ΚΕΝΤΡΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ ΒΑΛΚΑΝΙΩΝ ΜΑΙΟΣ - ΙΟΥΝΙΟΣ 2008 w w w. c i p t. g r
ΚΕΝΤΡΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ ΒΑΛΚΑΝΙΩΝ ΜΑΪΟΣ-ΙΟΥΝΙΟΣ 2008 Συντακτική Οµάδα: ΑΝΔΡΙΩΤΗΣ Μάριος ΖΗΜΠΕΡΗΣ Δηµήτρης ΚΟΚΑΡΙΔΑΣ Αθανάσιος ΚΑΜΠΙΣΟΠΟΥΛΟΣ Πολυχρόνης ΑΣΗΚΟΠΟΥΛΟΣ Μιχάλης ΤΣΑΚΑΛΙΔΟΥ Ηλέκτρα ΚΟΣΜΙΔΟΥ Γεωργία - Χριστίνα ΣΩΤΗΡΙΟΥ Όλγα ΑΓΓΕΛΟΠΟΥΛΟΥ Εριφύλη ΠΑΓΚΑΛΟΥ Εβελίνα Συντονιστής: ΛΙΤΣΑΣ Ν. Σπυρίδων, Ph.D Λέκτορας Διεθνούς Πολιτικής του Πανεπιστηµίου Μακεδονίας 2
ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ ΒΑΛΚΑΝΙΩΝ ΜΑΙΟΣ-ΙΟΥΝΙΟΣ 2008 ΕΙΣΑΓΩΓΗ Οι εξελίξεις στη Νοτιοανατολική Ευρώπη συνεχίζουν να την καθιστούν ένα πεδίο ιδιαίτερου ενδιαφέροντος, καθώς οι διακρατικές σχέσεις και η κατάσταση στο εσωτερικό των κρατών φαίνεται να είναι ακόµα υπό διαµόρφωση. Οι βουλευτικές εκλογές στην π.γ.δ.μ., η νίκη του φιλοευρωπαϊστή Τάντιτς στον δεύτερο γύρο των εκλογών στη Σερβία, οι διαβουλεύσεις για τη δηµιουργία νέας Συνταγµατικής Συνθήκης στο Κοσσυφοπέδιο είναι µερικά από τα γεγονότα που αξίζει να ληφθούν υπόψη για να γίνει αντιληπτή η ρευστότητα της πολιτικής κατάστασης στην περιοχή. Η Ευρωπαϊκή Ένωση και η Ρωσία ανάγονται σε σηµαντικούς πόλους επιρροής των στα βαλκανικά κράτη, ειδικότερα σε ζητήµατα που αφορούν την ενέργεια και τη σταθερότητα στη περιοχή. Η µελλοντική προοπτική ένταξη του συνόλου των κρατών της Νοτιοανατολικής Ευρώπης στην Ε.Ε καθιστά αναγκαίες τις µεταρρυθµίσεις στο εσωτερικό των χωρών. Αυτό έχει ως αποτέλεσµα να δροµολογούνται αλλαγές στο εσωτερικό και παράλληλα στην εξωτερική πολιτική των κρατών το επόµενο διάστηµα, µε σηµαντικά ζητήµατα ωστόσο να µένουν χωρίς λύση προς το παρόν, όπως για παράδειγµα εκείνο της ονοµασίας της π.γ.δ.μ. 3
ΚΕΝΤΡΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΠΡΩΗΝ ΓΙΟΥΓΚΟΣΛΑΒΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΤΗΣ ΜΑΚΕΔΟΝΙΑΣ (FYROM) Πορεία π.γ.δ.μ µετά τις βουλευτικές εκλογές της 1 ης Ιουνίου Την Κυριακή 1 η Ιουνίου διεξήχθησαν οι πρόωρες βουλευτικές εκλογές στην π.γ.δ.μ. µετά από την διάσπαση του κυβερνητικού συνασπισµού, συνέπεια του ελληνικού βέτο στη τελευταία σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ στο Βουκουρέστι. Από την εποχή της ανεξαρτησίας, το 1991, ήταν η πρώτη φορά που διεξήχθησαν πρόωρες εκλογές στο βαλκανικό κράτος. Οι δύο κύριοι συνασπισµοί κοµµάτων που διεκδίκησαν την εξουσία ήταν οι εξής: το VMRO-DPMNE του πρωθυπουργού Γκρούεφσκι σχηµάτισε συνασπισµό µε µικρότερα κόµµατα,, συµπεριλαµβανοµένων του Δηµοκρατικού Συνασπισµού, του Σοσιαλιστικού Κόµµατος, του Κόµµατος για τη Δηµοκρατική Ανανέωση και του Κόµµατος της Δικαιοσύνης. Το SDSM της Ράντµιλα Σεκερίνσκα συγκρότησε οκτακοµµατικό συνασπισµό µε το όνοµα "Ήλιος Συνασπισµός για την Ευρώπη". Οι εκλογές στιγµατίστηκαν από βίαια επεισόδια κυρίως µεταξύ οπαδών αλβανικών κοµµάτων, όπως το DUI και το DPA. Ένα άτοµο σκοτώθηκε ενώ αναφέρθηκαν και παρατυπίες στα εκλογικά τµήµατα. Στις περιοχές µε κύριο πληθυσµό Αλβανούς υπηκόους, αποφασίστηκε να διεξαχθούν επαναληπτικές εκλογές εντός 15 ηµερών. Στις επαναληπτικές εκλογές της 15 ης Ιουνίου η Αλβανική Ένωση για Ενσωµάτωση (DUI) συγκέντρωσε το 12,77% των ψήφων, λαµβάνοντας 18 έδρες στο νέο κοινοβούλιο σε αντίθεση µε το βασικό αντίπαλό της, το Δηµοκρατικό Κόµµα των Αλβανών (DPA), το οποίο συγκέντρωσε το 8,47% των ψήφων, λαµβάνοντας 13 έδρες. Ο συνασπισµός, «Για µια Καλύτερη Μακεδονία (πγδμ)», του οποίου ηγείται το κυβερνών κόµµα VMRO-DPMNE του Πρωθυπουργού Νικόλα Γκρουέφσκι, επιβεβαίωσε τη νίκη του λαµβάνοντας το 48,8% των ψήφων. Στη δεύτερη θέση ο συνασπισµός «Ήλιος- Συνασπισµός για την Ευρώπη», µε ποσοστό 23,65%. Η αρχηγός της «Σοσιαλδηµοκρατικής Ένωσης της Μακεδονίας» (SDSM) Ράντµιλα Σεκερίνσκα παραιτήθηκε µετά από την ήττα των εκλογών δηλώνοντας ότι αναλαµβάνει πλήρως την ευθύνη για αυτή τη βαριά ήττα. Σύµφωνα µε το σύνταγµα της χώρας, ο σχηµατισµός κυβέρνησης πρέπει να πραγµατοποιηθεί µέχρι την 6 η Αυγούστου, πράγµα που ενδέχεται να προκαλέσει αστάθεια αν δεν έχει επιτευχθεί κάτι τέτοιο µέχρι τη συγκεκριµένη ηµεροµηνία. Ο κ. Γκρουέφσκι έχει να αντιµετωπίσει το αίτηµα του ενός από τα δύο αλβανικά κόµµατα για ίσα δικαιώµατα των αλβανοφώνων, έναντι της σλαβικής πλειοψηφίας. Ένα θέµα το οποίο σε συνδυασµό µε την ανεξαρτητοποίηση του Κοσσυφοπεδίου και την επικείµενη αναγνώριση του από την π.γ.δ.μ., µπορεί να οδηγήσει τον πρωθυπουργό σε µια πιο ήπια αντιµετώπιση των αλβανικών κοµµάτων και των υποστηρικτών τους. 4
ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ ΒΑΛΚΑΝΙΩΝ ΜΑΙΟΣ-ΙΟΥΝΙΟΣ 2008 Παράλληλα, το θέµα της ονοµασίας αν και προβλεπόταν να µείνει στάσιµο λόγω της άκαµπτης στάσης του Γκρούεφσκι, ο οποίος ενισχύθηκε από την επανεκλογή του, φαίνεται να επανέρχεται στο προσκήνιο µετά τη συνάντηση των εκπροσώπων των δύο κρατών, Ελλάδας και π.γ.δ.μ., στη Νέα Υόρκη στις 12 Ιουνίου. Πολλοί είναι αυτοί που πιστεύουν ότι µε αυτό το εκλογικό αποτέλεσµα, ο κ. Γκρούεφσκι θα συνεχίσει µε την ίδια, αν όχι µεγαλύτερη αδιαλλαξία, τις συνοµιλίες µε την Ελλάδα για το θέµα της ονοµασίας. Τίθεται έτσι το ερώτηµα αν ο ίδιος ο πρωθυπουργός θα ερµηνεύσει κατ αυτόν τον τρόπο το µήνυµα των εκλογών ή αν θα αποφασίσει να αλλάξει συµπεριφορά και να υιοθετήσει µια πιο υποχωρητική στάση. Σε περίπτωση όµως που επιµείνει σε µια αδιάλλακτη πορεία, υπάρχει η πεποίθηση ότι θα συναντήσει πιο έντονες αντιδράσεις από τις υπόλοιπες χώρες που µέχρι τώρα δεν είχαν εκφραστεί αρνητικά απέναντι στην π.γ.δ.μ. ΚΟΣΣΥΦΟΠΕΔΙΟ 15 η Ιουνίου: σηµατοδότηση ενίσχυσης της κυριαρχίας ή ανακατανοµή πόλων των διεθνών οργανισµών; Αναφορικά µε την επιδίωξη του Κοσσυφοπεδίου να επιβεβαιώσει την διεθνή του ύπαρξης, ως ανεξάρτητο και κυρίαρχο κράτος, πέρυχε την αναγνώριση από τις εξής χώρες: Ναούρου, Μπουρκίνα Φάσο, Σαν Μαρίνο, Λιβερία και τέλος η Λιθουανία και η Τσεχία (κράτη-µέλη της Ε.Ε). Οι διαδικασίες αναγνώρισης έχουν επίσης δροµολογηθεί όσον αφορά τη Μαλαισία και τη Σιέρα Λεόνε. Αναµένεται µέσα στους επόµενους µήνες να αναγνωριστεί από το Μαυροβούνιο και την π.γ.δ.μ. Στον τοµέα της οικονοµικής διπλωµατίας το Κοσσυφοπέδιο προσεγγίζει, µέσω διάφορων συµφωνιών, την Αλβανία (ενέργεια, εµπόριο, υποδοµές) και την Τουρκία (µεταφορές). Γεγονός που σηµατοδοτεί περαιτέρω εξελίξεις αποτελεί η ισχύ του νέου Συντάγµατος την 15η Ιουνίου. Το εν λόγω Σύνταγµα µεταφέρει εξουσίες από τους Διεθνείς Οργανισµούς στους Κοσσοβάρους και τοποθετεί τις βάσεις για την απρόσκοπτη άσκηση εσωτερικής και εξωτερικής πολιτικής από πλευράς Κοσσυφοπεδίου. Συγκεκριµένα, δεν προβλέπει καµία αρµοδιότητα πλέον για τη δράση του Ο.Η.Ε στην περιοχή µέσω της ειρηνευτικής του αποστολής (UNMIK). Το ζήτηµα αυτό, βρίσκει αντίθετη τη Ρωσία, σταθερή σύµµαχο της Σερβίας στην περιοχή, που δεν επιθυµεί τη µεταβίβαση εξουσιών από τον Ο.Η.Ε στην τοπική Κυβέρνηση αλλά και στην Ευρωπαϊκή Ένωση, ειδικότερα στην ΕULEX. Η Ρωσική Οµοσπονδία χαρακτηρίζει «παράνοµες» τις ανωτέρω µεταθέσεις εξουσιών, όσο και αυτή της εγκαθίδρυση της αστυνοµικής και δικαστικής αποστολής της Ευρωπαϊκής Ένωσης, 5
ΚΕΝΤΡΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ (ΕULEX), καθώς αυτές δεν βασίζονται στο Ψήφισµα 1244 του Συµβουλίου Ασφαλείας του Ο.Η.Ε, στο οποίο κατέχει το δικαίωµα της αρνησικυρίας (veto). Το νέο Σύνταγµα που τίθεται σε ισχύ εδραιώνει σε µεγάλο βαθµό την θέση των Κοσσοβάρων Αλβανών στην περιοχή. Ταυτόχρονα, ωθεί σε άµεσες αντιδράσεις τους Σέρβους του Κοσσυφοπεδίου, οι οποίοι, µε την καθοδήγηση της Σερβίας (που τείνει πλέον στην de facto διχοτόµηση), επιδιώκουν να ενισχύσουν την κυριαρχία τους στο βόρειο τµήµα. Η ροή των ανωτέρω γεγονότων επιταχύνεται, τόσο από την σταδιακή αποχώρηση της UNMIK, όσο και από την καθυστέρηση εγκατάστασης της EULEX. Συµπερασµατικά, διακρίνουµε ότι η πορεία προς την πολιτική σταθεροποίηση της περιοχής και η αναζήτηση ενός τελικού status quo, υποβαθµίζεται από την αδυναµία των Διεθνών Οργανισµών (Ο.Η.Ε, Ε.Ε, ΝΑΤΟ) να διασαφηνίσουν εγκαίρως τους ρόλους και τις ευθύνες τους. Δίχως να παραβλέπουµε την αποτελεσµατική δράση της Κυβέρνησης της Πρίστινα στην εδραίωση του Κοσσυφοπεδίου ως αναγνωρισµένου δρώντα του Διεθνούς Συστήµατος, είναι σκόπιµο να λάβουµε υπ όψιν πως το µέλλον του Κοσσυφοπεδίου είναι άρρηκτα συνδεδεµένο µε τους Σέρβους και την Ευρωπαϊκή προοπτική αµφοτέρων. ΒΟΥΛΓΑΡΙΑ Μετά από προτροπές της Ε.Ε συνεχίζεται η προσπάθεια εξευρωπαϊσµού Η Ευρωπαϊκή Ένωση απειλεί µε αυστηρές κυρώσεις, όπως πρόστιµα ή αναστολή χρηµατοδοτήσεων την Βουλγαρία µετά από την αποκάλυψη σκανδάλων διαφθοράς στο εσωτερικό του κράτους, ιδιαίτερα µετά την παραίτηση του προϊστάµενου των τελωνιακών, Asenov, στις 29 Μαΐου 2008. Δεν έχουν θεσπιστεί ακόµα αλλά κυρίως δεν έχουν τεθεί σε ισχύ τα υπάρχοντα από το Κοινοβούλιο επιπρόσθετα και αυστηρότερα µετρά για την πάταξη της διαφθοράς και του οργανωµένου εγκλήµατος όπως επιβάλει η Ε.Ε. µετά την ένταξη µιας χώρας στην Ευρωπαϊκή Οικογένεια. Παράλληλα, η Βουλγαρία ξεκινάει διαπραγµατεύσεις µε την Ρωσία για ενεργειακά θέµατα και ιδιαίτερα τη µεταφορά φυσικού αερίου από το Αζερµπαϊτζάν µέσω του αγωγού Nabucco. Στόχος είναι, µελλοντικά η χώρα να αποτελεί ένα ισχυρό εταίρο της Ρωσίας όσον αφορά ζητήµατα µεταφοράς ενέργειας στην Δυτική Ευρώπη. Επιπρόσθετα µετά την υπογραφή συµφωνίας µε το Αζερµπαϊτζάν, προσβλέπει στην συνεργασία µεταξύ της βουλγαρικής εταιρίας αερίου Bulgargaz και της δηµόσιας επιχείρησης πετρελαίου του Αζερµπαϊτζάν GNKAR για την παροχή ενός 6
ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ ΒΑΛΚΑΝΙΩΝ ΜΑΙΟΣ-ΙΟΥΝΙΟΣ 2008 δισεκατοµµυρίου κυβικών µέτρων φυσικού αερίου. Τα αποθέµατα θα µεταφέρονται µέσω των ήδη υπαρχόντων αγωγών αλλά και του Nabucco, ο οποίος θα µεταφέρει φυσικό αέριο στην Αυστρία µέσω Βουλγαρίας, Ρουµανίας και Ουγγαρίας. Τα ενεργειακά ζητήµατα θα αποτελέσουν βάση για τις µελλοντικές σχέσεις της χώρας µε τα αλλά κράτη της περιοχής και µε τα οποία η Βουλγαρία θα επεκτείνει την συνεργασία σε ζητήµατα ανανεώσιµων πηγών ενέργειας στο προσεχές µέλλον. Η Βουλγαρία, η οποία στο άµεσο µέλλον σχεδιάζει να επενδύσει και στην πυρηνική ενέργεια, προσπαθεί να αυξήσει τις ξένες επενδύσεις στο εσωτερικό της και παράλληλα να αναχθεί σε σηµαντικό και κυρίως αξιόπιστο ενεργειακό παράγοντα στη Νοτιοανατολική Ευρώπη. ΣΕΡΒΙΑ Συνεχίζεται η ευρωπαϊκή πορεία µε εντολή του εκλογικού σώµατος Αρκετές είναι οι περιπτώσεις στην ιστορία των διεθνών σχέσεων στις οποίες, χώρες ή συνασπισµοί χωρών υποπίπτουν στα ίδια λάθη. Μια τέτοια περίπτωση είναι ο τρόπος που αντιµετώπισαν οι χώρες της Ευρώπης την ηττηµένη του Α Παγκοσµίου πολέµου, Γερµανία και αντίστοιχα τη Σερβία η οποία αποτελούσε τον πυρήνα του οµόσπονδου Γιουγκοσλαβικού κράτους. Στην περίπτωση της Γιουγκοσλαβίας, η διάλυση του οµόσπονδου κράτους οδήγησε στη δηµιουργία µικρότερων κρατιδίων, το ξέσπασµα εµφυλίου πολέµου, την εδαφική συρρίκνωση της Σερβίας και τον περεταίρω διαµελισµό της µε την απόσχιση του Κοσσυφοπεδίου. Η Ε.Ε αυτή τη φορά όµως επιδιώκει την Ευρωπαϊκή πορεία της Σερβίας και δεν επιθυµεί την αποµόνωσή της. Αυτό είχε σαν αποτέλεσµα τη µεταστροφή του εκλογικού σώµατος προς το φιλοδυτικό κόµµα του Τάντιτς (DS) στο δεύτερο γύρο των εκλογών. Στον πρώτο γύρο, ο οποίος διεξήχθη στις 20 Ιανουαρίου, το Σερβικό Ριζοσπαστικό Κόµµα (SRS) µε ηγέτη τον εθνικιστή Νίκολιτς κατέλαβε το 39% των ψήφων, µε δεύτερο το Δηµοκρατικό Κόµµα (DS) του προέδρου Τάντιτς µε 35%. Παρόλα αυτά στο δεύτερο γύρο, στις 11 Μαΐου το αποτέλεσµα άλλαξε άρδην µε τον Τάντιτς, να λαµβάνει το 39% και τον Νίκολιτς δεύτερο µε 78 έδρες.οι λόγοι που οδήγησαν σε αυτή τη µεταστροφή µπορούν να προσδιοριστούν ως εξής: α) Ο ευρωπαϊκός και νατοϊκός προσανατολισµός του Τάντιτς υπόσχονται αύξηση του βιοτικού επιπέδου, καθώς και παροχή εγγυήσεων ασφάλειας, κάτι που επιζητά για καιρό η Σερβική κοινή γνώµη. 7
ΚΕΝΤΡΟ ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ β) Οι Σέρβοι έχουν κατανοήσει ότι µόνο µέσω του διαλόγου και της διπλωµατίας είναι εφικτό να βρεθεί λύση για το Κοσσυφοπέδιο, και όχι µέσω της αδιαλλαξίας και των ακραίων θέσεων του Νίκολιτς. γ) Η άνοδος στην εξουσία ενός δηµοκρατικού-φιλοδυτικού πρωθυπουργού θα προσφέρει έναν αξιόπιστο συνοµιλητή για τις ενταξιακές διαπραγµατεύσεις στις ευρωατλαντικές δοµές. δ) Η Ευρωπαϊκή προοπτική θα απαλλάξει εν µέρη τη Σερβία από αλυτρωτικές διαθέσεις συνεισφέροντας έτσι στην περαιτέρω σταθερότητα της περιοχής, σε µια περίοδο όπου Αλβανία και π.γ.δ.μ εκφράζουν ένα έντονο άκαιροαλυτρωτισµό. ε) Παρά την αυξανόµενη επιρροή της Ρωσίας, το µέλλον της Σερβίας δεν µπορεί να στηριχθεί µόνο σε αυτή τη διµερή συνεργασία. Οι δηλώσεις του Γάλλου Υπουργού εξωτερικών Μπερνάρ Κουσνέρ, «οι Σέρβοι διάλεξαν καθαρά Ευρώπη» και του Ολλανδού Ευρωβουλευτή Wiestmac, «οι εκλογές αποτέλεσαν µια µορφή δηµοψηφίσµατος»,είναι ενδεικτικά του καλού κλίµατος για του Σέρβους στην Ευρώπη. Παρόλα αυτά ο κυβερνητικός συνασπισµός που όπως όλα δείχνουν θα είναι µε το Σοσιαλιστικό Κόµµα Σερβίας (SPS), είναι αυτός που θα καθορίσει την πορεία της χώρας στο µέλλον. Η υπογραφή στις 29 Απριλίου του Συµφώνου Σταθερότητας και Συνεργασίας (Stabilisation and Assosiation Agreement S.A.A)προσφέρει σηµαντικά εµπορικά και οικονοµικά προνόµια στο Βελιγράδι όπως, άνοιγµα της χώρας σε άµεσες ξένες επενδύσεις (π.χ. µεγάλη επένδυση της αυτοκινητοβιοµηχανίας Fiat group), τελωνιακή ένωση και κατάργηση της visa για 17 χώρες της Ε.Ε. Η υπογραφή του Συµφώνου αποτελεί το πρώτο βήµα για την ενταξιακή πορεία της χώρας, ενώ είναι ιδιαίτερα σηµαντικό το momentum (µια εβδοµάδα πριν από τον πρώτο γύρο των εκλογών), καθώς επηρέασε σε µεγάλο βαθµό τη συµπεριφορά του εκλογικού σώµατος. Η Σερβία αναµένεται να συνεχίσει την ευρωπαϊκή της πορεία, έχοντας και την υποστήριξη του εκλογικού σώµατος. Αυτό δε σηµαίνει όµως ότι η Σερβία παραιτείται της προσπάθειας διατήρησης του Κοσσυφοπεδίου ως επαρχία της, µέσω του ΟΗΕ, µε κύριο υποστηρικτή στο Συµβούλιο Ασφαλείας τη Ρωσία. Η Σερβία θα αναζητήσει τη δικαίωση της µέσω των κανόνων του Διεθνούς Δικαίου, γνωρίζοντας ότι αυτό είναι το µοναδικό µέσο που της έχει αποµείνει. 8
ΑΝΑΣΚΟΠΗΣΗ ΒΑΛΚΑΝΙΩΝ ΜΑΙΟΣ-ΙΟΥΝΙΟΣ 2008 ΑΛΒΑΝΙΑ Πορεία προς το ευρωπαϊκό όραµα Δύο µήνες µετά την πρόσκληση στην Αλβανία για ένταξη της στο ΝΑΤΟ συνεχίζονται στο εσωτερικό της χώρας οι διεργασίες, µε σκοπό την πλήρη και όσο το δυνατόν συντοµότερα προετοιµασία, για την επίσηµη ένταξή της στη βορειοατλαντική συµµαχία. Παράλληλα, η εκπρόσωπος της αλβανικής βουλής, J. Topalli, δήλωσε στις Βρυξέλλες ότι η Αλβανία θα θέσει υποψηφιότητα για ένταξη στην Ε.Ε. «πολύ σύντοµα». Ωστόσο, για την εκπλήρωση των στόχων αυτών, κρίνεται απαραίτητη η καταπολέµηση της διαφθοράς και η πλήρης αναµόρφωση του δικαστικού συστήµατος της Αλβανίας, για τα οποία ασκεί πιέσεις και η αντιπολίτευση. Σε γενικές γραµµές, αισιόδοξες είναι οι προβλέψεις για τη µελλοντική πορεία της Αλβανίας, καθώς προβλέπεται η επίσηµη ένταξη της στην Ε.Ε. µέχρι το 2015. Όσον αφορά στην εξωτερική πολιτική, σηµαντική ήταν η σύσφιξη των σχέσεων Αλβανίας-Κοσσυφοπεδίου. Αυτές στηρίζονται στη συνεργασία τους για την κατασκευή οδικού δικτύου που θα ενώνει τις δύο χώρες, καθώς και στις ενεργειακές συµφωνίες που επετεύχθησαν. Επιπλέον, ιδιαίτερη βαρύτητα δόθηκε από την αλβανική κυβέρνηση σε θέµατα ενέργειας, υποδοµών και επενδύσεων µε την ίδρυση νέων υδροηλεκτρικών σταθµών, ενώ υπό συζήτηση µε την ιταλική κυβέρνηση Μπερλουσκόνι, είναι η από κοινού χρηµατοδότηση για κατασκευή πυρηνικού αντιδραστήρα σε αλβανικό έδαφος. O πρωθυπουργός Σαλί Μπερίσα προσκάλεσε ευρωπαϊκές επιχειρήσεις να κατασκευάσουν περίπου 400 υδροηλεκτρικές µονάδες σε ποτάµια της χώρας αναφέροντας ότι η Αλβανία είναι υπέρ της πλήρους απελευθέρωσης του ενεργειακού τοµέα της χώρας. www.cipt.gr 9