ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΤΟ ΕΛΕΓΚΤΙΚΟ ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΚΛΙΜΑΚΙΟ ΠΡΟΛΗΠΤΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ ΔΑΠΑΝΩΝ ΣΤΟ Ι ΤΜΗΜΑ ΠΡΑΞΗ 267/2017 Αποτελούμενο από την Πρόεδρο του Κλιμακίου Μαρία Αθανασοπούλου, Σύμβουλο, και τα μέλη Χρυσούλα Μιχαλάκη, Πάρεδρο, και Ελευθερία Πρασιανάκη, Εισηγητή. Συνήλθε στην αίθουσα διασκέψεων του Καταστήματός του, που βρίσκεται στην Αθήνα, στις 5 Δεκεμβρίου 2017, με την παρουσία της Γραμματέως του Πελαγίας Κρητικού. Για να αποφανθεί, ύστερα από διαφωνία που ανέκυψε μεταξύ του Επιτρόπου του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Υπηρεσία Επιτρόπου στο Νομό ΧΧΧ και του Δήμου ΧΧΧ, σχετικά με τη θεώρηση ή μη του 62Β, οικονομικού έτους 2017, χρηματικού εντάλματος πληρωμής του Δήμου αυτού. Άκουσε την εισήγηση της Εισηγητού Ελευθερίας Πρασιανάκη Αφού μελέτησε τα στοιχεία του φακέλου και έλαβε υπόψη Τη 264/29.9.2017 έγγραφη γνώμη του Αντεπιτρόπου της Επικρατείας στο Ελεγκτικό Συνέδριο Ευάγγελου Καραθανασόπουλου, κωλυομένου του Γενικού Επιτρόπου της Επικρατείας, σύμφωνα με την οποία το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής δεν πρέπει να θεωρηθεί. Σκέφθηκε σύμφωνα με το νόμο Ι. Ο Επίτροπος του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Υπηρεσία Επιτρόπου στο Νομό ΧΧΧ, με την 15/30.5.2017 πράξη επιστροφής, αρνήθηκε να θεωρήσει το 62Β, οικονομικού έτους 2017, χρηματικό ένταλμα πληρωμής του Δήμου ΧΧΧ, ποσού 733,25 ευρώ, που αφορά στην καταβολή αναδρομικών αποδοχών, για το χρονικό διάστημα από 26.2.2016 έως 31.3.2017, στον φερόμενο ως δικαιούχο υπάλληλο, με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου, ΧΧΧ του ΧΧΧ, λόγω αναγνώρισης προϋπηρεσίας του στον πρώην Δήμο ΧΧΧ και νυν Δήμο ΧΧΧ, δυνάμει σύμβασης μίσθωσης έργου, κατά παράβαση της παραγράφου 4 του άρθρου 11 του ν. 4354/2015. Κατόπιν τούτου, ο Δήμος ΧΧΧ, με το 12292/17.8.2017 έγγραφό του, επανυπέβαλε προς θεώρηση το ως άνω χρηματικό ένταλμα πληρωμής, υποστηρίζοντας τη νομιμότητα της εντελλόμενης με αυτό δαπάνης. Ωστόσο, ο Επίτροπος ενέμεινε στην άρνησή του να το θεωρήσει για το λόγο που προαναφέρθηκε, με αποτέλεσμα να ανακύψει διαφωνία, για την άρση της οποίας νομίμως απευθύνεται με την από 14.9.2017 έκθεσή του προς το Κλιμάκιο τούτο, σύμφωνα με τις διατάξεις των άρθρων 32 και 33 του
Κώδικα Νόμων για το Ελεγκτικό Συνέδριο, που κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του ν. 4129/2013 (ΦΕΚ Α 52), και τη ΦΓ8/22043/4.4.2012 (ΦΕΚ Β 1213) κανονιστική απόφαση της Ολομέλειας του Ελεγκτικού Συνεδρίου. ΙΙ. Α. O ν. 4354/2015 «Διαχείριση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, μισθολογικές ρυθμίσεις και άλλες επείγουσες διατάξεις εφαρμογής της συμφωνίας δημοσιονομικών στόχων και διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων» (ΦΕΚ Α 176), στο Κεφάλαιο Β, που φέρει τον τίτλο «Μισθολογικές ρυθμίσεις των υπαλλήλων του Δημοσίου, των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Ο.Τ.Α.) πρώτου και δεύτερου βαθμού, των Νομικών Προσώπων Δημοσίου (Ν.Π.Δ.Δ.) και Ιδιωτικού Δικαίου (Ν.Π.Ι.Δ.), καθώς και των Δ.Ε.Κ.Ο. του Κεφαλαίου Α του ν. 3429/2005 (A' 314) και άλλες μισθολογικές διατάξεις» και, ειδικότερα, στο άρθρο 7, με τίτλο «Πεδίο Εφαρμογής», ορίζει ότι: «1. Στις διατάξεις του παρόντος υπάγονται οι μόνιμοι και δόκιμοι πολιτικοί δημόσιοι υπάλληλοι, καθώς και οι υπάλληλοι με σχέση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου και ορισμένου χρόνου: α) ( ) δ) των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης (Ο.Τ.Α.) πρώτου και δεύτερου βαθμού. ε) ( )», στο άρθρο 8, με τίτλο «Αποσύνδεση μισθού βαθμού», ότι: «1. Το προσωπικό της παραγράφου 1 του προηγούμενου άρθρου εξελίσσεται, ανεξάρτητα από το βαθμό που κάθε φορά κατέχει, σε μισθολογικά κλιμάκια (Μ.Κ.), όπως αυτά ορίζονται στο επόμενο άρθρο. 2. ( )», στο άρθρο 9, με τίτλο «Μισθολογικά κλιμάκια και κατάταξη των υπαλλήλων», ότι: «1. Τα μισθολογικά κλιμάκια (Μ.Κ.) των υπάλληλων των κατηγοριών: Πανεπιστημιακής Εκπαίδευσης (Π.Ε.) με πτυχίο ή δίπλωμα Πανεπιστημίου ημεδαπής ή ισότιμο Σχολών αλλοδαπής, Τεχνολογικής Εκπαίδευσης (Т.Е.) με πτυχίο ή δίπλωμα Τεχνολογικού Εκπαιδευτικού Ιδρύματος (Τ.Ε.Ι.) της ημεδαπής ή ισότιμο Σχολών ημεδαπής ή αλλοδαπής, Δευτεροβάθμιας Εκπαίδευσης (Δ.Ε.) και Υποχρεωτικής Εκπαίδευσης (Υ.Ε.) ορίζονται ως εξής: Σε δεκαεννέα (19) για τους υπαλλήλους των κατηγοριών Т.Е. και Π.Ε. και σε δεκατρία (13) για τους υπαλλήλους των κατηγοριών Υ.Ε. και Δ.Ε.. Οι υπάλληλοι των κατηγοριών Т.Е. και Π.Ε. εξελίσσονται σε αυτά με εισαγωγικό το Μ.Κ. 1 και καταληκτικό το Μ.Κ. 19, ενώ των κατηγοριών Υ.Ε. και Δ.Ε. με εισαγωγικό το Μ.Κ. 1 και καταληκτικό το Μ.Κ. 13. 2. ( )», στο άρθρο 11, με τίτλο «Χρόνος και τρόπος μισθολογικής εξέλιξης», ότι: «1. Για τη μισθολογική εξέλιξη των υπαλλήλων όλων των κατηγοριών, από κατώτερο σε ανώτερο μισθολογικό κλιμάκιο, απαιτείται υπηρεσία ως εξής: α. Για τους υπαλλήλους των κατηγοριών Υ.Ε. και Δ.Ε. υπηρεσία τριών (3) ετών σε κάθε μισθολογικό κλιμάκιο. β. ( ) 4.α. Ως προϋπηρεσία, που αναγνωρίζεται για την εξέλιξη των υπαλλήλων, που υπάγονται στις διατάξεις του παρόντος, στα μισθολογικά κλιμάκια του άρθρου 9 του παρόντος, λαμβάνεται η υπηρεσία που προσφέρεται σε φορείς της παραγράφου 1 του άρθρου 7 των κρατών μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης με σχέση εξαρτημένης εργασίας δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου αορίστου ή ορισμένου χρόνου. β. Απαραίτητη
προϋπόθεση για την αναγνώριση των ανωτέρω προϋπηρεσιών, είναι να μην έχουν ήδη χρησιμοποιηθεί για τη χορήγηση καμίας άλλης οικονομικής παροχής ή αναγνώρισης συνταξιοδοτικού δικαιώματος. Η αναγνώριση των ανωτέρω προϋπηρεσιών πραγματοποιείται με απόφαση του υπηρεσιακού συμβουλίου ή άλλου αρμοδίου οργάνου και τα οικονομικά αποτελέσματα ισχύουν από την ημερομηνία υποβολής της σχετικής αίτησης και όλων των απαραίτητων δικαιολογητικών» και στο άρθρο 35, με τίτλο «Έναρξη ισχύος», ότι: «Η έναρξη ισχύος των άρθρων 7 έως 34 αρχίζει από 1.1.2016, εκτός εάν ορίζεται διαφορετικά στις επιμέρους διατάξεις». Από τις ανωτέρω διατάξεις συνάγεται, μεταξύ άλλων, ότι ως προϋπηρεσία για τη μισθολογική εξέλιξη των υπαλλήλων, που υπάγονται στις διατάξεις του ν. 4354/2015, στους οποίους περιλαμβάνονται και οι υπάλληλοι με σχέση εξαρτημένης εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου των οργανισμών τοπικής αυτοδιοίκησης πρώτου βαθμού, λαμβάνεται η υπηρεσία, που έχει διανυθεί στους φορείς, που αναφέρονται στη διάταξη της παραγράφου 1 του άρθρου 7 του ίδιου νόμου, υπό την προϋπόθεση ότι αυτή έχει προσφερθεί με σχέση εξαρτημένης εργασίας δημοσίου ή ιδιωτικού δικαίου αορίστου ή ορισμένου χρόνου, και όχι με σύμβαση μίσθωσης έργου (βλ. και την 2/1015/ΔΕΠ/05.01.2016 «Παροχή οδηγιών για την εφαρμογή των διατάξεων του Δευτέρου Κεφαλαίου του Ν. 4354/2015 (ΦΕΚ 176/Α )» (ΑΔΑ: ΨΑΕΦΗ-ΠΟ7) εγκύκλιο του Γενικού Λογιστηρίου του Κράτους). Η δε αναγνώριση της προϋπηρεσίας πραγματοποιείται με απόφαση του υπηρεσιακού συμβουλίου του φορέα, στον οποίο υπηρετεί ο υπάλληλος, εφόσον δεν ορίζεται άλλο αρμόδιο όργανο, ενώ τα οικονομικά αποτελέσματα ισχύουν από την ημερομηνία υποβολής της σχετικής αίτησης, συνοδευόμενης με τα απαραίτητα δικαιολογητικά (ΕΣ Κλιμάκιο Προληπτικού Ελέγχου Δαπανών στο Ι Τμήμα πράξη 102/2017). Β. Στο άρθρο 20 του Συντάγματος ορίζεται ότι: «1. Καθένας έχει δικαίωμα στην παροχή έννομης προστασίας από τα δικαστήρια και μπορεί να αναπτύξει σ αυτά τις απόψεις του για τα δικαιώματα ή συμφέροντά του, όπως νόμος ορίζει». Περαιτέρω, στο άρθρο 95 του Συντάγματος, όπως αυτό ισχύει μετά την αναθεώρησή του με το από 6.4.2001 Ψήφισμα της Ζ Αναθεωρητικής Βουλής (ΦΕΚ Α 84), ορίζεται ότι: «( ) 5. Η διοίκηση έχει υποχρέωση να συμμορφώνεται προς τις δικαστικές αποφάσεις. Η παράβαση της υποχρέωσης αυτής γεννά ευθύνη για κάθε αρμόδιο όργανο, όπως νόμος ορίζει. Νόμος ορίζει τα αναγκαία μέτρα για τη διασφάλιση της συμμόρφωσης της διοίκησης». Σε εκτέλεση των συνταγματικών αυτών διατάξεων εκδόθηκε ο ν. 3068/2002 «Συμμόρφωση της Διοίκησης προς τις δικαστικές αποφάσεις ( )» (ΦΕΚ Α 274), στο Κεφάλαιο Α του οποίου, με τίτλο «Συμμόρφωση της Διοίκησης προς τις Δικαστικές αποφάσεις», και, ειδικότερα, στο άρθρο 1 αυτού, ορίζεται ότι: «Το Δημόσιο, οι οργανισμοί τοπικής αυτοδιοίκησης και τα λοιπά νομικά πρόσωπα δημοσίου δικαίου έχουν υποχρέωση να συμμορφώνονται χωρίς καθυστέρηση προς τις δικαστικές αποφάσεις και να προβαίνουν σε όλες τις ενέργειες που επιβάλλονται για την
εκπλήρωση της υποχρέωσης αυτής και για την εκτέλεση των αποφάσεων. Δικαστικές αποφάσεις κατά την έννοια του προηγουμένου εδαφίου είναι όλες οι αποφάσεις των διοικητικών, πολιτικών, ποινικών και ειδικών δικαστηρίων που παράγουν υποχρέωση συμμόρφωσης ή είναι εκτελεστές κατά τις οικείες δικονομικές διατάξεις και τους όρους που κάθε απόφαση τάσσει.( )». Τέλος, στο άρθρο 98 του Συντάγματος ορίζεται ότι: «Στην αρμοδιότητα του Ελεγκτικού Συνεδρίου ανήκουν ιδίως: α. Ο έλεγχος των δαπανών του Κράτους ( ). 2. Οι αρμοδιότητες του Ελεγκτικού Συνεδρίου ρυθμίζονται και ασκούνται, όπως νόμος ορίζει. ( )». Περαιτέρω και σε εκτέλεση της συνταγματικής αυτής διατάξεως, ο Οργανισμός του Ελεγκτικού Συνεδρίου (π.δ. 774/1980, ΦΕΚ Α 189), όριζε στο άρθρο 17 αυτού ότι: «1. Το Ελεγκτικόν Συνέδριον ( ) β) Ασκεί τον κατά το άρθρον 98 του Συντάγματος έλεγχον των δαπανών του Κράτους ( ) επί τω τέλει της βεβαιώσεως ότι, υπάρχει δια ταύτας νομίμως κεχορηγημένη πίστωσις και ότι κατά την πραγματοποίησιν τούτων ετηρήθησαν αι διατάξεις του κώδικος "περί δημοσίου λογιστικού" και παντός άλλου νόμου ή διατάγματος ή κανονιστικής αποφάσεως. ( ). 3. Κατά τον υπό του Συνεδρίου ασκούμενον έλεγχον επιτρέπεται η εξέτασις και των παρεμπιπτόντως αναφυομένων ζητημάτων, επιφυλασσομένων των περί δεδικασμένου διατάξεων», ομοίου δε περιεχομένου διάταξη περιελήφθη στο άρθρο 28 παρ. 1 β και 3 του νυν ισχύοντος Κώδικος Νόμων για το Ελεγκτικό Συνέδριο, που κυρώθηκε με το άρθρο πρώτο του ν. 4129/2013 (ΦΕΚ Α 52). Από το συνδυασμό των ανωτέρω διατάξεων, συνάγεται ότι εάν με τελεσίδικη απόφαση πολιτικού δικαστηρίου, διαγιγνώσκεται αυθεντικώς η αληθής φύση της σχέσης που συνδέει έναν εργαζόμενο με τον φορέα στον οποίο εργάζεται και, ειδικότερα, ότι υφίσταται σύμβαση εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου, αντί σύμβασης «εξαρτημένης εργασίας ορισμένου χρόνου» ή «μίσθωσης έργου», πρέπει, σε συμμόρφωση με την εν λόγω απόφαση, να υπολογισθεί ο χρόνος της σύμβασης αυτής ως διανυθείς με σχέση εξαρτημένης εργασίας ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου για όλες τις έννομες συνέπειες (πρβλ. ΕΣ Κλιμάκιο Προληπτικού Ελέγχου Δαπανών στο Ι Τμήμα πράξεις 34/2017, 237/2014). ΙΙΙ. Στην υπό κρίση υπόθεση, από τα δικαιολογητικά και λοιπά έγγραφα που συνοδεύουν το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής, προκύπτουν τα ακόλουθα: Με την ΧΧΧ απόφαση του Δημάρχου ΧΧΧ (ΦΕΚ Γ ΧΧΧ), ο φερόμενος ως δικαιούχος του ελεγχόμενου χρηματικού εντάλματος υπάλληλος κατατάχθηκε σε προσωρινή προσωποπαγή θέση ιδιωτικού δικαίου αορίστου χρόνου, κατηγορίας και ειδικότητας ΥΕ εργατών καθαριότητας, με βαθμό Στ, η οποία συστάθηκε με τη ΧΧΧ απόφαση του Δημοτικού Συμβουλίου ΧΧΧ (ΦΕΚ Β ΧΧΧ), σε συμμόρφωση προς την 666/24.4.2012 αμετάκλητη απόφαση του Αρείου Πάγου. Ακολούθως, υπογράφηκε η 2002/15.2.2016 σύμβαση με την υπηρεσία και ο ως άνω υπάλληλος ανέλαβε καθήκοντα, ενώ με την 165/2016 απόφαση του Δημάρχου ΧΧΧ κατατάχθηκε στο ΜΚ 1, με βάση τις διατάξεις του άρθρου 9 του ν. 4354/2015. Ακολούθως
και σε συνέχεια της 2744/26.2.2016 αίτησής του περί αναγνώρισης προϋπηρεσίας του στο δημόσιο τομέα, το υπηρεσιακό συμβούλιο υπαλλήλων ΟΤΑ Α βαθμού Νομού ΧΧΧ, με την 6/9.3.2017 γνωμοδότησή του, αποφάνθηκε υπέρ της αναγνώρισης στον ανωτέρω υπάλληλο χρόνου υπηρεσίας πέντε (5) ετών, δέκα (10) μηνών και είκοσι τεσσάρων (24) ημερών εντός του δημοσίου τομέα, από 26.2.2016, ημερομηνία υποβολής της αίτησής του. Στο χρονικό αυτό διάστημα των πέντε (5) ετών, δέκα (10) μηνών και είκοσι τεσσάρων (24) ημερών, το υπηρεσιακό συμβούλιο συμπεριέλαβε και εισηγήθηκε να αναγνωριστεί ως χρόνος προϋπηρεσίας και το χρονικό διάστημα από 26.5.2003 έως 20.12.2003, κατά το οποίο ο εν λόγω υπάλληλος απασχολήθηκε στο Δήμο ΧΧΧ, δυνάμει σύμβασης μίσθωσης έργου, λαμβάνοντας υπόψη ότι το χρονικό αυτό διάστημα αναφέρεται ρητά στην 666/24.4.2012 απόφαση του Αρείου Πάγου, ως χρόνος απασχόλησης του υπαλλήλου με σύμβασης εξαρτημένης εργασίας, για την κάλυψη πάγιων και διαρκών αναγκών του Δήμου αυτού. Κατόπιν τούτου, εκδόθηκε η 4754/7.4.2017 απόφαση του Δημάρχου ΧΧΧ, με την οποία αναγνωρίστηκε η ως άνω προϋπηρεσία του ΧΧΧ και επανακατατάχθηκε αυτός στο ΜΚ 2 του κλάδου ΥΕ, αναδρομικά από 26.2.2016, για την καταβολή δε των αναδρομικών αποδοχών που προκύπτουν από την αναγνώριση αυτή εκδόθηκε το ελεγχόμενο χρηματικό ένταλμα πληρωμής. Με την υπό κρίση έκθεση διαφωνίας, ο Επίτροπος του Ελεγκτικού Συνεδρίου στην Υπηρεσία Επιτρόπου στο Νομό ΧΧΧ προβάλλει ότι, κατά παράβαση της διάταξης του άρθρου 11 παρ. 4α του ν. 4354/2015, αναγνωρίστηκε το ως άνω χρονικό διάστημα ως προϋπηρεσία του εν λόγω υπαλλήλου, δοθέντος ότι αυτή παρασχέθηκε δυνάμει σύμβασης έργου. Ο λόγος αυτός διαφωνίας πρέπει να απορριφθεί με βάση όσα έγιναν δεκτά στη νομική σκέψη που προηγήθηκε, διότι νομίμως και σε συμμόρφωση προς την 666/2012 αμετάκλητη απόφαση του Αρείου Πάγου, το ανωτέρω χρονικό διάστημα ελήφθη υπόψη ως χρόνος απασχόλησης με σύμβαση εργασίας αορίστου χρόνου του ΧΧΧ στο Δήμο ΧΧΧ και, ως εκ τούτου, νομίμως προσμετρήθηκε κατά τον υπολογισμό του χρόνου προϋπηρεσίας του στον δημόσιο τομέα για την επανακατάταξή του στο ΜΚ 2 της κατηγορίας ΥΕ. Κατ ακολουθίαν των ανωτέρω, η εντελλόμενη, με το 62Β, οικονομικού έτους 2017, χρηματικό ένταλμα πληρωμής του Δήμου ΧΧΧ, δαπάνη είναι νόμιμη και πρέπει αυτό να θεωρηθεί. Για τους λόγους αυτούς Αποφαίνεται ότι το 62Β, οικονομικού έτους 2017, χρηματικό ένταλμα πληρωμής του Δήμου ΧΧΧ, ποσού 733,25 ευρώ, πρέπει να θεωρηθεί.