EYΡΩΠΑΪΚΟ ΚΟΙΝΟΒΟΥΛΙΟ 2004 ««««««««««««2009 Προσωρινή Επιτροπή για τις πολιτικές προκλήσεις και τα δημοσιονομικά μέσα της διευρυμένης Ένωσης 2007-2013 Δημοσιονομικές Προοπτικές 2007-2013 28.1.2005 ΕΓΓΡΑΦΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Αριθ. 13 σχετικά με την προενταξιακή βοήθεια και την ευρωπαϊκή γειτονία Προσωρινή επιτροπή για τις πολιτικές προκλήσεις και τα δημοσιονομικά μέσα της διευρυμένης Ένωσης 2007-2013 Εισηγητής: Reimer Böge DT\554584.doc PE 349.887v02-00
ΕΙΣΑΓΩΓΗ TΟ ΝΕΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4 1 1. Η νομοθετική πρόταση και τα λοιπά στοιχεία που αποτελούν το αντικείμενο του παρόντος εγγράφου εργασίας εντάσσονται στο πλαίσιο της ριζικής αναδιάρθρωσης της νομοθεσίας περί εξωτερικών δράσεων. Η τρέχουσα κατάσταση είναι ιδιαίτερα πολύπλοκη, πράγμα που οφείλεται στην ad hoc ανάπτυξη, με ανεπαρκή οργανωτική δομή, πολλαπλών μέσων με εντελώς διαφορετικό γεωγραφικό και θεματικό πεδίο εφαρμογής και διαφορετική χρηματοδότηση. Η Επιτροπή προτείνει δραστική απλούστευση, στόχος της οποίας θα είναι να χρησιμοποιηθούν στο πλαίσιο των επόμενων δημοσιονομικών προοπτικών και μετά από αυτές έξι μόνον μέσα, τρία από τα οποία είναι γεωγραφικά και τρία θεματικά. Από αυτά, τα δύο υφίστανται ήδη και παραμένουν αμετάβλητα. Οι προτάσεις για τα νέα μέσα δημοσιεύτηκαν στις 29 Σεπτεμβρίου 2004. Η νέα δομή βασίζεται σε έξι μέσα 2. Tα έξι μέσα που προτείνει η Επιτροπή ως νομικές βάσεις για τη χορήγηση κονδυλίων από το Κεφάλαιο 4 (Εξωτερικές Δράσεις) είναι τα ακόλουθα: 1) Γεωγραφικά μέσα 3. Η νέα δομή που προτείνει η Επιτροπή για τα γεωγραφικά μέσα περιγράφεται ως "ομόκεντροι κύκλοι" δεδομένου ότι υπάρχουν διαφορετικά μέσα για διάφορες περιοχές λιγότερο ή περισσότερο κοντινές στην ΕΕ. i) Μέσο Προενταξιακής Βοήθειας (IPA) 4. Tο IPA είναι ένα νέο μέσο που προτείνεται για την αντικατάσταση των τρεχόντων προενταξιακών προγραμμάτων στόχος των οποίων είναι να καλύπτουν τη χορήγηση κονδυλίων προς αναγνωρισμένες υποψήφιες χώρες καθώς και προς δυνητικές υποψήφιες χώρες, τις αποκαλούμενες "προ-υποψήφιες". ii) Ευρωπαϊκό Μέσο Γειτονίας και Εταιρικής Σχέσης (ENPI) 5. Tο ENPI είναι ένα νέο μέσο, στόχος του οποίου είναι να επιτρέψει στην Κοινότητα να αναλάβει μια πραγματική δέσμευση προς τις όμορες και άλλες γειτονικές χώρες. Αντικαθιστά το MEDA και το μεγαλύτερο μέρος του TACIS και περιλαμβάνει το στοιχείο της "διασυνοριακής συνεργασίας" το οποίο προηγουμένως εχρηματοδοτείτο και από το Interreg. iii) Μέσο Αναπτυξιακής και Οικονομικής Συνεργασίας (DCECI) 6. Tο DCECI είναι ένα νέο μέσο στόχος του οποίου είναι να παράσχει νομική βάση για χορήγηση κονδυλίων σε μέρη του κόσμου που δεν καλύπτονται από προγράμματα στο 1 Η εισαγωγή αυτή περιλαμβάνεται και στα υπόλοιπα Έγγραφα Εργασίας που αφορούν το Κεφάλαιο 4. PE 349.887v02-00 2/17 DT\554584.doc
πλαίσιο του IPA και του ENPI. Αντικαθιστά τον κανονισμό για την Ασία και τη Λατινική Αμερική, καθώς και μια σειρά μικρότερων γεωγραφικών και θεματικών κανονισμών, ενώ επίσης καλύπτει και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάπτυξης, το οποίο η Επιτροπή προτίθεται να ενσωματώσει στον προϋπολογισμό από το 2008 και εξής. 2) Θεματικά μέσα 7. Τα θεματικά μέσα που προτείνονται για τις επόμενες δημοσιονομικές προοπτικές πρόκειται να χρησιμοποιούνται μόνον σε έκτακτες περιστάσεις, όταν απαιτείται δράση που δεν μπορεί να προγραμματιστεί στο πλαίσιο των γεωγραφικών μέσων. Συνεπώς, δεν αντιστοιχούν σε θεματικά μέσα υπό την έννοια των τρεχουσών δημοσιονομικών προοπτικών, τα οποία αφορούν συγκεκριμένους τομείς δραστηριότητας (π.χ. ανθρώπινα δικαιώματα). Τα νέα "θεματικά" μέσα έχουν μάλλον ως στόχο να επιτρέψουν διαφορετικό προγραμματισμό και τρόπους παροχής βοήθειας. i) Μέσο Σταθερότητας 8. Στόχος του νέου αυτού μέσου είναι να ανταποκρίνεται σε κρίσεις και απειλές σχετικές με την ασφάλεια, καθώς και να αντιμετωπίζει ζητήματα πυρηνικής ασφάλειας. Οι δραστηριότητες αυτές θα αποτελούν συνέχεια του Μηχανισμού Ταχείας Αντίδρασης, της Διευκόλυνσης για την Ειρήνη στην Αφρική και της Ευρωπαϊκής Πρωτοβουλίας για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα και τη Δημοκρατία, ενώ το μέσο προσφέρει επίσης τη δυνατότητα ανάληψης δράσης σε νέους τομείς. ii) Μέσο ανθρωπιστικής βοήθειας 9. Tο ισχύον μέσο ανθρωπιστικής βοήθειας παραμένει αμετάβλητο στο πλαίσιο της νέας δομής που προτείνεται για εξωτερικές δράσεις. iii) Μακροχρηματοδοτική βοήθεια 10. Δεν υπάρχει ένα συγκεκριμένο μέσο μακροχρηματοδοτικής βοήθειας, αλλά το Συμβούλιο λαμβάνει αποφάσεις ad hoc για τη δημιουργία των απαιτουμένων προγραμμάτων. Η Επιτροπή είναι της άποψης ότι το σύστημα αυτό δεν χρειάζεται να τροποποιηθεί. 3) Πρόσθετα στοιχεία 11. Εκτός από την παροχή πόρων για τα προαναφερθέντα μέσα, προτείνεται στο πλαίσιο των επόμενων δημοσιονομικών προοπτικών να υπαχθεί στο Κεφάλαιο 4 και η Κοινή Εξωτερική Πολιτική και Πολιτική Ασφάλειας (ΚΕΠΠΑ), καθώς και δύο μέσα του τρέχοντος κεφαλαίου 6: το αποθεματικό βοήθειας έκτακτης ανάγκης και οι εγγυήσεις δανείων. Επίσης, θα συνεχίσουν να καλύπτονται από συγκεκριμένες νομικές βάσεις ορισμένες μικρές δαπάνες, και ιδίως διεθνείς συμφωνίες ή δαπάνες που απορρέουν από ειδικές εξουσίες τις οποίες παρέχει η Συνθήκη ή αποτελούν θεσμικές προνομίες της Επιτροπής. DT\554584.doc 3/17 PE 349.887v02-00
Εγγραφή του Ευρωπαϊκού Ταμείου Ανάπτυξης στον προϋπολογισμό 12. Οι προτάσεις της Επιτροπής για το Κεφάλαιο 4 προϋποθέτουν ότι το Ευρωπαϊκό Ταμείο Ανάπτυξης (ΕΤΑ) θα ενσωματωθεί στον κοινοτικό προϋπολογισμό. Στην πραγματικότητα, κάτι τέτοιο είναι μάλλον απίθανο να συμβεί, διότι προϋποθέτει ομοφωνία στο Συμβούλιο, η οποία ελάχιστες πιθανότητες υπάρχουν να επιτευχθεί. Αν το ΕΚΤ δεν ενσωματωθεί στον κοινοτικό προϋπολογισμό, είναι απαραίτητο να εξεταστούν πιθανές εναλλακτικές λύσεις για τα κονδύλια που προβλέπονται σήμερα για το ΕΚΤ. 13. Μπορεί να υποστηριχθεί ότι τα κονδύλια, ή μέρος αυτών, μπορούν να διαγραφούν ολοσχερώς από τον κοινοτικό προϋπολογισμό και συνεπώς να μην περιληφθούν στις επόμενες δημοσιονομικές προοπτικές. Εντούτοις, αν παραμείνουν, στο σύνολό τους ή εν μέρει, στον προϋπολογισμό, θα πρέπει να ληφθούν αποφάσεις σχετικά με το πού θα πρέπει να διατεθούν σε άλλα μέσα του Κεφαλαίου 4 ή σε άλλα Κεφάλαια. Ποσοστό του προϋπολογισμού που διατίθεται στο Κεφάλαιο 4 14. Στους πίνακες που ακολουθούν παρατίθεται σύγκριση του ποσοστού του κοινοτικού προϋπολογισμού που διατίθεται για εξωτερικές δράσεις στο πλαίσιο των τρεχουσών δημοσιονομικών προοπτικών και της πρότασης για τις επόμενες δημοσιονομικές προοπτικές. Για τις τρέχουσες δημοσιονομικές προοπτικές, περιλαμβάνεται στο ποσοστό το Κεφάλαιο 7 (προενταξιακή στρατηγική), δεδομένου ότι, για τις επόμενες δημοσιονομικές προοπτικές, οι δραστηριότητές του προτείνεται να περιληφθούν στο νέο Κεφάλαιο 4. 15. Οι ακόλουθοι πίνακες δεν είναι ευθέως συγκρίσιμοι, δεδομένου ότι δεν μπορούν να διαφορισθούν τα ποσά των διοικητικών δαπανών. Δημοσιονομικές Προοπτικές 2000-2006 Κεφάλαια 4 και 7 ως ποσοστό επί του προϋπολογισμού (εκατ. τιμές 2004) Πιστώσεις για το Κεφάλαιο 4 1 Πιστώσεις για το Κεφάλαιο 7 2 (Πηγή: Απόφαση 2003/430/ΕΚ) 2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 Σύνολο 2000-2006 4627 4735 4873 4972 5082 5093 5104 34486 3174 3240 3328 3386 3455 3455 3455 23493 1 Τα ποσά για την περίοδο 2000-2004 είναι εκπεφρασμένα σε τρέχουσες τιμές και για την περίοδο 2005-2006 σε τιμές 2004 2 Περιλαμβάνει και το ΕΚΤ ούτως ώστε να είναι δυνατή η σύγκριση. PE 349.887v02-00 4/17 DT\554584.doc
% του συνολικού προϋπολογι σμού (4+7) 8,3% 8,2% 8,1% 8,2% 7,4% 7,3% 7,2% 7,8% (Δεν περιλαμβάνονται οι διοικητικές δαπάνες) Πρόταση για τις Δημοσιονομικές Προοπτικές 2007-2013 - Κεφάλαιο 4 ως ποσοστό επί του προϋπολογισμού (εκατ. τιμές 2004) (Πηγή: COM (2004) 498 τελικό) 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Πιστώσεις 11,2802 12,115 12,885 13,720 14,495 15,115 15,740 για το Κεφάλαιο 4 % του συνολικού προϋπολογι σμού 8.4% 8.7% 9% 9.4% 9.7% 9.8% 9.9% (περιλαμβάνονται οι διοικητικές δαπάνες) ΜΕΡΟΣ A : ΠΡΟΕΝΤΑΞΙΑΚΟ ΜΕΣΟ 1) Ανάλυση της νέας πρότασης i) Προγράμματα που θα αντικατασταθούν 16. Ανάλυση των κύριων υπαρχόντων ευρωπαϊκών προγραμμάτων που πρόκειται να αντικατασταθούν από το προτεινόμενο IPA παρατίθεται στο Παράρτημα του παρόντος εγγράφου εργασίας. Εντούτοις, το IPA χαρακτηρίζεται από ένα πλαίσιο και μια σειρά απαιτήσεων που διαφέρουν ριζικά από το πλαίσιο και τις απαιτήσεις που επηρέασαν την πρόσφατη εξέλιξη πολλών από τα προγράμματα που αντικαθιστά. Αυτό οφείλεται σε συνεχείς αλλαγές των ομάδων χωρών στις οποίες απευθύνεται το πρόγραμμα κατόπιν των διαδοχικών διευρύνσεων και των νέων Ευρωπαϊκών Εταιρικών Σχέσεων και Εταιρικών Σχέσεων Προσχώρησης. 17. Από τους κανονισμούς που αντικαθίστανται, ο κανονισμός PHARE, ο κανονισμός για τη διασυνοριακή συνεργασία και ο κανονισμός για το συντονισμό, καθώς και ο κανονισμός για την Τουρκία δεν προβλέπουν ποσά δημοσιονομικής αναφοράς και ημερομηνίες λήξης ισχύος. Οι κανονισμοί ISPA και SAPARD δεν προβλέπουν ποσά δημοσιονομικής αναφοράς και ημερομηνίες λήξης ισχύος, αλλά διευκρινίζουν ότι η χρηματοδότηση πρέπει να διατεθεί για την περίοδο 2000-2006 επί τη βάσει ετήσιων χορηγήσεων από τον προϋπολογισμό. Ο κανονισμός για την Κύπρο και τη Μάλτα προβλέπει ποσό δημοσιονομικής αναφοράς 95 εκατ. έως το 2004, ενώ ο κανονισμός CARDS προβλέπει 4650 εκατ. μέχρι τη λήξη ισχύος του στα τέλη του 2006, αλλά οι κανονισμοί αυτοί δεν θεσπίστηκαν με τη διαδικασία συναπόφασης και τα ποσά τροποποιήθηκαν κατόπιν πολιτικής συμφωνίας από την αρμόδια για τον προϋπολογισμό αρχή. DT\554584.doc 5/17 PE 349.887v02-00
18. Από τους θεματικούς κανονισμούς οι μελλοντικές δράσεις των οποίων θα καλύπτονται εν μέρει από το ENPI, πολλοί λήγουν στα τέλη του 2006. Μία από τις εξαιρέσεις είναι το πρόγραμμα AENEAS για τη χρηματοδοτική και τεχνική βοήθεια προς τρίτες χώρες στους τομείς της μετανάστευσης και του ασύλου, ένα τέταρτο του οποίου περιλαμβάνεται στο IPA: η διάρκεια του προγράμματος αυτού είναι από το 2004 έως το 2008. ii) Δημοσιονομικές διατάξεις 19. Σύμφωνα με την πρόταση, δεν προβλέπεται ημερομηνία λήξης ισχύος του κανονισμού, δεδομένου ότι η διάρκειά του προβλέπεται να είναι αόριστη. Εντούτοις, το δημοσιονομικό πλαίσιο δίδεται για την περίοδο 2007-2013 (EΕ27). 20. Ο δημοσιονομικός προγραμματισμός της Επιτροπής εμφανίζει μεγάλη μείωση (49%) το 2007, έτος κατά το οποίο προβλέπεται ότι θα προσχωρήσουν στην Κοινότητα η Ρουμανία και η Βουλγαρία. Στη συνέχεια, ο ρυθμός αύξησης είναι άνισος, αντικατοπτρίζοντας τα διάφορα πιθανά σενάρια όσον αφορά το χρόνο κατά τον οποίο οι διάφορες χώρες προβλέπεται να περάσουν από το καθεστώς προ-υποψηφίων στο καθεστώς υποψηφίων χωρών ή να προσχωρήσουν στην Κοινότητα. Για το σημείο αυτό, μπορούν να ζητηθούν περαιτέρω διευκρινίσεις από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή. PE 349.887v02-00 6/17 DT\554584.doc
Προτεινόμενα κονδύλια για το IPA (Ποσά που προκύπτουν από προτάσεις που ενέκρινε η Επιτροπή στις 29.9.2004 σε εκατ. τιμές 2004, μη συμπεριλαμβανομένων διοικητικών δαπανών) 1 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Σύνο λο Συνολική 2720 1400 1570 1636 1828 2021 2080 2135 12919 χρηματοδότηση % ετήσιας αύξησης - 49% 12% 4,2% 12% 11% 2,9% 2,6% 7,5% 2 Συνολική ετήσια 170 236 428 621 680 735 αύξηση 3 Κατά την ίδια περίοδο, το ΙΡΑ λαμβάνει συνολικό το 13,5% του Κεφαλαίου 4. Κονδύλια του IPA ως ποσοστό του Κεφαλαίου 4 (μέσος όρος) (Ποσά που προκύπτουν από προτάσεις που ενέκρινε η Επιτροπή στις 29.9.2004 σε εκατ. τιμές 2004, μη συμπεριλαμβανομένων διοικητικών δαπανών) 4 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Σύνο λο % Κεφαλαίου 4 12,4% 13% 12,7% 13,3% 14,3% 14,3% 14,2% 13,5% (μέσος όρος) 21. Από την πρόταση δεν καθίστανται σαφή τα επίπεδα χρηματοδότησης ανά χώρα, περιφέρεια, στόχο ή συνιστώσα. Μένει να δούμε αν η δομή του προϋπολογισμού που προτείνει η Επιτροπή για το 2007 θα διευκρινίζεται κάποιο από αυτά τα στοιχεία, ή αν το Κοινοβούλιο θα πρέπει να εισαγάγει τις απαραίτητες αλλαγές σε κεφάλαια ή γραμμές του προϋπολογισμού. Σχετικά, θα πρέπει να σημειωθεί ότι η τάση τα τελευταία χρόνια είναι να προσπαθεί η Επιτροπή να μειώσει τον αριθμό των γραμμών του προϋπολογισμού για εξωτερικές δράσεις, πράγμα που δεν διευκολύνει τη διαφάνεια ή τον ex-ante έλεγχο του Κοινοβουλίου. Εντούτοις, το Κοινοβούλιο ουδέποτε θεώρησε ότι δεσμεύεται από την εσωτερική δομή της Επιτροπής, η οποία αντικατοπτρίζεται στην βάσει δραστηριοτήτων δομή του προϋπολογισμού και μπορεί άριστα να προβλέψει περισσότερα του ενός κονδύλια του προϋπολογισμού με την ίδια νομική βάση. 22. Εντούτοις, σύμφωνα με τη Νομοθετική Δημοσιονομική Δήλωση, αφής στιγμής οι χώρες των Δυτικών Βαλκανίων καταστούν υποψήφιες χώρες, προτείνεται να λαμβάνουν κατά κεφαλήν χρηματοδότηση ύψους ανάλογου με αυτό που προβλέπεται στις τρέχουσες 1 Δελτίο αριθ. 19 Αναθ 2 της 20 ης Οκτωβρίου 2004 2 Παρατίθεται η μέση αύξηση για την περίοδο 2008-2013 προκειμένου να αποφευχθεί η στρεβλωτική επίπτωση της προσχώρησης της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας 3 Παρατίθενται τα ποσά αύξησης από το 2007 και εξής προκειμένου να αποφευχθεί η στρεβλωτική επίπτωση της προσχώρησης της Βουλγαρίας και της Ρουμανίας. 4 Δελτίο αριθ. 19 Αναθ 2 της 20 ης Οκτωβρίου 2004 DT\554584.doc PE 349.887v02-00
δημοσιονομικές προοπτικές για τις 10 υποψήφιες χώρες της Κεντρικής και Ανατολικής Ευρώπης. Η μεταχείριση της Τουρκίας είναι διαφορετική, δεδομένου ότι πρέπει να ληφθεί υπόψη το μέγεθος και η ικανότητα απορρόφησης της χώρας. Έτσι, προτείνεται σταδιακή αύξηση για την περίοδο 2007/2013 μέχρις ότου φθάσει στο επίπεδο των Δυτικών Βαλκανίων. iii) Νομική βάση και διαδικασία 23. Η πρόταση IPA βασίζεται στο άρθρο 181(α) ΣΕΚ το οποίο προβλέπει έγκριση με τη διαδικασία διαβούλευσης. Η εξήγηση της Επιτροπής είναι ότι, παρόλο που ορισμένες από τις δικαιούχους χώρες υπάγονται στην κατηγορία των 'αναπτυσσομένων χωρών', δεν είναι σκόπιμο να χρησιμοποιηθεί ως νομική βάση του μέσου το άρθρο της συνθήκης για την ανάπτυξη (άρθρο 179), διότι ο στόχος του μέσου δεν είναι η ανάπτυξη, αυτή καθεαυτή, αλλά η προετοιμασία των χωρών για την προσχώρηση. Από την εισαγωγή του στη Συνθήκη κατόπιν της Συνθήκης της Νίκαιας, το άρθρο 181 (α) χρησιμοποιήθηκε για άλλα μέσα που αφορούσαν προενταξιακή βοήθεια στο παρελθόν. iv) Γενικός στόχος και γεωγραφικό πεδίο εφαρμογής 24. Στόχος του IPA είναι να στηρίξει την προοδευτική ευθυγράμμιση των δικαιούχων χωρών με τα πρότυπα και τις πολιτικές της ΕΕ ενόψει της προσχώρησης. 25. Οι δικαιούχοι χώρες διαιρούνται σε δύο ομάδες: Στον κατάλογο "υποψηφίων χωρών" του Παραρτήματος Ι, που περιλαμβάνει την Αλβανία, τη Βοσνία-Ερζεγοβίνη, τη Σερβία και το Μαυροβούνιο και την πρώην Γιουγκοσλαβική Δημοκρατία της Μακεδονίας Στον κατάλογο "προ-υποψηφίων" του Παραρτήματος ΙΙ που περιλαμβάνει την Κροατία και την Τουρκία Προβλέπεται απλουστευμένη διαδικασία τροποποίησης του κανονισμού όταν οι χώρες περνούν από το Παράρτημα Ι στο Παράρτημα ΙΙ. 26. Θα πρέπει να επισημανθεί ότι, στο πλαίσιο της διαδικασίας αναθεώρησης των τρεχουσών δημοσιονομικών προοπτικών ενόψει της διεύρυνσης, το Κοινοβούλιο τροποποίησε τον ορισμό του Κεφαλαίου 7 από "Προένταξη" στον ευρύτερο όρο "Προενταξιακή Στρατηγική" 1. Εφόσον οι προ-υποψήφιες χώρες καλύπτονται από την πρόταση IPA, μπορεί να εξεταστεί το ενδεχόμενο ανάλογης τροποποίησης του ορισμού και για το εν λόγω μέσο. 27. Λεπτομέρειες για το πεδίο εφαρμογής και τον τύπο προγραμμάτων που πρόκειται να λάβουν στήριξη στο πλαίσιο της πρότασης ΙΡΑ παρατίθενται στο Τεχνικό Δελτίο που επισυνάπτεται στο παρόν Έγγραφο Εργασίας. 1 Έκθεση Colom i Naval, άρθρο 4 PE 349.887v02-00 8/17 DT\554584.doc
v) Eυρωπαϊκή προστιθέμενη αξία 28. Η ανάγκη ανάληψης δράσης σε επίπεδο ΕΕ για τη διευκόλυνση της εισδοχής στην Ένωση χωρών που έχουν το καθεστώς της υποψήφιας ή θεωρούνται δυνητικές υποψήφιες είναι προφανής. Για τις υποψήφιες χώρες, τα προγράμματα της ΕΕ είναι απαραίτητα, όπως και κατά το παρελθόν, για την προετοιμασία των δικαιούχων για την πλήρη υλοποίηση του κοινοτικού κεκτημένου. Εφόσον τα προγράμματα θα επικεντρώνονται κυρίως στην προετοιμασία για την υλοποίηση της κοινοτικής εσωτερικής πολιτικής και προγραμμάτων μετά την προσχώρηση, σαφώς είναι σκόπιμο να αναληφθεί δράση σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Για τις προ-υποψήφιες χώρες, στόχος της βοήθειας θα είναι να πλησιάσουν σταδιακά το καθεστώς υποψήφιας χώρας με επικέντρωση στη θεσμική οικοδόμηση, και ιδίως στην ενίσχυση των πολιτικών κριτηρίων της Κοπεγχάγης και στην επιλεκτική προώθηση ορισμένων ευθυγραμμίσεων με το κοινοτικό κεκτημένο σε τομείς αμοιβαίου ενδιαφέροντος. Δεδομένου ότι και αυτός ο στόχος συνδέεται στενά με τις πολιτικές της ΕΕ, απαιτείται και εδώ δράση σε ευρωπαϊκό επίπεδο. 2) Υλοποίηση 29. Δεδομένου ότι η πρόταση αφορά την αντικατάσταση υπαρχόντων προγραμμάτων με νέες πρωτοβουλίες παρόμοιες με αυτές που έχουν αναληφθεί στο παρελθόν με διάφορες χώρες, η τυχόν εξέταση της προηγούμενης υλοποίησης δεν μπορεί παρά να είναι ενδεικτική. Λεπτομερή στοιχεία παρατίθενται στο Τεχνικό Δελτίο που επισυνάπτεται στο παρόν έγγραφο εργασίας. 30. Tο Ελεγκτικό Συνέδριο εξέδωσε τέσσερις ειδικές εκθέσεις για την προενταξιακή βοήθεια το 2003 και το 2004 1, οι οποίες αφορούσαν όλες χώρες οι οποίες προσχώρησαν έκτοτε στην Κοινότητα ή αναμένεται να προσχωρήσουν πριν την έναρξη της περιόδου των επόμενων Δημοσιονομικών Προοπτικών. Εντούτοις, δύο από τις εκθέσεις αφορούν δραστηριότητες που προτείνεται να υλοποιηθούν στο πλαίσιο του IPA και συνεπώς ενδέχεται να είναι χρήσιμες. Οι εκθέσεις που αφορούν την αδελφοποίηση υπηρεσιών και τα περιβαλλοντικά σχέδια είναι λιγότερο χρήσιμες, δεδομένου ότι η πρόταση IPA δεν αναφέρει κάτι σχετικά με αυτές τις δραστηριότητες, παρόλο που δεν μπορούν να αποκλειστούν από τη γενική φύση της πρότασης. 1 Ειδική Έκθεση αριθ. 5/2004 σχετικά με την υποστήριξη που παρέχει το πρόγραμμα Phare στο πλαίσιο της προετοιμασίας των υποψηφίων χωρών σχετικά με τη διαχείριση των διαρθρωτικών ταμείων Ειδική Έκθεση αριθ. 2/ 2004 σχετικά με τις προενταξιακές ενισχύσεις Εξέταση της χρηστής διαχείρισης του Sapard Ειδική Έκθεση αριθ. 6/2003 σχετικά με την αδελφοποίηση υπηρεσιών (Twinning) ως το κύριο μέσο στήριξης της θεσμικής ενίσχυσης στις υποψήφιες προς ένταξη χώρες Ειδική Έκθεση αριθ. 5/2003 σχετικά με τη χρηματοδότηση περιβαλλοντικών σχεδίων στις υποψήφιες χώρες στο πλαίσιο των μέσων PHARE και ISPA DT\554584.doc 9/17 PE 349.887v02-00
31. Η ειδική έκθεση 2/2004 για το SAPARD επεσήμανε ότι κατά τα πρώτα τέσσερα χρόνια υλοποίησης, καταβλήθηκε μόνον το 14,8% του διαθέσιμου προϋπολογισμού. Η εμπλοκή οφείλεται εν μέρει σε ανεπαρκή αρχικό σχεδιασμό εκ μέρους της Επιτροπής, αλλά και στις εξαιρετικά χρονοβόρες διοικητικές διαδικασίας. Περαιτέρω προβλήματα αφορούσαν την έλλειψη πόρων των δυνητικών δικαιούχων και τις δυσκολίες που αντιμετώπιζαν για την εξεύρεση πιστώσεων. Στο πλαίσιο του IPA, οι διαδικασίες υλοποίησης καθορίζονται από την Επιτροπή και αφήνονται ανοικτές όλες οι μορφές χρηματοδότησης. Συνεπώς, δεν υπάρχει κάποια ένδειξη για το πώς μπορούν να αποφευχθούν μελλοντικά τα προβλήματα που επεσήμανε το Ελεγκτικό Συνέδριο. 32. Η ειδική έκθεση 5/2004 επικεντρώθηκε στη στήριξη που παρέχει το PHARE για την προετοιμασία των υποψηφίων χωρών για τη διαχείριση των Διαρθρωτικών Ταμείων και συνεπώς αφορά άμεσα δραστηριότητες που προτείνονται στο πλαίσιο του IPA. Η κύρια ανησυχία που εξέφρασε το Ελεγκτικό Συνέδριο ήταν ότι, στο πλαίσιο του PHARE, δεν προεβλέπετο σαφής στρατηγική για την προετοιμασία των υποψηφίων χωρών για τη διαχείριση των Διαρθρωτικών Ταμείων και ιδίως ότι δεν είχε δημιουργηθεί κάποιο προενταξιακό μέσο που να ακολουθεί το υπόδειγμα του ΕΤΠΑ και του ΕΚΤ. Η πρόταση IPA φαίνεται να ανταποκρίνεται άμεσα σε αυτή την επίκριση, εφόσον οι Συνιστώσες III και IV στοχεύουν σε αυτούς τους συγκεκριμένους τομείς. Μια ακόμα παρατήρηση που εκφράστηκε με την Ειδική Έκθεση 5/2004 ήταν ότι η αποτελεσματικότητα των σχεδίων θεσμικής οικοδόμησης στο πλαίσιο της προετοιμασίας για το ΕΤΠΑ και το ΕΚΤ συχνά περιοριζόταν λόγω των μεταβολών των υπουργικών αρμοδιοτήτων στις υποψήφιες χώρες. Δεν υπάρχει κάποια ένδειξη για το αν αναμένονται ανάλογα προβλήματα με τις νέες υποψήφιες χώρες και για το πώς μπορούν να αντιμετωπιστούν. ΜΕΡΟΣ B : ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΜΕΣΟ ΓΕΙΤΟΝΙΑΣ ΚΑΙ ΕΤΑΙΡΙΚΗΣ ΣΧΕΣΗΣ 1) Ανάλυση της νέας πρότασης i) Προγράμματα που θα αντικατασταθούν. 33. Ανάλυση των κυριότερων υπαρχόντων ευρωπαϊκών προγραμμάτων που παρέχουν βοήθεια στις χώρες τις οποίες καλύπτει το προτεινόμενο EΝΡI παρατίθεται στο Παράρτημα του παρόντος εγγράφου εργασίας. Οι κανονισμοί MEDA και TACIS δεν προβλέπουν ημερομηνία λήξης της ισχύος τους. Παρόλο που τα χρηματοδοτικά τους πλαίσια καλύπτουν την περίοδο 2000-2006, εντούτοις δεν είναι δεσμευτικά, δεδομένου ότι οι κανονισμοί δεν εγκρίθηκαν με τη διαδικασία συναπόφασης και το επίπεδο των αναλήψεων υπερβαίνει τα ποσά που αναφέρονται στους κανονισμούς. Από τους θεματικούς κανονισμούς των οποίων οι μελλοντικές δράσεις θα καλυφθούν εν μέρει από το ENPI, πολλοί λήγουν στα τέλη 2006. Μια εξαίρεση είναι το πρόγραμμα AENEAS για τη χρηματοδοτική και τεχνική βοήθεια προς τρίτες χώρες στους τομείς της μετανάστευσης και του ασύλου, το ένα τέταρτο του οποίου περιλαμβάνεται στο ENPI: η διάρκεια του προγράμματος αυτού καλύπτει την περίοδο 2004-2008. PE 349.887v02-00 10/17 DT\554584.doc
ii) Δημοσιονομικές διατάξεις 34. Σύμφωνα με την πρόταση, δεν προβλέπεται ημερομηνία λήξης της ισχύος του κανονισμού, δεδομένου ότι η διάρκειά του προβλέπεται να είναι αόριστη. Εντούτοις, το δημοσιονομικό πλαίσιο δίδεται για την περίοδο 2007-2013. Από το δημοσιονομικό προγραμματισμό της Επιτροπής προκύπτει σημαντική αύξηση των αναλήψεων κατά την περίοδο 2007-2013 (94% σε σύγκριση με το 2006). Προτεινόμενα κονδύλια για το ΕΝΡΙ (Ποσά που προκύπτουν από προτάσεις που ενέκρινε η Επιτροπή στις 29.9.2004 σε εκατ. τιμές 2004, μη συμπεριλαμβανομένων των διοικητικών δαπανών) 1 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 2013 Σύνο λο Συνολική 1290 1350 1450 1700 1850 2021 2255 2513 13139 χρηματοδότηση Μέση αύξηση 4,7% 7,4% 7,2% 8,8% 9,2% 11,5% 11,4% 8,6% Συνολική ετήσια αύξηση 60 100 250 150 171 234 258 Κατά την ίδια περίοδο, το ΕΝΡΙ λαμβάνει συνολικά το 14% του Κεφαλαίου 4. Κονδύλια του ENPI ως ποσοστό του Κεφαλαίου 4 (βάσει των τιμών 2004) 2006 2007 2008 2009 201-2011 2012 2013 Total 000 % Κεφαλαίου 4 0,12% 0,12% 0,13% 0,13% 0,14% 15% 16% 14% (μέσος όρος) 35. Από την πρόταση δεν καθίστανται σαφή τα επίπεδα χρηματοδότησης ανά χώρα, περιφέρεια, στόχο ή συνιστώσα. Μένει να δούμε αν η δομή του προϋπολογισμού που προτείνει η Επιτροπή για το 2007 θα διευκρινίζεται κάποιο από αυτά τα στοιχεία, ή αν το Κοινοβούλιο θα πρέπει να εισαγάγει τις απαραίτητες αλλαγές σε κεφάλαια ή γραμμές του προϋπολογισμού. Σχετικά, θα πρέπει να σημειωθεί ότι η τάση τα τελευταία χρόνια είναι να προσπαθεί η Επιτροπή να μειώσει τον αριθμό των γραμμών του προϋπολογισμού για εξωτερικές δράσεις, πράγμα που δεν διευκολύνει τη διαφάνεια ή τον ex-ante έλεγχο του Κοινοβουλίου. Εντούτοις, το Κοινοβούλιο ουδέποτε θεώρησε ότι δεσμεύεται από την εσωτερική δομή της Επιτροπής, η οποία αντικατοπτρίζεται στην βάσει δραστηριοτήτων δομή του προϋπολογισμού και μπορεί άριστα να προβλέψει περισσότερα του ενός κονδύλια του προϋπολογισμού με την ίδια νομική βάση. iii) Νομική βάση και διαδικασία 1 Δελτίο αριθ. 19 Αναθ 2 της 20 ης Οκτωβρίου 2004 DT\554584.doc 11/17 PE 349.887v02-00
36. Η πρόταση ENPI βασίζεται στο άρθρο 179 ΣΕΚ, το οποίο προβλέπει συναπόφαση, και στο άρθρο181α ΣΕΚ, το οποίο προβλέπει διαβούλευση. Συνεπώς, θα εγκριθεί με τη διαδικασία συναπόφασης. iv) Γενικός στόχος και γεωγραφικό πεδίο εφαρμογής 37. Το ΕΝΡΙ, στόχος του οποίου είναι να αναπτύξει ένα χώρο ευημερίας και στενής συνεργασίας μεταξύ της ΕΕ και των γειτονικών της χωρών, εκτός των υποψηφίων ή των "προ-υποψηφίων" για προσχώρηση, καλύπτει την Αλγερία, την Αρμενία, το Αζερμπαϊτζάν, τη Λευκορωσία, την Αίγυπτο, τη Γεωργία, το Ισραήλ, την Ιορδανία, το Λίβανο, τη Λιβύη,, τη Μολδαβία, το Μαρόκο, την Παλαιστινιακή Αρχή της Δυτικής Όχθης και της Λωρίδας της Γάζας, τη Ρωσική Ομοσπονδία, τη Συρία, την Τυνησία και την Ουκρανία. Για προγράμματα γενικής, περιφερειακής ή διασυνοριακής φύσεως, η επιλεξιμότητα μπορεί να επεκταθεί και σε άλλες χώρες, συμπεριλαμβανομένων των ΥΧΕ και των χωρών που καλύπτονται από άλλα μέσα. v) Eυρωπαϊκή προστιθέμενη αξία 38. Στο Έγγραφο Στρατηγικής του Μαΐου 2004 1, η Επιτροπή σκιαγράφησε την προστιθέμενη αξία που θα προκύψει από την Πολιτική Γειτονίας. Το έγγραφο συμπληρώθηκε από την ανακοίνωση για τα Μέσα Εξωτερικής Βοήθειας του Σεπτεμβρίου 2004 2 η οποία συνόδευε τις προτάσεις. Μεταξύ άλλων πλεονεκτημάτων, σκιαγραφούνται τα εξής: Η δυνατότητα ενισχυμένης και καλύτερα εστιασμένης πολιτικής προσέγγισης η οποία να συνδυάζει τα κυριότερα μέσα που διαθέτει η Ένωση και τα κράτη μέλη. Δεδομένου ότι η ΕΕ έχει την αποκλειστική αρμοδιότητα για την εμπορική πολιτική, το πλήρες φάσμα μέσων είναι διαθέσιμο μόνον σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Η προοπτική να σημειωθεί πρόοδος, πέρα από τη συνεργασία, προς "ένα σημαντικό βαθμό ολοκλήρωσης", συμπεριλαμβανομένης "συμμετοχής των χωρών εταίρων στην Εσωτερική Αγορά της ΕΕ". Δεδομένου ότι αυτό αναφέρεται στη σχέση με άλλες πολιτικές της ΕΕ, αποτελεί σαφώς ζήτημα κοινοτικού ενδιαφέροντος. Η ΕΕ μπορεί να προωθήσει μια πιο συνεκτική και συντονισμένη προσέγγιση από ό,τι τα 25 κράτη μέλη ενεργώντας ανεξάρτητα. Δυνατότητα μεγαλύτερης αποτελεσματικότητας λόγω της συγκέντρωσης των πόρων. Το στοιχείο αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό για δράσεις στον τομέα της υποδομής, οι οποίες 1 COM(2004) 373 τελικό 2 COM(2004) 626 τελικό PE 349.887v02-00 12/17 DT\554584.doc
ενδέχεται να περιληφθούν σε προγράμματα διασυνοριακής συνεργασίας. Το πλεονέκτημα οι διαγωνισμοί για την υλοποίηση των δράσεων της ΕΕ να διεξάγονται σε ευρωπαϊκή βάση, επιτρέποντας έτσι να χρησιμοποιηθεί το ευρύ φάσμα εμπειρίας που είναι διαθέσιμο σε όλα τα κράτη μέλη. 2. Υλοποίηση 39. Η υλοποίηση του Προγράμματος MEDA ήταν περιορισμένη στις αρχές της περιόδου της τρέχουσας δημοσιονομικής προοπτικής, αλλά αναφέρεται ότι έχει φθάσει το 100% τα τελευταία χρόνια και το προβλεπόμενο ποσοστό για το 2004 είναι επίσης 100%. Για το TACIS, από τα διαθέσιμα στοιχεία για προηγούμενα έτη προκύπτει υλοποίηση 100%, αλλά το προβλεπόμενο ποσοστό για το 2004 είναι μόνον 89%. Περισσότερες λεπτομέρειες παρατίθενται στο Τεχνικό Δελτίο που επισυνάπτεται στο παρόν έγγραφο εργασίας. 40. Το Ελεγκτικό Συνέδριο εξεπόνησε ειδική έκθεση το 2001-00 για τη λειτουργία του Προγράμματος Διασυνοριακής Συνεργασίας TACIS 1 στην οποία επεσήμανε ορισμένα προβλήματα, κάποια από τα οποία αντιμετωπίστηκαν κατά τη διατύπωση της πρότασης ΕΝΡΙ. Πιο συγκεκριμένα: 41. Η σύσταση να ενισχυθούν οι μηχανισμοί συντονισμού μεταξύ του Προγράμματος ΔΣΣ TACIS και των προγραμμάτων Interreg και PHARE αντιμετωπίστηκε με την πρόβλεψη κοινών προγραμμάτων μεταξύ των κρατών μελών και των γειτονικών χωρών. 42. Η σύσταση να αυξηθεί ο προϋπολογισμός αντιμετωπίστηκε εν μέρει με τη συγχρηματοδότηση των δράσεων ΔΣΣ του ΕΝΡΙ από το ΕΤΠΑ. Εντούτοις, η απουσία δημοσιονομικής διαφάνειας δεν επιτρέπει να αξιολογηθεί αν θα αυξηθεί η χρηματοδότηση από το ΕΝΡΙ για δράσεις ΔΣΣ. 43. Το Ελεγκτικό Συνέδριο συνέστησε επίσης να δοθεί μεγαλύτερη έμφαση στη στήριξη για υποδομές και επενδύσεις, να δοθεί μεγαλύτερη προτεραιότητα σε σχέδια για την άνοδο του βιοτικού επιπέδου στις επιλέξιμες περιφέρειες και να χορηγηθεί μεγαλύτερο ποσοστό των κονδυλίων για τη Διευκόλυνση Μικρών Σχεδίων. Δεδομένου ότι η πρόταση δεν περιλαμβάνει λεπτομέρειες του προγραμματισμού, οι οποίες πρόκειται να καθοριστούν σε μελλοντικά έγγραφα στρατηγικής, δεν είναι δυνατόν να αξιολογηθεί κατά πόσον το ΕΝΡΙ θα αντιμετωπίσει τα μελήματα αυτά. 1 ΕΕ C 329, 23.11.2001 DT\554584.doc 13/17 PE 349.887v02-00
ΜΕΡΟΣ Γ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ 1) Κεφάλαιο 4 1 1. Λαμβανομένης υπόψη της μεγάλης πίεσης που ασκείται στις πιστώσεις του Κεφαλαίου 4 κατά τη διάρκεια των τρεχουσών δημοσιονομικών προοπτικών και της ανάγκης προσφυγής στο Μέσο Ευελιξίας σχεδόν κάθε χρόνο, αρκεί το συνολικό ποσό που προτείνεται για το Κεφάλαιο 4 για να καλύψει τις φιλοδοξίες της ΕΕ στον τομέα αυτό, ή μήπως οι φιλοδοξίες αυτές πρέπει να αναθεωρηθούν (και σε ποιο βαθμό) σε συνάρτηση με το τελικό συνολικό ύψος των δημοσιονομικών προοπτικών; 2. Αρκεί το ποσοστό του προϋπολογισμού που χορηγείται στο Κεφάλαιο 4 για να ικανοποιήσει την επιθυμία της ΕΕ να καταστεί "παγκόσμιος παράγων" και να απαντήσει στο συχνά επαναλαμβανόμενο επιχείρημα ότι η ΕΕ δεν κάνει αισθητό το βάρος της στον τομέα των εξωτερικών δράσεων; 3. Αντικατοπτρίζονται οι προτεραιότητες του Κοινοβουλίου στην κατανομή των κονδυλίων μεταξύ των διαφόρων μέσων; 4. Είναι το Κοινοβούλιο πρόθυμο να δεχθεί την προτεινόμενη κατανομή των χρηματοδοτικών κονδυλίων μεταξύ μέσων, σύμφωνα με την οποία μόνον δύο καθορίζονται με συναπόφαση, ενώ τα υπόλοιπα υπόκεινται απλώς στη διαδικασία διαβούλευσης με λιγότερο δεσμευτικές δημοσιονομικές διατάξεις ή μήπως είναι σκόπιμο να εξεταστεί το ενδεχόμενο χρησιμοποίησης υποκεφαλαίων ή άλλων τρόπων προκειμένου να διασφαλιστεί ότι θα τηρηθεί η κατανομή; 5. Λαμβανομένου υπόψη ότι η εγγραφή του Ευρωπαϊκού Ταμείου Ανάπτυξης στον προϋπολογισμό είναι μέλλον απίθανη, τι θα προτιμούσε το Κοινοβούλιο όσον αφορά τη χρησιμοποίηση των πόρων που αφιερώνονται σήμερα στο σκοπό αυτό; Πρέπει να διατηρηθεί το σύνολο ή μέρος τους στον προϋπολογισμό και αν ναι, πρέπει να διατηρηθούν στο Κεφάλαιο 4 ή να χρησιμοποιηθούν για άλλα Κεφάλαια; Αν πρόκειται να διατηρηθούν στο Κεφάλαιο 4, σύμφωνα με ποιες προτεραιότητες πρέπει να αναδιανεμηθούν; 6. Η προτεινόμενη νέα δομή του Κεφαλαίου 4 μειώνει τη διαφάνεια των διαφόρων δράσεων με τη συγκέντρωση των χρηματοδοτικών μέσων. Είναι αυτό αποδεκτό από το Κοινοβούλιο; 7. Για τα γεωγραφικά μέσα, συμφωνεί το Κοινοβούλιο με την προσέγγιση "ομόκεντρων κύκλων" ή μήπως θα πρέπει να εξεταστεί κάποια διαφορετική κατανομή; Η κατανομή θα πρέπει να βασίζεται στις διάφορες περιοχές του κόσμου με τις οποίες διατηρεί σχέσεις η ΕΕ ή σε άλλα κριτήρια (π.χ. κατά κεφαλήν ΑΕγχΠ); 1 Τα συμπεράσματα αυτά περιλαμβάνονται και στα υπόλοιπα Έγγραφα Εργασίας που αφορούν το Κεφάλαιο 4. PE 349.887v02-00 14/17 DT\554584.doc
8. Για τα θεματικά μέσα, είναι το τρία ο βέλτιστος αριθμός και, αν ναι, συμφωνεί το Κοινοβούλιο με την επιλογή τομέων που βασίζεται στην κινητοποίηση πόρων αποκλειστικά για έκτακτες περιπτώσεις; Μήπως θα προτιμούσε το Κοινοβούλιο να διατηρηθούν τα ξεχωριστά τομεακά μέσα, όπως συμβαίνει σήμερα; 9. Είναι απαραίτητο να διατηρηθεί ένα περιθώριο ή κάποια μορφή ευελιξίας προκειμένου να μπορούν να καλύπτονται απρόβλεπτες ανάγκες ή είναι τα τρία θεματικά μέσα που προβλέπονται για έκτακτες περιστάσεις κατάλληλα για την εκπλήρωση αυτού του ρόλου; 10. Παρόλο που η ανάγκη κάποιας μορφής απλούστευσης του Κεφαλαίου 4 είναι αδιαμφισβήτητη, μπορεί το Κοινοβούλιο να συμφωνήσει με τον προτεινόμενο δραστικό εξορθολογισμό σε 6 μόνον νέα μέσα; Μήπως το Κοινοβούλιο θα πρέπει να επιδιώξει διαφορετική κατανομή μεταξύ των νομοθετικών μέσων; Προενταξιακή Βοήθεια (IPA) 1. Επιθυμεί το Κοινοβούλιο να τροποποιήσει την ονομασία του μέσου σε ευθυγράμμιση με την τροποποίηση του ορισμού για το Κεφάλαιο 7 των τρεχουσών Δημοσιονομικών Προοπτικών; 2. Είναι το συνολικό επίπεδο της χρηματοδότησης επαρκές για να αντικατοπτρίσει την προτεραιότητα που επιθυμεί να αποδώσει το Κοινοβούλιο σε μελλοντικά προενταξιακά προγράμματα; Σε σύγκριση με άλλους τομείς που χρηματοδοτούνται από το Κεφάλαιο 4, είναι το ποσοστό 13,5% των πόρων του Κεφαλαίου 4 κατάλληλο για το σκοπό αυτό; 3. Συμφωνεί γενικά το Κοινοβούλιο με το επίπεδο στήριξης ανά χώρα που σκιαγραφεί η Επιτροπή; Είναι αποδεκτό να αυξάνεται η χρηματοδότηση για την Τουρκία σταδιακά μόνον μέχρις ότου φθάσει το κατά κεφαλήν επίπεδο που προβλέπεται για τις υπόλοιπες υποψήφιες χώρες; 4. Είναι το Κοινοβούλιο πρόθυμο να δεχθεί την έλλειψη διαφάνειας όσον αφορά τα επίπεδα χρηματοδότησης ανά χώρα ή Συνιστώσα στο εσωτερικό του IPA; 5. Συμφωνεί το Κοινοβούλιο με τα κριτήρια που χρησιμοποιούνται για τον καθορισμό των επιλέξιμων για στήριξη από το IPA χωρών σε αντιδιαστολή με το ΕΝΡΙ ή θα προτιμούσε διαφορετικό σύστημα; 6. Δέχεται το Κοινοβούλιο να μην είναι εξαντλητικοί οι δύο από τους τρεις καταλόγους επιλέξιμων για στήριξη περιοχών και ο τρίτος να περιλαμβάνει στοιχεία τόσο γενικά όπως η κοινωνική και οικονομική ανάπτυξη ; 7. Συμφωνεί το Κοινοβούλιο με την προτεινόμενη κατανομή μεταξύ των πέντε Συνιστωσών; 8. Πρέπει να εξεταστεί το ενδεχόμενο θέσπισης ρήτρας αναθεώρησης; Ευρωπαϊκό Μέσο Γειτονίας και Εταιρικής Σχέσης DT\554584.doc 15/17 PE 349.887v02-00
1. Είναι το συνολικό επίπεδο χρηματοδότησης επαρκές για να αντικατοπτρίσει το επίπεδο προτεραιότητας που επιθυμεί να αποδώσει το Κοινοβούλιο στο ENPI; Δικαιολογεί αυτή η προτεραιότητα έναντι άλλων προτεραιοτήτων του Κεφαλαίου 4 τη χρησιμοποίηση του 14% των πόρων του Κεφαλαίου 4 για το σκοπό αυτό; 2. Είναι το Κοινοβούλιο πρόθυμο να δεχθεί την έλλειψη διαφάνειας όσον αφορά τα επίπεδα χρηματοδότησης στο πλαίσιο του ΕΝΡΙ ανά χώρα, περιφέρεια, θεματικό στόχο ή τύπο προγράμματος; 3. Συμφωνεί το Κοινοβούλιο με τα κριτήρια που χρησιμοποιούνται για τον καθορισμό των επιλέξιμων για στήριξη από το ΕΝΡΙ χωρών, σε αντιδιαστολή με το IPA, ή θα προτιμούσε διαφορετικό σύστημα; 4. Καλύπτονται επαρκώς οι ανησυχίες του Κοινοβουλίου από τον κατάλογο 25 στόχων για τους οποίους μπορεί να χορηγηθεί στήριξη; 5. Είναι σκόπιμο να συγχρηματοδοτούνται τα προγράμματα διασυνοριακής συνεργασίας από το ΕΤΠΑ; Είναι σκόπιμο να καθοριστεί ο λόγος χρηματοδότησης EΤΠΑ:ENPI για τα προγράμματα αυτά στο 2:1; 6. Πρέπει να εξεταστεί το ενδεχόμενο θέσπισης ρήτρας αναθεώρησης; ΜΕΡΟΣ Δ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ Χωρίς να προδικάζει την έκβαση της συζήτησης και τις απαντήσεις στις ερωτήσεις που ετέθησαν ανωτέρω, ο εισηγητής προτείνει τα ακόλουθα συμπεράσματα: α) επισημαίνει ότι η πρόταση της Επιτροπής προβλέπει τη διατήρηση των εξωτερικών δράσεων της ΕΕ στο Κεφάλαιο 4, όπως και στο πλαίσιο των τρεχουσών δημοσιονομικών προοπτικών, αλλά συμπεριλαμβάνοντας και την προενταξιακή στρατηγική β) χαιρετίζει τις προσπάθειες διαρθρωτικής απλούστευσης και το πολιτικό μήνυμα που δίδεται με την ενσωμάτωση του τρέχοντος Κεφαλαίου 7 "προενταξιακή στρατηγική" στο Κεφάλαιο 4 γ) θα αξιολογήσει, επί τη βάσει των γνωμοδοτήσεων που θα εκδώσουν οι εξειδικευμένες επιτροπές, κατά πόσον η κατανομή των τεσσάρων νέων μέσων που προτείνεται στο Κεφάλαιο 4 - IPA, ENPI, DCEC και μέσο ευελιξίας - αντικατοπτρίζει τις πολιτικές προτεραιότητες του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου από νομοθετική και δημοσιονομική άποψη PE 349.887v02-00 16/17 DT\554584.doc
δ) επιμένει στην ανάγκη να προβλεφθεί επίπεδο χρηματοδότησης των Εξωτερικών Δράσεων επαρκές ώστε να επιτρέψει στην ΕΕ να καταστεί "παγκόσμιος παράγων" στον κόσμο και να της προσφέρει μέσα ανάλογα με τις πολιτικές φιλοδοξίες της ε) θεωρεί ότι η εγγραφή του ΕΤΑ στον προϋπολογισμό δεν θα πρέπει να γίνει εις βάρος άλλων πολιτικών και δεν προτίθεται να συνεχίσει μια κατάσταση διαρκών πιέσεων στο πλαίσιο του Κεφαλαίου 4, όπως συνέβαινε στο πλαίσιο των τρεχουσών δημοσιονομικών προοπτικών στ) συνειδητοποιεί ότι, εφόσον το τελικό συνολικό ύψος των προσεχών δημοσιονομικών προοπτικών είναι χαμηλότερο από την πρόταση της Επιτροπής, το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα χρειαστεί, κατά τον καθορισμό των προτεραιοτήτων του για την επόμενη περίοδο, να συνδέσει το γενικό ανώτατο όριο με το ανώτατο όριο του Κεφαλαίου 4. DT\554584.doc 17/17 PE 349.887v02-00