ΑΡΧΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΗΣ ΘΕΩΡΙΑΣ ΒΑΣΙΚΕΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ 1 ου ΚΕΦΑΛΑΙΟ *** ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΤΙΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ *** 1. Το κόστος ευκαιρίας ενός αγαθού Χ σε όρους (μονάδες) ενός άλλου αγαθού Ψ, μας δείχνει ποια ποσότητα του Ψ πρέπει να θυσιαστεί προκειμένου να παραχθεί Μ Ι Α επί πλέον μονάδα του Χ. 2. Το κόστος ευκαιρίας ενός αγαθού Χ σε όρους (μονάδες) ενός άλλου αγαθού Ψ, είναι πάντα το αντίστροφο του κόστους ευκαιρίας του Ψ σε όρους Χ. 3. Όταν το κόστος ευκαιρίας παραμένει σταθερό σ' όλο το μήκος της Κ.Π.Δ. αυτή είναι ευθεία και αντίστροφα. 4. Όταν το κόστος ευκαιρίας είναι αυξανόμενο, η Κ.Π.Δ. είναι κοίλη και αντίστροφα. 5. Όταν το κόστος ευκαιρίας είναι φθίνον, η Κ.Π.Δ. είναι κυρτή και αντίστροφα. (Σπάνια περίπτωση) ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΣΩΣΤΟΥ ΛΑΘΟΥΣ 1. Ποια από τις παρακάτω προτάσεις είναι λάθος: a) Η πολιτική οικονομία μελετάει τα οικονομικά προβλήματα μιας κοινωνίας. b) Η πολιτική οικονομία μελετάει τους τρόπους με τους οποίους τα περιορισμένα μέσα, καλύπτουν κατά τον καλύτερο τρόπο τις απεριόριστες ανάγκες. c) Η οικονομική μελετά τις προϋποθέσεις της οικονομικής ανάπτυξης d) Η πολιτική οικονομία μελετάει το σύστημα κανόνων, αξιών και πιστεύω που σχετίζονται με τα κοινωνικά πρότυπα. e) Η πολιτική οικονομία μελετάει τους μηχανισμούς λειτουργίας της αγοράς. 2. Ποια από τις παρακάτω προτάσεις είναι σωστή: a) Όταν το τρακτέρ το χρησιμοποιούμε για προσωπική χρήση είναι καταναλωτικό αγαθό. b) Το χρήμα θεωρείται ένας από τους παραγωγικούς συντελεστές. c) Η έννοια της αγοράς δεν περιορίζεται σ ένα συγκεκριμένο χώρο, αλλά περιλαμβάνει όλα τα μέσα και τους τρόπους αγοροπωλησίας αγαθών d) Η δράση των εργατικών σωματείων αποτελεί εγγύηση για την οικονομική ανάπτυξη e) Η Σουηδία έχει μικρότερο οικονομικό πρόβλημα από τη Σομαλία. 1
3. Ποιες από τις παρακάτω είναι σωστές: a) Κεφάλαιο ονομάζουμε όλα τα μέσα που χρησιμοποιούνται στην παραγωγή αγαθών. b) Αντικειμενικός σκοπός του κράτους είναι η διατήρηση της οικονομικής ευημερίας και της κοινωνικής ισορροπίας. c) Για να αυξηθεί η ποσότητα της παραγωγής κάποιου αγαθού δεν είναι πάντα αναγκαία η θυσία κάποιου άλλου. d) Η έννοια του κόστους στην οικονομική ζωή είναι μονίμως χρηματική έννοια. e) Ως χρήμα θεωρούμε οποιοδήποτε αντικείμενο γενικά είναι κοινά αποδεκτό ως μέσο ανταλλαγής αγαθών. 4. Ποιες από τις παρακάτω προτάσεις είναι σωστές και ποιες είναι λάθος; a. Κεφαλαιουχικά αγαθά είναι εκείνα που χρησιμοποιούνται για την άμεση ικανοποίηση των αναγκών του ανθρώπου. 2000 b. Το μαγνητόφωνο ενός παιδιού είναι καταναλωτό αγαθό. 2006 c. Το κόστος ευκαιρίας του αγαθού Α σε όρους του αγαθού Β δείχνει πόσες μονάδες του αγαθού Β θυσιάζονται, όταν παράγεται μία επιπλέον μονάδα από το αγαθό Α. d. Το χρήμα είναι ένας από τους πιο σημαντικούς παραγωγικούς συντελεστές. e. Σε όλα τα οικονομούντα άτομα η λήψη των αποφάσεών τους δε βασίζεται στη βεβαιότητα του αποτελέσματος, αλλά στις προσδοκίες που τα άτομα διαμορφώνουν για τα αποτελέσματα των πράξεών τους. f. Οι ροές αγαθών, παραγωγικών συντελεστών και χρήματος μεταξύ των επιχειρήσεεων, των νοικοκυριών και του κράτους είναι συνεχής και έχουν πάντοτε το ίδιο μέγεθος. 2011 ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΠΟΛΛΑΠΛΗΣ ΕΠΙΛΟΓΗΣ 4. Αν η παραγωγή μιας οικονομίας αντιστοιχεί σε σημείο που βρίσκεται κάτω από την καμπύλη παραγωγικών δυνατοτήτων της, αυτό σημαίνει ότι: 2
α. η οικονομία απασχολεί όλους τους παραγωγικούς συντελεστές που έχει στη διάθεσή της. β. η οικονομία υποαπασχολεί έναν ή περισσότερους παραγωγικούς συντελεστές της. γ. η οικονομία παράγει περισσότερα καταναλωτικά παρά κεφαλαιουχικά αγαθά. δ. μειώθηκαν οι ποσότητες των παραγωγικών συντελεστών της οικονομίας. 5. Κόστος ευκαιρίας του αγαθού Ψ σε όρους του αγαθού Χ είναι ίσο µ ε 3. Αυτό σηµαίνει ότι : A. για να παραχθεί µια επιπλέον µονάδα από το αγαθό Χ, θα πρέπει να θυσιαστούν 3 μονάδες από το αγαθό Ψ B. για να παραχθεί µια επιπλέον µονάδα από το αγαθό Ψ, θα πρέπει να θυσιαστούν 3 μονάδες από το αγαθό Χ C. µια αύξηση της ποσότητας του αγαθού Χ κατά 1% θα έχει ως αποτέλεσµα τη µείωση της ποσότητας του αγαθού Ψ κατά 3% D. µια αύξηση της ποσότητας του αγαθού Ψ κατά 1% θα έχει ως αποτέλεσμα τη µείωση της ποσότητας του αγαθού Χ κατά 3%. 6. Τα σημαντικότερα οικονομικά προβλήματα οφείλονται στο γεγονός ότι: Α. Ένα ποσοστό ανεργίας είναι αναπόφευκτο σε κάδε οικονομία και κοινωνία. Β.. Οι ανάγκες είναι περιορισμένες και οι παραγωγικοί συντελεστές απεριόριστοι. Γ. Οι παραγωγικοί συντελεστές είναι περιορισμένοι σε σχέση με τις ανάγκες. Δ. Η συνεχής αύξηση των τιμών των αγαθών είναι αναπόφευκτη. ΑΣΚΗΣΗ 1. ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΕΣ ΑΣΚΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΛΥΣΗ Μια οικονομία παράγει δύο αγαθά όπλα και άρτο οι συνδυασμοί παραγωγής δίνονται από τον πίνακα : συνδυασμοί άρτος όπλα Α 0 50 Β 20 40 Γ 40 30 Δ 80 20 Ε 100 10 Ζ 140 0 3
Ζητούνται : α) το κόστος ευκαιρίας των όπλων σε όρους άρτου και του άρτου σε όρους όπλων. β) εάν η παραγωγή του άρτου αυξηθεί κατά 20 % και των όπλων μειωθεί κατά 20 % ποια τα νέα κόστη ευκαιρίας ; ΑΣΚΗΣΗ 2. Μια οικονομία παράγει δύο αγαθά το Α και Β όπως φαίνεται στον παρακάτω πίνακα : συνδυασμοί αγαθό Α αγαθό Β Α 0 200 Β 10 180 Γ 25 135 Δ 40 75 Ε 50 25 Ζ 52 10 Η 53 0 Ζητούνται : α) το κόστος ευκαιρίας του αγαθού Α σε όρους του Β β) ποιες ποσότητες από το Β αγαθό πρέπει να θυσιαστούν ώστε η παραγωγή του Α να αυξηθεί από 30 σε 48 αγαθά ; γ) ποιες ποσότητες από το Α αγαθό πρέπει να θυσιαστούν ώστε η παραγωγή του Β να αυξηθεί από 30 σε 150 αγαθά ; ΑΣΚΗΣΗ 3. Να συμπληρωθεί ο παρακάτω πίνακας Συνδυασμός Αγαθό Χ Αγαθό Ψ Α 0 ; Β 14 15 Γ ; 12 Δ 17 8 κοστος ευκαιρίας Χ κόστος ευκαιρίας Ψ 5/14 ; ; 2/3 ; ; 8 ; 4
Ε ; 0 ΑΣΚΗΣΗ 4. Μια οικονομία απασχολεί πλήρως όλους τους παραγωγικούς της συντελεστές και με δεδομένη την τεχνολογία παράγει δύο αγαθά μηχανήματα και άρτο. Απασχολεί δε 6 εργάτες. Κάθε εργάτης μπορεί να παράγει 2 μηχανήματα ή 10 κιλά άρτο. Ζητείται: α)να σχεδιάσετε την ΚΠΔ β) να υπολογίσετε το εναλλακτικό κόστος των μηχανημάτων σε όρους άρτου και του άρτου σε όρους μηχανημάτων. ΑΣΚΗΣΗ 5. Μία οικονομία απασχολεί όλους τους παραγωγικούς συντελεστές που έχει στη διάθεσή της και με δεδομένη τεχνολογία παράγει δύο αγαθά Χ και Ψ όπως στον παρακάτω πίνακα. Συνδυασμοί Αγαθό Χ Αγαθό Ψ Α 0 600 Β 50 500 Γ 100 250 Δ 125 0 α. Να βρείτε : i) το κόστος ευκαιρίας του Χ σε όρους του Ψ ii) το κόστος ευκαιρίας του Ψ σε όρους του Χ. β. Με τη βοήθεια του κόστους ευκαιρίας να εξετάσετε υπολογιστικά και να χαρακτηρίσετε, αν είναι εφικτοί, ανέφικτοι ή μέγιστοι οι παρακάτω συνδυασμοί i) Χ = 40 και Ψ = 520 ii) Χ = 60 και Ψ = 400 iii) X = 110 και Ψ = 160 5