pprifjun á námsefni í rafvirkjun Kafi -F Formúur, töfur o.f. - pprifjunarefni Tafa. okkur mikivæg formúutákn, stærðir og einingar, fest samkvæmt. Formúutákn: eiti: Eining: Eining (stytt, samsett) Fötur, þversniðsfötur m eða mm B eguþétteiki Tesa TVs/m B Launeiðni, riðstraumseiðni /Ohm og iemens /Ω og C ýmd Farad Fs/V C KWh Fasti fyrir KWh-mæa núningar skífu/kwh /KWh c Eðisvarmi Ws/kgK cosϕ fstuðu E afsvið V/m/C F Kraftur ewton f Tíðni erz z/s G Leiðni /Ohm og iemens /Ω og egustyrkur /m traumur (virkt gidi) mper traumur (sem fa af tíma) mper L panstuðu enry Vs/ Lengd, fjarægð Meter m m Massi Kíógramm kg m Áagsstuðu Vindingafjödi n núningshraði /s, /mín eða /kst. f (raunaf) Watt W p ópör (hemingur póa) Q afheðsa Couomb C Q Launaf V reactive (óvirkt) Vr Q Varmi Joue JWsWs Viðnám Ohm ΩV/ ýndaraf Votmper VV sinϕ Launafstuðu T veifutími ekúndur s t Tími ekúndur s penna (virkt gidi) Vot VJ/CW/ u penna (sem fa af tíma) Vot V v raði m/s W Orka, vinna Joue JWs L, C Launviðnám, riðstraumsviðnám Ohm ΩV/ Y ameiðni /Ohm og iemens /Ω og Z amviðnám Ohm ΩV/ α (afa) itastuðu /Kevin og /Cesíus /K og / C γ (gamma) Eðiseiðni m/ωmm (deta) Tákn um mismun tveggja stærða ε r (epsion) afsvörunarstuðu efnis m.v. oft η (eta) ýtni Θ (þeta, stórt) eguíspenna mper vindingar θ (þeta) itastig Gráður Cesíus C og K λ (ambda) Bygjuengd Meter m μ r (my) egumögnunarstuðu efnis m.v. oft (rhó) Eðisviðnám Ωm og Ωmm /m φ (fí, stórt)) egufæði Weber WbVs ϕ (fí) Fasvikshorn ω (omega) ornhraði, hringhraði /s ðnskóinn í eykjavík Ófeigur igurðsson. okt. 007
pprifjun á námsefni í rafvirkjun Kafi -F Formúur, töfur o.f. - Tafa. okkrir eðisfræðifastar Formúutákn eiti: tærð: Eining: c Ljóshraði 0 8 m/s g Þyngdarhröðun 9,8 m /s ε 0 (epsion) afsvörun ofts 8,850 - F/ms/Vm μ 0 (my) egumögnun ofts 4π0-7 /mvs/m Tafa. Forskeyti við einingar (margfedistuðar). Vedi af 0: Margfeditaa: eiti: Tákn: 0 9 000000000 Giga G 0 6 000000 Mega M 0 000 Kíó K 0 00 ektó h 0 0 Deka da 0 0 0-0, Deci d 0-0,0 Centi c 0-0,00 Mii m 0-6 0,00000 Míkró μ 0-9 0,00000000 anó n Tafa 4. Bræðsu- og eðisvarmi nokkurra efna. Efni: Bræðsumark: C Bræðsuvarmi: Ws/kg Eðisvarmi: Ws/kgK uðumark: C Á 658 56000 900 Eir 08 09000 86 Gu 06 67000 0 Járn 55 570 460 Tin 58600 00 Wofram 80 5000 40 Vatn 0 00 487 00 itastuðu, α: Tafa 5. Eðisviðnám, eðiseiðni, hitastuðu og eðisþyngd nokkurra máma. Mámur: Eðisviðnám: Eðiseiðni: Eðisþyngd: Ωmm /m m/ωmm / C við 0/ C kg/m Á 0,08 5,7 0,009 700 Eir 0,08 55,6 0,009 890 Gu 0,0 4,5 0,004 990 Járn 0, 8, 0,0045 7860 Tin 0, 9,0 0,004 780 Wofram 0,056 7,9 0,0045 900 Tafa 6. Litakóði ti að auðkenna stærð á viðnámum og þéttum. Litur:. hringur. hringur. hringur margfedi 4. hringur 5. hringur, hitastuðu viðnáma Þéttar: M vartur 0 0 0 0 - Brúnn 0 0 ±% ±00 0-6 /K 00V auður 0 00 ±% ±50 0-6 /K 00V ppesínuguur 0 000 00V Guur 4 4 0 4 0000 ±5 0-6 /K 400V Grænn 5 5 0 5 00000 500V Bár 6 6 0 6 000000 600V Fjóubár 7 7 700V Grár 8 8 800V vítur 9 9 900V Gu 0-0, ±5% 000V ifur 0-0,0 ±0% 000V Enginn itur ±0% 500V ðnskóinn í eykjavík Ófeigur igurðsson. okt. 007
pprifjun á námsefni í rafvirkjun Kafi -F Formúur, töfur o.f. - Leiðarar Viðnám í eiðara: itaeiðrétting: α ( υ ) υ menn rafmagnsfræði G γ aðtenging......... L L L L...... C C C C iðtenging............ C C C C... L L L L iðspenna-riðstraumur t t f ω π f T friði (háfbygja): m π t friði (heibygja): m t π iðstraumsviðnám Z L π f L C π f C ðnskóinn í eykjavík Ófeigur igurðsson. okt. 007
pprifjun á námsefni í rafvirkjun Kafi -F Formúur, töfur o.f. - aðtenging: L C sinϕ cosϕ ( ) L C L C Z cosϕ Z sinϕ Z ( ) L C iðtenging: sinϕ L C cosϕ ( ) L C f og orka cosϕ Q sinϕ Z Z Q Q út ýtni: η kwh-mæir: inn n C KWh W C KWh Q Q Q...... Q Q W c m θ W t ðnskóinn í eykjavík Ófeigur igurðsson. okt. 007 4
pprifjun á námsefni í rafvirkjun Kafi -F Formúur, töfur o.f. - pennar η cosϕ m cosϕ m 0 K m m u Tengibreytingar þrífasa spenna: D Y y d Y D d y Z Y y z D Z z d Z D d z Y Z z y Mótorar 60 M n 00 s n s % π n n s 60 f n s f r f s p Fasaeiðréttingar: Q f ω C f Q C ω C Q ( tanϕ ϕ ) tan Eigintíðni: f res π LC Jafngidi rað- og hiðtenginga T T T T T T T T ðnskóinn í eykjavík Ófeigur igurðsson. okt. 007 5
pprifjun á námsefni í rafvirkjun Kafi -F Formúur, töfur o.f. - f í þrífasakerfum (jafnægt áag) cosϕ Q sinϕ Þrífasatengingar tjörnutenging: fasi fasi traumur í nú-eiðara í stjörnutengingu og við ójafnægt áag: ( ) cos β α 60 β ( cosα ) ðnskóinn í eykjavík Ófeigur igurðsson. okt. 007 6
pprifjun á námsefni í rafvirkjun Kafi -F Formúur, töfur o.f. - ðnskóinn í eykjavík Ófeigur igurðsson. okt. 007 Þríhyrningstenging: fasi fasi fjafngidi stjörnu- og þríhyrningstenginga pennufö Jafnstraumur: -fasa riðstraumur: cosϕ ja-fasa riðstraumur: cosϕ 7
pprifjun á námsefni í rafvirkjun Kafi -F Formúur, töfur o.f. - Vatnsafsstöðvar g V * * g * Z V; vatnsmagn (m /s) ; eðismassi vatns (kg/m ) g; þyngdarhröðun (m/s ) Z; nettó fahæð (m) áspennt futningskerfi (oftínur) ftöp og spennufö ja-fasa riðstraumur: ( cosϕ sinϕ) ðnskóinn í eykjavík Ófeigur igurðsson. okt. 007 8