ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΚΑΙ ΚΟΙΝΩΝΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΓΡΑΦΕΙΟ ΤΥΠΟΥ ΔΕΛΤΙΟ ΤΥΠΟΥ Ημερομηνία: Τετάρτη, 16 Μαρτίου 2011 Θέμα: Ομιλίες της πολιτικής ηγεσίας του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης στη συνέντευξη τύπου για την έναρξη των εκδηλώσεων του Ευρωπαϊκού Έτους Εθελοντισμού 2011 Σε κοινή συνέντευξη τύπου ανακοίνωσαν την έναρξη των εκδηλώσεων για το Ευρωπαϊκό Έτος Εθελοντισμού 2011, που ξεκινούν αύριο στην Αθήνα, η Υπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, Λούκα Τ. Κατσέλη, η Υφυπουργός Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, Άννα Νταλάρα, ο Γενικός Γραμματέα Νέας Γενιάς, Γιάννος Λιβανός, ο Δήμαρχος Αθηναίων, Γιώργος Καμίνης, ο Αναπληρωτής Διευθυντής της Αντιπροσωπείας της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στην Ελλάδα, Αργύρης Περουλάκης, και ο Διευθυντής του Γραφείου του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για την Ελλάδα, Λεωνίδας Αντωνακόπουλος. Η Υπουργός Εργασίας αναφέρθηκε στη σημασία που αποκτά ο εθελοντισμός, ιδιαίτερα σε περιόδους δύσκολες για όλο τον κόσμο, λόγω της βιβλικής καταστροφής που επέφερε ο σεισμός και το τσουνάμι στην Ιαπωνία. Αναφερόμενη στη σχέση του εθελοντισμού με το κράτος, η κα Κατσέλη τόνισε ότι είναι δύο έννοιες που λειτουργούν συμπληρωματικά, εξηγώντας ότι η ενίσχυση του εθελοντισμού δεν αποδυναμώνει το ρόλο του κράτους. Στη συνέχεια, η Υπουργός αναγνώρισε την έλλειψη ενός ολοκληρωμένου θεσμικού πλαισίου για τον εθελοντισμό και τις εθελοντικές οργανώσεις και υπογράμμισε: «Η εθελοντική εργασία, παρότι είναι εξ ορισμού μη αμειβόμενη, δεν πρέπει να παρέχεται χωρίς ασφαλιστική κάλυψη, χωρίς επαρκή προστασία υγιεινής και ασφάλειας ή χωρίς τις άλλες εγγυήσεις του εργατικού δικαίου, προσαρμοσμένες βέβαια στην ιδιαιτερότητα της εθελοντικής εργασίας». Τέλος, η Υπουργός Εργασίας επεσήμανε την αναγκαιότητα για τη «δημιουργία ενός Εθνικού Παρατηρητηρίου για τον Εθελοντισμό με ευθύνη του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, το οποίο θα διασυνδέεται με το Μητρώο Κοινωνικής Οικονομίας που συστήνεται με το υπό διαβούλευση Σχέδιο Νόμου. Το Παρατηρητήριο αυτό θα συμπεριλάβει όλες τις
εθελοντικές οργανώσεις που δραστηριοποιούνται στον ελληνικό χώρο. Θα παρέχει χρήσιμα στοιχεία για τη χάραξη πιο αποτελεσματικών πολιτικών που θα χρησιμοποιούν τα δίκτυα εθελοντών, αλλά και συμβουλευτικές υπηρεσίες στην κυβέρνηση για την προώθηση και την ανάπτυξη του εθελοντισμού». Από την πλευρά της, η Υφυπουργός Εργασίας, Α. Νταλάρα, σημείωσε: «Ο εθελοντής είναι πάνω από όλα ένας ενεργός πολίτης, ένα μέλος της κοινωνίας που δεν αρκείται στον εντοπισμό και τον σχολιασμό των κακώς κειμένων και των προβλημάτων, αλλά βρίσκει το χρόνο και τη διάθεση για να εργαστεί για την αντιμετώπισή τους. Ο εθελοντής προσφέρει από το υστέρημά του σε προσωπικό ελεύθερο χρόνο για να παραχωρήσει τις γνώσεις και τις δεξιότητες προς όφελος του κοινωνικού συνόλου και σε αυτό διαφέρει ο εθελοντισμός από τη φιλανθρωπία». Ο Γενικός Γραμματέας Νέας Γενιάς, Γ. Λιβανός, είπε πως στόχος του σχεδίου δράσης για ολόκληρο το Έτος του Εθελοντισμού είναι «να εμφυσήσει την αξία του εθελοντισμού ως στάση ζωής στους νέους». Επίσης, τόνισε ότι «σε περιόδους οικονομικής κρίσης, όπως αυτή που διανύουμε, ο εθελοντισμός είναι πιο σημαντικός παρά ποτέ, διότι απευθύνεται κυρίως στις ευάλωτες κοινωνικά ομάδες του πληθυσμού, στις μειοψηφίες, που είναι οι πρώτες που θα βιώσουν τις συνέπιες της οικονομικής κρίσης, αλλά και διότι ο εθελοντισμός συμβάλλει στην τόνωση της κοινωνικής συνοχής και αλληλεγγύης σε μια περίοδο που αυτές δοκιμάζονται έντονα». Ακολουθούν οι ομιλίες της Υπουργού και της Υφυπουργού Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης κατά τη διάρκεια της συνέντευξης τύπου και το μήνυμα του Γενικού Γραμματέα Νέας Γενιάς για την έναρξη της περιοδείας του Ευρωπαϊκού Έτους Εθελοντισμού 2011.
Ομιλία της Υπουργού Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, Λούκας Τ. Κατσέλη Κυρίες και Κύριοι, Κηρύττοντας την έναρξη των εκδηλώσεων για το Ευρωπαϊκό Έτος Εθελοντισμού στην Ελλάδα, η παρουσία μου εδώ σηματοδοτεί τη σημασία που αποδίδει το Υπουργείο Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης στον σημαντικό αυτό θεσμό. Η έναρξη των εκδηλώσεων για την προβολή και την ενεργοποίηση του εθελοντισμού συμπίπτει με τη βιβλική καταστροφή εξαιτίας του σεισμού στην Ιαπωνία. Αποτελεί τραγική συγκυρία στη μεν Ευρώπη να αναδεικνύεται η ανάγκη κινητοποίησης των πολιτών στον εθελοντισμό τη στιγμή που η επιβίωση πολλών ανθρώπων σε ένα άλλο σημείο του πλανήτη εξαρτάται άμεσα από το μέγεθος της εθελοντικής τους προσφοράς. Από τον εθελοντή πυροσβέστη, τον εθελοντή διασώστη, τον εθελοντή γιατρό, τον εθελοντή νοσοκόμος, τον εθελοντή επιστήμονα τον εθελοντή άνθρωπο. Σήμερα, λοιπόν, τιμούμε τον εθελοντισμό, τιμούμε όλους αυτούς που βάζουν το καλό του κοινωνικού συνόλου πάνω από το ίδιο όφελος, τιμούμε την αξία που χαρακτηρίζει την ανθρώπινη ύπαρξη. Το 2011 ανακηρύχθηκε ως Ευρωπαϊκό Έτος για την Προώθηση του Εθελοντισμού και των Εθελοντικών Δραστηριοτήτων με απόφαση του Συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Ένωσης τον Νοέμβριο του 2009. Ο βασικός στόχος πίσω από την ιδέα ήταν η ανταλλαγή εμπειριών και καλών πρακτικών και η προβολή της σημασίας και της αξίας του εθελοντισμού για τη συνοχή της κοινωνίας των πολιτών. H Περιοδεία του Ευρωπαϊκού Έτους Εθελοντισμού 2011 ξεκινά στην πόλη μας με επταήμερες εκδηλώσεις προβολής του εθελοντισμού που ξεκινούν αύριο Πέμπτη 17 Μαρτίου στην Τεχνόπολη του Δήμου Αθηναίων υπό την αιγίδα του Δήμου Αθηναίων και με τη συμμετοχή 100 εθελοντικών οργανώσεων και πλήθους εθελοντών. Η χώρα μας είναι η 7η χώρα στον χάρτη της Περιοδείας του Ευρωπαϊκού Έτους Εθελοντισμού 2011 μετά την έναρξή του στις Βρυξέλλες τον Δεκέμβριο του 2010. Η Γενική Γραμματεία Νέας Γενιάς του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης είναι ο εθνικός συντονιστικός φορέας του Ευρωπαϊκού Έτους Εθελοντισμού στην Ελλάδα. Είναι σημαντικό να τονιστεί ότι η ενίσχυση του εθελοντισμού δεν αποδυναμώνει τον ρόλο της Πολιτείας. Εθελοντισμός και κρατική μέριμνα λειτουργούν συμπληρωματικά. Η εθελοντική προσφορά ενισχύει την αποτελεσματικότητα των δημόσιων πολιτικών ενός κράτος, και το κράτος υποστηρίζει και συντονίζει την εθελοντική προσφορά. Το κράτος οφείλει να συνεργάζεται για την υλοποίηση της κοινωνικής πολιτικής του με τις εθελοντικές οργανώσεις. Κι αυτό γιατί; Διότι οι εθελοντικές οργανώσεις είναι μικρές, ευέλικτες
οργανώσεις που σημαίνει ότι μπορούν να κινητοποιούνται πιο άμεσα, να εντοπίζουν ευκολότερα τους συμπολίτες μας που έχουν ανάγκη, έχουν μεγαλύτερο βαθμό διείσδυσης σε όλα τα κοινωνικά στρώματα και γνωρίζουν πολύ καλύτερα τα εξειδικευμένα προβλήματά τους. Μαζί Πολιτεία και εθελοντικές οργανώσεις ενισχύουν το δίκτυο της κοινωνικής αλληλεγγύης, το προσωποποιούν και το κάνουν πιο αποτελεσματικό. Στην Ελλάδα, παρά την πρόοδο που σημειώθηκε στη συνεργασία του κράτους και των εθελοντικών οργανώσεων και στην ενθάρρυνση της εθελοντικής εργασίας κατά την τελευταία εικοσαετία, απουσιάζει ακόμα ένα ολοκληρωμένο θεσμικό πλαίσιο για τον εθελοντισμό και τις εθελοντικές οργανώσεις. Η εθελοντική εργασία, παρότι είναι εξ ορισμού μη αμειβόμενη, δεν πρέπει να παρέχεται χωρίς ασφαλιστική κάλυψη, χωρίς επαρκή προστασία υγιεινής και ασφάλειας ή χωρίς τις άλλες εγγυήσεις του εργατικού δικαίου, προσαρμοσμένες βέβαια στην ιδιαιτερότητα της εθελοντικής εργασίας. Τα τελευταία χρόνια μάλιστα έχει τεθεί και το θέμα της συνταγματικής κατοχύρωσης του εθελοντισμού με ρητή διάταξη. Πιστεύω ότι είναι μια ενδιαφέρουσα πρόταση, την οποία θα έχουμε την ευκαιρία συζητήσουμε και κατά τη διάρκεια του Ευρωπαϊκού Έτους Εθελοντισμού. Εκείνο που προέχει είναι η θέσπιση ενός γενικού νομοθετικού πλαισίου που θα αναδεικνύει και την ιδιαιτερότητα των εθελοντικών οργανώσεων σε σχέση με όλες τις άλλες μη κυβερνητικές οργανώσεις, που δεν χρησιμοποιούν για την ανάπτυξη των δραστηριοτήτων τους την εθελοντική εργασία των μελών τους και δεν παρέχουν υπηρεσίες αλληλεγγύης προς το κοινωνικό σύνολο μέσα από την προσφορά εθελοντικής εργασίας. Φίλες και Φίλοι, Στην αρχή αυτής της σύντομης ενημέρωσης ανέφερα ότι οι εκδηλώσεις για το Ευρωπαϊκό Έτος Εθελοντισμού στη χώρα μας αποτέλεσαν την αφορμή για τη σημερινή συνέντευξη τύπου. Και χρησιμοποίησα τη λέξη αφορμή γιατί ήταν ούτως ή άλλως στα άμεσα σχέδια του Υπουργείου η ενδυνάμωση του πυλώνα του εθελοντισμού που συνάδει και με την πρωτοβουλία μας για άμεση αξιοποίηση Προγραμμάτων Κοινωνικής Εργασίας, αλλά και την ανάπτυξη της κοινωνικής οικονομίας και κοινωνικής επιχειρηματικότητας. Το σχετικό Σχέδιο Νόμου για την Κοινωνική Οικονομία τίθεται σήμερα σε δημόσια διαβούλευση μετά από ευρύ διάλογο με τους φορείς και τους ειδικούς και στόχο την ανάπτυξη του κοινωνικού κεφαλαίου της χώρας μας. Είναι η κατάλληλη περίοδος να αναπτύξουμε συνέργειες των δράσεων του εθελοντισμού και της κοινωνικής οικονομίας για τη στήριξη των συμπολιτών μας που έχουν περισσότερη ανάγκη και την αποτελεσματική προσφορά στο κοινωνικό σύνολο. Η ανάπτυξη της κοινωνικής επιχειρηματικότητας είναι ακόμα ένα όπλο στη μάχη για την καταπολέμηση της ανεργίας και την ένταξη των ευάλωτων ομάδων στην αγορά εργασίας. Πέρα όμως από το σημαντικό κομμάτι της ένταξης, για εμάς η κοινωνική επιχειρηματικότητα μπορεί
και πρέπει να διαχυθεί και σε άλλους τομείς κοινωνικού-κοινωφελούς χαρακτήρα, όπως η παροχή υπηρεσιών φροντίδας, αλλά και σε δραστηριότητες που συμβάλουν στην κοινωνική, περιβαλλοντική και πολιτιστική ανάπτυξη. Και σ αυτή τη φάση η συμβολή του εθελοντισμού είναι κρίσιμος παράγοντας επιτυχίας. Ο εθελοντισμός θα βοηθήσει στην πυροδότηση δράσεων που θα σκοπεύουν στην αναπτυξιακή δυναμική του κοινωνικού κεφαλαίου της ελληνικής κοινωνίας. Εκτός από τους νόμους, μάς χρειάζονται άνθρωποι με αφοσίωση που θα υλοποιήσουν δράσεις που θα προσφέρουν άνθρωποι με κέφι για δουλειά για να έχουμε αποτελέσματα. Κι εδώ θέλω να τονίσω ότι εμφανίζεται πλέον σαφής η αναγκαιότητα για τη δημιουργία ενός «Εθνικού Παρατηρητηρίου για τον Εθελοντισμό» με ευθύνη του Υπουργείου Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, το οποίο θα διασυνδέεται με το Μητρώο Κοινωνικής Οικονομίας που συστήνεται με το υπό διαβούλευση Σχέδιο Νόμου. Το Παρατηρητήριο αυτό θα συμπεριλάβει όλες τις εθελοντικές οργανώσεις που δραστηριοποιούνται στον ελληνικό χώρο. Θα παρέχει χρήσιμα στοιχεία για τη χάραξη πιο αποτελεσματικών πολιτικών που θα χρησιμοποιούν τα δίκτυα εθελοντών, αλλά και συμβουλευτικές υπηρεσίες στην κυβέρνηση για την προώθηση και την ανάπτυξη του εθελοντισμού. Ο εθελοντισμός είναι μεγάλο και σημαντικό, αλλά ακόμη αναξιοποίητο δυναμικό της χώρας μας. Αποτελεί την κοινή συνισταμένη των δράσεων όλων των φορέων που προσφέρουν κοινωνικό έργο. Η συνισταμένη αυτή μπορεί να αποτελέσει το υπόβαθρο μιας πιο αποτελεσματικής και συντονισμένης δράσης για την προαγωγή κοινωνικών υπηρεσιών. Γι αυτό και πιστεύω ότι όλες οι εκδηλώσεις του εβδομάδας αυτής είναι σημαντικές. Αποτελούν βήμα ευρείας ενημέρωσης και ανταλλαγής απόψεων. Προσβλέπω στη συνεργασία σας για να οικοδομήσουμε μια πραγματικά αποτελεσματική κοινωνία των πολιτών.
Ομιλία της Υφυπουργού Εργασίας και Κοινωνικής Ασφάλισης, Άννας Νταλάρα Αγαπητοί φίλοι, Με μεγάλη χαρά καλωσορίζω και εγώ με τη σειρά μου στην Αθήνα την περιοδεία που πραγματοποιείται με αφορμή το Ευρωπαϊκό Έτος Εθελοντισμού. Σε ένα περιβάλλον κρίσης, οικονομικής αλλά κυρίως αξιακής και θεσμικής, ο εθελοντισμός είναι μια θεμελιώδης μορφή κοινωνικής δράσης και αυτός είναι ο σκοπός της ανακύρηξης του 2011 ως Έτους Εθελοντισμού. Ο εθελοντής είναι πάνω από όλα ένας ενεργός πολίτης, ένα μέλος της κοινωνίας που δεν αρκείται στον εντοπισμό και τον σχολιασμό των κακώς κειμένων και των προβλημάτων, αλλά βρίσκει το χρόνο και τη διάθεση για να εργαστεί για την αντιμετώπιση τους. Ο εθελοντής προσφέρει από το υστέρημα του σε προσωπικό ελεύθερο χρόνο για να παραχωρήσει τις γνώσεις και τις δεξιότητες προς όφελος του κοινωνικού συνόλου και σε αυτό διαφέρει ο εθελοντισμός από τη φιλανθρωπία. Ταυτόχρονα, όμως, [ο εθελοντής] κερδίζει από την δράση του, μαθαίνει να λειτουργεί στο πλαίσιο μιας ομάδας, αποκτά εμπειρία και γνώσεις που σίγουρα θα του φανούν απαραίτητες στην προσωπική αλλά και επαγγελματική ζωή του. Ειδικά μάλιστα στο πλαίσιο της περιοδείας, οι Έλληνες εθελοντές θα έχουν την σπάνια ευκαιρία να συνεργαστούν στενά και να ανταλλάξουν εμπειρίες με νέους από όλες τις χώρες της Ευρώπης. Η προσφορά εθελοντικής υπηρεσίας, σε όλες τις μορφές της, αποτελεί ουσιαστική ασπίδα προστασίας για τις ευπαθείς κοινωνικές ομάδες, είτε μιλάμε για τους ηλικιωμένους, τους αστέγους, τους μετανάστες. Οι εκδηλώσεις που έχουμε προγραμματίσει για την εβδομάδα που θα βρεθεί στη χώρα μας η περιοδεία θα φωτίσουν όλες τις δυνατές πτυχές της εθελοντικής δράσης και πιστεύω θα κινητοποιήσουν τους νέους μας να αξιοποιήσουν το αναμφισβήτητο δυναμικό τους και να προσφέρουν ακόμα και σε τομείς όπως η επιμόρφωση και η παροχή υπηρεσιών υγείας. Πριν από μερικά χρόνια, το 2004, η συμμετοχή των Ελλήνων εθελοντών στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Αθήνας συνέβαλε καθοριστικά στο να γίνουν οι Αγώνες αυτοί ορόσημο. Είμαι σίγουρη πως μπορούμε και σήμερα να καταφέρουμε κάτι αντίστοιχο. Σας ευχαριστώ.
Μήνυμα του Γενικού Γραμματέα Νέας Γενιάς, Γιάννου Λιβανού, για την έναρξη της περιοδείας του Ευρωπαϊκού Έτους Εθελοντισμού 2011 Η Ευρωπαϊκή Ένωση, λαμβάνοντας υπόψη τον πρωτεύοντα ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει ο εθελοντισμός στην τόνωση της κοινωνικής συνοχής ιδιαίτερα σε μια κρίσιμη χρονικά συγκυρία όπως είναι η παρούσα, ανέδειξε το 2011 σε Ευρωπαϊκό Έτος αφιερωμένο στον Εθελοντισμό. Βασικοί στόχοι της εν λόγω πρωτοβουλίας αποτελούν, μεταξύ άλλων, η δημιουργία κατάλληλων συνθηκών για την προώθηση του ιδεώδους του εθελοντισμού στον ευρωπαϊκό χώρο, η ευρεία αναγνώριση των εθελοντικών δραστηριοτήτων, η ενίσχυση των διοργανωτών εθελοντικών δραστηριοτήτων με σκοπό τη βελτίωση της ποιότητας των τελευταίων καθώς και η ευαισθητοποίηση των Ευρωπαίων πολιτών αναφορικά με την αξία και τη σημασία του εθελοντισμού. Η Γενική Γραμματεία Νέας Γενιάς, έθεσε με τη σειρά της συγκεκριμένες προτεραιότητες, οι οποίες αποσκοπούν στη ποσοτική και ποιοτική αναβάθμιση του εθελοντισμού στη χώρα μας, έτσι ώστε: α) να συμβάλλει στην ανάδειξη της δυναμικής του εθελοντισμού και να προβάλλει την αξία του εθελοντή ως αφανούς ήρωα της καθημερινότητας, β) να επιτύχει την καλλιέργεια κουλτούρας εθελοντή σε ένα ευρύτερο κομμάτι του ελληνικού πληθυσμού και ειδικά μεταξύ των νέων, και γ) να συμβάλλει αποφασιστικά στη διαμόρφωση ενός ενιαίου θεσμικού πλαισίου για τον εθελοντισμό στην Ελλάδα. Με αφορμή τη διαδραστική περιοδεία του Ευρωπαϊκού Έτους Εθελοντισμού 2011 στην Τεχνόπολις του Δήμου Αθηναίων μεταξύ 17-23 Μαρτίου 2011, θα θέλαμε να σας προσκαλέσουμε σε μια σειρά εκδηλώσεων που στοχεύουν στο να αναδείξουν τις διάφορες πτυχές του εθελοντισμού. Συμμετέχοντας στο διαδραστικό αυτό πρόγραμμα, ευελπιστούμε πως ο καθένας από εσάς θα σχηματίσει μια ολοκληρωμένη εικόνα αναφορικά με τη συμβολή του εθελοντισμού ως μέσου ενδυνάμωσης της κοινωνικής αλληλεγγύης και συνοχής, αλλά και ως μέσου ανάδειξης της συμμετοχής των νέων στα κοινωνικά και πολιτικά δρώμενα. ΓΙΑΝΝΟΣ ΛΙΒΑΝΟΣ Γενικός Γραμματέας Νέας Γενιάς