ΕΠΙΚΗ ΕΙΟΣ ΛΟΓΟΣ ΕΠΙ ΤΗ ΚΟΙΜΗΣΕΙ ΤΟΥ ΣΕΒΑΣΜΙΩΤΑΤΟΥ ΜΗΤΡΟΠΟΛΙΤΟΥ ΠΡΩΗΝ ΝΕΑΠΟΛΕΩΣ ΚΑΙ ΣΤΑΥΡΟΥΠΟΛΕΩΣ ΚΥΡΟΥ ΙΟΝΥΣΙΟΥ 1 ευτέρα 11 Α γούστου 2008 «ξιώθη πλείονος τ ς παρ Θεο ροπ ς κα γ ρ ποκείµενος τα ς νάγκαις το σώµατος κεραίαν τ ς ψυχ ς τ ν ε γένειαν διετήρησεν» ( ωάννης Χρυσόστοµος). ιονύσιος καλός, πρ τος γγελος τ ς Μητροπόλεως Νεαπόλεως κα Σταυρουπόλεως κεκοίµηται. Πόσο στ λήθεια µοιάζουν ψυχρ ς κα πτωχ ς ο λέξεις ταν χουν ν περιγράψουν µι τέτοια πώλεια; ταν χωρισµ ς γίνεται δίστοµος ροµφαία, πο τ ν πόνο κα τ θλίψη ριοθετε στ σύνορα α το το κόσµου κα τ ς α ωνιότητας; Γέροντας, πίσκοπος, Ποιµενάρχης, πατέρας µας ποβάλλει πλέον τ ν δερµάτινο χιτώνα, συνεχίζοντας τ ταξίδι π τ ζω στ ν ντως ζωή. Σ ν νειρο. ταν σ ν χθές, πο νάµεσά σε πλ θος λαο νέβαινε πρώτη φορ ς πίσκοπος στ θρόνο τ ς Νεάπολης λλ κα στ ν καρδιακ θρόνο το λαο πο το µπιστεύθηκε Θεός. Γόνος ε λογηµένης σύµµειξης γενι ς προσφυγικ ς κα κρητικ ς, ε χε πάντα ποτυπωµένη νεξίτηλα τ ν ε γένεια κα τ ν ρχοντι τ ς νατολ ς κα τ λεβεντι τ ς ε άνδρου Κρήτης. Χαρακτηριστικ πο σ λη του τ ζω τ ν σφράγισαν κα τ ν καναν προσιτό, φιλικό, γαπητό, κόµη κα σ α τ ν πο πρώτη φορ τ ν ντάµωνε. Στ θερµοκήπιο µι ς ε λογηµένης ο κογένειας ναπτύχθηκαν ο ρετ ς πο ντάµωσαν µ τ ν πίστη, τ ν κλόνητη, τ σταθερή, κα π το το τ ν µυστικ γάµο σµιλεύθηκε νας χαρακτήρας πο θέλησε ν πετάξει πι ψηλ π τ φθαρτ κα φήµερα, ποταγµένος µόνο στ µοναδική του γάπη πο ταν Χριστ ς κα κκλησία Του, τ ν ποία µ πιστότητα µελλε ν πηρετήσει. Κα Θε ς πο τάζει νεφρο ς κα καρδίας, φερε τ βήµατά του στ µεγάλο σχολε ο πο κουγε στ νοµα Κίτρους Βαρνάβας, γι ν χαλυβδωθε τ φρόνηµα κα µ φόδια πνευµατικ ν βγε στο ς προµαχ νες ν ς ερο γώνα. Μοναχισµ ς γινόταν τ χωνευτήρι που χρυσ ς µελλε ν λάµψει, ποβάλλοντας προσµίξεις κα λες φθαρτές. Κα ερωσύνη µεγάλος ποταµ ς πο µέσα π τ ν ρο του θ πότιζε τ πνευµατικό του ποίµνιο. τσι πλ κυλο σαν τ χρόνια κάτω π τ ν πρόνοια το Θεο, πο γρυπνα παρακολουθο σε τ ς διαδροµ ς τ ς γάπης, τ ν προσφορ στ θυσιαστήριο κα τ ν νθρωπο. Κα γι α τ «µείζονος ξιώθη τιµ ς».
2 πίσκοπος κα πρ τος Μητροπολίτης τ ς τότε ρτισυστάτου Μητροπόλεως Νεαπόλεως κα Σταυρουπόλεως, πλωνε π τ ς κορυφ ς το λύµπου ς ετ ς τ ς πτέρυγας, πτάµενος πάνω π τ ν πισκοπή του µ ταπείνωση ψοποιό, κα γρυπν ν φυλακ ς νυκτ ς κα µέρας, δ ν διδε ποτ «το ς βλεφάροις του νυσταγµόν». ξερε τι προσευχ ταν δύναµη τ ς πέρβασης τ ν δυσκολι ν, τ ς νέχειας, τ ν συσσωρευµένων προβληµάτων, τ ν νθρωπίνων σχέσεων κα τ ν προστριβ ν. Γι α τ κα π τριάντα λόκληρα χρόνια ζησε σο λίγοι κληρικο τ λειτουργικ ζω τ ς κκλησίας. Κα µαζ µ τ ν προσευχ του πλωσε τ ν γκαλιά του. Μι γκαλι τεράστια, πο -τώρα πι - πειτα π τόσα χρόνια φάνηκε π ς µέσα της χώρεσαν λοι. Γιατί πνευµατική του πατρότητα ταν γνήσια σφραγίδα τ ς ποστολ ς του στ ν κόσµο. Κα τ µέληµά του να κα µοναδικό: νότητα, τ ν ποία διαφύλαξε σ ν κόρη φθαλµο, πετράδι πολύτιµο, τίµητη ξία τ ς κκλησίας πο ο ακοστρόφησε. Σ δύσκολους πολιτικ καιρούς, µ ντονες ντιπαραθέσεις, υτικ Θεσσαλονίκη πρώτη φορ ντίκριζε, γνώριζε κα νακάλυπτε σταδιακ α τ ν πο νωνε το ς νθρώπους, πο καταλάγιαζε τ πάθη, πο φρόντιζε τ ν ε ρήνη ς πρωτογεν ς γαθ κα προ πόθεση παραίτητη, πο πάνω της θ κτιζόταν λο το ργο τ ς κκλησίας. πλ κα θόρυβα, προσευχητικά, µέσα σ πόγειους Ναούς, πο ρχισαν ν κτίζονται γι ν στεγάσουν τ ς προσευχ ς τ ν χριστιαν ν πο πλήθαιναν σταδιακά, σ µι περιοχ ποία περνο σε συχν παρατήρητη π τ κεντρικ µµατα τ ς ξουσίας, ο ρχοντες κα λα ς πέκτησαν πιτέλους σηµε ο ναφορ ς. Χτυπο σαν πι τ ν πόρτα τ ς Μητρόπολης κα ρχισαν δειλ δειλά τα συγκοινωνο ντα δοχε α ν λειτουργο ν ε εργετικ π ρ το λαο. ποχ τ ν δικ ν µας κατακοµβ ν ταν να γεγον ς πο σως µοιό του δ ν γνώρισε κκλησία τ ς λλάδος, καθ ς σ 30 χρόνια χτίσθηκαν 30 ναοί, ν παράλληλα φιλανθρωπία πάλυνε τ φτώχια, ντυνε παιδιά, γόραζε φάρµακα, ργάνωνε συσσίτια. Γι ν χει γάπη πρόσωπο. Πρότυπο ργατικότητας, λειτούργησε ς παράδειγµα µίµησης στο ς ερε ς του, το ς ποίους γάπησε κα π το ς ποίους γαπήθηκε, κα λοι µαζ στ χρόνια πο κύλησαν δούλεψαν σκληρ γι ν ε ναι σήµερα α τ Μητρόπολη ε πρόσωπη παρουσία τ ς κκλησίας. Θεωρ προσωπικό µου χρέος ν καταθέσω δηµόσια α τ τ στιγµ τ πόσο περήφανος ταν Γέροντάς µας γι το ς ερε ς του καθ ς κα γι το ς λα κο ς συνεργάτες πο πλαισίωναν τ ργο τ ν νορι ν. Πόσο καµάρωνε γι το ς ε σεβε ς ρχοντες πο στήριξαν κα στηρίζουν τ ργο τ ς τοπικ ς µας κκλησίας. Πόσο περήφανος ταν γι τ λα τ ς υτικ ς Θεσσαλονίκης.
3 Φιλοµόναχος κα πιστ ς στ ς πατρ ες παραδόσεις, µερίµνησε µ διαίτερη φροντίδα γι το ς δύο πνευµατικο ς πνεύµονες τ ς πισκοπ ς του, τ Μοναστήρια το Χορτιάτη κα τ ς Ε καρπίας, τ κκλησιαστικ Γυµνάσιο κα Λύκειο ς φυτώριο κατάρτισης τ ν νέων κληρικ ν, τ βοήθεια σ λικ γαθά των µπερίστατων δελφ ν λλων Μητροπόλεων κα γειτονικ ν λα ν. λλ κα το καταρτισµο τ ς νεότητας δ ν πελήφθη. Τ α ριο α το το τόπου περνο σε µέσα π τ σήµερα πο κε νος διακόνησε κα δ ν φείσθη κόπων κα δαπαν ν γι τ κλεκτότερο κοµµάτι το ποιµνίου του. Φοβ µαι µήπως παρίθµηση τ ν δραστηριοτήτων τ ν τοµέων ργασίας του δικήσει τ ς πραγµατικ ς διαστάσεις προσφορ ς, πο φθανε στ ρια τ ς θυσίας. µως, λα σα προαναφέρθηκαν θ ταν πλ ς κύµβαλα λαλάζοντα, θεατρικ δρώµενα κα πυροτεχνήµατα πικοινωνίας, ν δ ν π ρχε στ πρόσωπό του ρετ πο κατεξοχ ν τ ν χαρακτήριζε: γάπη. Μι γάπη γνήσια, καθαρή, νεπιτήδευτη, ε αγγελική, ε λικριν ς κα τίµια. Μι γάπη πο κφραζόταν µ χίλιους τρόπους. π τ χαµόγελο, τ ν προθυµία, τ φιλοξενία, τ συγχωρητικότητα, τ ν νοχή, τ ν καταλλαγή, τ συγκατάβαση πο δειχνε, γι ναν κα µόνο σκοπό: «να το ς πάντας κερδίση». Κα ξερε µ µι τέχνη θε κ ν κερδίζει το ς νθρώπους, ν γίνεται γαπητός, ο κε ος κα φίλος µ το ς συνεπισκόπους του, το ς κληρικούς, το ς ρχοντες κα τ λαό, πο τ ν ζο σε στ ν καθηµερινότητά του ς συµπαραστάτη του. µως, ν λα α τ κα σως λλα τόσα λέγοντο τ στιγµ α τή, νιώθω τι θ ε χα λογισθε ς δο λος χρε ος, ν σιωπο σα σχετικ µ τ ν προσωπικ πρ ς µ ε εργεσία το µεγάλου α το νδρός. ξ παλ ν νύχων µ τίµησε µ τ ν πιλογή του ν µ καταστήσει λειτουργό το γίου Θυσιαστηρίου, ν µ περιβάλει µ µπιστοσύνη κα µ γάπη, ν µ προαγάγει µεταξύ των συµπρεσβυτέρων µου σ πρ το συνεργάτη του, ν µοιρασθε µαζ µ τ ν λαχιστότητά µου τ ς γωνίες, το ς προβληµατισµο ς λλ κα τ ε γεν ράµατα, το ς στόχους κα τ ς προσδοκίες του. Μ τ δύναµη τ ς καρδι ς µου κα µέσα π τ ν προσωπικό µου πόνο φωνάζω, διατρανώνω κα δηµόσια µολογ τ ς πρ ς µ ε εργεσίες του. λα σα χω, λλ κα,τι ε µαι, σεβαστέ µου Γέροντα, σ σένα τ φείλω. Γι α τ κα στέρησή σου θ σηµατοδοτε π δ κα πέρα γι µένα µι δύσσεια πο θ χει ς µόνη θάκη τ ς παρακαταθ κες, τ ς συµβουλ ς κα τ ς παραινέσεις σου στ ς δικές µου δεξιότητες. Σηµε ο σχατο µι ς σιωπηλ ς διδασκαλίας θ ε ναι γι µένα κα γι λους µας στάση ζω ς στ ν τελευταία σου δοκιµασία. κε που, χοντας τ ν α σθηση τ ς φθαρτότητας κα τ ς θνητότητας το νθρώπου, φηνες ν φανε βέβαιη σωτερικ πληροφορία τι Θε ς ποτ δ µ ς γκαταλείπει. Γιατί, κόµη κι ταν τ βήµατα το
4 πρόσκλητου πισκέπτη πλησίαζαν, σύ, «σ ν τοιµος π καιρό, σ ν θαρραλέος», τ ν περίµενες. πλάτανος γειρε. Τ ν κορυφ το λύµπου τ ν χτύπησε κεραυνός. Κι κε νος πάντα ρχοντας. Πάντα ξιοπρεπής. Πάντα γλυκύς. «Χριστιαν τ τέλη τ ς ζω ς µ ν, νώδυνα, νεπαίσχυντα, ε ρηνικ» προσευχόσουν πάντα, κα Θε ς δ σο τ στέρησε κι α τό. Καθ ς κκλησία ξεσπο σε σ πανηγυρισµο ς στ θέα τ ς Μεταµόρφωσης, καθ ς νοιγε ρθάνοιχτά τό παράθυρο ν δο µε τ θέα το χαµένου παράδεισου, καθ ς παρακλητικ ντάµωνε τ πρόσωπο τ ς Παναγι ς µας, πο τ ν νάσταση χάριζε ς βεβαιότητα µ τ ν Κοίµησή της, σύ, φο τ πρω κοινώνησες τ χραντα µυστήρια, ς µέτοχος τ ς νάστασης κα κληρονόµος τ ς Βασιλείας το Θεο, ψωνες τ χέρια κετευτικ ν ναπαύσει Θε ς τ κουρασµένο κα γιασµένο π τ ν σθένεια κορµί σου. Κα ε λογώντας, στ ν γκαλι τ ν πνευµατικ ν σου παιδι ν κα τ ν ο κείων, παρέδιδες τ πνε µα σου. Κα τώρα, ς σιωπήσουµε γι λίγο. Στ ν στερν α τ χαιρετισµ θέλω ν σκύψω στ σωρό σου, ν σ φουγκραστ γι τελευταία φορά. Θαρρ π ς σ κούω ν µονολογε ς το ς στίχους το ποιητ : ν ε ναι καιρ ς γι λύπη, δελφοί µου. ταν δ θ µαι πι κοντά σας Ν ρχεσθε πάντα στ ν τάφο µου κα ν µο φέρνετε λες τ ς λύπες σας, λο το µόχθο κα τ συντριβή σας. Θ ναι γι µένα τ ραιότερα λουλούδια. Κα ν µιλ τε θέλω, ν µο µιλ τε. Σ ν µαι ζωντανός. Γιατί γι σ ς θ ε µαι πάντα ζωντανός. Κι µε ς, γαπηµένε µου Γέροντα, καθ ς διαβαίνεις τ ν χέροντα µι ς λλης βιοτ ς, θ σο πο µε ψυθιριστ στ α τί, γι ν µ ν ταράξουµε τ λειτουργία τ ν γγέλων: Πάρε µαζί σου γι συντροφι µυρτι κα πικροδάφνη, πάρε τ βάσανα κα το ς καηµο ς το λαο, πο µ πιστότητα γνήσιου ποιµένα πηρέτησες, κα κάν τ προσευχ στ ν πουράνιο θρόνο. ν σ ποχωριζόµαστε, γιατί κα ν θέλουµε δ ν µπορο µε. Μόνο καλ κατευόδιό σο ε χόµαστε, ιονύσιε, πατέρα κα ποιµενάρχη. θελες πάντα νάµεσα στ ν πλ λαό µας ν ζε ς. Γνώριζες καλ τι µοναξι ε ναι κόλασή µας κα παράδεισος ε ναι κοινωνία τ ν προσώπων. Βίωνες τ Βασιλεία το Θεο στ Θεία Λειτουργία. Γι α τ κα µε ς, στ θεµέλια α το του Καθεδρικο Ναο
5 το Τιµίου Προδρόµου, πο φρόντισες ν κτίσεις µ τ λαό µας, ς γκωνάρι, ς πρ το θεµέλιο λίθο, ς πρ το γγελο κα φύλακα σ τοποθετο µε, γι ν γναντεύεις π δ ψηλ τ ν ερά µας Μητρόπολη, γι ν ε λογε ς τ ν ε σεβ λαό µας, γι ν γαπ ς κα ν προσεύχεσαι στ θρόνο το Θεο γι τ πνευµατικά σου παιδιά. «Κύκλω τ ς τραπέζης σου, ς στελέχη βλέπων τ κγονά σου, χα ρε ε φραίνου, προσάγων τα τα, τ Χριστ Ποιµενάρχα». Καλ ντάµωση στ Βασιλεία το Θεο µας.