου, οι Διανυκτερεύσεις σε 26,583 χιλ. ή σε 14,0% επί του συνόλου και οι Εισπράξεις σε 1.944 εκατ. ευρώ ή 15,2% επί του συνόλου. Για τους επισκέπτες από το Ην. Βασίλειο η Τράπεζα της Ελλάδας εξέδωσε αναλυτικά στοιχεία για 11 Περιφέρειες. Η κατανομή Επισκέψεων, Διανυκτερεύσεων και Εισπράξεων ανά Περιφέρεια είναι η ακόλουθη: 3 στα 4 Ευρώ των Βρετανών σε Ιόνια Νησιά, Νότιο Αιγαίο και Κρήτη Εισπράξεις 31.1% 21.9% 21.0% 10.9% 4.7% 4.2% Διανυκτερεύσεις 30.0% 20.4% 19.9% 12.7% 5.6% 4.1% Επισκέψεις 26.0% 21.0% 18.9% 16.7% 5.0% 3.5% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% ΙΟΝΙΑ ΝΗΣΙΑ ΝΟΤΙΟ ΑΙΓΑΙΟ ΚΡΗΤΗ ΑΤΤΙΚΗ ΚΕΝΤΡΙΚΗ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑ ΘΕΣΣΑΛΙΑ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ ΗΠΕΙΡΟΣ ΒΟΡΕΙΟ ΑΙΓΑΙΟ ΔΥΤΙΚΗ ΕΛΛΑΔA ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑΔΑ ΛΟΙΠΑ Ακολουθεί παρουσίαση των βασικών δεικτών (Δαπάνη ανά Επίσκεψη, Ημερήσια Δαπάνη και Διάρκεια Παραμονής) για την Γερμανική Αγορά ανά Περιφέρεια. 37

Δαπάνη ανά Επίσκεψη Η Δαπάνη ανά Επίσκεψη των τουριστών από το Ηνωμένο Βασίλειο είναι σημαντικά υψηλότερη από το μέσο όρο της χώρας. Το ίδιο ισχύει και για όλες τις Περιφέρειες που υπάρχουν στοιχέια, πλην Κρήτης που είναι οριακά χαμηλότερη. H μέγιστη τιμή Δαπάνης των τουριστών από το Ηνωμένο Βασίλειο 725 καταγράφεται στα Ιόνια Νησιά με τη Θεσσαλία να ακολουθεί με 722 Δαπάνη ανά Επίσκεψη. Στην Περιφέρεια της Κρήτης η Δαπάνη ανήλθε στα 675 και στην Περιφέρεια του Νοτίου Αιγαίου στα 633. Οι Δαπάνες στη Κεντρική Μακεδονία, το Βόρειο Αιγαίο και την Ήπειρο ανήλθαν στα 563, 533 και 511 αντίστοιχα. Ακολουθούν: Πελοπόννησος 407, Στερεά Ελλάδα 402 και Αττική 396. Η χαμηλότερη Δαπάνη σημειώθηκε στη Δυτική Ελλάδα με 319. 800 700 600 500 Μ.Ο. ΗΝ.ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ 606 Σημαντικά υψηλότερη του Μέσου Όρου της χώρας η Δαπάνη ανά Επίσκεψη των Βρετανών Δαπάνη ανά Επίσκεψη 2016 400 Μ.Ο. ΕΛΛΑΔΑΣ 449 300 200 100 0 396 382 533 399 319 283 511 304 722 422 725 612 563 264 675 682 633 600 407 384 402 287 Αττική Βόρειο Αιγαίο Δυτική Ελλάδα Ήπειρος Θεσσαλία Ιόνια Νησιά Κεντρική Μακεδονία Κρήτη Νότιο Αιγαίο Πελοπόννησος Στερεά Ελλάδα 38

Δαπάνη ανά Διανυκτέρευση Η Δαπάνη ανά Διανυκτέρευση της Βρετανικής αγοράς είναι υψηλότερη του μέσου όρου της χώρας. Το ίδιο ισχύει και για τις 11 εξεταζόμενες Περιφέρειες, πλην Αττικής και Κρήτης. H μέγιστη τιμή στη Δαπάνη ανά Διανυκτέρευση των τουριστών από το Ηνωμένο Βασίλειο 79 καταγράφεται στο Νότιο Αιγαίο. Στην Περιφέρεια της Κρήτης η Δαπάνη ανήλθε στα 77. Στα Ιόνια Νησιά και στη Θεσσαλία η Δαπάνη ανά Διανυκτέρευση ανέρχεται στα 76. Στην Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας η Δαπάνη ανέρχεται στα 70, στην Ήπειρο στα 65 και στην Αττική στα 63. Στην Κεντρική Μακεδονία και την Πελοπόννησο η Δαπάνη ανά Διανυκτέρευση ανέρχεται στα 61. Στο Βόρειο Αιγαίο η Δαπάνη ανά Διανυκτέρευση ανήλθε στα 60, ενώ η χαμηλότερη Δαπάνη ανά Διανυκτέρευση εκτιμάται στη Δυτική Ελ- 80 70 60 50 Μ.Ο. HN. ΒΑΣΙΛΕΙΟ 73 Μ.Ο. ΕΛΛΑΔΑΣ 67 Σημαντικά υψηλότερη του Μέσου Όρου της χώρας η Δαπάνη ανά Διανυκτέρευση των Βρετανών Δαπάνη ανά Διανυκτέρευση 2016 40 30 20 10 0 63 70 60 53 57 53 65 60 76 59 76 70 61 46 77 79 79 78 61 56 70 63 Αττική Βόρειο Αιγαίο Δυτική Ελλάδα Ήπειρος Θεσσαλία Ιόνια Νησιά Κεντρική Μακεδονία Κρήτη Νότιο Αιγαίο Πελοπόννησος Στερεά Ελλάδα 39

Μέση Διάρκεια Παραμονής Η Μέση Διάρκεια Παραμονής ανά Επίσκεψη στις Περιφέρειες της Ελλάδας ήταν 6,7 Διανυκτερεύσεις ενώ ο Μέσος Όρος των τουριστών από το Ην. Βασίλειο ανήλθε στις 8,3 Διανυκτερεύσεις. Παρομοίως, υψηλότερη είναι η Μέση Διάρκεια Παραμονής της Βρετανικής Αγοράς από τον μέσο όρο της εκάστοτε Περιφέρειας, εκτός Πελοποννήσου, όπου είναι οριακά χαμηλότερη. Η μέγιστη Διάρκεια Παραμονής 9,6 Διανυκτερεύσεις καταγράφηκε στα Ιόνια Νησιά και ακολουθήσε η Θεσσαλία με 9,5 Διανυκτερεύσεις. Ακολούθησαν οι Περιφέρειες Κεντρικής Μακεδονίας με 9,2, Βορείου Αιγαίου με 8,9 και Κρήτης με 8,7 Διανυκτερεύσεις. Στο Νότιο Αιγαίο καταγράφονται 8,1 Διανυκτερεύσεις και στην Ήπειρο 7,8. Η Μέση Διάρκεια Παραμονής στη Πελοπόννησο ταυτίζεται με το Μέσο Όρο Παραμονής στην Ελλάδα με 6,7 Διανυκτερεύσεις. Οι Διανυκτερεύσεις στην Αττική και στη Στερεά Ελλάδα ανέρχονται σε 6,3 κα 5,8 αντίστοιχα. Η ελάχιστη Διάρκεια Παραμονής 5,6 Διανυκτερεύσεις σημειώθηκε στην Περιφέρεια της Δυτικής Ελλάδας. 10 9 8 7 6 5 4 3 2 1 0 Σημαντικά υψηλότερη του Μέσου Όρου της χώρας η Μέση Διάρκεια Παραμονής των Βρετανών Mέση Διάρκεια Παραμονής 2016 6,3 5,5 8,9 7,5 5,6 5,3 7,8 5,1 9,5 7,2 9,6 8,7 9,2 5,7 8,7 8,7 8,1 7,7 6,7 6,8 5,8 4,5 Αττική Βόρειο Αιγαίο Δυτική Ελλάδα Ήπειρος Θεσσαλία Ιόνια Νησιά Κεντρική Μακεδονία Μ.Ο. ΗΝ. ΒΑΣΙΛΕΙΟΥ 8,3 Μ.Ο. ΕΛΛΑΔΑΣ 6,7 Κρήτη Νότιο Αιγαίο Πελοπόννησος Στερεά Ελλάδα 40

Δαπάνη ανά Επίσκεψη Δαπάνη ανά Διανυκτέρευση Μέση Διάρκεια Παραμονής Βρετανική Αγορά 2016 563 61 9,2 511 65 7,8 722 76 9,5 533 60 725 76 9,6 319 57 5,6 402 70 5,8 396 63 6,3 8,9 Βρετανική αγορά (συνολικά) 407 61 6,7 Δαπάνη ανά Επίσκεψη 606 Δαπάνη ανά Διανυκτέρευση 73 633 79 8,1 Μέση Διάρκεια Παραμονής 8,3 675 77 8,7 41

Προφίλ Αγοράς Γαλλίας Οι Επισκέψεις από τη Γαλλία υπολογίζονται σε 1.587 χιλ. ή 5,6% του συνόλου, οι διανυκτερεύσεις σε 11.572 χιλ. ή σε 6,1% επί του συνόλου και οι Εισπράξεις σε 889 εκατ. ευρώ ή 7,0% επί του συνόλου. Για τους επισκέπτες από τη Γαλλία η Τράπεζα της Ελλάδας εξέδωσε αναλυτικά στοιχεία για 7 Περιφέρειες. Η κατανομή Επισκέψεων, Διανυκτερεύσεων και Εισπράξεων ανά Περιφέρεια είναι η ακόλουθη: 3 στα 4 Ευρώ των Γάλλων σε Κρήτη και Νότιο Αιγαίο Εισπράξεις 38.9% 30.4% 10.3% 9.4% 3.0% 1.7% 5.0% Διανυκτερεύσεις 34.2% 29.0% 12.2% 9.4% 3.6% 2.3% 7.9% Επισκέψεις 28.2% 26.6% 16.7% 8.2% 3.7% 3.3% 11.0% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% ΚΡΗΤΗ ΝΟΤΙΟ ΑΙΓΑΙΟ ΑΤΤΙΚΗ ΙΟΝΙΑ ΝΗΣΙΑ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑΔΑ ΔΥΤΙΚΗ ΕΛΛΑΔA ΛΟΙΠΑ Ακολουθεί παρουσίαση των βασικών δεικτών (Δαπάνη ανά Επίσκεψη, Ημερήσια Δαπάνη και Διάρκεια Παραμονής) για την Γαλλική Αγορά ανά Περιφέρεια 42

Δαπάνη ανά Επίσκεψη Η Δαπάνη ανά Επίσκεψη από την Γαλλική αγορά ( 560) είναι σημαντικά υψηλότερη από τον μέσο όρο της χώρας ( 449). Η εικόνα είναι η ίδια και στις 5 από τις 7 Περιφέρειες για τις οποίες υπάρχουν στοιχεία. H μέγιστη Δαπάνη των τουριστών από τη Γαλλία καταγράφεται στην Κρήτη ( 774). Στην Περιφέρεια του Νοτίου Αιγαίου η Δαπάνη ανήλθε στα 640 και στη Περιφέρεια των Ιόνιων Νήσων στα 638. Οι Δαπάνες στην Πελοπόννησο, την Αττική και τη Δυτική Ελλάδα ανήλθαν σε 450, 344 και 335, αντίστοιχα. Η χαμηλότερη δαπάνη ανά Επίσκεψη καταγράφηκε στη Στερεά Ελλάδα με 281. 800 Σημαντικά υψηλότερη του Μέσου Όρου της χώρας η Δαπάνη ανά Επίσκεψη των Γάλλων Δαπάνη ανά Eπίσκεψη 2016 700 600 Μ.Ο. ΓΑΛΛΙΑΣ 560 500 400 Μ.Ο. ΕΛΛΑΔΑΣ 449 300 200 100 0 344 382 335 283 638 612 774 682 640 600 450 384 281 287 Αττική Δυτική Ελλάδα Ιόνια Νησιά Κρήτη Νότιο Αιγαίο Πελοπόννησος Στερεά Ελλάδα 43

Δαπάνη ανά Διανυκτέρευση Η Δαπάνη ανά Διανυκτέρευση από την Γαλλική αγορά ( 77) είναι σημαντικά υψηλότερη από τον μέσο όρο της χώρας ( 67). Η εικόνα είναι η ίδια και στις 5 από τις 7 Περιφέρειες για τις οποίες υπάρχουν στοιχεία. H μέγιστη Δαπάνη ανά Διανυκτέρευση των τουριστών από τη Γαλλία 87 καταγράφεται στην περιφέρεια της Κρήτης. Στην Περιφέρεια του Νοτίου Αιγαίου η Δαπάνη ανήλθε στα 80. Στα Ιόνια Νησιά η Δαπάνη ανά Διανυκτέρευση ανέρχεται στα 77 (ταυτίζεται με το Μέσο Όρο της Γαλλίας). Στην Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας η Δαπάνη ανά Διανυκτέρευση καταγράφεται στα 70. Στην Πελοπόννησο και στην Αττική η Δαπάνη ανέρχεται στα 65. Η χαμηλότερη δαπάνη ανά Διανυκτέρευση καταγράφηκε στη Στερεά Ελλάδα με 55. 90 80 70 Σημαντικά υψηλότερη του Μέσου Όρου της χώρας η Δαπάνη ανά Διανυκτέρευση των Γάλλων Δαπάνη ανά Διανυκτέρευση 2016 Μ.Ο. ΓΑΛΛΙΑΣ 77 Μ.Ο. ΕΛΛΑΔΑΣ 67 60 50 40 30 20 10 0 65 70 70 53 77 70 87 79 80 78 65 56 55 63 Αττική Δυτική Ελλάδα Ιόνια Νησιά Κρήτη Νότιο Αιγαίο Πελοπόννησος Στερεά Ελλάδα 44

Μέση Διάρκεια Παραμονής Η Μέση Διάρκεια Παραμονής ανά Επίσκεψη στις Περιφέρειες της Ελλάδας ήταν 6,7 Διανυκτερεύσεις ενώ ο Μέσος Ορός των τουριστών από τη Γαλλία ανήλθε στις 7,3 Διανυκτερεύσεις. Εξετάζοντας τα στοιχεία κατά Περιφέρεια, η Μέση Διάρκεια Παραμονής της Γαλλικής αγοράς ήταν υψηλότερη από την Μέση Διάρκεια Παραμονής της Περιφέρειας σε 4 περιπτώσεις και χαμηλότερη σε 3. Η μέγιστη Διάρκεια Παραμονής 8,9 Διανυκτερεύσεις καταγράφηκε στην Κρήτη. Στα Ιόνια Νησιά η Διάρκεια Παραμονής ανήλθε στις 8,3 Διανυκτερεύσεις και στο Νότιο Αιγαίο στις 8,0 Διανυκτερεύσεις. Η Μέση Διάρκεια Παραμονής στην Πελοπόννησο (7,0) κυμάνθηκε «κοντά» στο Μέσο Όρο Παραμονής στην Ελλάδα (6,7). Η Μέση Διάρκεια Παραμονής στην Αττική ανέρχεται σε 5,3 και στη Στερεά Ελλάδα σε 5,1. Η ελάχιστη Διάρκεια Παραμονής με 4,8 Διανυκτερεύσεις σημειώθηκε στην Περιφέρεια της Δυτικής Ελλάδας. 10 9 8 7 6 5 4 3 2 Σημαντικά υψηλότερη του Μέσου Όρου της χώρας η Μέση Διάρκεια Παραμονής των Γάλλων Mέση Διάρκεια Παραμονής 2016 Μ.Ο. ΓΑΛΛΙΑΣ 7,3 Μ.Ο. ΕΛΛΑΔΑΣ 6,7 1 0 5,3 5,5 4,8 5,3 8,3 8,7 8,9 8,7 8,0 7,7 7,0 6,8 5,1 4,5 Αττική Δυτική Ελλάδα Ιόνια Νησιά Κρήτη Νότιο Αιγαίο Πελοπόννησος Στερεά Ελλάδα 45

Δαπάνη ανά Επίσκεψη Δαπάνη ανά Διανυκτέρευση Μέση Διάρκεια Παραμονής Γαλλική Αγορά 2016 Γαλλική αγορά (συνολικά) 638 77 8,3 335 70 4,8 281 55 5,1 344 65 5,3 450 65 7,0 Δαπάνη ανά Επίσκεψη 560 Δαπάνη ανά Διανυκτέρευση 77 640 80 8,0 Μέση Διάρκεια Παραμονής 7,3 774 87 8,9 46

Προφίλ Αγοράς Η.Π.Α. Οι Επισκέψεις από τις ΗΠΑ υπολογίζονται σε 1.363 χιλ. ή 4,8% του συνόλου, οι διανυκτερεύσεις σε 8.178 χιλ. ή σε 4,3% επί του συνόλου και οι Εισπράξεις σε 728 εκατ. ευρώ ή 5,7% επί του συνόλου. Για τους επισκέπτες από τις ΗΠΑ η Τράπεζα της Ελλάδας εξέδωσε αναλυτικά στοιχεία για 5 Περιφέρειες. Η κατανομή Επισκέψεων, Διανυκτερεύσεων και Εισπράξεων ανά Περιφέρεια είναι η ακόλουθη: 3 στα 4 Ευρώ των Αμερικανών σε Αττική και Νότιο Αιγαίο Εισπράξεις 37.8% 36.7% 3.8% 1.4% 2.4% 17.9% Διανυκτερεύσεις 37.3% 28.8% 5.6% 1.6% 3.4% 23.1% Επισκέψεις 40.6% 26.2% 5.8% 4.2% 1.7% 21.4% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% ΑΤΤΙΚΗ ΝΟΤΙΟ ΑΙΓΑΙΟ ΠΕΛΟΠΟΝΝΗΣΟΣ ΣΤΕΡΕΑ ΕΛΛΑΔΑ ΒΟΡΕΙΟ ΑΙΓΑΙΟ ΛΟΙΠΑ Ακολουθεί παρουσίαση των βασικών δεικτών (Δαπάνη ανά Επίσκεψη, Ημερήσια Δαπάνη και Διάρκεια Παραμονής) για την Αμερικανική Αγορά ανά Περιφέρεια 47

Δαπάνη ανά Επίσκεψη Αν και η Δαπάνη ανά Επίσκεψη από τις Η.Π.Α, για το σύνολο της χώρας, είναι σημαντικά υψηλότερη από τον μέσο όρο της χώρας, αυτό δεν ισχύει σε 2 από τις 5 Περιφέρειες για τις οποίες υπάρχουν στοιχεία. H μέγιστη Δαπάνη ανά Επίσκεψη των τουριστών από τις Η.Π.Α ( 748) καταγράφεται στο Νότιο Αιγαίο, και ακολουθεί το Βόρειο Αιγαίο με 738 ανά Επίσκεψη. Στην Περιφέρεια της Αττικής η Δαπάνη ανά Επίσκεψη ανήλθε στα 496 και στην Περιφέρεια της Πελοποννήσου στα 346. Η χαμηλότερη τιμή σημειώθηκε στη Δυτική Ελλάδα με μόλις 183. Σημαντικά υψηλότερη του Μέσου Όρου της χώρας η Δαπάνη ανά Επίσκεψη των Αμερικανών Δαπάνη ανά Επίσκεψη 2016 800 700 600 500 Μ.Ο. ΗΠΑ 534 Μ.Ο. ΕΛΛΑΔΑΣ 449 400 300 200 100 0 496 382 738 399 748 600 346 384 183 287 Αττική Βόρειο Αιγαίο Νότιο Αιγαίο Πελοπόννησος Στερεά Ελλάδα 48

Δαπάνη ανά Διανυκτέρευση Η Δαπάνη ανά Διανυκτέρευση από την Αμερικανική αγορά ( 89) είναι σημαντικά υψηλότερη από τον αντίστοιχο μέσο όρο της χώρας ( 67) και, σε αντίθεση με την Δαπάνη ανά Επίσκεψη, το ίδιο ισχύει και για τις 5 Περιφέρειες για τις οποίες υπάρχουν στοιχέια. H μέγιστη Δαπάνη ανά Διανυκτέρευση των τουριστών από τις Η.Π.Α 113 καταγράφεται στο Νότιο Αιγαίο. Ακολουθεί η Περιφέρεια Αττικής με 90, η Περιφέρεια Στερεάς Ελλάδας με 78 και το Βόρειο Αιγαίο με μόλις 62. Σημαντικά υψηλότερη του Μέσου Όρου της χώρας η Δαπάνη ανά Διανυκτέρευση των Αμερικανών Δαπάνη ανά Διανυκτέρευση 2016 120 100 80 Μ.Ο. HΠΑ 89 Μ.Ο. ΕΛΛΑΔΑΣ 67 60 40 20 0 90 70 62 53 113 78 60 56 78 63 Αττική Βόρειο Αιγαίο Νότιο Αιγαίο Πελοπόννησος Στερεά Ελλάδα 49

Μέση Διάρκεια Παραμονής Η Μέση Διάρκεια Παραμονής ανά Επίσκεψη στις Περιφέρειες της Ελλάδας ήταν 6,7 Διανυκτερεύσεις ενώ ο Μέσος Όρος των τουριστών από τις Η.Π.Α ήταν 6,0 Διανυκτερεύσεις. Σε αντίθεση όμως με τα στοιχεία για το σύνολο της χώρας, στις 3 από τις 5 εξεταζόμενες Περιφέρειες, η Μέση Διάρκεια Παραμονής των Αμερικανών ήταν χαμηλότερη από τον αντίστοιχο δείκτη της Περιφέρειας. Η μέγιστη Διάρκεια Παραμονής 11,9 Διανυκτερεύσεις καταγράφηκε στο Βόρειο Αιγαίο. Ακολούθησε η Περιφέρεια του Νοτίου Αιγαίου με 6,6 Διανυκτερεύσεις. Η Μέση Διάρκεια Παραμονής στην Πελοπόννησο ήταν 5,8 Διανυκτερεύσεις και στην Αττική 5,5. Η ελάχιστη Διάρκεια Παραμονής 2,4 Διανυκτερεύσεις, σημειώθηκε στην Περιφέρεια της Στερεάς Ελλάδας. 12 10 8 Σημαντικά υψηλότερη του Μέσου Όρου της χώρας η Μέση Διάρκεια Παραμονής των Αμερικανών Mέση Διάρκεια Παραμονής 2016 Μ.Ο. ΕΛΛΑΔΑΣ 6,7 6 Μ.Ο. HΠΑ 6,0 4 2 0 5,5 5,5 11,9 7,5 6,6 7,7 5,8 6,8 2,4 4,5 Αττική Βόρειο Αιγαίο Νότιο Αιγαίο Πελοπόννησος Στερεά Ελλάδα 50

Δαπάνη ανά Επίσκεψη Δαπάνη ανά Διανυκτέρευση Μέση Διάρκεια Παραμονής Αμερικανική Αγορά 2016 738 62 183 78 11,9 2,4 496 90 5,5 Αμερικανική αγορά (συνολικά) 346 60 5,8 Δαπάνη ανά Επίσκεψη 534 Δαπάνη ανά Διανυκτέρευση 89 748 113 6,6 Μέση Διάρκεια Παραμονής 6,0 51

Προφίλ Αγοράς Ιταλίας Οι Επισκέψεις από την Ιταλία υπολογίζονται σε 1.617 εκ. ή 5,7% του συνόλου, οι διανυκτερεύσεις σε 11.598 χιλ. ή σε 6,1% επί του συνόλου και οι Εισπράξεις σε 722 εκατ. ευρώ ή 5,7% επί του συνόλου. Για τους επισκέπτες από την Ιταλία η Τράπεζα της Ελλάδας εξέδωσε αναλυτικά στοιχεία για 6 Περιφέρειες. Η κατανομή Επισκέψεων, Διανυκτερεύσεων και Εισπράξεων ανά Περιφέρεια είναι η ακόλουθη: 3 στα 4 Ευρώ των Ιταλών σε Νότιο Αιγαίο, Αττική, Ιόνια Νησιά και Κρήτη Εισπράξεις 34.6% 10.2% 16.6% 17.3% 7.2% 2.9% 11.3% Διανυκτερεύσεις 32.7% 10.7% 17.1% 15.9% 6.8% 3.3% 13.5% Επισκέψεις 30.2% 17.4% 14.5% 13.9% 6.2% 3.1% 14.7% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% 90% 100% ΝΟΤΙΟ ΑΙΓΑΙΟ ΑΤΤΙΚΗ ΙΟΝΙΑ ΝΗΣΙΑ ΚΡΗΤΗ ΘΕΣΣΑΛΙΑ ΗΠΕΙΡΟΣ ΛΟΙΠΑ Ακολουθεί παρουσίαση των βασικών δεικτών (Δαπάνη ανά Επίσκεψη, Ημερήσια Δαπάνη και Διάρκεια Παραμονής) για την Ιταλική Αγορά ανά Περιφέρεια 52

Δαπάνη ανά Επίσκεψη Η Δαπάνη ανά Επίσκεψη της Ιταλικής αγοράς ( 447) είναι οριακά χαμηλότερη από τον μέσο όρο της χώρας ( 449). Σε επίπεδο Περιφερειών το ίδιο ισχύει στις 4 από τις 6 Περιφέρειες για τις οποίες υπάρχουν στοιχεία. H μέγιστη Δαπάνη των τουριστών από την Ιταλία ( 558) καταγράφεται στην Κρήτη, με τη Θεσσαλία να ακολουθεί με 513. Στην Περιφέρεια των Ιονίων Νήσων η Δαπάνη ανά Επίσκεψη ανήλθε στα 512 και στην Περιφέρεια του Νοτίου Αιγαίου στα 511. Η Δαπάνη στην Ήπειρο ανήλθε στα 412. Η χαμηλότερη Δαπάνη ανά Επίσκεψη σημειώθηκε στην Αττική με 262. 600 Οριακά χαμηλότερη του Μέσου Όρου της χώρας η Δαπάνη ανά Επίσκεψη των Ιταλών Δαπάνη ανά Επίσκεψη 2016 500 400 Μ.Ο. ΕΛΛΑΔΑΣ 449 Μ.Ο. ΙΤΑΛΙΑΣ 447 300 200 100 0 262 382 412 304 513 422 512 612 558 682 511 600 Αττική Ήπειρος Θεσσαλία Ιόνια Νησιά Κρήτη Νότιο Αιγαίο 53

Δαπάνη ανά Διανυκτέρευση Η Δαπάνη ανά Διανυκτέρευση της Ιταλικής αγοράς ( 62) είναι σημαντικά χαμηλότερη από τον μέσο όρο της χώρας ( 67). Το ίδιο ισχύει και για τις 6 Περιφέρειες για τις οποίες υπάρχουν στοιχεία. H μέγιστη Δαπάνη ανά Διανυκτέρευση των τουριστών από την Ιταλία 68 καταγράφεται στην Κρήτη. Στην Περιφέρεια του Νοτίου Αιγαίου η Δαπάνη ανήλθε στα 66. Στη Θεσσαλία η Δαπάνη ανά Διανυκτέρευση ανέρχεται στα 65. Ο Μέσος όρος Δαπάνης ανά Διανυκτέρευση των τουριστών από την Ιταλία ανέρχεται στα 62. Στην Περιφέρεια Ιονίων Νήσων η Δαπάνη ανέρχεται στα 61 και στην Αττική στα 60. Η χαμηλότερη Δαπάνη σημειώθηκε στη Ήπειρο με 54. 70 60 Χαμηλότερη του Μέσου Όρου της χώρας η Δαπάνη ανά Διανυκτέρευση των Ιταλών Δαπάνη ανά Διανυκτέρευση 2016 Μ.Ο. ΕΛΛΑΔΑΣ 67 Μ.Ο. ITAΛΙΑΣ 62 50 40 30 20 10 0 60 70 54 60 65 59 61 70 68 79 66 78 Αττική Ήπειρος Θεσσαλία Ιόνια Νησιά Κρήτη Νότιο Αιγαίο 54

Μέση Διάρκεια Παραμονής Η Μέση Διάρκεια Παραμονής ανά Επίσκεψη στις Περιφέρειες της Ελλάδας ήταν 6,7 Διανυκτερεύσεις, ενώ ο Μέσος Όρος των τουριστών από την Ιταλία ήταν 7,2 Διανυκτερεύσεις. Σε 3 από τις 6 Περιφέρειες για τις οποίες υπάρχουν στοιχεία η Μέση Διάρκεια Παραμονής της Ιταλικής αγοράς ήταν υψηλότερη από την αντίστοιχη της Περιφέρειας συνολικά και σε 3 χαμηλότερη. Η μέγιστη Διάρκεια Παραμονής με 8,4 Διανυκτερεύσεις καταγράφηκε στα Ιόνια Νησιά και ακολούθησε η Κρήτη με 8,2 Διανυκτερεύσεις. Ακολούθησαν οι Περιφέρεις Θεσσαλίας (7,9 Διανυκτερεύσεις), Νοτίου Αιγαίου (7,8 Διανυκτερεύσεις) και Ηπείρου (7,7 Διανυκτερεύσεις). Η ελάχιστη Διάρκεια Παραμονής με 4,4 Διανυκτερεύσεις σημειώθηκε στην Περιφέρεια της Αττικής. 10 9 8 7 6 Μ.Ο. ΙΤΑΛΙΑΣ 7,2 Μ.Ο. ΕΛΛΑΔΑΣ 6,7 Σημαντικά υψηλότερη του Μέσου Όρου της χώρας η Μέση Διάρκεια Παραμονής των Ιταλών Mέση Διάρκεια Παραμονής 2016 5 4 3 2 1 0 4,4 5,5 7,7 5,1 7,9 7,2 8,4 8,7 8,2 8,7 7,8 7,7 Αττική Ήπειρος Θεσσαλία Ιόνια Νησιά Κρήτη Νότιο Αιγαίο 55

Δαπάνη ανά Επίσκεψη Δαπάνη ανά Διανυκτέρευση Μέση Διάρκεια Παραμονής Ιταλική Αγορά 2016 412 54 7,7 513 65 7,9 512 61 8,4 262 60 4,4 Ιταλική αγορά (συνολικά) Δαπάνη ανά Επίσκεψη 447 Δαπάνη ανά Διανυκτέρευση 62 511 66 7,8 Μέση Διάρκεια Παραμονής 7,2 558 68 8,2 56

Συμβολή των Βαλκανικών Χωρών και Τουρκίας Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης Το 58,8% των Ταξιδιωτικών Εισπράξεων στην Ανατολική Μακεδονία και Θράκη προέρχονται από 3 Βαλκανικές χώρες. Συγκεκριμένα, την Τουρκία (80,4 εκ. ευρώ), τη Βουλγαρία (53,8 εκ. ευρώ) και τη Ρουμανία (35,4 εκ. ευρώ). Σε επίπεδο Επισκέψεων οι χώρες αυτές αντιστοιχούν στο 72,7% και σε επίπεδο Διανυκτερεύσεων το 51,7%. Οι Επισκέψεις από τη Βουλγαρία εκτιμήθηκαν στις 535,7 χιλ. με 1.386,9 Διανυκτερεύσεις και από την Τουρκία στις 359,8 χιλ. με 919,3 Διανυκτερεύσεις. Οι Διανυκτερεύσεις από τη Ρουμανία ανήλθαν σε 495,3 χιλιάδες, ενώ οι αντίστοιχές Επισκέψεις ήταν μόλις 96,1 χιλιάδες. Η Μέση Διάρκεια Παραμονής των τουριστών από τη Ρουμανία είναι 5,2 Διανυκτερεύσεις ενώ των τουριστών από την Βουλγαρία και την Τουρκία 2,6. Από τις εξεταζόμενες χώρες τη μεγαλύτερη Δαπάνη ανά Επίσκεψη έχουν οι τουρίστες από την Ρουμανία με 368 και οι τουρίστες από την Τουρκία στα 224 ενώ ο Μ.Ο. της περιφέρειας ανέρχεται σε 212. Στην Περιφέρεια Ανατολικής Μακεδονίας και Θράκης η Δαπάνη ανά Διανυκτέρευση των τουριστών από την Τουρκία ανέρχεται στα 87 ενώ των τουριστών από τη Βουλγαρία μόλις στα 39. Υψηλή Δαπάνη ανά Διανυκτέρευση έχουν και οι τουρίστες από τη Ρουμανία με 71. Χώρα προέλευσης Ταξιδιωτικές εισπράξεις (σε εκατ. ευρώ) Επισκέψεις (σε χιλ.) Διανυκτερεύσεις (σε χιλ.) Βουλγαρία 53,8 535,7 1.386,9 Ρουμανία 35,4 96,1 495,3 Τουρκία 80,4 359,8 919,3 Υποσύνολο 169,7 991,6 2.801,5 Σύνολο 288,4 1.363,1 5.413,8 %Συνόλου 58,8% 72,7% 51,7% Χώρα προέλευσης Μέση Δαπάνη ανά Επίσκεψη (σε ευρώ) Μέση Δαπάνη ανά Διανυκτέρευση (σε ευρώ) Μέση Διάρκεια Παραμονής (σε Διανυκτερεύσεις) Βουλγαρία 101 39 2,6 Ρουμανία 368 71 5,2 Τουρκία 224 87 2,6 Μ.Ο. Περιφέρειας 212 53 4,0 Ανατολική Μακεδόνια και Θράκη Από Βουλγαρία, Ρουμανία και Τουρκία το 58,8% των Εισπράξεων σε Ανατολική Μακεδονία και Θράκη 57

Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας Το 41,4% των Ταξιδιωτικών Εισπράξεων στην Κεντρική Μακεδονία προέρχονται από 4 χώρες. Συγκεκριμένα, τη Σερβία (196,0 εκ. ευρώ), τη Ρουμανία (175,4 εκ. ευρώ), την Π.Γ.Δ.Μ. (172,7 εκ. ευρώ) και τη Βουλγαρία (155,3 εκ. ευρώ). Σε επίπεδο Επισκέψεων οι χώρες αυτές αντιστοιχούν το 66,2% και σε επίπεδο Διανυκτερεύσεων το 44,7%. Οι Επισκέψεις από την Π.Γ.Δ.Μ. εκτιμήθηκαν σε 1.651,8 χιλ. με 4.349,3 χιλ. Διανυκτερεύσεις και από τη Βουλγαρία στις 1.454 χιλ. με 4.021,3 χιλ. Διανυκτερεύσεις. Οι Επισκέψεις από τη Σερβία ανήλθαν σε μόλις 604,7 χιλ. αλλά κατέγραψαν τις περισσότερες Διανυκτερεύσεις, από τις εξεταζόμενες χώρες, με 4.397,2 χιλ. Οι Διανυκτερεύσεις από τη Ρουμανία ανήλθαν σε 3.489,4 χιλ. ενώ οι αντίστοιχές Επισκέψεις ήταν μόλις 520,5 χιλ. Η Μέση Διάρκεια Παραμονής των τουριστών από τη Ρουμανία είναι 6,7 Διανυκτερεύσεις ενώ από τη Βουλγαρία 2,8 και των τουριστών από τη Π.Γ.Δ.Μ. 2,6. Η υψηλότερη Μέση Διάρκεια Παραμονής με 7,3 Διανυκτερεύσεις καταγράφεται από τους τουρίστες της Σερβίας. Από τις εξεταζόμενες χώρες τη μεγαλύτερη Δαπάνη ανά Επίσκεψη έχουν οι τουρίστες από τη Ρουμανία με 337, ακολουθούν οι τουρίστες από τη Σερβία με 324 ενώ ο Μ.Ο. της Περιφέρειας ανέρχεται μόλις στα 264. Χαμηλές Δαπάνες ανά Επίσκεψη καταγράφουν οι τουρίστες από τη Βουλγαρία ( 107) και την Π.Γ.Δ.Μ. ( 105), γεγονός που οφείλεται στην χαμηλή διάρκεια Παραμονής αλλά και στη χαμηλή Δαπάνη ανά Διανυκτέρευση. Στην Περιφέρεια Κεντρικής Μακεδονίας η Δαπάνη ανά Διανυκτέρευση των τουριστών από την Ρουμανία ανέρχεται στα 50 ενώ ο Μ.Ο. της περιφέρειας ανέρχεται στα 46. Χαμηλή δαπάνη ανά Διανυκτέρευση έχουν οι τουρίστες από τη Βουλγαρία με 39. Η Δαπάνη ανά Διανυκτέρευση των τουριστών από την Π.Γ.Δ.Μ. ανέρχεται στα 40 ενώ των τουριστών από τη Σερβία στα 45. Χώρα προέλευσης Ταξιδιωτικές εισπράξεις (σε εκατ. ευρώ) Επισκέψεις (σε χιλ.) Από Βουλγαρία, ΠΓΔΜ, Ρουμανία και Σερβία το 41,4% των Εισπράξεων σε Κεντρική Μακεδονία Διανυκτερεύσεις (σε χιλ.) Βουλγαρία 155,3 1.454,0 4.021,3 Π.Γ.Δ.Μ. 172,7 1.651,8 4.349,3 Ρουμανία 175,4 520,5 3.489,4 Σερβία 196,0 604,7 4.397,2 Υποσύνολο 699,4 4.230,9 16.257,2 Σύνολο 1.688,1 6.394,8 36.329,8 %Συνόλου 41,4% 66,2% 44,7% Χώρα προέλευσης Μέση Δαπάνη ανά Επίσκεψη (σε ευρώ) Κεντρική Μακεδονία Μέση Δαπάνη ανά Διανυκτέρευση (σε ευρώ) Μέση Διάρκεια Παραμονής (σε Διανυκτερεύσεις) Βουλγαρία 107 39 2,8 Π.Γ.Δ.Μ. 105 40 2,6 Ρουμανία 337 50 6,7 Σερβία 324 45 7,3 Μ.Ο. Περιφέρειας 264 46 5,7 58

Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας Το 39,3% των Ταξιδιωτικών Εισπράξεων στη Δυτική Μακεδονία προέρχονται από 3 χώρες. Συγκεκριμένα, την Αλβανία (16,4 εκ. ευρώ), τη Ρουμανία (5,7 εκ. ευρώ) και τη Βουλγαρία (4,6 εκ. ευρώ). Σε επίπεδο Επισκέψεων οι χώρες αυτές αντιστοιχούν το 66,8% και σε επίπεδο Διανυκτερεύσεων το 54,8%. Οι Επισκέψεις από την Αλβανία εκτιμήθηκαν στις 154 χιλ. με 577,5 χιλ. Διανυκτερεύσεις και από τη Βουλγαρία στις 46,4 χιλ. με 147,6 Διανυκτερεύσεις. Οι Επισκέψεις από τη Ρουμανία ανήλθαν σε μόλις 20,4 χιλ. και κατέγραψαν τις λιγότερες Διανυκτερεύσεις, από τις εξεταζόμενες χώρες, με 83,9. Η Μέση Διάρκεια Παραμονής των τουριστών από τη Ρουμανία είναι 4,1 Διανυκτερεύσεις, την Αλβανία 3,8 ενώ από τη Βουλγαρία 3,2. Από τις εξεταζόμενες χώρες τη μεγαλύτερη Δαπάνη ανά Επίσκεψη έχουν οι τουρίστες από τη Ρουμανία με 279, ακολουθούν οι τουρίστες από την Αλβανία με 106 ενώ ο Μ.Ο. της περιφέρειας ανέρχεται μόλις στα 205. Τη χαμηλότερη Δαπάνη ανά Επίσκεψη καταγράφουν οι τουρίστες από τη Βουλγαρία 99. Στην Περιφέρεια Δυτικής Μακεδονίας η Δαπάνη ανά Διανυκτέρευση των τουριστών από την Ρουμανία ανέρχεται στα 68 ενώ ο Μ.Ο. της περιφέρειας ανέρχεται στα 46. Χαμηλή δαπάνη ανά διανυκτέρευση έχουν οι τουρίστες από τη Βουλγαρία με 31 και την Αλβανία με μόλις 28. Από Αλβανία, Βουλγαρία, και Ρουμανία το 39,3% των Εισπράξεων σε Δυτική Μακεδονία Χώρα προέλευσης Ταξιδιωτικές εισπράξεις (σε εκατ. ευρώ) Δυτική Μακεδονία Επισκέψεις (σε χιλ.) Διανυκτερεύσεις (σε χιλ.) Αλβανία 16,4 154,0 577,5 Βουλγαρία 4,6 46,4 147,6 Ρουμανία 5,7 20,4 83,9 Υποσύνολο 26,6 220,7 808,9 Σύνολο 67,7 330,3 1.475,2 %Συνόλου 39,3% 66,8% 54,8% Χώρα προέλευσης Μέση Δαπάνη ανά Επίσκεψη (σε ευρώ) Μέση Δαπάνη ανά Διανυκτέρευση (σε ευρώ) Μέση Διάρκεια Παραμονής (σε Διανυκτερεύσεις) Αλβανία 106 28 3,8 Βουλγαρία 99 31 3,2 Ρουμανία 279 68 4,1 Μ.Ο. Περιφέρειας 205 46 4,5 59

Λοιπές Περιφέρειες Oι Εισπράξεις των τουριστών από την Τουρκία αντιπροσωπεύουν το 3,0% ή 52,7 εκατ. ευρώ των Εισπράξεων της Αττικής και το 24,7% ή 32,3 εκατ. ευρώ του Βορείου Αιγαίου. Oι Επισκέψεις των τουριστών από την Τουρκία ανέρχονται σε 150,6 χιλ. στην Περιφέρεια Αττικής (3,3% επί του συνόλου) και στις 143,4 χιλ. στην Περιφέρεια Βορείου Αιγαίου (43,7% επί του συνόλου). Η Μέση Διάρκεια Παραμονής είναι 3,9 Διανυκτερεύσεις και 3,8 αντίστοιχα. Μεγάλη διαφοροποίηση παρατηρείται στη Μέση Δαπάνη ανά Διανυκτέρευση καθώς στην Περιφέρεια Αττικής ανέρχεται στα 91 ενώ στο Βόρειο Αιγαίο μόλις στα 59. Η διαφοροποίηση αυτή δημιουργεί και τη διαφοροποίηση που παρατηρείται στη Μέση Δαπάνη ανά Επίσκεψη καθώς στην Περιφέρεια Αττικής ανέρχεται στα 350 ενώ στο Βόρειο Αιγαίο μόλις στα 225. Oι Εισπράξεις των τουριστών από την Αλβανία αντιπροσωπεύουν το 8,8% ή 12,8 εκατ. ευρώ των Εισπράξεων της Δυτικής Ελλάδας και το 15,7% ή 34,3 εκατ. ευρώ της Ηπείρου. Oι Επισκέψεις των τουριστών από την Αλβανία ανέρχονται σε 77,5 χιλ. στην Περιφέρεια της Δυτικής Ελλάδας (15,1% επί του συνόλου) και στις 192,6 χιλ. στην Περιφέρεια της Ηπείρου (26,2% επί του συνόλου). Η Μέση Διάρκεια Παραμονής είναι 2,1 Διανυκτερεύσεις και 1,5 αντίστοιχα. Μεγάλη διαφοροποίηση παρατηρείται στη Μέση Δαπάνη ανά Διανυκτέρευση καθώς στην Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας ανέρχεται στα 77 ενώ στην Ήπειρο στα 116. Η διαφοροποίηση αυτή δεν δημιουργεί μεγάλη απόκλιση στη Μέση Δαπάνη ανά Επίσκεψη καθώς στη Περιφέρεια Ηπείρου ανέρχεται στα 178 ενώ στη Δυτική Ελλάδα στα 165. Oι Εισπράξεις των τουριστών από τη Ρουμανία αντιπροσωπεύουν το 6,2% ή 18,6 εκατ. ευρώ των εισπράξεων της Θεσσαλίας. Oι Επισκέψεις των τουριστών από τη Ρουμανία ανέρχονται σε 53,9 χιλ. στην Περιφέρεια Θεσσαλίας (7,5% επί του συνόλου) και σε 317,8 Διανυκτερεύσεις (6,2% επί του συνόλου). Η Μέση Διάρκεια Παραμονής είναι 5,9 Διανυκτερεύσεις και η Μέση Δαπάνη ανά Διανυκτέρευση είναι ίδια με το Μέσο Όρο της Περιφέρειας ( 59). Αττική Βόρειο Αιγαίο Δυτική Ελλάδα Ήπειρος Θεσσαλία Ταξιδιωτικές εισπράξεις (σε εκατ. ευρώ) Διανυκτερεύσεις (σε χιλ.) Μέση δαπάνη ανά επίσκεψη (σε ευρώ) Μέση δαπάνη ανά διανυκτέρευση (σε ευρώ) Μέση Διάρκεια Παραμονής (σε Διανυκτερεύσεις) 52,7 150,6 580,5 350 91 3,9 1.734,1 4.542,9 24.768,6 382 70 5,5 3,0% 3,3% 2,3% 32,3 143,4 550,8 225 59 3,8 130,8 328,1 2.458,2 399 53 7,5 24,7% 43,7% 22,4% 12,8 77,5 165,6 165 77 2,1 145,5 513,4 2.741,7 283 53 5,3 8,8% 15,1% 6,0% 34,3 192,6 294,8 178 116 1,5 217,8 716,6 3.621,9 304 60 5,1 15,7% 26,9% 8,1% 18,6 53,9 317,8 346 59 5,9 301,4 714,3 5.120,7 422 59 7,2 6,2% 7,5% 6,2% Στον παραπάνω πίνακα αποτυπώνεται η συμβολή των Βαλκανικών χωρών συμπεριλαμβανομένης και της Τουρκίας στις υπόλοιπες Περιφέρειες της Ελλάδας. (Όπου Σύνολο νοείται το Σύνολο της Αντίστοιχης Περιφέρειας). Πολύ σημαντική η Τουρκία για το Βόρειο Αιγαίο και η Αλβανία για Ήπειρο και Δυτική Ελλάδα 60

Ινστιτούτο ΣΕΤΕ Λεωφ. Αμαλίας 34-105 58 Αθήνα info@insete.gr www.insete.gr Τηλ. +30 210 3244368 61