Το αστικό περιβάλλον σήμερα, η αρχή της βιώσιμης αστικής ανάπτυξης και παραδείγματα ολοκληρωμένων αστικών παρεμβάσεων Φερενίκη Βαταβάλη Δρ. Αρχιτέκτων-Πολεοδόμος Εργαστήριο Αστικού Περιβάλλοντος ΕΜΠ
Οι πόλεις τις τελευταίες τρεις δεκαετίες βρίσκονται σε ταχύτατο μετασχηματισμό Αύξηση πληθυσμού πόλεων Επίκεντρο οικονομικών δραστηριοτήτων Πεδίο παραγωγικών αναδιαρθρώσεων Τόπος κατανάλωσης (τροφής, φυσικών πόρων, ενέργειας, γης, κτλ) Νέες μορφές οργάνωσης του χώρου Αύξηση των κοινωνικών ανισοτήτων
Σύγκλιση των λογικών μεταξύ των διαφόρων πόλεων. Κοινές στρατηγικές για την αστική ανάπτυξη: Ανταγωνιστικότητα Κοινωνική συνοχή Βιώσιμη / αειφόρος ανάπτυξη Κοινές πολιτικές για τη διαχείριση του αστικού χώρου: Διευκόλυνση επενδύσεων Ιδιωτικοποιήσεις Αναπλάσεις Μεγάλα έργα υποδομών Μεγάλες διοργανώσεις Ενεργειακά έργα.
Σύγκλιση των λογικών μεταξύ των διαφόρων πόλεων. Κοινές στρατηγικές για την αστική ανάπτυξη: Ανταγωνιστικότητα Κοινωνική συνοχή Βιώσιμη / αειφόρος ανάπτυξη Κοινές πολιτικές για τη διαχείριση του αστικού χώρου: Διευκόλυνση επενδύσεων Ιδιωτικοποιήσεις Αναπλάσεις Μεγάλα έργα υποδομών Μεγάλες διοργανώσεις Ενεργειακά έργα.
Βιώσιμη αστική ανάπτυξη - Οι πόλεις είναι μη βιώσιμες - Οι πόλεις ως απειλή για το περιβάλλον - Τα περιβαλλοντικά προβλήματα είναι περισσότερο αντιληπτά στις πόλεις Πρέπει να γίνουν σημαντικές αλλαγές, ώστε να μην αλλάξει τίποτα Πολυδιάστατη προσέγγιση στις διαδικασίες αστικής ανάπτυξης Από την άλλη: - Ρητορική που διαπερνά τα πάντα - «Οικολογικοποίηση» του καπιταλιστικού συστήματος χωρίς ουσιαστική αλλαγή στη λειτουργία του - Δημιουργεί νέες αγορές (τεχνολογίες για ΑΠΕ, νέα υλικά, βιολογικά τρόφιμα, κτλ) - Εξαγωγή περιβαλλοντικής επιβάρυνσης σε εναλλακτικές τοποθεσίες - Διαιώνιση ανισοτήτων μεταξύ αναπτυγμένων και αναπτυσσόμενων χωρών
Βιώσιμη αστική ανάπτυξη - Οι πόλεις είναι μη βιώσιμες - Οι πόλεις ως απειλή για το περιβάλλον - Τα περιβαλλοντικά προβλήματα είναι περισσότερο αντιληπτά στις πόλεις Πρέπει να γίνουν σημαντικές αλλαγές, ώστε να μην αλλάξει τίποτα Πολυδιάστατη προσέγγιση στις διαδικασίες αστικής ανάπτυξης Από την άλλη: - Ρητορική που διαπερνά τα πάντα - «Οικολογικοποίηση» του καπιταλιστικού συστήματος χωρίς ουσιαστική αλλαγή στη λειτουργία του - Δημιουργεί νέες αγορές (τεχνολογίες για ΑΠΕ, νέα υλικά, βιολογικά τρόφιμα, κτλ) - Εξαγωγή περιβαλλοντικής επιβάρυνσης σε εναλλακτικές τοποθεσίες - Διαιώνιση ανισοτήτων μεταξύ αναπτυγμένων και αναπτυσσόμενων χωρών
Βιώσιμη αστική ανάπτυξη - Οι πόλεις είναι μη βιώσιμες - Οι πόλεις ως απειλή για το περιβάλλον - Τα περιβαλλοντικά προβλήματα είναι περισσότερο αντιληπτά στις πόλεις Πρέπει να γίνουν σημαντικές αλλαγές, ώστε να μην αλλάξει τίποτα Πολυδιάστατη προσέγγιση στις διαδικασίες αστικής ανάπτυξης Από την άλλη: - Ρητορική που διαπερνά τα πάντα - «Οικολογικοποίηση» του καπιταλιστικού συστήματος χωρίς ουσιαστική αλλαγή στη λειτουργία του - Δημιουργεί νέες αγορές (τεχνολογίες για ΑΠΕ, νέα υλικά, βιολογικά τρόφιμα, κτλ) - Εξαγωγή περιβαλλοντικής επιβάρυνσης σε εναλλακτικές τοποθεσίες - Διαιώνιση ανισοτήτων μεταξύ αναπτυγμένων και αναπτυσσόμενων χωρών
Πολιτικές για τη βιώσιμη αστική ανάπτυξη - Ελεύθεροι χώροι και πράσινο - Προώθηση βιώσιμης κινητικότητας - Διαχείριση στερεών και υγρών αποβλήτων - Μέτρα και πρακτικές εξοικονόμησης ενέργειας - Προώθηση ανανεώσιμων πηγών ενέργειας - Προστασία και ανάδειξη της πολιτιστικής κληρονομιάς - Προστασία του τοπίου - Προστασία ευαίσθητων οικοσυστημάτων και περιβαλλοντικά σημαντικών περιοχών - Ρύθμιση των χρήσεων γης - Διατήρηση του κοινωνικού και παραγωγικού ιστού -.
Δημόσιος χώρος Περιεχόμενο δημόσιου χώρου Δεν είναι κενός ή ουδέτερος χώρος. Χώρος που αναφέρεται στο «δημόσιο» Χώρος σύγκρουσης, αμφισβήτησης, αναπαραγωγής σχέσεων εξουσίας Χώρος έκθεσης, δημοσιότητας, αναγνώρισης Χώρος κοινωνικής όσμωσης, τυχαίων συναντήσεων και αλληλεπιδράσεων Χώρος για ανάπτυξη συλλογικής ζωής μίας κοινότητας Πιέσεις προς το δημόσιο χώρο φόβος, έλεγχος και επιτήρηση εμπορευματοποίηση ιδιωτικοποίηση αποκλεισμός ομάδων ομογενοποίηση χαρακτήρα Χρήσεις δημόσιου χώρου τόπος συνάντησης και ανάπτυξης συλλογικής ζωής δραστηριότητες πολιτισμού και αναψυχής πράσινο αθλητισμός και παιχνίδι προέκταση επέκταση ιδιωτικού χώρου χώρος για διαφορετικές ομάδες (έφηβοι, μετανάστες, ηλικιωμένοι, μητέρες με παιδιά, Διαφοροποιήσεις μέρα/ νύχτα, μεσοβδόμαδα/ σαββατοκύριακα, καλοκαίρι/ χειμώνα, φύλο, ηλικία, πολιτισμικές καταβολές, κτλ
Δημόσιος χώρος Περιεχόμενο δημόσιου χώρου Δεν είναι κενός ή ουδέτερος χώρος. Χώρος που αναφέρεται στο «δημόσιο» Χώρος σύγκρουσης, αμφισβήτησης, αναπαραγωγής σχέσεων εξουσίας Χώρος έκθεσης, δημοσιότητας, αναγνώρισης Χώρος κοινωνικής όσμωσης, τυχαίων συναντήσεων και αλληλεπιδράσεων Χώρος για ανάπτυξη συλλογικής ζωής μίας κοινότητας Πιέσεις προς το δημόσιο χώρο φόβος, έλεγχος και επιτήρηση εμπορευματοποίηση ιδιωτικοποίηση αποκλεισμός ομάδων ομογενοποίηση χαρακτήρα Χρήσεις δημόσιου χώρου τόπος συνάντησης και ανάπτυξης συλλογικής ζωής δραστηριότητες πολιτισμού και αναψυχής πράσινο αθλητισμός και παιχνίδι προέκταση επέκταση ιδιωτικού χώρου χώρος για διαφορετικές ομάδες (έφηβοι, μετανάστες, ηλικιωμένοι, μητέρες με παιδιά, Διαφοροποιήσεις μέρα/ νύχτα, μεσοβδόμαδα/ σαββατοκύριακα, καλοκαίρι/ χειμώνα, φύλο, ηλικία, πολιτισμικές καταβολές, κτλ
Δημόσιος χώρος Περιεχόμενο δημόσιου χώρου Δεν είναι κενός ή ουδέτερος χώρος. Χώρος που αναφέρεται στο «δημόσιο» Χώρος σύγκρουσης, αμφισβήτησης, αναπαραγωγής σχέσεων εξουσίας Χώρος έκθεσης, δημοσιότητας, αναγνώρισης Χώρος κοινωνικής όσμωσης, τυχαίων συναντήσεων και αλληλεπιδράσεων Χώρος για ανάπτυξη συλλογικής ζωής μίας κοινότητας Πιέσεις προς το δημόσιο χώρο φόβος, έλεγχος και επιτήρηση εμπορευματοποίηση ιδιωτικοποίηση αποκλεισμός ομάδων ομογενοποίηση χαρακτήρα Χρήσεις δημόσιου χώρου τόπος συνάντησης και ανάπτυξης συλλογικής ζωής δραστηριότητες πολιτισμού και αναψυχής πράσινο αθλητισμός και παιχνίδι προέκταση ιδιωτικού χώρου χώρος για διαφορετικές ομάδες (έφηβοι, μετανάστες, ηλικιωμένοι, μητέρες με παιδιά, κτλ) Διαφοροποιήσεις μέρα/ νύχτα, μεσοβδόμαδα/ σαββατοκύριακα, καλοκαίρι/ χειμώνα, φύλο, ηλικία, πολιτισμικές καταβολές, κτλ
Στοκχόλμη - Βιώσιμη πόλη Hammarby Sjostad πρότυπο βιώσιμης πόλης Τα λιμάνια της Στοκχόλμης Αυτοκινητόδρομος βιοκαυσίμων από τη Στοκχόλμη στο Γκέτενμπορκγ Μία νέα πύλη στη Στοκχόλμη Το έργο του Varta- Frihamnen Κλιματικά-έξυπνα ακίνητα Στην αιχμή των καθαρών τεχνολογιών Πόλη χωρίς καύση ορυκτών το 2050 Προς ένα μη τοξικό περιβάλλον Πρόγραμμα για τα ύδατα της Στοκχόλμης Μελέτη για την Υγιεινή και Βιώσιμη Κατοικία Έρευνα στους πολίτες της Στοκχόλμης για το Περιβάλλον Artarken Διαδραστική βάση δεδομένων για τα απειλούμενα και τα προστατευόμενα είδη Αποκατάσταση υγροτόπων και υδάτων Φόρος συμφόρησης Στοκχόλμη: η πόλη των ποδηλατών
Hammarby Sjöstad
Hammarby Sjöstad
Hammarby Sjöstad
Hammarby Sjöstad
Curitiba - Βιώσιμη πόλη Σύστημα αστικών συγκοινωνιών Δίκτυο πάρκων Διαχείριση απορριμμάτων Προγράμματα εκπαίδευσης Προγράμματα ενίσχυσης εισοδήματος φτωχότερων στρωμάτων
παλιά πόλη Χαλεπίου
3 2 1 Bab Quinesrin
Το αστικό περιβάλλον σήμερα, η αρχή της βιώσιμης αστικής ανάπτυξης και παραδείγματα ολοκληρωμένων αστικών παρεμβάσεων Φερενίκη Βαταβάλη Δρ. Αρχιτέκτων-Πολεοδόμος Εργαστήριο Αστικού Περιβάλλοντος ΕΜΠ