Αρχαίοι Έλληνες Ιστοριογράφοι Α Λυκείου

Μέγεθος: px

Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Αρχαίοι Έλληνες Ιστοριογράφοι Α Λυκείου"

Ἀριστόδημε Βούλγαρης
8 χρόνια πριν
Προβολές:

1 Αρχαίοι Έλληνες Ιστοριογράφοι Α Λυκείου Ξενοφώντος Αγησίλαος Κεφάλαιο 7, 1 Διδακτική πρόταση: Πόπη Πούγιουρου, Σύμβουλος Φιλολογικών Μαθημάτων Εποπτεία:Λουκία Χατζημιχαήλ, ΕΜΕ Φιλολογικών Μαθημάτων

2 Στόχοι διδασκαλίας Το κείμενό μας είναι ιστορικό εγκώμιο και το κεφ. 7 έχει έντονα ρητορικό χαρακτήρα (βλ. ερμηνευτικά σχόλια για 1-7, σελ. 207) Όλα τα στοιχεία του κειμένου συντείνουν στο να αποδείξουν τη σπουδαιότητα και μοναδικότητα του εγκωμιαζόμενου προσώπου, το εύλογο της επιλογής και προβολής του Αγησιλάου ως προτύπου.

207) Όλα τα στοιχεία του κειμένου συντείνουν στο να αποδείξουν τη σπουδαιότητα

3 Στόχοι, επομένως, της διδασκαλίας είναι: να αναδειχθεί ο ρητορικός χαρακτήρας του κειμένου με εντοπισμό των εκφραστικών τρόπων που χρησιμοποιεί ο Ξενοφώντας να συνδεθεί η μορφή του κειμένου με το περιεχόμενό του να επιτευχθεί η λειτουργική, και όχι τυπική, γλωσσική προσέγγιση του κειμένου

χρησιμοποιεί ο Ξενοφώντας να συνδεθεί η μορφή του κειμένου με το

4 1. Αφόρμηση Αξιοποιώ τον πλαγιότιτλο Η φιλοπατρία του Αγησιλάου ή Σχολιάζω σύγχρονες περιπτώσεις έλλειψης φιλοπατρίας, π.χ. φυγοστρατία. Από το σήμερα επιστρέφω στο χθες για να εξετάσω την περίπτωση του Αγησιλάου ή συνδυάζω τα δύο προηγούμενα στοιχεία

5 Ζητούν νέα στοιχεία για τις απαλλαγές Τετάρτη, 15 Ιουλίου :22 π μ Πηγή: Φυγόστρατοι επαγγελματίες ποδοσφαιριστές - Οργή στο υπουργείο Άμυνας Λευκωσία: Τρεις γνωστοί ποδοσφαιριστές, που ανήκουν στις λεγόμενες μεγάλες ομάδες, απαλλάχτηκαν από την υποχρέωσή τους για στρατιωτική θητεία, παρουσιάζοντας ιατρικά χαρτιά σύμφωνα με τα οποία πάσχουν από ψυχολογικά προβλήματα. Η υπόθεση αυτή έχει εξοργίσει στελέχη του υπουργείου Άμυνας, ενώ έχει προκαλέσει αναστάτωση μεταξύ πολλών άλλων γονιών νεοσυλλέκτων που έχουν ήδη πληροφορηθεί τα καθέκαστα.

μεγάλες ομάδες, απαλλάχτηκαν από την υποχρέωσή τους για στρατιωτική θητεία, παρουσιάζοντας ιατρικά χαρτιά σύμφωνα με τα οποία πάσχουν από

6 2. Αργή και εκφραστική ανάγνωση της ενότητας από το διδάσκοντα 3. Σιωπηρή και στοχευμένη ανάγνωση από τους μαθητές Οι μαθητές καλούνται: να εντοπίσουν τα δύο πρόσωπα-υποκείμενα που παρουσιάζονται στο κείμενο να παρατηρήσουν τη σύνδεση των προτάσεων

7 4. Απάντηση των ερωτήσεων που τέθηκαν Τα δύο πρόσωπα-υποκείμενα: Αγησίλαος Ξενοφώντας Τρόπος σύνδεσης των προτάσεων: Ασύνδετο σχήμα

8 5. Τρίτη ανάγνωση του κειμένου κατά περίοδο / νοηματική ενότητα. Ερμηνεία -απόδοση του κειμένου Οι μαθητές διαβάζουν την κάθε περίοδο και αποδίδουν ελεύθερα το νόημά της Χρησιμοποιούν τα γλωσσικά σχόλια του βιβλίου (συμπληρώνουμε όπου χρειάζεται) Υποβοηθούμε με τις κατάλληλες ερωτήσεις Εμπλέκουμε ενεργά τους μαθητές στη διαδικασία κατανόησης

ελεύθερα το νόημά της Χρησιμοποιούν τα γλωσσικά σχόλια του βιβλίου (συμπληρώνουμε

9 Παραδείγματα ερωτήσεων Γιατί ο Ξενοφώντας δε θα παρουσιάσει ένα προς ένα, αναλυτικά, τα στοιχεία για τη φιλοπατρία του Αγησιλάου; (Μακρὸν ἂν εἴη και ἅπαντα τά πεπεραγμένα εἰς τοῦτο συντείνει). Ποιο ήταν το κίνητρο των ενεργειών του Αγησιλάου; (τὴν πατρίδα τι ὠφελήσειν).

(Μακρὸν ἂν εἴη και ἅπαντα τά πεπεραγμένα εἰς τοῦτο συντείνει).

10 Πώς αποδεικνύεται η αυταπάρνηση του Αγησιλάου; (οὐ πόνων οὐ γῆρας). Γιατί γίνεται η διάκριση βασιλεύς - ἀρχόμενοι; Ποιος πλεονεκτεί και γιατί; Ποιο θεωρείτε το ισχυρότερο επιχείρημα του Ξενοφώντα; (ἅπαντες ἐπιστάμεθα κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει)

11 Ποιος είναι ο χρόνος των ρημάτων του ασύνδετου σχήματος; Ποια σκοπιμότητα εξυπηρετεί αυτή η επιλογή; (παρατατικός διάρκεια πράξης, όχι περιστασιακή) Ποια αξία είχε την εποχή εκείνη η προβολή του Αγησιλάου ως φιλοπόλιδος; Είναι και σήμερα η φιλοπατρία αρετή;

πράξης, όχι περιστασιακή) Ποια αξία είχε την εποχή εκείνη η

12 Ποια ρητορικά σχήματα χρησιμοποιεί ο συγγραφέας για να προβάλει τον Αγησίλαο; Αντιθέσεις: μακρὸν ἂν εἴη γράφειν - ἐν βραχεῖ εἰπεῖν (μακρόν βραχύ, λέγειν γράφειν). Ομόλογα στοιχεία: Ὥς γε μήν -Ὡς δ ἐν Γράφειν εἰπεῖν (απαρέμφατα) Οὐ πόνων οὐ κινδύνων οὐ χρημάτων (οὐ +γεν.) Οὐ σῶμα οὐ γῆρας (οὐ +αιτ.)

13 Σχήμα λιτότητας: οὐδέν εἶναι τῶν πεπραγμένων αὐτῷ ὅ,τι οὐ συντείνει = ἅπαντα τὰ πεπραγμένα συντείνει Συνδέουμε τη μορφή με το περιεχόμενο. Σημασία δεν έχει μόνο τι λέει ο Ξενοφώντας, αλλά και ΠΩΣ το λέει. Αυτό κάνει το κείμενό του να διαφέρει από τα άλλα είδη του γραπτού λόγου.

Σημασία δεν έχει μόνο τι λέει ο Ξενοφώντας, αλλά και ΠΩΣ το λέει.

14 6. Συγγραφή μετάφρασης Επιλέγουμε τον τύπο της μεταφραστικής εργασίας (ατομικής ή ομαδικής): Μετάφραση που θα συντάξουν οι ίδιοι οι μαθητές ή Αξιολόγηση έτοιμων μεταφράσεων που θα τους δώσουμε

15 Μετάφραση που θα συντάξουν οι ίδιοι οι μαθητές Οι μαθητές: Ασκούν την κριτική ικανότητα Αντιλαμβάνονται τα προβλήματα που παρουσιάζονται όταν μεταφράζουμε ένα αρχαίο κείμενο Συνειδητοποιούν τις εναλλακτικές λύσεις που υπάρχουν

προβλήματα που παρουσιάζονται όταν μεταφράζουμε ένα

16 Αξιολόγηση έτοιμων μεταφράσεων Μπορούμε να δώσουμε στους μαθητές δύο δόκιμες μεταφράσεις του κειμένου και να τους ζητήσουμε να τις συγκρίνουν με βάση την ερμηνεία που προηγήθηκε. Και η εργασία αυτή: ασκεί την κριτική ικανότητα των μαθητών αποδεικνύει ότι η σωστή μετάφραση δεν είναι μόνο μία.

17 Αξιολόγηση έτοιμων μεταφράσεων Κείμενο Ὥς γε μὴν φιλόπολις ἦν καθ ἓν μὲν ἕκαστον μακρὸν ἂν εἴη γράφειν οἴομαι γὰρ οὐδὲν εἶναι τῶν πεπραγμένων αὐτῷ ὅ τι οὐκ εἰς τοῦτο συντείνει. A : Θα μακρολογούσα βέβαια να γράψω για κάθε περίπτωση χωριστά σε ποιο βαθμό αγαπούσε την πόλη του. Πιστεύω λοιπόν ότι δεν υπάρχει τίποτε απ' όσα είχανε, που να μην ενισχύει αυτήν την άποψη. Μτφρ. Π. Βλαχάκος και Γ.Α. Ράπτης B : Πολύ αν ηθέλομεν να γράψωμεν λεπτομερώς περί του πατριωτισμού του, διότι νομίζω ότι δεν υπάρχει καμμία πράξις του η οποία να μη συνέτεινε προς τον σκοπόν αυτόν. Μτφρ. Κ. Καιροφύλας

Πιστεύω λοιπόν ότι δεν υπάρχει τίποτε απ' όσα είχανε, που να μην ενισχύει αυτήν την άποψη. Μτφρ. Π. Βλαχάκος και Γ.Α. Ράπτης http://www.greek-language.

18 Κείμενο ὡς δ ἐν βραχεῖ εἰπεῖν, ἅπαντες ἐπιστάμεθα ὅτι Ἀγησίλαος, ὅπου ᾤετο τὴν πατρίδα τι ὠφελήσειν, οὐ πόνων ὑφίετο, οὐ κινδύνων ἀφίστατο, οὐ χρημάτων ἐφείδετο, οὐ σῶμα, οὐ γῆρας προὐφασίζετο, ἀλλὰ καὶ βασιλέως ἀγαθοῦ τοῦτο ἔργον ἐνόμιζε, τὸ τοὺς ἀρχομένους ὡς πλεῖστα ἀγαθὰ ποιεῖν. A :Κοντολογής όλοι ξέρουμε καλά ότι ο Αγησίλαος σε οποιαδήποτε περίπτωση πίστευε ότι θα ωφελήσει την πατρίδα, δεν λογάριαζε τους κόπους, δεν προσπαθούσε ν' αποφύγει τους κινδύνους, δεν λυπόταν τα χρήματα, δεν έβρισκε ως δικαιολογία τη σωματική του κατάσταση, ούτε τα γεράματα, αλλά πίστευε ότι αυτό είναι το καθήκον του σωστού βασιλιά, να κάνει όσο περισσότερα καλά μπορεί σ' αυτούς που κυβερνά. Μτφρ. Π. Βλαχάκος και Γ.Α. Ράπτης B :Εν βραχυλογία λοιπόν ας είπωμεν ότι όλοι γνωρίζομεν ότι ο Αγησίλαος, όπου επίστευε ότι θα ωφελούσε την πατρίδα του, δεν απέφευγε τους κόπους, δεν απεμακρύνετο από τους κινδύνους, δεν εφείδετο χρημάτων, ούτε επροφασίζετο την υγείαν του και το γήρας, αλλ' εσκέπτετο ότι καθήκον του αγαθού βασιλέως είναι να κάμνη εις τους υποτελείς του όσον το δυνατόν περισσότερα καλά. Μτφρ. Κ. Καιροφύλας

A :Κοντολογής όλοι ξέρουμε καλά ότι ο Αγησίλαος σε οποιαδήποτε περίπτωση πίστευε ότι θα ωφελήσει την πατρίδα, δεν λογάριαζε τους κόπους, δεν προσπαθούσε ν' αποφύγει τους κινδύνους, δεν λυπόταν τα

19 Ανακοίνωση εργασιών διόρθωση μεταφράσεων - ανακεφαλαίωση Ασκήσεις: συντακτικού, γραμματικής λεξιλογικών, ετυμολογικών

Σχετικά έγγραφα

ΑΡΧΑΙΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΙΣΤΟΡΙΟΓΡΑΦΟΙ Α ΛΥΚΕΙΟΥ

ΥΠΟΥΡΓΕΙΟ ΠΑΙΔΕΙΑΣ ΚΑΙ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΥ ΣΧΟΛΙΚΗ ΧΡΟΝΙΑ 2009-2010 ΑΡΧΑΙΟΙ ΕΛΛΗΝΕΣ ΙΣΤΟΡΙΟΓΡΑΦΟΙ Α ΛΥΚΕΙΟΥ Ξενοφώντος Αγησίλαος Κεφάλαιο 7 Συγγραφή: Πόπη Χριστοφόρου - Πούγιουρου, Σύμβουλος Φιλολογικών Μαθημάτων