ACP-EU JOINT PARLIAMENTARY ASSEMBLY ASSEMBLEE PARLEMENTAIRE PARITAIRE ACP-UE Επιτροπή Οικονομικής Ανάπτυξης, Οικονομικών και Εμπορίου 12.3.2018 ΣΧΕΔΙΟ ΕΚΘΕΣΗΣ σχετικά με τις επιπτώσεις του παράνομου εμπορίου φυτοπροστατευτικών προϊόντων, σπόρων και άλλων γεωργικών εισροών στις οικονομίες των κρατών ΑΚΕ Επιτροπή Οικονομικής Ανάπτυξης, Οικονομικών και Εμπορίου Συνεισηγήτριες: Lucie Milebou Aubusson épouse Mboussou (Γκαμπόν) Maria Arena (Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο) ΜΕΡΟΣ A: ΣΧΕΔΙΟ ΠΡΟΤΑΣΗΣ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ DR\1148198.docx AP102.403v04-00
DR_Assemblies ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Σελίδα ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΤΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ...3 ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ...4 ΑΙΤΙΟΛΟΓΙΚΗ ΕΚΘΕΣΗ (δημοσιεύεται χωριστά) AP102.403v04-00 2/8 DR\1148198.docx
ΙΣΤΟΡΙΚΟ ΤΗΣ ΔΙΑΔΙΚΑΣΙΑΣ Κατά τη συνεδρίαση της Κοινοβουλευτικής Συνέλευσης Ίσης Εκπροσώπησης ΑΚΕ-EE της 18ης Ιουνίου 2017 στο St Julian s (Μάλτα), το Προεδρείο της ενέκρινε την εκπόνηση έκθεσης από την Επιτροπή Οικονομικής Ανάπτυξης, Οικονομικών και Εμπορίου, σύμφωνα με το άρθρο 2 παράγραφος 8 του εσωτερικού κανονισμού της, σχετικά με «τις επιπτώσεις του παράνομου εμπορίου φυτοπροστατευτικών προϊόντων, σπόρων και άλλων γεωργικών εισροών στις οικονομίες των κρατών ΑΚΕ». Κατά τη συνεδρίασή της της 12ης Οκτωβρίου 2017 στις Βρυξέλλες, η Επιτροπή Οικονομικής Ανάπτυξης, Οικονομικών και Εμπορίου όρισε συνεισηγήτριες την κ. Lucie Milebou Aubusson épouse Mboussou (Γκαμπόν) και την κ. Maria Arena. Η επιτροπή εξέτασε το σχέδιο έκθεσης κατά τις συνεδριάσεις της 22ας Μαρτίου 2018 στις Βρυξέλλες και της 16ης Ιουνίου 2018 στ... Κατά την τελευταία αυτή συνεδρίαση, η επιτροπή ενέκρινε το συνημμένο σχέδιο πρότασης ψηφίσματος. Στην ψηφοφορία ήταν παρόντες οι ακόλουθοι βουλευτές:... Το ψήφισμα κατατέθηκε προς έγκριση στις ΗΗ/ΜΜ/ΕΕΕΕ. DR\1148198.docx 3/8 AP102.403v04-00
ΠΡΟΤΑΣΗ ΨΗΦΙΣΜΑΤΟΣ σχετικά με τις επιπτώσεις του παράνομου εμπορίου φυτοπροστατευτικών προϊόντων, σπόρων και άλλων γεωργικών εισροών στις οικονομίες των κρατών ΑΚΕ Η Κοινοβουλευτική Συνέλευση Ίσης Εκπροσώπησης ΑΚΕ-ΕΕ, η οποία συνήλθε από τις 18 έως τις 20 Ιουνίου 2018 σ, έχοντας υπόψη το άρθρο 18 παράγραφος 1 του εσωτερικού κανονισμού της, έχοντας υπόψη τη συμφωνία εταιρικής σχέσης μεταξύ των μελών της ομάδας των κρατών της Αφρικής, της Καραϊβικής και του Ειρηνικού, αφενός, και της ευρωπαϊκής κοινότητας και των κρατών μελών αυτής, αφετέρου, που υπογράφηκε στην Κοτονού στις 23 Ιουνίου 2000 (συμφωνία του Κοτονού) 1, καθώς και τις τροποποιήσεις της συμφωνίας του Κοτονού του 2005 και του 2010 2, έχοντας υπόψη το ψήφισμα του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου της 15ης Φεβρουαρίου 2017 σχετικά με τα χαμηλού κινδύνου φυτοφάρμακα βιολογικής προέλευσης 3, έχοντας υπόψη την παράγραφο 56 της κοινής δήλωσης, της 30ής Ιουνίου 2017, του Συμβουλίου και των αντιπροσώπων των κυβερνήσεων των κρατών μελών, συνερχομένων στο πλαίσιο του Συμβουλίου, του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και της Επιτροπής με θέμα «Η νέα ευρωπαϊκή κοινή αντίληψη για την ανάπτυξη ο κόσμος μας, η αξιοπρέπειά μας, το μέλλον μας» 4, έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 2016/2031 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 26ης Οκτωβρίου 2016, σχετικά με προστατευτικά μέτρα κατά των επιβλαβών για τα φυτά οργανισμών 5, έχοντας υπόψη την οδηγία 91/414/ΕΟΚ του Συμβουλίου σχετικά με τη διάθεση στην αγορά φυτοπροστατευτικών προϊόντων 6 και την οδηγία 98/8/ΕΚ του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου για τη διάθεση βιοκτόνων στην αγορά 7, έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1107/2009 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 21ης Οκτωβρίου 2009, σχετικά με τη διάθεση φυτοπροστατευτικών προϊόντων στην αγορά 8, έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΕ) αριθ. 528/2012 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 22ας Μαΐου 2012, σχετικά με τη διάθεση στην αγορά και τη 1 ΕΕ L 317 της 15.12.2000, σ. 3. 2 ΕΕ L 287 της 4.11.2010, σ. 3. 3 Κείμενα που εγκρίθηκαν, P8_TA(2017)0042. 4 ΕΕ L 210 της 30.6.2017, σ. 1. 5 ΕΕ L 317 της 23.11.2016, σ. 4 104. 6 ΕΕ L 230 της 19.8.1991, σ. 1 32. 7 ΕΕ L 123 της 24.4.1998, σ. 1 63. 8 ΕΕ L 309 της 24.11.2009, σ. 1 50. AP102.403v04-00 4/8 DR\1148198.docx
χρήση βιοκτόνων 1, έχοντας υπόψη τον κανονισμό (ΕΚ) αριθ. 1907/2006 του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και του Συμβουλίου, της 18ης Δεκεμβρίου 2006, για την καταχώριση, την αξιολόγηση, την αδειοδότηση και τους περιορισμούς των χημικών προϊόντων (REACH) και για την ίδρυση του Ευρωπαϊκού Οργανισμού Χημικών Προϊόντων 2, έχοντας υπόψη τις αποφάσεις 3, τα ψηφίσματα και τη δήλωση της 106ης συνεδρίασης του Συμβουλίου υπουργών ΑΚΕ, η οποία πραγματοποιήθηκε από τις 5 έως τις 6 Δεκεμβρίου 2017, έχοντας υπόψη τη Σύμβαση-πλαίσιο των Ηνωμένων Εθνών για τις κλιματικές μεταβολές, το ψήφισμα 70/1 της Γενικής Συνέλευσης των Ηνωμένων Εθνών, της 25ης Σεπτεμβρίου 2015, και το τελικό έγγραφο της Διάσκεψης Κορυφής για την Αειφόρο Ανάπτυξη με τίτλο «Transforming our world: the 2030 Agenda for Sustainable Development» (Να αλλάξουμε τον κόσμο μας: το θεματολόγιο για τη βιώσιμη ανάπτυξη με ορίζοντα το 2030), και ιδίως τον στόχο βιώσιμης ανάπτυξης (ΣΒΑ) 2, έχοντας υπόψη τη Διεθνή Σύμβαση για την προστασία των φυτών του Οργανισμού Επισιτισμού και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών (FAO), η οποία εγκρίθηκε το 1952 για να προληφθούν και να αποτραπούν η εισαγωγή και η εξάπλωση επιβλαβών για τα φυτά οργανισμών 4, έχοντας υπόψη τις συμβάσεις της Διεθνούς Οργάνωσης Εργασίας για την ασφάλεια και υγεία στη γεωργία, και ιδιαίτερα τη σύμβαση αριθ. 184 5, έχοντας υπόψη την έκθεση A/HRC/34/48 της Ειδικής Εισηγήτριας του ΟΗΕ για το δικαίωμα στη διατροφή, της 24ης Ιανουαρίου 2017 6, έχοντας υπόψη τη δημοσίευση, από τον Οργανισμό Επισιτισμού και Γεωργίας των Ηνωμένων Εθνών (FAO) και τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας (ΠΟΥ), του Διεθνούς κώδικα δεοντολογίας για τη διαχείριση των φυτοφαρμάκων: οδηγίες σχετικά με τα άκρως επικίνδυνα φυτοφάρμακα (Ρώμη, Μάρτιος 2016), έχοντας υπόψη τη συμφωνία του Παγκόσμιου Οργανισμού Εμπορίου (ΠΟΕ) του 1995 σχετικά με τα υγειονομικά και φυτοϋγειονομικά μέτρα 7, τον κώδικα δεοντολογίας για τη διαχείριση των φυτοπροστατευτικών προϊόντων ή των φυτοφαρμάκων, των σπόρων και άλλων γεωργικών εισροών, έχοντας υπόψη τη δήλωση της 9ης Υπουργικής Συνδιάσκεψης του ΠΟΕ, η οποία πραγματοποιήθηκε στο Μπαλί από τις 3 έως τις 6 Δεκεμβρίου 2013, σχετικά με τη 1 ΕΕ L 167 της 27.6.2012, σ. 1 123. 2 http://eur-lex.europa.eu/legal-content//txt/pdf/?uri=cex:02006r1907-20140410&from= 3 Απόφαση αριθ. 12/CVI/18 σχετικά με τους μη δασμολογικούς φραγμούς. 4 https://www.ippc.int/en/history-of-the-ippc/ 5 http://www.ilo.org/dyn/normlex/en/f?p=normlexpub:12100:0::no::p12100_ilo_code:c184 6 https://www.publiceye.ch/fileadmin/files/documents/pesticides/hrc_20170124_report-of-sr-on-right-tofood_en.pdf 7 https://www.wto.org/english/tratop_e/sps_e/spsagr_e.htm DR\1148198.docx 5/8 AP102.403v04-00
διατήρηση δημοσίων αποθεμάτων για σκοπούς επισιτιστικής ασφάλειας 1, έχοντας υπόψη το δίκτυο του ΟΟΣΑ για το παράνομο εμπόριο φυτοφαρμάκων, έχοντας υπόψη την έκθεση της Επιτροπής Οικονομικής Ανάπτυξης, Οικονομικών και Εμπορίου (ΑΚΕ-ΕΕ/xxxxxx), Α. λαμβάνοντας υπόψη τον κεντρικό ρόλο που διαδραματίζει η γεωργία για τη βιώσιμη ανάπτυξη, τη μείωση της φτώχειας και την εξάλειψη της πείνας στις χώρες ΑΚΕ Β. λαμβάνοντας υπόψη ότι η ανάπτυξη της εντατικής γεωργίας χαρακτηρίζεται από την επιστημονική έρευνα και τη χρήση χημικών ουσιών όπως τα φυτοπροστατευτικά προϊόντα ή τα φυτοφάρμακα, οι σπόροι και άλλες γεωργικές εισροές, προκειμένου να προστατευτούν τα φυτά από τις επιθέσεις της φύσης που επηρεάζουν αρνητικά την ανάπτυξή τους, να εμπλουτιστούν τα αρόσιμα εδάφη και να αυξηθεί η γεωργική απόδοση και παραγωγή Γ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η διεθνής κοινότητα έχει εγκρίνει σειρά νομοθετικών πράξεων για την επίτευξη διεθνούς συναίνεσης σχετικά με τα φυτοπροστατευτικά προϊόντα, τα φυτοφάρμακα, τους σπόρους και τις εισροές (ΦΠΦΣΕ), των οποίων η χρήση είναι αναγκαία για το εμπόριο, την επισιτιστική ασφάλεια και την ανθρώπινη υγεία Δ. λαμβάνοντας υπόψη ότι, σύμφωνα με τις εκτιμήσεις του FAO και του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ), πάνω από 30 % των φυτοφαρμάκων που πωλούνται ετησίως στις αναπτυσσόμενες χώρες δεν συμμορφώνονται με τα διεθνή πρότυπα και φέρουν συχνά ανεπαρκή επισήμανση ή δεν φέρουν καμία ένδειξη ταυτοποίησης Ε. λαμβάνοντας υπόψη ότι εντοπίζεται στην αγορά ευρύ φάσμα παράνομων προϊόντων, και ιδίως προϊόντα που δεν έχουν εγκριθεί από τις τοπικές αρχές, απομιμήσεις, ληγμένα ή παραποιημένα προϊόντα, των οποίων η συσκευασία ή η επισήμανση έχει παραποιηθεί ΣΤ. λαμβάνοντας υπόψη ότι η μη ελεγχόμενη χρήση των ΦΠΦΣΕ έχει αρνητικές επιπτώσεις στο περιβάλλον, στην ανθρώπινη υγεία και στην οικονομία των οικείων χωρών Ζ. λαμβάνοντας υπόψη ότι ο πλέον προφανής κίνδυνος αφορά την ανθρώπινη υγεία, και ιδιαίτερα τις δερματικές, ωτορινολαρυγγικές (ΩΡΛ), πνευμονικές και γαστρεντερικές παθήσεις και τον καρκίνο, με κύρια θύματα τους νέους και τις γυναίκες, των οποίων ο μεγαλύτερος αριθμός απασχολείται στον τομέα της παραγωγής τροφίμων όπου χρησιμοποιούνται τα ΦΠΦΣΕ Η. λαμβάνοντας υπόψη την έκθεση των Ηνωμένων Εθνών σχετικά με το δικαίωμα στη διατροφή, σύμφωνα με την οποία τα ΦΠΦΣΕ ευθύνονται για τον θάνατο περίπου 200.000 ατόμων ετησίως, λόγω οξείας δηλητηρίασης, ενώ το 99 % των περιπτώσεων σημειώνονται σε αναπτυσσόμενες χώρες Θ. λαμβάνοντας υπόψη ότι οι κυβερνήσεις των χωρών ΑΚΕ δεν είναι σε θέση να 1 https://www.wto.org/english/thewto_e/minist_e/mc9_e/desci38_e.htm AP102.403v04-00 6/8 DR\1148198.docx
επωφεληθούν πλήρως από τις ευκαιρίες που προσφέρουν τα ΦΠΦΣΕ, ελλείψει επαρκούς ικανότητας για τη ρύθμιση των προϊόντων αυτών, γεγονός που ευνοεί την εμπορία τους σε μεγάλη κλίμακα Ι. λαμβάνοντας υπόψη ότι η πλειονότητα των χωρών ΑΚΕ δεν διαθέτει νομοθεσία όσον αφορά τα ΦΠΦΣΕ και ότι οι χώρες εκείνες που διαθέτουν σχετική νομοθεσία δεν έχουν θεσπίσει αυστηρούς και κατάλληλους κανόνες για την αποτροπή της εμπορίας των προϊόντων αυτών ΙΑ. ΙΒ. λαμβάνοντας υπόψη ότι πολυάριθμοι χρήστες ΦΠΦΣΕ δεν διαθέτουν το επίπεδο κατάρτισης ή την απαραίτητη εκπαίδευση ώστε να κατανοήσουν τις τεχνικές προδιαγραφές των εν λόγω προϊόντων, και ως εκ τούτου αγνοούν τις ολέθριες συνέπειες που έχουν τα προϊόντα αυτά για την υγεία, την οικονομία και το περιβάλλον λαμβάνοντας υπόψη ότι η διάδοση των παράνομων ΦΠΦΣΕ στις αγορές ΑΚΕ οφείλεται εν μέρει στη χαμηλή τιμή των παράνομων αυτών προϊόντων, στην έλλειψη κατάρτισης και γνώσης, στην ακατάλληλη νομοθεσία και στην έλλειψη ελέγχου στις χώρες ΑΚΕ 1. εκτιμά ότι είναι ζωτικής σημασίας να αναπτυχθεί μια σαφής στρατηγική για την καταπολέμηση του παράνομου εμπορίου των ΦΠΦΣΕ και να προωθηθεί η επισιτιστική ασφάλεια με την ανάπτυξη τοπικών σπόρων και την παραγωγή βιολογικών ΦΠΦΣΕ η εν λόγω στρατηγική θα πρέπει να βασίζεται σε μια προσέγγιση που προωθεί την αγροοικολογία και την οικογενειακή γεωργία, οι οποίες σέβονται το περιβάλλον και στηρίζουν την κοινωνική και αλληλέγγυα οικονομία 2. σημειώνει ότι για να αξιοποιηθούν οι δυνατότητες που προσφέρουν τα ΦΠΦΣΕ για την ανάπτυξη της γεωργίας, οι χώρες ΑΚΕ θα πρέπει: α) να εξοικειωθούν με τα διεθνή και εθνικά ρυθμιστικά πλαίσια που διέπουν τα ΦΠΦΣΕ β) να αντιμετωπίσουν ορισμένες διαρθρωτικές προκλήσεις που εμποδίζουν τη νομική και αποτελεσματική προώθηση των εν λόγω προϊόντων γ) να προσδιορίσουν τους κινδύνους που συνδέονται με τα ΦΠΦΣΕ, ούτως ώστε να αποτρέψουν και να διαχειριστούν τις επιπτώσεις του παράνομου εμπορίου των προϊόντων αυτών στις αντίστοιχες οικονομίες τους 3. ζητεί να προωθηθεί η χρήση βιολογικών λιπασμάτων και να καθιερωθούν γεωργικές πρακτικές που χρησιμοποιούν εύλογες ποσότητες νόμιμων ΦΠΦΣΕ 4. υπογραμμίζει την ανάγκη να ενισχυθεί η επιστημονική και τεχνολογική εμπειρογνωμοσύνη, με στόχο τη στήριξη της καταπολέμησης του παράνομου εμπορίου των ΦΠΦΣΕ 5. ζητεί να καταπολεμηθεί αποτελεσματικά η εμπορία τροφίμων και η επισιτιστική ανασφάλεια με την παροχή τεχνικής και χρηματοδοτικής συνδρομής 6. επαναλαμβάνει την επιτακτική ανάγκη να αναπτυχθούν και να βελτιωθούν η DR\1148198.docx 7/8 AP102.403v04-00
ευαισθητοποίηση και η κατάρτιση των γεωργικών εκμεταλλεύσεων, των μικρών παραγωγών και των εμπόρων, ούτως ώστε να έχουν επίγνωση του προβλήματος των παράνομων ΦΠΦΣΕ, καθώς και της αναποτελεσματικότητας και της επικινδυνότητάς τους 7. τονίζει ότι απαιτείται να εκλαϊκευτούν οι πληροφορίες για τα ΦΠΦΣΕ, ούτως ώστε να έχουν τη δυνατότητα οι παραγωγοί, οι χρήστες και οι καταναλωτές να υιοθετήσουν συνετές πρακτικές ασφάλειας 8. υπογραμμίζει ότι οι κυβερνήσεις ΑΚΕ θα πρέπει να λάβουν μέτρα για την προώθηση και την ενίσχυση της νομοθεσίας, να επιβάλλουν κυρώσεις στους παραβάτες, να θέσουν υπό έλεγχο τη ροή των παράνομων ΦΠΦΣΕ εντός και εκτός των συνόρων, να δημιουργήσουν σε εθνικό επίπεδο κατάλληλα εργαστήρια, καθώς και αποθήκες σπόρων, για τη διατήρηση των τοπικών καλλιεργειών που είναι βέλτιστα ανθεκτικές στο κλίμα 9. καλεί τις επιχειρήσεις που παρασκευάζουν και εμπορεύονται τα εν λόγω προϊόντα να τα προσαρμόσουν στις ανάγκες των γεωργών των χωρών ΑΚΕ ως προς τον όγκο, τη συμπύκνωση και τη συσκευασία τους, ούτως ώστε να διευκολυνθεί η χρήση τους, να μειωθεί το κόστος τους και να περιοριστούν οι κίνδυνοι που συνδέονται με την έκθεση στα προϊόντα αυτά, καθώς και με την εισπνοή και την κατάποσή τους 10. ζητεί την ενίσχυση της διεθνούς συνεργασίας, ούτως ώστε να χαραχτούν μέτρα για την επιβολή μεγαλύτερων κυρώσεων για την παραγωγή, εξαγωγή ή εισαγωγή των παραποιημένων ή παράνομων προϊόντων 11. επικροτεί την ενίσχυση της περιφερειακής προσέγγισης για την αποτελεσματικότερη καταπολέμηση των απομιμήσεων, δεδομένου ότι είναι ζωτικής σημασίας να δημιουργηθούν περιφερειακά εργαστήρια στις χώρες ΑΚΕ και να ενισχυθεί η τελωνειακή συνεργασία και τα δίκτυα ανταλλαγής πληροφοριών σχετικά με τα ΦΠΦΣΕ μεταξύ των χωρών ΑΚΕ της ίδιας περιοχής 12. προτείνει να δημιουργηθεί, στο πλαίσιο της συνεργασίας ΑΚΕ-ΕΕ, ένα κοινό ταμείο για την έρευνα και την ανάπτυξη σε διαφόρους τομείς της γεωπονίας, το οποίο θα χρησιμοποιείται για τη στήριξη της ικανότητας των χωρών ΑΚΕ να εφαρμόζουν εθνικές διαδικασίες έγκρισης και πιστοποίησης των ΦΠΦΣΕ 13. ζητεί τη θέσπιση συστήματος υποχρεωτικού, αποτελεσματικού και αυστηρού ελέγχου ποιότητας, σύμφωνα με τις προδιαγραφές του ΠΟΥ και του FAO, και μηχανισμού ιχνηλασιμότητας των ΦΠΦΣΕ, ούτως ώστε να προσδιορίζεται η σύνθεσή τους, η προέλευσή τους και η ταυτότητά τους 14. αναθέτει στους συμπροέδρους της να διαβιβάσουν το παρόν ψήφισμα στο Συμβούλιο Υπουργών ΑΚΕ-ΕΕ, στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή, στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, στην Αφρικανική Ένωση, στο Παναφρικανικό Κοινοβούλιο, στα περιφερειακά και εθνικά κοινοβούλια, στους περιφερειακούς οργανισμούς των χωρών ΑΚΕ, στην Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και στην Παγκόσμια Τράπεζα. AP102.403v04-00 8/8 DR\1148198.docx