ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟΣ ΕΤΗΣΙΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ Γ ΤΑΞΗ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ

Transcript

1 ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΟΣ ΕΤΗΣΙΟΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΙΣΜΟΣ Γ ΤΑΞΗ ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ Το μάθημα της Νέας Ελληνικής Γλώσσας στην Γ Γυμνασίου διδάσκεται τρεις (3) περιόδους την εβδομάδα. Συνεπώς, το σύνολο των διδακτικών περιόδων ανέρχεται στις ενενήντα έξι (96) ετησίως. Η γενική κατανομή τους έχει, ενδεικτικά, ως εξής: Διδακτικές Περίοδοι Ετήσιος Διαθέσιμος Διδακτικός Χρόνος 73 Απώλεια διδακτικού χρόνου 9 Επανάληψη, Ανατροφοδότηση, Γραπτή Αξιολόγηση (τουλάχιστο μία γραπτή 8 Αξιολόγηση ανά Τετράμηνο) Επανάληψη για τελικές Εξετάσεις 6 Σύνολο 96 Ο Προγραμματισμός για την τρέχουσα σχολική χρονιά σχεδιάστηκε με τέτοιο τρόπο, ώστε να ενταχθούν στη διδασκαλία του μαθήματος οι Δείκτες Επιτυχίας Δείκτες Επάρκειας (ΔΕ ΔΕ), μέσα από Θεματικές Ενότητες (ΘΕ) των σχολικών εγχειριδίων Νεοελληνική Γλώσσα Α Β Γ Γυμνασίου, ΙΤΥΕ «Διόφαντος». Προτάσσονται οι Γενικοί Δείκτες Επιτυχίας ανά κειμενικό τύπο, οι οποίοι αντιστοιχούν σε Ειδικούς Δείκτες Επιτυχίας, οι οποίοι με τη σειρά τους αντιστοιχούν σε συγκεκριμένους Δείκτες Επάρκειας, αυτά δηλαδή που θα διδαχτούν από τον/την φιλόλογο. Ενδιάμεσα παρεμβάλλονται, επίσης σε αντιστοίχηση με τους κειμενικούς τύπους, οι ΘΕ, οι οποίες ορίζουν τη θεματολογία και περιέχουν μέρος του διδακτικού υλικού μέσα από το οποίο θα υλοποιηθούν οι Δείκτες Επάρκειας. Για να ολοκληρώσει τη διδασκαλία των φαινομένων ο/η φιλόλογος μπορεί να αξιοποιεί και άλλο συναφές υλικό (θεωρία, ασκήσεις, ερωτήσεις, δραστηριότητες), το οποίο ενδεχομένως βρίσκεται σε άλλη ΘΕ, οπωσδήποτε άλλα βιβλία αναφοράς (Γραμματική Νέας Ελληνικής Γλώσσας Α Β Γ Γυμνασίου Σ. και Α. Χατζησαββίδη (ΓΝΕΓ) ή και το υλικό που βρίσκεται στα αντίστοιχα Βιβλία του Εκπαιδευτικού. Στους Προγραμματισμούς Α, Β, Γ τάξης Γυμνασίου περιέχονται οι Γενικοί Δείκτες Επιτυχίας που αφορούν στην Α. Κατανόηση και Β. Παραγωγή Κειμένου και οι Ειδικοί Δείκτες Επιτυχίας Α.ΙΙ.4., που αφορούν στα Μορφοσυντακτικά φαινόμενα και κάποια Λεξιλογικά, τα οποία θα διδαχτούν ανά κειμενικό τύπο. Οδηγός διδασκαλίας είναι οι ΔΕ-ΔΕ, οι οποίοι συμπληρώνουν τον Προγραμματισμό (υπάρχουν οι σχετικές παραπομπές), ώστε να ενταχθούν στη διδασκαλία όλα τα στοιχεία που αφορούν στην κατανόηση και παραγωγή γραπτού λόγου. Εγκαταλείπεται η σειριακή προσέγγιση του εγχειριδίου (διδάσκω τον μαθητή δεν διδάσκω το βιβλίο, το οποίο αποτελεί πηγή υλικού!). Οι διδακτικές περίοδοι (δ. π.) που προτείνονται είναι ενδεικτικές και ισχύουν για την πρώτη προσέγγιση του νέου προς διδασκαλία φαινομένου και σε καμιά περίπτωση δεν περιορίζουν τον εκπαιδευτικό να επαναεπισκεφθεί και εντάξει και πάλι στη διδασκαλία του δείκτες, τους οποίους έχει διαγνώσει ότι δεν έχουν κατακτήσει οι μαθητές του στο σύνολο ή ομάδες μαθητών στην τάξη του ( Διαφοροποίηση διδασκαλίας- μάθησης). Τα φαινόμενα επανέρχονται και γίνονται αντικείμενο διδασκαλίας και δραστηριοτήτων με βάση τις διαγνωσμένες ανάγκες των μαθητών σε τάξεις μικτής ετοιμότητας. Προτείνεται, η διδασκαλία των κειμενικών τύπων μέσα από τις αντίστοιχες ενότητες, να ακολουθήσει τη σειρά η οποία φαίνεται πιο κάτω, από αριστερά προς δεξιά.

2 Α. Κ α τ α ν ό η σ η κ ε ι μ έ ν ο υ Γενικοί Δείκτες Επιτυχίας κείμενα επιχειρηματολογίας, ενταγμένα σε διάφορα κειμενικά είδη/κειμενικούς τύπους, στα οποία υποστηρίζονται/ αντικρούονται γνώμες, απόψεις, κρίσεις για διάφορα θέματα. ΑΦΗΓΗΣΗ ΣΤΗΝ επιχειρηματολογικά κείμενα σε ποικίλα κειμενικά είδη / τύπους, στα οποία εμπεριέχονται αφηγήσεις, ως μέσο πειθούς. ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΣΤΗΝ κείμενα επιχειρηματολογίας, στα οποία ενσωματώνονται περιγραφές συμβάντων, ενεργειών, καταστάσεων, ως μέσα πειθούς, σε ποικίλα κειμενικά είδη. ΟΔΗΓΙΕΣ κείμενα κατευθυντικού λόγου, για σκοπούς μετάδοσης πληροφορίας και επικοινωνίας. Ενδεικτικές θεματικές ενότητες 1.Η Ελλάδα στον κόσμο(1 η ΘΕ) (8-10 δ.π.) 2.Γλώσσα Γλώσσες και πολιτισμοί του κόσμου(2 η ΘΕ) (8-10 δ.π.) 1. Είμαστε όλοι ίδιοι. Είμαστε όλοι διαφορετικοί(3 η ΘΕ)(7-9 δ.π.) 2. Ενεργοί πολίτες για την υπεράσπιση οικουμενικών αξιών(6 η ΘΕ)(6-8 δ.π.) 1. Τέχνη, μια γλώσσα για όλους, σε όλες τις εποχές(7 η ΘΕ) (6-8δ.π.) 1. Ενωμένη Ευρώπη και Ευρωπαίοι πολίτες(4 η ΘΕ) (7-9 δ.π.) 3.Ειρήνη -Πόλεμος(5 η ΘΕ) (6-8 δ.π.)

3 Ειδικοί Δείκτες Επιτυχίας* (για όλους τους κειμενικούς τύπους) Δείκτες Επάρκειας* (για όλους τους κειμενικούς τύπους, συνοπτικά) Οι μαθητές: Α.Ι. Kατανοούν το περιεχόμενο ενός κειμένου, τοποθετώντας το στο επικοινωνιακό και κοινωνιοπολιτισμικό του πλαίσιο. Α.ΙΙ. Kατανοούν τη μορφή του κειμένου μέσα από την οργάνωση του λόγου σε επίπεδο κειμένου, πρότασης, λέξης. Α.ΙΙΙ. Αξιολογούν το κείμενο και την αποτελεσματικότητά του. Α.Ι.1.- Α.Ι.7.Τεχνικές ανάγνωσης, επικοινωνιακό κοινωνιοπολιτισμικό πλαίσιο, γενικό θέμα του κειμένου μέσα από κειμενικά εξωκειμενικά στοιχεία, κειμενικό είδος, ιστορικότητα του κειμένου, στρατηγικές γλωσσικής εξομάλυνσης, στρατηγικές πρόσληψης αξιολόγησης πληροφοριών, λειτουργία μη γλωσσικών στοιχείων πολυτροπικότητα, κεντρικό νόημα, ύφος, σκοπός, κριτική τοποθέτηση. *(Βλέπε Νέα Ελληνική Γλώσσα Γ Γυμνασίου, Δείκτες Επιτυχίας Δείκτες Επάρκειας, Α. Κατανόηση ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ, ΑΦΗΓΗΣΗ, ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΟ- ΛΟΓΙΑ, ΟΔΗΓΙΕΣ, σελ.1-3). Α.Ι.1. - Α.ΙΙ.4. Χαρακτηριστικά κειμενικών τύπων, εξωτερικά και εσωτερικά δομικά στοιχεία, οργανωτικά πρότυπα, γλωσσικά στοιχεία κειμενικών τύπων, εκφραστικά μέσα, λεξιλόγιο, μορφοσυντακτικά φαινόμενα¹). *(Ό.π. σελ. 3-5, ΑΦΗΓΗΣΗ, ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ, ΟΔΗΓΙΕΣ σελ. 3-4). Α.ΙΙΙ. Κριτήρια αξιολόγησης κειμένου ανά κειμενικό είδος. *(Ό.π., ΑΦΗΓΗΣΗ σελ. 5, ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ, ΟΔΗΓΙΕΣ σελ.4). Ειδικός Δείκτης Επιτυχίας¹ Α.ΙΙ.4. (Ανα)γνωρίζουν και αξιολογούν τον τρόπο με τον οποίο τα μορφοσυντακτικά φαινόμενα, οικοδομούν νοήματα και διαμορφώνουν το ύφος της επιχειρηματολογίας.

4 Κύριες και Δευτερεύουσες Προτάσεις - Σύνδεση Προτάσεων Δευτερεύουσες Επιρρηματικές προτάσεις: Χρονικές, Υποθετικές, Δευτερεύουσες εναντιωματικές/παραχωρητικές, Αποτελεσματικές Δευτερεύουσες Αναφορικές προτάσεις (Επιρρηματικές και Ονοματικές) Δευτερεύουσες Ονοματικές προτάσεις(ισχύει για τη σχολική χρονιά ) Χρονικά επιρρήματα Επιρρηματικοί προσδιορισμοί του χρόνου Σύνδεσμοι Αποτελεσματικοί/ Παραχωρητικοί, Εναντιωματικοί Αναφορικές αντωνυμίες Αναφορικά Επιρρήματα Δευτερεύουσες επιρρηματικές προτάσεις: Αιτιολογικές, τελικές, Σύνδεσμοι: Παρατακτικοί (Συμπλεκτικοί, Διαχωριστικοί, Αντιθετικοί, Συμπερασματικοί, Επεξηγηματικοί) Υποτακτικοί[Ειδικοί, Αιτιολογικοί, Τελικοί, (έμφαση), Ενδοιαστικοί, Υποθετικοί Βουλητικός] Ευθείες και πλάγιες ερωτήσεις - Ευθύς και Πλάγιος Λόγος Σύνδεσμοι: Χρονικοί, Υποθετικοί, Υπωνυμία Ορισμός Σχήματα λόγου: Κυριολεξία και μεταφορά Μετωνυμία Λεκτικά συστατικά της Αρχαίας Ελληνικής στη δημιουργία λέξεων τόσο της Ελληνικής όσο και ξένων γλωσσών (ρίζες, προθήματα, καταλήξεις) Συνώνυμα -Αντώνυμα Πολυσημία της λέξης Ομόηχες και παρώνυμες λέξεις Σημεία της Στίξης (Βλέπε 8 η ΘΕ)

5 Β. Π α ρ α γ ω γ ή κ ε ι μ έ ν ο υ Γενικοί Δείκτες Επιτυχίας Οι μαθητές παράγουν κείμενα επιχειρηματολογίας, σε συγκεκριμένα κειμενικά είδη (επιστολή, άρθρο, ομιλία), στα οποία τεκμηριώνουν ή ανασκευάζουν κρίσεις/απόψεις. ΑΦΗΓΗΣΗ ΣΤΗΝ Οι μαθητές παράγουν γραπτά κείμενα επιχειρηματολογίας σε ποικίλα κειμενικά είδη, (επιστολή, άρθρο, ομιλία), τα οποία να εμπεριέχουν αφήγηση ως μέσο πειθούς. ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΣΤΗΝ Οι μαθητές παράγουν κείμενα επιχειρηματολογίας, σε συγκεκριμένα κειμενικά είδη (επιστολή, άρθρο, ομιλία), στα οποία ενσωματώνουν περιγραφή συμβάντων, καταστάσεων ενεργειών κ.ά. ως μέσο πειθούς. ΟΔΗΓΙΕΣ Οι μαθητές παράγουν γραπτά κείμενα κατευθυντικού λόγου, για σκοπούς μετάδοσης πληροφορίας και επικοινωνίας. Ειδικοί Δείκτες Επιτυχίας* (για όλους τους κειμενικούς τύπους) Β. Οι μαθητές: Β.Ι. Παράγουν Γραπτό Λόγο, τοποθετώντας το κείμενό τους σε επικοινωνιακό και κοινωνιοπολιτισμικό πλαίσιο. Β.ΙΙ. Οργανώνουν τον λόγο σε επίπεδο κειμένου, πρότασης, λέξης. Β.ΙΙΙ. Κρίνουν, αξιολογούν και βελτιώνουν το κείμενο που παρήγαγαν Δείκτες Επάρκειας* (για όλους τους κειμενικούς τύπους, συνοπτικά) Β.Ι.1. Β.Ι.5.Κατάλληλο για την επικοινωνιακή ανάγκη κειμενικό είδος, κατάλληλες πληροφορίες για να αναπτυχθούν και σε ποιο βαθμό η καθεμιά, θεματικό λεξιλόγιο ή εξειδικευμένη ορολογία, κατάλληλο ύφος. Β.ΙΙ.1. Β.ΙΙ.2.Οργάνωση του γραπτού λόγου τόσο σε επίπεδο κειμένου όσο και σε επίπεδο παραγράφου, ανάλογα με τα οργανωτικά πρότυπα, τα εξωτερικά και εσωτερικά δομικά στοιχεία, τα κατάλληλα γλωσσικά και μη γλωσσικά στοιχεία του κάθε κειμενικού τύπου και του κειμενικού είδους, στο οποίο θα ενσωματώνεται το κείμενο. Β.ΙΙΙ. Κριτήρια αξιολόγησης: Ορθογραφία, στίξη, σύνταξη, επάρκεια περιεχομένου, δομή- οργάνωση κειμένου, πληρότητα-καταλληλότητα

6 με συγκεκριμένα κριτήρια λεξιλογίου, συνάφεια σκοπού ύφους - επικοινωνιακής περίστασης γλωσσικών και μη γλωσσικών επιλογών. *Βλέπε Νέα Ελληνική Γλώσσα Γ Γυμνασίου, Δείκτες Επιτυχίας Δείκτες Επάρκειας, Β. Παραγωγή, σελ 6-7, ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ, ΑΦΗΓΗΣΗ σελ. 5-6, ΟΔΗΓΙΕΣ σελ. 4-5). Ο /Η φιλόλογος θα ασκήσει τους μαθητές του / της: Α. στην παραγωγή γραπτού επικοινωνιακού λόγου (Έκθεση) και Β. στην παραγωγή γραπτού λόγου μικρότερης έκτασης (ερωτήσεις/ασκήσεις/μικρές εργασίες) ή/και διαθεματικές εργασίες ή εργασίες τύπου project, για την Γ Τάξη στα ακόλουθα κειμενικά είδη: α. Παραγωγή Γραπτού Επικοινωνιακού Λόγου (Έκθεση) (για όλους τους κειμενικούς τύπους): ΕΠΙΣΤΟΛΗ, ΑΡΘΡΟ, ΟΜΙΛΙΑ β. Παραγωγή γραπτού λόγου μέσα από ερωτήσεις, ασκήσεις, δραστηριότητες, μικρές εργασίες, διαθεματικές εργασίες, εργασίες τύπου project (για όλους τους κειμενικούς τύπους): Πρόσκληση, Πρόγραμμα, Ανακοίνωση