پژوهشهايحسابداريماليوحسابرسي سال 8 /شماره 92 /بهار 1921 صفحه 1 تا 11

پژوهشهايحسابداريماليوحسابرسي سال 8 /شماره 92 /بهار 1921 صفحه 1 تا 11 ویژگیهای بر حسابرسی کمیته اعضای مالی تخصص تاثیر شده پیشبینی سود 5951/95/59 دریافت: تاریخ 5951/55/51 پذیرش: تاریخ 1 جامعی رضا 2 رستمیان آزاده چكیده قالب در مالی صورتهای استفادهکنندگان به کمک مالی حسابداری اطالعات مه م نقشهای از یکی راهبری نظام بهبود مالی گزارشگری کیفیت افزایش برای طرفی از است. شرکت آتی سود پیشبینیهای دانش و درک است. حسابرسی کمیته شرکتی راهبری اصلی ارکان از یکی است. انکارناپذیر موضوعی شرکتی پژوهش میدهند. افزایش را شرکت حسابرسی و مالی گزارشگری ارزش حسابرسی کمیته تجربه با اعضای بررسی را مدیریت سودهرسهم پیشبینی ویژگیهای با حسابرسی کمیته اعضای مالی تخصص ارتباط حاضر دارند حسابرسی کمیته که تهران بورس در پذیرفتهشده شرکت 59 دادههای پژوهش این در میکند. میدهد نشان شواهد شدهاند. آزمون رگرسیون ضرایب تحلیل از استفاده با فرضیهها و شد جمعآوری میتوان دیگر بیان به دارد. مثبت رابطه سود پیشبینی صحت با حسابرسی کمیته اعضای مالی تخصص و میدهد افزایش را مالی گزارشگری کیفیت حسابرسی کمیته در مالی تخصص با اعضایی وجود گفت میشود. برآورد بیشتری دقت با سود پیشبینی و میگیرد قرار مدیریت اختیار در اتکاتری قابل اطالعات سود پیشبینیهای پراکندگی با حسابرسی کمیته اعضای مالی تخصص که داد نشان نتایج همچنین دارد. منفی ارتباطی سهم. هر سود پیشبینی مالی تخصص حسابرسی کمیته كلیدي: واژههاي 1 frjamei@yahoo.com اصلی. نویسنده ایران کردستان کردستان. دانشگاه حسابداری استادیار 1- مکاتبات. مسئول کردستان دانشگاه ارشد کارشناس 2-

9 تاثیرتخصصمالياعضايکمیتهحسابرسيبرویژگيهايسودپیشبینيشده 1- مقدمه تحول در محیط اقتصادی ایران در سالهای اخیر به ویژه با افزایش خصوصیسازی و واگذاری 5 شرکتهای دولتی و نیز توسعه بازار سرمایه سبب شده است که راهبری شرکتی به عنوان مکانیزم نظارتی 2 بیش از پیش مورد توجه قرار گیرد. کمیته حسابرسی از اجزای ارکان راهبری بنگاه تلقی میشود و عاملی تعیینکننده در روند گزارشگری مالی است که اعتبار صورتهای مالی حسابرسی شده را افزایش میدهد. از طرف دیگر شرکتها و سهامداران برای نظارت دقیقتر بر زمینههایی همچون ریسک جلوگیری از اتالف منابع شرکت صحت گزارشگری مالی و رعایت الزامات قانونی و مقرراتی بر قضاوت اعضای کمیته حسابرسی اتکا میکنند. هر عضو کمیته حسابرسی برای انجام وظایف خود به شناخت درست و آشکار وظایف خود با توجه به منشور فعالیت کمیته و سایر الزامات قانونی نیاز دارد. برای نمونه منشور کمیته حسابرسی مصوب سازمان بورس و اوراق بهادار بندهایی دربارهی استقالل و تخصص اعضای کمیته دارد. پیشبینی سود حسابداری و تغییرات آن یک رویداد اقتصادی است که از دیرباز عالقهی سرمایهگذاران مدیران تحلیلگران مالی پژوهشگران و اعتباردهندگان را به خود جلب کرده و از مه مترین منبع اطالعاتی سرمایهگذاران اعتبار دهندگان و سایر استفادهکنندگان به ویژه در بورس اوراق بهادار شمرده میشود )ملکیان احمدپور رحمانی نصرآبادی و دریایی 5935(. از سوی دیگر سازمان بورس اوراق بهادار در راستای بهبود کیفیت گزارشگری مالی تالشهایی انجام داده است. از جمله اینکه پروژه بهبود نظام راهبری شرکتی در دستور خود قرار داده که نمونهای از ساز و کارهای این نظام تکمیل شده و در قالب دستور العمل قرار گرفته است. شاید جدیترین گام برداشته شده در این راه مربوط به تصویب دستور العمل سامانههای کنترل داخلی ناشران پذیرفتهشده در بورس و فرا بورس در 51 اردیبهشت ماه 5955 میباشد. در اواخر سال 5955 سازمان منشور کمیته حسابرسی و واحد حسابرسی داخلی را تصویب کرد تا در عزم خود به سمت استقرار نظام راهبری شرکتی مصممتر باشد. با توجه به مطالب بیانشده در همین منشور اعضای کمیته حسابرسی برای انجام موثر وظایف ذکر شده در منشور باید تخصص مالی داشته باشند و این تخصص فراتر از آشنایی صرف با صورتهای مالی است. الزم به ذکر است که که اعضا نباید تخصص پیشگفته را در طول زمان از دست بدهند به همین جهت شرکتها باید آموزش مستمر اعضا و مشاورههای حرفهای شامل آخرین تغییرات در استانداردها و اصول حسابداری حسابرسی قوانین و مقررات بازار سرمایه کشور و قوانین تازه وضع شده را برای اعضا فراهم کنند. بسیاری از کشورها به صورت دورهای تخصص مالی اعضا را ارزیابی میکنند. پژوهشهای انجامشده در این زمینه بیانگر این موضوع است که وجود اعضایی با تخصص مالی در کمیته حسابرسی با کیفیت گزارشگری مالی مرتبط است )دی فوند هان 2999 هالیوال نیکل و ناویسی 2959 کریشنن 2993(. از این رو ما در این پژوهش با بررسی این موضوع که آیا بهبود کیفیت گزارشگری مالی در اثر تخصص مالی اعضای کمیته حسابرسی با پیشبینیهای سود آتی مرتبط است را بررسی خواهیم کرد. پژوهشهای حسابداری مالی و حسابرسی شماره 22/ بهار 1921

9 رضاجامعيوآزادهرستمیان پژوهش پیشینه بر مروري و نظري مبانی 2- میروند شمار به اطالعاتی مه م منابع همواره میدهند قرار سرمایه بازار اختیار در مدیران که اطالعاتی بازار اختیار در مختلف فواصل در که است شرکت آتی سودهای پیشبینی و برآوردها اطالعات این از برخی که اطالعاتی منبع مهمترین سود از مدیریت افشای و پیشبینی امروزه که طوری میگیرند قرار سرمایه منابع مه مترین از بنابراین 5931(. اکبری و طینت )خوش میشود شمرده تحلیلگران و سرمایهگذاران میکنند. عرضه بازار به شرکتها مدیران که است پیشبینیهایی و اطالعات سرمایه بازار و اطالعات یا تمام که اقتصادی واحدهای سایر و شرکتها در اطالعات شفافیت ارتقای و پاسخگویی فرهنگ تقویت اطمینان حصول برای بنابراین است. ناپذیر انکار ضرورتی است شده تامین مردم طریق از سرمایه از بخشی برای آید. بعمل کافی مراقبت و نظارت باید ذینع افراد مقابل در اقتصادی بنگاههای پاسخگویی مسئولیت از و طراحی کارها و ساز این جمله از است. الزم مناسب کاری و ساز وجود کافی مراقبت و نظارت این اعمال شرکتهاست. در مناسب راهبری نظام اجرای راهبری نظام و پاسخگویی همچون مسایلی زمینه در اخیر سالهای در که است مفهومی شرکتی شرکتی راهبری نظام اصلی ارکان از یکی حسابرسی کمیته است. گردیده مطرح اطالعات کیفیت افزایش تقویت موجب که میشود محسوب مدیره هیئت تخصصی کمیتههای مهمترین از یکی همچنین و است به کمک حسابرسان عملکرد بهبود داخلی کنترلهای کیفیت بهبود مالی گزارشگری کیفیت و سالمت و قوانین با واحدها این فعالیتهای انطباق از اطمینان و پاسخگویی مسئولیت ایفای برای مدیره هیئت و )ابراهیمی میشود مدیریت قانونی غیر اعمال از جلوگیری موجب همچنین و آمره مقررات همکاران 5959 (. و شفاف منشور یک کند. نقش ایفای خود وظایف انجام برای مناسب نحوی به باید حسابرسی کمیته حسابرسی کمیته منشور براساس میکند. کمک آنها مسئولیتهای درک در دیگران و کمیته به مکتوب آنها اکثریت که عضو 9 تا 9 از حسابرسی کمیته تهران بهادار اوراق بورس سازمان 5955/55/29 مصوبه حسابرسی کمیته استقالل میشود. تشکیل مدیره هیئت انتصاب و انتخاب با دارند مالی تخصص و مستقل از دیگر یکی حسابرسی کمیته اعضای مهارت و تخصص است. حسابرسی کمیته اثربخشی بنای سنگ 9 مورد موضوع و دارد تنگاتنگی ارتباط حسابرسی کمیته اثربخشی با که است حسابرسی کمیته ویژگیهای تخصص باید منشور در خود وظایف موثر انجام برای حسابرسی کمیته اعضای بود. خواهد پژوهش این بحث است. مالی صورتهای با صرف آشنایی از فراتر تخصص این و باشند داشته مالی 5 ماده 1 یا دانشگاهی مدرک مینماید: تعریف زیر بصورت را مالی تخصص حسابرسی کمیته منشور اقتصاد مالی مدیریت حسابرسی )حسابداری مالی مسائل در المللی بین معتبر یا داخلی حرفهای مدرک گزارشگری و صورتها تحلیل و تجزیه توانایی با همراه اقتصادی( یا مالی گرایش با مدیریت رشتههای سایر مالی. گزارشگری بر حاکم داخلی کنترل و مالی حسابرسی و مالی حسابداری پژوهشهای 1921 بهار / 22 شماره

4 تاثیرتخصصمالياعضايکمیتهحسابرسيبرویژگيهايسودپیشبینيشده پژوهشهایانجام شده در این زمینه بیانگر این موضوع است که وجود اعضایی با تخصص مالی حسابداری )نه غیر حسابداری( در کمیته حسابرسی با ویژگیهای گزارشگری مالی مرتبط است ازجمله محافظهکاری حسابداری بیشتر )کریشنن و ویسوانادن 2993( کیفیت باالتر اقالم تعهدی )هالیوال و همکاران 2959( مدیریت سود کمتر )بدارد و همکاران 2991 کارکلو و همکاران 2991( باالتر رفتن میزان اعتبار شرکت )کولینس و الفوند 2991( و همچنین وقوع کمتر ضعفهای اساسی کنترل داخلی )هو تاش و بدارد 2995(. مطالعات قبلی نشان دادند که مهارتها و تجارب حرفهای اعضای کمیته در زمینه گزارشگری مالی یک عامل کامال آشکار با اثر بخشی کمیته حسابرسی است )کانسوئلو و دفیوئنتس 2991(. هرمن و همکاران )2959( در پژوهشی به بررسی رابطه بین تخصص مالی اعضای کمیته حسابرسی و ویژگیهای سود پیشبینی شده توسط تحلیلگران پرداختند. نتایج آنان حاکی از این مطلب بود که تخصص مالی حسابداری اعضای کمیته حسابرسی با دو ویژگی پیشبینی سود تحلیلگران یعنی صحت بیشتر پیشبینی سود پراکندگی کمتر پیشبینیها دارای ارتباطی معنادار است. اما برای تخصص مالی غیر حسابداری نتایجی مبنی بر وجود رابطه معنادار با سود پیشبینی شده مشاهده نشد. کلین )2991( عملکرد کمیته حسابرسی را به طور مفصل مورد بررسی قرار دادند. نتایج آنان بیانگر این موضوع بود که کارایی و اثربخشی کمیته حسابرسی به عواملی همچون ماهیت مسئولیت کمیته حسابرسی و شخصیت اعضای آن بستگی دارد. فاربر )2999( با ارائه تعریفی گسترده از تخصص مالی اعضای کمیته نشان داد که وجود کارشناسان مالی در کمیته حسابرسی منجر به وقوع کمتر تقلب مالی در شرکت خواهد شد. دی فوند و همکاران )2999( در پژوهش خود تخصص مالی حسابداری و غیر حسابداری را تفکیک کردند و نشان دادند که وجود اعضایی با تخصص مالی حسابداری در کمیته حسابرسی شرکتها با بازده غیرعادی بازار دارای رابطه مثبت و معنادار است. این درحالی بود که هیچ رابطهای با وجود اعضایی با تخصص مالی غیر حسابداری دیده نشد. آبات و همپژوهان )2991( در پژوهش خود به بررسی رابطه بین تخصص مالی اعضای کمیته حسابرسی و تنظیم و ارائه مجدد صورتهای مالی پرداختند و به این نتیجه رسیدند که وجود کارشناسان مالی در کمیته حسابرسی با میزان بروز تجدید ارائه صورتهای مالی دارای رابطه منفی و معنادار است. دیویدسان زای و زو )2991( در تحقیقی بازده سهام را پیرامون زمان انتصاب اعضای کمیته حسابرسی مورد بررسی قرار دادند. نتایج آنان نشان داد که اگر اعضای جدید کمیته حسابرسی دارای تخصص مالی باشند شاهد تاثیرگذاری قابل مالحظهای روی قیمت سهام هستیم. واالس و شی )2991( در پژوهشی به این نتیجه رسیدند که دانش و تحصیالت مالی و حسابداری اعضای کمیته حسابرسی نقشی موثر در انتشار اطالعات قابل اتکا دارد. پژوهشهای حسابداری مالی و حسابرسی شماره 22/ بهار 1921

1 رضاجامعيوآزادهرستمیان کمیته در مالی تخصص با اعضای نبود که دریافتند مطالعاتی انجام با )2992( پیتر و پارکر ابوت نشان آنان نتایج همچنین دارد. مالی تقلب و اشتباه رخداد احتمال افزایش با معناداری ارتباط حسابرسی کاهش را مالی اشتباه و تقلب رخداد احتمال مدیره هیئت اعضای از مستقل حسابرسی کمیته وجود که داد میدهد. ویژگیهای و مالی گزارشگری کیفیت بین رابطه مطالعه به بررسی یک در )2999( همکاران و ابوت در مالی صورتهای نادرست ارائه که دریافتند دیگر پژوهشی انجام با آنها پرداختند. حسابرسی کمیته است. کمتر مالی متخصصان با مستقل حسابرسی کمیته دارای شرکتهای این به و کرده بررسی را حسابرسی کمیته دارای شرکتهای از تعدادی خود پژوهش در )5551( ویلد واحدهای این سود گزارشهای اطالعاتی محتوای حسابرسی کمیته تشکیل از پس که رسیدند نتیجه است. یافته افزایش اقتصادی سهم هر سود ویژگیهای بین رابطه بررسی به خود پژوهش در )5959( محمود خواجه و حیدرپور بین که است مطلب این از حاکی آنان پژوهش نتایج پرداختند. شرکت ارزش و ریسک بر مدیریت توسط دارد. وجود معناداری ارتباط آماری لحاظ به شرکت ریسک با سهم هر سود پیشبینی انتشار دقت و فراوانی آمد. بهدست شرکت ارزش با سهم هر سود پیشبینی اعتبار و دقت فراوانی بین معناداری رابطه همچنین این به و کردند بررسی را سود از مدیریت پیشبینیهای بر محافظهکاری تاثیر )5959( بیات و اسدی معنادار و منفی رابطه دارای مدیریت سوی از سود پیشبینی دفعات تعداد با محافظهکاری که رسیدند نتیجه پیشبینیهای افشای برای کمتری تمایل آنها مدیران محافظهکاری میزان افزایش با دیگر بیانی به است. مدیریت سود پیشبینی خطای محافظهکاری افزایش با دادکه نشان تجربی شواهد همچنین دارند. خود مییابد. کاهش پیشبینی سود کیفیت بر شرکتی حاکمیت ویژگیهای اثر خود پژوهش در )5952( همکاران و مهدوی هیئت ویژگیهای متغیرهای از شرکتی حاکمیت ارزیابی برای کردند. بررسی را مدیریت وسیله به شده شده پیشبینی سود متغیر اندازهگیری برای و کردند استفاده حسابرسی کمیته و نهادی سهامداران مدیره متغیرهای که داد نشان نتایج شد. استفاده شده پیشبینی سود در مدیریت سوگیری و دقت متغیر دو از نیز اوراق بورس در پذیرفتهشده شرکتهای مدیریت وسیله به شده پیشبینی سود کیفیت بر شرکتی حاکمیت ندارد. تاثیری تهران بهادار کمیته ویژگیهای تاثیر شده انجام پژوهشهای بر مروری با خود مقاله در )5959( همکاران و تختائی دادند. قرار بررسی مورد سود مدیریت و سود کیفیت شامل مالی گزارشگری کیفیت و بهبود بر را حسابرسی کمیته استقالل قبیل از اقداماتی طریق از باید که میرسد نظر به شده انجام پژوهشهای نتایج به توجه با بهبود افزایش و حسابرسی کمیته در حسابرسی و حسابداری و مالی تخصص با افرادی وجود حسابرسی گسترش و مالی گزارشگری فرایند صادقانه ارائه از اطمینان منظور به حسابرسی کمیته اثربخشی حسابرسی و مالی حسابداری پژوهشهای 1921 بهار / 22 شماره

6 تاثیرتخصصمالياعضايکمیتهحسابرسيبرویژگيهايسودپیشبینيشده پژوهشهای انجام شده در زمینه کمیته حسابرسی و ویژگیهای آن تاکید بیشتری در زمینه بهبود آثار کمیته حسابرسی بر فرایند گزارشگری مالی انجام گیرد. علوی طبری و عصابخش )5935( در بررسیهای خود پیرامون کمیته حسابرسی به این نتیجه رسیدند که ایجاد و بکارگیری کمیته حسابرسی در پیشگیری از وقوع اعمال خالف غیر قانونی بهبود فرایند گزارشگری مالی و همچنین ارائه اطالعات شفاف و قابل اتکا موثر است. طالب نیا و همکاران )5935( در پژوهش خود نشان دادند که بین وجود کمیته حسابرسی و جذب اعتماد سرمایهگذاران تعداد معامالت حجم معامالت و بازده سهام شرکتهای پذیرفتهشده در بورس اوراق بهادار تهران وجود دارد. در نتیجه سرمایهگذاران با اعتماد بیشتری در این گونه شرکتها سرمایه گذاری مینمایند. براساس مطالب بیان شده در پیشینه پژوهش ضرورت ایجاد کمیته حسابرسی اثر بخش در شرکت بر هیچ کس پوشیده نیست. کمیته تخصصی که در ایران به طور جدی در تمام شرکتها تشکیل نگردیده است اما به دلیل الزام بورس اوراق بهادار تهران امید است در سالهای آتی شاهد تشکیل و فعالیت تاثیر گذار آن در تمام شرکتها باشیم. چنین ساز و کار نظارتی کنترلی و راهبری در صورتی اثربخشی خواهد داشت که تمام اعضای آن از تخصص و سابقه مالی مناسب برخوردار باشند. این مه م موجب میشود اطالعات قابلاتکاتر و گزارشات با کیفیتتر در اختیار مدیریت شرکت قرار گرفته و مدیر نیز براساس این اطالعات تحلیلهای بهتری ارائه و پیشبینیهای دقیقتری را از سود هر سهم در اختیار استفادهکنندگان قرار دهد. چرا که همان طور که مشهود است اطالعات مربوط به سود برای سرمایهگذاران جهت تصمیمگیریشان جذابیت بیشتری دارد. به همین منظور این مقاله درصدد است رابطه بین تخصص مالی اعضای کمیته حسابرسی و ویژگیهای سود ارائه شده از سوی مدیریت شرکت )صحت و پراکندگی پیشبینیهای انجام شده طی سال( را بررسی نماید. 3- فرضیههاي پژوهش فرضیه او ل یکی از عوامل موثر بر میزان اعتبار و قابلیت اتکای صورتهای مالی ارائه شده برای استفادهکنندگان وجود کمیته حسابرسی در شرکت است. اثر بخشی کمیته حسابرسی از عوامل زیادی نشات میگیرد که یکی از مهمترین آنها وجود اعضایی با تخصص مالی در کمیته حسابرسی است. که طبق پژوهشهای انجام شده منجر به کیفیت گزارشگری مالی باالتر میشود. از این رو انتظار میرود هر چه اطالعات مالی با کیفیتتر در اختیار مدیریت قرار گیرد پیشبینیهای آتی مدیریت از سود دقیقتر باشد و میزان انحراف آن از سود واقعی به مراتب کمتر شود بر این اساس فرضیه او ل به صورت زیر تدوین میگردد: بین تخصص مالی اعضای کمیته حسابرسی و صحت پیشبینی سود رابطه مثبت وجود دارد. پژوهشهای حسابداری مالی و حسابرسی شماره 22/ بهار 1921

1 رضاجامعيوآزادهرستمیان دو م فرضیه پیشبینیهایی سال طی در شرکت 9 ماهه ماهه 1 میدهد. ارائه مبنای بر پیشبینیها این حسابرسی کمیته اعضای مالی تخصص اگر میگیرد. قرار شرکت مدیریت اختیار در که است اطالعاتی داریم انتظار ما رو این از آمد خواهد بدست اتکاتری قابل اطالعات بخشد بهبود را مالی گزارشگری کیفیت میشود: بیان زیر شرح به دو م فرضیه بنابراین یابد کاهش سود از مدیریت پیشبینیهای پراکندگی که رابطه سال یک طی در سود پیشبینیهای پراکندگی و حسابرسی کمیته اعضای مالی تخصص بین دارد. وجود منفی پژوهش روششناسی 4- آرشیو از همچنین و نوین رهآورد اطالعاتی نرمافزارهای از پژوهش این نیاز مورد دادههای گردآوری برای به مربوط اطالعات که است توضیح به است.الزم شده استفاده تهران بهادار اوراق بورس کتابخانه الکترونیکی این در شده گردآوری شرکتها حسابرسی قسمت تهران بهادار اوراق بورس سایت از اعضا مالی تخصص همچون اطالعاتی و گردیده درج دارند حسابرسی کمیته که فرابورسی و بورسی شرکت 255 اسامی قسمت به مربوط تکمیلی اطالعات ضمن در است. گردیده مشخص حسابرسی کمیته اعضای مستقل مالی عضو سال اواخر در هم تغییراتی است ممکن بعضا )که میباشد موجود کدال شبکه در حسابرسی کمیته اعضای تحلیلی توصیفی نوع از و کاربردی هدف لحاظ از پژوهش این باشد(. شده داده اعضا ترکیب در 5959 است. شده استفاده متغیره چند رگرسیون ضرایب تحلیل از پژوهش فرضیههای آزمون برای است. همبستگی حسابرسی کمیته 5. که: هستند تهران بهادار اوراق بورس در پذیرفتهشده شرکتهای پژوهش آماری جامعه مالی واسطهگری شرکتهای جزء 9. و است ماه اسفند 99 یا 25 به منتهی آنها مالی سال پایان 2. دارند. نباشند. بیمهها و بانکها تهران بهادار اوراق و بورس سازمان 5955 ماه بهمن 29 در گردید ذکر مقدمه بخش در که همانطور این با اما شدند. حسابرسی کمیته تشکیل به ملزم شرکتها تمام و کرد تصویب را حسابرسی کمیته منشور رو این از دارند حسابرسی کمیته باال( گفته موارد به توجه )با بورسی شرکت 59 حدود اکنون هم وجود تنها و بوده مقطعی نوع از دادهها که است ذکر به الزم شدند. انتخاب آماری نمونه عنوان به شرکتها تمام است. شده بررسی 5952 سال آن متغیرهاي و پژوهش اصلی مدلهاي 5- سود پیشبینیهای با حسابرسی کمیته مالی تخصص آیا که است موضوع این بررسی پژوهش این هدف صحت ابتدا است شده گرفته نظر در پیشبینیها این برای ویژگی دو رو این از دارد. ارتباطی مدیریت توسط و هرمن پژوهش )مطابق سود پیشبینیهای پراکندگی نیز 1 و 9 مدل در و 2 و 5 مدل در سود پیشبینی است. شده آزمون 2959( همکاران حسابرسی و مالی حسابداری پژوهشهای 1921 بهار / 22 شماره

ACCY= β 9 + β 1 تاثیرتخصصمالياعضايکمیتهحسابرسيبرویژگيهايسودپیشبینيشده FIN + β 2 NFIN + β 3 + β 4 SURPISE + β 5 LOSS + β 6 ZMIJ + β 7 HORIZON + 8 STDROE + 9COVERAGE + )5( 8 1 متغیر کنترلی مربوط به ویژگیهای حاکمیت شرکتی در مدل 2 و )1( اضافه شده است بنابراین مدل به صورت زیر ارائه شده است. )2( ACCY = β 9 + β 1 FIN + β 2 NFIN +β 3 + β 4 SURPISE + β 5 LOSS + β 6 ZMIJ + β 7 HORIZON + 8 STDROE + 9COVERAGE + β 10 ACSIZE + 12 ACIND + β 13 BSIZE + β β 55 ACMEET + β 14 NODUAL + β 15 BIND + ACCY t = (-1) FORECAST t - EPS t / PRICE t-1 DISP =β 9 + β 1 برای آزمون فرضیه دو م از مدل 9 و 1 استفاده شده است. FIN + β 2 NFIN + β 3 + β 4 SURPISE + β 5 LOSS + β 6 ZMIJ + β 7 HORIZON + 8 STDROE + 9 COVERAGE + DISP = β 9 +β 1 FIN + β 2 NFIN + β 3 + β 4 SURPISE + β 5 LOSS + β 6 ZMIJ + β 7 HORIZON + 8 STDROE + 9 COVERAGE + β 10 ACSIZE + β 55 ACMEET + β 12 ACIND + β 13 BSIZE + β 14 NODUAL +β 15 BIND + )9( )1( PRICE t-1 DISP t = STD (FORECAST t ) / 1-5- متغیرهاي وابسته در این پژوهش ویژگیهای سود پیش بینی شده مدیریت به 2 صورت میباشد: 5. صحت پیشبینی سود )ACCY( 2. پراکندگی پیشبینیهای سود طی سال.)DISP( :ACCY t صحت پیشبینی سود هر سهم در سال t که به صورت قدر مطلق تفاضل سود پیشبینی شده و سود واقعی محاسبه و بر مبنای قیمت پایانی سهم )5-t( مقیاسبندی میشود. :DISP t میشود. انحراف معیار پیشبینیهای سود طی سال t که بر مبنای قیمت پایانی سهم )5-t( مقیاسبندی پژوهشهای حسابداری مالی و حسابرسی شماره 22/ بهار 1921

2 رضاجامعيوآزادهرستمیان مستقل متغیرهاي 2-5- دارند. مالی تخصص که اعضایی نسبت : FIN : NFIN دارند. مالی غیر تخصص که اعضایی نسبت كنترلی متغیرهاي 3-5- سال شروع در سهام بازار ارزش لگاریتم صورت به که است شرکت اندازه :SIZE میشود. محاسبه t مقیاسبندی سهم پایانی قیمت مبنای بر که مترقبه غیر اقالم از قبل خالص سود در تغییر :SURPRISE میشود. بود. خواهد صفر صورت این غیر در یک باشد داشته زیان t سال در شرکت اگر : LOSS 9 شرکت. مالی بحران سنجش برای است شاخصی : ZMIJ اعالم تاریخ و t سال در سهم هر سود پیشبینی آخرین تاریخ بین زمانی افق طبیعی لگاریتم : HORIZON سهم. هر واقعی سود گذشته. سال 9 طی سهام صاحبان حقوق بازده معیار انحراف : STDROE t. سال در سهم هر سود پیشبینیهای تعداد طبیعی لگاریتم : COVERAGE حسابرسی. کمیته اعضای تعداد طبیعی :لگاریتم ACSIZE میدهند. تشکیل سال طول در حسابرسی کمیته که جلساتی تعداد : ACMEET حسابرسی. کمیته در مستقل مدیران )نسبت( سهم : ACIND مدیره. هیئت اعضای تعداد طبیعی لگاریتم : BSIZE بود. خواهد صفر صورت این غیر در یک نباشد مدیره هیئت رئیس مدیرعامل اگر : NODUAL شرکت. مدیره هیئت در موظف غیر مدیران سهم :BIND پژوهش یافتههاي 6- پژوهش متغیرهاي توصیفی آمار 1-6- در که همانطور است. شده داده نشان 5 جدول در خالصه صورت به پژوهش متغیرهای توصیفی آمار نرمال گویای که هستند هم به نزدیک کمابیش میانه و میانگین متغیرها اکثر در میشود مشاهده 5 جدول اینکه به توجه با میباشد 9/911139 ACCY وابسته متغیر برای آمده بهدست میانگین دادههاست. بودن 1599 سهم هر پایانی قیمت میانگین و است شده مقیاسبندی گذشته سال در سهم پایانی قیمت برمبنای ریال 193 متوسط طور به واقعی سود و شده پیشبینی سود بین تفاوت که گفت میتوان شده محاسبه ریال * ریال 199 نیز )DISP( سود پیشبینیهای پراکندگی برای صورت همین به میباشد. 9/911139( 1599 ( *.) 9/919919 1599( گردید محاسبه حسابرسی و مالی حسابداری پژوهشهای 1921 بهار / 22 شماره

11 تاثیرتخصصمالياعضايکمیتهحسابرسيبرویژگيهايسودپیشبینيشده با توجه به میانگین %55/5 FIN اعضای کمیته حسابرسی تخصص مالی دارند. تعداد تحلیلها و پیشبینیهایی که مدیریت شرکت در طی یک سال ارائه میدهد به طور میانگین 1 مرتبه است. HORIZON نیز بیانگر افق زمانی بین تاریخ اعالم سود پیشبینی شده و سود واقعی است که میانگین بهدست آمده برای 99 روز است. اندازه کمیته حسابرسی میتواند تاثیر سازندهای روی کمیته داشته باشد کمیته حسابرسی بزرگتر دانش وسیعتر دارند که بر مبنای آن استدالل و استنتاج میکنند. میانگین آن 9 نفر است. 12 % اعضای کمیته حسابرسی نیز طبق میانگین بهدست آمده عضو مستقل هستند. باید دقت داشت که فلسفه وجودی کمیته حسابرسی استقبال از نگاههای بیرونی است بنابراین توصیه اکید اکثر قانونگذاران و منشورهای کمیته حسابرسی استفاده از اعضای مستقل است. تالش کمیته حسابرسی در انجام وظایفش نیز با اثربخشی کمیته حسابرسی ارتباط دارد متداولترین شاخص برای سنجش میزان تالش کمیته حسابرسی تعداد جلساتی کمیته حسابرسی در هر سال است که در این پژوهش به عنوان متغیر کنترلی در مدل وجود دارد و میانگین آن 1 جلسه در سال است. متغیرها جدول 1 - آمار توصیفی متغیرهاي پژوهش میانگین -9/91113 9/919919 9/5591 9/951 52/1211 9 /9195 9/91-2/2139 5/1213 9/9955 9/1311 9/1399 1/19 9/1255 9/1511 5/99 9/1315 میانه -9/921599 9/911193 5/9999 9/9999 52/1911 9 /9259 9/99-2/9911 5/1199 9/9939 9/1132 9/1199 1/99 9/1199 9/1599 5/99 9/1999 انحراف معیار 9/5211139 9/9155195 9/19113 9/21919 9/12539 9 /2195 9/292 2/99321 9/95911 9/99111 9/91113 9/99993 5/919 9/53591 9/92191 9/999 9/55919 منبع: یافتههای پژوهشگر چارک اول -/991259 9/959159 5/9999 9/9999 55/5911 9 /9919 9/99-9/9111 5/9599 9/9911 9/1559 9/1199 1/99 9/1199 9/1599 5/99 9/1999 چارک سوم -9/991919 9/932313 5/9999 9/9999 52/1995 9 /9199 9/99-9/5253 5/1399 9/9559 9/3195 9/1199 1/99 9/3999 9/1599 5/99 9/3999 ACCY DISP FIN NFIN SIZE SURPRISE LOSS ZMIJ HORIZON STDROE COVERAGE ACSIZE ACMEET ACIND BSIZE NODUAL BIND پژوهشهای حسابداری مالی و حسابرسی شماره 22/ بهار 1921

11 رضاجامعيوآزادهرستمیان نتایج که میشود زده تخمین دیگر متغیرهای ثابت مقادیر براساس متغیر یک متوسط مقدار رگرسیون در است. شده بیان 9 و 2 جدول در متغیره چند رگرسیون ضرایب تحلیل از حاصل استنباطی آمار 2-6- صورت SPSS افزار نرم از استفاده با که بررسی مورد رابطه برای انتخابی مدل اجرای از حاصل نتایج برآورد متغیر ضریب شامل شده محاسبه موارد ترتیب به است. گردیده خالصه 9 و 2 جدول در پذیرفته میشود. معناداری سطح و تی آماره استاندارد خطای شده T آماره 2 مدل او ل فرضیه آزمون نتایج - جدول 2 T آماره حسابرسی و مالی حسابداری پژوهشهای 1921 بهار / 22 شماره 1 مدل بتا خطاي استاندارد سطح معناداري بتا خطاي استاندارد سطح معناداري 9 /313 9 /935 9 /9212 9 /151 9 /535 9 /951 9 /129 9 /552 9 /111 9 /915 9 /199 9 /193 9 /991 9 /199 9 /599 5/929 * 5/591 * 9 /959-5/915-2/119-1/995 9/999-5/951 * - 9/199 * 9 /195 9 /311-9/392-9/951-9/931 9/992 9/239 2/219 9 /913 9 /915 9 /911 9 /922 9 /911 9 /991 9 /995 5/399 9 /519 9 /215 9 /955 9 /911 9 /139 9 /911 9 /993 9/931 9/515 9 /995-9/9391-9/599-9/923-9/951-5/151 -/551 9 /599 9 /959-9/999-9/231-9/929 9 /521 9 /525 9/255 9 /122 9/539 9 /955 9 /399 9 /221 9 /919-9/51 5/913 5/112 9 /991-5/991-2/951-1/253 * 9 /291-5/251 * - 9/595 9/999 9/212 2/251 9/213 9/911 9/912 9/929 9/999 9/912 9/991 9/91 5/153 9/591-9/921 9/912 9/911 9/991-9/9929-9/512-9/923-9/995-2/935-9/515 تعیین ضریب (Constant) FIN NFIN SIZE SURPRISE LOSS ZMIJ HORIZON STDROE COVERAGE ACSIZE ACMEET ACIND BSIZE BIND شده تعدیل تعیین ضریب واتسون دوربین میدهد. نشان را %59 و %59 %55 در داری معنی ترتیب به * *: پژوهشگر یافتههای منبع:

19 تاثیرتخصصمالياعضايکمیتهحسابرسيبرویژگيهايسودپیشبینيشده پیش فرض هاي مربوط به آزمون رگرسیون با استفاده از رگرسیون چند متغیره محقق میتواند رابطه خطی بین مجموعهای از متغیرها را با یک متغیر وابسته به شیوهای مطالعه نماید که در آن روابط موجود فی ما بین متغیرهای مستقل نیز مورد مالحظه قرار گیرد و خود حاوی مفروضاتی به شرح ذیل است: میانگین )امید ریاضی( خطاها صفر باشد و واریانس خطاها ثابت باشد. بدین معنی که توزیع خطاها باید دارای توزیع نرمال باشد. دوم اینکه متغیر وابسته مقیاس فاصلهای یا نسبی و دارای توزیع نرمال باشد. بین متغیرهای مستقل همبستگی وجود نداشته باشد )دارای هم خطی نباشد(. از آنجا که همخطی الزاما پدیده نمونه ای است لذا به علت پدید آمدن دادههای غیر تجربی بسیار در اغلب علوم اجتماعی روش واحدی برای کشف هم خطی و یا اندازهگیری شدت آن نداریم )گجراتی 5539(. در این پژوهش آماره دوربین واتسون بین 5/9 تا 2/9 میباشد بنابراین بین خطاهای الگوی رگرسیونی خود همبستگی وجود ندارد و عدم وجود همبستگی بین خطاها به عنوان یکی از پیشفرضهای رگرسیون در خصوص مدل برازش شده پذیرفته میشود. نتایج آزمون فرضیه او ل نشان میدهد که ضریب تعیین به میزان 9/992 میباشد و این الگو توانسته است 99/2 درصد از تغییرات متغیر وابسته را از طریق تغییرات متغیرهای مستقل تبیین نماید.. براساس نتایج بهدست آمده آماره t برای متغیر FIN برای مدل )5/913( 5 و برای مدل )5/929( 2 در 59=n و سطح اطمینان 59 درصد محاسبه گردید که مقدار آن کمتر از t جدول میباشد این امر موجب تایید فرضیه او ل میشود. این مطلب حاکی از ارتباط مثبت و معنادار بین تخصص مالی کمیته حسابرسی با صحت پیشبینیهای انجامشده توسط مدیریت در سال مورد بررسی میباشد. در واقع میتوان چنین استدالل کرد که وجود کارشناسان مالی در کمیته حسابرسی اثربخشی آن را افزایش داده و کیفیت گزارشگری مالی باال رفته و اطالعات قابل اتکاتر به دست میآید و مدیریت بر مبنای این اطالعات معتبرتر پیشبینیهای دقیقتری ارائه میدهد. یکی از موضوعاتی که در پیشبینی سود حائز اهمیت میباشد این است که پیش بینی در چه بازه زمانی انجام میگیرد بدین معنی که آیا زمان آخرین پیشبینی سود به زمان اعالم سود واقعی نزدیکتر است یا خیر. مسلما هر چه این افق زمانی کوتاه تر باشد مقادیر این دو به هم شباهت بیشتری خواهد داشت. در این پژوهش نتایج بیانگر این مطلب است که هر چه افق زمانی پیشبینی سود کمتر باشد )HORIZON( صحت پیشبینی سود بیشتر است و بالعکس. همچنین بین صحت پیشبینی سود و سهم مدیران غیر موظف در هیئت مدیره رابطه مثبتی وجود دارد. پژوهشهای قبلی نشان داد که میزان بروز تقلب و مدیریت سود در شرکتهایی با مدیران غیر موظف بیشتر در هیئت مدیره دارای رابطهای معنادار است )بسلی 5551 کلین 2992(. پژوهشهای حسابداری مالی و حسابرسی شماره 22/ بهار 1921

19 دو م فرضیه از حاصل نتایج - جدول 3 رضاجامعيوآزادهرستمیان 4 مدل 3 مدل بتا خطاي استاندارد آمارهT سطح معناداري بتا خطاي استاندارد آمارهT سطح معناداري 9 /355 9 /511 9 /995 9 /113 9/991 9 /591 9 /151 9/999 9 /929 9 /592 9 /155 9 /932 9 /119 9 /559 9 /523 5/953 5/119-9/193 5/599 * 1/519 9 /915 5/511 * 2/951 * -5/111 5/111 * - 9/999-5/151 9/999 9/21 2/293 9 /535 9 /929 9 /995 9 /955 9 /953 9 /313 9 /911 9 /555 9 /992 9 /295 9 /995 9 /929-9/999-9/929-9/999 9 /951 9 /521 9 /995 5/195 9 /513-9/512 9 /991-9/911-9/999 9 /391 9 /211 9 /159 9 /991 9 /925 9 /191 9 /195 9 /951 9 /922 -/291 5/519-5/355-9/525 2/225 * 9/555 9 /991 9 /199 5/132 * 2/999 * 9/235 9/259 2/239 9 /599 9 /929 9/995 9 /959 9 /995 9 /953 9 /399 9 /911-9/921-9/921-9/929-9/995 9 /991 9 /529 9 /995 9 /993 5/125 9 /539 تعیین ضریب (Constant) FIN NFIN SIZE SURPRISE LOSS ZMIJ HORIZON STDROE COVERAGE ACSIZE ACMEET ACIND BSIZE BIND شده تعدیل تعیین ضریب واتسون دوربین میدهد. نشان را %59 و %59 %55 در داری معنی ترتیب به * *: پژوهشگر یافتههای منبع: رگرسیون آزمون به مربوط پیشفرضهاي خود رگرسیونی الگوی خطاهای بین بنابراین میباشد 2/29 واتسون دوربین آماره اینکه به توجه با در رگرسیون پیشفرضهای از یکی عنوان به خطاها بین همبستگی وجود عدم و ندارد وجود همبستگی میشود. پذیرفته شده برازش مدل خصوص توانسته الگو این و میباشد 9/999 میزان به تعیین ضریب که میدهد نشان دو م فرضیه آزمون نتایج نماید. تبیین مستقل متغیرهای تغییرات طریق از را وابسته متغیر تغییرات از درصد 99/9 است حسابرسی و مالی حسابداری پژوهشهای 1921 بهار / 22 شماره

14 تاثیرتخصصمالياعضايکمیتهحسابرسيبرویژگيهايسودپیشبینيشده نتایج حاکی از این مطلب است که آماره t برای متغیر FIN برای مدل )5/519( 9 و برای مدل 1 )5/953( در 59=n و سطح اطمینان 59 درصد محاسبه گردید که مقدار آن کمتر از t جدول میباشد ضمنا بتای محاسبه شده برای این متغیر در جدول 9 منفی میباشد و این امر موجب تایید فرضیه دو م میشود. بدین معنا که هر چه تخصص مالی اعضای کمیته حسابرسی باالتر باشد پراکندگی پیشبینیهای سود در طی سال مورد بررسی کمتر است. متغیر کنترلی ZMIJ که بیانگر بحران مالی شرکت است دارای رابطه مثبتی با پراکندگی پیشبینی سود است بدین معنی که هر چه بحران مالی شرکت بیشتر باشد انحراف پیشبینیهای انجام شده طی سال بیشتر خواهد بود همان طور که در جدول 9 مشاهده میشود بتای این متغیر دارای عالمت مثبت میباشد. از میان متغیرهای مربوط به ویژگیهای حاکمیتی انتظار میرود هرچه سهم مدیران غیر موظف در هیئت مدیره بیشتر باشد )BIND( پراکندگی پیشبینی سود کمتر شود توجیه این مطلب به این صورت میتواند باشد که هر چه تعداد اعضای هیئت مدیره مستقلتر باشند و وظیفه اجرایی در شرکت نداشته باشند پیش بینی ها بدون جانبداری و دقیقتر انجام میگیرد. این موضوع نیز حائز اهمیت است که رئیس هیئت مدیره مدیر عامل شرکت نباشد که در نمونه مورد بررسی تمام شرکتها دارای این ویژگی بودهاند. 7- بحث و نتیجهگیري نتایج حاصل از آزمون فرضیهها نشان داد که تخصص مالی اعضای کمیته حسابرسی با ویژگیهای سود پیشبینی شده توسط مدیریت دارای ارتباطی معنادار است. بدین معنی که تخصص مالی اعضا منجر به صحت بیشتر پیشبینی سود و پراکندگی کمتر پیشبینیهای انجامشده توسط مدیریت درطی یک سال میشود )این امر با نتیجه حاصل از تحقیق هرمن و همکاران 2959 مشابه است(. بنابراین میتوان چنین استدالل کرد که وجود کارشناسان مالی در کمیته حسابرسی یعنی اعضایی که عالوه بر سوابق علمی تجربه و مهارت کافی داشته باشند اثربخشی کمیته حسابرسی را باال برده و به دنبال آن کیفیت گزارشگری مالی بیشتر شده و اطالعات قابل اتکاتری در اختیار مدیریت قرار گرفته و در نتیجه مدیریت پیشبینیهای دقیقتری را ارائه خواهد داد. از این رو میتوان گفت که یافتههای پژوهش با نتایج مطالعات کلین )2991( واالس و شی )2991( سازگار است چرا که آنان در تحقیقات خود دریافتند که اثربخشی کمیته حسابرسی به عواملی همچون شخصیت اعضا آن بستگی دارد و دانش و تحصیالت مالی و حسابداری نقشی موثر در انتشار اطالعات قابل اتکا دارد. بحث اصلی این پژوهش بررسی وجود موثر کمیته حسابرسی در شرکت به عنوان ساز و کاری مهم از نظام حاکمیت شرکتهاست طوری که فعالیت موثر این کمیته میتواند امکان تقویت و سالمت گزارشگری مالی را فراهم کند و استقالل حسابرسان را ارتقاء بخشد. کمیته حسابرسی یکی از مهمترین کمیتههای هیئت مدیره است که مسئولیت نهایی نظارت بر کلیه فعالیتهای شرکت را بر عهده دارد. تخصص و سابقه مالی اعضا از اهمیت ویژهای برخوردار است طوری که موضوع اصلی این پژوهش قرار گرفت. در کنار آن پژوهشهای حسابداری مالی و حسابرسی شماره 22/ بهار 1921

11 رضاجامعيوآزادهرستمیان سایر همراه به کنترلی متغیر عنوان به تحقیق این در که است برخوردار ویژهای اهمیت از هم اعضا استقالل توسط سال طی شده تشکیل جلسات تعداد مدیره هیئت استقالل جمله من شرکتی حاکمیت مولفههای هم کنترلی متغیر این اهمیت در گردید. ارائه هم نتایج و گرفت قرار بررسی و بحث مورد و کمیته این داخلی کنترل سیستم ارتقای در اساسی نقشی میتواند کمیته این اعضای کل استقالل که گفت میتوان ارائهی و افشا فرایند سرپرستی در مدیره هیئت که وظیفهای به توجه با همچنین باشد. داشته شرکتها اطالعات ارائهی منظور به کارآمد گزارشگری سیستمهای استقرار به میتواند کمیته این دارد اطالعات کمک شده منتشر اطالعات کیفی و کمی سطح و استفادهکنندگان نیازهای به توجه با اتکا قابل و شفاف ارزیابی امکان بالقوه سهامداران برای بتوانند که شوند طراحی گونهای به باید سیستمهایی چنین کنند. امکان تهران بهادار اوراق بورس شرکت و بهادار اوراق و بورس سازمان شامل ناظر مقامات برای و عملکرد کنند. فراهم را نظارت علیرغم و میشود محسوب مالی گزارشگری در نوینی کنترلی کار و ساز حسابرسی کمیته هرحال به در مختلفی نتایج که چرا میرسد نظر به ضروری موضوع این پیرامون بیشتری پژوهشهای فرضیهها تایید معیارهای و حسابرسی کمیته ویژگیهای از برخی بین رابطهای میدهد نشان که دارند وجود ادبیات گسترش را حسابرسی کمیته در مالی تخصص ادبیات پژوهش این وجود این با ندارد. وجود مالی گزارشگری میدهد. به اتکا منظور به مالی صورتهای تحلیل و تجزیه هنگام تحلیلگران و سرمایهگذاران میشود پیشنهاد کافی توجه حسابرسی کمیته اعضای ویژگیهای همچون عواملی به و شرکت سهام ارزیابی برای آن باشند. داشته طور به ولی است محقق کنترل از خارج که دارد وجود شرایطی مجموعه علمی پژوهش انجام فرآیند در دادهها بودن مقطعی پژوهش این محدودیت مهمترین دهد. قرار تاثیر تحت را پژوهش نتایج میتواند بالقوه به شد بیان مقدمه بخش در که همانطور موضوع این و است آماری نمونه کم تعداد همچنین و )5952( این از است. بهادار و اوراق بورس در پذیرفتهشده شرکتهای در حسابرسی کمیته تشکیل جدید الزام دلیل به نیاز تورم اثر بر دادهها از برخی که است توضیح به الزم دارد. کمتری تعمیم قابلیت پژوهش این نتایج رو گردد. محسوب پژوهش انجام برای عمدهای محدودیت میتواند آن تعدیل عدم و دارد تعدیل منابع فهرست )5 )2 )9 از مدیریت پیشبینیهای بر مدیریت محافظهکاری تاثیر )5959( " بیات مرتضی و غالمحسین اسدی 55-93. صص. 5 شماره حسابرسی و حسابداری بررسیهای سود" بورس. انتشارات تهران. حسابرسی" کمیته کاربردی "راهنمای )5959( همکاران و ابراهیمی شیراز. دانشگاه انتشارات ناپارامتری" آمار )5913( " جواد بهبودیان حسابرسی و مالی حسابداری پژوهشهای 1921 بهار / 22 شماره

16 تاثیرتخصصمالياعضايکمیتهحسابرسيبرویژگيهايسودپیشبینيشده )1 تختائی نصراهلل محمد تمیمی و زهرا موسوی )5959( " نقش کمیته حسابرسی بر کیفیت گزارشگری مالی" حسابدار رسمی شماره 59 صص. 19-91. )9 )1 )1 )3 )5 حیدرپور فرزانه و زیبا خواجه محمود )5959( "رابطه بین ویژگیهای سود هرسهم توسط مدیریت بر ریسک و ارزش شرکت با هدف آیندهنگری در تصمیمگیری" فصلنامه دانش مالی تحلیل اوراق بهادار شماره 22 صص 29-11. خوش طینت محسن و م. اکبری )5931( " ارزیابی متغیرهای موثر بر اعتبار پیشبینی سود توسط مدیریت" فصلنامه مطالعات حسابداری شماره 55 صص. 25-15. ساروخانی باقر )5932( " روشهای تحقیق در علوم اجتماعی" انتشارات پژوهشگاه علوم انسانی و مطالعات فرهنگی. طالب نیا قدرت اله حمید رضا وکیلی فرد و منصوره شهسواری )5935( " بررسی تاثیر وجود کمیته حسابرسی و جذب اعتماد سرمایهگذاران جهت سرمایهگذاری در شرکتهای پذیرفته شده در بورس تهران" حسابداری مدیریت. سال سوم شماره 1 صص. 99-13 علوی طبری حسین و راضیه عصابخش )5935( "نقش کمیته حسابرسی و بررسی موانع ایجاد و بهکارگیری آن در ایران" پیشرفتهای حسابداری. دوره دوم شماره 5 صص. 511-599. 59( فرشادفر عزت اله ) 5939 ( "اصول و روشهای آماری چند متغیره" انتشارات دانشگاه رازی. 55( گجراتی دامودار ) 5539 ( "مبانی اقتصادسنجی" ترجمه حمید ابریشمی انتشارات دانشگاه تهران جلد دوم چاپ هفتم: 5959. 52( منصورفر کریم )5935( روشهای آماری انتشارات دانشگاه تهران. 59( مهدوی غالمحسین مجتبی حسینی و زهره رئیسی )5952( " تاثیر ویژگیهای حاکمیت شرکتی بر کیفیت سود پیشبینی شده به وسیله مدیریت شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران" فصلنامه حسابداری مدیریت شماره 51 صص. 19-19. 51( ملکیان اسفندیار و همکاران ) 5935 ( "عوامل موثر بر دقت سود پیشبینی شده توسط شرکتها شواهدی از: بازار بورس و اوراق بهادار تهران" بررسیهای حسابداری و حسابرسی دوره 51 شماره 15 صص. 13-29. 15) Abernthy,j.& eg.al.,(2013)," Audit committee Financial Expertise and Properties of Analyst Earnings Forecasts, Journal of Advance in Accounting. 29(spring),PP. 1-11 16) Abbott, j. Lawrence. Parker, Susan and Peters, Gray F.,(2000),"The Effects of Audit Committee Activity and Independence on Corporate Fraud. Managerial,PP.55-67 Finance, 26(26) 17) Abbott,L.,Parker,S.,& Peters,G.,(2004),"Audit Committee Characteristics and Restatements", Auditing: A Journal of Practice &Theory,23(1),PP.69-87. 18) Barron,o.E,& Stuerke.P.S.,(1998),"Dispersion in Analysts Earnings Forecasts as A Measure of Uncertainty", Journal of Accounting. Auditing and Finance, 13(Summer), PP.254-270 پژوهشهای حسابداری مالی و حسابرسی شماره 22/ بهار 1921

11 رضاجامعيوآزادهرستمیان 19) Bedard,j,,Chtourou,S.m.,&Courteau,,L.(2004),"The Effect of Audit Committee eexpertise, Independence, and Activity on Aggressive Earnings Management", Auditing: A Journal of Practice& Theory,23 (2),PP.13-35. 20) Behn,B.,Choi,j. H.,&Kang.T.(2008). Audit Quality and Properties of Analyst Earnings Forecasts",The Accounting Review,83(2),PP.327-349. 21) Blue Ribbon Committee, (1999),"Report and Recommendation of The Blue Ribbon Committee on Improving The Effectiveness of Corporate Audit Committee", New York Stock Exchange and National Association of Securities Dealers. 22) Brown,L.D.,(2001)," How Important is Past Analyst Forecast Accuracy?", Financial Analyst Journal(November/December),PP.44-49 23) Carcello,j.,Hollingsworth, C,& Neal,T.,(2006),"Audit Committee Financial Experts: A Closer Look Using Firm Designations", Accounting Horizons,20(4),PP.351-373. 24) Comprix,j.,Guo,j.,Zhang, Y.,& zhou, N.,(2012)," Accounting Expertise on Audit Committees and Expected Rates of Return on Pension Assets: Post 132R Evidence. Working Paper. Syracuse University. 25) Dechow,P.,&Dichev,I.D.,(2002),"The Quality of Accruals and Earnings: The Role of Accrual Estimation Errors", The Accounting Review,77(Supplement),PP.35-59. 26) Defond,M.L.,Hann,R.N.,&Hu,X.,(2005)," Does The Market Value Financial Expertise on Audit Committees of Boards of Directors?", Journal of Accounting Research, 43(2),PP. 153-193. 27) Farber,D.,(2005),"Restoring Trust after Fraud: Does Corporate Governance Matter?", The Accounting Review,80 (2),PP.539-561. 28) Gompers,P.,Ishii,J.,& Metrick, A.,(2003),"Corporate Governance and Equity Price", Quarterly Journal of Economics, 118(1),PP.107-155. 29) Hoitash,U., Hoitash, R.,& Bedard,J.C.,(2009),"Corporate Governance and Internal Control Over Financial Reporting :A Comparison of Regulatory Regimes", The Accounting Review,84(3),PP.839-867. 30) Imhoff,E.A.,&Lobo,G.J., (1992), "The Effect of Extant Earnings Uncertainty on Earnings Response Coefficients", The Accounting Review,67(April),PP.427-439. 31) kelin, (2007), "Audit Committee, Board of Director Characteristics, and Earnings Management", Journal of Accounting and Economics,33(3),PP. 375-400 32) Livingston,P.,(2003),"Financial Eexperts on Audit Committees", Financial Executive,19,PP.6-7 33) Wild, j.,(1996),"the Audit Committee and Earnings Quality", Journal of Accounting, Auditing and Finance, 11(2),PP.247-276. 34) Wallance, N. Davidson., Xie, Biao.,(2004),"Market Reaction to Voluntary Announcements of Financial Expertise", Journal of Accounting and public policy, 42(1),PP. 220-294. یادداشتها 1. Corporate governance 2. Audit committee 3. Effectiveness 4. Financial expertise 5. Net income / total assets + 5.7 total debt / total assets - 0.004 current asset / current liabilities - 4.3 = - ZMIJ 1 حسابرسی و مالی حسابداری پژوهشهای 1921 بهار / 22 شماره