ΓΥΜΝΑΣΙΟ ΑΚΡΟΠΟΛΕΩΣ ΣΧΟΛΙΚΟ ΕΤΟΣ 2016 2017 ΓΡΑΠΤΕΣ ΠΡΟΑΓΩΓΙΚΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΜΑΙΟΥ ΙΟΥΝΙΟΥ 2017 ΜΑΘΗΜΑ: ΝΕΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΗΜΕΡΟΜΗΝΙΑ: 31/5/2017 ΤΑΞΗ: Β Το εξεταστικό δοκίμιο αποτελείται από δύο (2) μέρη και (6) σελίδες. ΧΡΟΝΟΣ: 2 ώρες Να απαντήσετε σε όλα τα μέρη και σε όλα τα ερωτήματα στα φύλλα εξέτασης που σας έχουν δοθεί χρησιμοποιώντας μελάνι χρώματος μπλε. Να σημειώσετε σε κάθε φύλλο εξέτασης τα στοιχεία σας: ονοματεπώνυμο, τμήμα, αριθμό. Απαγορεύεται η χρήση διορθωτικού υλικού. ΜΕΡΟΣ Α : ΓΛΩΣΣΑ 14 ΜΟΝΑΔΕΣ Κείμενο 1 Έφηβοι και γονείς Η εφηβεία είναι το τελευταίο στάδιο της ανάπτυξης του ατόμου πριν από το πέρασμά του προς την ωριμότητα. Σε ένα χρονικό διάστημα οκτώ περίπου ετών, από τον δωδέκατο ως τον δέκατο ένατο χρόνο της ζωής του, ο έφηβος καλείται να ενσωματώσει στη ζωή του και να κάνει κτήμα του αυτές τις αλλαγές, ώστε να καταλήξει ενήλικος με ψυχική και συναισθηματική ισορροπία. Οι γονείς, από την άλλη, μπορεί να μην έχουν τον πρωταγωνιστικό ρόλο όταν ο έφηβος ρίχνει το βλέμμα του προς τον εσωτερικό του κόσμο και τους φίλους του, αλλά βοηθούν αποφασιστικά στην ψυχοσυναισθηματική ολοκλήρωση και στη διαμόρφωση της ταυτότητάς του. Στη φάση της εφηβείας των παιδιών οι γονείς σίγουρα νιώθουν απογοήτευση και ενοχές. Αυτό συμβαίνει γιατί δεν μπορούν να έχουν πια τον έλεγχο. Επειδή θέλουν να γίνουν οι τέλειοι γονείς για το παιδί τους και επειδή παράλληλα ενδιαφέρονται για τη δική τους καλή φήμη, καταλήγουν να υιοθετούν ακραίες στάσεις, οι οποίες τους οδηγούν σε ρήξη στις σχέσεις τους με τους εφήβους. Ακόμα, διότι κάποιοι από αυτούς δεν έχουν εκπληρώσει τις δικές τους προσδοκίες και βλέπουν τον έφηβο σαν όχημα για την επίτευξη αυτών. Γι αυτό επιθυμούν να εκπληρώσει το παιδί τα δικά τους όνειρα και τους ανεκπλήρωτους στόχους τους. Κάνουν τα πάντα, προκειμένου να δώσουν στο παιδί τους τα εφόδια, για να επιτύχει αυτούς τους στόχους, αλλά αυτό που κάνουν είναι να το φορτώνουν ευθύνες, οι οποίες στην ουσία είναι δικές τους. Τέλος, γιατί διαπιστώνουν ότι τα παιδιά τους έχουν κάνει τις επιλογές τους, και από τους γονείς τους δεν αναζητούν φιλία, αλλά συμπαράσταση, συμβουλή, καθοδήγηση και υποστήριξη. Καταλήγοντας, η περίοδος της εφηβείας είναι η φάση που ο έφηβος θέτει τις βάσεις, για να μπορέσει να σταθεί ανεξάρτητος στην ενηλικίωσή του. Οι γονείς που φοβούνται ότι το παιδί τους δεν θα μπορέσει να τα καταφέρει στον κόσμο των ενηλίκων είναι εκείνοι που του μειώνουν την αυτοπεποίθηση και το καθιστούν εξαρτημένο από τους ίδιους. Είναι αυτοί που φωνάζουν, επικρίνουν και θέτουν διαρκείς περιορισμούς στον έφηβο, με αποτέλεσμα να αυξάνονται οι εντάσεις μεταξύ γονέων και εφήβων. Ο ρόλος των γονιών είναι δύσκολος! Κανείς δεν έχει γεννηθεί γονιός και κανείς δεν μπορεί να ισχυριστεί ότι γνωρίζει τα πάντα. Οι γονείς πρέπει να μπορέσουν να «σταθούν» στον έφηβο. Σε αυτή την κρίσιμη φάση του παιδιού τους η σωστή κατεύθυνση είναι η συναισθηματική ακοή προς τον έφηβο. Δηλαδή, να ακούνε τον έφηβο με υπομονή, κατανόηση και συναίσθηση όλης της κατάστασης, την οποία κάθε φορά βιώνει. X. Πίσχος, από την ιστοσελίδα του Ψυχολογικού Κέντρου «Συναίσθηση», 26. 09.2014 (διασκευή) 1
Κείμενο 2 Το χάσμα των γενεών Το χάσμα των γενεών είναι οι διαφορές που χωρίζουν δύο γενιές, τη γενιά των ωρίμων που βρίσκεται στο προσκήνιο και τη γενιά που ετοιμάζεται να τη διαδεχτεί, αφού η κάθε γενιά αναπτύσσει τις δικές της αντιλήψεις και συμπεριφορές. Αυτή η διαφαινόμενη έχθρα μεταξύ των γενεών είναι ένα από τα προβλήματα που απειλούν τον πολιτισμό μας. Η στάση σημαντικού μέρους εφήβων απέναντι στο κατεστημένο δεν είναι απλώς κριτική, αλλά στάση υπεροψίας και απόρριψης. Ιδιαίτερα οι έφηβοι και γενικότερα οι νέοι που επαναστατούν, επιδιώκουν να κρατηθούν μακριά από τη γενιά των γονιών τους. Όχι απλώς αγνοώντας την παραδοσιακή συμπεριφορά της, αλλά παρατηρώντας προσεκτικά όλες τις λεπτομέρειές της και κάνοντας ακριβώς το αντίθετο. Ασφαλώς, οι έφηβοι έχουν λόγους να πολεμούν τα διάφορα προβλήματα της κοινωνίας, γιατί πράγματι αυτά υπάρχουν. Είναι ανάγκη, όμως, να διδαχτούν στο σχολείο και στη ζωή ότι είναι εξαιρετικά επικίνδυνο να καταργήσουμε τα στοιχεία του πολιτισμού μας, χωρίς να γνωρίζουμε τις επιπτώσεις τους στην πορεία της κοινωνίας μας. Άλλωστε, η επιλογή των γνώσεων και των στάσεων είναι αποτέλεσμα πολύχρονης δοκιμασίας. Από την άλλη πλευρά, οι μεγαλύτεροι πρέπει να προβληματιστούν και να πείσουν! Ποιον; Τους έφηβους, οι οποίοι δεν ενθουσιάζονται πάντα με το σχολείο, μερικές φορές τοποθετούν την παρέα ως κέντρο της ζωής τους, που γίνονται επαναστάτες χωρίς λόγο και αμφισβητούν ηθικές, πνευματικές και κοινωνικές αξίες, οι οποίες είναι αναντικατάστατες και ανεκτίμητες. Πρέπει να καταλάβουν την αξία του πολιτισμού μας. Επιβάλλεται να τους πείσουμε ότι, μόνο όταν σέβεσαι την ιστορική διαδρομή της κοινωνίας σου, τους θεσμούς, τις αρχές της δημοκρατίας, τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις σου και ότι, μόνο όταν υπεύθυνα και εποικοδομητικά αμφισβητείς, μπορείς να ελπίζεις, να αισιοδοξείς και να γίνεσαι σωστός πολίτης στην κοινωνία. Όλα τα προαναφερθέντα είναι λάθη που κάνουν οι έφηβοι κι εμείς οι μεγαλύτεροι οφείλουμε να τους δώσουμε το παράδειγμα, γιατί το μήνυμα για το μέλλον το μεταφέρει η νεολαία. Ερωτήσεις Χρ. Μασσαλάς, από την ιστοσελίδα της εφημερίδας «Μακεδονία», 3.10.2009 (διασκευή) Ι. Κατανόηση περιεχομένου 1. Να εντοπίσετε και να αναφέρετε τρία (3) λάθη, τα οποία σύμφωνα με τον συγγραφέα του Κειμένου 1 κάνει η πλειοψηφία των γονέων των εφήβων και, από την άλλη, ένα (1) λάθος, το οποίο σύμφωνα με τον συγγραφέα του Κειμένου 2 κάνει η πλειοψηφία των εφήβων και γενικά των νέων. (μονάδα 1) 2. Να γράψετε το επικοινωνιακό πλαίσιο του Κειμένου 2 (κειμενικό είδος, δέκτες και σκοπός του κειμένου). (μονάδα 1) 2
ΙΙ. Κατανόηση μορφής 1. ΟΡΓΑΝΩΣΗ ΛΟΓΟΥ (α) Να γράψετε τον τρόπο ανάπτυξης της 2 ης παραγράφου του Κειμένου 1 και τον τρόπο ανάπτυξης της 1 ης παραγράφου του Κειμένου 2. (μονάδα 0,5) (β) Να γράψετε τι δηλώνει η καθεμιά από τις πιο κάτω υπογραμμισμένες συνδετικές λέξεις του Κειμένου 1. (μονάδα 0,5) i. «Οι γονείς, από την άλλη, μπορεί να μην έχουν τον πρωταγωνιστικό ρόλο όταν ο έφηβος ρίχνει το βλέμμα του προς τον εσωτερικό του κόσμο και τους φίλους του...» ii. «Οι γονείς πρέπει να μπορέσουν να «σταθούν» στον έφηβο. Σε αυτή την κρίσιμη φάση του παιδιού τους η σωστή κατεύθυνση είναι η συναισθηματική ακοή προς τον έφηβο. Δηλαδή, να ακούνε τον έφηβο με υπομονή, κατανόηση και συναίσθηση όλης της κατάστασης, την οποία κάθε φορά βιώνει.» 2. ΜΟΡΦΟΣΥΝΤΑΚΤΙΚΑ ΦΑΙΝΟΜΕΝΑ (α) Να αναγνωρίσετε συντακτικά τους υπογραμμισμένους όρους στις πιο κάτω προτάσεις (υποκείμενο, κατηγορούμενο, άμεσο αντικείμενο, έμμεσο αντικείμενο, σύστοιχο αντικείμενο, εξωτερικό αντικείμενο). (μονάδα 1) i. «Ο ρόλος των γονέων είναι δύσκολος.» (Κείμενο 1) ii. «Πρέπει να καταλάβουν τη σημασία του πολιτισμού μας.» (Κείμενο 2) iii. «...οφείλουμε να τους δώσουμε το παράδειγμα...» (Κείμενο 2) (β) Να αναγνωρίσετε τον χρόνο και τη φωνή του πιο κάτω υπογραμμισμένου ρήματος και να το μεταφέρετε στον Παρακείμενο. (μονάδα 0,75) «Οι γονείς που φοβούνται» (Κείμενο 1) (γ) Να μεταφέρετε το πιο κάτω υπογραμμισμένο επίθετο στον περιφραστικό σχετικό υπερθετικό. (μονάδα 0,25) «να γίνεσαι σωστός πολίτης στην κοινωνία». (Κείμενο 2) 3. ΛΕΞΙΛΟΓΙΚΑ (α) i. Να γράψετε τα δύο συνθετικά της λέξης «επιβάλλεται». (Κείμενο 2) (μονάδα 0,5) ii. Να γράψετε τι μέρος του λόγου είναι το α συνθετικό της πιο πάνω λέξης. (β) Να γράψετε ένα συνώνυμο της πιο κάτω υπογραμμισμένης λέξης του Κειμένου 1. 3 (μονάδα 0,25) (μονάδα 0,25) «...με αποτέλεσμα να αυξάνονται οι εντάσεις μεταξύ γονέων και εφήβων...» (Να διατηρήσετε το ίδιο πρόσωπο και τον ίδιο χρόνο του ρήματος, έτσι ώστε η λέξη που θα γράψετε να μπορεί να αντικαταστήσει τη λέξη του κειμένου.)
ΙΙΙ. Παραγωγή Γραπτού Επικοινωνιακού Λόγου (8 μονάδες) Να γράψετε ένα άρθρο για την εφημερίδα του σχολείου σας, στο οποίο να αναπτύσσετε τα αγαθά που προσφέρει η οικογένεια στα μέλη της, τους λόγους για τους οποίους δημιουργούνται διάφορα προβλήματα και στη συνέχεια να προτείνετε μέτρα αντιμετώπισής τους. (220 250 λέξεις) ΜΕΡΟΣ Β : ΛΟΓΟΤΕΧΝΙΑ 6 ΜΟΝΑΔΕΣ Κείμενο 1: Για ένα παιδί που κοιμάται, Δήμητρα Χ. Χριστοδούλου Νύχτα. Η κίνηση αραιή στη λεωφόρο. Μες στο κλειστό, το φωτισμένο εργοστάσιο, Οι μηχανές, αποσταμένες μα άγρυπνες, Επιβλέπουν σαν άκακοι γίγαντες Τον ύπνο του μικρού. Στριμωγμένος Κοντά στη σκάρα του ατμού, Με του αδελφού του το παλτό σκεπασμένος Ξεκουράζεται. Όλη τη μέρα δουλεύει στα φανάρια Σκουπίζει τζάμια βιαστικά με το κόκκινο. Εισπράττει κέρματα ή την εύλογη αγανάκτηση. Περιμένει το επόμενο φανάρι. Τίμια κερδίζει έτσι το ψωμί Και το μερίδιο του νυχτοφύλακα, Που τον αφήνει να κοιμάται εκεί μέσα. Τα χιονισμένα βουνά της πατρίδας του, Τα χέρια της μάνας του που τύλιγαν γύρω του Γυναίκειο μαντίλι για το κρύο, Το δάσκαλο που πληρωνότανε με γάλα Μόλις θυμάται. Θυμάται κάτι ελληνικά από το στόμα του, Που τώρα εδώ ακούγονται αλλιώτικα. Όχι σαν βότσαλα γυαλιστερά μεγάλης θάλασσας, Όχι σαν ποδοβολητό του αλόγου Ενός ανίκητου στρατηλάτη, Αλλά να, σαν τα κέρματα στην τσέπη, Σαν το φτύσιμο στο βλέμμα του πελάτη. Καμιά φορά πιο εγκάρδια Σαν τούτο δω το βουητό της σκάρας, Που όλο ανεβάζει το θερμό ατμό. Το κυπαρίσσι των εργατικών, Αθήνα 1995 Κείμενο 2 : Ο Κωνσταντής, Λίτσα Ψαραύτη Μόλις το φανάρι γινόταν πράσινο και τ αυτοκίνητα χιμούσαν, το παιδί έτρεχε στον κάθετο δρόμο. Πλησίασε και καθάρισε το τζάμι του οδηγού με την πραμάτεια στα χέρια του, χαρτομάντιλα, σαπούνια, στιλό, η κυρία Δέσποινα δεν μπορούσε να διακρίνει τι πουλούσε το παιδί, η απόσταση από τη διασταύρωση των φαναριών ως το ισόγειο διαμέρισμά της ήταν αρκετή. Μερικοί οδηγοί άνοιγαν το παράθυρο και του διναν το κατιτί τους κι αμέσως έκλειναν το τζάμι βιαστικά για να γλιτώσουν από την ενοχλητική παρουσία του αγοριού παρά για ν αποφύγουν τη σιγανή βροχή που έπεφτε από το πρωί. Το παιδί κοιτούσε λαίμαργα τις σακούλες των σούπερ μάρκετ στα πίσω καθίσματα, τα κουτιά με τα παιχνίδια, τα κόκκινα βελουδένια αβγά, τα σοκολατένια λαγουδάκια κι αυτό το βλέμμα προξενούσε αμηχανία και δυσαρέσκεια στους οδηγούς. 4
Μεγάλο Σάββατο, κρύο και βροχερό, κι η κυρία Δέσποινα ξεχνούσε τη μοναξιά της κοιτώντας την κίνηση του δρόμου. Το αγόρι ήταν καινούριο στην πιάτσα των φαναριών, ως χθες ζητιάνευαν τσιγγάνες με μωρά στην αγκαλιά. Ξανθούλικο και λιγνό, φορούσε μπλουζάκι καλοκαιρινό, Αλβανάκι θα ήταν σίγουρα, κοντά στα δώδεκα. Βράδιασε, άναψαν τα φώτα, το κρύο κι η βροχή δυνάμωσαν, αραίωσε κι η κίνηση στους δρόμους. Το αγόρι μάζεψε την πραμάτεια του και πήρε την οδό Αγίου Δημητρίου. Όταν έφτασε στον αριθμό 12 χώθηκε στην είσοδο της πολυκατοικίας για να προφυλαχτεί από τη δυνατή βροχή. Η κυρία Δέσποινα άνοιξε την πόρτα του ισογείου και είδε το αγόρι να κάθεται στα σκαλιά - μετρούσε την είσπραξη της μέρας, πενηντάρικα και λίγα κατοστάρικα. Η καρδιά της λαχτάρησε. Το παιδί ήταν ίδιος ο Αντωνάκης, ο εγγονός της. Είχε τα ίδια ξανθά μαλλιά, τα ίδια καταγάλανα μάτια, μόνο το πρόσωπό του ήταν αδύνατο και κακοπαθημένο, του Αντωνάκη δεν του έλειπε τίποτα εκεί πέρα στην πλούσια Βαλτιμόρη που ζούσε με τους γονείς του. - Έλα μέσα να ζεσταθείς..., του είπε η γυναίκα. [...] Άνοιξε η κυρία Δέσποινα την ντουλάπα και βρήκε εσώρουχα, μια αθλητική φόρμα, παπούτσια. O Αντωνάκης σε κάθε ταξίδι άφηνε στο σπίτι της γιαγιάς όσα ρούχα δεν χωρούσαν στις βαλίτσες του. Ύστερα, η γυναίκα έφερε στο τραπέζι ψωμί, χαλβά, ελιές, ταραμοσαλάτα, φρούτα. [...] O Κωνσταντής, αφού πλύθηκε, ντύθηκε, κάθισε στο τραπέζι και δεν άφησε ούτε ψίχουλο. Χορτασμένος και ζεσταμένος βολεύτηκε στον καναπέ, μπροστά στην ανοιχτή τηλεόραση. Νανουρισμένος από τη μουσική έγειρε στα μαξιλάρια και τον πήρε ο ύπνος. Σε λίγο χτύπησε η καμπάνα της εκκλησίας. Η κυρία Δέσποινα πήρε τη λαμπάδα της κι έκλεισε πίσω της την πόρτα σιγανά, για να μην ξυπνήσει τον Κωνσταντή. Η βροχή είχε σταματήσει, το φεγγάρι, ασημένιο, κυνηγιόταν με τα σύννεφα στον ουρανό. [ ] Κείμενο 3: Η νύστα, Άντον Τσέχοφ 5 Από τη συλλογή «Η εκδίκηση των μανιταριών», 1999 Είναι νύχτα. Η νταντά Βάρικα, ένα κοριτσάκι δεκατριών χρονών, χωρίς οικογένεια, κουνάει την κούνια με το μωρό και μουρμουρίζει. [...] Μπροστά απ το εικόνισμα καίει ένα μικρό πράσινο καντήλι. Σε όλη την κάμαρα, απ τη μια γωνιά ως την άλλη, είναι απλωμένο ένα σκοινί απ όπου κρέμονται μωρουδιακά κι ένα μεγάλο μαύρο παντελόνι. Το καντήλι σχηματίζει στο ταβάνι μια τεράστια πράσινη κηλίδα, τα μωρουδιακά και το παντελόνι ρίχνουν μακρόστενους ίσκιους πάνω στη σόμπα, στην κούνια, στη Βάρικα Κι όταν το καντήλι αρχίζει να τρεμοφέγγει, η πράσινη κηλίδα και οι σκιές ζωντανεύουν και στήνουν χορό, σαν να τις κουνά ο άνεμος. Στην κάμαρα ο αέρας είναι αποπνικτικός. Μυρίζει λαχανόσουπα και δέρμα παπουτσιών. Το μωρό κλαίει. Είναι ώρα τώρα που ξελαρυγγιάζεται κι έχει εξαντληθεί απ το κλάμα, κι όμως συνεχίζει να τσιρίζει κι ένας Θεός ξέρει πότε θα ησυχάσει. Και η Βάρικα νυστάζει. Τα μάτια της κλείνουν, το κεφάλι της γέρνει, οι ώμοι της την πονούν. [...] Έτσι κι αποκοιμηθεί τα αφεντικά της θα τη δείρουν. [...] Στο πάτωμα στριφογυρίζει ο μακαρίτης ο πατέρας της, ο Γεφίμ Στεπάνοφ. Η Βάρικα δεν τον βλέπει, τον ακούει όμως, πώς χτυπιέται από τον πόνο στο πάτωμα και βογκάει. Όπως λέει ο ίδιος, «τον έπιασε η κήλη». Ο πόνος είναι τόσο δυνατός, που ο Γεφίμ δεν μπορεί να αρθρώσει λέξη, μόνο εισπνέει τον αέρα και μετά βογκάει, κρατώντας το ρυθμό με τα δόντια του. [...] «Δώσε μου το παιδί!», φωνάζει μια γνώριμη φωνή. «Δώσε εδώ το παιδί!», επαναλαμβάνει η ίδια φωνή, αλλά τώρα θυμωμένα και απότομα. «Κοιμάσαι, μωρή;» και της τραβάει το αυτί. [...]
«Βάρικα, άναψε τη σόμπα!» ακούγεται η φωνή του νοικοκύρη πίσω απ την πόρτα. [...] «Βάρικα, καθάρισε τις γαλότσες του κυρίου!». [...] «Βάρικα, κάνε τη σκάλα, την εξωτερική, είναι ντροπή για τους πελάτες!» Πάει να πει πως είναι ώρα να σηκωθεί και να καταπιαστεί με τις δουλειές. [...] Να όμως που επιτέλους οι καλεσμένοι φύγανε. Τα φώτα σβήνουν, τα αφεντικά πέφτουν για ύπνο. «Βάρικα, κούνα το μωρό!», ακούγεται η τελευταία διαταγή. Αλλά το μωρό σκούζει κι έχει πλαντάξει στο κλάμα. Η Βάρικα βλέπει και πάλι την οικογένειά της. Καταλαβαίνει τα πάντα, τους αναγνωρίζει όλους, μέσα στο μισοΰπνι, όμως αυτό που δεν μπορεί καθόλου να καταλάβει είναι ποια είναι αυτή η δύναμη που της έχει αλυσοδέσει τα χέρια και τα πόδια, που την πνίγει και δεν την αφήνει να ζήσει. Τη βρίσκει. Είναι το μωρό. Κάτι πρέπει να κάνει απόψε γι αυτό. Παραλογίζεται. Το κάνει Τραγικό τέλος Επιτέλους ησυχία [ ] Κοιμάται σαν πεθαμένη. [ ] Κοιμάται στο πάτωμα. [ ] Ερωτήσεις «Διηγήματα και Μονόπρακτα» - Πρώτη έκδοση στην Εφημερίδα της Πετρούπολης (διασκευή) 1. Να αναφέρετε το είδος ποίησης στο οποίο ανήκει το Κείμενο 1. Να αιτιολογήσετε την απάντησή σας με τρία (3) στοιχεία από το Κείμενο. (μονάδα 1) 2. Να αναγνωρίσετε τα πιο κάτω εκφραστικά μέσα: (μονάδα 1) (α) «Οι σκιές ζωντανεύουν και στήνουν χορό.» (Κείμενο 3) (β) «Οι μηχανές... επιβλέπουν σαν άκακοι γίγαντες τον ύπνο του μικρού.» (Κείμενο 1) (γ) «Το παιδί κοιτούσε λαίμαργα... τα κουτιά με τα παιχνίδια.» (Κείμενο 2) (δ) «Κοιμάται σαν πεθαμένη.» (Κείμενο 3) 3. Να συγκρίνετε το παιδί στο Κείμενο 1 με τον Κωνσταντή στο Κείμενο 2 εντοπίζοντας και αναπτύσσοντας τέσσερις (4) ομοιότητές τους. (μονάδα 1) 4. Να συγκρίνετε τον Κωνσταντή στο Κείμενο 2 και τη Βάρικα στο Κείμενο 3 εντοπίζοντας και αναπτύσσοντας τρεις (3) διαφορές τους. (μονάδα 0,75) 5. Να δώσετε ένα (1) χαρακτηρισμό στον νυχτοφύλακα (Κείμενο 1), ένα (1) χαρακτηρισμό στην κυρία Δέσποινα (Κείμενο 2) και ένα (1) χαρακτηρισμό στα μέλη της οικογένειας, για την οποία δουλεύει η Βάρικα (Κείμενο 3). Να αιτιολογήσετε τους χαρακτηρισμούς σας καταγράφοντας παράλληλα τις πράξεις τους. (μονάδες 2,25) Η Διευθύντρια Αθηνά Κλεάνθους 6