Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης Βρυξέλλες, 15 Νοεμβρίου 2016 (OR. en) 14540/16 ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΑ ΤΩΝ ΕΡΓΑΣΙΩΝ Αποστολέας: Γενική Γραμματεία του Συμβουλίου Με ημερομηνία: 15 Νοεμβρίου 2016 Αποδέκτης: Αντιπροσωπίες αριθ. προηγ. εγγρ.: 13967/1/16 REV 1 Θέμα: CYBER 130 COMPET 597 IND 245 RECH 320 TELECOM 241 Συμπεράσματα του Συμβουλίου σχετικά με την ενίσχυση του ευρωπαϊκού συστήματος ανθεκτικότητας στον κυβερνοχώρο και την προώθηση ενός ανταγωνιστικού και καινοτόμου κλάδου κυβερνοασφάλειας - Συμπεράσματα του Συμβουλίου (15 Νοεμβρίου 2016) Επισυνάπτονται στο παράρτημα για τις αντιπροσωπίες τα συμπεράσματα του Συμβουλίου σχετικά με την ενίσχυση του ευρωπαϊκού συστήματος ανθεκτικότητας στον κυβερνοχώρο και την προώθηση ενός ανταγωνιστικού και καινοτόμου κλάδου κυβερνοασφάλειας, τα οποία εγκρίθηκαν από το Συμβούλιο Γενικών Υποθέσεων κατά την 3499η σύνοδό του που πραγματοποιήθηκε στις Βρυξέλλες στις 15 και 16 Νοεμβρίου 2016. 14540/16 ΣΠΚ/μκρ 1 DGD2B EL
ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ Συμπεράσματα του Συμβουλίου σχετικά με την ενίσχυση του ευρωπαϊκού συστήματος ανθεκτικότητας στον κυβερνοχώρο και την προώθηση ενός ανταγωνιστικού και καινοτόμου κλάδου κυβερνοασφάλειας ΤΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΑΪΚΗΣ ΕΝΩΣΗΣ, ΥΠΕΝΘΥΜΙΖΟΝΤΑΣ: τα συμπεράσματά του σχετικά με την κοινή ανακοίνωση της Επιτροπής και της Ύπατης Εκπροσώπου της Ευρωπαϊκής Ένωσης για Θέματα Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφάλειας με θέμα τη στρατηγική της Ευρωπαϊκής Ένωσης για την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο: Για έναν ανοικτό, ασφαλή και προστατευμένο κυβερνοχώρο 1 το πλαίσιο πολιτικής της ΕΕ για την κυβερνοάμυνα 2 τα συμπεράσματα του Συμβουλίου για τη διπλωματία στον κυβερνοχώρο 3 την ανακοίνωση της Επιτροπής με τίτλο «Στρατηγική για την ψηφιακή ενιαία αγορά της Ευρώπης» 4 τα συμπεράσματα του Συμβουλίου για την αντιμετώπιση των υβριδικών απειλών 5 τα συμπεράσματα του Συμβουλίου σχετικά με το σχέδιο δράσης για την ηλεκτρονική διακυβέρνηση 2016-2020 6 την ανακοίνωση της Επιτροπής για την ενίσχυση του συστήματος κυβερνοανθεκτικότητας της Ευρώπης και την προώθηση ανταγωνιστικού και καινοτόμου κλάδου ασφάλειας στον κυβερνοχώρο 7 τα συμπεράσματα του Συμβουλίου σχετικά με τη συνολική στρατηγική για την εξωτερική πολιτική και πολιτική ασφάλειας της Ευρωπαϊκής Ένωσης 8 1 2 3 4 5 6 7 8 έγγρ. 12109/13. έγγρ. 15585/14. έγγρ. 6122/15. COM(2015) 192 final, 6 Μαΐου 2015. έγγρ. 7857/16. έγγρ. 12080/16. COM(2016) 410 final, 5 Ιουλίου 2016. έγγρ. 13202/16. 14540/16 ΣΠΚ/μκρ 2
ΣΗΜΕΙΩΝΟΝΤΑΣ: την έκβαση της διάσκεψης υψηλού επιπέδου για την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο που πραγματοποιήθηκε το Μάιο του 2016 στο Άμστερνταμ τα αποτελέσματα της σειράς συνεδριάσεων της Παγκόσμιας διάσκεψης για τον κυβερνοχώρο, το 2011 (Λονδίνο), το 2012 (Βουδαπέστη), το 2013 (Σεούλ) και το 2015 (Χάγη). ΑΝΑΓΝΩΡΙΖΕΙ ΟΤΙ: 1. Τα κράτη μέλη, η Επιτροπή και οι άλλοι οργανισμοί της ΕΕ έχουν, σύμφωνα με την αρχή της επικουρικότητας, συνεργαστεί στενά για την προώθηση της ευρωπαϊκής ασφάλειας και της ανθεκτικότητας στον κυβερνοχώρο σε ενωσιακό και εθνικό επίπεδο, ιδίως μετά την έγκριση της στρατηγικής της ΕΕ για την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο, καθώς και ότι είναι απαραίτητη η περαιτέρω εντατική και κοινή συνεργασία για την προστασία της ΕΕ από απειλές στον κυβερνοχώρο, διατηρώντας παράλληλα μια συνολική και συνεκτική προσέγγιση για την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο 2. Οι απειλές και τα ευάλωτα σημεία στον κυβερνοχώρο εξακολουθούν να αυξάνονται και να εντείνονται, πράγμα που θα απαιτήσει συνεχή και στενότερη συνεργασία, ιδίως στο πλαίσιο της αντιμετώπισης διασυνοριακών συμβάντων ασφάλειας στον κυβερνοχώρο μεγάλης κλίμακας 3. Η ασφάλεια στον κυβερνοχώρο αποτελεί κομβικό στοιχείο που βελτιώνει την εύρυθμη λειτουργία της ψηφιακής ενιαίας αγοράς δεδομένου ότι συμβάντα σχετικά με την ασφάλεια μπορούν να προκαλέσουν σοβαρές δυσλειτουργίες στη σύγχρονη κοινωνία και σημαντικές οικονομικές ζημίες στις ευρωπαϊκές επιχειρήσεις, ενώ λόγω της φύσης τους μπορούν επίσης να υπονομεύσουν την εμπιστοσύνη των πολιτών και των επιχειρήσεων στην ψηφιακή κοινωνία και να οδηγήσουν σε απροθυμία ως προς τη χρήση των ψηφιακών τεχνολογιών 14540/16 ΣΠΚ/μκρ 3
4. Η προσφάτως εγκριθείσα οδηγία σχετικά με μέτρα για υψηλό κοινό επίπεδο ασφάλειας συστημάτων δικτύου και πληροφοριών σε ολόκληρη την Ένωση 9 που θεσπίζει νέους μηχανισμούς συνεργασίας και η Ευρωπαϊκή στρατηγική για την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο - που πρόκειται να ανανεωθεί σε εύλογο διάστημα, καθώς και ο ρόλος του κανονισμού για τον οργανισμό της ΕΕ για την ασφάλεια δικτύων και πληροφοριών (ENISA) - που πρόκειται να αναθεωρηθεί σύντομα, αποτελούν τις βασικές συνιστώσες ενός πλαισίου της ΕΕ για την ανθεκτικότητα στον κυβερνοχώρο, εντός του οποίου θα πρέπει να αντιμετωπιστεί αποτελεσματικά η κυβερνοασφάλεια των κρατών μελών και των οργανισμών της ΕΕ 5. Οι κατάλληλες δεξιότητες για την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο μέσω της εκπαίδευσης και της κατάρτισης, που σχετίζονται με την πρόληψη και την αντιμετώπιση των συμβάντων ασφάλειας στον κυβερνοχώρο και το μετριασμό των επιπτώσεών τους, αποτελούν ορισμένες από τις βασικές πτυχές για την επίτευξη της ασφάλειας στον κυβερνοχώρο, ενώ παράλληλα ενθαρρύνεται η συνεργασία μεταξύ των κρατών μελών, της Επιτροπής, της ΕΥΕΔ, του ENISA, της Ευρωπόλ, της Eurojust, του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Άμυνας και του ΝΑΤΟ, κατά περίπτωση 6. Η στρατηγική και η επιχειρησιακή συνεργασία καθώς και η ανταλλαγή πληροφοριών σε όλους τους τομείς μεταξύ των κρατών μελών και πέραν των συνόρων της ΕΕ είναι καθοριστικής σημασίας για τη διατήρηση της κυβερνοασφάλειας και την πρόληψη και το μετριασμό των επιπτώσεων των συμβάντων ασφάλειας στον κυβερνοχώρο. Η συνεργασία αυτή συμβάλλει όχι μόνο στην ενίσχυση της ετοιμότητας και της ανθεκτικότητας, αλλά και στην καλύτερη κατανόηση των σχετικών αλληλεξαρτήσεων, π.χ. μέσω της υλοποίησης του Ευρωπαϊκού προγράμματος για την προστασία των υποδομών ζωτικής σημασίας 7. Η εκτίμηση του όγκου των κοινών κινδύνων και των επιπτώσεων των συμβάντων ασφάλειας μεγάλης κλίμακας στον κυβερνοχώρο εξαρτάται από το βαθμό της διασυνοριακής και διατομεακής αλληλεξάρτησης, τόσο στο δημόσιο όσο και στον ιδιωτικό τομέα 8. Είναι σημαντικό να εξασφαλιστεί επαρκής χρηματοδοτική ικανότητα για τη στήριξη των μικρομεσαίων και των νεοσύστατων επιχειρήσεων στον τομέα της ασφάλειας στον κυβερνοχώρο, και ειδικότερα το δικαίωμα πρόσβασής τους σε χρηματοδότηση και επενδύσεις, ιδίως κατά τα πρώτα στάδια της ανάπτυξης 9. Η προστιθέμενη αξία της σύστασης συμβατικής σύμπραξης δημόσιου και ιδιωτικού τομέα για την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο στο πλαίσιο του προγράμματος «Ορίζοντας 2020», έγκειται στην ενθάρρυνση της ανταγωνιστικότητας και της καινοτομίας του ευρωπαϊκού κλάδου κυβερνοασφάλειας 9 Οδηγία (ΕΕ) 2016/1148 σχετικά με μέτρα για υψηλό κοινό επίπεδο ασφάλειας συστημάτων δικτύου και πληροφοριών σε ολόκληρη την Ένωση (ΕΕ L 194, 19.7.2016, σ. 1). 14540/16 ΣΠΚ/μκρ 4
10. Οι δυναμικές τεχνολογικές εξελίξεις στον ψηφιακό τομέα εμπεριέχονται σε ένα ευρύ φάσμα διαφόρων προϊόντων, υπηρεσιών και λύσεων ΤΠΕ που δημιουργούν όχι μόνο νέες κοινωνικές και οικονομικές προκλήσεις αλλά και νέες προκλήσεις από την άποψη της ασφάλειας, ιδίως σε σχέση με τα δεδομένα, πράγμα που θα πρέπει να μελετηθεί περαιτέρω και να προωθηθεί στο πλαίσιο της ψηφιακής ενιαίας αγοράς 11. Η κλοπή εμπορικών απορρήτων στον κυβερνοχώρο είναι δυνητικά επιζήμια για την ικανότητα της ευρωπαϊκής βιομηχανίας να καινοτομεί και να ανταγωνίζεται και ο αντίκτυπός της χρήζει περαιτέρω εξέτασης 12. Τα κράτη μέλη συμμερίζονται τον κοινό στόχο να συμβάλουν στη στρατηγική αυτονομία της Ευρώπης, όπως αποτυπώνεται στα συμπεράσματα του Συμβουλίου σχετικά με τη συνολική στρατηγική για την εξωτερική πολιτική της Ευρωπαϊκής Ένωσης και την πολιτική ασφάλειας, μεταξύ άλλων και στον κυβερνοχώρο ΤΟΝΙΖΕΙ ΟΤΙ: 13. Κάθε κράτος μέλος παραμένει υπεύθυνο για τη λήψη των απαιτούμενων μέτρων για την εξασφάλιση της προστασίας των ουσιωδών συμφερόντων ασφάλειάς του, τηρουμένων πλήρως των διατάξεων των Συνθηκών 14. Τα κράτη μέλη θα πρέπει, κατά προτεραιότητα, να μεταφέρουν την οδηγία σχετικά με μέτρα για υψηλό κοινό επίπεδο ασφάλειας συστημάτων δικτύου και πληροφοριών σε ολόκληρη την Ένωση, στα εθνικά τους νομοθετικά πλαίσια κατά τρόπο που να αντικατοπτρίζει αποτελεσματικά τη συνεργασία στο πλαίσιο της προσφάτως συσταθείσας ομάδας συνεργασίας και του δικτύου CSIRT, πράγμα που θα συνεπάγεται θετικό αντίκτυπο στην ενίσχυση της ανθεκτικότητας και της ασφάλειας στον κυβερνοχώρο καθώς και στο χειρισμό συμβάντων μεγάλης κλίμακας 15. Η ενίσχυση της ασφάλειας των δικτύων και των πληροφοριών από τους οργανισμούς της ΕΕ θα πρέπει να θεωρείται μέρος της προτεραιότητας για την ενίσχυση της κυβερνοασφάλειας σε ολόκληρη την ΕΕ 16. Είναι αναγκαία η δημιουργία ικανοτήτων στον κυβερνοχώρο και μέτρων οικοδόμησης εμπιστοσύνης για την πρόληψη και τον περιορισμό του κινδύνου συμβάντων ασφάλειας στον κυβερνοχώρο και προκειμένου να υπάρξει εμπιστοσύνη και πίστη στην ενιαία ψηφιακή αγορά 14540/16 ΣΠΚ/μκρ 5
17. Είναι αναγκαία η εφαρμογή εργαλείων διπλωματικού, νομικού και τεχνικού χαρακτήρα και η ενίσχυση της συνεργασίας σε ενωσιακό και εθνικό επίπεδο για την επιτυχή αντιμετώπιση συμβάντων ασφάλειας στον κυβερνοχώρο, συμπεριλαμβανομένων πράξεων αναγκαστικής εκτέλεσης στον κυβερνοχώρο, και για την καταπολέμηση του εγκλήματος στον κυβερνοχώρο 18. Η ΕΕ πρέπει να προσαρμόσει πλήρως την ασφάλεια και το δικαίωμα στην ιδιωτική ζωή βάσει προσεγγίσεων σχεδιασμού για να αναπτύξει, προμηθεύσει και τοποθετήσει αποτελεσματικά, υψηλής ποιότητας, προσιτά από οικονομική άποψη και διαλειτουργικά προϊόντα και υπηρεσίες ασφάλειας στον κυβερνοχώρο, καθώς και να λάβει μέτρα για την επίτευξη μιας πιο ολοκληρωμένης και παγκόσμιας αγοράς για τα συγκεκριμένα προϊόντα και τις υπηρεσίες 19. Η προώθηση του διαλόγου με τον κλάδο ασφάλειας στον κυβερνοχώρο θα μπορούσε να συμβάλει στον εντοπισμό κενών στους μηχανισμούς πιστοποίησης και επικύρωσης της ασφάλειας στον κυβερνοχώρο καθώς και στα συστήματα σήμανσης, τα οποία θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη τα διεθνώς αποδεκτά πρότυπα και αρχές 20. Είναι αναγκαία η συνεκτικότητα μεταξύ των αντίστοιχων δράσεων και των πολιτικών, των χρηματοδοτικών μέσων και προγραμμάτων της ΕΕ για μια αποτελεσματική πρακτική εφαρμογή των ευρωπαϊκών συστημάτων ανθεκτικότητας στον κυβερνοχώρο. 21. Οι συμβατικές συμπράξεις δημόσιου και ιδιωτικού τομέα για την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο θα πρέπει να παραμείνουν ανοικτές στους νεοεισερχομένους, οι όροι συμμετοχής σε αυτές θα πρέπει να συνεχίσουν να είναι διαφανείς και θα πρέπει να παρέχεται πρόσβαση στις πληροφορίες σχετικά με τους όρους αυτούς. 14540/16 ΣΠΚ/μκρ 6
ΚΑΛΕΙ ΤΗΝ ΕΠΙΤΡΟΠΗ: 22. Να εκπληρώσει τους στόχους που καθορίζονται στην ανακοίνωση για την ενίσχυση της ευρωπαϊκής ανθεκτικότητας στον κυβερνοχώρο, ιδίως με βάση τα ακόλουθα: α) Υποβολή σχεδίου στρατηγικής συνεργασίας για την αντιμετώπιση σε επίπεδο ΕΕ συμβάντων μεγάλης κλίμακας στον κυβερνοχώρο, το οποίο θα εξεταστεί από τους οργανισμούς και άλλους σχετικούς ενδιαφερομένους της οδηγίας σχετικά με μέτρα για υψηλό κοινό επίπεδο ασφάλειας συστημάτων δικτύου και πληροφοριών σε ολόκληρη την Ένωση, ιδίως τον ENISA κατά το πρώτο εξάμηνο του 2017, λαμβάνοντας ταυτόχρονα υπόψη τη συμπληρωματική λειτουργία του σχεδίου στρατηγικής β) Ολοκλήρωση της αξιολόγησης του ENISA, το αργότερο έως το τέλη του 2017, προτείνοντας παράλληλα τυχόν πτυχές που σχετίζονται με την ανανέωση της εντολής του ENISA (καθώς και την επέκτασή της για την κάλυψη των καθηκόντων που προβλέπονται από τη σχετική οδηγία) το συντομότερο δυνατό γ) Καθορισμό σε στενή συνεργασία με τα κράτη μέλη, την ΕΥΕΔ, την Ευρωπόλ, την Eurojust, τον ENISA, τον ΕΟΑ και άλλους αρμόδιους φορείς της ΕΕ μιας πλατφόρμας κατάρτισης σχετικά με την κυβερνοασφάλεια δ) Εξέταση των αναγκαίων νομικών και οργανωτικών προϋποθέσεων ώστε τα κράτη μέλη να έχουν τη δυνατότητα να διενεργούν τακτικούς ελέγχους της τρωτότητας των δημόσιων δικτύων προσβάσιμων υποδομών ε) Διερεύνηση της δυνατότητας να δημιουργηθεί ένα σύστημα πιστοποίησης και επισήμανσης για την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο, και παράλληλη εξέταση των υφιστάμενων αποτελεσματικών συστημάτων ασφάλειας, κατά περίπτωση, με σκοπό να προτείνει μέτρα, μεταξύ άλλων νομοθετικού χαρακτήρα, για την αντιμετώπιση των συγκεκριμένων προκλήσεων έως το 2017 στ) Περαιτέρω ευαισθητοποίηση της κοινότητας κυβερνοασφάλειας ως προς τους υφιστάμενους μηχανισμούς χρηματοδότησης και ενίσχυση των εργαλείων και μέσων της ΕΕ προς στήριξη καινοτόμων μικρών και μεσαίων επιχειρήσεων ζ) Διερεύνηση τρόπων για τη διευκόλυνση της πρόσβασης σε χρηματοδότηση και επενδύσεις (π.χ. μέσω ειδικής επενδυτικής πλατφόρμας για την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο) για τις μικρομεσαίες και τις νεοσύστατες επιχειρήσεις, ιδίως κατά το αρχικό στάδιο ανάπτυξης η) Όπου συντρέχει περίπτωση, αξιολόγηση της τρέχουσας λειτουργίας του Ευρωπαϊκού Κέντρου Δραστηριοτήτων της Κοινωνίας των Πληροφοριών (ISAC) και εκπόνηση προτάσεων για περαιτέρω ενίσχυση των δομών αυτών, από κοινού με τα κράτη μέλη και, όπου κρίνεται σκόπιμο, με τα υφιστάμενα εθνικά ISAC θ) Προώθηση της προσέγγισης της ασφάλειας βάσει σχεδιασμού σε σημαντικές επενδύσεις υποδομών οι οποίες περιλαμβάνουν ψηφιακή συνιστώσα και συγχρηµατοδοτούνται από τα ταμεία της ΕΕ 14540/16 ΣΠΚ/μκρ 7
23. Διαβουλεύσεις με τα κράτη μέλη πριν από τη θέσπιση νέων μηχανισμών και δομών (για παράδειγμα, ως «πληροφοριακού κόμβου» ή συμβουλευτικής ομάδας υψηλού επιπέδου) ή πριν από την καθιέρωση νέων μέσων (π.χ. σχέδιο στρατηγικής συνεργασίας), σχετικά με την κυβερνοασφάλεια, το συμπληρωματικό τους ρόλο, τους στόχους και τα συγκεκριμένα καθήκοντά τους 24. Υποβολή ετήσιας έκθεσης στο Συμβούλιο σχετικά με την πρόοδο που έχει επιτελεστεί. ΚΑΛΕΙ ΤΑ ΚΡΑΤΗ ΜΕΛΗ: 25. Να θέσουν σε πλήρη λειτουργία τους μηχανισμούς συνεργασίας για την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο και για τη βελτίωση της διασυνοριακής συνεργασίας σε σχέση με την ετοιμότητα για πρόληψη, διαχείριση ή/και μετριασμό του αντίκτυπου των συμβάντων ασφάλειας μεγάλης κλίμακας στον κυβερνοχώρο σύμφωνα με τις αρχές και τις διατάξεις που εγκρίθηκαν στο πλαίσιο της οδηγίας σχετικά με μέτρα για υψηλό κοινό επίπεδο ασφάλειας συστημάτων δικτύου και πληροφοριών σε ολόκληρη την Ένωση 26. Να συμμετάσχουν ενεργά στις συμβατικές συμπράξεις δημόσιου και ιδιωτικού τομέα για την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο για την ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας, της έρευνας και της καινοτομίας της ευρωπαϊκής βιομηχανίας 27. Να συνεργαστούν με την Επιτροπή για τη δημιουργία ενός ανοικτού ευρωπαϊκού πλαισίου, λαμβάνοντας ταυτόχρονα υπόψη την ανάπτυξη ενός παγκόσμιου πλαισίου πιστοποίησης για προϊόντα και υπηρεσίες ασφάλειας στον κυβερνοχώρο, σύμφωνα με τα διεθνή πρότυπα και με βάση τη συμμετοχή εμπειρογνωμόνων που θα καλύπτουν ένα ευρύ φάσμα συστημάτων και λύσεις ΤΠΕ σε κάθε επίπεδο ασφάλειας και τα οποία θα εφαρμόζονται σε όλα τα κράτη μέλη με στόχο την οικοδόμηση μιας γνήσιας και ασφαλούς ψηφιακής ενιαίας αγοράς, καθιστώντας την Ευρώπη πρωτοπόρο στην παγκόσμια τυποποίηση 28. Να συνεργαστούν με την Επιτροπή και άλλα ενδιαφερόμενα μέρη για την επίτευξη των στρατηγικών στόχων που καθορίζονται στα παρόντα συμπεράσματα. 14540/16 ΣΠΚ/μκρ 8
ΚΑΛΕΙ ΤΟΥΣ ΣΧΕΤΙΚΟΥΣ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΜΕΝΟΥΣ: 29. Να υιοθετήσουν τις πλέον ενδεδειγμένες πρακτικές σε ό,τι αφορά την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο, την υποστήριξη της ευαισθητοποίησης, την αναβάθμιση των δεξιοτήτων και τη βελτίωση της κατάρτισης στον τομέα της ασφάλειας στον κυβερνοχώρο 30. Να εξετάσουν τη δυνατότητα να αυξήσουν τις επενδύσεις στην αγορά υψηλής ποιότητας προϊόντων και υπηρεσιών ασφάλειας στον κυβερνοχώρο, εμβαθύνοντας παράλληλα τη συνεργασία με τις δημόσιες αρχές, περιλαμβανομένων των εθνικών CERT, ανάλογα με την περίπτωση 31. Να αξιοποιήσουν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τις συμβατικές συμπράξεις δημόσιου και ιδιωτικού τομέα σχετικά με την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο και την Ευρωπαϊκή ISAC, προκειμένου να προωθηθεί η βιομηχανική συνεργασία, ιδιαίτερα στους τομείς της έρευνας και της καινοτομίας, της τυποποίησης, της πιστοποίησης, της σήμανσης, κοινών επενδύσεων και βιομηχανικής ενοποίησης 32. Να συμβάλουν ενεργά στην επίτευξη των στρατηγικών στόχων που ορίζονται στα παρόντα συμπεράσματα προκειμένου να ενισχυθεί η ανθεκτικότητα της ευρωπαϊκής βιομηχανίας 33. Να επικεντρωθούν στην αυξημένη υιοθέτηση των λύσεων για την ασφάλεια στον κυβερνοχώρο σε όλους τους τομείς και στο σύνολο των χρηστών. 14540/16 ΣΠΚ/μκρ 9