Συνοπτική αξιολόγηση της κατάστασης της περιοχής του ήµου και εντοπισµός των κρίσιµων ζητηµάτων τοπικής ανάπτυξης

Συνοπτική αξιολόγηση της κατάστασης της περιοχής του ήµου και εντοπισµός των κρίσιµων ζητηµάτων τοπικής ανάπτυξης 196

Η Υπηρεσία Προγραµµατισµού στην συγκεκριµένη ενότητα εντόπισε τα θέµατα τοπικής ανάπτυξης που αφορούν στην περιοχή του ήµου και αξιολογεί την κατάσταση της περιοχής σε κάθε θέµα, καταλήγοντας σε συµπεράσµατα για την αναπτυξιακή φυσιογνωµία της περιοχής, όπως αυτή προκύπτει από τις πληθυσµιακές και δηµογραφικές εξελίξεις, τις οικονοµικές δραστηριότητες και την απασχόληση, τις ενδογενείς αναπτυξιακές δυνατότητες και τα τυχόν συγκριτικά πλεονεκτήµατα σε σχέση µε το ευρύτερο οικονοµικό περιβάλλον. Κάθε θεµατικός τοµέας περιλαµβάνει θέµατα τοπικής ανάπτυξης που αντιστοιχούν στις αρµοδιότητες των ΟΤΑ. Η διάκριση των τοµέων είναι αρκετά γενική ώστε να µπορούν να ενταχθούν σε κάθε τοµέα πρόσθετα θέµατα τοπικής ανάπτυξης, που θα αφορούν στην περιοχή του ήµου και τα οποία δεν αποτελούν αρµοδιότητες των ΟΤΑ. Οι αρµοδιότητες των ΟΤΑ οµαδοποιούνται στους ακόλουθους 3 θεµατικούς τοµείς. 1. Περιβάλλον και ποιότητα ζωής 2. Κοινωνική πολιτική, παιδεία, πολιτισµός και αθλητισµός 3. Τοπική οικονοµία και απασχόληση Στον τοµέα περιβάλλον και ποιότητα ζωής, περιλαµβάνονται τα παρακάτω θέµατα: 1. Περιβάλλον και ποιότητα ζωής 1.1 Φυσικό περιβάλλον Προστασία και διαχείριση φυσικών πόρων (υδατικοί και εδαφικοί πόροι, ορεινοί όγκοι, δάση, ακτές και θαλάσσιο περιβάλλον, προστατευόµενες περιοχές) Ρύπανση περιβάλλοντος - ηµοτικά εργαστήρια Θέµατα χωροταξίας και χρήσεων γης Πυρκαγιές δασών και χώρων διάθεσης απορριµµάτων Οδική πρόσβαση οικισµών Αποκατάσταση και ανάπλαση περιοχών ιαχείριση στερεών αποβλήτων Κοιµητήρια 1.2 Οικιστικό περιβάλλον Θέµατα πολεοδοµίας και αστικών χρήσεων γης Οικιστική και πολεοδοµική ανάπτυξη περιοχών Κοινόχρηστοι χώροι (χώροι πρασίνου, αναψυχής, πλατείες, προστασία κοινόχρηστων χώρων) Καθαριότητα οδών και κοινόχρηστων χώρων - Αποκοµιδή απορριµµάτων Κυκλοφορία στάθµευση αστική συγκοινωνία Χωροθέτηση και καθορισµός όρων λειτουργίας υπαίθριων εµπορικών δραστηριοτήτων (λαϊκές αγορές, εµποροπανηγύρεις,υπαίθρια διαφήµιση),µετακινούµενων πληθυσµιακών οµάδων και επιχειρήσεων ή καταστηµάτων Αισθητική πόλεων και οικισµών 197

1.3 Υποδοµές δίκτυα Αποχέτευση και βιολογικοί καθαρισµοί Ύδρευση, άρδευση Ηλεκτροφωτισµός κοινόχρηστων χώρων Οδοποιία, πεζόδροµοι 2. Κοινωνική πολιτική, παιδεία, πολιτισµός και αθλητισµός 2.1. Υγεία και Κοινωνική πρόνοια Περιφερειακά ιατρεία, Ιατρεία Πορείας, αναβάθµιση υφιστάµενων Κέντρων Υγείας Βρεφονηπιακοί και παιδικοί σταθµοί Κέντρα φροντίδας ηλικιωµένων 2.2. Κοινωνική µέριµνα, κοινωνική ενσωµάτωση Παλιννοστούντες, µετανάστες, πρόσφυγες. Εθελοντισµός 2.3. Εκπαίδευση Σχολικά κτίρια Βιβλιοθήκες Κ ΑΠ Πάρκα κυκλοφοριακής αγωγής Προγράµµατα ια βίου Μάθησης 2.4. Πολιτισµός Πολιτιστικά αγαθά και έργα Προβολή και ανάδειξη πολιτιστικών υποδοµών (πνευµατικά κέντρα, µουσεία, πινακοθήκες, θέατρα, κινηµατογράφοι) Αξιοποίηση Εκθεσιακού κέντρου Αρκαλοχωρίου Ανάδειξη και ενοποίηση µνηµείων, αρχαιολογικών χώρων, ιστορικών και παραδοσιακών κτιρίων, νερόµυλων ελαιοτριβείων κα. Πολιτιστικές εκδηλώσεις και ανταλλαγές Παραδοσιακά επαγγέλµατα ( πχ κεραµική τέχνη κα) 2.5. Αθλητισµός Αθλητικές εγκαταστάσεις Αθλητικές δραστηριότητες 3. Τοπική οικονοµία και απασχόληση 3.1. Οικονοµικές υποδοµές και δίκτυα Ηλεκτρικά δίκτυα, δίκτυα ενέργειας, φυσικού αερίου Αγροτική ή δασική οδοποιία, δίκτυο άρδευσης, αντιπληµµυρικά έργα, εγγειοβελτιωτικά έργα Βιοτεχνικά κέντρα και κτίρια Θέρετρα, εγκαταστάσεις αναψυχής και διακοπών 198

Λιµενικά έργα ηµοτικές αγορές ηµοτικά σφαγεία 3.2. Οικονοµικές δραστηριότητες Αξιοποίηση φυσικών πόρων (ιαµατικές πηγές, ήπιες µορφές ενέργειας) Προγράµµατα έρευνας και τεχνολογίας Εκµετάλλευση χώρων ζώνης λιµένα δικαιοδοσίας του ΟΤΑ Εκµετάλλευση δηµοτικής περιουσίας (δηµοτικά δάση, καλλιεργητικές εκτάσεις και βοσκότοποι) Τουριστική ανάπτυξη - Εναλλακτικές µορφές τουρισµού 3.3. Απασχόληση ανάπτυξη ανθρώπινου δυναµικού Προγράµµατα για την προώθηση της απασχόλησης, συνεργασία µε επιχειρήσεις Γραφεία ενηµέρωσης, συµβουλευτικής υποστήριξης ανέργων Επιχειρηµατικότητα Επαγγελµατική Κατάρτιση / ΚΕΚ Προγράµµατα ια βίου Μάθησης Προγράµµατα ανάπτυξης ανθρώπινου δυναµικού 4. Γενικές αρµοδιότητες 4.1. ιοικητικές αρµοδιότητες κρατικού χαρακτήρα Αστική κατάσταση πολιτών ( ηµοτολόγιο, ληξιαρχείο, µητρώο αρρένων κλπ) Χορήγηση αδειών (πχ αδειών καταστηµάτων, χρήσης δηµοτικών χώρων, παραµονής αλλοδαπών κλπ) ιοικητική εξυπηρέτηση πολιτών - ΚΕΠ 4.2. Αποφάσεις των δηµοτικών αρχών Κανονιστικές αποφάσεις που εκδίδουν τα Πολιτικά όργανα του ήµου Γνώµη των δηµοτικών αρχών για ειδικά θέµατα 4.3. Προστασία και έλεγχος των πολιτών Προστασία της δηµόσιας υγείας Ασφάλεια (ασφάλεια κυκλοφορίας, επικίνδυνες οικοδοµές, δηµόσια έργα) Προστασία του καταναλωτή Φύλαξη σχολείων (σχολικοί φύλακες και σχολικοί τροχονόµοι) ηµοτική αστυνοµία (έλεγχοι εφαρµογής των κανονιστικών αποφάσεων, έλεγχοι κυκλοφορίας και στάθµευσης οχηµάτων, έλεγχοι καταστηµάτων, επιχειρήσεων και επαγγελµάτων, έλεγχοι για την προστασία του περιβάλλοντος, την καθαριότητα και αισθητική των πόλεων, έλεγχοι οικοδοµών, έλεγχοι κοινόχρηστων χώρων και πλανόδιου εµπορίου, φύλαξη δηµοτικής περιουσίας) Πολιτική προστασία (διατύπωση εισήγησης, συντονισµός, επίβλεψη του έργου, διάθεση δυναµικού και µέσων) 199

Τοπικά συµβούλια πρόληψης παραβατικότητας Τα θέµατα τοπικής ανάπτυξης που αναλύονται παρακάτω, καθορίστηκαν από την οµάδα έργου συνεκτιµώντας : Τις νέες αρµοδιότητες της ΤΑ, µετά την εφαρµογή του προγράµµατος «Καλλικράτης» Τα χαρακτηριστικά και τις ανάγκες της περιοχής του ήµου Μινώα Πεδιάδας Τα θεµατικά αντικείµενα δραστηριοποίησης των υφιστάµενων υπηρεσιών και των νεοσυσταθέντων Νοµικών προσώπων του ήµου Τις κατευθύνσεις της ηµοτικής αρχής και τις προτεραιότητες που αποτυπώνονται στο προεκλογικό της πρόγραµµα Τις εθνικές και περιφερειακές αναπτυξιακές προτεραιότητες Αρχικά αξιολογήθηκε η κατάσταση της περιοχής στο κάθε θέµα και εντοπίστηκαν τα κυριότερα Προβλήµατα (ανάγκες ή µειονεκτήµατα) και οι υνατότητές της (πλεονεκτήµατα). Μετά την αξιολόγηση της κατάστασης της περιοχής, αξιολογήθηκε η κατάσταση του εξωτερικού περιβάλλοντος και εντοπίστηκαν συνθήκες, τάσεις και πιθανές εξελίξεις, που εκτιµάται ότι θα επηρεάσουν θετικά ή αρνητικά την κατάσταση της περιοχής στο θέµα. Τα συµπεράσµατα της αξιολόγησης αυτής θα ληφθούν υπόψη στον προγραµµατισµό της δράσης του ήµου. Τα κρίσιµα ζητήµατα για το ήµο Μινώα Πεδιάδας συνοψίζονται στα παρακάτω: Θεµατικός τοµέας: Περιβάλλον και ποιότητα ζωής Στον τοµέα τoυ Περιβάλλοντος και ποιότητας ζωής, ο ήµος εντόπισε τα παρακάτω προβλήµατα και δυνατότητες: Θεµατικός τοµέας: Περιβάλλον και ποιότητα ζωής Θέµα: ιαχείριση απορριµµάτων Προβλήµατα & περιορισµοί Προβλήµατα υνατότητες & ευκαιρίες υνατότητες - Η περιφέρεια Κρήτης έχει ξεκινήσει τη διαδικασία αναθεώρησης του ισχύοντος περιφερειακού σχεδιασµού για τη διαχείριση των στερεών αποβλήτων. Ο νέος σχεδιασµός θα εναρµονίζεται µε τις απαιτήσεις της Ευρωπαϊκής Ένωσης και έχει σκοπό την ολοκληρωµένη διαχείριση των απορριµµάτων στο σύνολο της περιφέρειας Κρήτης. - Ενίσχυση της περιβαλλοντικής συνείδησης των κατοίκων. - Το πρόβληµα θα λυθεί στα πλαίσια της αναθεώρησης του περιφερειακού σχεδιασµού που αφορά στη διαχείριση των απορριµµάτων, η οποία πραγµατοποιείται αυτή την περίοδο. Σύµφωνα µε το νέο σχεδιασµό, αναµένεται τελικά η απόθεση των απορριµµάτων για το σύνολο του ήµου να γίνεται στο ΧΥΤΑ Χερσονήσου. - Μία προσπάθεια µείωσης του κόστους 200

Κίνδυνοι ή Περιορισµοί - Το σηµαντικότερο πρόβληµα είναι η µη ολοκλήρωση του Περιφερειακού Σχεδιασµού ιαχείρισης Απορριµµάτων Κρήτης (ΠΕΣ ΑΚ) για τη διάθεση των απορριµµάτων του ήµου. Σύµφωνα µε τον εγκεκριµένο σχεδιασµό διαχείρισης απορριµµάτων της Περιφέρειας Κρήτης, ο ήµος σήµερα διαθέτει τα απορρίµµατά του σε 3 διαφορετικούς ΧΥΤΑ (Βιάννος, Χερσόνησος, Καζαντζάκη). Όµως ο ΧΥΤΑ Βιάννου δεν µπορεί να εξυπηρετήσει το ήµο, λόγω του µικρού µεγέθους του, µε αποτέλεσµα τα απορρίµµατα της Ε Αρκαλοχωρίου να οδηγούνται σήµερα στο ΧΥΤΑ Πέρα Γαλήνων (γεγονός που δεν προβλέπεται από τον περιφερειακό σχεδιασµό). - Επίσης, πρόβληµα αποτελεί η ανεξέλεγκτη διάθεση απορριµµάτων σε διάφορα σηµεία, το οποίο δηµιουργεί κινδύνους για τη δηµόσια υγεία και υποβαθµίζει την ελκυστικότητα της περιοχής. διάθεσης, το οποίο είναι αρκετά υψηλό, λόγω των µεγάλων χιλιοµετρικών αποστάσεων που πρέπει να καλύψουν τα απορριµµατοφόρα οχήµατα, είναι η δηµιουργία κινητού σταθµού µεταφόρτωσης απορριµµάτων, στη Ε Αρκαλοχωρίου. Η επιλογή της Ε Αρκαλοχωρίου για την εγκατάσταση του ΣΜΑ, έγινε επειδή παράγει το 75% των απορριµµάτων του ήµου. Μέσω αυτού όλα τα απορρίµµατα του ήµου θα καταλήγουν στο ΧΥΤΑ Χερσονήσου. - Στο πρόβληµα της ανεξέλεγκτης διάθεσης απορριµµάτων, έχουν πραγµατοποιηθεί δράσεις από το ήµο, βελτιώνοντας σηµαντικά τις αρνητικές επιπτώσεις. Ιδιαίτερα σηµαντική είναι η δράση της αποκατάστασης του ΧΑ Α στη θέση Σαραφαλή Μάντρα στο Αρκαλοχώρι, στα πλαίσια του Ε.Π. «Περιβάλλον & Αειφόρος Ανάπτυξη 2007-2013». - Ευαισθητοποίηση των κατοίκων, µε την πραγµατοποίηση περιβαλλοντικών προγραµµάτων εκπαίδευσης. Επέκταση των προγραµµάτων σε όλα τα σχολεία του ήµου, µε τη συµµετοχή των µαθητών. Ευκαιρίες Κρίσιµα ζητήµατα τοπικής ανάπτυξης - Έκδοση νόµων, οδηγιών από την ΕΕ, το ΥΠΕΧΩ Ε και το ΥΠΕΣ Α, καθώς και χρηµατοδοτήσεων µέσω ΠΕΠ είτε µέσω Κοινοτικών Προγραµµάτων (URBAN, ΕΠΕΡΑΑ). 1) Η Ολοκλήρωση του ΠΕΣ ΑΚ για τη διάθεση των απορριµµάτων συνολικά του ήµου. 2) Ανεξέλεγκτη διάθεση απορριµµάτων. 3) Επέκταση της δράσης για την προώθηση της ανακύκλωσης απορριµµάτων. 201

Θεµατικός τοµέας: Περιβάλλον και ποιότητα ζωής Θέµα: Πολεοδοµικός σχεδιασµός οικιστικό περιβάλλον Προβλήµατα & περιορισµοί Προβλήµατα - Καθορισµός του ρόλου του ήµου Μινώα Πεδιάδας στα πλαίσια του «Ρυθµιστικού Σχεδίου και Προγράµµατος Προστασίας Περιβάλλοντος του οικιστικού συγκροτήµατος Ηρακλείου», το οποίο εκπονείται από το ΥΠΕΚΑ. Στην περιοχή αναµένεται να χωροθετηθεί το αεροδρόµιο Καστελλίου, το οποίο θα αλλάξει τα χαρακτηριστικά της περιοχής. Απαιτείται λοιπόν ο κατάλληλος σχεδιασµός του χώρου, µε καθορισµό χρήσεων γης, µέτρων προστασίας περιβάλλοντος κα. - Έλλειψη ΓΠΣ / ΣΧΟΟΑΠ, σύµφωνα µε τις διατάξεις του 2508/1997, που θα περιλαµβάνει όλη την περιφέρεια του ήµου. - Μη θεσµοθέτηση της Πολεοδοµικής Μελέτης των οικισµών Αρκαλοχωρίου Γασίου, που εκπονείται από το 1999. - Έναρξη των διαδικασιών ανάθεσης της µελέτης «Επικαιροποίηση και ολοκλήρωση πολεοδοµικής µελέτης άρση ανισοτήτων πολεοδοµικού σχεδιασµού πόλης Καστελλίου Ν. Ηρακλείου». Κίνδυνοι ή Περιορισµοί - εν υφίσταται ρύθµιση της εντός και εκτός σχεδίου περιοχής, δεν υπάρχουν καθορισµένες χρήσεις και γενικά προτάσεις για τη συνολική χωρική οργάνωση του ήµου. Ειδικά µε την έναρξη της κατασκευής του νέου αεροδροµίου στο Καστέλλι, η ύπαρξη σχεδιασµού χρήσεων γης στην ευρύτερη περιοχή θεωρείται αναγκαία. - Το σηµαντικότερο πρόβληµα, που προκύπτει από την έλλειψη πολεοδοµικού σχεδιασµού, αφορά στην έλλειψη ουσιαστικού ελέγχου για την ανέγερση νέων οικοδοµών, την προστασία των κοινόχρηστων χώρων, κα. υνατότητες & ευκαιρίες υνατότητες - Έγκριση του Α σταδίου της µελέτης «Ρυθµιστικού Σχεδίου και Προγράµµατος Προστασίας Περιβάλλοντος του οικιστικού συγκροτήµατος Ηρακλείου», µε επιλογή της επιθυµητής µορφής οικονοµικής και χωρικής ανάπτυξης της περιοχής (έντονη τουριστική ανάπτυξη, διατήρηση του αγροτικού χαρακτήρα της περιοχής, προώθηση της προστασίας του περιβάλλοντος κα) -Στα πλαίσια της εκπόνησης ΓΠΣ για το σύνολο του ήµου, έχει ληφθεί αρχικά σχετική απόφαση από το ηµοτικό Συµβούλιο. Απαιτείται η εξασφάλιση χρηµατοδότησης για τη συγκεκριµένη µελέτη, ώστε να εγκριθεί στη συνέχεια η εκπόνησή της, από το Περιφερειακό Συµβούλιο. -Ολοκλήρωση της µελέτης οριοθέτησης των ρεµάτων εντός της πολεοδοµούµενης περιοχής στους οικισµούς Αρκαλοχωρίου Γασίου. Πραγµατοποίηση της τρίτης τελικής ανάρτησης της µελέτης και θεσµοθέτηση του πολεοδοµικού σχεδίου µε την έκδοση του σχετικού Προεδρικού ιατάγµατος -Ολοκλήρωση της διαδικασίας οριοθέτησης των οικισµών Καστελλίου και Πολυθέας, ώστε να προχωρήσει η εκπόνηση της µελέτης πολεοδόµησης του Καστελλίου. Ευκαιρίες - Η έγκριση του ΡΣΗ και των Πολεοδοµικών Μελετών αποτελεί αποκλειστικά αρµοδιότητα του ΥΠΕΚΑ και των υπηρεσιών του. Απαιτείται ενίσχυση των διαδικασιών από την πλευρά του Υπουργείου. Αναζήτηση πόρων για τη χρηµατοδότηση του ΣΧΟΟΑΠ, από πόρους του ΥΠΕΧΩ Ε, είτε από ΠΕΠ είτε από προγράµµατα της ΕΕ (πχ HABITAT). 202

Κρίσιµα ζητήµατα τοπικής ανάπτυξης 1) Έλλειψη Γενικού Πολεοδοµικού Σχεδιασµού (σύµφωνα µε τις διατάξεις του Ν. 2508/1997) 2) Έλλειψη θεσµοθετηµένου πολεοδοµικού σχεδίου για τους οικισµούς Αρκαλοχωρίου - Γασίου Ολοκλήρωση της µελέτης οριοθέτηση των οικισµών Καστελλίου Πολυθέας Θεµατικός τοµέας: Περιβάλλον και ποιότητα ζωής Θέµα: Αποχέτευση Προβλήµατα & περιορισµοί Προβλήµατα υνατότητες & ευκαιρίες υνατότητες - Έλλειψη αποχετευτικών δικτύων σε σηµαντικό αριθµό οικισµών του ήµου. Ιδιαίτερα στην Ε Αρκαλοχωρίου, µε εξαίρεση τµήµα του οικισµού Αρκαλοχωρίου, τα λύµατα καταλήγουν σε απορροφητικούς βόθρους. Καλύτερη εµφανίζεται η κατάσταση στις Ε Καστελλίου και Θραψανού, όπου έχουν κατασκευαστεί σχεδόν σε όλους τους οικισµούς αποχετευτικά δίκτυα. - Έλλειψη µονάδων επεξεργασίας λυµάτων. Στο ήµο σήµερα λειτουργούν δύο (2) µονάδες επεξεργασίας λυµάτων στο Καστέλλι και στο Θραψανό που εξυπηρετούν συνολικά εννέα (9) οικισµούς του ήµου. Ακόµα, όµως και οι δύο αυτές µονάδες παρουσιάζουν προβλήµατα στη λειτουργία τους, που οφείλονται κυρίως στη µη συστηµατική παρακολούθησή τους. Κίνδυνοι ή Περιορισµοί - Το σηµαντικότερο πρόβληµα, που προκύπτει από την έλλειψη αποχετευτικών δικτύων εντοπίζεται στην πιθανότητα µόλυνσης του υπόγειου υδροφόρου ορίζοντα. - Στον παραλιακό οικισµό του Τσούτσουρα, το πρόβληµα εντοπίζεται στη µόλυνση του - Στα πλαίσια του Ε.Π. «Περιβάλλον & αειφόρος ανάπτυξη», υλοποιείται η κατασκευή των αποχετευτικών δικτύων και µονάδας επεξεργασίας λυµάτων για τον οικισµό του Αρκαλοχωρίου, µε εξυπηρετούµενο πληθυσµό 7.500 κατοίκων (µε ορίζοντα 20ετίας). - Στα πλαίσια του Ε.Π. Κρήτης και Νήσων Αιγαίου 2007-2013 υλοποιούνται τρεις (3) δράσεις που αφορούν στην κατασκευή µονάδων επεξεργασίας λυµάτων στους οικισµούς Σµαρίου, Κασταµονίτσας, Αµαριανού, Γερακίου και Αρµάχας. - Έχει κατατεθεί πρόταση στο Ε.Π. «Περιβάλλον & αειφόρος ανάπτυξη» για χρηµατοδότηση του έργου «Αποχετευτικά δίκτυα οικισµού Τσουτσούρου και εγκατάσταση επεξεργασίας λυµάτων». - Η εκπόνηση µιας µελέτης µε σκοπό την αποτύπωση της βέλτιστης λύσης για το αποχετευτικό δίκτυο και τους βιολογικούς καθαρισµούς του ήµου Μινώα Πεδιάδας. Ευκαιρίες - Από το ΥΠΕΚΑ και την ΕΕ έχουν εκδοθεί οδηγίες για την προστασία του περιβάλλοντος, µε τη δηµιουργία δικτύων και µονάδων επεξεργασίας. Παράλληλα, υπάρχουν διάφορα προγράµµατα χρηµατοδοτήσεων, όπως το ΕΠ «Περιβάλλον & αειφόρος ανάπτυξη», το Επιχειρησιακό Πρόγραµµα «Κρήτης & Νήσων Αιγαίου 2007-2013» κα. 203

θαλάσσιου περιβάλλοντος, καθιστώντας την περιοχή απαγορευτική για τους επισκέπτες. Κρίσιµα ζητήµατα τοπικής ανάπτυξης 1) Έλλειψη δικτύων αποχέτευσης και µονάδων επεξεργασίας λυµάτων 2) Η εκπόνηση µελέτης µε σκοπό την αποτύπωση της βέλτιστης λύσης για το αποχετευτικό δίκτυο και τους βιολογικούς καθαρισµούς του ήµου Μινώα Πεδιάδας Θεµατικός τοµέας: Περιβάλλον και ποιότητα ζωής Θέµα: Άρδευση Προβλήµατα & περιορισµοί Προβλήµατα υνατότητες & ευκαιρίες υνατότητες - Ο ήµος Μινώα Πεδιάδας είναι αγροτικός, µε την ελαιοκαλλιέργεια να κυριαρχεί µεταξύ των δραστηριοτήτων των αγροτών. Τα τελευταία χρόνια, λόγω της αύξησης της θερµοκρασίας και της µείωσης του αριθµού των βροχοπτώσεων, οι αγρότες έχουν στραφεί στην άρδευση των καλλιεργειών τους. Η άρδευση πραγµατοποιείται κυρίως από γεωτρήσεις. Εξαίρεση αποτελούν οι περιοχές των Τοπικών Κοινοτήτων Παρτίρων, Ινίου και Πανοράµατος, όπου για την άρδευση γίνεται χρήση των νερών των φραγµάτων που έχουν κατασκευαστεί. Επίσης, λιµνοδεξαµενές, µε σκοπό την άρδευση έχουν κατασκευαστεί από την ΥΕΒ στο Σκινιά και στο Καραβάδω, παρουσιάζουν ωστόσο έντονα προβλήµατα διαρροών. Σε αρκετές περιοχές του ήµου έχουν κατασκευαστεί αρδευτικά δίκτυα (είτε από έσοδα του ήµου είτε από χρηµατοδοτήσεις προγραµµάτων), τα οποία δεν καλύπτουν πλήρως τις ανάγκες των κατοίκων. - Στα πλαίσια του προγράµµατος ΘΗΣΕΑΣ, ο ήµος ανέθεσε τη µελέτη για την κατασκευή χωµάτινου φράγµατος στο Μπαδιά της Τοπικής Κοινότητας Παρτίρων. Η µελέτη έχει παραληφθεί από το.σ. και προβλέπει ότι ο πρ/σµός για την κατασκευή του έργου θα ανέλθει σε 5.780.000,00. - Το φράγµα του Μπαδιά, σύµφωνα µε την εγκεκριµένη µελέτη, θα έχει συνολικό όγκο νερού 2.342.150κµ και αναµένεται να καλύψει σηµαντικό µέρος των αναγκών άρδευσης στην ευρύτερη περιοχή. Παράλληλα, σύµφωνα µε το µελετητή, υπάρχει η δυνατότητα αξιοποίησης µέρους του υδάτινου όγκου για ύδρευση. - Στα πλαίσια του προγράµµατος «Αγροτική ανάπτυξη της Ελλάδας 2007-2013» Αλέξανδρος Μπαλτατζής, που υλοποιείται από το Υπουργείο Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίµων, θα κατατεθεί πρόταση που αφορά στη βελτίωση υφιστάµενων αρδευτικών δικτύων στην περιοχή υλοποίησης του προγράµµατος και περιλαµβάνει την επέκταση δικτύων και την κατασκευή νέων δεξαµενών. - Εκπόνηση µελέτης επάρκειας ύδατος για την περιοχή του ήµου. - ιερεύνηση δυνατότητας εφαρµογής νέων τεχνολογιών που µειώνουν την κατανάλωση νερού. - Ένταξη στο τεχνικό πρόγραµµα έργων µείωσης διαρροών στα δίκτυα άρδευσης. 204

Κίνδυνοι ή Περιορισµοί Ευκαιρίες - Το σηµαντικότερο πρόβληµα που σχετίζεται µε το ζήτηµα της άρδευσης εντοπίζεται αρχικά στην έλλειψη των απαραίτητων υδάτινων πόρων και δευτερευόντως στην έλλειψη δικτύων άρδευσης. Το επίπεδο του υπόγειου υδροφόρου ορίζοντα έχει µειωθεί σηµαντικά τα τελευταία χρόνια, µε αποτέλεσµα η ορθολογική χρήση των υδάτινων πόρων να θεωρείται αναγκαία. - Οι πολιτικές της ΕΕ, του ΥΠΕΚΑ και του Υπουργείου Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίµων, επιβάλλουν την ορθολογική χρήση των επιφανειακών και υπόγειων υδάτων. -Η υποβολή πρότασης στο Πρόγραµµα ηµοσίων Επενδύσεων του Υπουργείου Ανάπτυξης, για χρηµατοδότηση της πράξης «Βελτίωση υφιστάµενης οδού θραψανού-ευαγγελισµού-καστελλίου» Κρίσιµα ζητήµατα τοπικής ανάπτυξης 1) Ορθολογική διαχείριση υδάτινων πόρων 2) Έλλειψη δικτύου άρδευσης και δεξαµενών 3) Η καταγραφή και αποτύπωση των δικτύων µε σκοπό τον πλήρη και αποτελεσµατικό έλεγχο τους 205

Θεµατικός τοµέας: Περιβάλλον και ποιότητα ζωής Θέµα: Οδοποιία Προβλήµατα & περιορισµοί Προβλήµατα - Το οδικό δίκτυο του ήµου χαρακτηρίζεται ως µέτριο. Οι βασικοί οδικοί άξονες που συνδέουν τους οικισµούς είναι ασφαλτοστρωµένοι. - Το αγροτικό οδικό δίκτυο είναι αρκετά εκτεταµένο και απαιτεί σε ετήσια βάση εργασίες συντήρησης. - Το επαρχιακό οδικό δίκτυο εντός του ήµου είναι περιορισµένο. Η συντήρηση του µεγαλύτερου µέρους του οδικού δικτύου ανήκει στην αρµοδιότητα του ήµου. - Η έλλειψη πεζοδρόµων στους οικισµούς του ήµου είναι χαρακτηριστική. Ακόµα και στους µεγαλύτερους οικισµούς του ήµου (Αρκαλοχώρι, Καστέλλι, Θραψανό) που θεωρούνται σηµαντικά οικιστικό κέντρο, η µετακίνηση των πεζών δεν είναι εύκολη. Τα τελευταία χρόνια έχουν υλοποιηθεί δράσεις που αφορούν κυρίως την ανάπλαση στο εσωτερικό των οικισµών (µε χρηµατοδότηση από διάφορα προγράµµατα όπως ΕΤΕΡΠΣ, ΘΗΣΕΑΣ, κα). Κίνδυνοι ή Περιορισµοί Ο βασικός οδικός άξονας Ηράκλειο Βιάννος, δεν έχει ακόµα ολοκληρωθεί. Αποµένουν οι κύριοι κόµβοι που θα αποτρέψουν µεγάλο µέρος της κίνησης των οχηµάτων που διέρχεται σήµερα από το κέντρο του οικισµού του Αρκαλοχωρίου, είτε από τον περιφερειακό δηµιουργώντας όµως σοβαρά προβλήµατα. Ο άξονας Αρκαλοχώρι Θραψανό παρουσιάζει σοβαρά προβλήµατα, όπως µειωµένη ορατότητα, µικρό πλάτος, έλλειψη τεχνικών, καταστροφές στο οδόστρωµα κα. Η Περιφέρεια Κρήτης, η οποία έχει την αρµοδιότητα συντήρησης της οδού, υλοποιεί αυτή την περίοδο το έργο «Συντήρηση βελτίωση οδού Αρκαλοχώρι - Θραψανό». Ωστόσο υπάρχουν καθυστερήσεις στην υλοποίησή του, που οφείλονται κυρίως στις αντιδράσεις των παρόδιων ιδιοκτητών, καθώς στο έργο δεν έχουν προβλεφθεί αποζηµιώσεις για την περίπτωση απαλλοτριώσεων. Αντίστοιχα προβλήµατα έχουν παρουσιαστεί στην υλοποίηση του έργου «Συντήρηση βελτίωση δρόµου υνατότητες & ευκαιρίες υνατότητες - Η κατασκευή του νέου αεροδροµίου στο Καστέλλι θα δηµιουργήσει την ανάγκη κατασκευής οδού κλειστού τύπου (µε διαχωρισµό κατευθύνσεων), που θα συνδέεται άµεσα µε τον Βόρειο Οδικό Άξονα Κρήτης. Σκόπιµο είναι να επιλεγεί η κατάλληλη οδική σύνδεση (από τεχνική και οικονοµική άποψη), καθώς η έλλειψη των απαραίτητων υποδοµών δε θα επιτρέψει την ορθή λειτουργία του αεροδροµίου. - Ολοκλήρωση της οδού Ηράκλειο Βιάννος, µε την κατασκευή των προβλεπόµενων συνδετήριων κόµβων. Ευκαιρίες - Η Περιφέρεια Κρήτης, προβλέπεται τους επόµενους µήνες να χρηµατοδοτήσει έργα που αφορούν στην πραγµατοποίηση εργασιών συντήρησης και βελτίωσης των οδών που ανήκουν στην αρµοδιότητά της (επαρχιακό οδικό δίκτυο). Παράλληλα θα υπάρξουν παρεµβάσεις που σχετίζονται µε την οδικά ασφάλεια (σηµάνσεις, διαγραµµίσεις, τεχνικά έργα απορροής υδάτων κα). - Η Περιφέρεια Κρήτης επίσης, το επόµενο χρονικό διάστηµα αναµένεται να χρηµατοδοτήσει ενέργειες που αφορούν σε ολοκληρωµένες παρεµβάσεις (πλακοστρώσεις, κατασκευή δικτύων ύδρευσης αποχέτευσης, υπογειοποίηση δικτύων ΕΗ) σε µεγάλους οικισµούς. - Το Υπ. Αγροτικής Ανάπτυξης & Τροφίµων, στα πλαίσια του προγράµµατος «Αγροτική ανάπτυξη της Ελλάδας 2007-2013» προωθεί την ανακαίνιση και ανάπτυξη οικισµών (διαµόρφωση υπαίθριων χώρων, πλακοστρώσεις πεζοδροµήσεις, φωτισµός). 206

Αρκαλοχώρι Γαζέπη Μύλος», το οποίο εκτελεί επίσης η Περιφέρεια Κρήτης. Σε αρκετούς οικισµούς του ήµου, υπάρχουν σηµεία γειτονιές µε αξιόλογο ενδιαφέρον (πχ ύπαρξη ιστορικών κτιρίων κα). Τα σηµεία αυτά σήµερα παραµένουν στην αφάνεια, καθώς δεν µπορούν να αναδειχθούν. Κρίσιµα ζητήµατα τοπικής ανάπτυξης 1) Ολοκλήρωση επαρχιακής οδού Ηράκλειο Βιάννος 2) Ανάπλαση περιοχών σε οικισµούς του ήµου 3) Καθορισµός οδικών αξόνων σύνδεσης του νέου αεροδροµίου µε το ΒΟΑΚ 207

Θεµατικός τοµέας: Περιβάλλον και ποιότητα ζωής Θέµα: Κοιµητήρια Προβλήµατα & περιορισµοί Προβλήµατα υνατότητες & ευκαιρίες υνατότητες - Γερασµένος πληθυσµός. - Αυξηµένη ζήτηση για την απόκτηση τάφων από τους δηµότες. - Η διαθεσιµότητα χώρων στα κοιµητήρια των οικισµών, είναι περιορισµένη. - Αναζήτηση νέων χώρων για την επέκταση ή τη µεταφορά των υφιστάµενων κοιµητηρίων. - ηµιουργία σχεδίου από τις υπηρεσίες του ήµου, για την ορθολογική χωροθέτηση των ταφοπέδων, ώστε να υπάρξει η ορθολογικότερη χρήση των νέων εκτάσεων. - Επέκταση κοιµητηρίων Ευκαιρίες - Τα κοιµητήρια συγκαταλέγονται στις ανταποδοτικές υπηρεσίες αρµοδιότητας της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Συνεπώς τα έσοδα (από αγορά / χρήση ταφοπέδων) θα πρέπει να αποδίδονται στην υπηρεσία των κοιµητηρίων. - Χαµηλό κόστος αγοράς τάφων / ταφοπέδων. Κίνδυνοι ή Περιορισµοί - Κίνδυνος ανεξέλεγκτης επέκτασης των κοιµητηρίων, χωρίς την ύπαρξη των κατάλληλων υποδοµών. Κρίσιµα ζητήµατα τοπικής ανάπτυξης 1) Γερασµένος πληθυσµός 2) Έλλειψη χώρων επέκτασης κοιµητηρίων 3) Αυξηµένη ζήτηση τάφων / ταφοπέδων 208

Θεµατικός τοµέας: Περιβάλλον και ποιότητα ζωής Θέµα: Ανανεώσιµες πηγές ενέργειας Προβλήµατα & περιορισµοί Προβλήµατα υνατότητες & ευκαιρίες υνατότητες - Αυξηµένη κατανάλωση ενέργειας στο στενό και στον ευρύτερο δηµόσιο τοµέα. - Μη εκµετάλλευση των ανανεώσιµων πηγών ενέργειας από την πλευρά του δηµοσίου. - Μη χρήση Ανανεώσιµων πηγών ενέργειας Κίνδυνοι ή Περιορισµοί - Αύξηση των επικίνδυνων ρύπων και απειλή της δηµόσιας υγείας. - Στα πλαίσια της µείωσης του συνολικού κόστους του δηµόσιου τοµέα, απαιτείται η µείωση της κατανάλωσης ενέργειας στα δηµόσια κτίρια. Σαν µέσο επίτευξης του προηγούµενου, το Υπ. Ενέργειας & Κλιµατικής Αλλαγής εξέδωσε την πρόσκληση µε κωδ. 1.12 (αρ. πρωτ. 166355/Π97/02-03-2011). - Ο ήµος στα πλαίσια της παραπάνω πρόσκλησης και µε τη βοήθεια ειδικού συµβούλου, προωθώντας την εκµετάλλευση των ανανεώσιµων πηγών ενέργειας, έχει καταθέσει πρόταση που αφορά στην υλοποίηση παρεµβάσεων στο κτίριο του 1 ου ΕΠΑΛ Αρκαλοχωρίου. Οι παρεµβάσεις θα πραγµατοποιηθούν στο κτίριο και στον περιβάλλοντα χώρο, µε στόχο τη βελτίωση της ποιότητας διαβίωσης των µαθητών και του προσωπικού. Στόχος είναι η µείωση των ενεργειακών δαπανών του σχολικού κτιρίου για θέρµανση, ψύξη, φωτισµό κα. - Ο ήµος προωθώντας τη χρήση των ΑΠΕ στα διάφορα κτίρια ιδιοκτησίας του, µπορεί να λειτουργήσει ως οδηγός / ως παράδειγµα προς τους κατοίκους του ήµου. Στα πλαίσια της προώθησης της χρήσης των ΑΠΕ ο ήµος βρίσκεται στη φάση υποβολής προτάσεων για χρηµατοδότησης την χρήση ΑΠΕ για το Κολυµβητήριο Αρκαλοχωρίου, το Λύκειο και Γυµνάσιο Καστελλίου. Ευκαιρίες Οι πολιτικές της ΕΕ και του ΥΠΕΚΑ επιβάλλουν την χρήση των ανανεώσιµων πηγών ενέργειας και τη µείωση των ρύπων. Κρίσιµα ζητήµατα τοπικής ανάπτυξης 1. Εξοικονόµηση ενέργειας στο δηµόσιο και ευρύτερο δηµόσια τοµέα. 2. ιάδοση χρήσης των ΑΠΕ. 3. Επιδίωξη χρήσης ΑΠΕ στα δηµοτικά κτίρια. 209

Θεµατικός τοµέας: Κοινωνική πολιτική, παιδεία, πολιτισµός και αθλητισµός Θέµα: ηµοτικά ιατρεία Προβλήµατα & περιορισµοί υνατότητες & ευκαιρίες Προβλήµατα υνατότητες - Γερασµένος πληθυσµός. - Τα αγροτικά ιατρεία στεγάζονται σε παλιά κοινοτικά καταστήµατα, ή κτίρια σχολείων που δε χρησιµοποιούνται, τα οποία όµως απαιτούν συντήρηση. - Έλλειψη ιατρικού εξοπλισµού. - Οι δυνατότητες των Κέντρων Υγείας Αρκαλοχωρίου και Καστελλίου είναι περιορισµένες. - Έλλειψη εξειδικευµένου ιατρικού προσωπικού. - Στα πλαίσια της πρόσκλησης µε κωδικό 10 της Περιφέρειας Κρήτης στον Άξονα Προτεραιότητας 7 «Αειφόρος ανάπτυξη και ποιότητα ζωής στην Περιφέρεια Κρήτης», ο ήµος έπειτα από την εξασφάλιση των απαιτούµενων εγκρίσεων, θα καταθέσει πρόταση. Η πρόταση αφορά στην προµήθεια ιατρικού εξοπλισµού (σε συνεννόηση µε τους ιατρούς), µε στόχο την αναβάθµιση των παρεχόµενων υπηρεσιών υγείας στην περιοχή. - Αναβάθµιση Κέντρων Υγείας και Αγροτικών Ιατρείων Κίνδυνοι ή Περιορισµοί Ευκαιρίες - Η αντιµετώπιση σοβαρών ιατρικών περιστατικών δεν µπορεί να γίνει από τα Κέντρα Υγείας Αρκαλοχωρίου και Καστελλίου. Οι κάτοικοι είναι αναγκασµένοι να µετακινηθούν στο Ηράκλειο. Σε ορισµένες περιπτώσεις, η απόσταση µπορεί να θεωρηθεί σηµαντική στην αντιµετώπιση του περιστατικού. - Επιχειρησιακό πρόγραµµα Υγεία Πρόνοια. - Άξονας προτεραιότητας 7: «Αειφόρος ανάπτυξη και ποιότητα ζωής στην περιφέρεια Κρήτης», στα πλαίσια του Ε.Π. Κρήτης & νήσων Αιγαίου 2007-2013» Κρίσιµα ζητήµατα τοπικής ανάπτυξης 1) Γερασµένος πληθυσµός 2) Αναβάθµιση Kέντρων Υγείας και Αγροτικών Ιατρείων 3) Έλλειψη εξειδικευµένου ιατρικού προσωπικού 210

Θεµατικός τοµέας: Κοινωνική πολιτική, παιδεία, πολιτισµός και αθλητισµός Θέµα: Εκπαίδευση σχολικά κτίρια Προβλήµατα & περιορισµοί Προβλήµατα υνατότητες & ευκαιρίες υνατότητες - Τα τελευταία χρόνια, τα σχολεία που βρίσκονται στους µικρούς οικισµούς, διακόπτουν τη λειτουργία τους, λόγω της έλλειψης µαθητών. Το γεγονός αυτό αποτελεί συνέπεια της συνεχόµενης µείωσης του πληθυσµού. Οι λίγοι µαθητές που αποµένουν συγκεντρώνονται στα σχολικά κτίρια που λειτουργούν στους οικισµούς του Καστελλίου, Αρκαλοχωρίου & Θραψανού. - Τα σχολεία που λειτουργούν στους µικρούς οικισµούς του ήµου, παρουσιάζουν σοβαρά προβλήµατα, τα οποία εστιάζονται στην άσχηµη κατάσταση των κτιρίων που φιλοξενούνται. Χαρακτηριστική περίπτωση το νηπιαγωγείο (πρόκειται για προκατασκευασµένο κτίριο) στον οικισµό των Κάτω Καστελλιανών, το οποίο απαιτεί άµεσα αντικατάσταση. - Τα σχολεία που λειτουργούν στους µεγαλύτερους οικισµούς (Καστέλλι, Αρκαλοχώρι & Θραψανό) εµφανίζουν επίσης προβλήµατα, τα οποία αφορούν α) στην κατάσταση των κτιριακών υποδοµών και β) στην έλλειψη συµπληρωµατικών υποδοµών (πχ εργαστήρια Η/Υ, χηµείας, βιβλιοθηκών κα). Κίνδυνοι ή Περιορισµοί - Η έλλειψη κατάλληλων υποδοµών αποτελεί ανασταλτικό παράγοντα για τις νέες οικογένειες που θα θελήσουν να εγκατασταθούν στην ύπαιθρο. - Η κακή κατάσταση των κτιρίων εγκυµονεί κινδύνους για την υγεία των µαθητών και των εκπαιδευτικών που περνούν αρκετές ώρες στο σχολείο καθηµερινά. - Η συντήρηση των υφιστάµενων σχολικών κτιρίων, κρίνεται απαραίτητη. Όπου δεν είναι εφικτό, θα πρέπει να εξεταστεί η δυνατότητα αντικατάστασης των κτιρίων. - Στην παραπάνω λογική, έχουν πραγµατοποιηθεί ενέργειες που αφορούν στην κατασκευή α) νέου βρεφονηπιακού σταθµού στο Καστέλλι (βρίσκεται στη διαδικασία έκδοσης οικοδοµικής άδειας), β) νέου δηµοτικού σχολείου στο Αρκαλοχώρι (βρίσκεται στη διαδικασία έκδοσης οικοδοµικής άδειας), γ) κατασκευή προκατασκευασµένου κτιρίου για να αντικαταστήσει κτίριο νηπιαγωγείου στο Αρκαλοχώρι δ) κατασκευή προκατασκευασµένου κτιρίου για να αντικαταστήσει κτίριο νηπιαγωγείου στο Καστελλίου ε) κατασκευή προκατασκευασµένου κτιρίου για να αντικαταστήσει κτίριο Γυµνασίου στο Αρκαλοχώρι. Στις παραπάνω δράσεις σηµαντική είναι η βοήθεια (οικονοµική και τεχνική ) που έχει δοθεί από τον Οργανισµό Σχολικών Κτιρίων (ΟΣΚ). - Την εποχή όπου όλα κινούνται γύρω από τους Η/Υ, οι µαθητές όλων των ηλικιών θα πρέπει να εξοικειώνονται µε τη χρήση τους. Επίσης, η χρήση τους θα πρέπει να επεκταθεί σε νέα επίπεδα,όπως ηλεκτρονική βιβλιοθήκη, ηλεκτρονικό αρχείο κα. Ευκαιρίες - Ο Οργανισµός Σχολικών Κτιρίων (ΟΣΚ), µε χρηµατοδότηση του Υπουργείου Παιδείας, αναλαµβάνει τη συντήρηση ή ανέγερση νέων κτιριακών µονάδων σε όλη την έκταση της χώρας. - Η εισαγωγή της πληροφορικής στα σχολεία προωθείται µέσα από πολιτικές και χρηµατοδοτήσεις διαφόρων προγραµµάτων, όπως το ΠΕΠ Κρήτης και Νήσων Αιγαίου,το 211

ΕΠ «Ψηφιακή Σύγκλιση» κα, τα οποία συγχρηµατοδοτούνται από την ΕΕ. Κρίσιµα ζητήµατα τοπικής ανάπτυξης 1) Συντήρηση ανακατασκευή σχολικών κτιρίων 2) Ανάπτυξη δικτύων ηλεκτρονικών υπολογιστών Θεµατικός τοµέας: Κοινωνική πολιτική, παιδεία, πολιτισµός και αθλητισµός Θέµα: Αθλητισµός Προβλήµατα & περιορισµοί Προβλήµατα - Τα γήπεδα ποδοσφαίρου που υπάρχουν στην περιφέρεια του ήµου δε διαθέτουν τις απαραίτητες εγκρίσεις αδειοδοτήσεις(νοµιµοποίηση εγκαταστάσεων, αδειοδότηση από τη Γενική Γραµµατεία Αθλητισµού). - Το κόστος λειτουργίας του κολυµβητηρίου στο Αρκαλοχώρι είναι αρκετά υψηλό. Ιδιαίτερα κατά τη χειµερινή περίοδο, το κόστος για τη θέρµανση του νερού της πισίνας είναι απαγορευτικό. Μία προσπάθεια µείωσης του κόστους, πραγµατοποιήθηκε µε την κατασκευή πισίνας µικρότερου µεγέθους εντός των ορίων του ηµοτικού Αθλητικού Κέντρου Αρκαλοχωρίου. - Η περιοχή δε διαθέτει κατάλληλο χώρο για τη πραγµατοποίηση αθλητικών γεγονότων (πχ στάδιο για αγώνες στίβου κα). - Οι αθλητικές εγκαταστάσεις που είχαν ενταχθεί στο πρόγραµµα ΕΛΛΑ Α 2004, όπως το στάδιο του Αρκαλοχωρίου και το κλειστό γυµναστήριο Καστελλίου, δεν έχουν υλοποιηθεί. Η δηµοπράτηση του σταδίου Αρκαλοχωρίου, πραγµατοποιήθηκε το 2010, ωστόσο λόγω της ύπαρξης προσφυγών δεν έχει υπογραφεί η εργολαβική σύµβαση µέχρι σήµερα. - Οι εγκαταστάσεις του κλειστού γυµναστηρίου Αρκαλοχωρίου απαιτούν την πραγµατοποίηση εργασιών συντήρησης, όπως αντικατάσταση τάπητα αγωνιστικού χώρου, τοποθέτηση οροφής κα. υνατότητες & ευκαιρίες υνατότητες - Το ηµοτικό Αθλητικό Κέντρο Αρκαλοχωρίου, διαθέτει αθλητικές εγκαταστάσεις (γήπεδα 8Χ8, τένις, βόλεϊ), που µπορούν µε τις κατάλληλες ενέργειες (διοργάνωση κολυµβητικών αγώνων για µαθητές, τουρνουά ποδοσφαιρικών αγώνων κα) να δώσουν ώθηση στον τοµέα του αθλητισµού στην περιοχή του ήµου. - Η κατασκευή του σταδίου, εγκαταστάσεις οι οποίες απουσιάζουν από την ευρύτερη περιοχή είναι βέβαιο πως θα λειτουργήσει ως πόλος έλξης για τους δηµότες και τους κατοίκους των γειτονικών ήµων. - Το κλειστό γυµναστήριο που κατασκευάζεται αυτή την περίοδο στο Θραψανό, µπορεί να καλύψει τις ανάγκες των κατοίκων. - Εξεύρεση χρηµατοδότησης για την ολοκλήρωση του Κλειστού Γυµναστηρίου Καστελλίου. Ευκαιρίες - Θα πρέπει να αναζητηθεί η δυνατότητα συνολικά ή εν µέρει χρηµατοδότησης των εργασιών συντήρησης ή κατασκευής των απαιτούµενων υποδοµών, υπό την αιγίδα 212

- Συντήρηση των 9 γηπέδων του δήµου Κίνδυνοι ή Περιορισµοί - Η ενασχόληση µε τον αθλητισµό, συµβάλλει στη διαµόρφωση του χαρακτήρα του ατόµου, προσφέροντας διέξοδο από τους κινδύνους της σύγχρονης εποχής. Σύγχρονες εγκαταστάσεις, στελεχωµένες µε το απαραίτητο εξειδικευµένο προσωπικό αποτελούν πλεονέκτηµα για την περιοχή και προσελκύουν τους νέους, τις οικογένειες, κα. Επίσης, το κόστος λειτουργίας των εγκαταστάσεων δε θα πρέπει να είναι απαγορευτική, διαφορετικά θα παραµείνουν κλειστές. πάντα της Γενικής Γραµµατείας Αθλητισµού. - Εκτίµηση δυνατότητας εκµετάλλευσης ανανεώσιµων πηγών ενέργειας µε στόχο τη µείωση του κόστους λειτουργίας των δεξαµενών κολύµβησης στο ΑΚΑ. - Ο ήµος επίσης θα πρέπει να φροντίσει για την πρόσληψη του εξειδικευµένου προσωπικού. Κρίσιµα ζητήµατα τοπικής ανάπτυξης 1) Συντήρηση υφιστάµενων αθλητικών υποδοµών 2) Κατασκευή σταδίου Αρκαλοχωρίου 4) Ολοκλήρωση κλειστού γυµναστηρίου Θραψανού 5) Εξοικονόµηση ενέργειας και µείωση κόστους λειτουργίας µε τη χρήση ΑΠΕ στο ηµοτικό Αθλητικό Κέντρο Αρκαλοχωρίου 6) Εξεύρεση χρηµατοδότησης για το κλειστό γυµναστήριο Καστελλίου 213

Στον τοµέα της Απασχόλησης-ανάπτυξης του ανθρώπινου υναµικού, η οµάδα εργασίας του ήµου εντόπισε τα παρακάτω προβλήµατα και δυνατότητες: Θεµατικός τοµέας : Τοπική οικονοµία και απασχόληση Θέµα : Απασχόληση Προβλήµατα & Περιορισµοί υνατότητες & Ευκαιρίες Προβλήµατα -Μειωµένη ανταγωνιστικότητα της περιοχής σε σχέση µε τα αστικά κέντρα ως προς τις προσφερόµενες υπηρεσίες και ευκαιρίες. -Συνέχιση της εγκατάλειψης των περιοχών, παρά τις προσπάθειες που καταβάλλονται, µε συνέπεια την υψηλή γήρανση του πληθυσµού(όπως προέκυψε και από την αναλυτική παρουσίαση των στοιχείων) και εποµένως το µειωµένο ενδιαφέρον για τη χρήση της σύγχρονης τεχνολογίας. υνατότητες - Η ύπαρξη φυσικού περιβάλλοντος σε συνδυασµό και µε τη γεωγραφική θέση του ήµου, ευνοεί την ανάπτυξη νέων µορφών τουρισµού. -Η κατασκευή του ιεθνούς Αερολιµένα Καστελλίου,θα συντελέσει στη συγκράτηση του πληθυσµού και την αύξηση της απασχόλησης στην περιοχή. - Ελλιπής διαχείριση και αξιοποίηση των φυσικών πόρων της περιοχής, που οδηγεί τελικά σε µειωµένη ανταγωνιστικότητα. - Έλλειψη σε έργα βασικής και ειδικής τουριστικής υποδοµής. -Το ανθρώπινο δυναµικό της περιοχής έχει χαµηλό επίπεδο εκπαίδευσης και πληροφόρησης, µε αποτέλεσµα να µην µπορεί να αξιοποιήσει τις ευκαιρίες και να ακολουθήσει τους ρυθµούς της ανταγωνιστικότητας. -Έλλειψη µηχανισµών ενσωµάτωσης γνώσης, πρακτικών και καινοτοµίας. -Η ανυπαρξία ολοκληρωµένων διαχειριστικών σχεδίων για τη δηµιουργία τουριστικών - Η σηµαντική παρουσία του πρωτογενή τοµέα και η δυναµική παρουσία της κτηνοτροφίας Ευκαιρίες -Ο Εθνικός στρατηγικός σχεδιασµός, όπου στόχο έχει να συµβάλλει στην ανάπτυξη του ανθρώπινου δυναµικού και τη µετάβαση σε ενεργητικές πολιτικές απασχόλησης -Οι νέες αρµοδιότητες των Καλλικρατικών ΟΤΑ σε θέµατα απασχόλησης και τοπικής ανάπτυξης -Οι ράσεις της συνεχιζόµενης εκπαίδευσης και επαγγελµατικής κατάρτισης των απασχολούµενων και ανέργων. -Η συµµετοχή του ήµου σε προγράµµατα ια βίου Μάθησης. 214

ζωνών, γεγονός που εξηγείται αν λάβουµε υπόψη το χαρακτήρα της κτηνοτροφίας στην Κρήτη (ελεύθερη βόσκηση) αλλά και το -Η σηµαντική και διαρκώς αυξανόµενη πλέον χρήση της ψηφιακής τεχνολογίας. ιδιοκτησιακό καθεστώς. - Υψηλά ποσοστά ανεργίας στη περιοχή (11,1%- έτος 2001,9,2%-έτος 1991 ενώ συγκριτικά ανερχόταν στο 10,7 % για την Κρήτη- έτος 2001) -Οι νέες και ευέλικτες µορφές απασχόλησης - Μείωση των απασχολουµένων στον πρωτογενή τοµέα παραγωγής, ιδίως των νέων ατόµων. Κίνδυνοι ή Περιορισµοί -Το υψηλό ποσοστό ανεργίας σε συνδυασµό µε την οικονοµική κατάσταση της χώρας αλλά και η στροφή του πληθυσµού από τον πρωτογενή τοµέα στους άλλους δύο παραγωγικούς τοµείς. -Κίνδυνος εγκατάλειψης της περιοχής από τους νέους που δεν βρίσκουν απασχόληση. - ιεθνοποίηση των αγορών και ένταξη του ανταγωνισµού ως συστατικό στοιχείο της λειτουργίας τους (µείωση των ενισχύσεων στα προϊόντα). -Κίνδυνος µείωσης της εξωστρέφειας της οικονοµίας και της κοινωνίας. Κρίσιµα ζητήµατα τοπικής ανάπτυξης 1) Η καταπολέµηση της αυξηµένης ανεργίας των νέων 2) Η καταπολέµηση της αυξηµένης ανεργίας των γυναικών 3) Η υλοποίηση δράσεων προώθησης της απασχόλησης, κατάρτισης του εργατικού δυναµικού και η συµµετοχή του ήµου στα Προγράµµατα ια βίου Μάθησης 215

Θεµατικός τοµέας: Τοπική οικονοµία και απασχόληση Θέµα: Οικονοµικές υποδοµές και δίκτυα -Τουριστικό αλιευτικό καταφύγιο Τσούτσουρα Προβλήµατα & περιορισµοί Προβλήµατα - Απαιτούνται Πολεοδοµικές, χωροταξικές, περιβαλλοντικές και αισθητικές παρεµβάσεις για την αναβάθµιση του παραλιακού οικισµού. -Συντήρηση και αναβάθµιση των υφιστάµενων υποδοµών και εργασίες εκβάθυνσης του λιµανιού -Ολοκλήρωση κατασκευής λιµανιού υνατότητες & ευκαιρίες υνατότητες - Προσέλκυση σκαφών αναψυχής, - Ανάπτυξη νέων µορφών τουρισµού (πχ θαλάσσιου τουρισµού). - Αξιοποίηση της µοναδικής παράκτιας ζώνης του ήµου - Προώθηση της επιστηµονικής Έκδοσης που προέβη Κίνδυνοι ή Περιορισµοί -Άναρχη δόµηση - Η άναρχη και µη οργανωµένη ανάπτυξη του οικισµού, µετά την αύξηση της τουριστικής πρόσφατα ο ήµος για το ιερό Σπήλαιο της Ειλειθείας στον οικισµό του Τσουτσούρου και προβολή του οικισµού µε σκοπό την αύξηση των επισκεπτών. κίνησης που παρατηρείται τα τελευταία χρόνια. Ευκαιρίες - Αξιοποίηση των υφιστάµενων Προγραµµάτων χρηµατοδότησης-εσπα - Αύξηση της επισκεψιµότητας της περιοχής λόγω της κατασκευής του Αεροδροµίου. -Αναβάθµιση της αναπτυξιακής ταυτότητας του ήµου Κρίσιµα ζητήµατα τοπικής ανάπτυξης 1) Η βελτίωση των αναπτυξιακών δυνατοτήτων του Τσούτσουρα και η προώθηση της περιοχής ως τουριστικού προορισµού 2) Η Πολεοδοµική, χωροταξική και αισθητική αναβάθµιση του οικισµού 3) Νέα χωροθέτηση για την ολοκλήρωση της β φάσης κατασκευής του λιµανιού 216

Θεµατικός τοµέας : Τοπική οικονοµία και απασχόληση Θέµα : Οικονοµικές δραστηριότητες Τουριστική ανάπτυξη-εναλλακτικές µορφές τουρισµού Προβλήµατα & Περιορισµοί Προβλήµατα - Κίνδυνοι ή Περιορισµοί υνατότητες & Ευκαιρίες υνατότητες - Η ύπαρξη φυσικού περιβάλλοντος σε συνδυασµό και µε τη γεωγραφική θέση του ήµου (κοµβικότητα του ήµου ), ευνοεί την ανάπτυξη νέων µορφών τουρισµού. -Τάση εγκατάλειψης της περιοχής από τους νέους που δεν βρίσκουν απασχόληση. Ευκαιρίες - Το Εθνικό Σχέδιο ράσης για την Απασχόληση - Οι προτεραιότητες της 4 Ης Προγραµµατικής περιόδου αναφέρονται σε ζητήµατα απασχόλησης και κοινωνικής ενσωµάτωσης. - Οι αρµοδιότητες της ΤΑ σε θέµατα απασχόλησης και Τοπικής Οικονοµικής ανάπτυξης Κρίσιµα ζητήµατα τοπικής ανάπτυξης 1) Η αυξηµένη ανεργία των νέων 2) Η αυξηµένη ανεργία των γυναικών 217

Θεµατικός τοµέας : Τοπική οικονοµία και απασχόληση Θέµα : οικονοµικές δραστηριότητες-πρωτογενής τοµέας Προβλήµατα & Περιορισµοί Προβλήµατα - Μείωση των απασχολουµένων στον πρωτογενή τοµέα παραγωγής, ιδίως των νέων ατόµων, συνέπεια της δύσκολης οικονοµικής συγκυρίας που υφίσταται η χώρα µας και της µείωση της αγοραστικής αξίας των αγροτικών προϊόντων - Το ανθρώπινο δυναµικό της περιοχής έχει χαµηλό επίπεδο εκπαίδευσης κατάρτισης, εξειδίκευσης και πληροφόρησης, µε αποτέλεσµα να µην µπορεί να αξιοποιήσει τις ευκαιρίες. υνατότητες & Ευκαιρίες υνατότητες - Η ύπαρξη φυσικού περιβάλλοντος σε συνδυασµό και µε τη γεωγραφική θέση του ήµου (κοµβικότητα του ήµου ), ευνοεί την ανάπτυξη νέων µορφών τουρισµού. - Η ύπαρξη σηµαντικής και ανεπτυγµένης κτηνοτροφίας και γεωργίας. - Η προηγούµενη εµπειρία του δήµου σε προγράµµατα απασχόλησης ( π.χ Πρόγραµµα Τοπικές Πρωτοβουλίες Απασχόλησης.) Ευκαιρίες Κίνδυνοι ή Περιορισµοί - Το Εθνικό Σχέδιο ράσης για την Απασχόληση -Τάση εγκατάλειψης της περιοχής από τους νέους που δεν βρίσκουν απασχόληση. - Οι προτεραιότητες της 4 Ης Προγραµµατικής περιόδου αναφέρονται σε ζητήµατα απασχόλησης και κοινωνικής ενσωµάτωσης. - Οι αρµοδιότητες της ΤΑ σε θέµατα απασχόλησης και Τοπικής Οικονοµικής ανάπτυξης Κρίσιµα ζητήµατα τοπικής ανάπτυξης 1) Η αυξηµένη ανεργία των νέων 2) Η αυξηµένη ανεργία των γυναικών 218

Θεµατικός τοµέας : Τοπική οικονοµία και απασχόληση Θέµα : Απασχόληση-ανάπτυξη ανθρώπινου δυναµικού Προβλήµατα & Περιορισµοί Προβλήµατα - Υψηλά ποσοστά ανεργίας στην περιοχή σε σχέση µε το Νοµό και την Περιφέρεια. - Μείωση των απασχολουµένων στον πρωτογενή τοµέα παραγωγής, ιδίως των νέων ατόµων, συνέπεια της δύσκολης οικονοµικής συγκυρίας που υφίσταται η χώρα µας και της µείωση της αγοραστικής αξίας των αγροτικών προϊόντων - Το ανθρώπινο δυναµικό της περιοχής έχει χαµηλό επίπεδο εκπαίδευσης κατάρτισης, εξειδίκευσης και πληροφόρησης, µε αποτέλεσµα να µην µπορεί να αξιοποιήσει τις ευκαιρίες. υνατότητες & Ευκαιρίες υνατότητες - Η ύπαρξη φυσικού περιβάλλοντος σε συνδυασµό και µε τη γεωγραφική θέση του ήµου (κοµβικότητα του ήµου ), ευνοεί την ανάπτυξη νέων µορφών τουρισµού. - Η ύπαρξη σηµαντικής και ανεπτυγµένης κτηνοτροφίας και γεωργίας. - Η προηγούµενη εµπειρία του δήµου σε προγράµµατα απασχόλησης ( π.χ Πρόγραµµα Τοπικές Πρωτοβουλίες Απασχόλησης.) Ευκαιρίες - Το Εθνικό Σχέδιο ράσης για την Απασχόληση Κίνδυνοι ή Περιορισµοί -Τάση εγκατάλειψης της περιοχής από τους νέους που δεν βρίσκουν απασχόληση. - Οι προτεραιότητες της 4 Ης Προγραµµατικής περιόδου αναφέρονται σε ζητήµατα απασχόλησης και κοινωνικής ενσωµάτωσης. - Οι αρµοδιότητες της ΤΑ σε θέµατα απασχόλησης και Τοπικής Οικονοµικής ανάπτυξης Κρίσιµα ζητήµατα τοπικής ανάπτυξης 1) Η αυξηµένη ανεργία των νέων 2) Η αυξηµένη ανεργία των γυναικών Τα κύρια συµπεράσµατα από την αξιολόγηση της υφιστάµενης κατάστασης σε κάθε θέµα, συνοψίζονται ως εξής: 219

Θεµατικός τοµέας Θέµατα τοπικής ανάπτυξης Προβλήµατα & Περιορισµοί υνατότητες και Ευκαιρίες Κρίσιµα ζητήµατα Περιβάλλον και ποιότητα ζωής Πολεοδοµικός σχεδιασµός οικιστικό περιβάλλον - Έλλειψη ΓΠΣ / ΣΧΟΟΑΠ, σύµφωνα µε το Ν 2508/97, για το σύνολο του ήµου. Έλλειψη εγκεκριµένης Πολεοδοµικής µελέτης για τους οικισµούς Αρκαλοχωρίου και Καστελλίου & Θραψανού. - Έλλειψη πολεοδοµικής µελέτης για τον παραλιακό οικισµό του Τσούτσουρα. - Εκπόνηση άµεσα ΓΠΣ για το σύνολο του ήµου. - Θεσµοθέτηση της πολεοδοµικής µελέτης οικισµών Αρκαλοχωρίου Γασίου. - ηµοπράτηση της πολεοδοµικής µελέτης Καστελλίου. -Εκπόνηση πολεοδοµικής µελέτης για τον οικισµό του Τσούτσουρα. 1)Έλλειψη εγκεκριµένης Πολεοδοµικής Μελέτης για το Αρκαλοχώρι, για το Καστέλλι 2). Έλλειψη Σχεδίου Οικιστικής Οργάνωσης Ανοικτής Πόλης (ΣΧΟΟΑΠ) - Έλλειψη ουσιαστικού ελέγχου για την ανέγερση νέων οικοδοµών, την προστασία των κοινόχρηστων χώρων, κα. - -Η έγκριση του ΓΠΣ αποτελεί αποκλειστικά αρµοδιότητα του ΥΠΕΧΩ Ε και των υπηρεσιών του. - Απαιτείται ενίσχυση των διαδικασιών από την πλευρά του Υπουργείου. -Ολοκλήρωση µελέτης οριοθέτησης των οικισµών Καστελλίου-Πολυθέας - Στον οικισµό του Τσούτσουρα παρατηρείται αύξηση των αυθαίρετων κτισµάτων και έλλειψη ικανοποιητικών κοινόχρηστων χώρων. - -Ο ήµος βρίσκεται στη φάση υποβολής των προτάσεων του στα πλαίσια της ηµόσια διαβούλευσης για το Ρυθµιστικό Σχέδιο Ηρακλείου. - εν υφίσταται ρύθµιση της εντός και εκτός σχεδίου περιοχής, δεν υπάρχουν καθορισµένες χρήσεις γης για το ήµο - -Αναζήτηση πόρων για τη χρηµατοδότηση του ΓΠΣ, από πόρους του ΥΠΕΧΩ Ε, είτε από ΠΕΠ είτε από προγράµµατα της ΕΕ. 220

Αποχέτευση - Έλλειψη αποχετευτικών δικτύων σε οικισµούς του ήµου. - Έλλειψη µονάδων επεξεργασίας λυµάτων. Σήµερα λειτουργούν δύο (2) µονάδες στο Καστέλλι και στο Θραψανό, οι οποίες όµως παρουσιάζουν προβλήµατα στη λειτουργία τους. -Πιθανότητα µόλυνσης του υπόγειου υδροφόρου ορίζοντα. Στον Τσούτσουρα, το πρόβληµα εντοπίζεται στη µόλυνση του θαλάσσιου περιβάλλοντος. -Στα πλαίσια του Ε.Π. Κρήτης & Νήσων Αιγαίου 2007-2013, έχουν εγκριθεί τρεις δράσεις που αφορούν στην κατασκευή µικρών µονάδων επεξεργασίας λυµάτων( 1. Κασταµονίτσας-Αµαριανού, 2. Σµαρίου 3. Γεράκι- Αρµάχα) -Στο Ε.Π. «Περιβάλλον και αειφόρος ανάπτυξη» έχει ενταχθεί η πράξη «Κατασκευή αποχετευτικών δικτύων και µονάδας επεξεργασίας λυµάτων οικισµού Αρκαλοχωρίου» 1)Έλλειψη δικτύων αποχέτευσης και µονάδων επεξεργασίας λυµάτων 2) Η εκπόνηση µελέτης µε σκοπό την αποτύπωση της βέλτιστης λύσης για το αποχετευτικό δίκτυο και τους βιολογικούς καθαρισµούς του ήµου Μινώα Πεδιάδας - Έχει κατατεθεί πρόταση στο Ε.Π. «Περιβάλλον και αειφόρος ανάπτυξη» για χρηµατοδότηση του έργου «Αποχετευτικά δίκτυα οικισµού Τσουτσούρου και εγκατάσταση επεξεργασίας λυµάτων» -Από το ΥΠΕΧΩ Ε και την ΕΕ έχουν εκδοθεί οδηγίες για την προστασία του περιβάλλοντος, µε τη δηµιουργία δικτύων και µονάδων επεξεργασίας. - ιάφορα προγράµµατα χρηµατοδοτήσεων, όπως το ΕΠΠΕΡΑΑ, το ΠΕΠ κα 221

Άρδευση - Η άρδευση πραγµατοποιείται κατά κύριο λόγο από γεωτρήσεις. Στα δ.δ των Παρτίρων και Πανοράµατος, γίνεται χρήση των νερών των φραγµάτων. Σε αρκετές περιοχές του ήµου έχουν κατασκευαστεί αρδευτικά δίκτυα τα οποία δεν καλύπτουν πλήρως τις ανάγκες των κατοίκων. -Έλλειψη απαραίτητων υδάτινων πόρων και δικτύων άρδευσης. Το επίπεδο του υπόγειου υδροφόρου ορίζοντα έχει µειωθεί. - -Ύπαρξη δύο (2) χωµάτινων φραγµάτων. -Έχει κατασκευαστεί ένα (1) φράγµα στο.. Ινίου. -Έχουν κατασκευαστεί δύο λιµνοδεξαµενές, οι οποίες όµως εµφανίζουν έντονα προβλήµατα διαρροών. -Υπάρχει εγκεκριµένη µελέτη για την κατασκευή φράγµατος στην περιοχή του Μπαδιά, εκτιµώµενου κόστους 5εκ. -Οι πολιτικές της ΕΕ, του ΥΠΕΧΩ Ε και του Υπουργείου Γεωργίας, επιβάλλουν την ορθολογική χρήση των επιφανειακών και υπόγειων υδάτων. 1) Ορθολογική διαχείριση υδάτινων πόρων 2) Εφαρµογή τεχνολογιών µείωσης κατανάλωσης νερού 3)Ενέργειες µείωσης διαρροών στα δίκτυα µε την καταγραφή και αποτύπωση τους 222

Οδοποιία - Η σύνδεση του ήµου µε την έδρα του Νοµού πραγµατοποιείται µε οδό η οποία έχει χαρακτηριστεί ως επαρχιακή. Οι βασικοί οδικοί άξονες που συνδέουν τους οικισµούς είναι ασφαλτοστρωµένοι. Το αγροτικό οδικό δίκτυο, απαιτεί σε ετήσια βάση εργασίες συντήρησης. - Η έλλειψη πεζοδρόµων στους οικισµούς, η µετακίνηση των πεζών δεν είναι εύκολη. - Καθυστέρηση ολοκλήρωσης του βασικού κάθετου συνδετήριου άξονα Ηράκλειο Βιάννος - Υψηλό κόστος συντήρησης των οδών. - Υπάρχουν σηµεία γειτονιές µε αξιόλογο ενδιαφέρον που παραµένουν στην αφάνεια, καθώς δεν µπορούν να αναδειχθούν. - Η ολοκλήρωση του άξονα Ηράκλειο Βιάννος θα µειώσει την απόσταση µε το Ηράκλειο προσφέροντας δυνατότητα προσέλκυσης νέων επιχειρήσεις και νέων κατοίκων στην περιοχή του ήµου. - Σχεδιασµός και χάραξη των κατάλληλων οδικών συνδέσεων, που σχετίζονται µε τη σύνδεση µε τις εγκαταστάσεις του νέου αεροδροµίου στο Καστέλλι. - Η κατασκευή πεζοδρόµων, θα δηµιουργήσει τις προϋποθέσεις για την ανάπτυξη διαδροµών, µε δυνατότητα επίσκεψης για τους ντόπιους αλλά και για την προσέλκυση επισκεπτών. - Προτεραιότητα του ΠΕΠ αποτελεί η ολοκλήρωση των βασικών οδικών αξόνων στους νοµούς της Κρήτης. - Το ΥΠΕΧΩ Ε προωθεί την αναβάθµιση συνολικά της κατάστασης των οικισµών. 1) Ολοκλήρωση επαρχιακής οδού Ηράκλειο Βιάννος 2) Σχεδιασµός οδικών αξόνων σύνδεσης των παραλιακών ήµων µε το νέο αεροδρόµιο Καστελλίου 3)Ανάπλαση περιοχών σε οικισµούς του ήµου -Στα πλαίσια της Κοινοτικής Πρωτοβουλίας LEADER δίδονται κατά περιόδους ενισχύσεις σε ιδιώτες για την αποκατάσταση κτισµάτων µε ιδιαίτερο αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον. 223

ιαχείριση Απορριµµάτων - Ενίσχυση της περιβαλλοντικής συνείδησης των κατοίκων. -Απόθεση απορριµµάτων σε τρεις (3) διαφορετικούς ΧΥΤΑ, σύµφωνα µε τον υφιστάµενο περιφερειακό σχεδιασµό για τη διαχείριση των στερεών αποβλήτων. -Ανεξέλεγκτη διάθεση απορριµµάτων σε διάφορα σηµεία. -Αναθεώρηση του περιφερειακού σχεδιασµού, που προβλέπει την απόθεση των απορριµµάτων συνολικά της περιφέρειας του ήµου, στο ΧΥΤΑ Χερσονήσου. - ηµιουργία κινητού Σταθµού Μεταφόρτωσης Απορριµµάτων (ΣΜΑ) στο Αρκαλοχώρι, µε στόχο τη µείωση του κόστους µεταφοράς των απορριµµάτων. 1) Έλλειψη ενιαίου ΧΥΤΑ. 2) Ύπαρξη πολλών µικρών χώρων ανεξέλεγκτης διάθεσης, µε αποτέλεσµα να προκαλείται ρύπανση του περιβάλλοντος. -Έκδοση νόµων, οδηγιών από την ΕΕ, το ΥΠΕΧΩ Ε και το ΥΠΕΣ Α, καθώς και χρηµατοδοτήσεων µέσω ΠΕΠ, ΕΠΠΕΡΑΑ είτε µέσω Κοινοτικών Προγραµµάτων (URBAN). 2) Επέκταση της δράσης για την προώθηση της ανακύκλωσης απορριµµάτων. Κοιµητήρια - Γερασµένος πληθυσµός. - Αυξηµένη ζήτηση για την απόκτηση τάφων από τους δηµότες. - Η διαθεσιµότητα χώρων στα κοιµητήρια των οικισµών, είναι περιορισµένη. -Τα κοιµητήρια συγκαταλέγονται στις ανταποδοτικές υπηρεσίες αρµοδιότητας της Τοπικής Αυτοδιοίκησης. Συνεπώς τα έσοδα (από αγορά / χρήση ταφοπέδων) θα πρέπει να αποδίδονται στην υπηρεσία των κοιµητηρίων. 1) Γερασµένος πληθυσµός 2) Έλλειψη χώρων επέκτασης κοιµητηρίων 3) Αυξηµένη ζήτηση τάφων / ταφοπέδων - Αναζήτηση νέων χώρων για την επέκταση ή τη µεταφορά των υφιστάµενων κοιµητηρίων. - ηµιουργία σχεδίου, για την ορθολογική χωροθέτηση των ταφοπέδων. - Χαµηλό κόστος αγοράς τάφων / ταφοπέδων. - Κίνδυνος ανεξέλεγκτης επέκτασης των κοιµητηρίων. 224

ηµοτικά ιατρεία - Γερασµένος πληθυσµός. Κοινωνική πολιτική, παιδεία, πολιτισµός & αθλητισµός -Τα αγροτικά ιατρεία στεγάζονται σε παλιά κοινοτικά καταστήµατα, ή κτίρια σχολείων που δε χρησιµοποιούνται, τα οποία όµως απαιτούν συντήρηση. - Έλλειψη ιατρικού εξοπλισµού. - Η αναβάθµιση των Κέντρων Υγείας Αρκαλοχωρίου και Καστελλίου όσον αφορά τον εξοπλισµό αλλά και τον αριθµό προσωπικού. -Επιχειρησιακό πρόγραµµα Κρήτης & Νήσων Αιγαίου. 1)Αναβάθµιση των Κέντρων Υγείας 2)Έλλειψη εξειδικευµένου ιατρικού προσωπικού - Έλλειψη εξειδικευµένου ιατρικού προσωπικού. Εκπαίδευση σχολικά κτίρια -Τα σχολεία που βρίσκονται στους µικρούς οικισµούς του ήµου, διακόπτουν τη λειτουργία τους, λόγω της έλλειψης µαθητών. -Τα σχολεία που λειτουργούν παρουσιάζουν προβλήµατα στην κατάσταση των κτιρίων. Η κατάσταση αυτή αποτρέπει τις νέες οικογένειες να εγκατασταθούν στην ύπαιθρο. -Κίνδυνοι για την υγεία των µαθητών και των εκπαιδευτικών -Η συντήρηση των υφιστάµενων σχολικών κτιρίων, κρίνεται απαραίτητη -Οι µαθητές όλων των ηλικιών θα πρέπει να εξοικειώνονται µε τη χρήση των Η/Υ και η χρήση τους θα πρέπει να επεκταθεί σε ηλεκτρονική βιβλιοθήκη, ηλεκτρονικό αρχείο κα. -Ο Οργανισµός Σχολικών Κτιρίων (ΟΣΚ), µε χρηµατοδότηση του Υπουργείου Παιδείας, αναλαµβάνει τη συντήρηση ή ανέγερση νέων κτιριακών µονάδων σε όλη την έκταση της χώρας. -Η εισαγωγή της πληροφορικής στα σχολεία προωθείται µέσα από πολιτικές και χρηµατοδοτήσεις διαφόρων προγραµµάτων, όπως το ΠΕΠ, το ΕΠ «Ψηφιακή Σύγκλιση» κα, τα οποία συγχρηµατοδοτούνται από την ΕΕ. 1) Συντήρηση ανακατασκευή σχολικών κτιρίων 2) Ανάπτυξη δικτύων ηλεκτρονικών υπολογιστών 225

Αθλητισµός - Στους οικισµούς υπάρχουν γήπεδα ποδοσφαίρου, τα οποία όµως δε διαθέτουν τις αδειοδοτήσεις από τη ΓΓΑ. Απαιτούνται εργασίες βελτίωσης της κατάστασης των γηπέδων, - Υψηλό κόστος λειτουργία της µεγάλης πισίνας στο κολυµβητηρίου Αρκαλοχωρίου, µε αποτέλεσµα να είναι απαγορευτική η χρήση της. - Η κατασκευή του σταδίου στο Αρκαλοχώρι και του κλειστού γυµναστηρίου στο Καστέλλι, ενώ είχαν ενταχθεί στο πρόγραµµα ΕΛΛΑ Α 2004, δεν πραγµατοποιήθηκε ποτέ. - Οι εγκαταστάσεις του κλειστού γυµναστηρίου Αρκαλοχωρίου εµφανίζουν σοβαρά προβλήµατα διαρροών, µε αποτέλεσµα την αναβολή πραγµατοποίησης αγώνων ή άλλων εκδηλώσεων. Το ηµοτικό Αθλητικό Κέντρο Αρκαλοχωρίου αποτελεί συγκρότηµα των αθλητικών εγκαταστάσεων που µπορεί να λειτουργήσει ως µέσο προώθησης του αθλητισµού στην περιοχή. - Η κατασκευή της µικρής πισίνας εκµάθησης, µε µικρότερο κόστος λειτουργίας, στο χώρο του ΑΚΑ, επιτρέπει την ανάπτυξη προγραµµάτων (εκµάθηση κολύµβησης σε µικρά παιδιά), µε µικρότερο οικονοµικό κόστος για το ήµο. - Η κατασκευή επίσης υποδοµών όπως το στάδιο και το κλειστό γυµναστήριο Καστελλίου, οι οποίες απουσιάζουν από την ευρύτερη περιοχή, θα λειτουργήσει ως πόλο έλξης για τους δηµότες και τους κατοίκους των γειτονικών ήµων. -Ο ήµος επίσης θα πρέπει να φροντίσει για την πρόσληψη του εξειδικευµένου προσωπικού. 1) Συντήρηση αθλητικών υποδοµών 2) Κατασκευή σταδίου Αρκαλοχωρίου 3) Κατασκευή κλειστού γυµναστηρίου Καστελλίου 4) Ολοκλήρωση κλειστού γυµναστηρίου Θραψανού 5) Κατασκευή στεγάστρου για την πισίνα του κολυµβητηρίου Τοπική οικονοµία & απασχόληση Απασχόληση-ανάπτυξη ανθρώπινου δυναµικού - Υψηλά ποσοστά ανεργίας. - Μείωση απασχολουµένων στον πρωτογενή τοµέα παραγωγής και κίνδυνος συρρίκνωσης του,µε τη στροφή των απασχολούµενων στους άλλους δύο παραγωγικούς τοµείς απασχόλησης - Χαµηλό επίπεδο εκπαίδευσης κατάρτισης, εξειδίκευσης και πληροφόρησης -Το φυσικό περιβάλλον, γεωγραφική θέση του ήµου, ευνοεί την ανάπτυξη νέων µορφών τουρισµού - Ανεπτυγµένη κτηνοτροφία και γεωργία. -Εµπειρία του δήµου σε προγράµµατα απασχόλησης - Το Εθνικό Σχέδιο ράσης για την Απασχόληση -4 Η Προγραµµατική περίοδος σε ζητήµατα απασχόλησης και κοινωνικής ενσωµάτωσης 1) Η αυξηµένη ανεργία των νέων 2) Η αυξηµένη ανεργία των γυναικών -Τάση εγκατάλειψης της περιοχής από τους νέους που δεν βρίσκουν απασχόληση. - Οι αρµοδιότητες της ΤΑ σε θέµατα απασχόλησης. 226