Μητροπόλεως 100 546 21 Θεσσαλονίκη τηλ.: 2310 254 191

ΕΛΕΝΗ ΧΟΝΤΟΛΙΔΟΥ Αναπληρώτρια Καθηγήτρια Σχολικής Παιδαγωγικής και Λογοτεχνικής Εκπαίδευσης Τομέας Παιδαγωγικής Φιλοσοφική Σχολή Α.Π.Θ. 541 24 Θεσσαλονίκη τηλ./φαξ : 2310 997 367 e-mail: hodol@edlit.auth.gr Μητροπόλεως 100 546 21 Θεσσαλονίκη τηλ.: 2310 254 191 Απόφοιτος του Τμήματος Παιδαγωγικής & Ψυχολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής Α.Π.Θ. και απόφοιτος του μεταπτυχιακού κύκλου σπουδων της Φιλοσοφικής Σχολής. Associate Fellow του Institute of Education, University of London, Curriculum Studies Department και Joint English and Media Studies Department. Διδάκτωρ της Φιλοσοφικής Σχολής Α.Π.Θ. Έχω διδάξει στη Φιλοσοφική Σχολή (σε προπτυχιακό και μεταπτυχιακό επίπεδο καθώς επίσης και σε επιδοτούμενα σεμινάρια), σε σχολές επιμόρφωσης εκπαιδευτικών, στο Τμήμα Θεάτρου της Σχολής Καλών Τεχνών (με ανάθεση) και αλλού τα εξής αντικείμενα: Σχολική Παιδαγωγική (Διδακτική της λογοτεχνίας, Προγράμματα διδασκαλίας, Περιβαλλοντική Εκπαίδευση), Συγκριτική Παιδαγωγική, Μεθοδολογία της Παιδαγωγικής έρευνας (Ποιοτική Ερευνα, Ερευνα δράσης, Ανάλυση περιεχομένου, Ανάλυση Λόγου-Discourse Analysis), Διαμόρφωση υποκειμενικότητας μέσω κειμένων και σχολικών πρακτικών, Η έννοια της εγγραμματοσύνης [literacy]: εννοιολογικό πλαίσιο, προοπτικές, Αναγνώσεις-προσεγγίσεις κειμένων και εικόνων. 'Εχω συμμετάσχει και συμμετέχω σε ερευνητικά προγράμματα με αντικείμενο κυρίως το σχεδιασμό και την αξιολόγηση προγραμμάτων διδασκαλίας (γλώσσας, λογοτεχνίας, Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης) και εκπαίδευσης ενηλίκων: Μεθόδευση της διδασκαλίας και αξιολόγηση της σχολικής επίδοσης στο Γυμνάσιο και το Λύκειο (Ιούλιος 1980-Μάρτιος 1981). Επιστημονικώς υπεύθυνος: Π.Δ. Ξωχέλλης. Διδασκαλία της γλώσσας στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση («λειτουργική χρήση της γλώσσας») (1985-1998). Επιστημονικώς υπεύθυνος: Αγαθοκλής Χαραλαμπόπουλος. Επανάληψη (follow-up) του ερευνητικού προγράμματος: Μεθόδευση της διδασκαλίας και αξιολόγηση της σχολικής επίδοσης στο Γυμνάσιο και το Λύκειο (Σεπτέμβριος 1990-91). Επιστημονικώς υπεύθυνος: Π.Δ. Ξωχέλλης. (από κοινού με τον Γιώργο Κατσάγγελο, φωτογράφο, Αναπληρωτή καθηγητή στη Σχολή Καλών Τεχνών) φωτογραφική προσέγγιση της ζωής των μαθητών στο σχολείο. (Βενετία Αποστολίδου, Γρηγόρης Πασχαλίδης, Βικτωρία Καπλάνη, Λίνα Κουντουρά, Αντιγόνη Τσαρμποπούλου-Ομάδα Έρευνας για τη Διδασκαλία της Λογοτεχνίας) Διδασκαλία της λογοτεχνίας: σχεδιασμός προγράμματος και παραγωγή διδακτικού υλικού για τη διδασκαλία της λογοτεχνίας στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση (1994-2000).

Έρευνα δράσης στην τάξη του φιλολόγου Θοδωρή Φιλάρετου με τη μέθοδο της έρευνας δράσης και αντικείμενο: επαγγελματική συνειδητοποίηση μέσω της έρευνας δράσης (εαρινό εξάμηνο ακαδημαϊκού έτους 1995-96). Εκπαίδευση μουσουλμανοπαίδων: Επεξεργασία Αναλυτικού ελληνόφωνου Προγράμματος και εκπαιδευτικού υλικού για τα γλωσσικά μαθήματα (1997-1998). Επιστημονικώς υπεύθυνες: Άννα Φραγκουδάκη & Θάλεια Δραγώνα. Teaching Manual-Meeting our Neighbors Textbook Committee Workshop (Bankya, Bulgaria, 27-29/7/2001) και Teaching Manual-Meeting our Neighbors Second Textbook Committee Workshop (Bankya, Bulgaria, 14-16/12/2001). (με την Βενετία Αποστολίδου). Σχολεία Δεύτερης Ευκαιρίας (Υπεύθυνη Επιμόρφωσης των Εκπαιδευτικών και μέλος της Επιστημονικής Επιτροπής-Ομάδας Συντονισμού 2001-2004). Πρόγραμμα Εκπαίδευσης Μουσουλμανοπαίδων 2002-2007 Δράση 5: Δημιουργία «εναλλακτικού» εκπαιδευτικού υλικού για το μάθημα της λογοτεχνίας (2004-2006) Επιστημονικώς υπεύθυνες: Άννα Φραγκουδάκη & Θάλεια Δραγώνα. Πυθαγόρας: Ενίσχυση ερευνητικών ομάδων στα Πανεπιστήμια σε θέματα φύλου και ισότητας. Επιστημονικώς υπεύθυνη: Σάσα Λαδά. Πρόγραμμα Εκπαίδευσης Μουσουλμανοπαίδων 2006-2007, Δράση: Δημιουργία «εναλλακτικού» εκπαιδευτικού υλικού για το μάθημα της λογοτεχνίας Γ Γυμνασίου. Επιστημονικώς υπεύθυνες: Άννα Φραγκουδάκη & Θάλεια Δραγώνα. Οι δημοσιεύσεις (μεταπτυχιακή εργασία, διδακτορική διατριβή και άρθρα) καθώς και οι ανακοινώσεις μου σε Συνέδρια και σεμινάρια στην Ελλάδα και στο εξωτερικό κινούνται στο χώρο της διδασκαλίας της λογοτεχνίας στο πλαίσιο των Πολιτισμικών Σπουδών (Cultural Studies), της Συγκριτικής Παιδαγωγικής, της αξιολόγησης προγραμμάτων, των προγραμμάτων διδασκαλίας (Curriculum Studies) και των Σπουδών Γραμματσιμού (Literacy Studies). Είμαι μέλος της Παιδαγωγικής Εταιρείας Ελλάδος (διετέλεσα μέλος της Συντακτικής Επιτροπής του Περιοδικού της Εταιρείας Παιδαγωγική Επιθεώρηση [1998 2004]), μέλος του Δ.Σ. της Ελληνικής Σημειωτικής Εταιρείας (2002-2006 γραμματέας και τώρα μέλος), και μέλος της Συντακτικής Επιτροπής των διεθνών περιοδικών Changing English και Tertium Comparationis. 2

ΣΥΓΓΡΑΦΙΚΟ ΕΡΓΟ 1 Άρθρα σε επιστημονικά περιοδικά, βιβλία και & τόμους Συνεδρίων 1.1 Παιδαγωγικά κείμενα 1. Η συζήτηση για την εκπαιδευτική μεταρρύθμιση (1976-1981): κριτική και θέσεις των κομμάτων και των συνδικαλιστικών οργανώσεων των εκπαιδευτικών. Θεσσαλονίκη: Κυριακίδης, 1987 (μεταπτυχιακή εργασία). 2. «Οι δυνατότητες, τα όρια και οι απατηλοί δρόμοι της Συγκριτικής Παιδαγωγικής», Πολίτης, 1995 (128), 19-21. 3. Μπονίδης, Κυριάκος και Ελένη Χοντολίδου (1997). «Έρευνα σχολικών εγχειριδίων: από την ποσοτική ανάλυση περιεχομένου σε ποιοτικές μεθόδους ανάλυσης-το παράδειγμα της Ελλάδας», Παιδαγωγική Επιστήμη στην Ελλάδα και στην Ευρώπη: τάσεις και προοπτικές, Πρακτικά Ζ Διεθνούς Συνεδρίου Παιδαγωγικής Εταιρείας Ελλάδας, 188-224. 4. «Υπο-εκπαίδευση: σκέψεις για μια προοπτική αντιμετώπισης», στο Βιβλιοφιλική, 7, 1999, 14-15. 5. «Ο παιδαγωγικός λόγος του Ηλεκτρονικού Κόμβου του Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας», στο Μελέτες για την ελληνική γλώσσα, Πρακτικά 22ης ετήσιας συνάντησης του Τομέα Γλωσσολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης 27-29 Απριλίου 2001, 147-157. 6. Eleni Hodolidou & Costas Lamnias (2002) The Pedagogic Discourse of the Center for the Greek Language: The Case of Elektronikos Komvos (Electronic Network)-A Site for the Support of Greek Language Teaching, Paper Presented at The Eighth International Literacy & Education Research Network Conference on Learning, Dimotiko Skolio of Spetses, Spetses, Greece, 4-8 July 2001, Offprint from: Learning for the Future Proceedings of the Learning Conference 2001 Edited by Bill Cope and Mary Kalantzis. http://elenihondilidou.cgpublisher.com/ 7. (από κοινού με τον Μιχάλη Μπαρτσίδη) (2002). «Παγκοσμιοποίηση και εκπαίδευση: ο μύθος της αποδυνάμωσης των εθνικών κρατών και ο ρόλος τους στα εθνικά εκπαιδευτικά συστήματα», Θέσεις, 80, 173-182 και αναρτημένο στην ιστοσελίδα της Παιδαγωγικής Εταιρείας http://www.pee.gr/enall/sin_napl.htm. 8. (από κοινού με τον Βασίλη Δαγδιλέλη) (2003). «Η απουσία της ερμηνείας στις ελληνικές παιδαγωγικές έρευνες και η μονοκρατορία του ποσοτικού παραδείγματος: ένα ερώτημα επιστημολογικής νομιμότητας», στα Πρακτικά του 2ου Πανελληνίου Συνεδρίου (Αθήνα 2000). Ελληνική Παιδαγωγική και εκπαιδευτική έρευνα, τόμ. Β, 25-45. 9. «Διαβάζοντας τα Σχολεία Δεύτερης Ευκαιρίας στο πλαίσιο της θεωρίας του Basil Bernstein», στο Βεκρής, Λευτέρης & Ελένη Χοντολίδου (2004). 1 ο Πανελλήνιο Συνέδριο Σχολείων Δεύτερης Ευκαιρίας, Πάντειο Πανεπιστήμιο, Αθήνα: 28-29 Ιουνίου 2003. Δύο χρόνια πειραματικής λειτουργίας: διδακτικές καινοτομίες και αναστοχασμός των πρακτικών μας. Αθήνα: ΥΠΕΠΘ, ΓΓΕΕ, ΙΔΕΚΕ, 69-81. 3

10. Διδασκαλία σε ομάδες (2004). Στη σειρά Κλειδιά και Αντικλείδια, ΥΠΕΠΘ, Πανεπιστήμιο Αθηνών, Εκπαίδευση Μουσουλμανοπαίδων (βλ. και www.kleidiakaiantikleidia.net). 11. Διδασκαλία και αξιολόγηση της επίδοσης των μαθητών (2004). Στη σειρά Κλειδιά και Αντικλείδια, ΥΠΕΠΘ, Πανεπιστήμιο Αθηνών, Εκπαίδευση Μουσουλμανοπαίδων (βλ. και www.kleidiakaiantikleidia.net). 12. Reading Second Chance Schools within the theory of Basil Bernstein Paper Presented at The tenth International Literacy & Education Research Network Conference on Learning, Intsitute of Education, Univeristy of London 15-18 July 2003, International Journal of Learning, 10, 2003 Edited by Mary Kalantzis & Bill Cope. http://learningconference.publisher-site.com/ 13. Όλγα Παντούλη, Σάσα Λαδά & Ελένη Χοντολίδου (2006). «Μαθήματα φύλου και ισότητας στα προπτυχιακά προγράμματα σπουδών των ελληνικών πανεπιστημίων: συγκριτική και συγχρονική προσέγγιση», Σύγχρονη Εκπαίδευση, 147, 130-140. 14. «Σχολείο χωρίς εξετάσεις: εσωτερικές αντιφάσεις της προοδευτικής Παιδαγωγικής», στο στο Χατζηδήμου, Δ., Κωνσταντίνος Μπίκος, Πελαγία Στραβάκου & Κωνσταντίνος Χατζηδήμου επιμ. (2007). Παιδαγωγική Εταιρεία Ελλάδος, 5 ο Πανελλήνιο Συνέδριο, Ελληνική Παιδαγωγική και εκπαιδευτική έρευνα: 25 χρόνια Παιδαγωγική Εταιρεία Ελλάδος. Πρακτικά. Τομ. Β. Θεσσαλονίκη, 24-26 Νοεμβρίου 2006. Θεσσαλονίκη: Κυριακίδης, 637-644. 1.2 Κείμενα πολυγραμματισμών και πολιτισμικής διάστασης στην εκπαίδευση, κείμενα γλωσσικής και λογοτεχνικής εκπαίδευσης 1. A Study of the Place of Literature in the English Secondary Curriculum. University of London, Institute of Education, 1987. 2. «Παιδαγωγικές-διδακτικές αρχές του Προγράμματος», Γλώσσα, 1988, 16, 29-37 και στο Χαραλαμπόπουλος, Αγαθοκλής & Σωφρόνης Χατζησαββίδης (1997). Η διδασκαλία της λειτουργικής χρήσης της γλώσσας: θεωρία και πρακτική εφαρμογή. Θεσσαλονίκη: Κώδικας, 103-112. 3. «Διδασκαλία της γλώσσας και λογοτεχνία», Γλώσσα, 1988, 16, 46-50 και στο Χαραλαμπόπουλος, Αγαθοκλής & Σωφρόνης Χατζησαββίδης (1997). Η διδασκαλία της λειτουργικής χρήσης της γλώσσας: θεωρία και πρακτική εφαρμογή. Θεσσαλονίκη: Κώδικας, 113-119. 4. «Το πρόγραμμα γλωσσικής διδασκαλίας Νεοελληνική Γλώσσα», Πολίτης, τ. 103, 1990, 59-62. 5. Το μάθημα της λογοτεχνίας στη Δευτεροβάθμια Εκπαίδευσης στην Αγγλία και την Ελλάδα συγκριτική θεώρηση. Θεσσαλονίκη: Α.Π.Θ. Επιστημονική Επετηρίδα Τμήματος Φιλοσοφίας, Παιδαγωγικής & Ψυχολογίας, 1989 (διδακτορική διατριβή). 6. «Το μάθημα της λογοτεχνίας στο Λύκειο», Χρονικά του Πειραματικού Σχολείου του Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης, 4, 1994, 76-86. 4

7. Literature in the English and Greek Secondary Curriculum: a comparative study, Τertium Comparationis: Journal fόr Internationale Bildungsforschung, 1995, 1(2), 81-95. 8. Αποστολίδου, Βενετία, Πασχαλίδης, Γρηγόρης & Ελένη Χοντολίδου (1995). «Η Λογοτεχνία στην εκπαίδευση: προϋποθέσεις για ένα νέο πρόγραμμα διδασκαλίας», Σύγχρονα Θέματα, 57, 78-85. 9. «Η λογοτεχνική κριτική και η διδακτική μεθοδολογία για τα λογοτεχνικά κείμενα της Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης: μία ανάγνωση άρθρων που δημοσιεύθηκαν σε περιοδικά για φιλολόγους (1975-1990)», στο Ελληνική Σημειωτική Εταιρία (1996). Σημειωτική+Εκπαίδευση (επιμ. Σταύρος Καμαρούδης και Ελένη Χοντολίδου). Θεσσαλονίκη: Παρατηρητής, 68-85. 10. «Η διδασκαλία της λογοτεχνίας στο πρόγραμμα», στο Χαραλαμπόπουλος, Αγαθοκλής & Σωφρόνης Χατζησαββίδης (1997). Η διδασκαλία της λειτουργικής χρήσης της γλώσσας: θεωρία και πρακτική εφαρμογή. Θεσσαλονίκη: Κώδικας, 237-244. 11. «Η αξιολόγηση των μαθητών στο μάθημα της λογοτεχνίας: ένα βήμα μπροστά, δύο βήματα πίσω», ο Πολίτης, 1999 (63), 53-58. 12. «Οι μαθητές ως νοηματοδότες γεγονότων εγγραμματοσύνης: γραπτές εντυπώσεις από μία έκθεση φωτογραφίας και από μία έκθεση ζωγραφικής», στο Χάρης, Κ.Π., Πετρουλάκης, Ν.Β. και Σ. Νικόδημος (1999). Πρακτικά του 1ου Πανελληνίου Συνεδρίου (Ναύπακτος 1998) Ελληνική Παιδαγωγική και εκπαιδευτική έρευνα, 137-148. 13. «H αξιολόγηση των μαθητών στο μάθημα της Λογοτεχνίας», στο Αποστολίδου Βενετία & Ελένη Χοντολίδου επιμ. (1999). Λογοτεχνία και εκπαίδευση. Αθήνα: τυπωθήτω-γιώργος Δαρδανός, 379-392. 14. (από κοινού με τον Θοδωρή Φιλάρετο) «Διδάσκοντας από κοινού λογοτεχνία στο Γυμνάσιο», στο Αποστολίδου Βενετία & Ελένη Χοντολίδου επιμέλεια (1999). Λογοτεχνία και εκπαίδευση. Αθήνα: τυπωθήτω-γιώργος Δαρδανός, 53-71. 15. «Η πορεία προς την εγγραμματοσύνη: η επανατροφοδότηση των μαθητών στα γραπτά τους κείμενα», Mελέτες για την ελληνική γλώσσα Πρακτικά της 20ης ετήσιας του Τομέα Γλωσσολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης 23-25 Απριλίου 1999, 600-610. 16. «Εισαγωγή στην έννοια της πολυτροπικότητας», Γλωσσικός Υπολογιστής, 1(1), Δεκέμβριος 1999, 115-118. http://www.komvos.edu.gr/periodiko/periodiko1st/default.htm 17. «Παιδαγωγικές αρχές του προγράμματος», στο Ομάδα Έρευνας για τη Διδασκαλία της Λογοτεχνίας (2000). Διαβάζοντας λογοτεχνία στο σχολείο: μια νέα πρόταση διδασκαλίας/βενετία Αποστολίδου, Βικτωρία Καπλάνη και Ελένη Χοντολίδου (επιμ). Αθήνα: τυπωθήτω-γιώργος Δαρδανός, 37-65. 18. «Ο σχολικός Σεφέρης: σκόπιμες παρουσίες και απουσίες», στο ΥΕΠΘ/Παιδαγωγικό Ινστιτούτο (2001). Ο Γιώργος Σεφέρης στην εκπαίδευση: επιστημονική ημερίδα, Αθήνα, 14 Οκτωβρίου 2000, 98-112. 5

19. «Η θεωρία του Basil Bernstein και ο σχολικός χώρος: παράδειγμα εφαρμογής από μία έρευνα», στο Τσουκαλά, Κυριακή επιμ. (2000). Αρχιτεκτονική, παιδί και αγωγή. Θεσσαλονίκη: Παρατηρητής, 205-212. 20. «Αναγνωστικές ιστορίες φοιτητών και φοιτητριών: πορεία προς τoν κριτικό γραμματισμό», Μελέτες για την ελληνική γλώσσα, Πρακτικά της 23 ης Συνάντησης του Τομέα Γλωσσολογίας Α.Π.Θ. 17-19 Μαΐου 2002, Α τόμος. Θεσσαλονίκη: 2003, 145-156 (βλ. και 3.1.2/39). 21. «Σχεδιάζοντας ένα νέο πρόγραμμα για τη διδασκαλία της λογοτεχνίας: σύνδεση Τριτοβάθμιας, Δευτεροβάθμιας και Πρωτοβάθμιας Εκπαίδευσης», στο Μπαγάκης, Γιώργος (2002). Ο εκπαιδευτικός ως ερευνητής: Αθήνα: Μεταίχμιο, 195-201. 22. «Αρχή πείσματος : φωτογραφικά στιγμιότυπα από τη ζωή ενός δασκάλου στο πρώτο μισό του 20ου αιώνα», στο Πασχαλίδης, Γρηγόρης & Ελένη Χοντολίδου επιμ. (2001). Σημειωτική και πολιτισμός, τομ. ΙΙ: ιδεολογία, επιστήμη, τέχνη, αρχιτεκτονική. Θεσσαλονίκη: Παρατηρητής, 156-172. 23. (από κοινού με τον Ισίδωρο Ζουργό) «Διδάσκοντας τον ξένο μέσα από τη λογοτεχνία στο Δημοτικό Σχολείο», στο Τρέσσου, Ευαγγελία & Σούλα Μητακίδου επιμ. (2002). Η διδασκαλία της γλώσσας και των μαθηματικών: εκπαίδευση γλωσσικών μειονοτήτων. Θεσσαλονίκη: Παρατηρητής, 46-57. 24. «Διδασκαλία της γλώσσας και λογοτεχνία», Πολίτης, τ. 105, Νοέμβριος 2002, 4-45. 25. Αποστολίδου Βενετία, Γρηγόρης Πασχαλίδης, Ελένη Χοντολίδου (2003). «Η λογοτεχνία ως πολιτισμική και διαπολιτισμική αγωγή», στο Πρακτικά Συνεδρίου Ομοιότητες και διαφορές: αναζητώντας νέους δρόμους στης εκπαίδευση (Κομοτηνή, 29-30/11/2002). Αθήνα: ΥΠΕΠΘ ΕΠΕΑΕΚ ΙΙ, 133-139. 26. Ταυτότητες και λογοτεχνία στο σχολείο (2003). Στη σειρά Κλειδιά και Αντικλείδια, ΥΠΕΠΘ, Πανεπιστήμιο Αθηνών, Εκπαίδευση Μουσουλμανοπαίδων (βλ. και www.kleidiakaiantikleidia.net). 27. «Η έννοια του γραμματισμού στα Σχολεία Δεύτερης Ευκαιρίας», στο Βεκρής, Λευτέρης & Ελένη Χοντολίδου (2003). Προδιαγραφές Σπουδών για τα Σχολεία Δεύτερης Ευκαιρίας. Αθήνα: Γενική Γραμματεία Εκπαίδευσης Ενηλίκων-Ινστιτούτο Διαρκούς Εκπαίδευσης Ενηλίκων, 35-40. 28. (από κοινού με τον Βασίλη Τσάφο) «Μεθόδευση της διδασκαλίας στα Σχολεία Δεύτερης Ευκαιρίας», 41-46. 29. «Το πρόγραμμα σπουδών των Σχολείων Δεύτερης Ευκαιρίας», στο Βεκρής, Λευτέρης & Ελένη Χοντολίδου (2003). Προδιαγραφές Σπουδών για τα Σχολεία Δεύτερης Ευκαιρίας. Αθήνα: Γενική Γραμματεία Εκπαίδευσης Ενηλίκων-Ινστιτούτο Διαρκούς Εκπαίδευσης Ενηλίκων, 75-80. 30. (σε συνεργασία με το Σωφρόνη Χατζησαββίδη) «Η λογοτεχνία στα Σχολεία Δεύτερης Ευκαιρίας», στο Βεκρής, Λευτέρης & Ελένη Χοντολίδου (2003), 301-304. 31. «Η ομάδα ανάγνωσης ως μοντέλο προώθησης της ανάγνωσης», στο Βεκρής, Λευτέρης & Ελένη Χοντολίδου (2003), 305-306. 6

32. Η επανατροφοδότηση των μαθητών στα γραπτά τους κείμενα (2004). Στη σειρά Κλειδιά και Αντικλείδια, ΥΠΕΠΘ, Πανεπιστήμιο Αθηνών, Εκπαίδευση Μουσουλμανοπαίδων (βλ. και www.kleidiakaiantikleidia.net). 33. «Επιλέγοντας κείμενα για τους δικούς μας άλλους : προς μια διαπολιτισμική σύλληψη της λογοτεχνίας» (2004), στο Δαμανάκης Μιχάλης & Γιάννης Μητροφάνης επιμ. Λογοτεχνία της διασποράς και διαπολιτισμικότητα: Πρακτικά Ημερίδας, Ρέθυμνο, 24-25 Οκτωβρίου 2003. Ρέθυμνο: Ε.ΔΙΑ.Μ.ΜΕ., 114-120. 34. «Τα προσκλητήρια γάμου ως κειμενικό είδος», Mελέτες για την ελληνική γλώσσα Πρακτικά της 24ης ετήσιας του Τομέα Γλωσσολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης 9-11 Μαΐου 2003. Θεσσαλονίκη, 2004, 786-797. 35. Re-Inventing national identity through cultural activities: the example of the project Greece in Britain, στο Τσουκαλά, Κυριακή/Ελένη Χοντολίδου/Αναστασία Χριστοδούλου & Γιώργος Μιχαηλίδης επιμ. (2004). Σημειωτικά Συστήματα και Επικοινωνία: πράξη, διάδραση, περίσταση και αλλαγή. Θεσσαλονίκη: Ελληνική Σημειωτική Εταιρεία-Παρατηρητής, 133-150. 36. Examining National Identity through School Discourse Eleni Hodolidou, Alkisti Chronaki, Fenia Frangoulidou, Maria Kelepouri, Efi Kipouropoulou http://elenihondilidou.cgpublisher.com/product/pub.26/prod.14 37. «Αλλαγές στις εκδοτικές πρακτικές παιδικών βιβλίων: το παράδειγμα του βιβλίου Ο γύρος του κόσμου σε 80 ημέρες του Ιουλίου Βερν», στο Σέμογλου- Κωνσταντινίδου Ουρανία επιμ. (2005). Εικόνα και παιδί. Θεσσαλονίκη: cannot design publications, 89-97. 38. The Multiliteracies Challenge in the Field of Adult Education: the case of the Greek Second Chance Schools This paper is published at http://humanitiesjournal.publisher-site.com a series imprint of the UniveristyPress.com, International Journal of the Humanities, Volume 1, 2003 http://ijh.cgpublisher.com/product/pub.26/prod.220 http://elenihondilidou.cgpublisher.com/ 39. «Αναγνωστικές ιστορίες νέων», Ελευθεροτυπία, 24/2/06, αφιέρωμα: «Η διδασκαλία της λογοτεχνίας στο σχολείο και ο εκπαιδευτικός ρόλος των εξωσχολικών θεσμών». Πρόκειται για συντομευμένη εκδοχή του κειμένου 3.1.2/20 για τις ανάγκες του αφιερώματος της εφημερίδας. 40. (από κοινού με την Βενετία Αποστολίδου) (2007) «Το μάθημα της λογοτεχνίας σε διαπολιτισμικό περιβάλλον: το παράδειγμα των σχολείων της Θράκης», στο Θάλεια Δραγώνα & Άννα Φραγκουδάκη επιμ. Πρόσθεση όχι αφαίρεση, πολλαπλασιασμός, όχι διαίρεση: η μεταρρυθμιστική παρέμβαση στην εκπαίδευση της μειονότητας της Θράκης. Αθήνα: Μεταίχμιο, 263-275. 7

2 Επιμέλειες συλλογικών τόμων 1. Σταύρος Καμαρούδης & Ελένη Χοντολίδου επιμ. (1996). Σημειωτική + Εκπαίδευση. Θεσσαλονίκη: Παρατηρητής. 2. Αποστολίδου Βενετία & Ελένη Χοντολίδου επιμ. (1999). Λογοτεχνία και εκπαίδευση. Αθήνα: τυπωθήτω-γιώργος Δαρδανός (σσ. 392). 3. Ομάδα Έρευνας για τη Διδασκαλία της Λογοτεχνίας (2000). Διαβάζοντας λογοτεχνία στο σχολείο: μια νέα πρόταση διδασκαλίας/βενετία Αποστολίδου, Βικτωρία Καπλάνη και Ελένη Χοντολίδου επιμ. Αθήνα: τυπωθήτω-γιώργος Δαρδανός (σσ. 346). 4. Χατζηπαναγιώτου, Παρασκευή & Ελένη Χοντολίδου επιμ. (2001). Η αξιολόγηση του Ηλεκτρονικού Κόμβου του Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας. Θεσσαλονίκη: Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας (σσ. 109). 5. Γρηγόρης Πασχαλίδης & Ελένη Χοντολίδου επιμ. (2001). Σημειωτική και πολιτισμός: τομ Ι: κουλτούρα, λογοτεχνία, επικοινωνία, τομ ΙΙ: ιδεολογία, επιστήμη, τέχνη, αρχιτεκτονική. Θεσσαλονίκη: Παρατηρητής, τόμ. I και II, σσ. 411 και 313 αντίστοιχα). 6. Βεκρής, Λευτέρης & Ελένη Χοντολίδου (2003). Προδιαγραφές Σπουδών για τα Σχολεία Δεύτερης Ευκαιρίας. Αθήνα: Γενική Γραμματεία Εκπαίδευσης Ενηλίκων-Ινστιτούτο Διαρκούς Εκπαίδευσης Ενηλίκων (σσ. 310). 7. Βεκρής, Λευτέρης & Ελένη Χοντολίδου (2004). 1 ο Πανελλήνιο Συνέδριο Σχολείων Δεύτερης Ευκαιρίας, Πάντειο Πανεπιστήμιο, Αθήνα: 28-29 Ιουνίου 2003. Δύο χρόνια πειραματικής λειτουργίας: διδακτικές καινοτομίες και αναστοχασμός των πρακτικών μας. Αθήνα: ΥΠΕΠΘ, ΓΓΕΕ, ΙΔΕΚΕ (σσ. 449). 8. Τσουκαλά, Κυριακή/Ελένη Χοντολίδου/Αναστασία Χριστοδούλου & Γιώργος Μιχαηλίδης επιμ. (2004). Σημειωτικά Συστήματα και Επικοινωνία: πράξη, διάδραση, περίσταση και αλλαγή. Θεσσαλονίκη: Ελληνική Σημειωτική Εταιρεία-Παρατηρητής (σσ. 662). 3 Παραγωγή εκπαιδευτικού υλικού 1. «6η διδακτική δοκιμή», Γλώσσα, 1988(17), 72-74. 2. «Η διαφήμιση» και «Το παραμύθι», στο Χαραλαμπόπουλος, Αγαθοκλής & Σωφρόνης Χατζησαββίδης (1997). Η διδασκαλία της λειτουργικής χρήσης της γλώσσας: θεωρία και πρακτική εφαρμογή. Θεσσαλονίκη: Κώδικας, 225-226, 227-235. 3. Ομάδα Έρευνας για τη Διδασκαλία της Λογοτεχνίας (2000). Διαβάζοντας λογοτεχνία στο σχολείο: μια νέα πρόταση διδασκαλίας/βενετία Αποστολίδου, Βικτωρία Καπλάνη και Ελένη Χοντολίδου (επιμ). Αθήνα: τυπωθήτω-γιώργος Δαρδανός. 3.1 «Περιβάλλον: φυσικό και ανθρωπογενές, πολιτισμικό και κοινωνικό», 89-97, 3.2 «Ξένος, ο άλλος μου εαυτός», 111-122, 3.3 «Η ποίηση στο Δημοτικό Σχολείο: το καφέ βαλιτσάκι με τα ποιήματα», 147-157, 3.4 «Μαγικά και έντεχνα παραμύθια», 175-184, 3.5 «Σχολείο και σχολική ζωή», 201-207, 8

3.6 «Περιβάλλον γη: το σπίτι μας», 209-214, 3.7 «Ο ξένος: εικόνες για τον άλλο», 259-273. 4. Στο πλαίσιο των εκπαιδευτικών προγραμμάτων του ΕΚΕΒΙ και με στόχους: Τη στήριξη και ανάπτυξη σχολικών βιβλιοθηκών με εκπαιδευτικά προγράμματα σε μορφή ψηφιακής βιβλιοθήκης (θεματικά ντοσιέ) Την υποστήριξη του εκπαιδευτικού και βιβλιοθηκαρίου με συνεχιζόμενη κατάρτιση, μέσα, τεχνικές, υλικό Την προώθηση της ανάγνωσης στη Λογοτεχνία, τις Φυσικές επιστήμες και την Ιστορία Κατασκευάστηκαν ψηφιακοί φάκελοι που απευθύνονται στους εκπαιδευτικούς χωρίς να αποκλείονται οι μαθητές. Το υλικό χειρίζεται ο βιβλιοθηκονόμος προκειμένου να απαλλαγεί ο καθηγητής από τον κόπο της προετοιμασίας και της βιβλιογραφίας. Σχεδίασα με τον Γιώργο Μεταξιώτη (δημιουργικό) την ψηφιακή διδασκαλία της ενότητας της λογοτεχνίας: «εικόνες του ξένου στη λογοτεχνία» http://www.ekebi.gr/fakeloi/index.htm. 5. Δημιουργία Διαβαλκανικού Ανθολογίου λογοτεχνικών κειμένων για τον «άλλο» (Τουρκία, Αλβανία, Κροατία, ΦΥΡΟΜ, Σερβία, Κροατία, Βουλγαρία, Μολδαβία, Ρουμανία, Ελλάδα) σε συνεργασία με την Βενετία Αποστολίδου (σσ. 431) (2002) (τεκμήριο 2). 6. Στο πλαίσιο του προγράμματος «Εκπαίδευση Μουσουλμανοπαίδων 2002-2004», σχεδιάσασμε ενναλλακτικό υλικό για τους μαθητές και τους εκπαιδευτικούς των δύο πρώτων τάξεων του Γυμνασίου. 4 Άρθρα σε εφημερίδες και περιοδικά 1. «Για την Παιδαγωγική κατάρτιση των φοιτητών της Φιλοσοφικής», Πάροδος: περιοδικό των φοιτητών της Φιλοσοφικής, τ. 4, Θεσσαλονίκη: 1984, 10-11. 2. «Για την εκπαίδευση των εκπαιδευτικών», Σύγχρονη Εκπαίδευση, 30, 1986, 103-104. 3. «Μια πρόταση για την οργάνωση της επιμόρφωσης των εκπαιδευτικών στις Σχολές Επιμόρφωσης Λειτουργών Μέσης Εκπαίδευσης Σ.Ε.Λ.Μ.Ε.)», συνδημοσίευση με τους: Αλέκο Μπάρμπα και Βασίλη Χατζηβασιλείου, Σύγχρονη Εκπαίδευση, 36, 1987, 7-9. 4. «Ανθρωπολογική-Εθνογραφική προσέγγιση», λήμμα στην Παιδαγωγική Ψυχολογική εγκυκλοπαίδεια/λεξικό, τομ. 1ος, Αθήνα: Ελληνικά Γράμματα, 1989, 498-500. 5. Μετάφραση του άρθρου του Bary MacDonald Evaluation and the control of Education στο Tawney David, ed., Curriculum Evaluation Today: trends and implications. London: MacMillan, 1976. Δημοσιεύτηκε με τον τίτλο «Η αξιολόγηση και ο έλεγχος της εκπαίδευσης», Παιδαγωγική Επιθεώρηση, 11, 1989, 127-145. 6. «Φωτογραφίζοντας στο σχολείο», Γυάλινο Μάτι, 1995, 13, 14-15. 7. «Λογοτεχνία και γλώσσα: λογοτεχνικά κείμενα στο εγχειρίδιο Η γλώσσα μου», Καθημερινή, 7 Φεβρουαρίου 1999. 9

8. «Οι εξετάσεις του ΑΣΕΠ και μερικές αλήθειες σχετικά με αυτές», Αυγή, 9 Ιουλίου 2000. 9. «Περί κρατικών βραβείων λογοτεχνίας», Πολίτης, 94, Nοέμβριος 2001, 5-6. 10. «Μεταξύ Ιστορίας και ιστορίας: μικρό μη-φιλολογικό σημείωμα Άγγελος Ελεφάντης. Minima memorialia: Η ιστορία του παπού μου. Αθήνα: Πόλις 2001», Εντευκτήριο, 59, 2002, 101-104. 11. «Το διπλό βιβλίο της Σταματίας Μπαρμπάτση και της Τασούλας Βερβενιώτη: γυναικείες ταυτότητες. η οδυνηρή επιστημονική και πολιτική μας ε- νηλικίωση», Αυγή, 11/2/2004. 12. «Πολυφωνικότητα (;) του Δυτικού κόσμου και γυναικεία αυτοδιάθεση», Αυγή, 5/5/2004. 13. «Mε αφορμή τα μοντέλα και τις στάρλετ που διαβάζουν ποίηση: έπαινος Κικής Δημουλά», Αυγή, 30/10/2005. 14. Στήλη σύντομης παρουσίασης βιβλίων στο περιοδικό Εντευκτήριο, τεύχη 71 και 72, με τίτλο: «Η Ελένη Χοντολίδου προτείνει». 15. «Οικογένειες: αυτές οι δύσκολες σχέσεις», (βιβλιοπαρουσίαση του μυθιστορήματος της Σοφίας Νικολαΐδου, Ο μωβ μαέστρος, Εντευκτήριο, 73, Ιούνιος 2006, 153-155. 16. «Μικρό Ημερολόγιο για μεγάλα θέματα», Εντευκτήριο, 74, 2006, 142-143. 5 Αξιολογήσεις 1. Aristotle University of Thessaloniki (1992). Action Project for Environmental Education Programme for Introducing young children of remote towns to the methods of electronic mass media (B4 3062/91/10294) (Report for the EEC). Thessaloniki. 2. Ξωχέλλης, Π.Δ., Κελπανίδης, Μ., Τερζής, Ν., Καψάλης, Α., Χοντολίδου, Ε., Δαρά, Β. «Αξιολόγηση του προγράμματος γλωσσικής διδασκαλίας στο Γυμνάσιο: ερευνητικά δεδομένα», Φιλόλογος, 67, 1992, 5-29. 3. Χαρίτου-Φατούρου, Μίκα/Μπάκα, Αφροδίτη & Ελένη Χοντολίδου (1997). «Μια πρώτη αξιολόγηση του προγράμματος ΜΕΛΙΝΑ», στο Μέρες έκφρασης-μέρες δημιουργίας ΜΕΛΙΝΑ: εκπαίδευση, πολιτισμός, περιφερειακή ανάπτυξη. Θεσσαλονίκη: Οι Φίλοι του Ιδρύματος Μελίνα Μερκούρη, 71-78. 4. Παιδαγωγική και φιλολογική επιμέλεια, αξιολόγηση του εκπαιδευτικού προγράμματος για τον υγρότοπο του Αξιού και του Έβρου. Εκπαιδευτικό πρόγραμμα για μαθητές του Δημοτικού και των πρώτων τάξεων του Γυμνασίου του Διεθνούς Ταμείου για τη Φύση (WWF-Ελλάς, Πρόγραμμα Ταχείας Παρέμβασης). 5. (από κοινού με τη Μαρία Ανδρόνικου) Αξιολόγηση των ερωτηματολογίων των μαθητών του Δημοτικού (κείμενο και ζωγραφιά) του προγράμματος ΑΡΚΤΟΣ. 6. Εξωτερική αξιολόγηση του Επιχειρησιακού Προγράμματος Εκπαίδευσης και Αρχικής Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΕΠΕΑΕΚ) Ενδοσχολική Επιμόρφωση των Εκπαιδευτικών: υποστήριξη συμμετοχής και ανάδειξης σχολικών μονάδων ή δικτύων σχολείων ως φορέων επιμόρφωσης με σχεδιασμό, 10

οργάνωση, εφαρμογή και αξιολόγηση ταχύρρυθμων προαιρετικών επιμορφωτικών προγραμμάτων. 7. «Εισαγωγή», στο Χατζηπαναγιώτου, Παρασκευή & Ελένη Χοντολίδου ε- πιμ. (2001). Η αξιολόγηση του Ηλεκτρονικού Κόμβου του Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας. Θεσσαλονίκη: Κέντρο Ελληνικής Γλώσσας, 11-18 Στον τόμο έχω γράψει ακόμη τα κείμενα: «Ενδογλωσσική μετάφραση: μεταφράζοντας από τα ελληνικά στα ελληνικά», 60-62. «Διαγλωσσική μετάφραση: νεότερη Ευρωπαϊκή λογοτεχνία», 63-65. Πραγματοποιήθηκαν συνεντεύξεις με τους σχεδιαστές των ιστοσελίδων καθώς με τα τον αναπληρωτή επιστημονικό υπεύθυνο και συστηματική μελέτη των ιστοσελίδων. 8. Αξιολόγηση της Πύλης για την Ελληνική Γλώσσα και τη γλωσσική εκπαίδευση του Κέντρου Ελληνικής Γλώσσας (2006). Η Πύλη για την ελληνική γλώσσα παραδόθηκε πειραματικά για δοκιμή σε χρήστες τον Οκτώβριο του 2006. Το έργο αξιολογήθηκε εσωτερικά και διαμορφωτικά με σκοπό τη συνεχή παρακολούθηση της πορείας του και την ανατροφοδότηση των υπευθύνων με τα δεδομένα εκείνα, που θα επιτρέψουν τη βελτίωση και επιτυχή ολοκλήρωσή του. Η διαμορφωτική αξιολόγηση εστίασε σε τέσσερις, κυρίως, τομείς: την τεχνική αρτιότητα (λειτουργία χωρίς τεχνικά προβλήματα), τη λειτουργικότητα (φιλικότητα, ευελιξία κ.λπ.), την επιστημονική επάρκεια και την πληρότητα του έργου τόσο στο σύνολό του αλλά και στα επιμέρους πακέτα εργασίας. Ζητήθηκε από 101 φιλολόγους με διαφορετικές σπουδές, εμπειρία και επαγγελματική ενασχόληση με τη γλώσσα, ω- στόσο, με αρκετή εμπειρία στη χρήση των ΤΠΕ να αξιολογήσουν το έργο στο σύνολό του, αλλά και στους επιμέρους τομείς που προαναφέρθηκαν. 11