Εκδροµή στο Αµβούργο, Ζευγώλης Αύγουστος 2010. 1 Αντί Προλόγου Η έλξη για τη Γερµανία είναι ανεξήγητη. Ακόµη και όταν αποφάσισα να συνεχίσω τις σπουδές µου εκεί, οι απαντήσεις που έδινα στον πατέρα µου περιείχαν ελφική Μαντεία: «έχεις λεφτά για σπουδές» µου έλεγε, «όχι, αλλά θα βρω» απαντούσα, «..γνωρίζεις γερµανικά». «όχι, αλλά θα µάθω», «..που θα πας». «δεν ξέρω, ψάχνω». Με αυτά τα εφόδια(sic) αποφάσισα να ξεκινήσω το ταξίδι προς το άγνωστο, ένα ταξίδι µε άγνοια κινδύνου, ένα ταξίδι που δεν θα είχε τέλος. Ενδόµυχα πίστευα ότι οι καλοί βαθµοί του πανεπιστηµίου (ήµουνα πολύ καλός φοιτητής και η λέξη «φυτό» δεν είχε εφευρεθεί ακόµη) θα µε βοηθούσαν εκεί που δεν τόλµησαν άλλοι. Ήταν Απρίλιος του 75 όταν µε µια πράσινη βαλίτσα ανέβηκα στο Ακρόπολις Εξπρές. Στη Θεσσαλονίκη, την άλλη µέρα το πρωί, µε αποχαιρέτησαν οι φίλοι µου και αγαπηµένα πρόσωπα και άκουσα από αυτούς τις τελευταίες ελληνικές λέξεις. Η διαδροµή έµοιαζε σαν σκωτζέζικο ντουζ µε εναλλαγές τοπίου, ακόµη και συνεπιβατών. Το νόηµα των «αλπικών» λιβαδιών και της πράσινης φύσης, όπως τα διάβαζα µικρός στα Άπαντα του Ζαχαρία Παπαντωνίου, το αντελήφτηκα λίγο έξω από το Maribor της Αυστρίας που ήδη είχε ξηµερώσει. Στο Μόναχο έφτασα το απόγευµα και περίµενα το βραδινό τρένο για βόρειο Γερµανία. Το µόνο που θυµάµαι, από το σταθµό του Μονάχου, ήταν ένας τεράστιος χώρος (απέναντι από τη γραµµή 11 που σταµατούσαν τα ελληνικά τρένα) µε ψηλό ταβάνι, τον οποίο χρησιµοποιούσαν οι Γερµανοί για εστιατόριο. Σήµερα, όλα έχουν αλλάξει. Το Μόναχο είναι η αγαπηµένη µου πόλη, την επισκέπτοµαι πολύ συχνά και πάντα σταµατώ στα πολύχρωµα bistro του σταθµού για ένα λουκάνικο και µια µπύρα στα όρθια Την άλλη µέρα έφτασα στο Braunschweig, σε µία καταπράσινη αλλά έρηµη πόλη (ήταν ευτέρα του Πάσχα για τους Γερµανούς) και ίσως ήταν η πιο βασανιστική µέρα της ζωής µου. Γυρνούσα σαν την άδικη κατάρα και παρακαλούσα να βραδιάσει για να ξηµερώσει, να γνωρίσω τέλος πάντων έναν άνθρωπο. Και όταν ξηµέρωσε, γνώρισα τη Γερµανία, που θα µου πρόσφερε τη γνώση, τη Γερµανία της οργάνωσης, τη χώρα made in Germany, τη Γερµανία που θα δενόµουν µαζί της. Αυτές οι σκέψεις περνούσαν από το µυαλό µου, όταν καθισµένος στις αναπαυτικές θέσεις του ICE886 απολάµβανα τον εθνικό δρυµό του Stigerwald, τη µεσαιωνική πόλη του Würzburg, το πολιτιστικό Kassel, τα χαµηλότοπα του Göttingen και Hannover, ενώ το τρένο κατευθυνόταν µε ταχύτητα 1 280Km/h προς το Αµβούργο. Αµβούργο Το Αµβούργο είναι η µεγαλύτερη πόλη της Γερµανίας µετά από το Βερολίνο. Είναι ταυτόχρονα και οµοσπονδιακό κρατίδιο και θεωρείται χανσεατική, γι αυτό και ονοµάζεται Hansa Hamburg (εξ ου και το αρχικό ΗΗ στις πινακίδες των αυτοκινήτων). Η πρώτη γραπτή αναφορά χρονολογείται γύρω στον 7 ο αι. µέσω κάποιας εµπορικής συµφωνίας µε την επίσης Χανσεατική πόλη του Lübeck. Ο τίτλος Hansa δινόταν σε πόλεις που είχαν αναπτύξει εµπορικές σχέσεις µε διακίνηση αγαθών. Ήταν ένα πρώιµο είδος ευρωπαϊκής οικονοµικής ένωσης (ΕΟΚ). 1 Την µέγιστη ταχύτητα των 280Km/h (πριν από το ατύχηµα του Eschede ήταν 300Km/h) την αποκτά µόνο σε συγκεκριµένες διαδροµές π.χ. Hannover Würzburg. Η Γερµανία δεν διαθέτει πλήρες δίκτυο µεγάλων ταχυτήτων παρά µόνο τµήµατα.
Εκδροµή στο Αµβούργο, Ζευγώλης Αύγουστος 2010. 2 Θεωρείται κοσµοπολίτικη πόλη του Βορρά µε έντονη παρουσίαση του πολιτιστικού, εµπορικού και τουριστικού στοιχείου. Εδώ ετοιµάζεται το µεγαλύτερο Μέγαρο Μουσικής της Γερµανίας σε ένα επιβλητικό κτήριο µε έντονα αρχιτεκτονικά στοιχεία κάλλους και διακριτικότητας. Η πόλη διαθέτει ποιοτικά µαγαζιά ένδυσης γι αυτό βλέπεις επιτέλους και Γερµανίδες να µην φοράνε µόνο jacket! Όµως η ζωή είναι τουλάχιστον κατά 15% ακριβότερη από ότι στο νότο. Κατά την επίσκεψή µου δεν συνάντησα τις ορδές των Γιαπωνέζων, παρά µόνο Ρώσους. Πάρα πολλούς Ρώσους και Ρωσίδες. Είναι εύκολο να τις ξεχωρίσεις. Φορούν, µέχρι τον αστράγαλο, ένα πανάκριβο ντύσιµο, των 2000 3000, και από τον αστράγαλο και κάτω αυτές τις φτηνές σαγιονάρες του ενός ευρώ! Το Μέγαρο Μουσικής ετοιµάζεται στην Speicherstadt. Το ηµαρχείο της πόλης του Αµβούργου. Η πόλη είναι οµοιόµορφα δοµηµένη και επικρατεί το κόκκινο τούβλο. Τα περισσότερα παλιά κτήρια είναι κατασκευασµένα, εξωτερικά, από το αυτό το υλικό προσδίδοντας στον επισκέπτη το ανάγλυφο της περιοχής. Λόγω καιρικών συνθηκών αλλά και επάρκειας της πρώτης ύλης, το χαρακτηριστικό γνώρισµα της Βόρειας Ευρώπης είναι το κόκκινο τούβλο. Ολόκληρη η πόλη, κυρίως όµως η Speicherstadt, είναι έτσι κατασκευασµένη. Αναµφίβολα, στην πόλη δεσπόζουν οι εκκλησίες µε τους ψηλούς και µυτερούς τρούλους µε κύριο πρωταγωνιστή το ίδιο το ηµαρχείο. Η πόλη είναι ήσυχη µε ελάχιστη φασαρία, όσο βορειότερα κατευθύνεσαι τόσο πιο ησυχία βρίσκεις. Η πόλη έχει σαν ποδοσφαιρικό σύµβολο την οµώνυµη οµάδα HSV που δεν κατάφερε να φθάσει το 2010 στον τελικό της Europa League, διοργάνωση που έγινε στην πόλη. Όµως το αθλητικό στοιχείο είναι διάσπαρτο στην πόλη. Στα µεγάλα πάρκα βλέπεις συνέχεια ανθρώπους κάθε ηλικίας να αθλούνται κάνοντας jocking, ποδήλατο, ενώ ένα πρωτόγνωρο άθληµα, για µένα, είναι ο σχεδόν άκαµπτος επίδεσµος που δένεται σε δυο δένδρα, ανεβαίνεις και τον διασχίζεις ισορροπώντας. Κάτι σαν τους ακροβάτες στα Τσίρκα. Τα κανάλια αρχίζουν λίγα εκατοντάδες µέτρα από τον παλιό σιδηροδροµικό σταθµό, όπου αντικρίζεις και το λιµάνι. Το Αµβούργο χωρίς το λιµάνι θα ήταν ό,τι τα αραβικά εµιράτα χωρίς πετρέλαιο. Εδώ είναι όλη η ζωή, εδώ όλο το αλισιβερίσι. ικαίως ονοµάστηκε Πύλη του Κόσµου. Το λιµάνι µπορείς να το επισκεφτείς είτε µε τα πόδια ή νοικιάζοντας ένα ποδηλατοταξί (Velotaxi), που το οδηγεί συνήθως κάποιος φοιτητής ή φοιτήτρια.
Εκδροµή στο Αµβούργο, Ζευγώλης Αύγουστος 2010. 3 Τα ποδηλατοταξί (Velotaxi) του Αµβούργου. Οι τερµατικοί σταθµοί των εµπορευµάτων. COSCO και πάλι COSCO. Εδώ κατασκευάστηκε το µεγαλύτερο κρουαζιερόπλοιο του κόσµου. Ιδιοκτήτης Abramowitz. Το λιµάνι του Αµβούργου είναι ένα από τα µεγαλύτερα λιµάνια της Ευρώπης (µετά του Rotterdam και της Αµβέρσας) και από τα must της περιοχής. Έχει όλα τα χαρακτηριστικά ενός λιµανιού, όπου προσφέρει τα πάντα. St. Pauli για τους «πεινασµένους» ναύτες, κέντρο εκπαίδευσης νέων πλοιάρχων, ναυτικά µουσεία, πλοιάρια για το γύρω του λιµανιού, ενώ αν είσαι τυχερός θα δεις από κοντά τα µεγαλύτερα πλοία του κόσµου να µεταφέρουν το καθένα χιλιάδες container της COSCO. Οι τερµατικοί σταθµοί των εµπορευµάτων είναι µικρές πόλεις. Τεράστιοι γερανοί ξεφορτώνουν τα γεµάτα container (ή φορτώνουν τα άδεια!!) που προέρχονται από την ανατολική Ασία, κυρίως την Κίνα. Τα πλοία είναι σαν πέντε ποδοσφαιρικά γήπεδα µαζί, έχουν µήκος γύρω στα 375µ και το πλάτος ξεπερνά τα 50 µέτρα. Υπολογίστε πόσα container χωράνε εκεί πάνω. Τέτοια µεγέθη, στον Πειραιά δεν βλέπεις. Αρκετές ναυτιλιακές εταιρείες έχουν την έδρα τους εδώ και διακινούν εµπορεύµατα σε περισσότερα από 900 λιµάνια και 170 χώρες. ίπλα στο λιµάνι είναι και η Speicherstadt, την οποία θέλουν να αναδείξουν σε πολιτιστικό κέντρο, έτσι ώστε η ονοµασία HafenCity (ή HarbourCity) να είναι το διεθνές σήµα για την πόλη τους. Οι κάτοικοι του Αµβούργου είναι αρκετά πλούσιοι και το δείχνουν κιόλας. Οδηγούν πανάκριβα αυτοκίνητα, ντύνονται µοντέρνα και διαµένουν στο Blagenese, στο ακριβότερο προάστιο του Αµβούργου, όπου είναι απίθανο να βρεις γη για αγορά!
Εκδροµή στο Αµβούργο, Ζευγώλης Αύγουστος 2010. 4 Speicherstadt Σχεδόν σε όλες τις πόλεις της Γερµανίας µπορεί κάποιος να επισκεφτεί την παλιά πόλη (Altstadt), εκεί όπου είναι καταγεγραµµένη η ιστορία της. Τέτοια πόλη στο Αµβούργο δεν θα συναντήσουµε, καθότι το µεγαλύτερο τµήµα γύρω από τον παλιό κεντρικό σιδηροδροµικό σταθµό είναι το εµπορικό κέντρο. Αντί Altstadt, το Αµβούργο έχει την Speicherstadt, ένα κοµµάτι από νησίδες στην περιοχή του λιµανιού, λίγα λεπτά µε τα πόδια από το κέντρο της. Είναι η περιοχή που αναπτύσσεται όσο κανένα άλλο στην ευρύτερη περιοχή, γίνονται συνεχή έργα ανάπλασης και αναµένεται να έχουν ολοκληρωθεί έως τα τέλη του 2020. Speicherstadt. Όπως κάθε λιµάνι στο κόσµο του 18 ου και 19 ου αι. έτσι και το Αµβούργο ήταν το επίκεντρο του εµπορίου, του τουρισµού, ακόµη και της ελπίδας. Εδώ συναντιούνταν διαφορετικοί πολιτισµοί, από εδώ ξεκινούσαν οι ελπίδες µιας καλλίτερης ζωής για τους µετανάστες, από εδώ γινόταν η διακίνηση όλων των αγαθών της Ευρώπης. Ο καφές, το τσάι, τα ασιατικά µπαχαρικά ακόµη και τα περίφηµα περσικά χαλιά, εδώ στο Αµβούργο εύρισκαν την πρώτη τους ευρωπαϊκή επαφή. Άλλωστε το Αµβούργο ήταν ελευθέρα ζώνη από δασµούς, γεγονός που ενδυνάµωνε το εµπόριο. Αυτό το ελεύθερο εµπόριο (Zollfrei) έχει αφήσει τα ίχνη του στην πόλη µε το Μουσείο ασµών και Τελωνείων, ακόµη και οι δρόµοι ή τα κανάλια έχουν αντίστοιχες ονοµασίες, Zollkanal και Zollstrasse. Όλα αυτά τα προϊόντα έπρεπε κάπου να αποθηκευτούν. Έτσι δηµιουργήθηκε µια περιοχή, δίπλα ακριβώς στους προβλήτες, ως χώροι αποθήκευσης. Τεράστιοι χώροι που περιλαµβάνουν πολλά οικοδοµικά τετράγωνα και είναι ψηλοί σαν µία πενταόροφη πολυκατοικία, ήσαν οι ιδανικοί τόποι αποθήκευσης. Αυτή η περιοχή ονοµάστηκε Speicherstadt. Η περιοχή έχει µήκος περίπου 1.5 χιλιόµετρα και τα κτήρια έχουν την κλασσική πρόσοψη (Fassade) του τούβλου, όπως σχεδόν και το υπόλοιπο Αµβούργο. Χαρακτηριστικό είναι ότι κανένα κτήριο δεν µοιάζει µε τα άλλα. Τα θεµέλιά τους είναι ο βυθός (σε βάθος 3.5 5 µέτρα) δηλαδή δεν έχουν γίνει εκσκαφές εδάφους, πως αλλιώς θα µπορούσε να γίνει στο νερό. Η περιοχή δεν πωλείται (ανήκει στο ήµο του Αµβούργο), αλλά νοικιάζεται στον κάθε ενδιαφερόµενο. Εδώ, έχουν την έδρα τους οι ναυτιλιακές εταιρείες, αντιπροσωπείες διαδικτύου ακόµη και τηλεπικοινωνιακοί φορείς και η τηλεόραση (δεσπόζει το επιβλητικό και µοντέρνα αρχιτεκτονικό κτήριο της ZDF).
Εκδροµή στο Αµβούργο, Ζευγώλης Αύγουστος 2010. 5 Επίσης υπάρχουν µουσεία, όπως το ναυτικό µουσείο και χώροι ψυχαγωγίας, ενώ κατασκευάζεται ένα πανάκριβο κτήριο που θα χρησιµοποιηθεί ως Μέγαρο Μουσικής. Η Speicherstadt είναι από τα must του Αµβούργου που πρέπει κάποιος να επισκεφτεί, άλλωστε έχει και την µοντελούπολη των τρένων, για την οποία ήταν και ο σκοπός της επίσκεψης. Η προβλήτα µε τα πλοιάρια για βόλτα στο λιµάνι. Το κτήριο της ZDF µε την αιχµηρή µύτη. MiWuLa Ο θαυµάσιος κόσµος της µινιατούρας, έτσι µεταφράζεται στα ελληνικά το Minuatur Wunderland, είναι η Μέκκα όλων των µοντελιστών του κόσµου. Εδώ βρίσκει καταφύγιο ο κάθε πικραµένος, που οικογενειακοί, οικονοµικοί αλλά και διάφοροι άλλοι λόγοι, δεν του επιτρέπουν να υλοποιήσει τη φαντασία του και να δηµιουργήσει το δικό του διόραµα, εδώ συντονίζεται µε το χόµπι του ο κάθε µοντελιστής, εµπνέοντάς τον για νέες δηµιουργίες. Νυκτερινές λήψεις στη µοντελούπολη. Η επίσκεψη θα πρέπει να ξεκινήσει µε κατάλληλη ψυχολογική προετοιµασία. Όταν θα τελειώσει το θέαµα και εξέλθετε του κτηρίου, θα αισθανθείτε µια εξαντλητική κούραση και θα πρέπει να πιείτε αµέσως ένα δυναµωτικό καφέ. Θα είστε τόσο απορροφηµένοι µε το θέαµα, που δεν θα αντιληφθείτε πότε πέρασαν τρεις τέσσερις ώρες βαδίσµατος ή ορθοστασίας, λήψης φωτογραφιών και video. Η ευφορίας όµως θα πληµµυρίζει το πρόσωπό σας και η νοσταλγία αλλά και η επιµονή να αποκτήσετε το δικό σας πλέον διόραµα θα κορυφωθεί. Σαν έντονο «ναρκωτικό» θα σας συνοδεύει τουλάχιστον για τις επόµενες µέρες.
Εκδροµή στο Αµβούργο, Ζευγώλης Αύγουστος 2010. 6 Η επίσκεψή µου στη MiWuLa είχε προσχεδιαστεί πολύ νωρίτερα. Απαραίτητη είναι κράτηση θέσης µέσω Internet (βλ. http://www.miniatur-wunderland.com/visit/ticket/) για να µην περιµένετε ώρες στην ουρά. Περίπου 1500 άτοµα την επισκέπτονται κάθε µέρα για 365 µέρες το χρόνο (δηλαδή περισσότεροι από ότι την Ακρόπολη) και ήδη το ρεκόρ των 6 εκατοµµυρίων έχει καταρριφθεί προ πολλού. Σας συνιστώ επίσκεψη µετά τις 6 το απόγευµα που έχει λιγότερο κόσµο αλλά και το εισιτήριο έχει έκπτωση 10%. Θα έχετε πολύ ώρα µέχρι στις 10 το βράδυ να απολαύσετε το θέαµα. Νέα Υόρκη. Σκανδιναβικό (σιδηροδροµικό) τοπίο. Σιδηροδροµικά διοράµατα χωρίς λόγια. Η MiWuLa βρίσκεται στη Speicherstadt (που αλλού θα µπορούσε να ήταν) στον τρίτο και τέταρτο όροφο µιας.σιταποθήκης. Οι δυο όροφοι ενώνονται µε ψευδοροφή, τα τρενάκια κυκλοφορούν δίπλα σας, περνούν κάτω από τα πόδια σας, οι ψηλοί ας προσέχουν τη χωρίστρα τους, µπορεί κάποιο φορτηγό τρένο να τους πάρει φάλτσο, ενώ µέσα από κάποια σχισµή του τοίχου θα περνά µια υπερταχεία. Εκεί όλα είναι δυνατά να συµβούν. Παρόλο το αδιαχώρητο στην είσοδο, η κίνηση µέσα στους σιδηροδροµικούς χώρους γίνεται άνετα. εν υπάρχει στριµωξίδι, αλλά κανείς δεν µένει παραπονεµένος. Οι µοντελιστές βρίσκονται στις επάλξεις µε τα παιδιά τους. Οι κυρίες τους, οι αποστρέφουσες τις «κακές» συνήθειες των συζύγων τους, απολαµβάνουν το καφέ τους ή ακόµη και το τσιγάρο τους (υπάρχει ειδικός χώρος καπνίσµατος), όσο για τα µωρά, έχει προβλεφθεί χώρος και ανέσεις για αυτά. Φαγητό απλό αλλά καλό και καφές φθηνός.
Εκδροµή στο Αµβούργο, Ζευγώλης Αύγουστος 2010. 7 Η τιµή εισόδου για ενήλικες είναι 10, αλλά θα ξοδέψετε πολύ περισσότερα στο µπαρ, στο εστιατόριο αλλά και στα ενθύµια, στα µοντέλα και στις αναµνηστικές φωτογραφίες. Θα είναι τα µόνα έξοδα που δεν το µετανιώσετε. Η δεύτερη επίσκεψη κοστίζει ένα ευρώ λιγότερο, σας δίνουν ένα κουπόνι και το κρατάτε για την επόµενη επίσκεψη. Μία συµβουλή. Πάρετε µαζί σας φορτιστή για camera, Video και πολύ αποθηκευτικό χώρο. Θα γυρίσετε πολλά µέτρα Video και θα τραβήξετε εκατοντάδες φωτογραφίες. Όλα επιτρέπονται ακόµη και το φλας. Και µία χάρη, δωρίστε 3 ευρώ από το πορτοφόλι σας για τα παιδιά της Αφρικής, που ποτέ δεν θα απολαύσουν αυτό που απολαµβάνετε εσείς και ως ενθύµιο θα σας δώσουν µια κονκάρδα, έτσι για να. θυµάστε. Η ιστορία της µοντελούπολης άρχισε πριν από δέκα χρόνια στη Ζυρίχη. Εκεί που ο disc jokey Frederik Braun 2, είχε καταφύγει για χειµερινές διακοπές. Σε µία γωνιά στη Niederdorfstrasse (ας πούµε Αδριανού στην Πλάκα) είδε σε µία βιτρίνα, ένα µικρό αλλά συµπαθητικό διόραµα µε τρένα. Αµέσως νοστάλγησε τα παιδικά του χρόνια, που έπαιζε µε µοντέλα, και του ήρθε η ιδέα για τη δηµιουργία ενός υπερµεγέθους διοράµατος. Την ιδέα του εµπιστεύθηκε πρώτα στον δίδυµο αδελφό του Garrik 3, µηχανικό υπολογιστών, που είχε ως αγαπηµένο του χόµπι τα πυροσβεστικά οχήµατα (γι αυτό θα δείτε εντυπωσιακές σκηνές µε κτήρια να έχουν πιάσει φωτιά και τα πυροσβεστικά που τρέχουν να την σβήσουν). Η ιδέα αυτή ωρίµασε στο µακρύ ταξίδι της επιστροφής προς το Αµβούργο και ενισχύθηκε από την προτροπή του πατέρα του. Όταν απευθύνθηκε στο ταχυδροµικό ταµιευτήριο για να ζητήσει δάνειο δύο εκατοµµυρίων µάρκων (βρισκόµαστε στα τέλη της δεκαετίας του 90) ο διευθυντής της τράπεζας ξαφνιάστηκε από την αίτηση «χορηγίας κεφαλαίου για τρενάκια». Άλλο ένα σοβαρό πρόβληµα που έπρεπε να επιλυθεί ήταν ο χώρος για ένα τέτοιο εγχείρηµα. Επιθυµία του ήταν η Speicherstadt, που βρίσκεται στο λιµάνι του Αµβούργου, δηλαδή σε τουριστική θέση. Με γνωστούς και φίλους, έπεισε το ήµο του Αµβούργου (όλη η περιοχή ανήκει στο ήµο και µόνο νοικιάζεται, δεν πωλείται ούτε ένα κοµµάτι γης) να του νοικιάσει έναν ψηλοτάβανο χώρο στην Kehrwiederstrasse 4 ακριβώς δίπλα στο κανάλι, όπου τον διαρρύθµισε σε δυο πατώµατα µε σιδερένια στηρίγµατα που θυµίζουν στύλους σιδηροδροµικών σινιάλων ή και εναέριων γραµµών. Όλη η οµάδα της Disco επιστρατεύθηκε στη στελέχωση της οµάδας εργασίας, ακόµη και η Sabine Bunnig 4 που το µοντελισµό τον έβλεπε ως χόµπι από τον πατέρα της, η πωλήτρια Helge Bunge που αναδείχθηκε αργότερα σε επαγγελµατία σχεδιάστρια διοραµάτων, ο ξυλουργός Gaston Burkhardt που προσελήφθηκε από επιλογή αγνώστων ατόµων και ανέλαβε βασικά όλη την ξυλοκατασκευή και δεκάδες άλλα άτοµα όλων των ειδικοτήτων (σύνολο 60) που ανήκουν στην οµάδα. Όλοι σήµερα δίνουν την ίδια απάντηση σε όσους τους ρωτούν για την ανάµειξή τους και απαντούν «nur Spass zu machen» (έτσι, µόνο για να διασκεδάσουµε). Τα άτοµα αυτά έχουν µία ηλικία µεταξύ 25 και 35 ετών και φαντάζοµαι ότι θεωρούν τη δουλειά τους πρώτα ως χόµπι. Ίσως γι αυτό είναι και επιτυχηµένοι. Στην ιστοσελίδα του www.youtube.com και στην αναζήτηση Miniatur Wunderland θα βρείτε εκατοντάδες Video που σχετίζονται µε το σχετικό διόραµα, µε κάποια 2 Ο εµπνευστής και η ψυχή της MiWuLa. 3 Αργότερα ανέλαβε την πλήρη αυτοµατοποίηση των συρµών (µέσω του λογισµικού της Railware), ενώ θεωρείται και ο εµπνευστής του Car System µε δικό του προγραµµατισµό. 4 Συναρµολόγησε περίπου 500 σπιτάκια από kits και αργότερα ανέλαβε υπεύθυνη υπαίθρου.
Εκδροµή στο Αµβούργο, Ζευγώλης Αύγουστος 2010. 8 να έχουν ξεπεράσει κάθε λογικό όριο. οκιµάστε π.χ. στην ιστοσελίδα: http://www.youtube.com/watch?v=mjvgug5s1wa&p=697ebf284eb3f2b6&playnext=1&index=10. Στο Αµβούργο όλοι ξέρουν πού βρίσκεται ο χώρος, άρα καµία ανησυχία. Χρειάστηκα τρεις συνεχόµενες επισκέψεις, σε διαφορετικές µέρες, για να ηρεµήσω εντελώς και να δω και κάποιο άλλο αξιοθέατο του Αµβούργου. Ballinstadt Το πρώτο µου υπερπόντιο ταξίδι το έκανα πολύ µικρός, όταν ο πατέρας µου αποφάσισε να µεταναστεύσουµε στην Αυστραλία. Η επιχείρηση τότε απέτυχε, το ταξίδι όµως έγινε. Συγκεντρωθήκαµε στον Πειραιά, όπου έβλεπες τα ζωγραφισµένα ανάµεικτα συναισθήµατα στους επιβάτες αλλά και σε αυτούς που θα έµεναν πίσω. Θλίψη και ελπίδα συνεχώς εναλλάσσονταν. Θα ξαναδώ τα αγαπηµένα µου πρόσωπα, µονολογούσαν κάποιοι, θα τα καταφέρω κάποιοι άλλοι. Ήταν η εποχή που το ταξίδι κρατούσε ένα σχεδόν µήνα και το πρώτο γράµµα θα ερχόταν µετά από σαράντα µέρες! Με µία βαλίτσα γεµάτη ελπίδες και όνειρα, αλλά µε άδειες τσέπες ξεκινούσαν οι περισσότερα για τις χώρες των ανακαλύψεων, χωρίς να γνωρίζουν τι τους περιµένει. Το µόνο που γνώριζαν, και τους τρόµαζε η ιδέα, ήταν να τους απορρίψουν, ως ασθενικούς ή ανήµπορους προς εργασία, και τους δείξουν το πλοίο της επιστροφής. Τα πλοία των καηµών, όπως το Πατρίς, το Αυστραλία κ.ά. σήµερα δεν υπάρχουν, ούτε καν σαν παλιοσίδερα. Χαρακτηριστικές αφίσες (ελπίδας και πόνου) την εποχή της µετανάστευσης. Το κύµα της µετανάστευσης δεν ήταν µόνο ελληνικό φαινόµενο και δεν κράτησε κάποια συγκεκριµένη χρονική περίοδο. Τους προηγούµενους δύο αιώνες η Ευρώπη βρισκόταν στη δίνη των πολέµων, επιδηµιών, πολιτικών διώξεων αλλά και οικονοµικής ύφεσης. Ήταν λογικό να δηµιουργηθεί η προσδοκία των νέων χωρών χωρίς τα βάσανα της γηραιάς ηπείρου. Τα κύµατα των µεταναστών συγκεντρώνονταν στα λιµάνια, όπως π.χ. στο Αµβούργο που δικαίως του δόθηκε η ονοµασία πύλη του κόσµου. Τα χρόνια πέρασαν και η Ευρώπη αναγεννήθηκε. Τα πλοία των καηµών µπήκαν σε µουσεία για να µαθαίνουν οι νεότεροι και να θυµούνται οι παλαιότεροι, µαζί και η ιστορία των
Εκδροµή στο Αµβούργο, Ζευγώλης Αύγουστος 2010. 9 µεταναστών. Ένα τέτοιο µουσείο βρίσκεται στο Ballinstadt 5 λίγο έξω από το Αµβούργο, που µπορεί κάποιος να το επισκεφτεί µε τον προαστιακό. Στο µουσείο µπορείς να αναζητήσεις τους δικούς σου ανθρώπους που µετανάστευσαν στις αρχές του 19 ου αι, µπορείς να µελετήσεις τους λόγους που οδήγησαν περίπου 5 εκατοµµύρια ευρωπαίους (κυρίως γερµανόφωνης προέλευσης) να µεταναστεύουν προς την Αµερική, τη Βραζιλία αλλά και την Αυστραλία. Φωτογραφίες από το χώρο υποδοχής στο Ellis Insland της ΝΥ και διηγήσεις µεταναστών για τις νέες πατρίδες. Σε έναν ξεχωριστό χώρο υπάρχουν επίσης αναπαραστάσεις των ωρών του αποχαιρετισµού και γενικά της καθηµερινής ζωής µεταξύ 1901 και 1934. Τί δεν είδα Ασφαλώς πολύ περισσότερα από ότι εδώ περιγράφω. Άλλωστε οι ευρωπαίοι τουρίστες δεν είναι Αµερικανοί, που µέσα σε δέκα µέρες γυρίζουν όλη Ευρώπη και ισχυρίζονται ότι έµαθαν την ιστορία της, ούτε το Αµβούργο πόλη της µιας µέρας. Πάντως ξεχωρίζουν δύο αξιοθέατα. Η Fischermarkt (η ψαραγορά) που κάθε Κυριακή στις 5.30 το πρωί γίνεται ο πλειστηριασµός ψαριών. Είναι η πιο παραδοσιακή αγορά του Αµβούργου και χρονολογείται από το 1703. Highlights είναι µουσικά συγκροτήµατα που παίζουν σε ρυθµούς Jazz, Skiffle, Country ή Western music, ενώ εσείς αγοράζετε τον άγριο σολοµό. Ένα αξιοθέατο που ευχαρίστως θα έχανα τον ύπνο µου για να το βιώσω. Το άλλο είναι η περιοχή του St. Pauli (γνωστή ως Red light district), κάτι σαν την Τρούµπα του Πειραιά αλλά σε «διδακτορικό» επίπεδο. Εδώ ανθεί η βιοµηχανία του έρωτα µε sex shops, strip clubs, adult theaters κ.λπ. Ο πιο γνωστός δρόµος είναι η Reeperbahn (στα γερµανικά die sündige Meile ή the sinful mile). Σε κάποια «κόκκινα φανάρια» µπορείς να θαυµάσεις, να αγγίξεις, να δοκιµάσεις, ακόµη να αντιληφθείς το νόηµα της ελληνικής τηλεοπτικής σειράς «και οι παντρεµένοι έχουν ψυχή». Την περιήγηση αυτής της περιοχής έζησα στα φοιτητικά µου χρόνια, σήµερα στον έγγαµο βίο υιοθετώ τη ρήση του Σωκράτη: «Οι γυναίκες µάς εµπνέουν µεγάλα πράγµατα και µας εµποδίζουν να τα αποκτήσουµε». Η Επιστροφή Το τετραήµερο πέρασε τόσο γρήγορα που βασικά δεν το αντιλήφθηκα. Το IntercityExpress γεµάτο από κόσµο, ως συνήθως. Έξω ο καιρός είναι µουντός και βροχερός, µου θυµίζει ελληνικό Νοέµβριο, µε καλύπτει µε ένα µελαγχολικό µανδύα, ενάντια στο ροµαντισµό των προηγούµενων ηµερών. Στη διαδροµή, η ίδια σκέψη περιτριγυρίζει στο µυαλό µου, αυτή η έλξη προς τη Γερµανία. Ίσως ο Πυθαγόρας να είχε δίκιο, όταν έλεγε: «ο τόπος µου είναι αυτός που µου προσφέρει γνώση». Επιστρέφω στη βάση µου, όπου σε λίγες µέρες ξεκινώ για την Ελλάδα. Όταν, µε το πλοίο, θα αντικρίζω την Πάτρα, θα θυµάµαι την κινέζικη παροιµία: «κάθε φορά που τελειώνει ένα ταξίδι, ξεκινάει το επόµενο». Αυτό συµβαίνει κάθε φορά. 5 Albert Ballin (1857 1918), Γερµανός επιχειρηµατίας που χρηµάτισε γενικός διευθυντής της ατµοπλοϊκής εταιρίας HAPAG η οποία εκτελούσε τα περισσότερα µεταναστευτικά ταξίδια. Είναι ο ιδρυτής του Μουσείου.