ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΜΑΘΗΜΑ ΕΠΙΛΟΓΗΣ ΟΛΩΝ ΤΩΝ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΕΩΝ ΙΑΓΩΝΙΣΜΑ 6 (για καλά διαβασµένους) ΟΜΑ Α Α Να απαντήσετε στις επόµενες ερωτήσεις πολλαπλής επιλογής Α1. Το οικονοµικό πρόβληµα µπορεί να αµβλυνθεί µε: α) Αύξηση των συντελεστών παραγωγής και κυρίως του κεφαλαίου β) Πλήρη απασχόληση των συντελεστών που διαθέτει η οικονοµία γ) Αποδοτικότερη χρησιµοποίηση των συντελεστών παραγωγής δ) Όλα τα παραπάνω Α2. Μια αύξηση του εισοδήµατος του καταναλωτή θα µετακινήσει: α) Την καµπύλη ζήτησης πάντα προς τα δεξιά β) Την καµπύλη ζήτησης πάντα προς τα αριστερά γ) Την καµπύλη ζήτησης προς τα δεξιά αν είναι κανονικό αγαθό και προς τα αριστερά αν είναι κατώτερο δ) Την καµπύλη ζήτησης προς τα δεξιά αν είναι κατώτερο αγαθό και προς τα αριστερά αν είναι κανονικό Α3. Ως σταθερό κόστος κατά την παραγωγή ενός προϊόντος ορίζεται: α) Το κόστος της επιχείρησης που είναι ανεξάρτητο της ποσότητας προϊόντος που σταθερούς συντελεστές παραγωγής β) Το κόστος της επιχείρησης που είναι ανεξάρτητο της ποσότητας προϊόντος που µεταβλητούς συντελεστές παραγωγής γ) Το κόστος της επιχείρησης που εξαρτάται από την ποσότητα προϊόντος που σταθερούς συντελεστές παραγωγής δ) Το κόστος της επιχείρησης που εξαρτάται από την ποσότητα προϊόντος που µεταβλητούς συντελεστές παραγωγής Να χαρακτηρίσετε τις επόµενες προτάσεις ως σωστές ή λανθασµένες Α4. Όταν η καµπύλη παραγωγικών δυνατοτήτων είναι ευθεία τότε αύξηση του αγαθού Χ οδηγεί σε αύξηση του κόστους ευκαιρίας του Α5. Η τιµή ενός αγαθού και η ζήτηση του έχουν αρνητική σχέση, αφού όσο αυξάνεται η τιµή µειώνεται η ζήτηση
Α6. Το σηµείο τοµής του οριακού και του µέσου µεταβλητού κόστους είναι το ελάχιστο σηµείο του οριακού κόστους Α7. Η τιµή ενός αγαθού αποτελεί προσδιοριστικό παράγοντα της προσφοράς του. Α8. Όσο µικρότερη είναι η ανώτατη τιµή που επιβάλλεται στην αγορά ενός αγαθού τόσο µεγαλύτερο καπέλο στην τιµή προκύπτει ΟΜΑ Α Β Να περιγράψετε τη συµπεριφορά του καταναλωτή. Ποια η σηµασία των τιµών και του εισοδήµατος; Ποιος ονοµάζεται ορθολογικός καταναλωτής; Πότε βρίσκεται σε ισορροπία; (25 µονάδες) ΟΜΑ Α Γ ίνεται ο επόµενος πίνακας παραγωγής µιας επιχείρησης για τη βραχυχρόνια περίοδο: L Q AP MP 1 1 2 12 3 3 1 4 36 6 5 4 8 7 2 Η επιχείρηση χρησιµοποιεί ως µοναδικό µεταβλητό παραγωγικό συντελεστή την εργασία. Επιπλέον είναι γνωστό ότι ο εργατικός µισθός ισούται µε 1 χρηµατικές µονάδες και το σταθερό κόστος µε 1 χρηµατικές µονάδες. Γ1. Να συµπληρώσετε τον πίνακα παραγωγής υπολογίζοντας επιπλέον το µέσο µεταβλητό κόστος και το οριακό κόστος σε κάθε επίπεδο παραγωγής Γ2. Να κατασκευάσετε τον πίνακα προσφοράς της επιχείρησης. (3 µονάδες) Γ3. Ποια είναι η ελαστικότητα της προσφοράς όταν η προσφερόµενη ποσότητα αυξάνεται από 4 µονάδες σε 42 µονάδες; (4 µονάδες)
Γ4. Ποιο συνολικό κόστος απαιτείται για την παραγωγή 37 µονάδων προϊόντων; (6 µονάδες) Γ5. Η µείωση της παραγωγής από 41 σε 37 µονάδες ποια µείωση του συνολικού κόστους συνεπάγεται; (7 µονάδες) ΟΜΑ Α ίνονται οι συναρτήσεις ζήτησης Q = 1 4P και προσφοράς Q = 1+ P για ένα αγαθό. Αν επιβληθεί ανώτατη τιµή 12 ευρώ να βρείτε: 1. Το έλλειµµα που θα δηµιουργηθεί d s (6 µονάδες) 2. Το καπέλο στην τιµή λόγω του ελλείµµατος (6 µονάδες) 3. Ποιο τµήµα της δαπάνης των καταναλωτών είναι αποτέλεσµα της µαύρης αγοράς ; 4. Ποια ανώτατη τιµή θα έπρεπε να επιβληθεί ώστε το καπέλο στην τιµή να έφτανε τα 5 ευρώ; (8 µονάδες)
ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ (ΑΟΘ, διαγώνισµα 6 για καλά διαβασµένους) ΟΜΑ Α Α Α1. δ Α2. γ Α3. α Α4. Λ Α5. Λ Α6. Λ Α7. Λ Α8. Σ ΟΜΑ Α Β Σχολικό βιβλίο, κεφάλαιο 2, παράγραφος 2, σελ. 28-29. ΟΜΑ Α Γ Γ1. L Q AP MP VC AVC MC 1 1 1 1 1 1 1 2 22 11 12 2,9,83 3 3 1 8 3 1 1,125 4 36 9 6 4 1,11 1,67 5 4 8 4 5 1,25 2,5 6 42 7 2 6 1,43 5 Οι τύποι υπολογισµού είναι οι εξής: Q Q AP=, MP=, VC= wl (αφού η εργασία είναι ο µοναδικός µεταβλητός L L VC VC παραγωγικός συντελεστής), AVC= και MC=. Συγκεκριµένα: Q Q Q1 Q1 1 AP1 = 1= Q1 = 1, MP1 = = 1 1 1 1 Q2 1 22 MP2 = 12 = 12 Q2 = 22, AP 2 = = 11 2 1 2 3 22 36 MP3 = = 8, AP 4 = = 9 3 2 4 4 36 MP5 = = 4, 5 4 Ο υπολογισµός της τελευταίας γραµµής του πίνακα απαιτεί την επίλυση του εξής συστήµατος: Q 7= Q= 7L L Q= 42 7L 4 Q 4 2= L= 6 2= L 5 L 5 Στη συνέχεια ο πίνακας συµπληρώνεται µε τις στήλες για τα VC, AVC, MC. Για το µεταβλητό κόστος:
VC 1 = 1 1= 1, VC 22 = 1 2= 2, VC 3 = 1 3= 3, VC 36 = 1 4= 4, VC 4 = 1 5= 5, VC 42 = 1 6= 6. Για το µέσο µεταβλητό κόστος: 1 AVC 1 = = 1 και οµοίως η υπόλοιπη στήλη 1 Για το οριακό κόστος: 1 MC1 = = 1 και οµοίως για την υπόλοιπη στήλη 1 Γ2. Η προσφορά είναι το ανοδικό τµήµα του οριακού κόστους µετά την τοµή του µε το µέσο µεταβλητό κόστος. Όταν στον πίνακα κόστους δεν υπάρχει ακριβώς το σηµείο τοµής του ανοδικού MC και του AVC παίρνουµε ως πρώτο σηµείο στον πίνακα προσφοράς το πρώτο σηµείο για το οποίο MC>AVC. Συνεπώς: Ρ (τιµή) Q (ποσότητα) 1,125 3 1,67 36 2,5 4 5 42 Γ3. ε s 42 4 2,5 = =,5 5 2, 5 4 VC 4 Γ4. 2,5= VC = 425 και µε σταθερό κόστος 1 µονάδες (από 37 36 εκφώνηση) έχουµε TC 37 = 425+ 1= 525 Γ5. Αρχικά υπολογίζουµε το µεταβλητό κόστος σε 41 µονάδες προϊόντος και VC41 5 έχουµε 5= VC41 = 55. Συνεπώς το συνολικό κόστος σε αυτήν την 41 4 περίπτωση γίνεται 65. Από το προηγούµενο ερώτηµα γνωρίζουµε το συνολικό κόστος των 37 µονάδων προϊόντος που είναι 525. Άρα η διαφορά τους είναι: 65-525=125 χρηµατικές µονάδες. ΟΜΑ Α 1. Αν P = 12 τότε Q d = 1 4 12= 52 και Q s = 1+ 12= 22. Συνεπώς το έλλειµµα ισούται µε Q Q = 52 22= 3 d s
2. Κατασκευάζουµε το επόµενο διάγραµµα: P 12 D S 22 Γνωρίζουµε ότι η προσφερόµενη ποσότητα σε τιµή 12 ισούται µε 22 και συνεπώς: 22= 1 4P P = 19,5 Συνεπώς το καπέλο στην τιµή ισούται µε 19,5-12=7,5 3. Η δαπάνη των καταναλωτών που προκύπτει από τη νόµιµη ανώτατη τιµή 12, ισούται µε 12 22= 264, ενώ αυτή που προκύπτει στη µαύρη αγορά ισούται µε 22 19,5= 429. Συνεπώς η διαφορά τους 429-264=165 είναι το τµήµα της συνολικής δαπάνης των καταναλωτών που οφείλεται στην ύπαρξη της παράνοµης (σε υψηλότερη τιµή από τη νόµιµη) αγοραπωλησίας. 4. Κατασκευάζουµε το επόµενο διάγραµµα: P S P D Q 1 Ισχύουν οι σχέσεις: Q1 = 1+ P P + 4P = 9 (1) Q1 = 1 4P και P P = 5 (2) Από τις σχέσεις (1) και (2) προκύπτει σύστηµα µε δύο αγνώστους, οπότε καταλήγουµε ότι P = 14 και P = 19.