120 ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΕΠΙΣΤΗΜΟΛΟΓΙΑΣ, ΙΣΤΟΡΙΑΣ ΚΑΙ ΗΘΙΚΗΣ ΤΗΣ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΦΟΙΤΗΤΕΣ Α ΕΞΑΜΗΝΟΥ Από το βιβλίο: Λασκαράτος Ι: Ιστορία της Ιατρικής. Εκδόσεις Π.Χ. Πασχαλίδη, Αθήνα Από τις αναρτήσεις των παραδόσεων στο E-class ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ 1. Τι είναι η κρανιοανάτρηση και σε τι αποβλέπει; 2. Τι γνωρίζετε για την ιατρική των πρωτογόνων φυλών; Ποιες από τις πρακτικές τους έχουν επιβιώσει μέχρι σήμερα; (επωδές, εξορκισμοί, περίαπτα, χάντρες για το κακό μάτι, περιτομή, νυμφοτομή, δερματοστιξία, κρίκοι σε χείλη, λοβούς αυτιών, μύτη;) 3. Ποιες είναι οι κυριότερες πηγές για την μελέτη της αιγυπτιακής ιατρικής; 4. Ποιος ήταν ο θεός της Ιατρικής στην Αρχαία Αίγυπτο και τι γνωρίζετε γι αυτόν; 5. Τι γνωρίζετε για τον κώδικα του Hammurabi; 6. Ποια ήταν η κυριότερη χειρουργική επέμβαση των Αρχαίων Ινδών, δημοφιλής σε εμάς ακόμη και σήμερα; 7. Τι γνωρίζετε για την θεραπευτική των αρχαίων Ινδών; Υπάρχουν θεραπείες που τις χρησιμοποιούμε ακόμη και σήμερα (Ayurveda, Yoga); 8. Ποια θεραπευτική μέθοδο ανέπτυξαν οι αρχαίοι Κινέζοι που έχει ενταχθεί στη σύγχρονη θεραπευτική; 9. Η ευλογιά ήταν γνωστό νόσημα στην αρχαία Κίνα. Τι μέθοδο είχαν επινοήσει για την προστασία από την ευλογιά οι αρχαίοι Κινέζοι ιατροί; Βάσει των ανοσολογικών σας γνώσεων, υπήρξε, κατά τη γνώμη σας, η μέθοδος αποτελεσματική; 10. Τι γνωρίζετε για τις ανθρωποθυσίες στους Προκολομβιανούς πολιτισμούς; 11. Ποια ήταν τα κυριότερα φυτά που χρησιμοποιούσαν στη θεραπευτική οι Προκολομβιανοί; Γνωρίζετε αν σήμερα χρησιμοποιούνται στην κλινική πράξη;
12. Τι γνωρίζετε για τα φαρμακευτικά φυτά κατά τη Μινωική περίοδο; 13. Τι γνωρίζετε για τη θεά των όφεων και πώς συνδέονται οι όφεις με την αρχαία Ελληνική Ιατρική; 14. Πώς συμπεραίνουμε σήμερα την ιδιαίτερη σημασία που έδιναν στην υγιεινή κατά τη Μινωική περίοδο; 15. Είναι δυνατόν ο Όμηρος να ήταν ιατρός και γιατί υποστηρίζεται η άποψη αυτή; 16. Ποια φαρμακευτικά φυτά αναφέρονται στα Ομηρικά έπη; 17. Ποια από τα παιδιά του Ασκληπιού έλαβαν μέρος στον Τρωικό Πόλεμο ως ιατροί και μαχητές; 18. Τι γνωρίζετε για την οικογένεια του Ασκληπιού και από πού προέρχονται τα ονόματα όλων (και το δικό του); 19. Τι συμβολίζουν η ράβδος και ο όφις που συνοδεύουν τον Ασκληπιό; 20. Ποια είναι τα ιερά ζώα του Ασκληπιού; 21. Τι ήταν τα Ασκληπιεία, ποια η διαδικασία που ακολουθούσε ένας ασθενής για να προετοιμασθεί και να παραμείνει στο χώρο αυτό; 22. Πότε και για πόσο διαδόθηκαν τα Ασκληπιεία και ποια είναι τα πιο γνωστά; 23. Πως επέδρασαν οι Πυθαγόρειοι φιλόσοφοι στην εξέλιξη της ιατρικής; 24. Τι γνωρίζετε για τον Ιπποκράτη; (βασικά βιογραφικά στοιχεία) και ποιοι μύθοι υπάρχουν για τη ζωή του; 25. Ποιες μαρτυρίες δύο μεγάλων φιλοσόφων υπάρχουν για τον Ιπποκράτη; 26. Τι γνωρίζετε για την θεωρία των «τεσσάρων χυμών»; 27. Ποιες μεθόδους κλινικής εξέτασης χρησιμοποιούσε ο Ιπποκράτης; Ποιοι κλινικοί όροι φέρουν το όνομά του; 28. Τι εννοούμε με τον όρο «Ιπποκρατική Συλλογή» και ποιους ιατρικούς κλάδους καλύπτει; 29. Τι είναι οι Ιπποκρατικοί Αφορισμοί; Τι αναφέρει ο πρώτος και τι ο τελευταίος; 30. Ποιες είναι οι απαγορεύσεις του Ιπποκρατικού Όρκου και είναι σε ισχύ σήμερα; 31. Ποιες πραγματείες της Ιπποκρατικής Συλλογής ασχολούνται αποκλειστικά με θέματα ηθικής και δεοντολογίας; 32. Ποια πραγματεία της Ιπποκρατικής Συλλογής αποτελεί το πρώτο σύγγραμμα Οικολογικής Ιατρικής και ποια ασχολείται με την επιληψία και με ποιο τρόπο;
33. Πού και πότε επετράπησαν για πρώτη φορά οι ανατομές και ποιοι ήταν οι ηγεμόνες που συνέβαλαν σε αυτό; 34. Ποιες ήταν οι συνθήκες που συνέβαλαν στην ελευθερία των ανατομών στην Αλεξάνδρεια; 35. Τι γνωρίζετε για το έργο του Ηρόφιλου και του Ερασίστρατου και πως οι ερευνητικές τους παρατηρήσεις συνέβαλαν στην εξέλιξη της ιατρικής; 36. Τι γνωρίζετε για τον Ασκληπιάδη τον Βιθυνό και τις θεραπείες του; 37. Ποιας ιατρικής ειδικότητας θεωρείται θεμελιωτής ο Σωρανός ο Εφέσιος και τι γνωρίζετε για το έργο του; 38. Τι σημαίνει στην φαρμακολογία ο όρος «μιθριδατισμός»; Με ποια έννοια χρησιμοποιείται σήμερα ο όρος αυτός; 39. Τι γνωρίζετε για την θηριακή; 40. Ποια η συμβολή της Ρωμαϊκής Ιατρικής στην εξέλιξη της επιστήμης; 41. Ποια νόσο ονόμασε ο Αρεταίος ο Καππαδόκης και γιατί της έδωσε το όνομα αυτό; 42. Ποιος είναι ο σπουδαιότερος Έλληνας φαρμακολόγος που έζησε στην Αρχαία Ρώμη και γιατί το έργο του έχει ιδιαίτερη αξία ακόμη και σήμερα; 43. Γιατί ο Γαληνός θεωρείται ο σπουδαιότερος ιατρός μετά τον Ιπποκράτη; Τι γνωρίζετε για τη ζωή και το έργο του; 44. Οι απόψεις του Γαληνού επικράτησαν και επηρέασαν την Ιατρική άσκηση και σκέψη για περισσότερο από 1500 χρόνια. Για ποιο λόγο πιστεύετε ότι συνέβη αυτό; 45. Ποια λάθη του Γαληνού στην Ανατομία επέζησαν για 14 αιώνες και ποιος τα διόρθωσε; 46. Ποιες είναι οι θεραπευτικές μέθοδοι του Γαληνού και για πόσους αιώνες επέζησαν; 47. Γιατί θεωρείται ο Γαληνός Πατέρας της Πειραματικής Φυσιολογίας; 48. Αναφέρετε τους διαπρεπέστερους ιατρούς του Βυζαντίου της πρώιμης περιόδου. 49. Ποια η έννοια της φιλανθρωπίας στο Βυζάντιο και τι γνωρίζετε για τα φιλανθρωπικά ιδρύματα της εποχής αυτής; 50. Ποιος είναι ο μεγαλύτερος χειρουργός του Βυζαντίου και ποιο το επίπεδο της χειρουργικής κατά τη Βυζαντινή περίοδο;
51. Αναφέρατε τις κυριότερες διαφορές του Βυζαντινού νοσοκομείου από εκείνο του Δυτικού Μεσαίωνα. 52. Ποιο Βυζαντινό νοσοκομείο είναι πιο διάσημο και αποτελεί πρότυπο οργάνωσης; 53. Ποια είναι, κατά τη γνώμη σας, η συμβολή του Βυζαντινής ιατρικής στην εξέλιξη της επιστήμης; 54. Τι γνωρίζετε για το μοναστήρι του Montecassino και γιατί η μοναστική ιατρική θεωρείται τόσο σημαντική; 55. Ποια ήταν η πρώτη Ιατρική Σχολή που ιδρύθηκε στον Δυτικό Μεσαίωνα και τι γνωρίζετε για το Σαλέρνειο Σύστημα Υγείας; 56. Ποια ήταν τα πρώτα πανεπιστήμια που ιδρύθηκαν στην Ευρώπη; 57. Τι γνωρίζετε για τα πρώτα νοσοκομεία στη Μεσαιωνική Δύση; 58. Ποιες ήταν οι μεγαλύτερες επιδημίες που έπληξαν την ανθρωπότητα κατά τον Μεσαίωνα; Τι γνωρίζετε για τον Μαύρο Θάνατο; 59. Τι σημαίνει ο όρος «καραντίνα»; Για ποιο λόγο πρωτο-χρησιμοποιήθηκε; 60. Τι γνωρίζετε για το ανατομικό έργο του Leonardo da Vinci; 61. Τι γνωρίζετε για τη ζωή του Βεζάλιου; Πώς αντιμετωπίσθηκε από τους συγχρόνους του όταν αναθεώρησε τις ανατομικές απόψεις του Γαληνού; 62. Ποιο είναι το έργο του Βεζάλιου και γιατί θεωρείται καθοριστικό για την εξέλιξη της ιατρικής; 63. Τι γνωρίζετε για τη ζωή και το έργο του Παράκελσου; 64. Τι γνωρίζετε για τη ζωή του Αμβρόσιου Παρέ; 65. Ποιο είναι το έργο του Αμβρόσιου Παρέ και με ποιους τομείς ασχολήθηκε; Σε τι γλώσσα έχει γραφτεί και γιατί; 66. Πότε εμφανίσθηκε η σύφιλη στην Ευρώπη; Από πού προήλθε και πώς ονομάσθηκε αρχικά και κατόπιν οριστικά; 67. Ποιες θεραπευτικές ουσίες χρησιμοποιήθηκαν για την αντιμετώπιση της σύφιλης διαχρονικά; 68. Ποιος τελειοποίησε το μικροσκόπιο, σχεδόν στη μορφή που το γνωρίζουμε σήμερα, και ποιες ήταν οι πρώτες του παρατηρήσεις; 69. Ποιος ανακάλυψε την κυκλοφορία του αίματος; Τι γνωρίζετε για τη ζωή και το έργο του; 70. Τι γνωρίζετε για την αποδοχή από τους συγχρόνους του της θεωρίας του Harvey για την κυκλοφορία του αίματος;
71. Ποιος περιέγραψε την τριχοειδική κυκλοφορία, συμπληρώνοντας τον κρίκο της κυκλοφορίας του αίματος και ποια η συμβολή του μικροσκοπίου σε αυτή την ανακάλυψη; 72.. Ποιες ήταν οι κυριότερες κλινικές περιγραφές του Thomas Sydenham και γιατί θεωρείται ο «Πατέρας της Αγγλικής Ιατρικής»; 73. Ποιος ιατρός θεμελίωσε την Ιατρική της Εργασίας; Τι γνωρίζετε για τη ζωή και το έργο του; 74. Τι γνωρίζετε για τον Hermann Boerhaave και το έργο του; 75. Ποιος εισήγαγε την επίκρουση που χρησιμοποιούμε ακόμη και σήμερα στην κλινική εξέταση; Από τι εμπνεύστηκε τη μέθοδο αυτή; 76. Ποιος είναι ο θεμελιωτής της Παθολογικής Ανατομίας; Τι γνωρίζετε για τη ζωή και το έργο του; 77. Τι γνωρίζετε για τον John Hunter; Τι γνωρίζετε για τον αυτό-πειραματισμό του σχετικά με τα αφροδίσια νοσήματα; 78. Ποιος θεμελίωσε την Ψυχιατρική και γιατί θεωρήθηκε ο σωτήρας των ψυχικά ασθενών; 79. Τι γνωρίζετε για το έργο των Ελλήνων πρωτοπόρων του ευλογιασμού Εμμανουήλ Τιμόνη και Ιάκωβου Πυλαρινού; 80. Πως οδηγήθηκε ο Edward Jenner στην ανακάλυψη του εμβολιασμού εναντίον της ευλογιάς; Κρίνετε σημαντική την συνεισφορά του στην ιατρική; Γνωρίζετε αν το συγκεκριμένο νόσημα υπάρχει ακόμη; 81. Ποιοι είναι οι σπουδαιότεροι εκπρόσωποι της Ανατομοκλινικής Σχολής των Παρισίων; Ποιους ιατρικούς κλάδους θεμελίωσαν; 82. Ποιος ανακάλυψε το στηθοσκόπιο; Ποια ήταν η πηγή έμπνευσής του; 83. Τι γνωρίζετε για τη ζωή και το έργο του Louis Pasteur; Ποιες είναι οι κυριότερες ανακαλύψεις του; 84. Τι είναι τα Ινστιτούτα Pasteur και ποιοι ήταν οι κυριότεροι μαθητές του Louis Pasteur; 85. Τι σημαίνουν τα αρχικά του γνωστού εμβολίου B.C.G.; Για την προφύλαξη ποιου νοσήματος χρησιμοποιείται; 86. Ο Dominique Larrey εκτός από την τραυματολογία, εισήγαγε τα ασθενοφόρα για την μεταφορά των ασθενών αλλά και το σύστημα διαλογής «triage» που χρησιμοποιείται σήμερα στην Επείγουσα Ιατρική. Τι γνωρίζετε για τα παραπάνω;
87. Τι γνωρίζετε για τη ζωή και το έργο του Robert Koch; Ποιους παθογόνους μικροοργανισμούς ανακάλυψε ο Robert Koch; 88. Ποια η συμβολή του Robert Koch στον αγώνα κατά της φυματίωσης; 89. Ποιος ανακάλυψε τις ακτίνες Χ και τι γνωρίζετε για τη ζωή και το έργο του; 90. Ποιος εισήγαγε τα ελαστικά γάντια στο χειρουργείο το 1890;Τι ήταν εκείνο που τον οδήγησε στο να χρησιμοποιήσει πρώτος ελαστικά γάντια; 91. Τι σημαίνει ασηψία και τι αντισηψία; Ποια εισήγαγε ο Joseph Lister και ποια ο Ignaz Semmelweis; 92. Ποιοι είναι οι 4 συντελεστές στην ανακάλυψη της αναισθησίας; Γνωρίζετε ποιος εισήγαγε την αναισθησία με αιθέρα και ποιος με χλωροφόρμιο; 93. Ποια είναι η σπουδαιότερη φυσιογνωμία στην ιστορία της νοσηλευτικής και για ποιο λόγο κρίνεται το έργο της σημαντικό; 94. Ποιος ίδρυσε τον Ερυθρό Σταυρό και ποιοι λόγοι τον οδήγησαν σε αυτή την απόφαση; Ποια η σημερινή προσφορά του Ερυθρού Σταυρού; 95. Ποιος ανακάλυψε τις ομάδες αίματος και τον παράγοντα Rhesus; 96. Τι γνωρίζετε για τον Alexis Carrel και το έργο του στη χειρουργική και τις μεταμοσχεύσεις; 97. Παρά τη σπουδαιότητα του έργου του, ο Carrel κατακρίθηκε για ιδέες περί ευγονικής. Κατά τη γνώμη σας η σημερινή ιατρική, στην προσπάθεια της για το βέλτιστο, εφαρμόζει έστω και ασυνείδητα την «ευγονική»; 98. Ποιος, που και πότε πραγματοποίησε την πρώτη επιτυχή μεταμόσχευση καρδιάς; 99. Ποιος θεωρείται ο θεμελιωτής της Νευροχειρουργικής και τι γνωρίζετε γι αυτόν; 100. Ποιοι είναι οι βασικοί εισηγητές της δομής του DNA; 101. Ποιος ανακάλυψε τον ηλεκτροκαρδιογράφο και ποιος τον ηλεκτρεγκεφαλογράφο; Ποιοι ανακάλυψαν τον αξονικό τομογράφο; 102. Ποιον ιατρικό κλάδο θεμελίωσε το ζεύγος Curie; Τι γνωρίζετε για τη ζωή και το έργο τους; 103. Τι γνωρίζετε για τη ζωή και το έργο του Γεωργίου Παπανικολάου; Ποια ειδικότητα θεμελίωσε; Τι είναι το Pap-Test; Γνωρίζετε εάν χρησιμοποιείται ακόμη; 104. Τι γνωρίζετε για τη ζωή και το έργο του έλληνα νευροφυσιολόγου Γεώργιου Κοτζιά;
105. Ποιοι ήταν οι 4 που συνετέλεσαν στην ανακάλυψη της ινσουλίνης, πότε και πώς; 106. Ποιος ανακάλυψε τις σουλφοναμίδες και ποιος την πενικιλίνη; Αναφέρετε το χρονικό της ανακάλυψης. 107. Ποιος ανακάλυψε τη στρεπτομυκίνη και με την ανακάλυψη αυτή ποια νόσος έπαψε να είναι μάστιγα της ανθρωπότητας; 108. Τι γνωρίζετε για τον Sigmund Freud; Που βασίστηκε η ψυχαναλυτική θεωρία του Sigmund Freud; Ποιοι ψυχιατρικοί όροι που εισήγαγε έχουν ελληνική προέλευση; 109. Ποιοι είναι οι 4 συντελεστές του εμβολίου πολιομυελίτιδας; Ποιους τύπους εμβολίου γνωρίζετε; 110. Τι γνωρίζετε για το έργο των σπουδαίων ελλήνων ιατρών: Αλέξανδρου Μαυροκορδάτου, Αδαμάντιου Κοραή και Ιωάννη Καποδίστρια; 111. Πότε ιδρύθηκε το Πανεπιστήμιο Αθηνών; Πως ονομαζόταν και ποιες σχολές περιελάμβανε; 112. Ποιος ήταν ο πρώτος απόφοιτος και διδάκτορας της Ιατρικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών και τι γνωρίζετε για τη ζωή και το έργο του; Ποια ήταν η πρώτη γυναίκα που γράφτηκε στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου Αθηνών και πως την αντιμετώπισαν οι συμφοιτητές της; Τι γνωρίζετε για τη ζωή και το έργο της; 113. Τι γνωρίζετε για τα φαινόμενα placebo και nocebo; 114. Τι γνωρίζετε για τα βραβεία Nobel; Κάθε πότε δίνονται, πού, γιατί θεσπίσθηκαν και από ποιον; 115. Τι γνωρίζετε για το αντι-εμβολιαστικό κίνημα; Πώς διαδόθηκε και ποια η κατάσταση στην εμβολιαστική παγκόσμια προσπάθεια εκρίζωσης σοβαρών νοσημάτων; 116. Ποια είναι η αρχαία γλώσσα που προμήθευσε βασικές έννοιες στην Ιατρική επιστήμη και γνωρίζετε εάν ανιχνεύονται οι ρίζες σήμερα στην επίσημη ορολογία; Ποια είναι η δεύτερη αρχαία γλώσσα που επίσης προμήθευσε τις δικές της ρίζες στην ιατρική ορολογία; 117. Ποιες σχέσεις ανιχνεύονται μεταξύ της Ελληνικής Μυθολογίας και της σύγχρονης νοσολογίας; Ποια μυθολογικά πρόσωπα έδωσαν ορολογία σε νοσήματα και ανατομικούς όρους;
118. Ποιος ο ρόλος του διαδικτύου στην πληροφόρηση και την παραπληροφόρηση των ασθενών; Ποια αντιμετώπιση χρειάζεται να ακολουθούν οι ιατροί; 119. Ποια διλήμματα θέτει το ιατρικό απόρρητο και πότε ο ιατρός δεν υποχρεούται να το ακολουθήσει; 120. Ισχύει σήμερα η απαγόρευση αμβλώσεων και ευθανασίας και σε ποιες περιπτώσεις μπορεί να αναθεωρηθεί;