Yποδοµή Χωρικών Πληροφοριών στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα (INSPIRE) Γιάννης Κανελλόπουλος Ευρωπαϊκή Επιτροπή Κοινό Κέντρο Ερευνών Ινστιτούτο Περιβάλλοντος & Αειφόρου Ανάπτυξης 1
Γιατί το INSPIRE; Αυξανόµενος αριθµός περιβαλλοντικών πολιτικών µε σηµαντική χωρική διάσταση Θεµατικές Στρατηγικές Θαλάσσιο Περιβάλλον Φυσικοί Πόροι και Ανακύκλωση Νέο σύστηµα παρακολούθησης του εδάφους Αναθεώρηση Οδηγίας SEVESO για επικίνδυνες ουσίες Πρόταση οδηγίας για τον έλεγχο των αγωγών Ολοκληρωµένη διαχείριση παράλιων περιοχών Αναθεωρηµένος κανονισµός για την παρακολούθηση των δασών Οδηγία για τον θόρυβο Οδηγία πλαίσιο για τα ύδατα (2000/60/EC) Ευρωπαϊκό πρόγραµµα δράσης για την διαχείριση των κινδύνων από πληµµύρες 2
Παράδειγµα: Πρόταση Οδηγίας για την εκτίµηση και διαχείριση πληµµυρών (2006) Κατά την περίοδο 1998-2002 οι πληµµύρες αποτέλεσαν το 43% του συνόλου των φυσικών καταστροφών στην Ευρώπη 100 µεγάλες πληµµύρες 700 θύµατα Μισό εκατοµµύριο εκτοπισµένου πληθυσµού 25 δισ. οικονοµικές απώλειες Κατά µήκος του Ρήνου, 10 εκ. µένουν σε περιοχές επικίνδυνες για µεγάλες πληµµύρες, το κόστος πιθανής καταστροφής εκτιµάται στα 165 δισ. ιπλασιασµός πληθυσµού στις παράλιες ζώνες (101.000 χλµ) τα τελευταία 50 χρόνια. Κόστος υποδοµών σε εύρος 500 µέτρων από την ακτή 500-1000 bn. 3
Συµφωνία για ανάγκη κοινής στρατηγικής 70% των υδατικών συστηµάτων γλυκού νερού στην Ευρώπη αποτελούν τµήµατα διασυνοριακών λεκανών απορροής ποταµών! Η αποτελεσµατική εκτίµηση κινδύνων περιορίζεται από την ποιότητα δεδοµένων (χρήσεων γης, προστατευόµενων περιοχών, κλπ.) 4
Natura2000 Ερωτήσεις Προβλήµατα χρήσης των δεδοµένων Σε ποια διοικητική ενότητα ανήκει η τοποθεσία; Υπάρχουν κύριοι δρόµοι που διασχίζουν την περιοχή; Μορφολογία του εδάφους; Που βρίσκονται τα πλησιέστερα χωριά και πόλεις; Ποια είναι η κατανοµή της κάλυψης και χρήσης γης; Που υπάρχουν πιθανές πηγές µόλυνσης; Υπάρχουν περιοχές που δικαιούνται χρηµατοδότηση από την ΕΕ; Τα δεδοµένα που διατίθενται για να δώσουν απάντηση σε αυτές τις ερωτήσεις είναι χαµηλής ποιότητας 5
Σύνοψη Περιβαλλοντικές ανάγκες Ανάγκη για καλύτερη πληροφορία για την υποστήριξη των πολιτικών [6EAP] Βελτίωση της υπάρχουσας ροής πληροφοριών Να εξεταστούν οι ανόµοιες καταστάσεις στις διάφορες περιοχές της Κοινότητας Αναθεώρηση του τρόπου παρακολούθησης και υποβολής εκθέσεων, ανταλλαγή πληροφορίας Η κατάσταση στην Ευρώπη Περιορισµοί στην πολιτική δεδοµένων Έλλειψη συντονισµού πέραν εθνικών συνόρων αλλά και στις διάφορες βαθµίδες διακυβέρνησης Έλλειψη προτύπων ασύµβατες πληροφορίες και συστήµατα πληροφοριών Μη δυνατή η περαιτέρω χρήση γεωγραφικών δεδοµένων τεµαχισµός της πληροφορίας, πλεονασµός, αδυναµία ενσωµάτωσης Περιβαλλοντικά δεδοµένα 90% είναι γεωγραφικά Από τα 58 είδη δεδοµένων που είναι αναγκαία για περιβαλλοντικές πολιτικές: 32 είναι δια-τοµεακού ενδιαφέροντος 16 αφορούν µόνον το περιβάλλον 10 αφορούν άλλους τοµείς Τα 32 είδη επιτρέπουν: Σύνδεση διαφόρων ENV θεµάτων: πολιτική συνοχή Σύνδεση µε άλλους τοµείς: ολοκλήρωση Πηγή Ευρωπαϊκός Οργανισµός Περιβάλλοντος EE Πρόταση [COM (2004) 516] Οδηγίας για την δηµιουργία υποδοµής χωρικών πληροφοριών στην Κοινότητα INSPIRE 6
Οδηγία Η πρόταση INSPIRE Νοµικό µέσο, Εισήγηση της ΕΕ συµφωνηµένο από το Συµβούλιο της ΕΕ και το ΕΚ εσµεύει τα κράτη µέλη για το Τι πρέπει να επιτευχθεί. Παράλληλα τα Κράτη Μέλη ορίζουν αυτόνοµα µέσα από την Εθνική Νοµοθεσία το Πως, θα το επιτύχουν. 7
INSPIRE: Τι περιλαµβάνει Η οδηγία ορίζει τους γενικούς κανόνες για την δηµιουργία υποδοµής χωρικών πληροφοριών στην Ευρώπη για την υποστήριξη των περιβαλλοντικών πολιτικών καθώς και των πολιτικών εκείνων που έχουν αντίκτυπο στο περιβάλλον Η υποδοµή στηρίζεται σε υποδοµές χωρικών πληροφοριών που έχουν δηµιουργήσει και διαχειρίζονται τα κράτη µέλη Απαιτεί εκτελεστικές διατάξεις Έγκριση µε την διαδικασία της επιτροπής (comitology) 8
INSPIRE δηµιουργεί υποδοµή χωρικών δεδοµένων (SDI)( Εύκολη εύρεση και πρόσβαση στα γεωγραφικά δεδοµένα Όπως η οδική υποδοµή καθιστά δυνατή την σύνδεση διαφορετικών µερών, Η υποδοµή χωρικών δεδοµένων καθιστά δυνατή την σύνδεση δεδοµένων από διαφορετικές τοποθεσίες Συστατικά Στοιχεία Θεσµικό Πλαίσιο Θεµελιώδη σύνολα δεδοµένων Τεχνικά Πρότυπα Υπηρεσίες Πληροφοριών Ευκολότερη ανάπτυξη νέων εφαρµογών και υπηρεσιών 9
Ανασκόπηση απαιτήσεων Μεταδεδοµένα Σύνολα και υπηρεσίες χωρικών δεδοµένων ικτυακές υπηρεσίες EU geoportal Μερισµός και περαιτέρω χρήση δεδοµένων Μηχανισµοί για παρακολούθηση και υποβολή εκθέσεων Μηχανισµοί και µέθοδοι 10
Από την Εισήγηση της ΕΕ στην Υλοποίηση της Κοινοτικής Οδηγίας Προπαρασκευαστικές εργασίες (2004-2006) ιαδικασία Συν απόφασης (Co-decision) Εκπόνηση των εκτελεστικών διατάξεων Μεταφορά (2007-2008) Έναρξη ισχύος της οδηγίας Μεταφορά στο εθνικό δίκαιο ραστηριοποιείται η επιτροπή INSPIRE Έγκριση των εκτελεστικών διατάξεων µε την διαδικασία της επιτροπής (comitology) Υλοποίηση (2009-2013) Υλοποίηση και παρακολούθηση των µέτρων 11
Co-decision process 12
Επόµενα βήµατα «Conciliation» 21 η Νοεµβρίου µε αντιπροσώπους από το Κοινοβούλιο και το Συµβούλιο Συµφωνία στα περισσότερα εκκρεµή προβλήµατα Αλλά χρειάζεται ακόµη δουλειά Μετά την θέσπιση της οδηγίας, Αναθεώρηση ορισµένων σχεδίων εκτελεστικών διατάξεων από SDIC/LMO 13
Εκτελεστικές διατάξεις Περιλαµβάνουν τις απαραίτητες τεχνικές λεπτοµέρειες για να εξασφαλιστεί η συνεκτική υλοποίηση της οδηγίας. Αφορούν στο σύνολο των σχετικών απαιτήσεων. Συντάσσονται από οµάδες ειδικών οι οποίες έχουν συσταθεί µε συγκεκριµένη διαδικασία. Ανοιχτή πρόσκληση ενδιαφέροντος για συµµετοχή / θεµατικές οµάδες (SDIC) και θεσµικούς φορείς (LMO) Θεσπίζονται µε την διαδικασία της επιτροπής. 14
Συµπεράσµατα Το INSPIRE αποτελεί Οδηγία Πλαίσιο µε Εκτελεστικές ιατάξεις οι οποίες θα προσδιορισθούν στο άµεσο µέλλον Στοχεύει στην εύκολη πρόσβαση δια-λειτουργικών χωρικών πληροφοριών για την υποστήριξη περιβαλλοντικών πολιτικών, και στην διασφάλιση της δυνατότητας πρόσβασης στις πληροφορίες αυτές από το κοινό Είναι αναγκαίο να αναβαθµισθεί ο τρόπος συνεργασίας (αύξηση της αποτελεσµατικότητας) ανάµεσα στους ηµόσιους ιοικητικούς Φορείς για την διαχείριση δια-συνοριακών (και όχι µόνο) περιβαλλοντικών προβληµάτων Στη διαδικασία επίτευξης του στόχου όποιες εύλογες επιφυλάξεις µπορούν να αντιµετωπιστούν µε τον από κοινού καθορισµό των Εκτελεστικών ιατάξεων Η ΕΕ έθεσε ένα ανοιχτό πλαίσιο µε την συµµετοχή όλων των ενδιαφερόµενων µερών µε στόχο την ενεργή εµπλοκή τους στον προσδιορισµό αυτών των ιατάξεων Ο καλύτερος τρόπος παρέµβασης είναι η συµµετοχή! 15
Ευχαριστώ! INSPIRE: http://inspire.jrc.it Γιάννης Κανελλόπουλος Ioannis.kanellopoulos kanellopoulos@jrc.it 16