Τσακίρης Ιάκωβος-Μάριος Μηχανολόγος Μηχανικός ΕΜΠ Ενεργειακός Ελεγκτής Β τάξης MSc ΚΤΗ mtsak@zeb.gr www.zeb.gr Οδηγός Ενεργειακών Ελέγχων Μεθοδολογία και Εφαρμογές
Θεσμικό Πλαίσιο 2 Οδηγία 2012/27/ΕΕ Ν. 4342/2015: Υποχρέωση ενεργειακών ελέγχων ΥΑ 188343/2016 178679/2017: Προσόντα ενεργειακών ελεγκτών Εγκύκλιος 181906/2017: Διευκρινίσεις Μητρώο εν. ελεγκτών: www.buildingcert.gr/enaudits
Ορισμοί 3 Ενεργειακός Έλεγχος: «η συστηματική διαδικασία με σκοπό την απόκτηση επαρκούς γνώσης του υφιστάμενου συνόλου χαρακτηριστικών ενεργειακής κατανάλωσης ενός κτιρίου ή μιας ομάδας κτιρίων, μιας βιομηχανικής ή εμπορικής δραστηριότητας ή εγκατάστασης, ιδιωτικής ή δημόσιας υπηρεσίας, με την οποία εντοπίζονται και προσδιορίζονται ποσοτικά οι οικονομικώς αποδοτικές δυνατότητες εξοικονόμησης ενέργειας, και μετά την οποία συντάσσεται έκθεση αποτελεσμάτων» Σύστημα Ενεργειακής Διαχείρισης: «το σύνολο των αλληλένδετων ή αλληλεπιδρώντων στοιχείων ενός σχεδίου που θέτει στόχο ενεργειακής απόδοσης και χαράσσει τη στρατηγική επίτευξης του εν λόγω στόχου»
Υποχρέωση Ενεργειακού Ελέγχου (Ν4342/2015 Εγκύκλιος 181906/2017 ) 4 Υπόχρεοι: Μεγάλες επιχειρήσεις (πάνω από 250 εργαζόμενοι ή πάνω από50εκ. κύκλος εργασιών) Προθεσμίες: 1 ος έλεγχος έως 10/7/2018 Κάθε 4 χρόνια Εξαίρεση: Μεγάλες επιχειρήσεις με σύστημα ενεργειακής ή περιβαλλοντικής διαχείρισης (π.χ. ISO 50001) που καλύπτει τους βασικούςστόχους
Βασικές Απαιτήσεις 5 Πεδίο εφαρμογής: Το 90% της συνολικής ενεργειακής κατανάλωσης των εγκαταστάσεων και λοιπών συστημάτων κατανάλωσης ενέργειας που χρησιμοποιεί η επιχείρηση (και ενοικιαζόμενοι χώροι). Περιλαμβάνονται και κτήρια που εκμισθώνονται σε μη υπόχρεες επιχειρήσεις ή στο δημόσιοκαι ευρύτεροδημόσιοτομέα. Παρόμοιες εγκαταστάσεις: Ο ενεργειακός έλεγχος διεξάγεται σε αντιπροσωπευτικόδείγμα (τετραγωνική ρίζα παρόμοιων εγκαταστάσεων)
Κατηγορίες Ελέγχων 6 Κατηγορία Α: (1 Ενεργειακός Ελεγκτής) o Κατοικίες o Γραφεία & εμπορικά έως 2.000m² Κατηγορία B: (2 Ενεργειακοί Ελεγκτές Β ή Γ τάξης) o Γραφεία & εμπορικά πάνω από 2.000m² o Λοιπά κτήρια τριτογενή τομέα o Βιομηχανίες βιοτεχνίες συνολικής εγκατεστημένης ισχύος έως 1.000kW Κατηγορία Γ: (2 Ενεργειακοί Ελεγκτές Γ τάξης) o Βιομηχανίες βιοτεχνίες συνολικής εγκατεστημένης ισχύος πάνω από 1.000kW
Μητρώο Ενεργειακών Ελεγκτών 7 Τηρείται: Τμήματα Επιθεώρησης Ενέργειας Βορείου & Νοτίου Ελλάδας Κατηγορία Α: o Διπλωματούχοι μηχανικοί από κτήση διπλώματος και πτυχιούχοι μηχανικοί ένα έτος μετά την κτήσητου πτυχίου Κατηγορία Β: o Ελεγκτές κατηγορίας Α μετά από δύο έτη εφόσον έχουν διενεργήσει 5 ενεργειακούς ελέγχουςα τάξης ή o 5 βαθμοί στοκαθεστώς επαγγελματικών προσόντων Κατηγορία Γ: o Ελεγκτές κατηγορίας Β μετά από δύο έτη εφόσον έχουν διενεργήσει 5 ενεργειακούς ελέγχους Β τάξης και ειδικότητας μηχανολόγου, ηλεκτρολόγου ή χημικού μηχανικού ή o 7 βαθμοί στοκαθεστώς επαγγελματικών προσόντων
Προσόντα Ενεργειακών Ελεγκτών 8 Περιγραφή βαθµών Αποδεδειγµένη εµπειρία σε ενεργειακούς ελέγχους σύµφωνα µε την ΚΥΑ 6/Β/11038/08.07.1999 (ΦΕΚ Β 1526) Βαθµοί Μέγιστο όριο βαθµών 1 / έργο 6 Μελετητικό πτυχίο Β Τάξης για την κατηγορία µελετών 9, 14, 15, 18. 0,5 0,5 Μελετητικό πτυχίο Γ Τάξης για την κατηγορία µελετών 9, 14, 15, 18. 1 1 Προγράµµατα πιστοποίησης/εκπαίδευσης: Association of Energy Engineers CEA-I & CEM -I European Energy Manager (EuREM) ASHRAE BEAP IRCA Certified Course Energy Management Systems Auditor/Lead Auditor Training Course Energy Institute Advanced & Chartered Energy Manager Προγράµµατα εκπαίδευσης ενεργειακών ελεγκτών ή ενεργειακών διαχειριστών από ΤΕΕ, ΑΕΙ, ΑΤΕΙ, ΕΛΟΤ κλπ Αποδεδειγµένη εµπειρία, εφαρµογή ή πιστοποίηση συστήµατος ενεργειακής διαχείρισης. Έκδοση ΠΕΑ τριτογενή τομέα συνολικής επιφάνειας > 3000τμ (κάθε ΠΕΑ >300τμ) 2 ανά πρόγραµµα 1 ανά πρόγραµµα 2 2 2 / έργο 6 1,5 1,5 Έκδοση ΠΕΑ συνολικής επιφάνειας > 2000τμ 1 1 ιενέργεια Ενεργειακού Ελέγχου κατηγορίας Α 1 / έλεγχο 3 ιενέργεια Ενεργειακού Ελέγχου κατηγορίας Β 1,5 / έλεγχο 6 Συμμετοχή σε Ενεργειακό Έλεγχο κατηγορίας Β 0,5 / έλεγχο 2 Συμμετοχή σε Ενεργειακό Έλεγχο κατηγορίας Γ 0,5 / έλεγχο 3
Πληροφοριακό Υλικό 9 Οδηγός Ενεργειακών Ελέγχων (Μέρος 1 & 2) Προσθήκη Ι: Εργαλείο ενεργειακών ελέγχων Προσθήκη ΙΙ: LCCA Προσθήκη ΙII: Gap Analysis https://www.buildingcert.gr/enaudits
Πληροφορίες Ενεργειακών Ελέγχων 10
11 Ελάχιστα Κριτήρια (Παράρτημα VI) Επικαιροποιημένα, μετρήσιμα, ανιχνεύσιμα λειτουργικά δεδομένα ως προς την κατανάλωση ενέργειας και (για την ηλεκτρική ενέργεια) σε χαρακτηριστικά φορτίου Λεπτομερής επισκόπηση των χαρακτηριστικών της ενεργειακής κατανάλωσης Ανάλυση κόστους κύκλου ζωής εξοικονόμησης (LCCA) και όχι απλές περιόδους επιστροφής (SPP), όπου είναι δυνατόν Αναλογικοί και επαρκώς αντιπροσωπευτικοί. Λεπτομερείς και επικυρωμένοι υπολογισμοί των προτεινόμενων μέτρων εξοικονόμησης ώστε να παρέχονται σαφείς πληροφορίες ως προς την πιθανή εξοικονόμηση. Αποθήκευση δεδομένων για να είναι δυνατή η εκ των υστέρων ανάλυση της απόδοσης
Περιεχόμενο Ενεργειακών Ελέγχων 12 Στοιχεία των μελών της ομάδας Ενεργειακού Ελέγχου Στοιχεία της Επιχείρησης Σύνοψη Γενικά στοιχεία (κτιρίων ή/και διεργασιών) & εξοπλισμός που αφορά τον Ενεργειακό Έλεγχο Χρήση ενέργειας (Ισοζύγια Επιμερισμός) Αναγνώριση σημαντικότερων χρήσεων ή εξοπλισμών ως προς την κατανάλωση ενέργειας & τυχόν δειγματοληπτικές μετρήσεις πεδίου που διεξήχθησαν Ερμηνεία της συνολικής ενεργειακής απόδοσης και παρακολούθησης των δεικτών Ανάλυση Κόστους Κύκλου Ζωής - Μέτρα ΕΞΕ Παραρτήματα o Υπολογισμοί Ενεργειακών Γραμμών Βάσης o Έκθεση ενεργειακής απόδοσης των επιμέρους εξοπλισμών & Τυχόν δειγματοληπτικές μετρήσεις πεδίου που διεξήχθησαν
Διαδικασία Ενεργειακών Ελέγχων 13 Συλλογή δεδομένων καταναλώσεων Ανάλυση χαρτοφυλακίου Αντιπροσωπευτικό δείγμα* Ερωτηματολόγιο Gap Analysis Αυτοψία Μετρήσεις Διαγνωστικοί έλεγχοι Γραμμή βάσης Λίστα προτάσεων ΕΞΕ LCCA Σύνταξη έκθεσης
GAP ANALYSIS (Προσθήκη ΙΙΙ) 14 Ανάλυση ποιότητας ρεύματος Θερμογραφικός έλεγχος Διαγνωστική υπερήχων Επιθεώρηση δικτύου πεπιεσμένου αέρα ή ατμού Εβδομαδιαίο θερμοκρασιακό προφίλ κλιματισμού ψύξης Ανάλυση δυναμικού εξοικονόμησης φωτισμού Ανάλυση δυναμικού εξοικονόμησης καυσίμων Βελτιστοποίηση λειτουργίας αυτοματισμών Σύνταξη Motor List Βιοκλιματικά στοιχεία Δυνατότητες ΣΗΘ & ΑΠΕ Διαγνωστική κραδασμών Λοιποί έλεγχοι ποιότητας
Προσθήκη ΙΙΙ Ανάλυση ποιότητας ρεύματος 15 Μόνιμες μετρητικές διατάξεις ανάλυσης ενέργειας σε Μ/Σ και βασικές καταναλώσεις Έκτακτες ή ειδικές μετρήσεις με φορητά όργανα Εποπτεία των εγκαταστάσεων HD384
Προσθήκη ΙΙΙ Θερμογραφικός έλεγχος 16 Ηλεκτρικοί πίνακες Κινητήρες Διαρροές δικτύων Αστοχία μονώσεων
Προσθήκη ΙΙΙ Διαγνωστική υπερήχων 17 Επιθεώρηση βανών Ρουλεμάν, άξονες κινητήρων Διαρροές δικτύων Ηλεκτρικοί πίνακες
Προσθήκη ΙΙΙ Δίκτυα πεπιεσμένου αέρα-ατμού 18 Επιθεώρηση συμπιεστών Επιθεώρηση ατμοπαγίδων Διαρροές δικτύων Ανάκτηση θερμότητας
Προσθήκη ΙΙΙ Ψύξη 19 Εβδομαδιαίο θερμοκρασιακό προφίλ εσωτερικής εξωτερικής θερμοκρασίας και υγρασίας Ρύθμιση αυτοματισμών Έλεγχος κεντρικών ψυκτών αντλιών θερμότητας Testing Adjustment Balancing (TBA)
Προσθήκη ΙΙΙ Δυναμικό ΕΞΕ φωτισμού 20 Αποτύπωση & καταγραφή φωτιστικών Μέτρηση στάθμης φωτισμού Διαχείριση φωτισμού Αξιολόγηση αντικατάστασης φωτιστικών, αξιοποίηση φυσικού φωτισμού, αυτοματισμοί
Προσθήκη ΙΙΙ Δυναμικό ΕΞΕ καυσίμων 21 Ανάλυση καυσαερίων Καταγραφή κατάστασης λειτουργίας (ON-OFF, αναλογικό) Θερμιδομέτρηση κλάδων Ανάκτηση θερμότητας
Προσθήκη ΙΙΙ Βελτιστοποίηση αυτοματισμών 22 BMS, EMS, BEMS Καταγραφή On going Commissioning
Προσθήκη ΙΙΙ Σύνταξη Motor List 23 Αποτύπωση και καταγραφή κινητήρων Αξιολόγηση βαθμού απόδοσης Προληπτική συντήρηση Διαγνωστικοί έλεγχοι
Προσθήκη ΙΙΙ 24 Βιοκλιματικά στοιχεία Αξιολόγηση παρεμβάσεων κελύφους Αποτύπωση μικροκλίματος Δυναμικό συμπαραγωγής & ΑΠΕ Αξιολόγηση παρεμβάσεων Διαγνωστική κραδασμών Έλεγχος κινητήρων & αξόνων ΜΕΚ Λοιποί έλεγχοι ποιότητας Έλεγχοι ποιότητας Μετρήσεις Συστήματα διαχείρισης
GAP ANALYSIS (Προσθήκη ΙΙΙ) 25 Εργοστάσιο 1 Δυνατότητες Συμπαραγωγής & ΑΠΕ Λοιποί Έλεγχοι Ποιότητας Διαγνωστική Kραδασμών (Vibration analysis) & Alignmnet Βιοκλιματικά στοιχεία Σύνταξη Motor list Βελτιστοποίηση λειτουργίας αυτοματισμών Ανάλυση ποιότητας ρεύματος 10 8 6 4 2 0 Θερμογραφικός έλεγχος Ανάλυση δυναμικού ΕΞΕ δικτύου OIL, NG ή LPG Διαγνωστική υπερήχων (δίκτυα υπό πίεση, Freon, ρουλεμάν, βάνες, Επιθεώρηση δικτύου πεπιεσμένου αέρα ή ατμού Κλιματισμός - Ψύξη Εβδομαδιαίο θερμοκρασιακό προφίλ - Ανάλυση δυναμικού ΕΞΕ φωτισμού Εργοστάσιο 1
Εργαλείο Ενεργειακού ελέγχου (Προσθήκη Ι) 26 Στοιχεία επιχείρησης Γενικά στοιχεία Εξοπλισμός Μηνιαίες καταναλώσεις Γραμμή βάσης - Παλινδρόμηση Χρήση ενέργειας Επιμερισμός Μέτρα
Εξοπλισμός 27 Θέρμανση Ψύκτες Συστήματα ΖΝΧ Αερισμός Φωτισμός Κέλυφος Παραγωγικός εξοπλισμός (ΣΗΘ, ΑΠΕ, Η/Ζ) Κτηριακές διεργασίες (Data Center, Μαγειρία κλπ) Βιομηχανικές διεργασίες
Εξοπλισμός 28 Σύστημα θέρμανσης Σύστημα θέρμανσης 1 Σύστημα θέρμανσης 2 Τύπος συστήματος Αριθμός συστημάτων Θέση εξοπλισμού Κάλυψη εξυπηρετούμενων χώρων Έτος εγκατάστασης Καύσιμο Ονομαστική απόδοση Μονάδες απόδοσης Τεχνολογία εξαερισμού μονάδας Ισχύς καυσίμου (kw) Ωφέλιμη ισχύς (kw) Αυτοματισμοί (σήμανση όλων των σχετικών) Χειροκίνητο Χειροκίνητο Χρονοδιακόπτης Χρονοδιακόπτης Θερμοστατικός έλεγχος Θερμοστατικός έλεγχος Αντιστάθμιση θερμοκρασίας Αντιστάθμιση θερμοκρασίας Αντιστάθμιση παροχής Αντιστάθμιση παροχής Καυστήρες Καυστήρας 1 Καυστήρας 2 Τύπος καυστήρα Τεμάχια Ετος εγκατάστασης Σύστημα διανομής Σύστημα διανομής 1 Σύστημα διανομής 2 Τύπος κεντρικής διανομής Πολυζωνικό; FALSE FALSE Εξοπλισμός τελικής χρήσης/τερματικά Τύπος τερματικού 1 Τύπος τερματικού 2 Τύπος εξοπλισμού Εάν "άλλο" παρακαλώ διευκρινίστε Αυτόματος έλεγχος (επισήμανση Χειροκίνητο Χειροκίνητο όλων των σχετικών) Χρονοδιακόπτης Χρονοδιακόπτης Θερμοστατικός έλεγχος Θερμοστατικός έλεγχος Αντιστάθμιση θερμοκρασίας Αντιστάθμιση θερμοκρασίας Αντιστάθμιση παροχής Αντιστάθμιση παροχής
Εξοπλισμός 29
Εξοπλισμός 30
Χρήση Ενέργειας 31
Καμπύλη Βασικής Κατανάλωσης Thousands 180 160 140 120 100 80 60 40 20 0 Actual Electricity (kwh) Baseline Predicted (kwh) Baseline Predicted (kwh) Actual Electricity (kwh)
Προτεινόμενα Μέτρα 33
LCCA (Προσθήκη ΙΙ) 34 Δεδομένα (επιτόκιο αναγωγής, πληθωρισμός, κόστος ενέργειας, χρόνος ζωής κλπ) Περιγραφή υφιστάμενης κατάστασης και προτεινόμενων σεναρίων (αναμενόμενα κόστη αντικατάστασης, κόστη λειτουργίας, κόστη συντήρησης) Ανάλυση ευαισθησίας Ανάλυση οικονομικών δεικτών χρηματορροών o Break even o Καθαρές εξοικονομήσεις (Net Savings NS) o Λόγος οφέλους προς κόστος (SIR) o Προσαρμοσμένος βαθμός εσωτερικής απόδοσης (AIRR)
Κόστη Κύκλου Ζωής Κτηρίου 35
36 ΑΠΟΡΙΕΣ;