Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Βρυξέλλες, 15 Σεπτεμβρίου 2015 (OR. en) 12015/15 ENER 330 ENV 567 ΔΙΑΒΙΒΑΣΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΩΜΑ Αποστολέας: Ημερομηνία Παραλαβής: Αποδέκτης: Αριθ. εγγρ. Επιτρ.: Θέμα: Για το Γενικό Γραμματέα της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ο κ. Jordi AYET PUIGARNAU, Διευθυντής 14 Σεπτεμβρίου 2015 κ. Jeppe TRANHOLM-MIKKSEN, Γενικός Γραμματέας του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης COM(2015) 443 final ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠHΣ Αξιολόγηση της αγοράς σχετικά με τους λαμπτήρες που λειτουργούν με τάση δικτύου, όπως απαιτείται από τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1194/2012 Διαβιβάζεται συνημμένως στις αντιπροσωπίες το έγγραφο - COM(2015) 443 final. συνημμ.: COM(2015) 443 final 12015/15 γομ DGE 2B
ΕΥΡΩΠΑΪΚΗ ΕΠΙΤΡΟΠΗ Βρυξέλλες, 11.9.2015 COM(2015) 443 final ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΗΣ ΕΠΙΤΡΟΠHΣ Αξιολόγηση της αγοράς σχετικά με τους λαμπτήρες που λειτουργούν με τάση δικτύου, όπως απαιτείται από τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 1194/2012
1. ΕΙΣΑΓΩΓΗ Ο κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1194/2012 της Επιτροπής 1 καθορίζει τις ελάχιστες απαιτήσεις ενεργειακής απόδοσης για τους κατευθυντικούς λαμπτήρες, τους λαμπτήρες διόδων φωτοεκπομπής και τον συναφή εξοπλισμό. Οι εν λόγω απαιτήσεις οικολογικού σχεδιασμού τίθενται σε εφαρμογή κατά στάδια, σε καθένα από τα οποία προστίθενται νέες ή αυστηρότερες απαιτήσεις σε σύγκριση με εκείνες του προηγούμενου σταδίου. Στο στάδιο 3, το τελευταίο, που αναμένεται να αρχίσει να εφαρμόζεται την 1η Σεπτεμβρίου 2016, η απαιτούμενη ελάχιστη ενεργειακή απόδοση, εκφραζόμενη με δείκτη ενεργειακής απόδοσης (EEI), θα είναι 0,95 για τους λαμπτήρες νήματος, 0,36 για τους λαμπτήρες εκκένωσης υψηλής έντασης και 0,2 για όλους τους λοιπούς λαμπτήρες. Επειδή οι κατευθυντικοί λαμπτήρες αλογόνου που λειτουργούν με τάση δικτύου και κυκλοφορούν σήμερα στην αγορά δεν πληρούν την απαίτηση που έχει καθοριστεί για τους λαμπτήρες νήματος κατά το στάδιο 3 θα απαγορευτεί η διάθεσή τους στην αγορά. Για να εξασφαλιστεί ότι οι εν λόγω λαμπτήρες αλογόνου δεν θα καταργηθούν χωρίς να υπάρχουν κατάλληλες λύσεις αντικατάστασης, στον κανονισμό 1194/2012 ορίζεται ότι το στάδιο 3 θα εφαρμόζεται στους λαμπτήρες νήματος που λειτουργούν με τάση δικτύου μόνον εάν η Επιτροπή συγκεντρώσει και διαβιβάσει αποδείξεις, το αργότερο μέχρι τις 30 Σεπτεμβρίου 2015 και κατόπιν λεπτομερούς αξιολόγησης της αγοράς, στο Φόρουμ διαβούλευσης οικολογικού σχεδιασμού, από τις οποίες προκύπτει ότι πρόκειται για λαμπτήρες οι οποίοι λειτουργούν με τάση δικτύου και: πληρούν την απαίτηση για τον μέγιστο δείκτη ενεργειακής απόδοσης κατά το στάδιο 3 είναι οικονομικά προσιτοί διότι δεν συνεπάγονται υπερβολικό κόστος για την πλειοψηφία των τελικών χρηστών είναι ευρέως ισοδύναμοι όσον αφορά τις παραμέτρους λειτουργικότητας που αφορούν τους καταναλωτές με τους λαμπτήρες νήματος οι οποίοι λειτουργούν με τάση δικτύου και ήταν διαθέσιμοι όταν άρχισε να ισχύει ο παρών κανονισμός, [3 Ιανουαρίου 2013], καθώς και όσον αφορά τις φωτεινές ροές που καλύπτουν όλο το φάσμα των τιμών φωτεινής ροής αναφοράς που παρατίθενται στον πίνακα 6 [του κανονισμού 1194/2012, μεταξύ 90lm και 1000lm] είναι συμβατοί με εξοπλισμό σχεδιασμένο για εγκατάσταση μεταξύ του δικτύου παροχής ρεύματος και λαμπτήρων νήματος που είναι διαθέσιμος κατά την έναρξη ισχύος του παρόντος κανονισμού, σύμφωνα με τις σύγχρονες απαιτήσεις συμβατότητας. 2 Με την παρούσα ανακοίνωση πληρούται η νομική υποχρέωση αξιολόγησης των λύσεων που προσφέρει η αγορά για την αντικατάσταση των λαμπτήρων που λειτουργούν με τάση 1 Κανονισμός (ΕΕ) αριθ. 1194/2012 της Επιτροπής, της 12ης Δεκεμβρίου 2012, για την εφαρμογή της οδηγίας 2009/125/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου όσον αφορά τις απαιτήσεις οικολογικού σχεδιασμού για τους κατευθυντικούς λαμπτήρες, τους λαμπτήρες διόδων φωτοεκπομπής και τον συναφή εξοπλισμό (ΕΕ L 342, σ. 1). 2 Απόσπασμα από τον κανονισμό 1194/2012, παράρτημα ΙΙΙ 1.1., σ. 11 το κείμενο εντός αγκυλών έχει προστεθεί για μεγαλύτερη σαφήνεια. 2
δικτύου. Βασίζεται σε τεχνική επισκόπηση της αγοράς 3 που εκπονήθηκε από εξωτερικούς τεχνικούς συμβούλους για λογαριασμό της Επιτροπής και παρουσιάστηκε στο φόρουμ διαβούλευσης για τον οικολογικό σχεδιασμό. 2. ΣΥΜΜΟΡΦΩΣΗ ΜΕ ΤΟΝ ΜΕΓΙΣΤΟ ΔΕΙΚΤΗ ΕΝΕΡΓΕΙΑΚΗΣ ΑΠΟΔΟΣΗΣ Η πλέον κατάλληλη λύση για την αντικατάσταση των λαμπτήρων αλογόνου είναι οι λαμπτήρες διόδων φωτοεκπομπής (LED) που έχουν αρχίσει πλέον να επικρατούν στην αγορά φωτισμού. Περίπου το 70% του συνόλου των μοντέλων λαμπτήρων LED που κυκλοφορούν στην αγορά πληρούν την απαίτηση του σταδίου 3 για τον μέγιστο δείκτη ενεργειακής απόδοσης, γεγονός που προσφέρει στους καταναλωτές ευρύτατη σειρά επιλογών αντικατάστασης. Όπως αναμένεται, το ποσοστό των εν λόγω συμμορφούμενων λαμπτήρων που είναι διαθέσιμοι στην αγορά θα αυξηθεί περαιτέρω χάρη στις συνεχείς βελτιώσεις της τεχνολογίας LED. 3. ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗ ΠΡΟΣΙΤΟΤΗΤΑ ΤΩΝ ΛΥΣΕΩΝ ΑΝΤΙΚΑΤΑΣΤΑΣΗΣ Οι κατευθυντικοί λαμπτήρες LED που προσφέρονται στην αγορά της ΕΕ είναι προσιτοί τόσο ως προς τις τιμές λιανικής όσο και ως προς το κόστος του κύκλου ζωής. Όσον αφορά τις τιμές λιανικής, παρότι το αρχικό κόστος επένδυσης σε λαμπτήρες LED είναι υψηλότερο από το κόστος των κατευθυντικών λαμπτήρων αλογόνου που λειτουργούν με τάση δικτύου, διαπιστώθηκαν τιμές που κυμαίνονται από περίπου 1,80 EUR σε 18 EUR ανάλογα με το εμπορικό σήμα, το σημείο πώλησης και τον τύπο του λαμπτήρα LED, το δε κόστος των περισσότερων λαμπτήρων LED είναι κάτω των 10 EUR. Όπως αναμένεται, οι τιμές αυτές θα εξακολουθήσουν να μειώνονται λόγω της εξέλιξης της τεχνολογίας LED; η μείωση των τιμών λιανικής που παρατηρήθηκε στην αγορά της ΕΕ το πρώτο τετράμηνο του 2015 ήταν της τάξεως του 25%. Η χαμηλότερη ενεργειακή κατανάλωση των λαμπτήρων LED, που πλησιάζει συχνά τον συντελεστή 5, παρέχει στους καταναλωτές τη δυνατότητα να πραγματοποιούν σημαντικές οικονομίες από απόψεως κόστους κύκλου ζωής, ακόμη και εάν ληφθεί υπόψη ότι οι τιμές λιανικής είναι υψηλότερες. Είναι πλέον δυνατό να επιτευχθεί χρόνος απόσβεσης ενός έτους ή λιγότερο και, σε όλες σχεδόν τις περιπτώσεις, το αρχικό κόστος θα καλυφθεί από τις οικονομίες που θα προκύψουν από την αντικατάσταση, με λαμπτήρες LED, των κατευθυντικών λαμπτήρων αλογόνου που λειτουργούν με τάση δικτύου. 4. ΕΥΡΕΙΑ ΙΣΟΔΥΝΑΜΙΑ ΑΠΟ ΑΠΟΨΕΩΣ ΛΕΙΤΟΥΡΓΙΚΟΤΗΤΑΣ Οι λαμπτήρες LED αποτελούν πλήρως ισοδύναμη λύση αντικατάστασης από λειτουργικής πλευράς για το 90% περίπου των μοντέλων κατευθυντικών λαμπτήρων αλογόνου που λειτουργούν με τάση δικτύου και κυκλοφορούν στην αγορά. Οι εν λόγω λαμπτήρες LED 3 Η τεχνική επισκόπηση της αγοράς έχει δημοσιευθεί στον διαδικτυακό τόπο της Επιτροπής: https://ec.europa.eu/energy/sites/ener/files/documents/draft%20final%20market%20assessment%20data.pdf. Παρουσιάστηκε στο φόρουμ διαβούλευσης για τον οικολογικό σχεδιασμό κατά τη συνεδρίαση της 25ης Ιουνίου 2015. 3
πληρούν τις λειτουργικές απαιτήσεις οικολογικού σχεδιασμού του κανονισμού 1194/2012, συμπεριλαμβανομένου επαρκούς δείκτη χρωματικής απόδοσης (CRI) ίσου με 80 CRI ή μεγαλύτερου, που σε ορισμένα μοντέλα ανέρχεται σε 90 CRI και περισσότερο. Σε γενικές γραμμές, η ποικιλία των λαμπτήρων LED όσον αφορά τα επίπεδα της φωτεινής ροής, τη γωνία φωτισμού, τη θερμοκρασία του χρώματος και τα μοντέλα υπερβαίνει την ποικιλία των διαθέσιμων στην αγορά κατευθυντικών λαμπτήρων αλογόνου που λειτουργούν με τάση δικτύου. Για το υπόλοιπο 10% των διαθέσιμων στην αγορά μοντέλων κατευθυντικών λαμπτήρων αλογόνου που λειτουργούν με τάση δικτύου, οι λαμπτήρες LED αποτελούν λύση αντικατάστασης ευρέως ισοδύναμη ως προς τη λειτουργικότητα. Ενδεχομένως, οι καταναλωτές θα χρειαστεί να συμβιβαστούν όσον αφορά τα λιγότερο σημαντικά χαρακτηριστικά, όπως η γωνία της φωτεινής δέσμης, ως επί το πλείστον όμως δεν θα αντιληφθούν τη διαφορά. Μια άλλη δυνατότητα είναι να χρησιμοποιηθούν προσαρμογείς για το είδος υποδοχής, ώστε να επιτευχθεί πλήρης ισοδυναμία με λαμπτήρες LED διαφορετικού κάλυκα. 5. ΣΥΜΒΑΤΟΤΗΤΑ ΜΕ ΤΟΝ ΕΞΟΠΛΙΣΜΟ Οι λαμπτήρες αντικατάστασης LED είναι εν γένει συμβατοί με τον εξοπλισμό που χρησιμοποιείται για τους κατευθυντικούς λαμπτήρες αλογόνου που λειτουργούν με τάση δικτύου. Εξαίρεση αποτελεί η συμβατότητά τους με τους ροοστατικούς διακόπτες (dimmer): αν και οι πάσης φύσεως λαμπτήρες αλογόνου έχουν δυνατότητα ρύθμισης της έντασης του φωτισμού, ορισμένοι μόνο λαμπτήρες LED που κυκλοφορούν στην αγορά της ΕΕ λειτουργούν με τους ροοστάτες αποκοπής ουράς της κυματομορφής (trailing edge) και τους ροοστάτες αποκοπής αρχής της κυματομορφής (leading edge) που ήταν διαθέσιμοι στην αγορά στις 3 Ιανουαρίου 2013, όταν άρχισε να ισχύει ο κανονισμός 1194/2012. Οι εν λόγω λαμπτήρες LED με δυνατότητα ρύθμισης της έντασης του φωτισμού πληρούν επίσης όλες τις απαιτήσεις. Οι υποχρεωτικές απαιτήσεις παροχής πληροφοριών που περιέχει ο κανονισμός 1194/2012 προβλέπουν ήδη την πληροφόρηση των καταναλωτών σχετικά με τους ροοστάτες με τους οποίους είναι συμβατός κάθε λαμπτήρας LED. Με τον τρόπο αυτό, οι καταναλωτές έχουν τη δυνατότητα να αγοράζουν το καταλληλότερο γι αυτούς προϊόν αντικατάστασης. 6. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Η παρούσα αξιολόγηση της αγοράς δείχνει ότι οι κατευθυντικοί λαμπτήρες LED που λειτουργούν με τάση δικτύου και πληρούν τις ελάχιστες απαιτήσεις ενεργειακής απόδοσης βάσει του κανονισμού (ΕΕ) 1194/2012 είναι διαθέσιμοι, οικονομικά προσιτοί, ισοδύναμοι από πλευράς λειτουργικότητας και συμβατοί με τον εξοπλισμό που παρεμβάλλεται μεταξύ της παροχής ρεύματος και του λαμπτήρα. Συνεπώς, πληρούνται οι προϋποθέσεις για την εφαρμογή του σταδίου 3 του κανονισμού 1194/2012 στους λαμπτήρες νήματος που λειτουργούν με τάση δικτύου. 4