9. EL AORISTO. EL GENITIVO ABSOLUTO Lectura Lee en voz alta y traduce: 1 ο Ζεύς Την δικαιοσύνην έπεμψε τοις άνθρώποις. 2. Έδοξέ μοι ουτος είναι σοφός. 3 f 0 θεός τόνδε τόν κδσμον κατεσκεύασεν. 4 Οι Αθηναίοι έπλευσαν εις εκείνους ιούς τόπους. 5 Τούτους τούς νόμους έταξε και* αρχάς ό θεός. 6. 'Αθήνα τήν ύμετέραν πόλιν έπαίδευσε. 7 Μεσσήνιοι δ* εν τούττω πανδημεί κατά γήν καί ταίς ναυσίν άμα έστράτευσαν επί Νάζον. 8. Έτελεύτησαν δέ τόν βίον, ωσπερ χρή τούς αγαθούς απόθνησκε ιν. 9 Έβοήθησαν έπ' αυτούς οί Αθηναίοι πανδημεί. 10. Ό Πρωταγόρας καταλύει, ώς έγω ήκουσα, παρά Καλλία. 11. Ου γάρ με τό πρότερον ίκσνώς έδίδαξας. 12. Έδοξα άκουσαι δνομα αύτω είναι Άγαθώνα. 13 τι ουν, έφην εγώ, ου καί Πρόδικον καί *Ιππίαν έκαλέσαμεν καί Τούς μετ' αυτών; 14 Οι Λακεδαιμόνιοικαί Αθηναίοι έπολέμησαν μετά τών ζυμμάχων προς αλλήλους. 114
Esquema gramatical El aoristo: indicat. infinit. έ-παίδευ-σα έ-παίδευ-σα-ς έ-παίδευ-σε(ν) έ-παιδεύ-σα-μεν έ-παιδεύ-σα-τε έ-παίδευ-σα-ν mase, fem. neutro παιδεύ-σαι participio παιδεύ-σα-ς πα ιδεύ-σα-σα παιδεύ-σα-ν παιδεύ-σα-ντος παιδευ-σά-σης παιδεύ-σα-ντος Ejercicios 1. Estudia la formación de las siguientes series verbales: 1. δοκεί / έδόκει / έδοξε 2. πέμπει / έπεμπε / έπεμψε 3 παιδεύει / έπαίδευε / έπαίδευσε 4 βοηθετ / έβοήθει / έβοήθησε 5 διδάσκει / έδίδασκε / έδίδαξε 6. επιχειρεί / έπεχείρει / επεχείρησε 7 κατασκευάζει / κατεσκεύαζε / κατεσκεύασε 8 πλεί / έπλει / έπλευσε 9 πολεμεί / έπολέμει / έπολέμησε Cambia el número y la persona de los verbos anteriores. 2. Completa las siguientes frases, eligiendo la forma de aoristo, y tradúcelas: 1 o πατήρ ó Του Πολεμάρχου μάλα πρεσβύτης μοι είναι. (έδοξεν/έδόκει) 2. Ζευς Έρμην άγοντα εις ανθρώπους δίκην (έπεμπεν/ έπεμψεν) 115
3 ουκ σε ó πατήρ (έπαίδευε/έπαίδευσε) 4 αύτοίς γε ουδείς τότε. (έβοήθησεν/έβοήθει) 5 αυτη ή γυνή και έμέ τά ερωτικά. (έδίδαξεν/έδίδασκεν) 6. Κέβης λέγειν (ε'πεχε ί ρε ι/έπεχε ί ρησε ) 7 οί θεοί τόν βίον ημών. (κατεσκεύασαν/κατεσκεύαζον) 8. εκείθεν δ' Αλκιβιάδης εις Πέρινθον και Σηλυμβρ ίαν (έπλει/έπλευσεν) 9 εις Πλαταιάς οί Αθηναίοι (έβοήθουν/έβοήθησαν) 10. Δαρείος μετά Καμβύσην Περσών (έβασίλευε/έβασίλευσε) 11 οί Πελοποννήσιοι και Αθηναίοι πρός αλλήλους. (έπολέμησαν/έπολέμουν) 3. Cambia los siguientes presentes al aoristo, y después al imperfecto: 1. δοκετ 10 Τελευτώμεν 2. πέμπομεν 11. άκούεις 3 παιδεύετε 12. διδάσκετε 4 βοηθουσιν 13 καλείς 5 επιχειρεί 14 πέμπουσιν 6. κατασκευάζω 15 επιχειρείτε 7 πλεί 16. κατασκευάζεις 8. τάττομεν 17 δοκεί 9 στρατεύουσιν 18. πλέουσιν 116
4. Introduce en el espacio en blanco el verbo del paréntesis, convirtiéndolo en aoristo, y después traduce las oraciones. 1. oí Αθηναίοι πανδημει έκ τών αγρών έπ' αυτούς. (βοηθείν) 2. ταύτα ουν πάντα με ή Διοτίμα, (διδάσ^ειν) 3 ταύτα ημείς αυτούς. (παιδεύειν) 4 οί δέ στρατιώται εκείνους άρχειν. (κελεύειν) 5 ό πατήρ σε ουκ εις διδασκάλου τινός, (πεμπειν) 6. ύμεις τούς στρατιώτας μουσική καί γυμναστική. (παιδεύε ι ν) 7 εκείθεν δέ τή ύστεραία οί Αθηναίοι έπί Κύζικον (πλείν) 8. ό βασιλεύς τών Λακεδαιμονίων έπ' οίκου, (άποχωρείν) 9 ά μέν λέγει ό νόμος, ύμεις. (άκούειν) 10. οί νόμοι τήν πόλιν. (σώζειν) 11. έγώ παιδεύειν ανθρώπους, (έπιχειρείν) Í2. οί Λακεδαιμόνιοι καί Αθηναίοι μετά τών ξυμμάχων προς αλλήλους, (πολεμείν) 13 Μίνως γάρ τών Κυκλάδων νήσων. (άρχειν) Lectura Observa la diferencia que hay en los verbos de las frases de cada número: 1. Οι δέ Πελοποννήσιοι έφευγον προς τήν γήν. Οι δέ Πελοποννήσιοι έφυγον προς τήν γήν.
2. Ύμείς Ταύτην δόξαν περί θεών είχετε. Ύμείς ταύτην δόξαν περί θεών έσχετε. 3 Τούτο μέν οί πρόγονοι ήμτν κατέλειπον. ΤουΤο μέν οί πρόγονοι ήμτν κατέλιπον. 4 Οι Συρακόσιοι παρελάμβανον τάς ναυς και τό στράτευμα Οί Συρακόσιοι παρέλαβον τας ναυς και τό στράτευμα 5 Πασσιπίδας ο Λάκων έφευγεν έκ Σπάρτης Πασσιπίδας ό Λάκων έφυγεν έκ Σπάρτης. 6 Κατελαμβάνομεν ΠρωΤαγόραν εν Τω προστώω περιπατουντα. Κατελάβομεν ΠρωΤαγόραν εν Τω προστώω περιπατουντα. 7 ' Εγώ δέ ταύτα, α λέγεις, ούχ ικανώς έμάνθανον. Έγώ δέ Ταύτα, α λέγεις, ούχ ίκανώς έμαθον. 8. Εκείνοι οί άνθρωποι άπέθνησκον υπό λιμού. Εκείνοι οί άνθρωποι άπέθανον υπό λιμού. 9 Τήν περί Τον βίον σοφίαν άνθρωπος Ταύτη έσχεν, τήν δέ πολιτικήν ουκ είχεν. Esquema gramatical Imperfecto Aoristo Infin. pres. Infin. aor. έ-φευγ ον έ-φυγ-ον φεύγ-ειν φυγ-είν ε-φευγ-ες έ-φυγ-ες Part. pres. Part. aor. έ-φευγ-ε έ-φυγ-ε φεύγ-ων φυγ-ών έ-φεΰγ-ομεν έ-φεύγ-ετε ε-φύγ-ομεν έ-φύγ-ετε φεύγ-ουσα φευγ-ον φυγ-ουσα φυγ-όν έ-φευγ-ον έ-φυγ-ον
Ejercicios 1. Subraya las formas de aoristo: 1. έφευγες / έφυγες 10. παρέλαβες / παρελάμβανες 2. εσχομεν / ε'ίχομεν 11. έλειπε / ελιπε 3. έλάμβανον / ελαβον 12. έβάλλετε / έβάλετε 4. έμανθάνομεν / έμάθομεν 13. εφυγον / εφευγον 5. απέθανε / άπέθνησκε 14. εμαθον / έμάνθανον 6. κατέλιπον / κατέλειπον 15. ηγαγε / ήγε 7. ηγον / ηγαγον 16. ετπομεν / έλέγομεν 8. έβάλομεν / έβάλλομεν 17. είχες / εσχες 9- έλεγες / είπες 18. άπέθανον / άπέθνησκον 2. Indica qué formas están en aoristo: 1. έχετε, επιχειρείτε, έφυγετε, ερωτάτε 2. έθέλομεν, έθύομεν, έπαι,δευομεν, έπέμψαμεν 3. εφυγον, κατεσκευαζον, 'έπλεον, έστράτευον 4 κατέλυες, απέθανες, έδύδασκες, έπεμπες 5 έλίπετε, έσώζετε, ήκούετε, έκελεύετε 6. κατελάμβανες, έμαθες, έφαινες, έκλεπτες 7 έδίωκε, έφευγε, έβαλε, είχε 8 έβασίλευε, έπολέμει, έσχε, ήρχε 3. Cambia el verbo de las siguientes oraciones al imperfecto, primero, y al aoristo, después: 1. ού νομίζεις θεούς 2. φόβος με έχει. 3 η ού μανθάνεις ώς λέγω;
4 πασαν ύμτν τήν άλήθειαν έγω λέγω 5 ύπνος ούκ έχει Δία. 6. τί ούν ο νόμος κελεύει; 7 οί θεοί σώζουσιν ημών τήν πόλιν. 8 ό δίκαιος δίκαια πράττει. 9 πολλάς μεταβολάς ο βίος ημών λαμβάνει. 10. Τούτο τό δνομα λαμβάνουσιν. 11. καί αυτόθι καταλαμβάνουσι πάνυ πολλούς. 12. οι Πελοποννήσιοι φεύγουσι προς τήν γήν. 13 Θουκιδίδης Αθηναίος γράφει τόν πόλεμον τών Πελοποννησίων καί Αθηναίων. 4. Convierte los infinitivos de presente en aoristo: 1. καλόν έστι τό έν πολεμώ απόθνησκε ιν. 2. έγω ομολογώ παιδεύειν ανθρώπους. 3 κελεύεις με λέγειν. 4 φησί γάρ με τούς νέους άδικείν. 5 δοκεί ούν σοι ό γραμματιστής ύμας διδάσκειν. ό. καλώς έμοιγε δοκεί Σωκράτης λέγειν. Texto Demóstenes denuncia ante la asamblea los planes de Filipo de Macedonia. Εισίν δέ τίνες οϊ πριν άκουσαι Τούς ύπερ τών πραγμάτων λόγους ευθέως έρωτώσιν Μ τί ουν χρή ποιείν; Μ δει δ' ειπείν δ τι χρή ποιειν. Πρώτον μέν, ω άνδρες Αθηναίοι, Τούτο παρ'
ύμτν αύτοις βεβαίως γνώναι, οτι τη πόλε ι Φίλιππος πολεμετ καί Την είρήνην λυει, καί κακόνους εστί καί εχθρός δλη τή πόλει καί τοις εν τη πόλει θεοίς. Ουδενί μέντοι μάλλον η τη πολιτεία πολεμετ DEMÓSTENES 10, 11. Ejercicios 1. Traduce al griego: 1. Me pareció que aquellos hombres eran sabios. 2. Los atenienses navegaron a aquel lugar, y ayudaron a los lacedemonios. 3. Los enemigos, en masa, hicieron una expedición militar contra la ciudad de los atenienses. 4. Atenea y Hefesto organizaron la vida de los atenienses. 5. Desde Perinto Alcibíades navegó a Selimbría. 6. El filósofo me enseñó todas estas cosas. 7. Desde allí los lacedemonios regresaron a casa. 8. Los peloponesios huyeron con las naves a tierra. 9. Todo lo que has dicho, lo hemos comprendido. 10. Todos los soldados murieron por hambre. 2. Indica si las dos oraciones de cada número tienen el mismo significado. 1 ó Δαρείος τών Περσών έβασίλευσε - ό Δαρείος τών Περσών ηρξεν. 2 ταύτα ταύτα εποίησαν. Ταύτα ΤαυΤα έπραξαν. 3 κατά γήν έστράτευσαν επί Νάξον.- κατά γήν έπολέμησαν επί Νάξον. 4 οι Αθηναίοι αυτόθι έτελεύτησαν τόν βίον.- οι Αθηναίοι αυτόθι διήγαγον τόν βίον. 5 οΰτω χρή Τούς αγαθούς απόθνησκε ιν.- οΰτω δει Τούς αγαθούς
ιόν βίον τελευταν. 6. Κέφαλος μάλα πρεσβύτης μοι έδοξεν είναι - Κέφαλος πάνυ πρεσβύτερος μοι έδοξεν ειναι. 7 ό Πρωταγόρας καταλύει παρά Καλλία.- ό Πρωταγόρας διάγει τόν βίον παρά Καλλία. 8. ο θεός τόνδε ιόν κόσμον κατεσκεύασεν.- ό θεός τόνδε τόν κόσμον έποίησε. 9 έπλευσαν επί Τούς πολεμίους.- ταίς ναυσίν έπολέμησαν προς Τούς πολεμίους 10. Λυσίαν αυτόθι κατελάβομεν.- Λυσίαν αυτόθι κατελίπομεν Lectura Observa la diferencia de construcción de las siguientes frases: 1. 'Επειδή Μήδοι άνεχώρησαν έκ Της Ευρώπης, Λεωτυχίδης άπεχώρησεν έπ' οίκου. Μήδων άναχωρησάντων έκ Της Ευρώπης, Λεωτυχίδης άπεχώρησεν επ οίκου. 2. Οί Αθηναίοι Σηστόν έπολιόρκουν. Μήδοι Σηστόν ειχον. Οί Αθηναίοι Σηστόν έπολιόρκουν Μήδων έχόντων. 3 0Í Αθηναίοι την πόλιν ειλον. Οι βάρβαροι αύτην έζέλιπον. Οι Αθηναίοι την πόλιν ειλον έκλιπόντων ιών βαρβάρων. 4 Έπειδη Αθηναίοι έπ' 'Αρτεμίσιον έβοήθησαν, Λακεδαιμόνιοι εις Θερμοπύλας άπήντησαν. Αθηναίων επ Αρτεμίσιον βοηθησάντων, Λακεδαιμόνιοι
Θερμοπύλας απήντησαν. 5 Θράσυλλος έν Αθήναις ήν. Άγις προς αυτά τά τείχη ήλθε τών Αθηναίων Θρασύλλου έν Αθήναις οντος, τ Αγις προς αύτά τά τείχη ήλθε τών Αθηναίων Esquema gramatical El genitivo absoluto. Un sustantivo en genitivo, concertado con un participio (también en genitivo) forman una oración subordinada (temporal, causal, condicional) : Οι Αθηναίοι ήπόρουν TÍ χρή ποιείν, ούτε νεών ούτε συμμάχων αύτοις οντων. En la construcción de genitivo absoluto, el sujeto del participio no desempeña ninguna función sintáctica en la oración principal, a diferencia del sujeto del participio apositivo: Θράσυλλος δε έξαγαγών Αθηναίους παρέταξε παρά τό Λύκε ιον Textos Final de las guerras Médicas. Επειδή Μήδοι άνεχώρησαν έκ της Ευρώπης, Λεωτυχίδης μέν ό βασιλεύς τών Λακεδαιμονίων άπεχώρησεν έπ' οίκου έχων τούς άπό Πελοποννήσου ξυμμάχους, οί δέ Αθηναίοι καί οί άπό Ιωνίας καί ^Ελλησπόντου ξύμμαχοι Σηστόν έπολιόρκουν Μήδων εχόντων, καί έπιχειμάσαντες ειλον αυτήν εκλιπόντων τών βαρβάρων, καί μετά Τούτο απέπλευσαν εξ Ελλησπόντου ως έκαστοι κατά πόλεις TUC1DIDES 1, Β^2.
Batallas de Arte mis ion y Termopilas. Αθηναίοι μέν εις τάς ναυς έμβάντες έπ' ΆρΤεμίσιον έβοήθησαν, Λακεδαιμόνιοι δέ και τών συμμάχων ένιοι εις Θερμοπύλας απήντησαν. Κατά δέ τόν αυτόν χρόνον Αθηναίοι μέν ένίκων τη ναυμαχία, Λακεδαιμόνιοι δέ άπέθανον. LISIAS 2, 30-31. El rey de Esparta llega ante las murallas de Atenas. Περί δέ τούτους Τούς χρόνους Θρασύλλου έν Αθήναις οντος Αγις έκ τής Δεκελείας πρός αύτά τά τείχη ηλθε τών Αθηναίων Θράσυλλος δέ έξαγαγων Αθηναίους και Τούς άλλους τούς έν τη πόλει οντας απαντάς παρέταξε παρά τό Λύκειον. 1 Ιδων δέ ταυτα Αγις απήγαγε Ταχέως, καί τίνες αύτών ολίγοι άπέθανον. JENOFONTE, Helénicas 1, 1 r 33-34. Indica si las siguientes paráfrasis corresponden, o no, al contenido de los textos anteriores. 1. επειδή Μήδοι απεχώρησαν έπ' οίκου, oí Λακεδαιμόνιοι μετά τών ξυμμάχων ήλθον πρός Την Πελοπόννησον. 2. οί δέ Αθηναίοι έστράτευσαν έπί Τούς Μήδους. 3 επειδή οι βάρβαροι έξέλιπον Σηστόν, οί Αθηναίοι κατέλαβον την πόλιν. 4 καί μετά τουτο οί Αθηναίοι καί οί ξύμμαχοι απέπλευσαν εις Την Πελοπόννησον. 5 Αθηναίοι μέν ταίς ναυσίν έπ' 'ΑρΤεμίσιον ηλθον, Λακεδαιμόνιοι δέ κατά γήν εις Θερμοπύλας έστράτευσαν.
6. Αθηναίοι ειλον τάς ναύς τών πολεμίων. 7 Πελοποννήσιοι δέ ένίκησαν εν τατς Θερμοπύλαις. 8. ο βασιλεύς ιών Λακεδαιμονίων ήκε έκ της Δεκελείας προς τάς Αθήνας. 9 ό στρατηγός τών Αθηναίων εξήγαγε τούς στρατιώτας έκ της πόλεως. 10 επειδή τ Αγις Τούς Αθηναίους είδε, απεχώρησε άπό Των Αθηνών. 11. Τότε δέ τίνες ιών Αθηναίων άπέθανον υπό τών πολεμίων. Estudio del vocabulario 1. Familias de palabras: 1. ή απορία: απορώ (έω) 2. ό βασιλεύς: βασιλεύω 3. βοηθός: βοηθώ (έω) 4 ό δήμος: πανδημεί 5 ό έρως: ερωτικός 6. μάλα: μάλλον, μάλιστα 7 ή ναύς: ή ναυμαχία Teseo y el Minotauro. 8. ή οικία: κατοικίζω, ό οίκος, οικώ (έω) 9 ολίγος: ολιγαρχικός 10. ή πόλις: ο πολίτης, ή πολιτεία, πολιορκώ 11. παν: πάμπολλοι, πανδημεί 12. ο πρεσβύτης: πρεσβύτερος
13 στρατεύω: τό στράτευμα, ή στρατιά, ό στρατιώτης, ό στρατηγός 14 ή χώρα: χωρώ (έω) 2. A partir de las siguientes palabras, deduce el derivado griego aplicando el mismo procedimiento que en los modelos: ó πόλεμος : πολεμώ (έω) ή πόλις : ό πολίτης ó κατήγορος : ó στρατηγός : o οίκος : ή Τιμή : ή σιγή : βοηθός : ή στρατιά : ποιέω : ή σοφία : τό γράμμα : κλέπτω : μανθάνω : γράφω : τό γράμμα άδικέω : έπιτηδεύω : πράττω : στρατεύω : 3. Elige de entre las alternativas que se ofrecen a cada palabra, aquella que tiene un significado más cercano a la palabra inicial: \m βάρβαρος: α) κακός β) ξένος γ) πονηρός 2 ένιοι: α) πάντες β) τινές γ) αυτοί 3 κακόνους: α) σώφρων β) πολέμιος γ) πονηρός 4 καταλαμβάνω: α) αίρω β) κατασκευάζω γ) νικώ 5 οίκος: α) αγρός β) τείχος γ) οικία 126
6. δλος: α) πας β) ολίγος γ) ούτος 7 πρεσβύτης: α) πρόγονος β) γέρων γ) παλαιός 8. τάττω: α) κελεύω β) βοηθώ γ) στρατεύω 9 Τελευτώ: α) αποθνήσκω β) λείπω γ) αναχωρώ 10 τόπος: α) λιμός β) χώρα γ) μισθός 11 φάσκω: α) γράφω β) σιγώ γ) λέγω 12. μισθός: α) χρήματα β) χάρις γ) άριστετον 4. En cada uno de los siguientes grupos de palabras hay tres que están relacionadas entre sí por su significado. Subraya la palabra que tiene menos relación con las demás. 1. ναυμαχία, πλέω, πόλεμος, βάλλω 2. στρατεύω, αναχωρώ, πολεμώ, πολιορκώ 3 λιμός, τείχος, οίκος, πόλις 4 κακόνους, πονηρός, άδικος, χρηστός 5 πρεσβύτης, γέρων, άγγελος, παλαιός 6 αίρω, τελευτώ, νικώ, καταλαμβάνω 7 οικώ, καταλύω, μένω, βοηθώ 8 προστώον, τόπος, χώρα, αγρός 9 αποθνήσκω, Τελευτώ, θάνατος, λείπω 10 περιπατώ, βαίνω, βάλλω, αναχωρώ Discóbolo. 5. Ecuaciones de palabras: 1. πόλεμος : στρατιά / ναυμαχία : 2. αναχωρώ : ήκω / κακόνους : 3 απορώ : γιγνώσκω / υμέτερος : 4 ένιοι : τινές / οίκος : 127
5 στρατεύω : πολεμώ / δλος : 6. τελευτω : αποθνήσκω / κακόνους : 7 αγρός : χώρα / πρεσβΰτης : 8. πλέω : ναυς / τρέχω : 9 καταλύω : μένω / στρατεύω : 10 πολιορκώ : τείχος / οίκω : 11. πανδημει : πάντες / ξένος : 12. νικώ : καταλαμβάνω / εκάστοτε : Partida del guerrero.
Vocabulario 9 αγρός ου (ó ) campo καταλύω me hospedo αλλήλους unos a otros κατασκευάζω organizo, dispongo άμα al mismo tiempo λείπω abandono αναχωρώ (έω) regreso λιμός ου (ό) hambre απάγω me retiro μάλα muy απαντώ (<αω) salgo al encuentro ναυμαχία ας (ή) combate naval αποπλέω emprendo la navegación νικώ (6ω) venzo απορώ (έω) no sé οίκος ου (ό) casa αποχωρώ (έω)ηιβ retiro ολίγος η ον poco αυτόθι allí mismo ολος η ον todo, entero βάλλω Lmzo πανδημει en masa βασιλεύω soy rey παρατάττω pongo en orden de batalla βεβαιως con seguridad πολιορκώ (έω) asedio βοηθώ (έω) corro en ayuda πρεσβυτης ου (ό) anciano ειδον aor. de. ορώ πρίν antes de ειλον aor. de. αίρω προστώον ου (τό) pórtico είπον aor. de. λέγω πρότερον antes εκλείπω abandono στρατεύω hago una expedición militar ένιοι α ι α algunos σύμμαχος ον aliado εξάγω saco τάττω ordeno έπιχειμάζω paso el invierno Ταχέως rápidamente ερωτικός ή δ ν erótico τείχος ους (τό) muralla ευθέως al punto Τελευτώ (άω) termino ήλθον aor. de. ετμι τόπος ου (ό) lugar κακόνους ουν malvado υμέτερος α ον vuestro καταλειπω abandono, dejo detrás 129