Υπουργείο Παιδείας και Πολιτισμού Αρχαία Ελληνική Γλώσσα Α Γυμνασίου Δειγματικό Εξεταστικό Δοκίμιο Α Τετράμηνο Το δειγματικό δοκίμιο αξιολόγησης που ακολουθεί βασίζεται στον γενικό τύπο διαγωνίσματος που παρουσιάζει μεγάλο αριθμό τύπων ασκήσεων, από τις οποίες καλείται να επιλέξει ο/η εκπαιδευτικός για να διαμορφώσει το συγκεκριμένο διαγώνισμα του τμήματός του/της. Συνεπώς, δεν καταργεί τον γενικό τύπο αξιολόγησης, αλλά αποτελεί μία περίπτωση εφαρμογής του. Σε αυτή την περίπτωση, έχει γίνει επιλογή ασκήσεων και έχει διαμορφωθεί ένα συγκεκριμένο δοκίμιο αξιολόγησης που βασίζεται στις Ενότητες 3 και 4 του βιβλίου Αρχαίας Ελληνικής Γλώσσας Α Γυμνασίου οὐ φέρω τύχην ἐμήν. Ως κατευθυντήριες γραμμές για την προετοιμασία των μαθητών θα μπορούσαν να δοθούν οι ακόλουθες οδηγίες: Πολύ καλή ανάγνωση των κειμένων των Ενοτήτων 3 και 4 (απαραίτητη για το λεξιλόγιο, την οργάνωση και κατανόηση του κειμένου) Προσεκτική μελέτη των ασκήσεων των Ενοτήτων 3 και 4 Μελέτη για ορθογραφία: Ενότητα 4, λεζάντες 20-22 Ιδιαίτερη έμφαση στις προθέσεις και τους συνδέσμους των Ενοτήτων 3 και 4 Συμπλήρωση προτάσεων με ουσιαστικά σε ος, -α, -η (βλ. Ενότ. 4, άσκ. 5) και ρήματα (βλ. Ενότ. 3, ασκ. 10, 11) Το δειγματικό αυτό δοκίμιο δεν είναι δεσμευτικό για τους εκπαιδευτικούς, καθώς αυτοί μπορούν να κινηθούν σύμφωνα με τις ιδιαιτερότητες του τμήματός τους, να επιλέξουν τους τύπους των ασκήσεων που θεωρούν πιο κατάλληλους και να διαμορφώσουν το διαγώνισμά τους. Εξυπακούεται ότι για την αξιολόγηση του Β Τετραμήνου, το εξεταστικό δοκίμιο δυνατόν να περιλαμβάνει και άλλους, πιο απαιτητικούς ίσως, τύπους ασκήσεων και να μην περιορίζεται αποκλειστικά στο λεξιλόγιο της καθορισμένης ύλης, αλλά να επεκτείνεται και στο βασικό λεξιλόγιο που θα έχει μέχρι τότε κατακτηθεί.
Αρχαία Ελληνική Γλώσσα Α Γυμνασίου ΔΕΙΓΜΑΤΙΚΟ ΔΟΚΙΜΙΟ ΑΞΙΟΛΟΓΗΣΗΣ Α ΤΕΤΡΑΜΗΝΟΥ Α. ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΚΑΙ ΚΑΤΑΝΟΗΣΗ ΚΕΙΜΕΝΟΥ (35/100 μονάδες) 1. Σύνδεσε τις προτάσεις, έτσι ώστε να ολοκληρώνεται το νόημα. Γράψε τον σωστό αριθμό δίπλα από κάθε γράμμα. (μον. 10/100) Α - Οὐ μόνον δύσκολος, 1 Ἑλένης ἁρπαγῇ. Β - Ἔστιν οὖν πολέμιος καινός; 2 καὶ νὴ Δία κατέδομαί σε ζῶντα. Γ - Οἱ δ ἐκ τῆς Ἑλλάδος βασιλεῖς πάντες σύμμαχοι Μενελάῳ ἐσμὲν 3 ἀλλὰ καὶ φιλάργυρός ἐστι σφόδρα. Δ - Πάντα κατήκουσα, ὦ κατάρατε, 4 καθ ὅρκον τινὰ παλαιόν. E- Τίνι τρόπῳ Πάρις ἐκεῖνον ἔβλαψεν; 5 Οὐδείς! 2. Επίλεξε και κύκλωσε τη λεζάντα που ταιριάζει στο κάθε σκίτσο. (μον. 6/100) α. Πᾶσι τοῖς ἐν τῷ τόπῳ παράδειγμα ποιήσω. β.ὄφιν ἐν κόλπῳ εἶχον τὸν Πυρρίαν, οὐκ εἰδώς! γ. Ἀπάγετ ἐς κόρακας, ἀνδροφόνα θηρία. α. Ἑλλήνων ἔθνη ἐπὶ Τροίαν πλέομεν μεγάλῳ στόλῳ. β. Καὶ τίνα αἰτίαν Ἰθάκη Πριάμῳ ἐπιφέρει; γ. Ἀλλ οὐκ ἤκουσα τοῦτό ποτε, ὅτι καὶ σὺ Ἑλένης ἐπεθύμησας. Ἦλθες εἰς Σπάρτην ἐπ αὐτήν; α. Τίς κόπτει τὴν θύραν; β. Ἐγὼ δ ἔνδον κρύπτομαι. γ. Χαίρετ ὦ ξένοι. Τίνες ἐστέ; Ποδαποὶ δέ; 2
3. Μελέτησε τα κείμενα των πιο κάτω εικόνων και απάντησε στις ερωτήσεις. 1. ΟΔΥΣΣΕΥΣ: Ποῦ τὰ τόξα; Ποῦ δόρυ, ξίφος, κυνῆ; Θεράποντες, ποῦ ἐστε; 2. Οὐκ αὐτίκα δώσεις ἀσπίδα; Σὺ δὲ κόμιζε θώρακα, 3. ὃν ὁ πάππος πρὸ τῆς τελευτῆς κατέλιπεν ἐμοί. 4. ΠΗΝΕΛΟΠΗ: Ὀδυσσεῦ, πρὸς τί οἱ οἰκέται ὅπλα τοσαῦτα κομίζουσι; 5. ΟΔΥΣΣΕΥΣ: Οὔπω ἤκουσας, ὦ Πηνελόπη; Ἐπὶ στρατείαν οἱ ἄνδρες συνάγονται. 6. Καὶ πάντες οἱ ἐξ Ἑλλάδος βασιλεῖς ἤδη ἐν Σπάρτῃ εἰσί, ὡς ἐγὼ πυνθάνομαι. 7. ΠΗΝΕΛΟΠΗ: Ἐπὶ στρατείαν; Οὐδόλως ἐννοῶ. Ἐν νήσῳ γὰρ τῇ ἡμετέρᾳ πάντας φιλοξένως δεχόμεθα, ἐχθρόν δ οὐδένα νομίζομεν. 3
α. Τι νομίζεις ότι νιώθει ο Οδυσσέας στις λεζάντες 1-3; (μον. 2/100) β. i. Σε ποιους απευθύνεται ο Οδυσσέας στη λεζάντα 1; ii. Με ποια λέξη τους αποκαλεί; iii. Ποια άλλη λέξη του κειμένου χρησιμοποιείται πάλι για αυτά τα πρόσωπα; (μον. 3/100) γ. i. Τι ψάχνει ο Οδυσσέας στις λεζάντες 1 και 2; (μον. 3/100) ii. Ποιο αντικείμενο εννοεί ο Οδυσσέας με την αντωνυμία ὃν στη λεζάντα 3; Ποια αξία έχει για τον ίδιο αυτό το αντικείμενο; (μον. 3/100) δ. Στα λόγια της Πηνελόπης στη λεζάντα 7 υπάρχουν κάποιες αντίθετες έννοιες. Να βρεις και να καταγράψεις τις έννοιες που είναι αντίθετες στα: πάντας, φιλοξένως. (μον. 2/100) Πάντας Φιλοξένως ε. Τι δηλώνουν οι ακόλουθες φράσεις; Κύκλωσε τη σωστή απάντηση. (μον. 6/100) πρὸ τῆς τελευτῆς ( λεζάντα 3) ἐξ Ἑλλάδος (λεζάντα 6) ἐν Σπάρτῃ (λεζάντα 6) i. αιτία iv. αιτία vii. αιτία ii. χρόνο v. χρόνο viii. χρόνο iii. τόπο vi. τόπο ix. τόπο Β. ΟΡΘΟΓΡΑΦΙΑ (10/100 μονάδες) 1. Συμπλήρωσε τις καταλήξεις που λείπουν. (μον. 4/100) Πῶς οὐκ αἰσθάνετ ὁ δεσπότ ὅτι δόλῳ τοὺς μεθύοντας πόρρω τῆς οἰκί ἐξέπεμψα, ἵνα σῴσ_ τὰ ἔνδον; 4
2. Συμπλήρωσε το γράμμα που λείπει από τις παρακάτω λέξεις: (μον. 6/100) ο, ω Οὐ φέρ_ τύχην ἐμήν. Βαλλ_μεθα λίθοις τε καὶ ὀστράκοις. Δόλῳ τοὺς μεθύ_ντας πόρρ_ τῆς οἰκίας ἐξέπεμψα. Κακοὺς κακ_ς ἀπωλέσ_. Γ. ΛΕΞΙΛΟΓΙΟ (15/100 μονάδες) 1. Βάλε σε κύκλο τη λέξη που δεν ταιριάζει με τις υπόλοιπες. (μον. 5/100) τόξα, δόρυ, ὅπλα, ἀργύριον ἄνδρες, βασιλεῖς, θηρία, γείτονες ἀσκός, κρόμμυον, σκόροδον, ὄξος μιαρέ, κατάρατε, ἐμβρόντητε, μακάριε θύρα, οἰκία, χρήματα, οἰκίσκος 2. Αντιστοίχισε τις λέξεις της πρώτης στήλης με την κατάλληλη ερμηνεία στη δεύτερη στήλη (περισσεύει μία ερμηνεία). Δίπλα από κάθε γράμμα γράψε τον σωστό αριθμό. (μον. 10/100) Α- καινός 1 κυνήγι Β- καταλείπω 2 κοιμάμαι Γ- συνάγομαι 3 αφήνω, εγκαταλείπω Δ- στρατεία 4 καινούργιος Ε- καθεύδω 5 εκστρατεία 6 συγκεντρώνομαι Δ. ΜΟΡΦΟΣΥΝΤΑΚΤΙΚΑ ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ (40 μονάδες) 1. Συμπλήρωσε στις ακόλουθες προτάσεις την πρόθεση που λείπει: (μον. 10/100) ἕνεκεν, διὰ, πλὴν, ἐν, ἐκ α. Πληγὰς λαμβάνω ἀεὶ.. τὰς κλοπάς. 5
β. Ὁ δεσπότης τῷ οἴκῳ ἐστί. γ. Ἕλληνες δὲ γυναικὸς μιᾶς εἰς πόλεμον μέγαν παρασκευάζονται! δ. Οὐδὲν λέγεις, ὦ δέσποτα. Οὐκ ἦν ποτέ σοι θεράπων ἕτερος ἐμοῦ. ε. Ὁ βασιλεὺς ἔρχεται.. τῆς Σπάρτης. 2. Τοποθέτησε στις προτάσεις που ακολουθούν τους συνδέσμους που υπάρχουν στο πλαίσιο. Ένας σύνδεσμος θα χρησιμοποιηθεί δύο φορές. (μον. 10/100) ἀλλὰ, ὅτι, γὰρ, μὲν α. Αὐτὸς οὐ γιγνώσκω, οὐ. εἶδόν ποτε. β. Καλὴ.., σώφρων δ οὐχ ἡ γυνή. γ. Οὐχ εἷς,. πολλοί εἰσι. δ. Πάριν οὐ γιγνώσκω, οὐ.. εἶδόν ποτε. ε. Πῶς οὐκ αἰσθάνεται ὁ δεσπότης.. δόλῳ τοὺς μεθύοντας ἐξέπεμψα; 3. Συμπλήρωσε τις φράσεις με την κατάλληλη πτώση της λέξης που βρίσκεται στην παρένθεση. (μον. 10/100) α. Πρὸς τι ὁ οἰκέτης τὸν... κομίζει; (ἀσκός) β. Ἑλένη.. Μενέλαον κατέλιπεν. (ξανθός) γ. Ἰθάκη πολλὰς καὶ μεγάλας Ἀλεξάνδρῳ ἐπιφέρει. (αἰτία) δ. Ταῦτα τοῖς... λέγομεν. (ξένος) ε. Οὐδὲν τῶν ἐπιτηδείων ἔχομεν ἐν τῷ... (οἶκος) 4. Συμπλήρωσε τις προτάσεις με το ρήμα στον σωστό τύπο. (μον. 10/100) α. Ὁ δοῦλος οὐ τύχην. (φέρω) β. Πηνελόπη οὐ. περὶ τῆς στρατείας. (λέγω) γ. Ἑλλήνων ἔθνη ἐπὶ Τροίαν. μεγάλῳ στόλῳ. (πλέω) δ. Οἱ θεράποντες. τὴν θύραν. (ἀνοίγω) ε. Πάριν λέγεις; Πόθεν σὺ τοῦτον..; (γιγνώσκω) 6