ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ. ΕΙΔΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ αρ. ΓΕΝ&ΕΠΔΠ/01/2017

ΚΥΠΡΙΑΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΕΛΕΓΚΤΙΚΗ ΥΠΗΡΕΣΙΑ ΤΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΕΙΔΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ αρ. ΓΕΝ&ΕΠΔΠ/01/2017 Έλεγχος Γραφείου Επιτρόπου Νομοθεσίας και Επιτρόπου Προστασίας των Δικαιωμάτων του Παιδιού για την περίοδο 1.9.2016-31.8.2017. ΕΛΕΓΧΟΜΕΝΗ ΟΝΤΟΤΗΤΑ: ΓΡΑΦΕΙΟ ΕΠΙΤΡΟΠΟΥ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑΣ ΚΑΙ ΕΠΙΤΡΟΠΟΥ ΠΡΟΣΤΑΣΙΑΣ ΤΩΝ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΠΑΙΔΙΟΥ 28 Δεκεμβρίου 2017

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Σύνοψη.... 1 Α. Σκοπός του ελέγχου και μεθοδολογία.... 3 1. Σκοπός του ελέγχου.... 3 2. Μεθοδολογία.... 3 Β. Ευρήματα.... 4 1. Απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου (ΥΣ) ημερ. 29.7.2015.... 4 2. Συμφωνίες παροχής υπηρεσιών από το άτομο Α.... 5 3. Συμβάσεις για παροχή υπηρεσιών από το άτομο Ε και την εταιρεία Στ που ανήκει σε συγγενικά του πρόσωπα.... 7 4. Στελέχωση Γραφείου Επιτρόπου Νομοθεσίας (ΓΕΝ) και Επιτρόπου Προστασίας των Δικαιωμάτων του Παιδιού (ΓΕΠ)... 8 5. Θέματα Προσωπικού.... 8 6. Γενική Παρατήρηση.... 9

Σύνοψη. Οι αρμοδιότητες της Επιτρόπου Νομοθεσίας, καθορίζονται στην τελευταία Πράξη διορισμού της (Πράξη Προέδρου της Δημοκρατίας Αρ.709/2014 ημερομηνίας 28/11/2014) και είναι οι ακόλουθες: (1) Μελέτη και υποβολή εισηγήσεων για την απλοποίηση και γενικά τον εκσυγχρονισμό της Κυπριακής Νομοθεσίας. (2) Σύμφωνα με Απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου με αρ. 62.282, ημερομηνίας 29.06.2005: (α) Επισήμανση των υποχρεώσεων και ενεργειών, που απορρέουν από νομοθετήματα και αφορούν στο Υπουργικό Συμβούλιο, Υπουργό, Ανεξάρτητο Αξιωματούχο, Υπηρεσίες, Τμήμα, κ.τ.λ. (β) Έκδοση συγκεκριμένων οδηγιών για συμμόρφωση. (γ) Ετοιμασία και υποβολή σχετικού ενημερωτικού σημειώματος στο Υπουργικό Συμβούλιο. (3) Σύμφωνα με την Απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου με αρ. 38.958 ημερομηνίας 25.02.1993: (α) Ετοιμασία Εθνικών Εκθέσεων, τις οποίες υποχρεούται να υποβάλλει η Δημοκρατία, σύμφωνα με τις επικυρωθείσες Συμβάσεις Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων στα πλαίσια των Ηνωμένων Εθνών και του Συμβουλίου της Ευρώπης. (β) Παρουσίαση και υποστήριξη των εν λόγω Εκθέσεων/Θέσεων της Δημοκρατίας κατά την ακροαματική διαδικασία ενώπιον των αρμοδίων οργάνων των Ηνωμένων Εθνών (treaty bodies). (γ) Μελέτη και υποβολή εισηγήσεων για εναρμόνιση της εθνικής νομοθεσίας/ διαδικασιών/πρακτικών με τις διατάξεις Συμβάσεων Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, τις οποίες η Δημοκρατία έχει κυρώσει, σύμφωνα με νέα δεδομένα ως προς τα διεθνώς κρατούντα και/ή Συστάσεις των πιο πάνω Οργάνων των Ηνωμένων Εθνών (Concluding Observations). (4) Άσκηση οποιουδήποτε άλλου καθήκοντος ή αρμοδιότητας θέλει εκάστοτε να ανατεθεί σε αυτήν από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Σημειώνεται ότι η σημερινή Επίτροπος Νομοθεσίας έχει διοριστεί και ως Επίτροπος Προστασίας των Δικαιωμάτων του Παιδιού δυνάμει του περί Επιτρόπου Προστασίας των Δικαιωμάτων του Παιδιού Νόμου. Στα πλαίσια των προνοιών του άρθρου 116 του Συντάγματος της Κυπριακής Δημοκρατίας, η Ελεγκτική Υπηρεσία διεξήγαγε έλεγχο στο Γραφείου της Επιτρόπου Νομοθεσίας (ΓΕΝ) και Προστασίας των Δικαιωμάτων του Παιδιού (ΓΕΠ) για την περίοδο 1.9.2016-31.8.2017. Τα σημαντικότερα ευρήματα του ελέγχου αφορούν: Αγορά υπηρεσιών για ετοιμασία σχετικών νομοθετημάτων για την επίλυση του Κυπριακού και για το συντονισμό των υποομάδων, χωρίς στις συμφωνίες που υπογράφηκαν να περιλαμβάνεται χρονοδιάγραμμα σε αντίθεση με τις αποφάσεις του Υπουργικού Συμβουλίου. Οι συμφωνίες που έχουν συναφθεί δεν διασφαλίζουν το δημόσιο συμφέρον αφού προβλέπουν υπερβολικές αμοιβές χωρίς καθορισμένα παραδοτέα. 1

Καταχώριση Διεθνών Συμβάσεων και τήρηση σχετικού Μητρώου και από το ΓΕΝ και από το Υπουργείο Εξωτερικών. Στελέχωση ΓΕΝ και ΓΕΠ Μη εγκεκριμένες οργανικές θέσεις. Θέματα Προσωπικού: Άδειες Ασθενείας 4 Λειτουργοί για την τριετία 2014-2016 έλαβαν 166,136,119 και 112 μέρες άδεια ασθενείας, αντίστοιχα. Χορήγηση αδειών άνευ απολαβών χωρίς να τηρούνται οι πρόνοιες των σχετικών Κανονισμών. Τα πορίσματα του ελέγχου, μαζί με τις εισηγήσεις μας, αποστάληκαν με επιστολές μας στο Γραφείο Επιτρόπου Νομοθεσίας και Προστασίας των Δικαιωμάτων του Παιδιού και στο Γραμματέα Υπουργικού Συμβουλίου για σχόλια και απόψεις, καθώς και για τη λήψη των αναγκαίων διορθωτικών μέτρων. 2

Α. Σκοπός του ελέγχου και μεθοδολογία. 1. Σκοπός του ελέγχου. Σύμφωνα με το άρθρο 116 του Συντάγματος, ο Γενικός Ελεγκτής ελέγχει εν ονόματι της Δημοκρατίας όλες τις εισπράξεις και πληρωμές και όλους τους λογαριασμούς χρηματικών διαθεσίμων και άλλου ενεργητικού ή άλλων υποχρεώσεων που αναλαμβάνει η Δημοκρατία ή που δημιουργούνται για λογαριασμό της. Για τον σκοπό αυτό, η Ελεγκτική Υπηρεσία προχωρεί σε ετήσιους οικονομικούς και ελέγχους συμμόρφωσης όλων των Τμημάτων της Δημόσιας Υπηρεσίας. 2. Μεθοδολογία. 2.1 Σύμφωνα με το άρθρο 81(2) του περί Δημοσιονομικής Ευθύνης και Δημοσιονομικού Πλαισίου Νόμου (Ν.20(I)/2014), ο Γενικός Ελεγκτής διεξάγει τον εξωτερικό έλεγχο στη βάση διεθνών αναγνωρισμένων προτύπων ελέγχου που ο ίδιος αποφασίζει. Όπως ρητά αναφέρεται στις Ελεγκτικές Οδηγίες που έχουν εκδοθεί από τον Γενικό Ελεγκτή, οι έλεγχοι της Ελεγκτικής Υπηρεσίας διεξάγονται σύμφωνα με τα Διεθνή Πρότυπα Ελέγχου (ISAs) που εκδίδονται από τη Διεθνή Ομοσπονδία Λογιστών (IFAC) και τα Διεθνή Πρότυπα Ελέγχου Ανώτατων Ελεγκτικών Ιδρυμάτων (ISSAIs) που εκδίδει ο Οργανισμός Ανώτατων Ελεγκτικών Ιδρυμάτων (INTOSAI), ο οποίος είναι ένας αυτόνομος, ανεξάρτητος, μη-πολιτικοποιημένος Οργανισμός, με ειδικό συμβουλευτικό καθεστώς προς το Οικονομικό και Κοινωνικό Συμβούλιο (ECOSOC) του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών. 2.2 Τα ISSAIs διαχωρίζουν τους ελέγχους που διενεργούνται από τα Ανώτατα Ελεγκτικά Ιδρύματα σε τρεις κατηγορίες, τους οικονομικούς ελέγχους ( financial audit ), τους ελέγχους συμμόρφωσης ( compliance audit ) και τους διαχειριστικούς ελέγχους ( performance audit ). Για τους ελέγχους αυτούς υπάρχει αριθμός ελεγκτικών προτύπων που είναι κοινά και αριθμός ελεγκτικών προτύπων που αφορούν ειδικά στην κάθε κατηγορία ελέγχου. Η διενέργεια του παρόντος ελέγχου διέπεται κυρίως από τις διατάξεις των πιο κάτω Προτύπων: ISSAI 100 - Θεμελιώδεις Αρχές Ελέγχου για τον Δημόσιο Τομέα. ISSAI 200 - Θεμελιώδεις Αρχές Οικονομικού Ελέγχου. ISSAI 400 - Θεμελιώδεις Αρχές Ελέγχου συμμόρφωσης. 2.3 Η λήψη των απαραίτητων για τον έλεγχο στοιχείων έγινε στη βάση των προνοιών του περί της Καταθέσεως Στοιχείων και Πληροφοριών στον Γενικό Ελεγκτή της Δημοκρατίας Νόμου (Ν.113(Ι)2002), ο οποίος παρέχει σαφείς εξουσίες στον Γενικό Ελεγκτή να ζητά στοιχεία σε οποιαδήποτε μορφή, περιλαμβανομένης και της ηλεκτρονικής μορφής, επεξηγήσεις και πληροφορίες, γραπτές ή προφορικές, που κατά την κρίση του μπορούν να τον υποβοηθήσουν στην εκτέλεση του έργου του. 3

Β. Ευρήματα. 1. Απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου (ΥΣ) ημερ. 29.7.2015. Το ΥΣ ασκώντας τις εξουσίες που του παρέχονταν από το άρθρο 11 της τότε ισχύουσας νομοθεσίας Ν.12(Ι)2006, αποφάσισε να εξαιρέσει από την εφαρμογή των προνοιών του εν λόγω Νόμου, τις συμβάσεις αγοράς νομικών υπηρεσιών από 4 ιδιώτες δικηγόρους. Με την πιο πάνω απόφαση του ΥΣ και τις μετέπειτα αποφάσεις ημερ. 9.3.2016 και 26.10.2016, που αφορούν στην αγορά υπηρεσιών για την ετοιμασία νομοθετημάτων μέσα στα πλαίσια των συνομιλιών για επίλυση του Κυπριακού, με υπολογιζόμενη δαπάνη στην Πρόταση ύψους 1.2 εκ. περίπου, από την 1.9.2015 μέχρι 31.8.2017 υπογράφηκαν 22 συμφωνίες με 4 ιδιώτες δικηγόρους συνολικού ύψους 582.000 πλέον ΦΠΑ, ως ακολούθως : Όνομα Αρ. Συμβολαίων Ποσό Ποσό με ΦΠΑ Πληρωμές Υπόλοιπο Α 13 388.000 461.720 363.215 98.505 Β 2 90.000 107.100 60.690 46.410 Γ 3 29.000 34.510 13.196 21.314 Δ 4 75.000 89.250 32.487 56.763 *22 582.000 692.580 469.588 222.992 * 18 συμβάσεις ύψους 282.000, αφορούσαν στην ετοιμασία νομοθετημάτων, και 4 συμβάσεις ύψους 300.000, αφορούσαν στο συντονισμό από το δικηγόρο Α των υποομάδων εργασίας (που περιλαμβάνουν μεταξύ άλλων προκαταρκτικό έλεγχο της σχετικής με την επίλυση του Κυπριακού Νομοθεσίας που θα συνταχθεί από τις υποομάδες, πριν την εξέταση των τελικών νομοσχεδίων από την Επίτροπο). Σχετικά με τις πιο πάνω συμβάσεις παρατηρήθηκαν τα ακόλουθα : Ενώ στις αποφάσεις του Υπουργικού Συμβουλίου γινόταν αναφορά για χρονοδιάγραμμα των παρεχόμενων υπηρεσιών, το οποίο στην απόφαση ημερ. 29.7.2015 επισυνάπτεται ως Παράρτημα 2, στις συμφωνίες που υπογράφηκαν δεν αναφέρθηκαν οποιαδήποτε χρονοδιαγράμματα. H Επίτροπος, μάς πληροφόρησε ότι δεν θα μπορούσε να υπάρξει χρονοδιάγραμμα παραδοτέων αφού, πρόκειται για μια συνεχή διαδικασία, η οποία ξεκίνησε από τη 1.9.2015 και συνεχίζεται μέχρι και σήμερα, και το περιεχόμενο της οποίας διαμορφώνεται ανά πάσα στιγμή στη βάση των πολιτικών αποφάσεων/συγκλίσεων και η οποία θα ολοκληρωθεί είτε με την κατάληξη των διαπραγματεύσεων σε δημοψήφισμα ή με κατάρρευση των διαπραγματεύσεων και λήψη οδηγιών από τον Πρόεδρο της Δημοκρατίας για τερματισμό της διαδικασίας. Ωστόσο, θεωρούμε απαράδεκτο από τη μια να υποβάλλεται Πρόταση στο Υπουργικό Συμβούλιο και να λαμβάνεται Απόφαση, και μετά αυτή να περιφρονείται. Αν η Επίτροπος θεωρούσε ότι η Απόφαση ήταν λανθασμένη, όφειλε να επιδιώξει την τροποποίηση της. 4

Σύμφωνα με επιστολή της Επιτρόπου ημερ. 9.8.2017, προς τον Κυβερνητικό Εκπρόσωπο, υπολείπεται αρκετός όγκος εργασίας μέχρι να φτάσουν όλες οι νομοθεσίες στο στάδιο του πρώτου προσχεδίου. Σύσταση. Λόγω της ιδιαιτερότητας και του ευαίσθητου των συμβάσεων που αφορούν την ετοιμασία νομοθετημάτων μέσα στα πλαίσια των συνομιλιών για επίλυση του Κυπριακού, στην επιστολή μας ημερ.7 Νοεμβρίου 2016, είχαμε εισηγηθεί όπως για το θέμα αυτό συγκληθεί σύσκεψη στην οποία θα κληθούν η Νομική Υπηρεσία της Δημοκρατίας, το Γενικό Λογιστήριο, η Προεδρία της Δημοκρατίας, ο Κυβερνητικός Εκπρόσωπος και η Υπηρεσία μας. Αναφέρεται σχετικά ότι στην απαντητική επιστολή της Επιτρόπου ημερ. 14.11.2016 μάς ενημέρωσε ότι θεωρεί επιβεβλημένη την προτεινόμενη από την Υπηρεσία μας σύσκεψη και ότι θα μεριμνήσει το συντομότερο για τη σύγκληση της, κάτι το οποίο δεν έγινε. Ένα χρόνο αργότερα, και αφού στο μεταξύ οι δαπάνες έτρεχαν, σε νέα επιστολή της ημερ. 20.10.2017 η Επίτροπος, μάς ανέφερε ότι έχει διαβιβάσει την εισήγησή μας στον Διευθυντή Διπλωματικού Γραφείου Προέδρου της Δημοκρατίας, επειδή τέτοια σύσκεψη, επιβάλλεται να συγκληθεί από την Προεδρία της Δημοκρατίας. 2. Συμφωνίες παροχής υπηρεσιών από το άτομο Α. Με το άτομο Α έχουν συναφθεί 13 συμφωνίες συνολικού ύψους 388.000 πλέον ΦΠΑ, που αφορούσαν στην ετοιμασία σχετικών νομοθετημάτων για την επίλυση του Κυπριακού, εκ των οποίων, οι 4 συμβάσεις ύψους 300.000 πλέον ΦΠΑ, αφορούσαν στην παροχή υπηρεσιών συντονισμού των υποομάδων, για 4 εξάμηνα. Όσον αφορά στις συμβάσεις παροχής υπηρεσιών συντονισμού των υποομάδων, παρατηρήθηκαν τα ακόλουθα : Κατά την περίοδο 1.9.2016-25.10.2016, δεν υπήρχε σε ισχύ συμφωνία με το άτομο Α, γιατί η ανανέωση της δεν καλυπτόταν από την Απόφαση του ΥΣ ημερ. 29.7.2015 και συνεπώς για την περίοδο αυτή, ορθά το άτομο δεν πληρώθηκε. Η Γενική Λογίστρια με επιστολή ημερ. 9.11.2016 προς την Επίτροπο ανέφερε ότι η Επίτροπος θα πρέπει να αποταθεί εκ νέου για έγκριση από το Υπουργικό Συμβούλιο προκειμένου να καλυφθεί και η συγκεκριμένη περίοδος. Το θέμα βρίσκεται σε εκκρεμότητα. Με την απόφαση του Υπουργικού Συμβουλίου, ημερ. 26.10.2016, η οποία ενέκρινε την ανανέωση της σύμβασης για παροχή υπηρεσιών συντονισμού των υποομάδων, για περίοδο έξι μηνών με δικαίωμα ανανέωσης για ακόμη έξι μήνες, υπογράφηκε η σχετική συμφωνία για την παροχή των υπηρεσιών για έξι μήνες, από τις 26.10.2016. Στις 26.4.2017, η συμφωνία αυτή ανανεώθηκε για ακόμη έξι μήνες μέχρι τις 25.10.2017. Ενώ στην παράγραφο 2(β) της σχετικής Συμφωνίας που υπογράφηκε με το άτομο Α στις 26.10.2016, προβλέπεται, μεταξύ άλλων, ότι οι παρεχόμενες υπηρεσίες θα παρασχεθούν στο χρονικό πλαίσιο των έξι μηνών από την υπογραφή της Συμφωνίας και σύμφωνα με χρονοδιάγραμμα που θα καθοριστεί από την Επίτροπο, το οποίο και θα αποτελεί αναπόσπαστο μέρος της Συμφωνίας, εντούτοις στη συμφωνία δεν περιλαμβάνεται χρονοδιάγραμμα. 5

Δεν γίνεται ταύτιση/συσχετισμός των πληρωμών προς το εν λόγω άτομο με τα παραδοτέα. Οι πληρωμές ύψους 75.000 ανά εξάμηνο, καταβάλλονται, η πρώτη δόση ύψους 30.000 με την υπογραφή της Συμφωνίας και ποσό 15.000 κάθε δύο μήνες μέχρι την ολοκλήρωση των έξι μηνών, ενώ σε περίπτωση παράδοσης από τις ομάδες εργασίας όλων των τελικών προσχεδίων των νομοθεσιών που καθορίζονται στο Παράρτημα 1 της Απόφασης του ΥΣ ημερ. 29.7.2015, πριν τους έξι μήνες, προνοείται η καταβολή ολόκληρου του ποσού. Συναφώς αναφέρεται ότι, στα τιμολόγια που εκδίδει το εν λόγω άτομο για τις πιο πάνω υπηρεσίες, και βάσει των οποίων εισέπραξε από την 1.9.2015-31.8.2017 συνολικό ποσό ύψους 321.300 (περιλαμβανομένου ΦΠΑ), δεν γίνεται αναφορά στις υπηρεσίες/εργασίες που προσφέρθηκαν κατά την περίοδο που περιλαμβάνεται στο τιμολόγιο, αλλά αναφέρεται απλώς ο τίτλος της συμφωνίας. Σύσταση: Θεωρούμε ότι οι συμφωνίες που έχουν συναφθεί δεν διασφαλίζουν το δημόσιο συμφέρον αφού προβλέπουν υπερβολικές αμοιβές χωρίς καθορισμένα παραδοτέα και ως εκ τούτου, εισηγούμαστε, τη μη ανανέωση της εν ισχύι συμφωνίας και την αναζήτηση βοήθειας από την αρμόδια αρχή δημοσίων συμβάσεων για την ανάθεση των υπηρεσιών μέσω ανταγωνιστικής (όχι κατ ανάγκη ανοικτής) διαδικασίας. Η Επίτροπος μάς ενημέρωσε ότι η ολοκλήρωση του έργου του συντονιστή ( Ατομο Α) εξαρτάται απόλυτα και άμεσα από το χρόνο κατά τον οποίο παραδίδονται οι σχετικοί ομοσπονδιακοί νόμοι από την κάθε ομάδα εργασίας και, βέβαια, την πρόοδο σε σχέση με τις συγκλίσεις/πολιτικές αποφάσεις. Επίσης, η εξουσιοδότηση οποιασδήποτε πληρωμής γίνεται εφόσον η Επίτροπος ικανοποιηθεί ως προς την ποσότητα και την ποιότητα του έργου που έχει παραχθεί υπό τις συνθήκες του δεδομένου χρόνου. Επίσης, θεωρεί ότι ο τρόπος πληρωμής δεν θα μπορούσε να συναρτιστεί με συγκεκριμένα παραδοτέα, αφού τα τελικά παραδοτέα, σύμφωνα με τη σύμβαση, θα είναι ομοσπονδιακοί νόμοι που θα ετοιμαστούν και θα συμφωνηθούν με την Τουρκοκυπριακή πλευρά και θα τεθούν σε δημοψήφισμα με τη συμφωνία λύσης, εκτός και αν διακοπεί η διαδικασία. Είναι άποψη της Υπηρεσίας μας ότι ο όλος χειρισμός του θέματος συνιστά πρόδηλα διασπάθιση δημοσίου χρήματος αφού, χωρίς καμιά διαδικασία συγκεκριμένος δικηγόρος αμείβεται με υπέρογκα ποσά με ασαφή καθήκοντα, που μεταξύ άλλων αφορούν τον έλεγχο της εργασίας των άλλων δικηγόρων που επίσης επιλέγηκαν ως ειδικοί. Ταυτόχρονα αμείβεται για να ελέγχει και συντονίζει και τα δικά του νομοθετήματα, αφού από τις συνολικά 18 συμφωνίες για την ετοιμασία των νομοθετημάτων, οι 9 ετοιμάστηκαν από τον ίδιο. Η Επίτροπος μας ενημέρωσε ότι οι υπόλοιπες 9 που ανατέθηκαν σε άλλους νομικούς αφορούν σε κάθε περίπτωση μεγάλο αριθμό νομοθεσιών που εμπίπτουν στην ίδια θεματική (π.χ. Ναυτιλία), συνολικά 101 νομοθεσίες. Στην απάντηση της Επιτρόπου, γίνεται επίκληση των ιδιαίτερων μέτρων ασφαλείας και εμπιστευτικότητας ως δήθεν δικαιολογία για την απευθείας ανάθεση, κατηγορείται μάλιστα η Υπηρεσία μας ότι δεν έχει μελετήσει επαρκώς το θέμα. Η Υπηρεσία μας απορρίπτει τη θέση και επαναλαμβάνει ότι η διαδικασία θα πρέπει να είναι ανταγωνιστική, έστω και όχι κατ ανάγκη ανοικτή. Θεωρούμε απαράδεκτη τη θέση της 6

Επιτρόπου που υποδηλοί ότι ανάμεσα σε τόσους έμπειρους ελληνοκύπριους δικηγόρους μόνο ο συγκεκριμένος τυγχάνει της εμπιστοσύνης της. Ο Γενικός Διευθυντής του Υπουργείου Οικονομικών με επιστολή του ημερ. 18.12.2017 μας πληροφόρησε ότι η ανάθεση έργων και υπηρεσιών θα πρέπει να υπακούει στις αρχές της συνετής διαχείρισης των δημοσίων οικονομικών. Εξάλλου το θέμα της ετεροβαρούς κατανομής ανάθεσης εργασιών σε συνάρτηση με την έλλειψη επαρκούς σαφήνειας στους όρους εντολής των συμβάσεων, εντοπίστηκε εξαρχής από το Υπουργείο Οικονομικών και ζητήθηκε έγκαιρα η συνδρομή της Νομικής Υπηρεσίας για τη γενικότερη αξιολόγηση των νομικών υπηρεσιών που παρέχονται στην Επίτροπο Νομοθεσίας. Επίσης μας ανέφερε ότι συμφωνεί με τις εισηγήσεις της Υπηρεσίας μας και η υιοθέτησή τους σε συνδυασμό με την αναμενόμενη αξιολόγηση από τη Νομική Υπηρεσία των νομικών υπηρεσιών που παρέχονται στην Επίτροπο Νομοθεσίας, κρίνει ότι θα συνεισφέρει εποικοδομητικά στη βελτίωση και διευκόλυνση του έργου της Επιτρόπου. 3. Συμβάσεις για παροχή υπηρεσιών από το άτομο Ε και την εταιρεία Στ που ανήκει σε συγγενικά του πρόσωπα. Από τις 17.12.2003 μέχρι τις 14.7.2017 η Επίτροπος Νομοθεσίας προέβηκε σε σύναψη 13 συμβάσεων με το εν λόγω άτομο (συνταξιούχο πρέσβη) και την εταιρεία Στ, συνολικού ύψους 396.172 για παροχή υπηρεσιών σχετικά με τις Διεθνείς Συνθήκες, που υπογράφει η Κυπριακή Δημοκρατία. Οι υπηρεσίες αυτές περιλαμβάνουν: Καταγραφή των στοιχείων των διεθνών συνθηκών (διμερούς και πολυμερούς φύσεως), ως και άλλων διεθνών συμβατικών κειμένων που υπογράφονται από την Κυπριακή Δημοκρατία. Ετοιμασία ανά τρίμηνο ενοποιημένης Κατάστασης των Διεθνών Συνθηκών που αναμένουν νομοθετική ρύθμιση και δημοσίευση στην Επίσημη Εφημερίδα. Ετοιμασία των επισημάνσεων της Επιτρόπου Νομοθεσίας προς το Υπουργείο Εξωτερικών για υποχρεώσεις και ενέργειες που απορρέουν από δημοσιεύσεις στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας, ετοιμασία ανά τρίμηνο ενοποιημένων Καταστάσεων της Επιτρόπου προς το ΥΣ σύμφωνα με την Απόφαση του ΥΣ με αρ. 62.282 και ημερ. 29.6.2005. Εκπόνηση του Ευρετηρίου των Συνθηκών της Κυπριακής Δημοκρατίας από το 1960-2015 για ανάρτηση στην Ιστοσελίδα του Γραφείου της Επιτρόπου Νομοθεσίας. Η τελευταία Σύμβαση με την πιο πάνω εταιρεία έληξε στις 28.4.2017 και υπογράφηκε σύμβαση για δύο μήνες από 15.5.2017 14.7.2017, για το συνολικό ποσό των 3.850 πλέον ΦΠΑ, μέχρι την προκήρυξη νέας προσφοράς. Στις 14.7.2017, το Γραφείο, προέβηκε σε προκήρυξη νέας προσφοράς. Υποβλήθηκε μόνο 1 προσφορά από την εταιρεία Στ, με ετήσιο ποσό 23.100, η οποία απορρίφθηκε επειδή δεν πληρούσε τους Όρους του Διαγωνισμού. Μετά την εξέλιξη αυτή, η συνεργασία με την πιο πάνω εταιρεία τερματίστηκε. Σημειώνεται ωστόσο ότι, στο Υπουργείο Εξωτερικών καταχωρίζονται όλες οι Διεθνείς Συμφωνίες στο μηχανογραφικό σύστημα «η συνεργασία» και συνεπώς τηρείται ηλεκτρονικό μητρώο με όλες τις Διεθνείς Συμφωνίες. Την ευθύνη τήρησης του πιο πάνω Μητρώου, όπως και της παρακολούθησης όλων των Συμβάσεων 7

που συνάπτει η Κυπριακή Δημοκρατία από το 1960 και εντεύθεν, έχει η Διεύθυνση Γ7 Τμήμα Διεθνών και Ευρωπαϊκών Συμβάσεων, του Υπουργείου Εξωτερικών, η οποία αναλαμβάνει επίσης τη φύλαξη των πρωτότυπων Συμφωνιών, τη Δημοσίευση της Δημόσιας Σύμβασης στην Επίσημη Εφημερίδα της Δημοκρατίας αλλά και την ετοιμασία οποιασδήποτε νομοθεσίας απαιτείται για την εφαρμογή της Συμφωνίας. Όπως μας αναφέρθηκε, καταβάλλονται προσπάθειες, ώστε το Μητρώο που τηρείται στο Υπουργείο Εξωτερικών, να συμφιλιωθεί με το αντίστοιχο Μητρώο της Επιτρόπου Νομοθεσίας. Σύσταση. Επειδή το ίδιο Μητρώο τηρείται και στο Υπουργείο Εξωτερικών, συστήνουμε όπως το σχετικό Μητρώο τηρείται μόνο από το Υπουργείο Εξωτερικών, έτσι ώστε να μην προκύπτει ανάγκη ανάθεσης της πιο πάνω υπηρεσίας σε ιδιώτη από το Γραφείο της Επιτρόπου. 4. Στελέχωση Γραφείου Επιτρόπου Νομοθεσίας (ΓΕΝ) και Επιτρόπου Προστασίας των Δικαιωμάτων του Παιδιού (ΓΕΠ). Στον εγκεκριμένο Προϋπολογισμό δεν υπάρχουν εγκεκριμένες Οργανικές θέσεις. Σύμφωνα με το άρθρο 12(1) του περί Επιτρόπου Προστασίας των Δικαιωμάτων του Παιδιού Νόμου, «ο Επίτροπος για την επιτέλεση του έργου του έχει Γραφείο, το προσωπικό του οποίου μπορεί να αποτελείται από λειτουργούς που θα έχουν τέτοια προσόντα και θα υπηρετούν κάτω από τέτοιους όρους, όπως θα καθοριστεί». Το άρθρο 12(2) διαλαμβάνει ότι μέχρις ότου οι δημοσιονομικές συνθήκες επιτρέψουν το διορισμό προσωπικού, το Γραφείο του Επιτρόπου θα στελεχώνεται με αποσπάσεις δημοσίων υπαλλήλων και με παραχώρηση υπηρεσιών εκπαιδευτικών λειτουργών». Αναφέρεται ότι στο ΓΕΝ απασχολούνται 3 Έκτακτοι Νομικοί Λειτουργοί Αορίστου Χρόνου, 1 Ανώτερη Γραμματειακός Λειτουργός, 1 Μόνιμη Βοηθός Γραμματειακός Λειτουργός (ΒΓΛ) και 4 ΒΓΛ Αορίστου Χρόνου και μερικές ώρες την εβδομάδα ένας Λογιστικός Λειτουργός και 1 Βιβλιοθηκονόμος, ενώ για κάλυψη των αναγκών του για τα θέματα Διεθνών Συμβάσεων και για την ετοιμασία σχετικών με την επίλυση του κυπριακού προβλήματος, νομοθετημάτων προβαίνει σε αγορά υπηρεσιών. Σύσταση: Η μελέτη στελέχωσης του ΓΕΝ, είτε με μόνιμο προσωπικό, είτε μέσω αποσπάσεων δημοσίων υπαλλήλων, θα πρέπει να γίνει σε συνεννόηση με το Τμήμα Δημόσιας Διοίκησης και Προσωπικού. Αν απαιτείται η εργοδότηση υπαλλήλων για την κάλυψη μόνιμων και συνεχών αναγκών του Γραφείου της Επιτρόπου, τότε θα πρέπει να ακολουθηθεί η διαδικασία που προβλέπεται στο Νόμο 70(Ι)/2016 για την εργοδότηση υπαλλήλων με ορισμένη διάρκεια. 5. Θέματα Προσωπικού. (α) Άδειες. Παρατηρήθηκε ότι οι τρεις Νομικοί Λειτουργοί Αορίστου Χρόνου που απασχολούνται στο ΓΕΝ απουσιάζουν για μεγάλο χρονικό διάστημα από την εργασία τους, με άδεια ανάπαυσης, ασθενείας και άδεια άνευ απολαβών, γεγονός που όπως μας αναφέρθηκε, δυσχεραίνει την εύρυθμη λειτουργία του Γραφείου. Συγκεκριμένα, οι πιο πάνω λειτουργοί από το 2014 ως τον Αύγουστο του 2017, έλαβαν συνολικά 908 ημέρες άδεια (περιλαμβανομένων 436 ημερών άδεια ασθενείας, 90 ημερών άδεια μητρότητας και 61 ημερών γονική άδεια). 8

(β) Άδειες Ανάπαυσης. Υπάλληλοι του Γραφείου, απουσιάζουν από την εργασία τους, χωρίς να αιτηθούν και εξασφαλίσουν άδεια εκ των προτέρων από την Προϊστάμενη του Γραφείου, σε αντίθεση με τις πρόνοιες των σχετικών Κανονισμών. Σύσταση. Οι αιτήσεις για παραχώρηση άδειας ανάπαυσης, θα πρέπει να υποβάλλονται έγκαιρα, όπως προνοείται στους σχετικούς Κανονισμούς. Εννοείται ότι, στις περιπτώσεις κατά τις οποίες υπάλληλος θα πρέπει να απουσιάσει έκτακτα, οφείλει να ενημερώσει άμεσα τη Διεύθυνση και το Αρχείο, το οποίο είναι υπεύθυνο για την παρακολούθηση των αδειών των υπαλλήλων. (γ) Άδειες Ασθενείας. Παρατηρήθηκε ότι, σχεδόν όλοι οι υπάλληλοι του Γραφείου, απουσιάζουν συστηματικά από την εργασία τους με άδεια ασθενείας, γεγονός που εγείρει υποψίες για κατάχρηση εκ μέρους τους του δικαιώματος αυτού. Συγκεκριμένα για την τριετία 2014-2016, οι 9 δημόσιοι υπάλληλοι (Μόνιμοι και Αορίστου Χρόνου) που απασχολούνταν με πλήρες ωράριο στο ΓΕΝ, έλαβαν συνολικά 786 ημέρες άδειες ασθενείας δηλαδή κατά μέσο όρο 29 ημέρες ετησίως. Σημειώνεται ότι 4 υπάλληλοι, για την πιο πάνω περίοδο, έλαβαν 166,136,119 και 112 μέρες άδεια ασθενείας αντίστοιχα. Η παρούσα αναφορά δεν υποδηλοί ότι εξ ανάγκης υπάρχει κατάχρηση. Σε τέτοιες όμως περιπτώσεις το θέμα θα έπρεπε να είχε απασχολήσει την Επίτροπο η οποία όφειλε να λάβει μέτρα για εντοπισμό τυχόν φαινομένων κατάχρησης. (δ) Χορήγηση Αδειών άνευ απολαβών. Παρατηρήθηκε ότι παραχωρείται συστηματικά άδεια άνευ απολαβών στους υπαλλήλους κατά παράβαση των σχετικών Κανονισμών. Συναφώς αναφέρεται ότι, σύμφωνα με τον Κανονισμό 20 της Κ.Δ.Π. 101/95, «άδεια απουσίας χωρίς απολαβές, είτε για λόγους δημόσιου συμφέροντος είτε όχι, μπορεί να παραχωρηθεί σε υπάλληλο σύμφωνα με διατάξεις που καθορίζονται από το Υπουργικό Συμβούλιο». Οι διατάξεις αυτές όπως επισυνάπτονται στην Εγκύκλιο του Τμήματος Δημόσιας Υπηρεσίας και Προσωπικού με αρ.1205 και ημερ. 20.3.2001, καθορίζουν τους λόγους για τους οποίους δύναται να παραχωρηθεί άδεια άνευ απολαβών και οι οποίοι είναι για ασθένεια μελών της οικογένειας που επιβάλλουν μετάβαση στο εξωτερικό ή άλλους σοβαρούς οικογενειακούς λόγους, συμμετοχή σε εξετάσεις πανεπιστημιακών ή άλλων σπουδών, συνοδεία συζύγων που υπηρετούν σε διπλωματικές Αποστολές ή άλλες Κρατικές Υπηρεσίες της Δημοκρατίας στο εξωτερικό, άσκηση στο Γραφείο του Γενικού Εισαγγελέα της Δημοκρατίας για σκοπούς εγγραφής στο Μητρώο Δικηγόρων Κύπρου και παρακολούθηση του προγράμματος προϋπηρεσιακής κατάρτισης του Υπουργείου Παιδείας και Πολιτισμού για σκοπούς διορισμού τους στη Δημόσια Εκπαιδευτική Υπηρεσία. Σύσταση: Για την παραχώρηση αδειών άνευ απολαβών πρέπει να τηρούνται οι σχετικοί Κανονισμοί. 6. Γενική Παρατήρηση. Λαμβάνοντας υπόψη όλα τα πιο πάνω, και κυρίως τα υπέρογκα ποσά που διασπαθίζονται σε διάφορες συμβάσεις παροχής υπηρεσιών με αδιαφανείς διαδικασίες, θεωρούμε προφανή την εικόνα κακοδιαχείρισης του Γραφείου. 9