Διευθύντρια- Νηπιαγωγός: Αναστασία Κουντουρούδη Εισηγήτριες: Νηπιαγωγός: Καμπερίδου Ιφιγένεια Φοιτήτρια: Κατερίνα Κατίκη
PROJECT: «Όταν η γη θυμώνει!»
ΑΦΟΡΜΗΣΗ Το ΣΧΕΔΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ «Όταν η γη θυμώνει», αποτελεί επέκταση του θέματος «Τα 4 στοιχεία της φύσης», που αναπτύχθηκε στην τάξη διαθεματικά. Αφορμή για την εκκίνηση του συγκεκριμένου σχεδίου εργασίας, στάθηκε η αναφορά ενός παιδιού στο φαινόμενο του σεισμού κατά τη διάρκεια της συζήτησης στη γωνιά της παρεούλας.
Α ΦΑΣΗ :Διερεύνηση θέματος Η πρώτη φάση περιλαμβάνει τον προβληματισμό και τον ορισμό του θέματος, μέσα από συζητήσεις, ανταλλαγή πληροφοριών, ανάπτυξη ερωτήσεων από τα παιδιά αλλά και από τις νηπιαγωγούς, ώστε να βοηθηθούν στην κατανόηση και περαιτέρω επεξεργασία του θέματος.
Δημιουργία 1ου ιστογράμματος και καταγραφή των γνώσεων των παιδιών για το θέμα Όταν εκρήγνυται το ηφαίστειο βγαίνει η λάβα. Από τον κρατήρα μπορούμε να δούμε τη λάβα, ακόμα κι όταν το ηφαίστειο κοιμάται. Όταν η γη θυμώνει! Όταν γίνεται σεισμός στη Θάλασσα σηκώνονται μεγάλα Κύματα. (Τι ξέρουμε;) Ο σεισμός και η έκρηξη των ηφαιστείων, μπορεί να σκοτώσει ανθρώπους. Όταν συγκρούονται οι λιθοσφαιρικές πλάκες βαθιά στη γη γίνεται σεισμός.
Δημιουργία 2ου ιστογράμματος και καταγραφή των ερωτήσεων των παιδιών. Πώς δημιουργείται ο Ανεμοστρόβιλος και πόσο βαριά πράγματα μπορεί να σηκώσει; Πώς καταλαβαίνουμε ότι ξύπνησε το ηφαίστειο; Πώς δημιουργείται και πώς σβήνει η λάβα των ηφαιστείων; Τί θέλουμε να μάθουμε; Πώς προστατευόμαστε από Το σεισμό; Πόσο μεγάλα κύματα μπορεί να σηκώσει το Τσουνάμι;
Δημιουργία 3ου ιστογράμματος και καταγραφή των προτάσεων των παιδιών για την προσέγγιση της γνώσης. Να κάνουμε κολλάζ Να ζωγραφίσουμε τα καταστροφικά φαινόμενα Προτάσεις δραστηριοτήτων Να κάνουμε ηφαίστεια με Πηλό. Να κάνουμε πειράματα
Σκοπός και στόχοι του σχεδίου εργασίας Γενικός σκοπός: Να εμπλουτίσουν τα παιδιά τις γνώσεις τους για τις δυνάμεις της φύσης και να ενημερωθούν σχετικά με τους τρόπους προστασίας από τις φυσικές καταστροφές. Επιμέρους στόχοι: -Να εμπλουτίσουν τις γνώσεις τους και το λεξιλόγιό τους με νέες έννοιες. -Να προβληματιστούν, να κάνουν υποθέσεις και να καταλήξουν σε συμπεράσματα. -Να μάθουν να συνεργάζονται και να παρουσιάζουν το αποτέλεσμα της συνεργασίας τους. -Να αναπτύξουν την κριτική τους ικανότητα και αιτιολογήσουν τις απόψεις τους.
ΜΕΘΟΔΟΙ ΥΛΟΠΟΙΗΣΗΣ Το πρόγραμμα βασίστηκε στη μέθοδο του project. Τα παιδιά, επέλεξαν το θέμα και με τη μέθοδο του καταιγισμού ιδεών καταγράψαμε τα ερωτήματα και τις προτάσεις τους. Κατά τη διάρκεια του προγράμματος χρησιμοποιήθηκε παράλληλα η μέθοδος της συλλογής πληροφοριών, το πείραμα, τα παιχνίδια ρόλων και η ομαδοσυνεργατική μάθηση για την πραγματοποίηση ενός κοινού στόχου.
Β ΦΑΣΗ: Υλοποίηση δραστηριοτήτων ΠΑΙΔΙ ΚΑΙ ΓΛΩΣΣΑ Μαθησιακή επιδίωξη: να ακούν προσεκτικά και να κατανοούν μια ιστορία, να παρατηρούν και να εμπλουτίσουν το λεξιλόγιό τους. Εξέλιξη δραστηριότητας: Ανάγνωση βιβλίων σχετικών με τα καταστροφικά φαινόμενα, παρατήρηση και περιγραφή των εικόνων, συζήτηση και προβληματισμός για τον τρόπο προστασίας από τα φαινόμενα αυτά.
Μαθησιακή επιδίωξη: -Ανάπτυξη γραφής κι ανάγνωσης -Να διακρίνουν τα φωνήματα ως συστατικά των λέξεων. Εξέλιξη δραστηριότητας: Τα γράμματα των λέξεων μπερδεύτηκαν! Τα παιδιά κλήθηκαν να εργαστούν σε ομάδες για να συνθέσουν τις λέξεις ΛΑΒΑ, ΚΡΑΤΗΡΑΣ και ΜΑΓΜΑ.
Μαθησιακή επιδίωξη: Εξέλιξη δραστηριότητας: Τα παιδιά παρατήρησαν τις εικόνες των καταστροφικών φαινομένων και υπαγόρευσαν στη νηπιαγωγό τους τρόπους προστασίας από τα φαινόμενα αυτά.
ΠΑΙΔΙ ΚΑΙ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ Μαθησιακή επιδίωξη:να μάθουν να σειροθετούν Εξέλιξη δραστηριότητας: Τα παιδιά σειροθέτησαν φωτογραφίες για το σεισμό με κριτήριο την ένταση του φαινομένου.( Από τον πιο ήπιο στον πιο ισχυρό)
Μαθησιακή επιδίωξη:να διαχωρίσουν τα ηφαίστεια σε ενεργά κι ανενεργά με βάση τα εξωτερικά τους χαρακτηριστικά, να έρθουν σε επαφή με τις μαθηματικές έννοιες περισσότεραλιγότερα και να αναπτύξουν ικανότητες ανάγνωσης με βάση το αρχικό γράμμα κάθε καρτέλας. Εξέλιξη δραστηριότητας: Τα παιδιά ταξινόμησαν εικόνες ηφαιστείων σε δύο κατηγορίες «σε ενεργά κι ανενεργά». Στη συνέχεια, αντιστοίχησαν το κάθε ηφαίστειο με το αντίστοιχο όνομα. Τέλος, καταμέτρησαν τις εικόνες κάθε ομάδας για να βρουν ποια κατηγορία είχε τα περισσότερα ηφαίστεια.
ΠΑΙΔΙ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ΚΙ ΕΚΦΡΑΣΗ Μαθησιακή επιδίωξη: Να συνεργαστούν και να εκφραστούν μέσα από τον αυτοσχεδιασμό και τη μίμηση. Εξέλιξη δραστηριότητας: Τα παιδιά αναπαράστησαν την έκρηξη ενός ηφαιστείου, χρησιμοποιώντας πανιά.
Μαθησιακή επιδίωξη: Να εκφραστούν τα παιδιά μέσα από τη χρήση διαφόρων υλικών και χρωμάτων, ζωγραφίζοντας τη δική τους ατομική ζωγραφιά. Εξέλιξη δραστηριότητας: Το κάθε παιδί ζωγράφισε το φαινόμενο που του έκανε εντύπωση.
ΠΑΙΔΙ ΚΑΙ ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝ Μαθησιακή επιδίωξη: Να κατανοήσουν ότι η υδρόγειος σφαίρα είναι μικρογραφία της γης. Εξέλιξη δραστηριότητας: Εντοπίσαμε στην υδρόγειο σφαίρα τις χώρες όπου βρίσκονται τα γνωστότερα ηφαίστεια του κόσμου.
Μαθησιακή επιδίωξη: Να κατανοήσουν πώς εκρήγνυται το ηφαίστειο και να εξοικειωθούν με βασικές ερευνητικές διαδικασίες. Εξέλιξη δραστηριότητας: Τα παιδιά εργάστηκαν ομαδικά για την κατασκευή ηφαιστείου με χρήση πηλού. Στη συνέχεια πραγματοποιήθηκε πείραμα με μείξη διαφόρων υλικών όπως χρώμα, σόδα και ξίδι.
Μαθησιακή επιδίωξη: Να υιοθετήσουν βασικά μέτρα προφύλαξης από τους σεισμούς. Εξέλιξη δραστηριότητας: Πραγματοποιήσαμε άσκηση ετοιμότητας. Όση ώρα χτυπούσε η νηπιαγωγός το ντέφι, τα παιδιά έπρεπε να κρυφτούν σε ένα ασφαλές σημείο. Στη συνέχεια έπρεπε να σχηματίσουν σειρά και να βγουν στην αυλή του σχολείου.
Μαθησιακή επιδίωξη: Να κατανοήσουν ότι όσο πιο ισχυρός είναι ο αέρας, τόσο βαρύτερα αντικείμενα μπορεί να σηκώσει και να κάνουν το συσχετισμό με τη δύναμη του τσουνάμι. Εξέλιξη δραστηριότητας: Στο κέντρο του τραπεζιού, τοποθετήθηκαν πολύχρωμα χαρτάκια κι έπειτα ζητήθηκε από τα παιδιά να τα φυσήξουν πρώτα σιγά κι έπειτα δυνατά. Τα παιδιά προβληματίστηκαν και κατέληξαν στο συμπέρασμα ότι ο αέρας έχει δύναμη.
ΠΑΙΔΙ ΚΑΙ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ Μαθησιακή επιδίωξη:να έρθουν σε επαφή με τις χρήσεις του Η/Υ ως εποπτικού μέσου διδασκαλίας καθώς και ως εργαλείου ανακάλυψης. Εξέλιξη δραστηριότητας: Παρακολούθησαν video με τα διάφορα καταστροφικά φαινόμενα.
Γ ΦΑΣΗ: ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ Κατά την πρώτη φάση της αξιολόγησης προσπαθήσαμε να εκμαιεύσουμε τις γνώσεις των παιδιών για το θέμα, τις οποίες και καταγράψαμε σε ιστόγραμμα. Διαπιστώσαμε ότι οι γνώσεις των παιδιών περιορίζονταν γύρω από το φαινόμενο του σεισμού και συχνά η τοποθέτησή τους για τα υπόλοιπα φαινόμενα βασίζονταν σε εικασίες. Στη συνέχεια, επανεξετάσαμε τα διαγράμματα μαζί με τα παιδιά, ώστε να οργανώσουμε δραστηριότητες που θα τους επέτρεπαν να εξερευνήσουν, να πειραματιστούν και να πάρουν μ αυτόν τον τρόπο απαντήσεις στα ερωτήματά τους. ΔΙΑΜΟΡΦΩΤΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ Στη γωνιά της συζήτησης τοποθετήσαμε τα αρχικά μας ιστογράμματα και προσπαθήσαμε να δούμε ποια από τα ερωτήματα που είχαμε θέσει αρχικά είχαν απαντηθεί και ποιες από τις θέσεις των παιδιών ίσχυαν. Προς μεγάλη μας έκπληξη διαπιστώσαμε ότι τα παιδιά θυμόντουσαν ποια ερώτηση είχε θέσει ο καθένας και πλέον μπορούσαν να δώσουν απαντήσεις. Επίσης, αναθεώρησαν την αρχική τους θέση για το φαινόμενο της έκρηξης του ηφαιστείου, όπου όπως έλεγαν «η λάβα φαίνεται από τον κρατήρα ακόμα κι όταν το ηφαίστειο είναι ανενεργό».
ΣΥΝΟΛΙΚΗ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ - ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟΥ ΕΡΓΟΥ Τα παιδιά ανέπτυξαν τις γνώσεις τους για τα παραπάνω φαινόμενα κι εμπλούτισαν το λεξιλόγιό τους με νέες έννοιες, όπως ΜΑΓΜΑ, ΛΑΒΑ, ΡΙΧΤΕΡ κλπ. Επίσης, είχαν τη δυνατότητα, να προβληματιστούν μέσα από πειράματα και τη χρήση οπτικοακουστικού υλικού, να κάνουν υποθέσεις, να καταλήξουν σε συμπεράσματα για τα φαινόμενα και τις καταστροφικές τους συνέπειες και να εργαστούν τόσο ατομικά, όσο και ομαδικά για την επίτευξη ενός κοινού στόχου. Στο τέλος του σχεδίου εργασίας ζητήθηκε από τα παιδιά να ζωγραφίσουν το αγαπημένο τους φαινόμενο. Από τις εργασίες των παιδιών διαπιστώσαμε ότι το φαινόμενο που τους κέντρισε περισσότερο το ενδιαφέρον ήταν η έκρηξη των ηφαιστείων και κατά συνέπεια το πείραμα με το ηφαίστειο αποτέλεσε και την αγαπημένη τους δραστηριότητα. Εμείς ως εκπαιδευτικοί, προσπαθήσαμε να δημιουργήσουμε: Τις κατάλληλες συνθήκες ώστε μέσα σ ένα ελκυστικό και πλούσιο σε ερεθίσματα περιβάλλον, να εξασφαλίσουμε κίνητρα κι προϋποθέσεις μάθησης για όλα τα παιδιά Ο ρόλος μας ήταν συνεργατικός. Σεβαστήκαμε το ρυθμό του κάθε παιδιού και δώσαμε ισάξιες ευκαιρίες σε όλους, ώστε μέσα από το παιχνίδι, τη διερεύνηση, την αξιοποίηση διαφόρων πηγών πληροφόρησης, να προβληματιστούν και να εκφράσουν τις ιδέες τους. Το σχέδιο εργασίας έληξε με την παρουσίαση των εργασιών μας στα παιδιά του διπλανού τμήματος.