-- 225 -- * ΦΟΡΟΛΟΓΙΑ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ * Νο. 13

-- 225 -- * ΦΟΡΟΛΟΓΙΑ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ * Νο. 13 ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ Αθήνα, 12 Φεβρουαρίου 1997 ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΩΝ Αριθμ. Πρωτ. 1017582/276/Α0012 ΓΕΝ. Δ/ΝΣΗ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑΣ ΔΙΕΥΘΥΝΣΗ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑΣ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ ΠΟΛ.: 1056 ΤΜΗΜΑ Α' ΘΕΜΑ: Οδηγίες για την παραλαβή των δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων οικον. έτους 1997. Σχετικά με το παραπάνω θέμα, σας παρέχουμε τις ακόλουθες οδηγίες για την παραλαβή των δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος φυσικών προσώπων οικον. έτους 1997. Οδηγίες για την κωδικογράφηση αυτών, καθώς και για τη διαδικασία αποστολής τους στο ΚΕ.Π.Υ.Ο., θα επακολουθήσουν με νεότερη διαταγή μας. ΠΡΩΤΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΠΑΡΑΛΑΒΗ - ΚΑΤΑΧΩΡΗΣΗ ΤΩΝ ΔΗΛΩΣΕΩΝ - ΕΛΕΓΧΟΣ ΚΑΙ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗ ΜΕΡΙΚΩΝ ΕΝΔΕΙΞΕΩΝ ΤΩΝ ΕΝΤΥΠΩΝ Ε10 ΚΑΙ Ε11 1. Παραλαβή δηλώσεων Οι υπάλληλοι που θα παραλαμβάνουν τις δηλώσεις πρέπει να προβαίνουν σε ένα προκαταρκτικό έλεγχο, για να εξακριβώσουν αν οι ενδείξεις κάθε δήλωσης έχουν συμπληρωθεί σωστά και αν έχουν επισυναφθεί τα σχετικά δικαιολογητικά που αναφέρονται στα δηλωθέντα εισοδήματα, στις εκπιπτόμενες δαπάνες, καθώς και στις ιδιότητες ή καταστάσεις που επικαλείται ο φορολογούμενος για να έχει φορολογική ελάφρυνση κλπ. Σε περίπτωση που κάποιο από τα δικαιολογητικά αυτά, που αναφέρονται στις ιδιότητες ή καταστάσεις του φορολογουμένου, έχουν ήδη συνυποβληθεί με δηλώσεις προηγουμένων ετών στην ίδια ΔΟΥ, δεν απαιτείται να συνυποβληθούν και πάλι τα πρωτότυπα. Αρκεί να υποβληθεί απλό φωτοαντίγραφό τους και συγχρόνως να γίνει σημείωση ότι το πρωτότυπο υποβλήθηκε με δήλωση προηγούμενου οικον. έτους. Ειδικότερα θα προσέχουν: α) Αν τα στοιχεία του υποχρέου του πίνακα 1 είναι πλήρη και έχουν συμπληρωθεί σωστά και ιδιαίτερα όταν υποβάλλονται χειρόγραφες δηλώσεις στις οποίες τα στοιχεία αυτά δεν είναι προεκτυπωμένα. β) Αν τα ποσά των εισοδημάτων που δηλώνονται είναι γραμμένα στις στήλες των οικείων ενδείξεων της δήλωσης και βρίσκονται σε αντιστοιχία με τα αναλυτικά στοιχεία που, τυχόν, συνυποβάλλονται με αυτήν (έντυπο Ε3, Ε4 κτλ.) γ) Αν με τα ποσά των δαπανών που επικαλείται ο φορολογούμενος για να αφαιρεθούν από το συνολικό εισόδημά του έχουν συμπληρωθεί οι οικείοι κωδικοί της δήλωσης (Εντυπο Ε1). δ) Αν η δήλωση φέρει την υπογραφή του υπόχρεου και της συζύγου του, στην περίπτωση που δηλώνονται και δικά της εισοδήματα ή δαπάνες. Για το θέμα της υπογραφής των δηλώσεων από το λογιστή κτλ., σας θυμίζουμε τα ακόλουθα: Υπογραφή της δήλωσης φορολογίας εισοδήματος και των αναλυτικών στοιχείων που συνυποβάλλονται με αυτή (έντυπα Ε1, Ε3, Ε4, Ε10 και Ε11) από τον προϊστάμενο του λογιστηρίου ή, επί παραλείψεως υπογραφής του, η συμπλήρωση σχετικής υπεύθυνης δήλωσης του ν. 1599/1986 από το φορολογούμενο, απαιτείται μόνο εφόσον στη δήλωση συμπεριλαμβάνονται εισοδήματα: αα) Του πίνακα 8 (εισόδημα από εμπορικές επιχειρήσεις). ββ) Του πίνακα 9 (εισόδημα από γεωργικές επιχειρήσεις). γγ) Του πίνακα 10 (εισόδημα από ελευθέρια επαγγέλματα). Δεν απαιτείται υπογραφή της δήλωσης από το λογιστή ή υποβολής της ανωτέρω υπεύθυνης δήλωσης, όταν δηλώνονται εισοδήματα των κωδικών αριθμών 503-504, 505-506, 507-508. δδ) Του πίνακα 11 μόνο για ποσά φόρων που συναρτώνται με εισοδήματα των πινάκων 8, 9 και 10 για τα οποία συντρέχει τέτοια υποχρέωση, όπως αναφέρεται παραπάνω. ε) Εφιστάται η προσοχή σας ότι μαζί με τη δήλωση πρέπει να συνυποβληθεί από το φορολογούμενο και το έντυπο Ε9 συμπληρωμένο με τα ακίνητα που του ανήκουν την 1.1.1997 ανεξάρτητα αν το

-- 226 -- έντυπο αυτό υποβλήθηκε με τη δήλωση φορολογίας εισοδήματος προηγούμενου οικονομικού έτους. Το έντυπο αυτό έχουν υποχρέωση να το υποβάλλουν όλοι οι φορολογούμενοι, που έχουν υποχρέωση να υποβάλλουν δήλωση φορολογίας εισοδήματος, ανεξάρτητα αν διαθέτουν ή όχι ακίνητα. ΠΡΟΣΟΧΗ : Για τη συμπλήρωση του εντύπου αυτού θα σας παρασχεθούν επίσης λεπτομερείς οδηγίες από τη διεύθυνση Κεφαλαίου η οποία είναι αρμόδια για τη φορολόγηση της μεγάλης ακίνητης περιουσίας. 2. Διόρθωση λαθών ή παραλείψεων Στις περιπτώσεις που διαπιστώνονται λάθη ή παραλείψεις, πρέπει αυτά να διορθωθούν από τον ίδιο το φορολογούμενο κατά την παραλαβή της δήλωσης. Οταν η δήλωση υποβλήθηκε ταχυδρομικά ή από τρίτο πρόσωπο ή τα λάθη και οι παραλείψεις διαπιστωθούν, μετά από την απομάκρυνση του φορολογουμένου από τη Δ.Ο.Υ., πρέπει να προσκληθεί (με κάθε πρόσφορο μέσο) ο φορολογούμενος για τη διόρθωση των λαθών ή τη συμπλήρωση τυχόν ελλείψεων που υπάρχουν στη δήλωση. Σύμφωνα με τις διατάξεις της παραγράφου 2 του άρθρου 66 του ν. 2238/1994 ο προϊστάμενος της δημόσιας οικονομικής υπηρεσίας κατά τον υπολογισμό και την εκκαθάριση του φόρου δε λαμβάνει υπόψη λέξεις, ποσά και αριθμούς που έχουν αναγραφεί στις ενδείξεις της ετήσιας δήλωσης του υποχρέου και συνεπάγονται τη διενέργεια μειώσεων ή εκπτώσεων του εισοδήματος ή του φόρου ή διαμορφώνουν την ετήσια τεκμαρτή δαπάνη, εφόσον δε συνυποβάλλονται από τον υπόχρεο τα νόμιμα στοιχεία που αποδεικνύουν άμεσα τη συνδρομή των προϋποθέσεων, με βάση όσα ορίζονται στις κείμενες διατάξεις. Αριθμητικά λάθη στις αθροίσεις και στις μεταφορές, καθώς και αναριθμητισμοί, που αφορούν στην ορθή συμπλήρωση της ετήσιας δήλωσης του υποχρέου, διορθώνονται οίκοθεν από τον προϊστάμενο της δημόσιας οικονομικής υπηρεσίας, με βάση τα στοιχεία που έχει στη διάθεσή του. Παράδειγμα: Εστω ότι τα καθαρά κέρδη από ατομική επιχείρηση με βιβλία Γ' κατηγορίας ή οι καθαρές αμοιβές από την παροχή ατομικώς υπηρεσιών ελευθέριου επαγγέλματος, με βάση τα συμπληρωματικά στοιχεία, είναι δραχ. 2.150.000 και στις ενδείξεις 401-402 ή 461-462 ή 501-502 αντίστοιχα της δήλωσης, αναγράφονται εσφαλμένα κέρδη ή αμοιβές δραχ. 1.250.000 ή 2.510.000 ή οποιοδήποτε άλλο ποσό ή δεν αναγράφεται σχετικό ποσό. Σ' αυτή την περίπτωση θα γίνει η διόρθωση ή η εγγραφή στο σωστό ποσό των 2.150.000 δραχ., αφού προηγουμένως βεβαιωθείτε ότι η εγγραφή ή η παράλειψη αυτή του φορολογουμένου δεν οφείλεται σε συνεκτίμηση άλλων διατάξεων, που δικαιολογούν την ενέργεια ή την παράλειψή του αυτή, επικοινωνώντας με τον ίδιο για να διευκρινιστεί η περίπτωση αυτή. Σε κάθε περίπτωση, η ενημέρωση του φορολογουμένου, πριν από τις οποιεσδήποτε διορθώσεις - εγγραφές στη δήλωση κρίνεται απαραίτητη στις σοβαρές περιπτώσεις και όπου υπάρχουν αμφιβολίες για την ισχύ των διατάξεων των οικείων νόμων και των σχετικών διαταγών. Σημειώνεται ότι σύμφωνα με τις διατάξεις της απόφασης του Υπουργού Οικονομικών, με την οποία καθορίζονται τα δικαιολογητικά που συνυποβάλλονται με την ετήσια δήλωση των φορολογουμένων, οι δηλώσεις που υποβάλλονται χωρίς την υπογραφή των υποχρέων (ιδίου και της συζύγου αν δηλώνονται εισοδήματα και αυτής), θεωρούνται ότι δεν έχουν υποβληθεί. Οι δηλώσεις αυτές θεωρούνται ότι έχουν υποβληθεί νομίμως, εφόσον τις υπογράφει ο φορολογούμενος ή τα πρόσωπα που έχουν τη σχετική εξουσιοδότηση μέσα σε προθεσμία δέκα (10) ημερών από την πρόσκλησή τους με έγγραφο του αρμόδιου υπαλλήλου, το οποίο τους αποστέλλεται με απόδειξη. Μετά τις εργασίες αυτές θα υπογραφεί η δήλωση από τον υπάλληλο που την παρέλαβε και στην οικεία ένδειξη θα τεθεί η σφραγίδα του. Τονίζεται ότι, εφόσον συνυποβληθεί από το φορολογούμενο και τρίτο αντίτυπο της δήλωσης, ο υπάλληλος της Δ.Ο.Υ. που την παραλαμβάνει, το θεωρεί στην οικεία ένδειξη της τελευταίας σελίδας και το επιστρέφει στο φορολογούμενο. Με τη θεώρηση το αντίτυπο αυτό αποτελεί για το φορολογούμενο αποδεικτικό υποβολής της δήλωσης και σε καμιά περίπτωση ακριβές αντίγραφο αυτής. 3. Καταχώρηση δηλώσεων Αμέσως, μετά την παραλαβή όλες οι δηλώσεις θα καταχωρούνται στο προσωρινό βιβλίο μεταγραφής δηλώσεων που προβλέπεται από τις διατάξεις του άρθρου 65 του Ν. 2238/1994 για να λάβουν αύξοντα αριθμό, χωρίς να γίνεται διάκριση σε θετικές και αρνητικές. Ο αριθμός του προσωρινού βιβλίου μεταγραφής δηλώσεων, θα μεταφερθεί και θα γραφτεί στην ένδειξη "Αριθμός δήλωσης" που βρίσκεται στο άνω δεξιό μέρος της πρώτης σελίδας της δήλωσης.

-- 227 -- ο αριθμός που θα γραφτεί στη δήλωση, για λόγους τεχνικούς πρέπει να αποτελείται από έξι (6) ψηφία και θα συμπληρώνεται ως εξής: Στο τετραγωνίδιο της οικείας ένδειξης θα γραφτεί, ως πρώτο ψηφίο, ο αριθμός που χαρακτηρίζει το γραφείο εισοδήματος κάθε Δ.Ο.Υ., δηλαδή 1 αν στην Υπηρεσία τηρείται ένα βιβλίο μεταγραφής δηλώσεων για όλα τα γραφεία ή λειτουργεί μόνο ένα γραφείο. Τα υπόλοιπα πέντε (5) ψηφία θα είναι ο αριθμός του προσωρινού βιβλίου μεταγραφής των δηλώσεων και τόσα μηδενικά πριν από αυτόν, ώστε μαζί με τον αριθμό του γραφείου να είναι έξι (6) ψηφία. Για καλύτερη κατανόηση των ανωτέρω παραθέτουμε τα ακόλουθα παραδείγματα: α) Εστω ότι στη Δ.Ο.Υ. τηρείται ένα βιβλίο μεταγραφής δηλώσεων (που σημαίνει ότι λειτουργεί ένα γραφείο εισοδήματος ή περισσότερα αλλά τηρείται ένα μόνο βιβλίο) και ότι η δήλωση έχει λάβει στο βιβλίο μεταγραφής αύξοντα αριθμό 83, τότε ο αριθμός που θα αναγραφεί στην οικεία ένδειξη της δήλωσης θα είναι 100083. Δηλαδή, αποτελείται από τον αριθμό ένα (1) του γραφείου, τον αριθμό που έχει λάβει η δήλωση στο βιβλίο μεταγραφής και τόσα μηδενικά πριν από αυτόν, ώστε μαζί με το πρώτο ψηφίο του γραφείου να είναι συνολικά έξι (6) ψηφία. Αν η δήλωση έχει λάβει στο βιβλίο μεταγραφής αύξοντα αριθμό 145 στην οικεία ένδειξη θα γραφτεί ο αριθμός 100145. Αν η δήλωση στο βιβλίο μεταγραφής έχει αύξοντα αριθμό 3657 στην οικεία ένδειξη θα γραφεί ο αριθμός 103657 κλπ. β) Αν στη Δ.Ο.Υ. λειτουργούν περισσότερα από ένα γραφεία φορολογίας εισοδήματος και κάθε ένα από αυτά τηρεί ιδιαίτερο προσωρινό βιβλίο μεταγραφής δηλώσεων, πράγμα που πρέπει να αποφεύγεται, τότε ως πρώτο ψηφίο της οικείας ένδειξης θα γράφεται ο αριθμός του γραφείου, δηλαδή (1) για το Α' γραφείο, (2) για το Β' γραφείο κλπ. και τα υπόλοιπα ψηφία του αριθμού της δήλωσης, θα συμπληρώνονται όπως και ανωτέρω, στην περίπτωση που τηρείται ένα μόνο βιβλίο. Η αναγραφή του ως άνω ενδεικτικού αριθμού του γραφείου έχει βασική σημασία γιατί μ' αυτόν επιτυγχάνεται η κατάρτιση ξεχωριστών για κάθε γραφείο χρηματικών καταλόγων, βιβλίων μεταγραφής δηλώσεων κλπ. Στις Δ.Ο.Υ. που λειτουργεί μηχανογραφικό σύστημα η καταχώρηση των δηλώσεων δε θα γίνεται χειρόγραφα στο βιβλίο μεταγραφής, αλλά με το μηχανογραφικό σύστημα, σύμφωνα με τις τεχνικές οδηγίες που ήδη έχετε λάβει από την προηγούμενη χρήση. 4. Ελεγχος - συμπλήρωση μερικών ενδείξεων των εντύπων Ε10 και Ε11 Μετά την καταχώρηση των δηλώσεων σύμφωνα με τις παραπάνω οδηγίες, θα ακολουθούνται οι εξής διαδικασίες αναφορικά με τον έλεγχο και τη συμπλήρωση των ενδείξεων των κωδικών αριθμών 329-330, 339-340 (στο παραλληλόγραμμο πριν από τους κωδικούς αυτούς αριθμούς) και 367-368 του πίνακα 2, 529-530, 539-540 (στο παραλληλόγραμμο πριν από τους κωδικούς αυτούς αριθμούς) και 567-568 του πίνακα 3 και 629-630, 639-640 (στο παραλληλόγραμμο πριν από τους κωδικούς αυτούς αριθμούς) και 667-668 του πίνακα 4 του εντύπου Ε10 "Αναλυτικά στοιχεία προσδιορισμού καθαρού εισοδήματος με βάση τα αντικειμενικά κριτήρια για εμπορικές επιχειρήσεις", καθώς και των κωδικών αριθμών 823-824, 829-830 του πίνακα 2 και 923-924, 929-930 του πίνακα 3 του εντύπου Ε11 "Αναλυτικά στοιχεία προσδιορισμού καθαρού εισοδήματος με βάση τα αντικειμενικά κριτήρια για ατομική ή εταιρική άσκηση ελευθέριων επαγγελμάτων". Ειδικότερα: α) Για τις μηχανογραφημένες ΔΟΥ αα) Να ελεγχθεί η σωστή συμπλήρωση των παραπάνω κωδικών αριθμών σε όσες περιπτώσεις οι ενδείξεις που αναφέρονται σ' αυτούς είναι συμπληρωμένες από το φορολογούμενο. Οι παραπάνω ενδείξεις που αναγράφονται στο έντυπο Ε10 αφορούν την τιμή ζώνης της επαγγελματικής εγκατάστασης (της έδρας, των αποθηκευτικών χώρων και των υποκαταστημάτων) και τον συντελεστή εμπορικότητας της οδού που βρίσκεται η επαγγελματική εγκατάσταση της έδρας ή του υποκαταστήματος. Οι ενδείξεις που αναγράφονται στο έντυπο Ε11 αφορούν την τιμή ζώνης της πρώτης και δεύτερης επαγγελματικής εγκατάστασης του πρώτου και δεύτερου ατομικού ελευθέριου επαγγέλματος. Προσοχή: Για τον υπολογισμό της μισθωτικής αξίας της επαγγελματικής εγκατάστασης, για τις δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος του οικονομικού έτους 1997 (χρήση 1996), θα ληφθούν υπόψη οι αντικειμενικές τιμές των ακινήτων, που ίσχυαν την 1 Ιανουαρίου 1995, τόσο για τις εμπορικές επιχειρήσεις όσο και για τους ελεύθερους επαγγελματίες. Συνεπώς, ο υπολογισμός της μισθωτικής αξίας θα γίνει με τις ίδιες αξίες που λήφθηκαν υπόψη και κατά το οικον. έτος 1996 (χρήση 1995) και όχι με τις νέες αντικειμενικές αξίες που εξαγγέλθηκαν τους τελευταίους μήνες του έτους 1995.

-- 228 -- Επίσης, διευκρινίζουμε ότι ο συντελεστής εμπορικότητας που θα ληφθεί υπόψη για τον προσδιορισμό του ελάχιστου ποσού καθαρού εισοδήματος των εμπορικών επιχειρήσεων για τη χρήση 1996 (οικον. έτους 1997), θα είναι ο ίδιος που χρησιμοποιήθηκε στο οικον. έτος 1996 (χρήση 1995). Διευκρινίζεται ότι σε περίπτωση λανθασμένης συμπλήρωσης από το φορολογούμενο κάποιας από τις ανωτέρω ενδείξεις θα διαγράφεται το ποσόν της τιμής ζώνης ή ο συντελεστής εμπορικότητας, κατά περίπτωση, από τον υπάλληλο της Δ.Ο.Υ. που κάνει τον έλεγχο και θα αναγράφεται το σωστό ποσό ή συντελεστής, με ερυθρά μελάνη. ββ) Να συμπληρωθούν οι ανωτέρω ενδείξεις από τον υπάλληλο της ΔΟΥ που κάνει τον έλεγχο στις περιπτώσεις εκείνες που δεν είναι συμπληρωμένες από το φορολογούμενο. Προσοχή: Η συμπλήρωση των κωδικών των εντύπων Ε10 και Ε11 πρέπει να γίνεται και στα δύο υποβαλλόμενα έντυπα. Διευκρινίζεται περαιτέρω ότι ο έλεγχος και η συμπλήρωση των παραπάνω ενδείξεων από τις μηχανογραφημένες ΔΟΥ θα γίνεται μέσω των ΚΟΜΠΙΟΥΤΕΡ με βάση πρόγραμμα, το οποίο έχει εγκατασταθεί από το ΚΕ.Π.Υ.Ο. στο οποίο θα περιλαμβάνονται οι τιμές ζώνης και οι συντελεστές εμπορικότητας όλων των οδών της Ελληνικής Επικράτειας, προκειμένου για τις περιοχές που έχουν ενταχθεί στο αντικειμενικό σύστημα προσδιορισμού της αξίας των ακινήτων. Για τις περιοχές που δεν έχουν ενταχθεί στο αντικειμενικό σύστημα, ως τιμή ζώνης θα συμπληρώνεται από τους υπαλλήλους της ΔΟΥ η κατώτερη τιμή ζώνης που ισχύει για την πρωτεύουσα του νομού που εδρεύει η εμπορική επιχείρηση και ως συντελεστής εμπορικότητας η μονάδα (1) όπως λεπτομερώς αναφέρεται στην 1122241/2246/Α0012/ΠΟΛ 1238/31.10.1994 διαταγή μας. Για τη διαδικασία αυτή λάβατε ήδη ειδικές οδηγίες. β) Για τις ΔΟΥ που θα εγκατασταθούν Η/Υ και προγράμματα ειδικά για τον υπολογισμό τιμής ζώνης και συντελεστή εμπορικότητας Για όσες Δ.Ο.Υ. κριθεί σκόπιμο, σύμφωνα με αντικειμενικά κριτήρια, όπως φόρτος εργασίας, ιδιαιτερότητες κλπ., ο έλεγχος της ορθής συμπλήρωσης των ανωτέρω ενδείξεων που έχουν γραφτεί από το φορολογούμενο ή της συμπλήρωσης αυτών απευθείας από τον υπάλληλο της Δ.Ο.Υ., όπου αυτές δεν έχουν συμπληρωθεί, θα γίνει με εγκατάσταση εξοπλισμού και προγραμμάτων, τα οποία θα χρησιμοποιηθούν για το σκοπό αυτό, σύμφωνα με τις οδηγίες που σας έχουν ήδη σταλεί για τη διαδικασία της εγκατάστασης κλπ. γ) Για τις λοιπές Δ.Ο.Υ. που δεν θα εγκατασταθούν Η/Υ και προγράμματα ο έλεγχος και η συμπλήρωση των παραπάνω ενδείξεων που δεν έχουν συμπληρωθεί από το φορολογούμενο θα γίνεται από τους υπαλλήλους της Δ.Ο.Υ. Τονίζεται ότι η παραπάνω διαδικασία θα ακολουθείται για τον έλεγχο της ορθής συμπλήρωσης από το φορολογούμενο ή της συμπλήρωσης από τον υπάλληλο της ΔΟΥ των κωδικών αριθμών 823-824 απέναντι από την ένδειξη 3α του πίνακα 2 του εντύπου Ε11 που αφορά την τιμή ζώνης της επαγγελματικής εγκατάστασης των ελεύθερων επαγγελματιών. Ομοίως θα ελέγχεται η συμπλήρωση των κωδικών αριθμών 829-830 του ίδιου πίνακα 2, καθώς και των κωδικών αριθμών 923-924 και 929-930 του πίνακα 3 του εντύπου Ε11. Ανεξάρτητα από τα παραπάνω, εφιστάται η προσοχή σας αναφορά με τη συμπλήρωση του Α.Φ.Μ. του υποχρέου επί των εντύπων Ε10 και Ε11, η αναγραφή του οποίου κρίνεται όλως απαραίτητη. Επίσης, στους κωδικούς αριθμούς 331-332-333-334 και 369-370 του πίνακα 2, στους κωδικούς αριθμούς 531-532-533-534 και 569-570 του πίνακα 3 και στους κωδικούς αριθμούς 631-632, 633-634 και 669-670 του πίνακα 4 του εντύπου Ε10, καθώς και στους κωδικούς αριθμούς 825-826 και 831-832 του πίνακα 2 και στους κωδικούς αριθμούς 925-926 και 931-932 του πίνακα 3 του εντύπου Ε11 θα πρέπει η επιφάνεια να γράφεται με ακέραιο αριθμό (χωρίς δεκαδικά). Συνεπώς, εάν τα δεκαδικά είναι μέχρι και 4 θα στρογγυλοποιείται στον προηγούμενο ακέραιο αριθμό, εάν είναι από 5 και πάνω στον αμέσως επόμενο ακέραιο αριθμό. Μετά τον ανωτέρω έλεγχο και την τυχόν συμπλήρωση των ενδείξεων που προαναφέραμε, θα συνεχίζονται οι ενέργειες που είναι απαραίτητες για την ολοκλήρωση της διαδικασίας ελέγχου και αποστολής τους στο ΚΕ.Π.Υ.Ο. για την εκκαθάριση του φόρου. Τέλος, διευκρινίζεται ότι η ανωτέρω διαδικασία θα εφαρμόζεται μόνο για φορολογουμένους φυσικά πρόσωπα και όχι για τις εταιρείες και τα λοιπά υπόχρεα πρόσωπα, που αναφέρονται στις διατάξεις της παραγράφου 4 του άρθρου 2 του ν. 2238/1994, για τις οποίες το συνυποβαλλόμενο, με την ετήσια δήλωση φορολογίας εισοδήματος, έντυπο Ε10 πρέπει να συμπληρώνεται από την ίδια την εταιρεία και

-- 229 -- τα λοιπά πρόσωπα σε όλες του τις ενδείξεις, για τις οποίες θα γίνεται ο ίδιος έλεγχος από τους υπαλλήλους της αρμόδιας ΔΟΥ κατά την παραλαβή της δήλωσης Ε5. ΔΕΥΤΕΡΟ ΚΕΦΑΛΑΙΟ ΕΛΕΓΧΟΣ ΚΑΙ ΣΥΜΠΛΗΡΩΣΗ ΤΩΝ ΔΗΛΩΘΕΝΤΩΝ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΩΝ ΚΑΙ ΣΤΟΙΧΕΙΩΝ ΤΩΝ ΠΙΝΑΚΩΝ ΤΗΣ ΔΗΛΩΣΗΣ Μετά την παραλαβή των δηλώσεων και την αριθμητική καταχώρησή τους στο βιβλίο μεταγραφής, τον έλεγχο - συμπλήρωση των ενδείξεων των εντύπων Ε10 και Ε11 που αναφέρουμε στο προηγούμενο κεφάλαιο, οι δηλώσεις θα δοθούν σε υπαλλήλους για να τις ελέγξουν και να επιμεληθούν την κανονική συμπλήρωσή τους. Δηλαδή, για το αν έχουν μεταφερθεί σωστά στις οικείες ενδείξεις τα ποσά που προκύπτουν από τα έγγραφα που επισυνάπτονται στη δήλωση και, ταυτόχρονα, για να συμπληρώσουν και τους κωδικούς αριθμούς στα οικεία τετραγωνίδια. Παράλληλα, θα παρατηρήσουν τυχόν ελλείψεις ή λάθη και θα επιμεληθούν τη διόρθωσή τους με τη διαδικασία που σημειώνεται στην παράγραφο 2 του πρώτου κεφαλαίου. Ιδιαίτερα, τονίζεται ότι ο έλεγχος αυτός έχει ουσιαστικό χαρακτήρα και θα πρέπει να γίνεται συστηματικά και με προσοχή, ώστε να αποφεύγεται η λανθασμένη συμπλήρωση των τετραγωνιδίων και λοιπών ενδείξεων της δήλωσης, γιατί πάνω στα στοιχεία αυτά στηρίζεται το μηχανογραφικό πρόγραμμα εκκαθάρισης των δηλώσεων. Μετά τον έλεγχο οι υπάλληλοι θα υπογράφουν τις δηλώσεις και θα θέτουν τη σφραγίδα τους στις σχετικές ενδείξεις και στα δύο αντίγραφα της δήλωσης. Για τον έλεγχο και τη συμπλήρωση των ενδείξεων της δήλωσης, όπως και για τα απαραίτητα δικαιολογητικά που συνοδεύουν αυτή, παρέχονται λεπτομερείς οδηγίες στο φυλλάδιο οδηγιών, τις οποίες πρέπει να συμβουλεύονται τόσο οι φορολογούμενοι, όσο και οι αρμόδιοι υπάλληλοι. Σχετικά, παρέχουμε συμπληρωματικά και τις ακόλουθες οδηγίες. 1. ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ ΠΙΝΑΚΑ 1 (στοιχεία φορολογουμένων) Τα στοιχεία των ενδείξεων του πίνακα αυτού πρέπει να είναι πλήρη, καθαρογραμμένα με κεφαλαία γράμματα και συμπληρωμένα σωστά, ιδιαίτερα στις χειρόγραφες δηλώσεις, ως και σ' αυτές των οποίων τα προεκτυπωμένα στοιχεία μεταβλήθηκαν ή συμπληρώθηκαν. Ο έλεγχος για την κανονική συμπλήρωση των στοιχείων αυτών, πρέπει να γίνεται αρχικά από τους υπαλλήλους που θα παραλαμβάνουν τις δηλώσεις από τους φορολογουμένους. Ιδιαίτερα τονίζονται τα εξής, για τις χειρόγραφες δηλώσεις και εκείνες που έχουν διορθώσεις στα προεκτυπωμένα στοιχεία: α) Το ΕΠΩΝΥΜΟ του φορολογουμένου (υποχρέου και της συζύγου του) πρέπει να είναι γραμμένο ολόκληρο. Το όνομά του πρέπει να είναι γραμμένο με 6 τουλάχιστον γράμματα, ενώ το πατρώνυμο ή το όνομα του συζύγου τουλάχιστον με 3 γράμματα, π.χ. ο φορολογούμενος Βυζάντιος Αλέξανδρος του Περικλή, πρέπει να γράψει στις σχετικές ενδείξεις τουλάχιστον, ΒΥΖΑΝΤΙΟΣ ΑΛΕΞΑΝ. ΠΕΡ. Στις περιπτώσεις φορολογουμένων γυναικών που βρίσκονται σε χηρεία ή σε διάσταση, εφόσον δεν έχουν απωλέσει το επώνυμο του πρώην ή σε διάσταση συζύγου τους, πρέπει να αναφέρεται πρώτα το πατρικό τους επώνυμο και να ακολουθεί μετά μία παύλα (-) το επώνυμο του συζύγου τους. β) Ο αριθμός του ΤΑΧ. ΚΩΔ. είναι απαραίτητος και σε περίπτωση που δεν είναι γνωστός, πρέπει οι φορολογούμενοι να τον αναζητούν από τις υπηρεσίες των ΕΛ.ΤΑ. ή άλλες δημόσιες υπηρεσίες. γ) Ο αριθμός αστυνομικής ταυτότητας να γράφεται πλήρης (γράμματα και αριθμός). δ) Η συμπλήρωση των στοιχείων της συζύγου πρέπει να έχει γίνει με προσοχή και σύμφωνα με τις υπάρχουσες ενδείξεις της δήλωσης. Ιδιαίτερη προσοχή χρειάζεται η συμπλήρωση του πατρικού επωνύμου, που πρέπει να γράφεται όπως χρησιμοποιείται από τη σύζυγο και όχι όπως χρησιμοποιείται από τον πατέρα της π.χ. ο υπόχρεος ονομάζεται Ιωακειμίδης Αθανάσιος, η σύζυγός του Αγγελική και ο πατέρας της Αθανασιάδης Αριστείδης. Στην ένδειξη (ΠΑΤΡΙΚΟ ΕΠΩΝΥΜΟ) πρέπει να γραφτεί "ΑΘΑΝΑΣΙΑΔΗ", όπως δηλαδή το χρησιμοποιεί η σύζυγος και όχι "ΑΘΑΝΑΣΙΑΔΗΣ", όπως το χρησιμοποιεί ο πατέρας της. Αν κατά την προσφώνησή της εκαλείτο ως "ΑΘΑΝΑΣΙΑΔΟΥ" τότε θα γράφει αυτό στη δήλωσή της, δηλαδή "ΑΘΑΝΑΣΙΑΔΟΥ". Εφίσταται η προσοχή σας στην ορθή συμπλήρωση του τετραγωνιδίου και των παραλληλογράμμων που βρίσκονται μέσα στο πλαίσιο δεξιά από τον πίνακα 1 με το φύλο, την ημερομηνία γέννησης και τον αριθμό φορολογικού μητρώου. Τα στοιχεία αυτά πρέπει απαραίτητα να έχουν συμπληρωθεί κατά την παραλαβή της δήλωσης.

-- 230 -- Ειδικά το τετραγωνίδιο με την ένδειξη ΦΥΛΟ θα συμπληρωθεί από όλους τους υπόχρεους. Συγκεκριμένα ο άντρας θα βάλει σε κύκλο τον αριθμό 1 και η γυναίκα τον αριθμό 2. Το πρώτο παραλληλόγραμμο με την ένδειξη Ημερομηνία γέννησης αφορά τον ίδιο το φορολογούμενο και θα συμπληρώνεται σε τρία διψήφια μέρη με τους αριθμούς 01-31 για την ημέρα, 01-12 για το μήνα και 00-96 για το έτος γέννησης αυτού. Αν από τα στοιχεία της αστυνομικής ταυτότητας του φορολογούμενου δεν προκύπτει η ημέρα ή ο μήνας γέννησής του θα παραλαμβάνεται η δήλωση με τη συμπλήρωση 01 για την ημέρα και 01 για το μήνα που λείπει. Το δεύτερο παραλληλόγραμμο με την ένδειξη Αριθμός Μητρώου αφορά τον Α.Φ.Μ. της συζύγου που της έχει χορηγηθεί λόγω έναρξης επαγγέλματος (εμπορική δραστηριότητα ή ελευθέριο επάγγελμα) ή λόγω υποβολής χωριστής δήλωσης φορολογίας εισοδήματος που είχε υποχρέωση να υποβάλλει μόνη της στο παρελθόν, πριν από τη σύναψη γάμου. Σε καμιά περίπτωση προκειμένου για έγγαμη δεν θα γράφεται στο τετραγωνίδιο αυτό ο Α.Φ.Μ. του συζύγου της. Το τρίτο παραλληλόγραμμο της ένδειξης ημερομηνία γέννησης αφορά τη σύζυγο του φορολογούμενου και για τη συμπλήρωση του ισχύουν όσα αναφέρονται ανωτέρω για τη συμπλήρωση της ημερομηνίας γέννησης του φορολογούμενου. Η ημερομηνία γέννησης της συζύγου θα γράφεται μόνο στην περίπτωση που έχει συμπληρωθεί ο Α.Φ.Μ. της. Το τέταρτο παραλληλόγραμμο με την ένδειξη Αριθμός Μητρώου αφορά τον Α.Φ.Μ. του εκπροσώπου και συμπληρώνεται απαραίτητα, εφόσον βέβαια αναγράφονται στοιχεία εκπροσώπου στο σώμα της δήλωσης. Σε περίπτωση που εκπρόσωπος είναι γυναίκα και δεν έχει δικό της Α.Φ.Μ., δεν θα συμπληρώσει τυχόν Α.Φ.Μ. του συζύγου της, αν υπάρχει. Το παραλληλόγραμμο αυτό τότε θα παραμείνει κενό. Τα στοιχεία που πρέπει να συμπληρώνονται σε κάθε περίπτωση σύμφωνα με τις πιο πάνω οδηγίες, θα αναγράφονται σε όλες τις δηλώσεις φορολογίας εισοδήματος (είτε η δήλωση συμπληρώνεται και υποβάλλεται από τον ίδιο το φορολογούμενο είτε από τον εκπρόσωπο του) εκτός από τις δηλώσεις που υποβάλλονται για τις περιπτώσεις σχολάζουσας κληρονομιάς. 2. ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ ΠΙΝΑΚΑ 2 (στοιχεία προσώπων που συνοικούν με τους φορολογουμένους και τους βαρύνουν) Τα στοιχεία των ενδείξεων του πίνακα αυτού θα συμπληρωθούν, κατά περίπτωση, ανάλογα με τα πρόσωπα που συνοικούν και βαρύνουν το φορολογούμενο, σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 7 του ν. 2238/1994. Προκειμένου για πρόσωπα που γράφονται στον πίνακα αυτό για πρώτη φορά, απαιτείται συνυποβολή της οικείας ληξιαρχικής πράξης ή βεβαίωσης κατά περίπτωση, ή υπεύθυνης δήλωσης του ν. 1599/1986 ότι εντός ευλόγου χρόνου θα υποβληθεί η απαραίτητη πράξη ή βεβαίωση. 3. ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ ΠΙΝΑΚΑ 3 (Αφαίρεση ποσού λόγω αναπηρίας κλπ. - μείωση φόρου) Οι ενδείξεις του πίνακα 3 της δήλωσης έχουν κοινές ερωτήσεις που απευθύνονται στον υπόχρεο και στη σύζυγό του και η ορθή συμπλήρωσή τους απαιτεί την αναγραφή της λέξης ΝΑΙ ή ΟΧΙ ή ενός αριθμού, ανάλογα με την ύπαρξη ή μη σχετικού δικαιώματος στην αντίστοιχη στήλη. Την έκπτωση της δαπάνης χωρίς δικαιολογητικά του ποσού των 500.000 δραχ. δικαιούνται όχι μόνο όσοι έχουν ποσοστό αναπηρίας 67% και πάνω, από νοητική καθυστέρηση, φυσική αναπηρία ή ψυχική πάθηση ή είναι τυφλοί, αλλά και: α) Νεφροπαθείς που τελούν υπό αιμοκάθαρση ή πρόσωπο που πάσχει από μεσογειακή αναιμία και κάνει μεταγγίσεις αίματος. Σ' αυτή την περίπτωση συνυποβάλλεται βεβαίωση νοσοκομείου ή κλινικής που νοσηλεύεται από την οποία να προκύπτει η κατάσταση αυτή. β) Ανάπηροι αξιωματικοί ή οπλίτες που συνταξιοδοτούνται από το Δημόσιο Ταμείο για την αιτία αυτή, ανεξάρτητα αν η αναπηρία προήλθε από πολεμική αιτία ή σε ειρηνική περίοδο. γ) Αξιωματικοί που έχουν τεθεί σε κατάσταση πολεμικής διαθεσιμότητας. δ) Αξιωματικοί που τελούν σε κατάσταση υπηρεσίας γραφείου λόγω πολεμικού τραύματος ή νοσήματος που επήλθε λόγω κακουχιών σε πολεμική περίοδο. ε)αξιωματικοί ή οπλίτες των Σωμάτων Ασφαλείας που έχουν υπαχθεί στις διατάξεις του ν.δ. 1579/1950 και ν.δ. 330/1947. στ) Ανάπηροι στρατιωτικοί συνταξιούχοι που δικαιούνται αναπηρική σύνταξη και δεν την παίρνουν γιατί διορίστηκαν σε έμμισθη δημόσια θέση και παίρνουν μισθό. ζ) Στρατιωτικοί συνταξιούχοι που δικαιούνται αναπηρική σύνταξη και παραιτήθηκαν από αυτή γιατί επέλεξαν τη σύνταξη με βάση τα χρόνια υπηρεσίας.

-- 231 -- η) Θύματα πολέμου που παίρνουν σύνταξη από πολεμική αιτία. θ) Μέλη οικογένειας αξιωματικού που έπαθε στον πόλεμο και ο οποίος από το λόγο αυτό τέθηκε σε διαθεσιμότητα ή αποστρατεία και μεταγενέστερα απεβίωσε και παίρνουν πολεμική σύνταξη. Επίσης, μέλη οικογένειας ανάπηρου οπλίτη που απεβίωσε και παίρνουν πολεμική σύνταξη. ι) Θύματα από τον άμαχο πληθυσμό που συνταξιοδοτούνται λόγω πολεμικής αιτίας. ια) Μέλη οικογένειας αξιωματικού ή οπλίτη, ο οποίος απεβίωσε κατά την εκτέλεση διατεταγμένης υπηρεσίας σε ειρηνική περίοδο και δικαιούνται σύνταξη από το Δημόσιο Ταμείο για την αιτία αυτή. ιβ) Οσοι παίρνουν σύνταξη από το Δημόσιο Ταμείο ως ανάπηροι ή θύματα εθνικής αντίστασης ή εμφύλιου πολέμου σύμφωνα με τις διατάξεις των νόμων 1543/1985 (ΦΕΚ 73Α) και 1863/1985 (ΦΕΚ 204Α), όπως τροποποιήθηκαν με το νόμο 1976/1991 (ΦΕΚ 184Α). Διευκρινίζεται ότι στους κωδικούς αριθμούς 003-004 θα γραφτεί ο συνολικός αριθμός των τέκνων που βαρύνουν το φορολογούμενο και τη σύζυγό του αντίστοιχα, ανεξάρτητα από το αν είναι ανάπηρα ή όχι. Στους κωδικούς αριθμούς 005-006, θα γραφτεί ο αριθμός όλων των ανάπηρων προστατευόμενων μελών του φορολογουμένου και της συζύγου του. 4. ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ ΠΙΝΑΚΑ 4 (ποσά δαπανών που αφαιρούνται από το συνολικό εισόδημα) Στις ενδείξεις του πίνακα αυτού αναγράφονται τα ποσά των δαπανών που έχουν καταβληθεί μέσα στο έτος 1996, τα οποία εκπίπτουν από το συνολικό εισόδημα. Ειδικότερα παρέχονται οι ακόλουθες διευκρινίσεις: α) Στην ένδειξη 4/1 και απέναντι από τους κωδικούς αριθμούς 051-052 γράφονται τα ποσά που καταβλήθηκαν μέσα στο έτος 1995 για έξοδα ιατρικής και νοσοκομειακής περίθαλψης. β) Στην ένδειξη 4/2 και απέναντι από τους κωδικούς αριθμούς 053-054 γράφονται τα ποσά που καταβλήθηκαν μέσα στο έτος 1996, στα Ασφαλιστικά Ταμεία, εφόσον η καταβολή τους είναι υποχρεωτική από το νόμο, καθώς και τα ποσά των καταβαλλόμενων εισφορών για "προαιρετική ασφάλιση" σε ταμεία που έχουν συσταθεί με νόμο. γ) Στην ένδειξη 4/3 και απέναντι από τους κωδικούς αριθμούς 055-056 γράφονται τα ποσά που καταβλήθηκαν το έτος 1996 για δαπάνη αγοράς και εγκατάστασης οικιακών συσκευών ή συστημάτων χρήσης φυσικού αερίου ή ανανεώσιμων πηγών ενεργείας. Από τη δαπάνη αυτή που θα γραφτεί στο σύνολο της στους κωδικούς αριθμούς 055-056, θα αναγνωρισθεί από το ΚΕΠΥΟ κατά την εκκαθάριση της δήλωσης, σύμφωνα με τις σχετικές διατάξεις του ν. 2364/1995, ποσοστό 75% της δαπάνης αυτής. Στις ανωτέρω συσκευές και συστήματα περιλαμβάνονται και οι κοινόχρηστες εγκαταστάσεις πολυκατοικιών πολλαπλής ιδιοκτησίας, της απαλλαγής υπολογιζόμενης με βάση τα ποσοστά συνιδιοκτησίας των ιδιοκτητών. Στις ανανεώσιμες πηγές ενέργειας περιλαμβάνεται η αιολική ενέργεια, η ηλιακή ενέργεια, η γεωθερμική ενέργεια, η μικροϋδραυλική ενέργεια, η ενέργεια από βιομάζα καθώς και η μηχανική ενέργεια κυμάτων και παλίρροιας. δ) Στην ένδειξη 4/4 και απέναντι από τους κωδικούς αριθμούς 057-058 γράφεται η αξία των ακινήτων που δωρήθηκαν, όπως αυτή καθορίζεται σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 41 του ν. 1249/1982 ή ύστερα από εκτίμηση του προϊσταμένου της αρμόδιας Δ.Ο.Υ. στις περιοχές που δεν ισχύει το σύστημα του αντικειμενικού προσδιορισμού της αξίας των ακινήτων, μέσα στο έτος 1996, στο Ελληνικό Δημόσιο, στους Δήμους και Κοινότητες του Κράτους, στους Ιερούς Ναούς, στις Ιερές Μονές του Αγίου Ορους, στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα, στα κρατικά και δημοτικά νοσηλευτικά ιδρύματα και νοσοκομεία, που αποτελούν Ν.Π.Ι.Δ. και επιχορηγούνται από τον κρατικό προϋπολογισμό, καθώς και στο Ταμείο Αρχαιολογικών Πόρων. Για την απόδειξη της δωρεάς των ακινήτων απαιτείται η υποβολή α) αντιγράφου του συμβολαίου δωρεάς και β) πιστοποιητικού του οικείου υποθηκοφυλακείου για τη μεταγραφή της υπόψη πράξης. Επίσης, στους κωδικούς αυτούς αναγράφεται και η αξία των ιατρικών μηχανημάτων και ασθενοφόρων αυτοκινήτων που μεταβιβάστηκαν λόγω δωρεάς στα κρατικά και δημοτικά νοσηλευτικά ιδρύματα και τα νοσοκομεία που αποτελούν Ν.Π.Ι.Δ. και επιχορηγούνται από τον κρατικό προϋπολογισμό. Για την απόδειξη της δωρεάς αυτών απαιτείται η υποβολή α) βεβαίωσης του δωρεοδόχου ότι έγινε αποδεκτή η δωρεά και β) αντίγραφα πρωτοκόλλου παράδοσης - παραλαβής. γ) Σε περίπτωση αγοράς και άμεσης παράδοσης των δωρούμενων αντικειμένων, το νόμιμο στοιχείο που προβλέπεται από τον Κ.Β.Σ. από το οποίο προκύπτει η αξία τους. δ) Σε περίπτωση που ο δωρητής κατείχε από πριν τα δωρηθέντα αντικείμενα, η αξία τους προσδιορίζεται από τον Προϊστάμενο της αρμόδιας Δ.Ο.Υ.

-- 232 -- ε) Στην ένδειξη 4/5 και απέναντι από τους κωδικούς αριθμούς 059-060 γράφονται τα χρηματικά ποσά που καταβλήθηκαν μέσα στο έτος 1996, λόγω δωρεάς στο δημόσιο, στους Δήμους και Κοινότητες του Κράτους, στους Ιερούς Ναούς, στις Ιερές Μονές του Αγίου Ορους, στα Ανώτατα Εκπαιδευτικά Ιδρύματα, στα κρατικά και δημοτικά νοσηλευτικά ιδρύματα και νοσοκομεία που αποτελούν Ν.Π.Ι.Δ. και επιχορηγούνται από τον κρατικό προϋπολογισμό, στο Ταμείο Αρχαιολογικών Πόρων, σε κοινωφελή ιδρύματα, σε μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα σωματεία που παρέχουν υπηρεσίες εκπαίδευσης και χορηγούν υποτροφίες, σε ημεδαπά νομικά πρόσωπα δημόσιου δικαίου, σε ημεδαπά νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου που νόμιμα έχουν συσταθεί ή συνιστώνται και τα οποία επιδιώκουν κοινωφελείς σκοπούς και τέλος σε οποιοδήποτε αθλητικό σωματείο που έχει συσταθεί νόμιμα και είναι αναγνωρισμένο από τη Γενική Γραμματεία Αθλητισμού, εφόσον οι δωρεές προορίζονται για την καλλιέργεια και ανάπτυξη των ερασιτεχνικών τους τμημάτων. στ) Στην ένδειξη 4/6 και απέναντι από τους κωδικούς αριθμούς 061-062 γράφονται τα χρηματικά ποσά που έχουν καταβληθεί μέσα στο έτος 1996 για χορηγίες σε μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα ημεδαπά νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου, που επιδιώκουν πολιτιστικούς σκοπούς. Από το ποσό αυτό των χορηγιών θα εκπεσθεί (από το ΚΕ.Π.Υ.Ο.) ποσό ίσο με το 15% του συνολικού φορολογούμενου πραγματικού εισοδήματος. Το ποσό των κωδικών 059-060 και 061-062 που προέρχεται από δωρεές και χορηγίες χρηματικών ποσών θα περιοριστεί από το ΚΕ.Π.Υ.Ο. στο δέκα τοις εκατό (10%) του εισοδήματος που προκύπτει σε περίπτωση εφαρμογής της παραγράφου 1 του άρθρου 19 του ν. 2238/1994. Σημειώνεται ότι για τα χρηματικά ποσά των χορηγιών των κωδικών 061-062 και των δωρεών των κωδικών 059-060 σε κοινωφελή ιδρύματα, σε μη κερδοσκοπικού χαρακτήρα σωματεία που παρέχουν υπηρεσίες εκπαίδευσης και χορηγούν υποτροφίες, σε ημεδαπά νομικά πρόσωπα δημόσιου δικαίου και σε ημεδαπά νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου που νόμιμα έχουν συσταθεί ή συνιστώνται και τα οποία επιδιώκουν κοινωφελείς σκοπούς, απαιτείται κατάθεσή τους στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων ή σε τράπεζα που νόμιμα λειτουργεί στην Ελλάδα, εφόσον τα ποσά αυτά υπερβαίνουν τις 80.000 δραχ. ετησίως. Ειδικώς, τα χρηματικά ποσά, που καταβάλλονται λόγω δωρεάς σε αθλητικά σωματεία, λαμβάνονται υπόψη μόνον εφόσον κατατίθενται σε λογαριασμό τους στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων ή σε τράπεζα που νόμιμα λειτουργεί στην Ελλάδα, ανεξάρτητα από το αν το συνολικό ποσό των δωρεών και χορηγιών του φορολογουμένου (κωδικοί 059-062) υπερβαίνει τις 80.000 δραχ. Το οικείο γραμμάτιο είσπραξης της τράπεζας που εκδόθηκε πρέπει να αναφέρει τα στοιχεία του δωρητή ή χορηγού και δωρεοδόχου, το ποσό της δωρεάς ή της χορηγίας αριθμητικώς και ολογράφως, την ημερομηνία κατάθεσής του και την υπογραφή του δωρητή ή χορηγού, κατά περίπτωση. Δαπάνη τέτοιων δωρεών και χορηγιών ποσού άνω των 80.000 δραχ. απορρίπτεται ολόκληρη, εφόσον δεν έχει κατατεθεί στο Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων ή σε τράπεζα. Δεν αναγνωρίζεται δηλαδή ούτε το μέρος αυτής που αντιστοιχεί στο ποσό των 80.000 δραχ. Επίσης, τα χρηματικά ποσά των δωρεών γενικά και χορηγιών δεν πρέπει να έχουν ληφθεί υπόψη για έκπτωση με βάση άλλη διάταξη νόμου. ζ) Στην ένδειξη 4/7α και απέναντι από τους κωδικούς αριθμούς 063-064 γράφεται το ποσό των δεδουλευμένων τόκων που καταβλήθηκαν το έτος 1996 για: αα) Στεγαστικά δάνεια απόκτησης πρώτης κατοικίας που χορηγήθηκε με υποθήκη ή προσημείωση από τράπεζες, το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων, το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο και λοιπούς πιστωτικούς οργανισμούς, εφόσον οφείλονται από το φορολογούμενο και η υποθήκη ή προσημείωση έχει εγγραφεί σε ακίνητό του ή του άλλου συζύγου ή των τέκνων τους που τους βαρύνουν. Εάν για την εξόφληση του δανείου αυτού χορηγήθηκε νέο δάνειο από την ίδια τράπεζα ή άλλη, γράφεται το ποσό των δεδουλευμένων τόκων του νέου δανείου, εφόσον και σ' αυτό το δάνειο γράφτηκε υποθήκη ή προσημείωση με τις ίδιες προϋποθέσεις που ίσχυαν και για το παλιό δάνειο και εφόσον οι τόκοι αφορούν χρονικό διάστημα από τη χορήγηση του νέου δανείου μέχρι τη λήξη του παλιού δανείου. ββ) Στεγαστικά δάνεια για απόκτηση πρώτης κατοικίας που χορηγούνται από ασφαλιστικές επιχειρήσεις στους υπαλλήλους τους, εφόσον οφείλονται από αυτούς και η υποθήκη ή προσημείωση έχει εγγραφεί σε ακίνητό τους ή του άλλου συζύγου ή των τέκνων τους που τους βαρύνουν. γγ) Προκαταβολές που χορηγήθηκαν από τα Ταμεία Αλληλοβοήθειας Στρατού κλπ. σύμφωνα με τις διατάξεις του άρθρου 18 του ν.δ. 398/1974 για απόκτηση πρώτης κατοικίας.

-- 233 -- δδ) Δάνεια που χορηγήθηκαν στο φορολογούμενο από τράπεζες, το Ταμείο Παρακαταθηκών και Δανείων, το Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο και λοιπούς πιστωτικούς οργανισμούς, εφόσον οφείλονται από αυτόν, για αναστήλωση, επισκευή, συντήρηση ή εξωραϊσμό διατηρητέων κτισμάτων, καθώς και κτισμάτων που βρίσκονται σε περιοχές που χαρακτηρίζονται ως παραδοσιακά τμήματα πόλεων ή ως παραδοσιακοί οικισμοί. η) Στην ένδειξη 4/7β και απέναντι από τους κωδικούς αριθμούς 065-066 γράφεται το ποσό των δεδουλευμένων τόκων που καταβλήθηκαν το έτος 1996 για χρέη προς το Δημόσιο, από φόρο κληρονομιάς, δωρεάς ή γονικής παροχής. Σημειώνεται ότι το συνολικό ποσό που αφαιρείται για τόκους των κωδικών 065-066 δεν μπορεί να υπερβεί, σε ποσοστό, το 25% του συνολικού οικογενειακού εισοδήματος που δηλώθηκε με την εμπρόθεσμη αρχική δήλωση (ο περιορισμός αυτός θα γίνει από το ΚΕ.Π.Υ.Ο.). Προσοχή, τονίζεται ιδιαίτερα ότι πέραν των ανωτέρω περιπτώσεων έκπτωσης των τόκων, ουδεμία άλλη περίπτωση έκπτωσης τόκων συγχωρείται και συνεπώς οι τόκοι που καταβάλλονται για τόκους δανείων αγοράς δευτερεύουσας κλπ. κατοικίας, δε θα αναγνωρίζονται προς έκπτωση από το εισόδημα του φορολογουμένου. θ) Στην ένδειξη 4/8 και απέναντι από τους κωδικούς αριθμούς 071-072 γράφεται το ποσό που καταβλήθηκε μέσα στο 1996, για την έκτακτη εισφορά του ν. 1870/1989. Το ποσό γράφεται αφού περιοριστεί κατά 50%. ι) Στην ένδειξη 4/9 και απέναντι από τους κωδικούς αριθμούς 073-074 γράφεται το ποσό της ετήσιας δαπάνης που καταβλήθηκε για ασφάλιστρα συμβάσεων ασφάλισης ζωής ή θανάτου ή συμβάσεων ασφάλισης προσωπικών ατυχημάτων ή συμβάσεων ασφάλισης από ασθένεια, που αφορούν το φορολογούμενο ή τον άλλο σύζυγο ή τα τέκνα τους, τα οποία τους βαρύνουν. Το ποσό της έκπτωσης αυτής δεν μπορεί να υπερβεί το ποσοστό τέσσερα τοις εκατό (4%) του συνολικού οικογενειακού εισοδήματος που δηλώνεται με την αρχική εμπρόθεσμη δήλωση του υποχρέου, μέχρι το ποσό των διακοσίων χιλιάδων (200.000) δραχμών, αθροιστικά υπολογιζόμενο και για τους δύο συζύγους (ο περιορισμός αυτός θα γίνει από το ΚΕ.Π.Υ.Ο.). ια) Στην ένδειξη 4/10 και απέναντι από τον κωδικό αριθμό 075 γράφεται το ποσόν των οικογενειακών δαπανών για αγορά αγαθών και λήψη υπηρεσιών. Ειδικότερα, στην έννοια των οικογενειακών δαπανών περιλαμβάνονται δαπάνες αγοράς, για την κατοικία του φορολογουμένου, ηλεκτρικών συσκευών ή μικροσυσκευών, συσκευών υγραερίου, ηλεκτρονικών συσκευών, επίπλων, φωτιστικών, υαλικών, ειδών οικιακής χρήσης κλπ. εγκατάστασης, σύνδεσης, επισκευής και συντήρησης των πιο πάνω συσκευών, αγοράς έτοιμων ενδυμάτων, υποδημάτων, τσαντών, ειδών ταξιδιού, δερμάτινων ειδών, αθλητικών ειδών, καλλυντικών, κοσμημάτων, αγοράς υφασμάτων, λευκών ειδών, κουβερτών, ραφής ενδυμάτων, αγοράς βιβλίων, περιοδικών, εφημερίδων, σχολικών ειδών, γραφικών και ειδών ζωγραφικής, χαρτικών, απορρυπαντικών, φαρμάκων, αγοράς ανταλλακτικών, εξαρτημάτων, επισκευής και συντήρησης επιβατικών αυτοκινήτων ιδιωτικής χρήσης μοτοποδηλάτων και μοτοσυκλεττών, ενοικίου θερινής κατοικίας, ξενοδοχείων, κάμπινγκ, δίδακτρα τεχνικών και επαγγελματικών σχολών, εργαστηρίων ελεύθερων σπουδών, ωδείων, μπαλλέττων, γυμναστηρίων, νηπιαγωγείων, παιδικών ή βρεφονηπιακών σταθμών, δαπανών σε εστιατόρια, καφενεία, μπαρ, κέντρα διασκέδασης, πιτσαρίες, σουβλατζίδικα, τουριστικά γραφεία, κουρεία, κομμωτήρια, καθαριστήρια, κέντρα αδυνατίσματος, λογοθεραπείας, ψυχολογίας. Οι πιο πάνω δαπάνες είναι ενδεικτικές. Δεν περιλαμβάνονται στις οικογενειακές δαπάνες: 1) Τα ασφάλιστρα κατά του κινδύνου πυρκαγιάς ή άλλων κινδύνων του φορολογουμένου, τα έξοδα επισκευής και συντήρησης, η αμοιβή δικηγόρου για δίκες σε διαφορές απόδοσης μισθίου ή καθορισμού μισθώματος και των κοινόχρηστων χώρων, προκειμένου για οικοδομές που εκμισθώνονται. Οι δαπάνες αυτές που αφορούν την απαλλασσόμενη κύρια ή δευτερεύουσα κατοικία αναγνωρίζονται ως οικογενειακές δαπάνες. 2) Η αγορά αυτοκινήτων, δίτροχων ή τρίτροχων αυτοκινούμενων οχημάτων, Jeep, σκαφών αναψυχής, αεροσκαφών, κινητών πραγμάτων αξίας πάνω από 1.000.000 δραχ., κτηματικών ομολόγων του Δημοσίου, ομολόγων του Δημοσίου ή τίτλων εταιρειών που μετέχει το Δημόσιο κατά 50%, αγορά μετοχών μη εισηγμένων στο Χρηματιστήριο κλπ.

-- 234 -- 3) Οι δαπάνες της παραγράφου 1 του άρθρου 8 του ν. 2238/1994 όπως ενοίκιο κύριας κατοικίας, ασφάλιστρα ζωής ή θανάτου, δίδακτρα φροντιστηρίων, ιδιαίτερων μαθημάτων ή ξένων γλωσσών, εισφορές σε ταμεία ασφάλισης, ιατρική και νοσοκομειακή περίθαλψη, αμοιβή δικηγόρων. 4) Δαπάνες αγοράς τροφίμων και ποτών, καυσίμων, ύδρευσης, αποχέτευσης, συγκοινωνιών, παροχών ΔΕΗ, ΟΤΕ, ΕΥΔΑΠ, ασφαλίστρων γενικά, τελών κυκλοφορίας και διδάκτρων ιδιωτικών σχολείων. Προϋπόθεση έκπτωσης των οικογενειακών δαπανών είναι η αναγραφή τους στην αρχική εμπρόθεσμη δήλωση και η υποβολή των πρωτότυπων νόμιμων δικαιολογητικών, που προβλέπονται από τον Κ.Β.Σ. με αυτή τη δήλωση. Οικογενειακές δαπάνες για αγορά αγαθών και λήψη υπηρεσιών που γίνονται στην αλλοδαπή δεν αφαιρούνται. Για δαπάνες πάνω από 10.000 δραχ. που έχουν εκδοθεί με τη χρήση φορολογικής ταμειακής μηχανής γίνονται δεκτές οι αποδείξεις αν αναγράφεται το ονοματεπώνυμο του αγοραστή και τίθεται η σφραγίδα του πωλητή. Από το συνολικό ετήσιο ποσόν των πιο πάνω δαπανών αναγνωρίζεται για έκπτωση ποσοστό 30% που δεν μπορεί να υπερβεί τις 300.000 δραχ. και για τους δύο συζύγους. Το ποσό αυτό επιμερίζεται μεταξύ των συζύγων ανάλογα με το ύψος του φορολογουμένου εισοδήματος του καθενός, που δηλώνεται με την αρχική εμπρόθεσμη δήλωσή τους και φορολογείται με τις γενικές διατάξεις. ιβ) Οι ενδείξεις 4/11 και 4/12 δεν παρουσιάζουν δυσκολίες συμπλήρωσης, απλώς θα πρέπει να ελέγχεται εάν έχουν γραφτεί όλα τα ζητούμενα στοιχεία. Για τον υπολογισμό του ποσού του καταβαλλόμενου ενοικίου κύριας κατοικίας ή κατοικίας των τέκνων που σπουδάζουν στο εσωτερικό, το οποίο θα εκπεσθεί, είναι απαραίτητη η αναγραφή, στις οικείες ενδείξεις της ετήσιας φορολογικής δήλωσης, του αριθμού φορολογικού μητρώου του εκμισθωτή. Ο αριθμός ταυτότητας του εκμισθωτή δεν αναπληρώνει τον αριθμό του φορολογικού του μητρώου, αλλά θα αναγράφεται μόνο στην περίπτωση που δεν έχει χορηγηθεί αριθμός φορολογικού μητρώου σε αυτόν (π.χ. όταν πρόκειται για νέο φορολογούμενο). Σε περίπτωση που εκμισθωτής είναι η σύζυγος θα γραφτεί ο Α.Φ.Μ. του συζύγου της, είτε η σύζυγος έχει δικό της Α.Φ.Μ. είτε όχι. Προκειμένου για εκμισθωτές που δεν κατοικούν ούτε διαμένουν στην Ελλάδα, αντί για τον πιο πάνω αριθμό μπορεί να αναγράφεται, από το δικαιούχο της έκπτωσης, ο αριθμός φορολογικού μητρώου ή ταυτότητας του πληρεξούσιου ή νόμιμου εκπροσώπου του εκμισθωτή. Για τους ανήλικους εκμισθωτές, οι οποίοι δεν έχουν αριθμό φορολογικού μητρώου ή δελτίου ταυτότητας, αναγράφονται τα αντίστοιχα στοιχεία του προσώπου που έχει την επιμέλειά τους. ιγ) Στην ένδειξη 4/13 και απέναντι από τους κωδικούς αριθμούς 079-080 γράφεται το ποσό που καταβλήθηκε, μέσα στο έτος 1996, για δίδακτρα παράδοσης κατ' οίκον ιδιαίτερων μαθημάτων ή για την παρακολούθηση φροντιστηρίων ξένων γλωσσών ή φροντιστηριακών μαθημάτων οποιασδήποτε αναγνωρισμένης εκπαιδευτικής βαθμίδας, που αφορούν τον ίδιο το φορολογούμενο ή τη σύζυγό του. Στους κωδικούς αριθμούς 081-083 - 085-087 - 089 τα αντίστοιχα ποσά που αφορούν τα τέκνα του φορολογουμένου που τον βαρύνουν και στους κωδικούς αριθμούς 082-084 - 086-088 - 090 τα ποσά που αφορούν τα τέκνα της συζύγου από προηγούμενο γάμο. ΠΡΟΣΟΧΗ: Κατά τη συμπλήρωση στων κωδ. 079 έως 090 πρέπει να καταβάλλεται ιδιαίτερη προσοχή γιατί από την εμπειρία των δηλώσεων προηγούμενων χρόνων διαπιστώθηκε ότι οι κωδ. αριθμ. 079-080 συμπληρώνονταν με ποσά που είχαν ήδη συμπληρωθεί οι κωδ. αριθμ. 081 έως 090 και συνεπώς ο φορολογούμενος απολάμβανε διπλής έκπτωσης. 5. ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ ΤΟΥ ΠΙΝΑΚΑ 5 (Εισοδήματα από Ακίνητα) (Α' - Β' κατηγορία εισοδήματος) Στις ενδείξεις του πίνακα αυτού πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή, αν τα στοιχεία των Αναλυτικών καταστάσεων για τα Μισθώματα Ακινήτων, οι οποίες θα υποβληθούν σε ένα αντίτυπο, έχουν μεταφερθεί σωστά στις οικείες ενδείξεις. ΠΡΟΣΟΧΗ: Σημειώνεται ότι, για εισοδήματα από ακίνητα που αποκτώνται από ΟΕ, ΕΕ, ΕΠΕ, κοινοπραξίες, κοινωνίες αστικού δικαίου που ασκούν επιχείρηση ή επάγγελμα, αστικές κερδοσκοπικές εταιρείες, συμμετοχικές ή αφανείς, τα κέρδη των οποίων έχουν φορολογηθεί με τα άρθρα 10 και 109 του ν. 2238/1994, η αναλυτική κατάσταση για τα μισθώματα ακινήτων (Ε2) συμπληρώνεται μόνο από τα νομικά αυτά πρόσωπα και συνυποβάλλεται με τη δήλωση των προσώπων αυτών και όχι από τα μέλη των νομικών αυτών προσώπων. Επίσης, σημειώνεται ότι ο ιδιοκτήτης, νομέας, επικαρπωτής ή εκείνος που έχει δικαίωμα χρήσης ή επιφάνειας ή εμφύτευσης αγροτικής έκτασης, που αποκτά εισόδημα από την εκμίσθωση ή υπεκμίσθωση ή δωρεάν παραχώρησή της, πρέπει στη στήλη 2 του εντύπου Ε2 ΑΝΑΛΥΤΙΚΗ

-- 235 -- ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ ΓΙΑ ΤΑ ΜΙΣΘΩΜΑΤΑ ΑΚΙΝΗΤΩΝ να αναγράφει, σε παρένθεση, εκτός από την τοποθεσία και το είδος της έκτασης (πεδινή, ημιορεινή ή ορεινή, αρδευόμενη ή μη αρδευόμενη). Ευνόητον θεωρείται ότι σε περίπτωση που κάποιο από τα πρόσωπα που αναφέρονται προηγούμενα εξαιρείται, κατ' εφαρμογή των διατάξεων της παραγρ. 7 του άρθρου 64 του ν. 2238/1994 από τη φορολογία 35% που επιβάλλεται από τις διατάξεις του άρθρου 10 του ίδιου νόμου, η αναλυτική κατάσταση των μισθωμάτων των ακινήτων που ανήκουν στην εταιρεία, κοινωνία κλπ. θα υποβάλλεται από τα μέλη των νομικών αυτών προσώπων. Τονίζεται ακόμα ότι για το ακαθάριστο τεκμαρτό εισόδημα από ιδιοκατοίκηση κύριας ή και πρώτης δευτερεύουσας κατοικίας (μη εξοχικής ή εξοχικής), δε χρειάζεται η συμπλήρωση της Αναλυτικής κατάστασης για τα Μισθώματα Ακινήτων. Ειδικότερα πρέπει να ελεγχθεί: α) Αν στην ένδειξη 3α και απέναντι από τους κωδικούς αριθμούς 115-116 έχει γραφτεί το συνολικό ακαθάριστο τεκμαρτό εισόδημα από την ιδιοκατοίκηση κύριας κατοικίας του υποχρέου ή της συζύγου του, πριν από την έκπτωση του ποσού που απαλλάσσεται. Σημειώνεται ότι είναι ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΗ η συμπλήρωση των στηλών για την επιφάνεια σε τετραγωνικά μέτρα και τους μήνες ιδιοκατοίκησης. Ο λευκός χώρος που είναι μετά τον κωδικό αριθμό 093 θα συμπληρωθεί από το φορολογούμενο και θα γραφτεί ο αριθμός των μηνών που ιδιοκατοικήθηκε η οικοδομή μέσα στο έτος 1996 π.χ. όταν αυτή ιδιοκατοικήθηκε 7 μήνες θα γραφτεί απέναντι στον κωδικό αριθμό 093 ο αριθμός 7. β) Αν στην ένδειξη 3β και απέναντι από τους κωδικούς αριθμούς 117-118 έχει γραφτεί το συνολικό ακαθάριστο τεκμαρτό εισόδημα από την ιδιοκατοίκηση της πρώτης οικοδομής που χρησιμοποιείται ως δευτερεύουσα μη εξοχική κατοικία. Επίσης, στην ίδια ένδειξη ο λευκός χώρος που είναι μετά τον κωδικό αριθμό 094 θα συμπληρωθεί από το φορολογούμενο και θα γραφτεί ο αριθμός των μηνών που ιδιοκατοικήθηκε η δευτερεύουσα κατοικία μέσα στο έτος 1996. γ) Αν στην ένδειξη 3γ και απέναντι από τους κωδικούς αριθμούς 119-120 έχει γραφτεί το συνολικό ακαθάριστο εισόδημα από την ιδιοκατοίκηση της πρώτης οικοδομής που χρησιμοποιείται ως δευτερεύουσα εξοχική (η εκτός πολεοδομικού συγκροτήματος πόλεως, παραθεριστική οικία) κατοικία. Επίσης, στην ίδια ένδειξη ο λευκός χώρος που είναι μετά τον κωδικό αριθμό 096 θα συμπληρωθεί από το φορολογούμενο και θα γραφτεί ο αριθμός των μηνών που ιδιοκατοικήθηκε η δευτερεύουσα εξοχική κατοικία μέσα στο έτος 1996, οι οποίοι δεν μπορεί να είναι λιγότεροι από τρεις (3). Επισημαίνεται ότι το ακαθάριστο τεκμαρτό εισόδημα από ιδιοκατοίκηση της κύριας κατοικίας, εμβαδού μέχρι εκατόν πενήντα (150) τετραγ. μέτρα απαλλάσσεται του φόρου εισοδήματος. Οταν το εμβαδόν της ιδιοκατοικούμενης κύριας κατοικίας είναι μικρότερο από εκατόν πενήντα (150) τετραγωνικά μέτρα, η διαφορά μέχρι τα εκατόν πενήντα (150) τετραγωνικά μέτρα, λαμβάνεται υπόψη για απαλλαγή μιας μόνο ιδιοκατοικούμενης δευτερεύουσας κατοικίας. Εφόσον οι επιφάνειες της κύριας και της πρώτης δευτερεύουσας κατοικίας υπερβαίνουν τα 150 τ.μ. πρέπει να συνυποβληθεί και το έντυπο Ε8. Ιδιαιτέρως εφιστάται η προσοχή στη συμπλήρωση του εντύπου Ε8 και των κωδικών 091, 092, 093, 094, 095 και 096 του πίνακα 5 της δήλωσης μόνο με ακέραιους αριθμούς στρογγυλοποιούμενους στην πλησιέστερη προς τα κάτω μονάδα. δ) Στην ένδειξη 3δ και απέναντι από τους κωδικούς αριθμούς 121-122 έχει γραφτεί το συνολικό ακαθάριστο τεκμαρτό εισόδημα από τυχόν άλλες (εκτός των παραπάνω) ιδιοκατοικούμενες δευτερεύουσες κατοικίες. το εισόδημα και τα λοιπά στοιχεία αυτών των ακινήτων θα αναλύονται στο έντυπο Ε2. ε) Για τη συμπλήρωση των κωδικών αριθμών 151-158, σημειώνεται ότι, για οικοδομές που χρησιμοποιούνται ως κατοικίες, οικοτροφεία, σχολεία, φροντιστήρια, αίθουσες κινηματογράφων ή θεάτρων, ξενοδοχεία, κλινικές και σανατόρια εκπίπτει α) για αποσβέσεις ποσοστό 10%, χωρίς δικαιολογητικά, και β) ποσοστό μέχρι 15% για ασφάλιστρα κατά του κινδύνου πυρκαγιάς ή άλλων κινδύνων, για έξοδα επισκευής και συντήρησης, καθώς και για την αμοιβή δικηγόρου για δίκες σε διαφορές απόδοσης μισθίου ή καθορισμού μισθώματος, με δικαιολογητικά. Για οικοδομές που χρησιμοποιούνται για άλλες χρήσεις τα παραπάνω ποσοστά περιορίζονται σε 5% και 5%, αντίστοιχα. Για τη συμπλήρωση των κωδικών αριθμών 151-152 και 157-158 και ειδικότερα για δαπάνες που αφορούν ακίνητα από τα οποία προκύπτει εισόδημα και αποτελούν πάγια στοιχεία επιχείρησης ή

-- 236 -- επαγγέλματος, επειδή τα σχετικά δικαιολογητικά των δαπανών αυτών αποτελούν και τα δικαιολογητικά των εγγραφών στα τηρούμενα βιβλία του Κ.Β.Σ., θα επισυναφθούν στη δήλωση απλά φωτοαντίγραφα αυτών. στ) Στην ένδειξη 7α του πίνακα 5 της δήλωσης και απέναντι από τους κωδικούς αριθμούς 163-164 γράφεται το ποσό της αποζημίωσης που κατέβαλε ο εκμισθωτής το έτος 1996 με βάση νόμο (ν.813/1978, όπως τροποποιήθηκε με το ν.2041/1992) στο μισθωτή ακινήτου, σε περίπτωση λύσης επαγγελματικής μίσθωσης. ζ) Στην ένδειξη 7β του πίνακα 5 της δήλωσης και απέναντι από τους κωδικούς 165-166 γράφεται το ακαθάριστο εισόδημα που απόκτησε ο ιδιοκτήτης, νομέας, επικαρπωτής κτλ. το 1996 από την εκμίσθωση του ακινήτου που αφορά η αποζημίωση των κωδικών 163-164. η) Στην ένδειξη 11 του πίνακα 5 της δήλωσης και απέναντι από τους κωδικούς αριθμούς 175-176 γράφεται το ακαθάριστο εισόδημα όσων κατοικιών εκμισθώνονται, υπεκμισθώνονται, ιδιοκατοικούνται ως λοιπές δευτερεύουσες κατοικίες και παραχωρούνται δωρεάν, που έχουν επιφάνεια πάνω από 300 τ.μ. Το εισόδημα αυτό πρέπει να έχει επίσης γραφτεί στους κωδικούς αριθμούς 103-104, 111-112, 121-122, 143-144 και 171-172 του ιδίου πίνακα. Στους κωδικούς αυτούς δε γράφεται το ακαθάριστο εισόδημα από εκμίσθωση, υπεκμίσθωση και δωρεάν παραχώρηση κατοικιών με επιφάνεια πάνω από 300 τ.μ. των εταιριών, κοινωνιών, κοινοπραξιών κλπ. που φορολογούνται με το άρθρο 10 του ν. 2238/1994. 6. ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ ΠΙΝΑΚΑ 6 (Εισοδήματα από Κινητές Αξίες) (Γ' κατηγορία εισοδήματος) Απέναντι από τους κωδικούς αριθμούς 391-392 γράφεται το συνολικό καθαρό ποσό εισοδήματος ημεδαπής προέλευσης από κινητές αξίες των παρακάτω περιπτώσεων: α) Τόκοι από ομολογίες και χρεόγραφα, που η χρονολογία εξαργύρωσής τους ορίστηκε στο έτος 1996. β) Τόκοι από κάθε έντοκο τίτλο κατάθεσης ή εγγύησης και κάθε τίτλο χρεωστικό, που έγιναν ληξιπρόθεσμοι και απαιτητοί στο έτος 1996. Επίσης, οι τόκοι που επιδικάστηκαν με δικαστική απόφαση και καταβλήθηκαν ή πιστώθηκαν στο έτος 1996, με εξαίρεση τους τόκους που επιδικάζονται και θεωρούνται εισόδημα από εμπορικές επιχειρήσεις, κατά την παράγραφο 4 του άρθρου 25 ή εισόδημα από ελευθέρια επαγγέλματα κατά την παράγραφο 4 του άρθρου 48 του ν. 2238/1994. Απέναντι από τους κωδικούς 395-396 γράφεται το συνολικό καθαρό ποσό εισοδήματος από κινητές αξίες, αλλοδαπής προέλευσης, γενικά. Απέναντι από τους κωδικούς 389-390 γράφεται το συνολικό ποσό του φόρου που παρακρατήθηκε στην Ελλάδα, κατά την εξαργύρωση ή την καταβολή των εισοδημάτων από κινητές αξίες αλλοδαπής προέλευσης που δηλώθηκαν στους παραπάνω κωδικούς 395-396, όπως αυτό προκύπτει από τις συνημμένες στη δήλωση σχετικές βεβαιώσεις τις οποίες χορηγεί στο δικαιούχο των εισοδημάτων αυτών, εκείνος που ενεργεί στην Ελλάδα την καταβολή τους. Ο φόρος αυτός δεν πρέπει να συγχέεται με το φόρο που τυχόν καταβλήθηκε στο εξωτερικό για τα εισοδήματα αυτά, ο οποίος, ως γνωστόν, αναγράφεται στους κωδικούς 651-652 του πίνακα 11. 7. ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ ΠΙΝΑΚΑ 7 (Εισόδημα από Μισθωτές Υπηρεσίες) (Στ' κατηγορία εισοδήματος) Οι ενδείξεις του πίνακα αυτού συμπληρώνονται με τα δεδομένα των σχετικών βεβαιώσεων για τις αποδοχές ή συντάξεις, που συνυποβάλλονται με τη φορολογική δήλωση. Ειδικότερα, για την ορθή συμπλήρωση των ενδείξεων του πίνακα αυτού, πρέπει να ελέγχονται και τα ακόλουθα: α) Στην ένδειξη 1 και απέναντι από τους κωδικούς αριθμούς 301-302 πρέπει να γράφεται ΜΟΝΟ το καθαρό εισόδημα από μισθούς, ημερομίσθια, επιχορηγήσεις, επιδόματα, το ετήσιο εισόδημα από πάγια αντιμισθία που αποκτούν οι δικηγόροι για την παροχή νομικών υπηρεσιών, το ετήσιο εισόδημα που αποκτούν οι ξεναγοί που υπάγονται στις διατάξεις του άρθρου 37 του ν.1545/1985, κτλ. Στην ένδειξη αυτή δεν πρέπει να συμπεριληφθεί σε καμιά περίπτωση τυχόν εισόδημα που θα γραφτεί στις ενδείξεις 2, 3, 4 και 10 του ίδιου πίνακα. Διευκρινίζεται ότι, στους κωδικούς αυτούς μπορούν να αναγραφούν και τα επιδόματα (μόνο) που καταβλήθηκαν σε πολύτεκνη μητέρα κατά τις διατάξεις του άρθρου 63 του ν. 1892/1990, καθώς και τα ποσά των ειδικών επιδομάτων που καταβάλλονται με βάση τις διατάξεις του άρθρου 33 του ν. 1892/90 από τον ΟΑΕΔ σε απολυόμενους μισθωτούς προβληματικών επιχειρήσεων, εφόσον θέλουν να φορολογηθούν με τις γενικές διατάξεις.

-- 237 -- β)στην ένδειξη 2 και απέναντι από τους κωδικούς αριθμούς 303-304 πρέπει να γράφεται το άθροισμα των καθαρών ποσών των συντάξεων (κύριων και επικουρικών), των μερισμάτων ή βοηθημάτων που καταβλήθηκαν στο συνταξιούχο από Ταμεία Μετοχικά, Αρωγής, Αλληλοβοήθειας και Επικουρικών. Στον κωδικό αυτό θα γραφτούν επίσης και τα καθαρά ποσά τυχόν επικουρικών συντάξεων, μερισμάτων ή βοηθημάτων συντακτών. Στην ένδειξη αυτή δεν πρέπει να συμπεριληφθεί σε καμιά περίπτωση τυχόν εισόδημα που θα γραφτεί στις ενδείξεις 1, 3, 4 και 10 του ίδιου πίνακα. Σημειώνεται ότι η σύνταξη που καταβάλλεται σε πολύτεκνη μητέρα με βάση τις διατάξεις του άρθρου 63 του ν. 1892/1990, απαλλάσσεται του φόρου και επομένως δεν αναγράφεται στους κωδικούς αυτούς, αλλά στους κωδικούς 657-658 της δήλωσης, εφόσον συντρέχει υποχρέωση υποβολής αυτής. γ)στην ένδειξη 3 και απέναντι από τους κωδικούς αριθμούς 307-308 πρέπει να γράφεται το άθροισμα των καθαρών αποδοχών, από μισθωτές υπηρεσίες, που απόκτησε αποκλειστικά από την άσκηση του επαγγέλματός του: Ι. Συντάκτης σε εφημερίδες και περιοδικά, στη ραδιοφωνία και την τηλεόραση, στο Αθηναϊκό Πρακτορείο Ειδήσεων, στη Γενική Γραμματεία Τύπου και Πληροφοριών, στα γραφεία Τύπου των κρατικών υπηρεσιών και δεν έχει την ιδιότητα του μόνιμου δημόσιου υπαλλήλου, εφόσον είναι μέλος σε μία από τις ενώσεις συντακτών ημερήσιων εφημερίδων που ορίζονται στην περίπτωση α' της παραγράφου 5 του άρθρου 4 του ν. 2238/1994 ή δημοσιογράφος που έχει ασφαλιστική κάλυψη, ως δημοσιογράφος, στα οικεία ασφαλιστικά ταμεία για 5 τουλάχιστον συνεχή έτη και ο χρόνος ασφάλισης βεβαιώνεται από τα ασφαλιστικά ταμεία, ή είναι μόνιμος ανταποκριτής τύπου της αλλοδαπής, που διέπεται από το νόμο για το δημοσιογραφικό επάγγελμα. Διευκρινίζεται ότι στην έννοια του όρου "συντάκτης" περιλαμβάνεται το πρόσωπο που παρέχει υπηρεσίες στους πιο πάνω φορείς (εφημερίδες κλπ.) ως διευθυντής σύνταξης, αρχισυντάκτης, συντάκτης της ύλης, συντάκτης γραφείου γενικώς, αρθρογράφος, σχολιαστής, ειδησεογράφος, χρονογράφος, κριτικός, μεταφραστής, σκιτσογράφος και διορθωτής. ΙΙ. Εικονολήπτης επικαίρων Τηλεόρασης Η μείωση κατά ποσοστό 10% των πιο πάνω καθαρών αποδοχών διενεργείται από το ΚΕΠΥΟ κατά την εκκαθάριση. δ) Στην ένδειξη 4 και απέναντι από τους κωδικούς αριθμούς 309-310 πρέπει να γράφεται το καθαρό ποσό ΜΟΝΟ της κύριας σύνταξης που αποκτήθηκε από συντάκτη ή δημοσιογράφο που συνταξιοδοτήθηκε ως διευθυντής σύνταξης, αρχισυντάκτης κλπ. και ΜΟΝΟ για την κύρια σύνταξη που του καταβάλλεται για την αιτία αυτή. Και στα εισοδήματα αυτά θα διενεργηθεί μείωση από το ΚΕ.Π.Υ.Ο. κατά ποσοστό 10%. ε) Στην ένδειξη 5 και απέναντι από τους κωδ. αριθμούς 313-314 γράφεται το ποσό του φόρου που αναλογεί στους μισθούς και συντάξεις των πιο πάνω περιπτώσεων 1, 2, 3 και 4. στ) Στην ένδειξη 6 και απέναντι από τους κωδικούς αριθμούς 315-316 γράφεται ο φόρος που παρακρατήθηκε από μισθούς και συντάξεις των περιπτώσεων 1,2, 3 και 4. ζ) Στην ένδειξη 10 και απέναντι από τους κωδικούς αριθμούς 321-322 γράφεται το καθαρό ποσό από μισθούς, συντάξεις κλπ. που αποκτήθηκαν στο εξωτερικό ανεξάρτητα αν για τα ποσά αυτά έχει καταβληθεί φόρος στο εξωτερικό ή όχι. Επισημαίνεται ότι στην περίπτωση σύνταξης αλλοδαπής προέλευσης θα πρέπει να ερευνάται αν μεταξύ της Ελλάδας και της Χώρας προέλευσης της σύνταξης έχει υπογραφεί και είναι σε ισχύ Σύμβαση Αποφυγής της Διπλής Φορολογίας Εισοδήματος. Σε καταφατική περίπτωση θα έχουν εφαρμογή οι διατάξεις της οικείας σύμβασης τόσο για τη φορολογία της σύνταξης, όσο και για την πίστωση του φόρου που τυχόν έχει καταβληθεί στην αλλοδαπή. Ειδικότερα θα ερευνάται εάν η συγκεκριμένη σύνταξη : α) φορολογείται μόνο στην αλλοδαπή ή β) φορολογείται και στις δύο χώρες, ή γ) φορολογείται μόνο στην Ελλάδα. Στην περίπτωση (α), το ποσό της σύνταξης θα αναγράφεται μόνο στον πίνακα 12, ένδειξη 657, 658, με αναφορά στην οικεία σύμβαση. Στην περίπτωση (β), το ποσό της σύνταξης θα αναγράφεται στον πίνακα 7, ένδειξη 321, 322, και ο φόρος που έχει τυχόν καταβληθεί στο εξωτερικό θα αναγράφεται στον πίνακα 11, ένδειξη 651-652.

-- 238 -- Στην περίπτωση (γ), το ποσό της σύνταξης θα αναγράφεται στον πίνακα 7, ένδειξη 321-322 και ο φόρος που τυχόν έχει καταβληθεί στο εξωτερικό κατά παράβαση των διατάξεων της σχετικής σύμβασης δεν θα λαμβάνεται υπόψη, έστω και αν έχει αναγραφεί στον πίνακα 11, ένδειξη 651-652. 8. ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ ΠΙΝΑΚΑ 8 (Εισόδημα από Εμπορικές Επιχειρήσεις) (Δ' κατηγορία εισοδήματος) Ο έλεγχος για την ορθή συμπλήρωση των ενδείξεων του πίνακα αυτού πρέπει να γίνει με μεγάλη προσοχή και με βάση τα δεδομένα των βιβλίων και στοιχείων που γράφονται στο έντυπο "ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑΣ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ", το οποίο έχει τυπωθεί σε δύο τύπους και περιέχει περισσότερα στοιχεία σχετικά με τη δραστηριότητα κάθε επιχείρησης. Ο ένας τύπος είναι το έντυπο Ε3 (Φ-01.003) που θα συμπληρωθεί για την ατομική επιχείρηση ή ομόρρυθμη ή ετερόρρυθμη εταιρεία ή κοινοπραξία ή κοινωνία αστικού δικαίου που ασκεί επιχείρηση ή επάγγελμα ή αστική κερδοσκοπική ή μη εταιρεία ή συμμετοχική (αφανής) ή για τον ελεύθερο επαγγελματία που τήρησε βιβλία Α' ή Β' κατηγορίας του Κ.Β.Σ. ή απαλλάσσεται της τήρησης αυτών από το νόμο ή δεν τηρεί τα βιβλία αυτά, αν και έχει υποχρέωση τήρησής τους. Ο άλλος τύπος είναι το έντυπο Ε4 (Φ- 01.003Α) που θα συμπληρωθεί από τις επιχειρήσεις που τήρησαν βιβλία Γ' κατηγορίας του Κ.Β.Σ. Τα σχετικά ποσά καθαρών κερδών που προκύπτουν από τα έντυπα Ε3 και Ε4, μεταφέρονται, κατά περίπτωση, στους αντίστοιχους κωδικούς αριθμούς του πίνακα 8. Να δοθεί ιδιαίτερη προσοχή στη μεταφορά των ποσών από το έντυπο των "Αναλυτικών στοιχείων φορολογίας εισοδήματος" στο σώμα της κύριας δήλωσης, προς αποφυγή λαθών, τα οποία έχουν σαν αποτέλεσμα την υποβολή τροποποιητικών δηλώσεων με όλες τις συνέπειες για την υπηρεσία. Σημειώνεται ότι, τα κέρδη από εμπορικές επιχειρήσεις προσδιορίζονται, εκτός από τις περιπτώσεις που προκύπτουν λογιστικώς (βιβλία Γ' κατηγορίας Κ.Β.Σ. ή βιβλία Β' κατηγορίας Κ.Β.Σ. για επιχειρήσεις παροχής αποκλειστικά υπηρεσιών που στερούνται αξιόλογων αποθεμάτων, στο τέλος της χρήσης), με την υποχρεωτική εφαρμογή μοναδικού συντελεστή καθαρού κέρδους επί των αγορών ή των ακαθάριστων εσόδων, κατά περίπτωση, εκτός αν δικαιολογείται από το νόμο μειωμένος συντελεστής. Τονίζεται ότι τα μέλη των πιο πάνω εταιρειών, Ο.Ε., Ε.Ε., κοινοπραξιών ή κοινωνιών κλπ., δε θα συμπληρώσουν το παραπάνω έντυπο (Ε3 ή Ε4). Διευκρινίζεται ότι με τις δηλώσεις του οικονομικού έτους 1997 (χρήσης 1996) θα υποβληθεί τόσο από τα φυσικά πρόσωπα που ασκούν ατομική επιχείρηση όσο και από τα υπόχρεα σε φορολογία της παραγράφου 4 του άρθρου 2 του ν. 2238/1994 που δεν τηρούν βιβλία ή τηρούν βιβλία Α' ή Β' κατηγορίας του Κ.Β.Σ. και το νέο έντυπο Ε10 "Αναλυτικά Στοιχεία Προσδιορισμού Καθαρού Εισοδήματος με βάση τα Αντικειμενικά Κριτήρια για εμπορικές επιχειρήσεις". Το έντυπο αυτό υποβάλλεται σε δύο αντίτυπα. Σε περίπτωση εγγάμων και εφόσον συντρέχει περίπτωση υποβάλλεται χωριστό έντυπο από κάθε σύζυγο. Για τη σωστή συμπλήρωση του εντύπου αυτού θα σας παρασχεθούν λεπτομερείς οδηγίες με σχετική διαταγή μας, την οποία και θα πρέπει να συμβουλευτείτε. Διευκρινίζεται ότι με βάση το έντυπο αυτό θα προσδιοριστεί από το ΚΕ.Π.Υ.Ο. όπου συντρέχει περίπτωση, το ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος της ατομικής εμπορικής επιχείρησης του φορολογουμένου με βάση τα αντικειμενικά κριτήρια που θεσπίστηκαν με τις διατάξεις του άρθρου 1 του ν. 2214/1994 (άρθρο 33 ν. 2238/1994). Ειδικότερα, για την ορθή συμπλήρωση ορισμένων ενδείξεων του πίνακα 8 της δήλωσης (εισόδημα από εμπορικές επιχειρήσεις) πρέπει να ελέγχονται και τα ακόλουθα: α) Επιχειρήσεις με κέρδη Η σωστή μεταφορά στους κωδικούς αριθμούς 401-402 των καθαρών κερδών από την άσκηση ατομικής επιχείρησης που μεταφέρονται από τα έντυπα ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ Ε3 και Ε4 κατά περίπτωση. Στο ποσό των καθαρών κερδών από ατομική επιχείρηση, πρέπει να συναθροιστεί και το ποσό της υπεραξίας από την πώληση αυτοκινήτων της, όπως αυτό αναγράφεται στη σχετική δήλωση φόρου υπεραξίας (υπερτιμήματος) που έχει υποβάλει ο φορολογούμενος κατά την ημερομηνία μεταβίβασης του αυτοκινήτου οχήματος και εφόσον ο φορολογούμενος επιθυμεί να φορολογηθεί για την υπεραξία αυτή με τις γενικές διατάξεις. Ο φόρος που έχει καταλογιστεί (καταβληθείς και βεβαιωθείς) με τη δήλωση αυτή πρέπει να γραφτεί απέναντι από τους κωδικούς αριθμούς 607-608 του πίνακα 11 της δήλωσης.

-- 239 -- Επισημαίνεται ότι η αναγραφή του ποσού του φόρου, που καταλογίστηκε, στους κωδικούς αριθμούς 607-608 προϋποθέτει τη συνάθροιση, στους κωδικούς αριθμούς 401-402 του ποσού της υπεραξίας από την πώληση του αυτοκινήτου, μαζί με τα κέρδη από την ατομική επιχείρηση στην οποία ανήκε. Απαραίτητο στοιχείο που πρέπει να συνυποβάλλεται για τη δικαιολόγηση του ποσού του φόρου που έχει αναγραφεί στην ένδειξη 4 του πίνακα 11, είναι το αντίγραφο της δήλωσης φόρου υπεραξίας ή του τριπλότυπου καταβολής του φόρου ή σχετική βεβαίωση της Δ.Ο.Υ. στην οποία έχει υποβληθεί η οικεία φορολογική δήλωση. Απέναντι από τους κωδικούς αριθμούς 403-404 θα γραφτεί το ποσόν της επιχειρηματικής αμοιβής ομόρρυθμου εταίρου ΟΕ ή ΕΕ ή κοινωνού κοινωνίας κληρονομικού δικαίου, εφόσον μεταξύ των κοινωνών περιλαμβάνονται και ανήλικοι ή εταίρου - διαχειριστή ΕΠΕ. Απέναντι από τους κωδικούς αριθμούς 405-406 θα γραφτούν τα συνολικά κέρδη που αναλογούν από συμμετοχή σε: αα) Κοινωνίες αστικού δικαίου για τα μέχρι και 2 αυτοκίνητα Δ.Χ. (ταξί, λεωφορεία, φορτηγά, τρίκυκλα) που εκμεταλλεύονται. ββ) Ο.Ε., Ε.Ε., αστικές κερδοσκοπικές ή μη εταιρείες, συμμετοχικές ή αφανείς, κοινοπραξίες της παραγράφου 2 του άρθρου 2 του Κ.Β.Σ., εφόσον αυτές εκμεταλλεύονται μόνο ένα αυτοκίνητο δημόσιας χρήσης. γγ) Εταιρεία συστεγαζόμενων φαρμακείων στις οποίες συμμετέχουν αποκλειστικά και μόνο φαρμακοποιοί. Σε περίπτωση που απέναντι από τους κωδικούς αριθμούς 403-404, 405-406, και 419-420 έχουν αναγραφεί ποσά, θα πρέπει απαραίτητα να έχουν συμπληρωθεί και οι ενδείξεις των πινάκων αυτών με την επωνυμία - νομική μορφή, διαχειριστική περίοδο ή έγκριση ισολογισμού ΑΦΜ και αρμόδια Δ.Ο.Υ. αντίστοιχα και αν χώρος τους δεν επαρκεί πρέπει να συμπληρωθεί και συνυποβληθεί πίνακας με όμοια γραμμογράφηση. Απέναντι από τους κωδικούς αριθμούς 411-412 θα γραφτούν τα συνολικά καθαρά κέρδη από την άσκηση ατομικής επιχείρησης στην αλλοδαπή ή από συμμετοχή σε αλλοδαπές εταιρείες παντός τύπου. Σε περίπτωση που απέναντι από τους κωδικούς αριθμούς 411-412 έχουν αναγραφεί ποσά θα πρέπει απαραίτητα να έχει συνυποβληθεί αναλυτική κατάσταση σύμφωνα με το υπόδειγμα Νο. 1 που αναφέρεται στο φυλλάδιο με τις οδηγίες στον πίνακα 8 για τη συμπλήρωση της δήλωσης. β) Επιχειρήσεις με ζημιά Για το συμψηφισμό της ζημιάς του ίδιου ή των προηγούμενων ετών με θετικά εισοδήματα προϋπόθεση είναι: αα) Η ζημιά να προκύπτει από επαρκή και ακριβή βιβλία Γ' κατηγορίας του Κ.Β.Σ. ή Β' κατηγορίας του Κ.Β.Σ. που τηρήθηκαν από επιχείρηση που δεν υπάγεται στα αντικειμενικά κριτήρια, παρέχει αποκλειστικά υπηρεσίες και στερείται αξιόλογων αποθεμάτων κατά τη λήξη της διαχειριστικής περιόδου. ββ) Η τήρηση των ίδιων βιβλίων του Κ.Β.Σ. και ο χαρακτηρισμός τους ως επαρκών και ακριβών κατά τα έτη συμψηφισμού της ζημιάς των προηγούμενων ετών και, γγ) Η εμπρόθεσμη υποβολή δήλωσης ή η υποβολή της μέχρι τέλους του οικείου οικον. έτους. Διευκρινίζεται ότι όπως έγινε δεκτό με την αριθμ. 1122241/Πολ.1238/1994 "διαταγή μας" όπου ο προσδιορισμός του ελάχιστου καθαρού εισοδήματος γίνεται με βάση τα αντικειμενικά κριτήρια που αναφέρονται στις διατάξεις του άρθρου 33 του Ν. 2238/1994, η τυχόν ζημιά της τρέχουσας χρήσης που προκύπτει από δραστηριότητες υπαγόμενες στα αντικειμενικά κριτήρια δεν αναγνωρίζεται προς έκπτωση από το ελάχιστο ποσό εισοδήματος που προσδιορίζεται κατά τις διατάξεις του ανωτέρω άρθρου. Τονίζεται ότι τυχόν υπόλοιπο της ζημιάς από συμμετοχή σε ημεδαπές ΟΕ, ΕΕ, ΕΠΕ, κοινοπραξίες, κοινωνίες αστικού δικαίου που ασκούν επιχείρηση ή επάγγελμα, αστικές κερδοσκοπικές ή μη εταιρείες και συμμετοχικές ή αφανείς εμπορικές εταιρείες, που μεταφέρεται για συμψηφισμό από προηγούμενα έτη (δηλαδή οικον. έτους 1992) ή από ατομική επιχείρηση από ισολογισμούς που έκλεισαν μέχρι 31/12/1993, συμψηφίζεται με το προσδιοριζόμενο ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος. Διευκρινίζεται περαιτέρω ότι η ζημιά από συμμετοχή σε ημεδαπές ΟΕ, ΕΕ, κοινοπραξίες, κοινωνίες αστικού δικαίου που ασκούν επιχείρηση ή επάγγελμα, αστικές κερδοσκοπικές ή μη εταιρείες και συμμετοχικές ή αφανείς εμπορικές εταιρείες, που προκύπτει από ισολογισμούς ή διαχειριστικές

-- 240 -- περιόδους που έκλεισαν ή έληξαν αντίστοιχα από 1/1/1992 και μετά, συμψηφίζεται από τις ίδιες τις εταιρείες κλπ. και όχι από τους εταίρους κλπ. Για το λόγο αυτό για το ποσό της ζημιάς αυτής δε συμπληρώνεται κανένας κωδικός της δήλωσης. Ομοίως η ζημιά από συμμετοχή σε ημεδαπές ΕΠΕ που προέκυψαν από ισολογισμούς που έκλεισαν από 30/6/1992 και μετά δε συμψηφίζεται. Απέναντι από τους κωδικούς αριθμούς 421-422 αναγράφεται η ζημιά του ίδιου οικον. έτους από ατομική επιχείρηση στην αλλοδαπή ή από συμμετοχή σε αλλοδαπή εταιρεία παντός τύπου. Στην περίπτωση αυτή πρέπει απαραίτητα να έχει συνυποβληθεί αναλυτική κατάσταση σύμφωνα με το υπόδειγμα Νο. 2 που αναφέρεται στο φυλλάδιο με τις οδηγίες για τη συμπλήρωση της δήλωσης. Απέναντι από τους κωδικούς αριθμούς 423-424 αναγράφεται το ποσό των κάθε είδους αγροτικών ενισχύσεων (επιδοτήσεις, αποζημιώσεις, οικονομικές ενισχύσεις κλπ.) που καταβλήθηκαν μέσα στο έτος 1996. Απέναντι από τους κωδικούς αριθμούς 425-426 αναγράφονται τα ακαθάριστα έσοδα από την ατομική άσκηση εμπορικής επιχείρησης στην ημεδαπή. 9. ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ ΠΙΝΑΚΑ 9 (Εισόδημα από Γεωργικές Επιχειρήσεις) (Ε' κατηγορία εισοδήματος) Στις ενδείξεις του πίνακα αυτού πρέπει να γραφτούν τα ποσά καθαρών κερδών που προσδιορίζονται στους πίνακες ΙΑ' και ΙΒ' του εντύπου Ε3 "Αναλυτικά στοιχεία εισοδήματος". Τονίζεται ότι για τις δηλώσεις του οικον. έτους 1997 (χρήση 1996) οι ενδείξεις του πίνακα ΙΑ' του εντύπου Ε3 θα συμπληρωθούν προεραιτικά από αυτούς που δεν τηρούν βιβλία του Κ.Β.Σ. Αν δεν συμπληρωθεί ο πίνακας ΙΑ του εντύπου Ε3 δεν θα συμπληρώνονται οι κωδικοί 461-462. Αν όμως συμπληρωθεί ο πίνακας αυτός τότε στους κωδικούς 461-462 θα μεταφερθεί το καθαρό γεωργικό είσόδημα από την ατομική άσκηση της γεωργικής επιχείρησης που αναφέρεται στον κωδικό 601 του πίνακα ΙΑ του εντύπου Αναλυτικά στοιχεία φορολογίας εισοδήματος Ε3, χωρίς τον υπολογισμό των σχετικών μειώσεων ή απαλλαγών που προβλέπονται για τους γεωργούς. Τα παραλληλόγραμμα μετά τους κωδικούς αριθμούς 915-916 του πίνακα αυτού θα συμπληρώνονται σε κάθε περίπτωση από τους υπαλλήλους της Δ.Ο.Υ. με τα καθαρά κέρδη που προκύπτουν από την άσκηση ατομικής γεωργικής επιχείρησης με βάση τα αντικειμενικά κριτήρια, δηλαδή θα συμπληρώνονται με τα ποσά του κωδικού αριθμού 602 του πίνακα ΙΒ' του εντύπου Ε3. Τέλος, τα ποσά των κωδικών 605 και 606 του πίνακα ΙΒ' του εντύπου Ε3 θα αθροίζονται και θα μεταφέρονται στους κωδικούς 703-704 του πίνακα 15 του εντύπου Ε1 της τελευταίας σελίδας της δήλωσης. Διευκρινίζεται ότι, σε περίπτωση που ο φορολογούμενος προσκομίσει αποδεικτικά στοιχεία, από τα οποία αποδεικνύεται ότι εξ αιτίας ζημιών από γεγονότα απρόβλεπτα ή οφειλόμενα σε ανώτερη βία, δεν αποκτήθηκε εισόδημα ή αυτό που αποκτήθηκε είναι μικρότερο του προσδιοριζομένου με την αντικειμενική μέθοδο, μπορεί να ζητήσει από τον προϊστάμενο της αρμόδιας Δ.Ο.Υ., μετά τη λήψη του εκκαθαριστικού σημειώματος, να λάβει υπόψη του τα παραπάνω στοιχεία. Ο Προϊστάμενος της αρμόδιας Δ.Ο.Υ., μετά την εξέταση των πραγματικών περιστατικών αποφαίνεται για τη μείωση ή μη, κατά περίπτωση, του προκύπτοντος με βάση την αντικειμενική μέθοδο καθαρού γεωργικού εισοδήματος. Για τη συμπλήρωση των υπόλοιπων κωδικών του πίνακα αυτού ισχύουν αναλόγως όσα αναφέρονται για το εισόδημα από εμπορικές επιχειρήσεις. Διευκρινίζεται ότι για όσους φορολογούμενους ασκούν γεωργική επιχείρηση, δεν απαιτείται η υποβολή του εντύπου Ε10 που αναφέρεται στην προηγούμενη παράγραφο για τη συμπλήρωση του πίνακα 8. 10. ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ ΠΙΝΑΚΑ 10 (Εισόδημα από Ελευθέρια Επαγγέλματα) (Ζ' κατηγορία εισοδήματος) Ο έλεγχος των ενδείξεων του πίνακα 10 πρέπει να γίνει και αυτός με προσοχή, σε συνδυασμό με το συμπληρωμένο ανάλογο έντυπο Ε3-Ε4 "ΑΝΑΛΥΤΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ ΦΟΡΟΛΟΓΙΑΣ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ" και σύμφωνα με όσα προαναφέραμε για τον έλεγχο του πίνακα 8. Από τα φυσικά πρόσωπα που ασκούν ατομικά ελευθέριο επάγγελμα ή συμμετέχουν σε εταιρείες ελευθέριων επαγγελμάτων που υπάγονται στις διατάξεις του άρθρου 51 του ν. 2238/1994, που δεν τηρούν ή τηρούν βιβλία Β' κατηγορίας του Κ.Β.Σ., υποβάλλεται επιπλέον, αντί του εντύπου Ε10, το

-- 241 -- έντυπο Ε11 "Αναλυτικά Στοιχεία Προσδιορισμού Καθαρού Εισοδήματος με βάση τα Αντικειμενικά Κριτήρια για Ατομική ή Εταιρική Ασκηση Ελευθέριων Επαγγελμάτων". Το έντυπο αυτό υποβάλλεται σε δύο αντίτυπα. Σε περίπτωση εγγάμων εφόσον συντρέχει περίπτωση υποβάλλεται χωριστό έντυπο για κάθε σύζυγο. Επισημαίνεται ότι το εισόδημα από πάγια αντιμισθία δικηγόρων και το εισόδημα των ξεναγών που υπάγονται στις διατάξεις του άρθρου 37 του ν. 1545/1985, δεν αποτελεί εισόδημα αυτής της κατηγορίας, αλλά εισόδημα από μισθωτές υπηρεσίες. Επίσης, επισημαίνεται ότι για την απόδειξη των κατ' αποκοπή παραστάσεων των δικηγόρων που ασκούν ελευθέριο επάγγελμα για λογαριασμό του Δημοσίου των δήμων και κοινοτήτων, δημόσιων οργανισμών και επιχειρήσεων, ασφαλιστικών εταιρειών και τραπεζών, προκειμένου να προσδιοριστεί το ελάχιστο ποσό του καθαρού τους εισοδήματος, πρέπει να προσκομίζονται σχετικές βεβαιώσεις από τις πιο πάνω Υπηρεσίες. Σημειώνεται ότι στις ενδείξεις των κωδικών 517-518 δε χρειάζεται να αναγραφούν οι αμοιβές των προσώπων που αποκτούν εισόδημα της παραγράφου 2 του άρθρου 48 του ν. 2238/1994, δηλαδή ελεγκτών Α.Ε., εκτελεστών διαθήκης κλπ. 11. ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ ΠΙΝΑΚΑ 11 (Φόροι για τα εισοδήματα των πινάκων 5-10) Στις ενδείξεις του πίνακα αυτού πρέπει να γράφονται τα ποσά των φόρων που παρακρατήθηκαν ή προκαταβλήθηκαν ή καταβλήθηκαν για τα εισοδήματα που περιλαμβάνονται στους πίνακες 5 ένδειξη 9, 6, ένδειξη 3, 7 ένδειξη 10, καθώς και στους πίνακες 8, 9 και 10 της δήλωσης. Τονίζεται ότι πρέπει να αθροίζονται τα αναγραφόμενα ποσά και να ελέγχεται η μεταφορά του ορθού ποσού των φόρων αυτών σύμφωνα με τις βεβαιώσεις που συνυποβάλλει ο υπόχρεος, καθόσον οι βεβαιώσεις αυτές αποτελούν αναπόσπαστο τμήμα της δήλωσης και τυχόν λάθη συνεπάγονται καθυστέρηση στη βεβαίωση και την είσπραξη των εσόδων του Δημοσίου. Στους κωδικούς αριθμούς 603-604 θα αναγράφονται τα ποσά των φόρων που παρακρατήθηκαν με βάση τις διατάξεις των άρθρων 55 και 56 του ν. 2238/1994. Προκειμένου για την παρακράτηση του φόρου στις επιχορηγήσεις ή επιδοτήσεις επί της παραγωγής, θα συνεξετάζεται αν για τα αναγραφόμενα ποσά επιδοτήσεων έχουν αναγραφεί στον πίνακα 9 της δήλωσης αντίστοιχα θετικά ή αρνητικά ποσά εισοδήματος από γεωργικές εκμεταλλεύσεις. Τέλος, στους κωδικούς 651-652 αναγράφεται ο φόρος που καταβλήθηκε στο εξωτερικό για τα εισοδήματα αλλοδαπής προέλευσης, που έχουν δηλωθεί στους πίνακες 5-10 της δήλωσης. Τονίζεται ιδιαίτερα ότι στην περίπτωση εισοδήματος από χώρα με την οποία η Ελλάδα έχει υπογράψει, και είναι σε ισχύ, Σύμβαση Αποφυγής Διπλής Φορολογίας Εισοδήματος (π.χ. μερίσματα, τόκοι, δικαιώματα), θα πρέπει να ερευνάται αν ο φόρος αυτός έχει υπολογισθεί στην αλλοδαπή με τους συντελεστές που αναφέρει η οικεία σύμβαση. Ο αλλοδαπός φόρος που έχει τυχόν καταβληθεί πέρα των όσων ορίζουν οι διατάξεις της οικείας σύμβασης, δεν θα λαμβάνεται υπόψη κατά την σχετική πίστωση αυτού έναντι του ελληνικού φόρου για το ίδιο εισόδημα. Σημειώνεται ότι όλα τα στοιχεία που υποβάλλονται με τη φορολογική δήλωση πρέπει να είναι γραμμένα στην ελληνική γλώσσα. Συνεπώς, οι βεβαιώσεις των αλλοδαπών φορολογικών Αρχών πρέπει να υποβάλλονται στο πρωτότυπό τους και σε μετάφραση. 12. ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ ΠΙΝΑΚΑ 12 (Πρόσθετα πληροφοριακά στοιχεία) α) Στην ένδειξη 1 και απέναντι από τους κωδικούς αριθμούς 655-656 θα γραφτούν τα εισοδήματα, τα οποία έχουν δηλωθεί στους πίνακες 5-10 της δήλωσης, τα οποία όμως δεν υπάρχουν την 1.1.1997 π.χ. γιατί μεταβιβάστηκε η οικοδομή, γιατί διακόπηκε η άσκηση επαγγέλματος κλπ. Σ' αυτήν την περίπτωση το καθαρό ποσό του εισοδήματος που δεν υπάρχει την 1.1.1997 πρέπει να γραφτεί μειωμένο κατά τις εκπτώσεις (π.χ. 10% για απόσβεση και μέχρι 15% για λοιπές δαπάνες, για εισόδημα από εκμίσθωση κατοικίας που μεταβιβάστηκε). Επίσης, στους κωδικούς αυτούς θα γραφτεί και το ελάχιστο ποσό καθαρού εισοδήματος, που προσδιορίζεται με βάση τα αντικειμενικά κριτήρια, για τους μήνες λειτουργίας της επιχείρησης ή του επαγγέλματος, μετά από υπολογισμό του από το φορολογούμενο, εφόσον αυτό είναι μεγαλύτερο από τα κέρδη που προκύπτουν με βάση τα βιβλία και στοιχεία, σε περίπτωση που την 1.1.1997, δεν υπάρχει εισόδημα από επιχείρηση ή επάγγελμα λόγω διακοπής μέσα στο 1996 της άσκησης αυτού. β) Στην ένδειξη 2 και απέναντι από τους κωδικούς αριθμούς 693-694 θα γραφτεί το ποσό της ετήσιας δαπάνης που δεν υπάρχει την 1.1.1997 π.χ. γιατί πουλήθηκε το επιβατικό αυτοκίνητο ιδιωτικής χρήσης ή το αεροσκάφος ιδιωτικής χρήσης κλπ.

-- 242 -- γ) Στην ένδειξη 3α και απέναντι από τους κωδικούς αριθμούς 657-658, εκτός των άλλων απαλλασσόμενων του φόρου ποσών, θα γραφτεί και το ποσό των μισθών, συντάξεων, καθώς και η πάγια αντιμισθία που έχουν χορηγηθεί σε πρόσωπα που είναι ολικώς τυφλοί ή παρουσιάζουν τετραπληγία σε ποσοστό 80% και πάνω, οι τόκοι έντοκων γραμματίων και ομολόγων του Ελληνικού Δημοσίου, αναπηρικές συντάξεις, το τμήμα βουλευτικής αποζημίωσης που δε φορολογείται κλπ. Διευκρινίζεται ότι, αν από το εξωϊδρυματικό επίδομα και το ποσό με το οποίο προσαυξάνεται η σύνταξη, που καταβάλλεται σε τυφλούς και γενικά σε πρόσωπα που βρίσκονται σε απόλυτη αναπηρία, καθώς και από τους μισθούς, τις συντάξεις και την πάγια αντιμισθία που χορηγούνται σε πρόσωπα που είναι ολικώς τυφλοί ή παρουσιάζουν βαριές κινητικές αναπηρίες, που υπερβαίνουν σε ποσοστό το 80%, έχει παρακρατηθεί φόρος, τα απαλλασσόμενα αυτά ποσά θα γραφτούν στους κωδικούς 657-658 και ο τυχόν φόρος που αναλογεί και έχει παρακρατηθεί για τα υπόψη ποσά στους κωδικούς 313-316 του πίνακα 7. δ) Στην ένδειξη 3β και απέναντι από τους κωδικούς αριθμούς 659-660 θα γραφτούν τα χρηματικά ποσά ή τα έσοδα που αποκτήθηκαν το 1996 και φορολογούνται με ειδικό τρόπο, όπως π.χ. τόκοι τραπεζικών καταθέσεων, αποζημίωση ν. 2112/1920, μερίσματα από ημεδαπές ανώνυμες εταιρείες, συνεταιρισμούς κλπ. μετά την αφαίρεση του φόρου που έχει παρακρατηθεί. Επίσης, στους κωδικούς αυτούς θα γραφτούν και τα καθαρά κέρδη ατομικής επιχείρησης αποκλειστικά πλανόδιων λιανοπωλητών, καθώς και αποκλειστικά λιανοπωλητών σε κινητές λαϊκές αγορές, για τα οποία επιβάλλεται ο φόρος των παραγράφων 14 και 15 του άρθρου 33 του ν. 2238/1994, ενώ ο φόρος αυτός δε θα γραφτεί σε κανένα κωδικό. Τα ποσά αυτά των καθαρών κερδών για το έτος 1996, ανάλογα με το φόρο που κατέβαλε ο λιανοπωλητής, είναι τα εξής: Φόρος λιανοπωλητών Αντίστοιχα καθαρά κέρδη 30.000 δρχ. 1.600.000 δρχ. 50.000 δρχ. 2.000.000 δρχ. 60.000 δρχ. 2.200.000 δρχ. 75.000 δρχ. 2.500.000 δρχ. 90.000 δρχ. 2.600.000 δρχ. 100.000 δρχ. 2.700.000 δρχ. 120.000 δρχ. 2.800.000 δρχ. 150.000 δρχ. 3.000.000 δρχ. Τα παραπάνω ποσά καθαρών κερδών προσαυξάνονται κατά 150.000 δραχ. για κάθε παιδί, που μένει μαζί του και τον βαρύνει. Τα χρηματικά ποσά που προέρχονται από διάθεση περιουσιακού στοιχείου (π.χ. πώληση ακινήτου κλπ.), από δάνεια, δωρεές, γονικές παροχές κλπ. δε θα γραφτούν σ' αυτές τις ενδείξεις, αλλά στις ενδείξεις του πίνακα 14. ε) Στην ένδειξη 4 και μπροστά από τους κωδικούς 617-618 γράφεται η λέξη ΝΑΙ στην περίπτωση που κατά το έτος 1996 αποκτήθηκε ποσό εισοδήματος που φορολογείται με βάση τις διατάξεις του Ζ Ψηφίσματος της Ε Αναθεωρητικής Βουλής του έτους 1975. ΠΡΟΣΟΧΗ. Το ποσό αυτό δεν θα συμπεριλαμβάνεται στους κωδικούς 301-302 ή 303-304 αλλά θα συμπεριλαμβάνεται κατά το τμήμα που φορολογείται (μετά την αφαίρεση του φόρου που το βαρύνει) στους κωδικούς 659-660 και κατά το ποσό που απαλλάσσεται στους κωδικούς 657-658. στ) Ιδιαίτερα εφιστάται η προσοχή σας κατά την παραλαβή και τον έλεγχο της δήλωσης που υποβάλλεται από τους γιατρούς του ΕΣΥ ή πανεπιστημιακούς γιατρούς που δεν ασκούν ελευθέριο επάγγελμα ή ειδικευόμενους γιατρούς που διέπονται από τις διατάξεις του ν. 1397/1983 σχετικά με την αναγραφή του ποσού και του φόρου των πάνω από 2 το μήνα υπηρεσίες ενεργού εφημερίας. Συγκεκριμένα στην ένδειξη 5 και απέναντι από τους κωδικούς αριθμούς 691-692 πρέπει να γραφτεί το ποσό των καθαρών αμοιβών για τις πάνω από δύο (2) το μήνα υπηρεσίες ενεργού εφημερίας των γιατρών αυτών, που φορολογήθηκαν αυτοτελώς για τις αμοιβές αυτές. Ο φόρος που παρακρατήθηκε σ' αυτές τις αμοιβές δε θα γραφτεί σε κανένα κωδικό. Αν θέλουν να φορολογηθούν για τις αμοιβές αυτές με τις γενικές διατάξεις, τότε αυτές πρέπει να συναθροιστούν με τις άλλες αποδοχές τους από μισθωτές υπηρεσίες και να γραφτούν στους κωδικούς 301-302 του πίνακα 7 και το ποσό του φόρου στους κωδικούς 605-606 του πίνακα 11.

-- 243 -- ζ) Στην ένδειξη 6 και απέναντι από τους κωδικούς αριθμούς 431-432 θα γραφτούν τα συνολικά καθαρά κέρδη που έχουν υπαχθεί σε φορολογία (βιβλίων και στοιχείων ή βάσει αντικειμενικών κριτηρίων, κατά περίπτωση) που αναλογούν από τη συμμετοχή του φορολογουμένου σε ημεδαπή ΟΕ, ΕΕ, κοινωνίες αστικού δικαίου που ασκούν επάγγελμα ή επιχείρηση ή αστικές κερδοσκοπικές ή μη εταιρείες ή συμμετοχικές ή αφανείς εταιρείες ή κοινοπραξίες που φορολογούνται με τις διατάξεις του άρθρου 10 του ν. 2238/1994, αφού συμπληρωθούν προηγούμενα οι ενδείξεις του πίνακα των κωδικών αυτών. Αν ο χώρος του δεν επαρκεί πρέπει να συμπληρωθεί και επισυναφτεί όμοια γραμμογραφημένος πίνακας. Σημειώνεται ότι στους ίδιους κωδικούς θα γραφτούν και τα κέρδη που αναλογούν στο φορολογούμενο από συμμετοχή του σε ΕΠΕ που φορολογούνται με τις διατάξεις του άρθρου 109 του ν. 2238/1994. Τα κέρδη αυτά θα γραφτούν αφού προηγούμενα αφαιρεθεί από αυτά ο φόρος της εταιρείας κλπ. που αναλογεί σ' αυτά. Διευκρινίζεται ότι τα εισοδήματα ή κέρδη της εταιρείας κλπ. που απαλλάσσονται από το φόρο ή φορολογούνται με ειδικό τρόπο με εξάντληση της φορολογικής υποχρέωσης, που αναλογούν στο φορολογούμενο δε θα γραφτούν στους κωδικούς αυτούς, αλλά στους κωδικούς 657-658 ή 659-660 του ίδιου πίνακα. η) Στην ένδειξη 7 και απέναντι από τους κωδικούς αριθμούς 793-794 και 615-616 θα γραφτεί το ποσό του ενοικίου που καταβλήθηκε ή οφείλεται το 1996 για τη μίσθωση επαγγελματικού χώρου, εφόσον ασκείται ατομική εμπορική επιχείρηση ή ελευθέριο επάγγελμα και συπληρωθούν οι ενδείξεις του πίνακα των κωδικών αυτών. Για τις επιπλέον των δύο μισθώσεις θα συνυποβληθούν όμοια γραμμογραφημένοι πίνακες. Επισημαίνεται ότι στους κωδικούς αριθμούς 790-791 θα γραφτεί ο Α.Φ.Μ. του εκμισθωτή. Αν εκμισθωτής είναι η σύζυγος, ακόμα κι αν έχει Α.Φ.Μ. δικό της, θα γραφτεί ο Α.Φ.Μ. του συζύγου της. 13. ΕΝΔΕΙΞΕΙΣ ΠΙΝΑΚΑ 13, (Προσδιορισμός ετήσιας τεκμαρτής δαπάνης) Στον πίνακα αυτό γράφονται τα στοιχεία προσδιορισμού του εισοδήματος με βάση τα τεκμήρια δαπανών από την απόκτηση περιουσιακών στοιχείων και από τις τεκμαρτές ετήσιες δαπάνες διαβίωσης του υποχρέου, της συζύγου του και των προσώπων που συνοικούν με αυτούς και τους βαρύνουν. Ο έλεγχος των στοιχείων προσδιορισμού του τεκμαρτού εισοδήματος του υπόχρεου και της συζύγου του πρέπει να γίνεται με ιδιαίτερη επιμέλεια και προσοχή, ώστε να αποκλείεται η δημιουργία λαθών κατά την εκκαθάριση του φόρου από λαθεμένη συμπλήρωση των σχετικών ενδείξεων των πινάκων 13 και 14. Οι ενδείξεις των πινάκων 13 και 14 που αναφέρονται στον τεκμαρτό προσδιορισμό του εισοδήματος δεν παρουσιάζουν καμιά δυσκολία στη συμπλήρωσή τους, γιατί δε γίνεται κανένας υπολογισμός, αλλά απλή αναγραφή ορισμένων στοιχείων και ποσών. Για τον έλεγχο της ορθής συμπλήρωσης των ενδείξεων των πινάκων 13 και 14 του εντύπου της δήλωσης θα πρέπει να μελετηθούν προσεκτικά οι αριθμ. 1089583/2131/Α0012/ΠΟΛ. 1207/9.10.1991 και 1122241/2246/Α0012/ ΠΟΛ. 1238/31.10.1994 διαταγές, καθώς και το φυλλάδιο με τις οδηγίες για τη συμπλήρωση της δήλωσης. Απέναντι από τους κωδικούς 707-708 γράφεται το ακαθάριστο ποσό της ετήσιας δαπάνης (πραγματικής ή τεκμαρτής) για δευτερεύουσα κατοικία που έχει επιφάνεια πάνω από 100 τ.μ. Αν ο φορολογούμενος, η σύζυγός του και τα πρόσωπα που συνοικούν και τον βαρύνουν, έχουν στην κατοχή ή στην κυριότητά τους περισσότερα ακίνητα με συνολική επιφάνεια τουλάχιστον 100 τ.μ. που χρησιμοποιούνται ως δευτερεύουσα κατοικία, γράφεται το ακαθάριστο πραγματικό ή τεκμαρτό μίσθωμα, που προέκυψε μέσα στο 1996 συνολικά για όλες τις δευτερεύουσες κατοικίες, αφού συμπληρωθεί ειδική κατάσταση. Δεν λαμβάνεται υπόψη η τεκμαρτή δαπάνη από ιδιοκατοίκηση δευτερεύουσας κατοικίας μέχρι 100 τ.μ. που βρίσκεται σε χωριό ή πόλη με πληθυσμό κάτω από 5.000 κατοίκους και δεν χαρακτηρίζεται ως τουριστικός τόπος, που περιήλθε στο φορολογούμενο ή τη σύζυγο του από κληρονομιά, προίκα ή γονική παροχή. Σε περίπτωση που στους κωδικούς αριθμούς 709-710 αναγράφεται ποσό ετήσιας τεκμαρτής δαπάνης, με βάση το επιβατικό αυτοκίνητο ιδιωτικής χρήσης, από την πέμπτη στήλη του πίνακα της τελευταίας σελίδας του φυλλαδίου οδηγιών, προκειμένου για την περίπτωση γ' που αναφέρεται σε συνταξιούχο ηλικίας πάνω από 60 ετών με κυριότητα του οχήματος πάνω από 10 έτη, θα πρέπει για τη συνδρομή

-- 244 -- των προϋποθέσεων αυτών να επισυνάπτουν επίσης, κατά την υποβολή της δήλωσής τους και τα εξής δικαιολογητικά: α) Φωτοαντίγραφο της αστυνομικής τους ταυτότητας, από την οποία να προκύπτει η ηλικία τους και, β) φωτοαντίγραφο της άδειας κυκλοφορίας του οχήματος από το οποίο να προκύπτει ο χρόνος που ήταν στην κατοχή τους το επιβατικό αυτοκίνητο ιδιωτικής χρήσης. Επίσης, σημειώνεται ότι στην περίπτωση αυτή, στην δεκαετή κυριότητα του οχήματος υπολογίζεται και ο χρόνος αγοράς του. Συνεπώς, για να μειωθεί η τεκμαρτή δαπάνη κατά ποσοστό 40%, πρέπει ο συνταξιούχος ηλικίας πάνω από 60 ετών να έχει αποκτήσει την κυριότητα του αυτοκινήτου του μέχρι 31.12.1986. Σημειώνεται ότι στους κωδικούς 731-732 πρέπει να γραφτεί το ποσόν της αμοιβής που καταβλήθηκε στο ναυτολογημένο πλήρωμα σκάφους αναψυχής. Ο διπλασιασμός του ποσού θα γίνει από το ΚΕ.Π.Υ.Ο. Απέναντι από τους κωδικούς αριθμούς 719-720 γράφεται το ποσόν που κατέβαλε ο φορολογούμενος σε μετρητά στο 1996 για την αγορά αυτοκινήτων Ι.Χ. δίτροχων ή τρίτροχων αυτοκινούμενων οχημάτων κλπ., εκτός από αυτά που αποτελούν άμεσο αντικείμενο εμπορικής δραστηριότητας. Επισυνάπτεται σχετική κατάσταση και τα νόμιμα δικαιολογητικά. Απέναντι από τους κωδικούς αριθμούς 721-722 γράφεται το ποσόν που κατέβαλε ο φορολογούμενος σε μετρητά στο 1996 για αγορά πλοίων αναψυχής, λοιπών σκαφών αναψυχής και αεροσκαφών, εκτός από αυτά που αποτελούν το άμεσο αντικείμενο εμπορικής δραστηριότητας. Επισυνάπτεται σχετική κατάσταση και τα νόμιμα δικαιολογητικά. Απέναντι από τους κωδικούς 723-724 γράφεται το ποσόν που κατέβαλε ο φορολογούμενος σε μετρητά μέσα στο 1996 για την αγορά κινητών πραγμάτων μεγάλης αξίας (πάνω από 1.000.000 δραχ.), εκτός από αυτά που αποτελούν αρδευτικό εξοπλισμό γεωργικής επιχείρησης, καθώς και αυτά που αποτελούν το άμεσο αντικείμενο εμπορικής δραστηριότητας. Επισυνάπτεται σχετική κατάσταση και τα νόμιμα δικαιολογητικά. Απέναντι από τους κωδικούς αριθμούς 733-734 γράφεται το συνολικό ποσό που κατέβαλε ο φορολογούμενος στο 1996 για αγορά επιχειρήσεων ή για τη σύσταση η για την αύξηση του κεφαλαίου επιχειρήσεων που λειτουργούν ατομικώς ή με τη μορφή ομόρρυθμης ή ετερόρρυθμης ή περιορισμένης ευθύνης εταιρείας ή κοινωνίας ή κοινοπραξίας ή αστικής εταιρείας ή για την αγορά εταιρικών μερίδων και χρεογράφων γενικώς. Εξαιρείται η αγορά ομολόγων του Δημοσίου ή τίτλων εταιρειών στις οποίες μετέχει το Δημόσιο κατά ποσοστό τουλάχιστον 50%, καθώς και η αγορά μετοχών εισηγμένων στο Χρηματιστήριο ή μετοχών που έχει εγκριθεί η εισαγωγή τους σε αυτό, ύστερα από έγκριση της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς, η αγορά εντόκων γραμματίων του Δημοσίου ή γενικά τίτλων του Δημοσίου, η αγορά αμοιβαίων κεφαλαίων, η αγορά REPOS και κάθε άλλου τίτλου που είναι διαπραγματεύσιμος στο Χρηματιστήριο, των οποίων η δαπάνη δεν συμπεριλαμβάνεται στους υπόψη κωδικούς. Απέναντι από τους κωδικούς αριθμούς 735-736 γράφεται το συνολικό ποσό που κατέβαλε ο φορολογούμενος στο 1996 για αγορά ή χρονομεριστική ή χρηματοδοτική μίσθωση ακινήτων. Εξαιρείται η δαπάνη για την αγορά από ενήλικο, με δικαίωμα πλήρους κυριότητας, οικοδομής, ως πρώτης κατοικίας, εφόσον η επιφάνειά τους δεν υπερβαίνει τα 120 τετραγωνικά μέτρα. Αν η επιφάνεια της οικοδομής υπερβαίνει τα 120 τετραγωνικά μέτρα, η δαπάνη που αντιστοιχεί στην επιφάνεια πάνω από τα 120 τετραγωνικά μέτρα θα συμπεριληφθεί στους υπόψη κωδικούς. Στα ποσά των κωδικών αυτών θα συμπεριληφθεί το άθροισμα του τιμήματος, του φόρου μεταβίβασης ακινήτων, των συμβολαιογραφικών κλπ. εξόδων που καταβλήθηκαν στο 1996 για την αγορά ή χρονομεριστική ή χρηματοδοτική μίσθωση των ακινήτων. Επίσης, θα επισυναφθούν είτε επικυρωμένα αντίγραφα των σχετικών συμβολαίων, είτε βεβαίωση του συμβολαιογράφου, με την οποία θα περιγράφεται αναλυτικά το ακίνητο, η επιφάνειά του, η τοποθεσία και τα όριά του, η αντικειμενική αξία και η αξία που δηλώνουν οι αντισυμβαλλόμενοι ότι συμφωνήθηκε, ο φόρος για τη μεταβίβαση αυτή που καταβλήθηκε, ο τρόπος καταβολής του τιμήματος, τα συμβολαιογραφικά έξοδα, καθώς και τα λοιπά έξοδα, τα στοιχεία των αντισυμβαλλομένων και τέλος θα επισυναφθεί σχετική κατάσταση με τα πιο πάνω στοιχεία για κάθε αγορά ακινήτου. Σημειώνεται ότι αν υπάρχει διαφορά μεταξύ της αντικειμενικής αξίας ή της προσωρινής αξίας που προσδιορίζεται από τον προϊστάμενο της ΔΟΥ και της αξίας που γράφεται στο συμβόλαιο, θα γραφτεί το μεγαλύτερο ποσό.