EΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ 1 O ΚΕΦΑΛΑΙΟ Α.Δομικά σωματίδια της ύλης Δομή ατόμου Ατομικός αριθμός Μαζικός αριθμός Ισότοπα 1. Να συμπληρώσετε τα κενά στις παρακάτω προτάσεις α. Όλη σχεδόν η μάζα του ατόμου είναι συγκεντρωμένη στο χώρο ο οποίος ονομάζεται... β. Τα άτομα είναι ηλεκτρικά ουδέτερα, γιατί ο αριθμός των... του πυρήνα είναι... με τον αριθμό των... που κινούνται γύρω από αυτόν. γ. Όταν ένα άτομο προσλάβει ένα ηλεκτρόνιο, μετατρέπεται σε...φορτισμένο ιόν που ονομάζεται... και έχει φορτίο... σε..."..φροντισμένο ιόν που*ονομάζεται...και έχει φορτίο... 2. Να σημειώσετε ποιες από τις παρακάτω προτάσεις είναι σωστές (Σ) και ποιες είναι λανθασμένες (Λ). α. Το νετρόνιο και το ηλεκτρόνιο έχουν την ίδια μάζα. β. Ο πυρήνας του αζώτου έχει ίδιο αριθμό ηλεκτρονίων και πρωτονίων. γ. Όλα τα άτομα ενός χημικού στοιχείου έχουν τον ίδιο αριθμό πρωτονίων στον πυρήνα τους. δ. Ο όγκος ενός ατόμου είναι σχεδόν ίσος με τον όγκο του πυρήνα του. ε. Στη φύση υπάρχουν στοιχεία που τα δομικά τους σωματίδια είναι άτομα και όχι μόρια. στ. Ορισμένες ιοντικές ενώσεις αποτελούνται από κατιόντα και ορισμένες άλλες από ανιόντα. ζ. Όλα τα μόρια των χημικών στοιχείων αποτελούνται από δύο άτομα. η. Οι χημικές ενώσεις αποτελούνται από άτομα με διαφορετικό ατομικό αριθμό. 3. Να υπολογίσετε τον αριθμό των πρωτονίων, των νετρονίων και των ηλεκτρονίων σε καθένα από τα άτομα που ακολουθούν 7 Li 112 Ag 56 Fe. 3 47 26 Ποιο από τα τρία στοιχειά έχει μεγαλύτερη μάζα ; 4. Να σημειώσετε τη σωστή απάντηση στις παρακάτω προτάσεις. Τα ιόντα είναι: α. ηλεκτρικά φορτισμένα σωματίδια. β. ηλεκτρικά φορτισμένα άτομα. γ. ηλεκτρικά φορτισμένα συγκροτήματα ατόμων. δ. άτομα ή συγκροτήματα ατόμων. ε. άτομα ή συγκροτήματα ατόμων με ηλεκτρικό φορτίο. 5. Ο αριθμός που καθορίζει το είδος κάθε ατόμου είναι: α. ο αριθμός νετρονίων.
β. ο αριθμός ηλεκτρονίων γ. ο μαζικός αριθμός, δ. ο ατομικός αριθμός. 6. Να σημειώσετε τη σωστή απάντηση στις παρακάτω προτάσεις. 3- α.το ανιόν στοιχείου Χ(Χ ) έχει 18 ηλεκτρόνια και 26 νετρόνια. Ο μαζικός αριθμός του στοιχείου Χ είναι: 16 31 34 37 β. Ποιοι από τους παρακάτω πυρήνες εκπροσωπούν άτομα του ίδιου στοιχείου; 3 ρ, 4 η 4 ρ, 5 η 5 ρ, 4 η 3 ρ, 5 η 6 ρ, 6 η 7. Η διαφορά μεταξύ του ατομικού αριθμού και του μαζικού αριθμού οφείλεται στην παρουσία στον πυρήνα: α. ηλεκτρονίων, β. πρωτονίων, γ. νετρονίων, δ. κανένα από τα παραπάνω. 8. Στον παρακάτω πίνακα να παραστήσετε τα σωματίδια: Στοιχείο Αριθμός ρ Αριθμός e Αριθμός n Παράσταση 1.υδρογόνο 1 1 1 2.μαγνήσιο 12 12 12 3.βρώμιο 35 36 45 4.ήλιο 2 2 2 5.σίδηρος 26 23 30 9. Ο ατομικός αριθμός του μαγνησίου (Mg) είναι 12. Το ιόν Mg περιέχει: α. 12 ηλεκτρόνια, β. 12 πρωτόνια, γ. 12 νετρόνια, δ. 10 πρωτόνια. 10. Σε άτομο ψευδαργύρου τα πρωτόνια είναι κατά 5 λιγότερα από τα νετρόνια. Αν ο μαζικός αριθμός του ατόμου αυτού είναι 65, να υπολογίσετε τον ατομικό του αριθμό 11. Να βρεθούν ο ατομικός και ο μαζικός αριθμός των Χ και Ψ, αν δίνεται 4 p+ 6 5 p-3 ότι αυτά είναι ισότοπα. 2 p+ 2 x, 3 p-11 Y Β.Διαλύματα 1. Διάλυμα υδροξειδίου του νατρίου (NaOH) έχει περιεκτικότητα 10% w/v. Πόσα γραμμάρια διαλυμένης ουσίας περιέχονται σε 500mL του διαλύματος; 2. Πόσα γραμμάρια καθαρού οινοπνεύματος περιέχονται σε 3L μπύρας, με περιεκτικότητα 5% ν/ν; Η πυκνότητα του καθαρού οινοπνεύματος είναι 0,8g/mL. 3. Υδατικό διάλυμα βρωμιούχου νατρίου (NaBr) έχει περιεκτικότητα 20% w/w και πυκνότητα 1,2g/mL. Σε ποιον όγκο του διαλύματος περιέχονται 40g
βρωμιούχου νατρίου; 4. Σε ορισμένη ποσότητα νερού, διαλύονται 30g NaCl. Σχηματίζεται έτσι διάλυμα χλωριούχου νατρίου, με πυκνότητα 1,05g/mL και περιεκτικότητα 10% w/ν. Σε πόσα γραμμάρια νερού διαλύθηκε το χλωριούχο νάτριο; 5. Διαλύονται 20g νιτρικού οξέος ( HNO 3 ) σε 180g νερού και σχηματίζεται διάλυμα με πυκνότητα 1,29 g/ml. Να υπολογιστούν η % w/w και η % w/ν περιεκτικότητα του διαλύματος. 6. Σε 800g νερού διαλύονται 40mL οινοπνεύματος, η πυκνότητα του οποίου είναι. 0,8 g/ml. Προκύπτει έτσι ένα διάλυμα όγκου 840mL. Να βρεθούν : α) η πυκνότητα του διαλύματος που σχηματίστηκε, β) η %w/w περιεκτικότητα του διαλύματος που σχηματίστηκε, γ) η % w/ν περιεκτικότητα. 7. Διάλυμα υδροξειδίου του νατρίου ( NaOH ) έχει περιεκτικότητα 8% w/w και πυκνότητα 1,25g/mL. Να βρεθεί η %w/ν περιεκτικότητα του διαλύματος. 8. Πόσα γραμμάρια νερού,και πόσα γραμμάρια της ουσίας Α απαιτούνται για την παρασκευή 2,7kg κορεσμένου υδατικού διαλύματος της Α, θερμοκρασίας 30 ο C; Σ αυτή τη θερμοκρασία η διαλυτότητα της Α στο νερό είναι 35g Α/100g νερού. 9. Η διαλυτότητα της ουσίας Α στο νερό είναι 20g Α / 100g H 2 O στους 20 C και 25g Α / 100g H 2 O στους 60 C. Διαθέτουμε 500g κορεσμένου υδατικού διαλύματος της Α, θερμοκρασίας 60 C. α) Πόσα γραμμάρια της Α και πόσα γραμμάρια νερού περιέχονται στο διάλυμα αυτό; β) Πόση είναι η % w/w περιεκτικότητα του διαλύματος; γ) Ψύχουμε το διάλυμα στους 20 C. Πόσα γραμμάρια της Α θα καθιζάνουν στον πυθμένα του δοχείου; 10. Πόσα γραμμάρια νιτρικού οξέος ( HNO 3 ) πρέπει να διαλυθούν σε 160 g νερού, για να σχηματιστεί διάλυμα με περιεκτικότητα 20 % w/w σε νιτρικό
οξύ ; 11. Υδατικό διάλυμα ζάχαρης έχει περιεκτικότητα 2 % w/w και πυκνότητα 1,04 g/ml. Πόσα γραμμάρια ζάχαρης περιέχονται σε 300 ml του διαλύματος; 12. Πόσα γραμμάρια θειώδους οξέος ( H SO 2 3 ) περιέχονται σε 525 g ενός διαλύματος του οξέος, που έχει περιεκτικότητα 4 % w/v και πυκνότητα 1,05 gιml; 13. 20 g μαγειρικού αλατιού διαλύονται σε ορισμένη ποσότητα νερού. Σχηματίζεται έτσι διάλυμα με πυκνότητα 1,04 g/ml και περιεκτικότητα 10% w/v. Σε πόσα γραμμάρια νερού διαλύθηκε το αλάτι ; 14. Υδατικό διάλυμα έχει περιεκτικότητα 5 % w/w ως προς την ουσία Χ και 15% w/w ως προς την ουσία Ψ. Σε ορισμένη ποσότητα του διαλύματος περιέχονται 30 g της ουσίας Χ. Πόσα γραμμάρια νερού και πόσα γραμμάρια της ουσίας Ψ περιέχονται σ' αυτήν την ποσότητα του διαλύματος ; 15. Διαλύονται 50 g υδροχλωρίου (HCl) σε 150 g νερού και σχηματίζεται διάλυμα με πυκνότητα 1,03 g/ml. Να υπολογιστούν η % w/w και η % w/v περιεκτικότητα του διαλύματος. 16. Διάλυμα νιτρικού οξέος ( HNO 3 ) έχει περιεκτικότητα 25 % w/v και πυκνότητα 1,08 g/ml. Να υπολογιστεί η % w/w περιεκτικότητα του διαλύματος. 17. 300 ml κρασιού 12% v/v αραιώνονται με την προσθήκη 100 ml νερού. Να υπολογιστεί η % v/v περιεκτικότητα σε οινόπνευμα του «νερωμένου» κρασιού. 18. Σε 300 ml διαλύματος αλατιού, με περιεκτικότητα 20 %w/w και πυκνότητα 1,33 g/ml, προστίθενται 400 g νερού. Να υπολογιστεί η % w/w περιεκτικότητα του διαλύματος που προκύπτει. 19. Σε 250 g διαλύματος ζάχαρης περιεκτικότητας 10 % w/w προστίθενται 260 g νερού. Προκύπτει έτσι διάλυμα με πυκνότητα 1,02 g/ml. Να υπολογιστεί η % w/v περιεκτικότητα αυτού του διαλύματος.
20. Πόσα γραμμάρια νερού πρέπει να εξατμιστούν από 450 ml διαλύματος χλωριούχου ασβεστίου ( CaCl 2 ), περιεκτικότητας 10 % w/w και πυκνότητας 1,05 g/ml, για να προκύψει διάλυμα με περιεκτικότητα 18 % w/w ; 21. Σε ορισμένο όγκο διαλύματος φωσφορικού οξέος ( H PO ), με 3 4 περιεκτικότητα 6% w/v, προστίθεται διπλάσιος όγκος νερού. Πόση είναι η % w/v περιεκτικότητα του αραιωμένου διαλύματος; 22. 400 ml διαλύματος φωσφορικού οξέος ( H PO 3 4) 10 % w/v αναμιγνύονται με 200 ml άλλου διαλύματος φωσφορικού οξέος 4 % w/v. Πόση είναι η % w/v περιεκτικότητα του διαλύματος που σχηματίζεται; 23. Σε 400 g διαλύματος αλατιού 8 % w/w διαλύονται ακόμη 10 g αλατιού. Πόση είναι η % w/w περιεκτικότητα του νέου διαλύματος; 24. Πόσα γραμμάρια ενός διαλύματος υδροχλωρικού οξέος (HCI), περιεκτικότητας 20 % w/w, πρέπει να αναμιχθούν με 250 g άλλου διαλύματος υδροχλωρικού οξέος, περιεκτικότητας 5 % w/w, για να σχηματιστεί διάλυμα υδροχλωρικού οξέος με περιεκτικότητα 15 % w/w ; 25. Με ποια αναλογία όγκων πρέπει να αναμιχθούν διάλυμα ΚΟΗ 5 % w/v και διάλυμα ΚΟΗ 12 % w/v, ώστε να προκύψει διάλυμα ΚΟΗ 10 % w/v ; 26. Σε 76 g νερού διαλύσαμε 24 g ζάχαρης και παρασκευάσαμε διάλυμα D 1 όγκου 80 ml. α) Ποια είναι η. πυκνότητα του διαλύματος D 1 ; β) Ποια είναι η % w/w περιεκτικότητα του διαλύματος D 1 ; γ) Πόσα ml νερό πρέπει να προσθέσουμε ακόμα στο διάλυμα D 1 για να παρασκευάσουμε διάλυμα D 2 με περιεκτικότητα 15 % w/v ; δ) Πόσα g νερό πρέπει να εξατμιστούν από το διάλυμα D 1 για να προκύψει διάλυμα D 3 με περιεκτικότητα 30 % w/w; 27. Κορεσμένο υδατικό διάλυμα της ουσίας Β έχει περιεκτικότητα 20 % w/w στους 25 ο C. Πόσα γραμμάρια της Β μπορούν να διαλυθούν σε 400 g
νερού θερμοκρασίας 25 ο C ; 28. Η διαλυτότητα της ουσίας Δ στο νερό είναι 30 g Δ ανά 100 g νερού στους 20 ο C και 50 g Δ ανά 100 g νερού στους 65 ο C. α) Πόσα γραμμάρια της Δ μπορούν να διαλυθούν σε 300 g νερού θερμοκρασίας 20 ο c; β) Πόσα γραμμάρια της Δ περιέχονται σε 600 g κορεσμένου υδατικού διαλύματος της, θερμοκρασίας 65 ο C ; γ) Αν αυτά τα 600 g του κορεσμένου διαλύματος της Δ τα ψύξουμε στους 20 ο C, πόσα γραμμάρια της Δ θα καθιζάνουν στον πυθμένα του δοχείου; 29. Μια φιάλη περιέχει διάλυμα ΚΟΗ. Μετρήσαμε με έναν ογκομετρικό κύλινδρο τον όγκο του διαλύματος και τον. βρήκαμε 270mL. Από το διάλυμα αυτό πήραμε μια ποσότητα 20mL και βρήκαμε ότι περιείχε 4g ΚΟΗ. α) Πόσα g ΚΟΗ περιέχει η υπόλοιπη ποσότητα του διαλύματος; β) Αν το διάλυμα αυτό που απέμεινε το αραιώσουμε μέχρι να αποκτήσει μάζα 400g, πόση θα γίνει η % w/w περιεκτικότητα του; 30. Ένα βαρέλι χωρητικότητας 100L είναι γεμάτο με κρασί 4 αλκοολικών βαθμών (% ν/ν περιεκτικότητα του κρασιού σε οινόπνευμα). α) Αν κάποιος πιει μισό λίτρο απ' αυτό το κρασί, πόσα ml οινοπνεύματος θα κυκλοφορούν στο αίμα του; β) Αν από το γεμάτο βαρέλι αφαιρέσουμε 10L κρασί και μετά το συμπληρώσουμε με νερό, πόσων αλκοολικών βαθμών θα είναι το αραιωμένο κρασί; 31. Παρασκευάσαμε ένα διάλυμα D 1 με τη διάλυση 10g ζάχαρης σε 190g νερό και ένα άλλο διάλυμα D 2 με τη διάλυση 30g ζάχαρης σε 270g νερό. Στη συνέχεια αναμείξαμε τα δύο αυτά διαλύματα και προέκυψε διάλυμα D 3. α) Ποια είναι η % w/w περιεκτικότητα του διαλύματος D 1 ; β) Ποια είναι η %w/w περιεκτικότητα του διαλύματος D 2 ; γ) Ποια είναι η % w/w περιεκτικότητα του διαλύματος D 3 ; 32. Παρασκευάσαμε 250g διαλύματος NaCl περιεκτικότητας 20% w/w. α) Πόσα g NaCl και πόσα g νερού χρησιμοποιήσαμε; β) Αν η διαλυτότητα του NaCl είναι 36g/100g νερού, πόσα g ΝaCl πρέπει να
προσθέσουμε ακόμη στο διάλυμα ώστε να γίνει κορεσμένο; γ) Ποια θα είναι η % w/w περιεκτικότητα του κορεσμένου διαλύματος; 33. Σε 200g νερό προσθέσαμε 90g KNO 3, ανακατέψαμε για αρκετή ώρα, ενώ διατηρούσαμε σταθερή τη θερμοκρασία στους 15 ο C. Όταν το διάλυμα ηρέμησε διαπιστώσαμε ότι παρέμειναν αδιάλυτα 40g KNO 3. α) Πόση ήταν η μάζα του διαλύματος που σχηματίστηκε; β) Πόση είναι η διαλυτότητα του KNO3στους 15 ο C; γ) Πόση είναι η % w/w περιεκτικότητα του διαλύματος που σχηματίστηκε; δ) Πόση είναι η ελάχιστη μάζα νερού που απαιτείται να προστεθεί στο σύστημα, ώστε να διαλυθεί όλη η ποσότητα του KNO 3; ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ 1. 50g 2. 120g 3. 166,7mL 4. 285g 5. 1O% w/w-12,9% w/v 6. α) 0,99g/mL β)3,85%w/w r)3,8% w/v 7. 10% w/v 8. 2000g νερού-700ga 9. a)100g A-400g νερού β) 20% w/w γ)20g 10. 40g 11. 6,24g 12. 20g 13. 188g 14. 480g νερού, 90g Ψ 15. 25% w/w, 25,7% w/v 16. 23,1% w/w 17. 9% ν/ν 18. 10% w/w 19. 5% w/v 20.210g 21.2% w/v 22. 8% w/v 23. 10,24% v/w 24. 500g 25. 2/5 26. α) 1,25g/mL, β) 24% w/w, γ) 80mL, δ) 20g 27. 100g 28. α) 90g, β) 200g, γ) 80g 29. α) 50g, β) 12,5% w/w 30. α) 20mL, β) 3,6% v/v 31. α) 5%w/w, β) 10% w/w, γ) 8% w/w 32. α) 50g και 200g, β) 22g, γ) 26,5% w/w 33. α) 250g, β) 25g/100g νερού, γ) 20% w/w, δ) 160g 2 O ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΑΣΚΗΣΕΙΣ: 2. (α) Στοιχείο Χ έχει την ηλεκτρονιακή δομή: Κ(2), L(8), Μ(18), Ν(5). Να βρεθούν: i. ο ατομικός αριθμός του στοιχείου, ii. iii. η θέση του στοιχείου στον σύγχρονο περιοδικό πίνακα, ένα στοιχείο που να ανήκει στην ίδια ομάδα και ένα στοιχείο που να ανήκει στην ίδια περίοδο με το στοιχεί Χ. 3. Δίνονται τα παρακάτω στοιχεία και η θέση τους στον περιοδικό πίνακα: i. X: ΙΙΑ ομάδα, 3 η περίοδος. ii. Υ:ΙVΑ oμάδα, 2 η περίοδος. Να βρεθούν για κάθε στοιχείο: (α) η ηλεκτρονιακή δομή,
(β) ο ατομικός αριθμός. 4. (α) Στοιχείο Χ έχει την ηλεκτρονιακή δομή: Κ(2), L(8), Μ(18), Ν(5). Να βρεθούν: iv. ο ατομικός αριθμός του στοιχείου, v. η θέση του στοιχείου στον σύγχρονο περιοδικό πίνακα, vi. ένα στοιχείο που να ανήκει στην ίδια ομάδα και ένα στοιχείο που να ανήκει στην ίδια περίοδο με το στοιχεί Χ. 2-5. (α) Το ανιόν του θείου ( S ) έχει συνολικά οκτώ ηλεκτρόνια στην εξωτερική του στιβάδα, την Μ. i. Ποιο στοιχείο έχει ίδια ηλεκτρονιακή δομή με το ανιόν του θείου; ii. Ποιος είναι ο ατομικός αριθμός του στοιχείου αυτού; + (β) Το κατιόν X έχει συνολικά 86 ηλεκτρόνια. i. Ποια είναι η θέση του στοιχείου Χ στον περιοδικό πίνακα; ii. Να αναφέρετε άλλα δύο στοιχεία της ομάδας στην οποία ανήκει το στοιχείο Χ. 6. (α) Να περιγραφεί ο μηχανισμός σχηματισμού του χημικού δεσμού στην περίπτωση του φθοριούχου καλίου(κf). Δίνονται οι ατομικοί αριθμοί: Κ(Ζ=19) και F(Z=9) (β) i. Ποιος δεσμός χαρακτηρίζεται ως ιοντικός (ετεροπολικός δεσμός); ii. Τι ακριβώς εκφράζει ο χημικός τύπος μιας ιοντικής ένωσης (π. χ. CaCl 2 ); Να αιτιολογηθεί η απάντηση. (γ) i. Ποια στοιχεία μπορούν να σχηματίσουν ιοντικό δεσμό; ii. Να γράψετε τα σύμβολα τεσσάρων στοιχείων που μπορούν να σχηματίσουν ιοντικούς δεσμούς. 7. (α) Ποια είναι η διαφορά μεταξύ του ομοιοπολικού δεσμού που σχηματίζεται μεταξύ ατόμων του ίδιου στοιχείου και του ομοιοπολικού δεσμού που σχηματίζεται μεταξύ ατόμων διαφορετικών στοιχείων; Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας. (β) Σε ποια από τα παρακάτω μόρια υπάρχουν μη πολικοί ομοιοπολικοί δεσμοί; Α. HBr Ε. NO Β. H 2 Ζ. HI Γ.Cl 2 Η. NH 3 Δ. Ch 4 Θ. N 2 (γ) Σε ποια από τα παρακάτω μόρια υπάρχουν πολικοί ομοιοπολικοί δεσμοί; Α. ΗΝΟ 3 Ε. I 2 Β. O 2 Ζ. HCN Γ. H 2 S Η. P 2 O 5 Δ. CO 2 Θ. S 8 8. Ομοιοπολικός μη πολικός δεσμός σχηματίζεται: Α. μεταξύ δύο στοιχείων με τον ίδιο ατομικό αριθμό. Β. μεταξύ δύο στοιχείων με διαφορετικό ατομικό αριθμό. Γ. μεταξύ δύο στοιχείων όπου έχουμε αμοιβαία συνεισφορά μονήρων ηλεκτρονίων. Δ. όταν στο μόριο της ένωσης υπάρχει συμμετρική κατανομή φορτίου.
9. Α. Ποια από τις παρακάτω προτάσεις ανταποκρίνεται στη συμπεριφορά ενός στοιχείου Χ που ανήκει στην ΙΙΑ ομάδα του περιοδικού πίνακα; (α) Σχηματίζει δύο απλούς ομοιοπολικούς δεσμούς. (β) Σχηματίζει μόνο ιοντικούς δεσμούς. (γ) Σχηματίζει ημιπολικό δεσμό ως δότης ζεύγους ηλεκτρονίων (δ) Σχηματίζει έναν διπλό ομοιοπολικό δεσμό. Β. Τα στοιχεία Α, Β και Γ έχουν ατομικούς αριθμούς z-2, z+1 και z+2 αντίστοιχα. Αν το στοιχείο Γ είναι ευγενές αέριο, τότε μεταξύ των Α και Β, μπορεί να έχουμε: Α. Ιοντικό δεσμό. Β. Ομοιοπολικό δεσμό. Γ. Δεσμό υδρογόνου. Δ. Κανένα δεσμό. 10. Για καθεμιά από τις παρακάτω ερωτήσεις να αποφασίσετε ποια ή ποιες από τις απαντήσεις είναι σωστές. (α) Τα χαρακτηριστικά μιας ετεροπολικής ένωσης είναι: i. Σχηματίζει κρυστάλλινο πλέγμα. ii. Τα τήγματα και τα διαλύματα της ένωσης επιτρέπουν τη διέλευση του ηλεκτρικού ρεύματος από τη μάζα τους. iii. Διαλύεται εύκολα σε πολικούς διαλύτες. iv. Στις περισσότερες περιπτώσεις είναι αέρια ή υγρή πτητική ένωση. (β) Τα χαρακτηριστικά μιας ομοιοπολικής ένωσης είναι: i. Δεν επιτρέπει τη διέλευση του ηλεκτρικού ρεύματος μέσα από τη μάζα τους. ii. Διαλύεται στο νερό μόνο στην περίπτωση που αντιδρά με αυτό. iii. iv. Σχηματίζει μόριο που εκφράζεται από τον μοριακό τύπο της. Παρουσιάζει υψηλό σημείο ζέσεως και βρίσκεται κυρίως σε στερεή κατάσταση. (γ) Διαφορά μεταξύ ιοντικού και ομοιοπολικού δεσμού είναι: i. Στον ιοντικό δεσμό συμμετέχει κάποιο μέταλλο, ενώ στον ομοιοπολικό δεσμό δεν συμμετέχει μέταλλο. ii. iii. iv. Ο ομοιοπολικός δεσμός προκύπτει με αμοιβαία συνεισφορά ηλεκτρονίων, ενώ ο ιοντικός δεσμός με πρόσληψη και αποβολή ηλεκτρονίων. Αποτέλεσμα του ομοιοπολικού δεσμού είναι ο σχηματισμός μορίου, ενώ του ιοντικού ο σχηματισμός κρυσταλλικού πλέγματος. Στον ομοιοπολικό δεσμό μπορούν να συμμετέχουν στοιχεία που ανήκουν στην ίδια ομάδα του περιοδικού πίνακα, ενώ αυτό δεν είναι δυνατό να συμβεί στον ιοντικό δεσμό. (δ) Ποια από τις παρακάτω προτάσεις είναι λανθασμένη; i. Ο δεσμός στην ένωση S-Cl είναι περισσότερο πολικός από το δεσμό στην ένωση S-Br. ii. Ο δεσμός στην ένωση S-Cl είναι περισσότερο πολικός από το δεσμό στην ένωση S-I. iii. Ο δεσμός στην ένωση Se-Cl είναι περισσότερο πολικός από το δεσμό στην ένωση Se-Br. iv. Ο δεσμός στην ένωση S-I είναι περισσότερο πολικός από το δεσμό στην ένωση S-Br. 11. Να προβλέψετε τους ηλεκτρονιακούς τύπους των χημικών ενώσεων
μεταξύ: Α. Ca(Z=20) και Ι(Ζ=53) Β. Al(Z=13) και S(Z=16) Γ. Mg (Z=12) και Ο(Ζ=8) Δ. Να(Ζ=11) και S(Z=16) Σύμφωνα με την ηλεκτρονιακή θεωρία του σθένους. 12. Με τη βοήθεια των πρακτικών κανόνων για την εύρεση του αριθμού οξείδωσης, να υπολογιστούν οι αριθμοί οξείδωσης των παρακάτω στοιχείων: α) Του οξυγόνου στις ενώσεις: i) Na 2 O ii) H 2 O 2 iii) F 2 O β) Του υδρογόνου στις ενώσεις: i) H 2 O ii) NaH γ) Του χλωρίου στις ενώσεις: i) HCl ii) HClO iii) HClO 2 iv) HClO 3 v) HClO 4 δ) Του θείου στις ενώσεις: i) H 2 S ii) H 2 SO 3 iii) H 2 SO 4 ε) Του αζώτου στις ενώσεις: i) NH 3 ii) N 2 O iii) HNO 3 iv) N 2 O 4 v) HNO 2 στ) Του θείου, του αζώτου, του μαγγανίου και του άνθρακα στα ιόντα: i) SO 4 ii) NO - 3 iii) MnO - 4 iv) CO 3 13. Nα ονομαστούν οι παρακάτω ενώσεις: α. BaS, MgI 2, A 4 C 3, PCl 3, Ca 3 N 2, (NH 4 ) 2 S, Na CN, FeBr 2, FeBr 3, PBr 5, Al 2 S 3, BaCl 2, NaH. β. CuO, Ag 2 O, BaO, FeO, Fe 2 O 3, Al 2 O 3, CO, N 2 O, N 2 O 3, SO 2, P 2 O 5, SO 3 H 2 O 2, MnO 2, Cu 2 O, MgO. γ. HCN, H 2 S, NH 3, Hl. δ. ΗΝΟ 3, Η 2 SO 4, HBrO 3, HClO 3, H 2 CO 3, HIO 3.
ε. ΗClO 4, HNO 2, H 3 PO 3,, H 2 SO 3, H 3 PO 2. στ. ΒaSO 4, K 2 CO 3, NH 4 NO 3, Ca(ClO) 2,Na 3 PO 4, KNO 3 AlPO 4, Na 2 SO 3, Ca(H 2 PO 2 ) 2, (NH 4 ) 2 SO 4, PbSO 4, Hg 2 SO 4, Fe(SO 4 ) 3, K 2 Cr 2 O 7, Al(ClO 2 ) 3, KMnO 4, Fe(NO 3 ) 3. 14. Να γραφούν οι μοριακοί τύποι των παρακάτω ενώσεων: α) Χλωριούχος ψευδάργυρος, κυανιούχο αμμώνιο, βρωμιούχος φώσφορος (V), αζωτούχο μαγνήσιο, ιωδιούχος μόλυβδος (II), θειούχο νάτριο, χλωριούχο μαγγάνιο (II). β) Οξείδιο του ασβεστίου, μονοξείδιο του αζώτου, οξείδιο του αργιλίου, διοξείδιο του άνθρακα, τριοξείδιο του αζώτου, οξείδιο του χαλκού (I), οξείδιο του σιδήρου (III), πεντοξείδιο του φωσφόρου, πεντοξείδιο του αζώτου, τριοξείδιο του θείου. γ) Υδροχλώριο, υδροκυάνιο, υδρόθειο, υδροϊώδιο, αμμωνία. δ) Χλωρικό οξύ, ανθρακικό οξύ, νιτρικό οξύ, θειικό οξύ, φωσφορικό οξύ, βρωμικό οξύ, ιωδικό οξύ. ε) Υποϊωδιώδες οξύ, θειώδες οξύ, υπερχλωρικό οξύ, φωσφορώδες οξύ, νιτρώδες οξύ, χλωριώδες οξύ. στ) Υδροξείδιο του αργιλίου, υδροξείδιο του νατρίου, υδροξείδιο του μαγνησίου, υδροξείδιο του σιδήρου (III). ζ) Θειικό νάτριο, φωσφορικό ασβέστιο, νιτρικό αργίλιο, νιτρώδες νάτριο, νιτρικό αμμώνιο, θειικός σίδηρος (III), φωσφορικό αργίλιο, νιτρικός άργυρος, ανθρακικό ασβέστιο, θειικό βάριο, θειώδες νάτριο, ανθρακικό κάλιο, θειικός υδράργυρος (I), φωσφορώδες κάλιο. 15. Δίνονται τα στοιχεία Α,Β, Γ και Δ με ατομικούς αριθμούς αντίστοιχα 7,11,20,16. Να βρεθεί α) σε ποια περίοδο και ομάδα ανήκει το κάθε στοιχείο. β) τι δεσμό σχηματίζουν μεταξύ τους και το καθένα με τον εαυτό του. γ) Να γραφούν οι Μοριακοί τύποι των ενώσεων που σχηματίζονται. α) Δίνονται τα στοιχεία Α, Β και Γ με ατομικούς αριθμούς κ, κ+1 και κ+3 αντίστοιχα. Αν το στοιχείο Β είναι ευγενές αέριο, να απαντήσετε στις παρακάτω ερωτήσεις: i. Ποιος δεσμός σχηματίζεται μεταξύ Α και Γ; ii. Ποιος δεσμός σχηματίζεται μεταξύ δύο ατόμων Α; β) Δίνονται τα στοιχεί Α, Β και Γ με ατομικούς αριθμούς κ-2, κ και κ+2 αντίστοιχα. Αν το στοιχείο Β είναι ευγενές αέριο, να απαντηθούν τα παρακάτω ερωτήματα: i. Ποιος δεσμός σχηματίζεται μεταξύ Α και Γ; ii. Ποιος δεσμός σχηματίζεται μεταξύ δύο ατόμων Α;