ΣΑΒΒΑΤΟ Η ΓΙΟΡΤΗ ΤΗΣ ΕΒ ΟΜΑ ΑΣ



Σχετικά έγγραφα
Δημόσια και συστηματικά ο Ιησούς αναλαμβάνει δράση για το έργο Του. Κηρύττει για τη Βασιλεία του Θεού.

Το κήρυγμα και τα θαύματα του Χριστού μέσα από τη λατρεία. Διδ. Εν. 9

ΔΕ 5. Ο Ευαγγελισμός της Μαρίας για τη γέννηση του Μεσσία

Ιουδαϊσµός. α) Παρουσίαση θρησκείας:

Ο Τριαδικός Θεός: οι γιορτές της Πεντηκοστής και του Αγίου Πνεύματος. Διδ. Εν. 14

Να χαρακτηρίσετε τις παρακάτω προτάσεις ως σωστές ή λανθασμένες, σύμφωνα. με τη διδασκαλία της Εκκλησίας, γράφοντας δίπλα στον αριθμό κάθε πρότασης τη

1. Η «Λειτουργία των πιστών» αφορά μόνο τους βαπτισμένους χριστιανούς. 4. Στη Θεία Λειτουργία οι πιστοί παρακαλούν τον Θεό να έχουν ειρηνικό θάνατο.

Πάσχα και Γιορτή των Αζύµων

ΔΕ3. Η Καινή Διαθήκη Α: Τα Ευαγγέλια και οι Πράξεις των Αποστόλων

1) Μες τους κάμπους τ αγγελούδια ύμνους ουράνιους σκορπούν κι από τα γλυκά τραγούδια όλα τριγύρω αχολογούν. Gloria in excelsis Deo!

ΜΑΘΗΜΑ 11 Ο Η ΑΝΑΣΤΑΣΗ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ

«Προσκυνοῦμεν σου τά πάθη Χριστέ» Οδοιπορικό στη Μεγάλη Εβδομάδα. Διδ. Εν. 10

ΙΟΥΔΑΪΣΜΟΣ Διάγραμμα μελέτης

Να ιεραρχήσετε τα παρακάτω στάδια από τις φάσεις της θείας οικονομίας

Πνευματική Δύναμη και το Υπερφυσικό

Εισαγωγικά στοιχεία στην Παλαιά Διαθήκη

Η Βίβλος για Παιδιά παρουσιάζει. Η Γέννηση του Ιησού Χριστού

α. αποτελούνταν από τους Αποστόλους και όσους βαπτίστηκαν την ημέρα της Πεντηκοστής.

1 ο - ΣΧΕΔΙΟ ΜΑΘΗΜΑΤΟΣ

1 ο ηµοτικό Σχολείο Κερατσινίου. Ολοήµερο Πληροφορική

Η ευλογημένη συνάντηση.

Κυριακή: μια σημαντική ημέρα της εβδομάδας

Πατήρ Αβραάμ Μάθημα - Τρία Η ζωή του Αβραάμ: Σύγχρονη εφαρμογή. Οδηγός μελέτης

1. Στα αποστολικά χρόνια, η Θεία Ευχαριστία γινόταν διαφορετικά από τον τρόπο που έγινε τη βραδιά του Μυστικού Δείπνου.

Συναγμένοι στη Θεία Ευχαριστία: Η ουσία της Εκκλησίας. Διδ. Εν. 15

ΘΡΗΣΚΕΥΤΙΚΑ Α ΓΥΜΝΑΣΙΟΥ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ ΓΙΑ ΕΠΑΝΑΛΗΨΗ

Shabbat με τους φίλους μας, 14/12/2013, Συναγωγή Αθηνών

Να ξαναγράψετε το κείμενο που ακολουθεί συμπληρώνοντας τα κενά με τις

Ο Φίλιππος και ο Ναθαναήλ

(άγιο μύρο / τριήμερη / ολόλευκα / κολυμβήθρας / κατάδυση) «Στο χρίσμα, ο ιερέας χρίει τον.. σ όλα τα μέρη του σώματός του με

ΤΡΙΤΗ ΑΝΑΦΟΡΑ. Ας υψώσουμε τις καρδιές μας. Είναι στραμμένες προς τον Κύριο. Ας ευχαριστήσουμε τον Κύριο τον Θεό μας. Άξιο και δίκαιο.

Η Βίβλος για Παιδιά παρουσιάζει. Η Γέννηση του Ιησού Χριστού

Δημοτική Στέγη Ενηλίκων Αθηένου Κλεάνθειος Κοινοτική Στέγη Ενηλίκων Πρόγραμμα Συμβουλίου Κοινοτικού Εθελοντισμού

Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας Χειμερινό Εξάμηνο Μάθημα: Σχολική Πρακτική, Επίπεδο ΙΙΙ, Υπεύθυνος Διδάσκων: Υπεύθυνη Εκπ/κός:

ΔΕΥΤΕΡΗ ΑΝΑΦΟΡΑ. Γι αυτό και εμείς, ενωμένοι με τους Αγγέλους και τους αγίους, διακηρύττουμε τη δόξα σου αναφωνώντας και λέγοντας (ψάλλοντας):

Μητρ. Ναυπάκτου: «Ο Ευρίπου Βασίλειος ήταν το καύχημα αυτής της πόλεως».

ΥΠΑΡΧΕΙ ΜΟΝΟ ΕΝΑΣ ΘΕΟΣ!

Θρησκευτικά Α Λυκείου GI_A_THI_0_8712 Απαντήσεις των θεμάτων ΘΕΜΑ Α1

1. Η Αγία Γραφή λέει ότι ο Χριστός είναι η μόνη δυνατότητα σωτηρίας. 2. Ο Θεός φανερώνεται στην Παλαιά Διαθήκη πάντα με κεραυνούς και αστραπές.

π ε ρ ι ε χο μ ε ν α

Πρέπει οι Χριστιανοί να δίνουν το δέκατο;

3. Ο Χριστός εγκαινιάζει την αληθινή λατρεία

Πώς να μελετάμε τη Βίβλο

Lekce 23 Společenské kontakty svatba, křest v Řecku Κοινωνικές επαφές γάμος, βαφτίσια

Μαθημα 3. ο Χριστος εγκαινιαζει την αληθινη Λατρεια

Α Θ Η Ν Α ΔΙΕΘΝΗΣ ΣΥΝΕΛΕΥΣΗ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ ΑΥΤΟ ΤΟ ΕΝΤΥΠΟ ΑΝΗΚΕΙ ΣΤ

ΜΑΘΗΜΑ 16 Ο ΠΑΝΑΓΙΑ, Η ΜΗΤΕΡΑ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ

Ευλογηµένο Καταφύγιο Άξιον Εστί Κατασκήνωση Κοριτσιών ηµοτικού

Η Βίβλος για Παιδιά παρουσιάζει. ΟΟυρανός, το Υπέροχο Σπίτι του Θεού

1. Ποιος μαθητής πήγε στους Αρχιερείς; Τι του έδωσαν; (Μτ 26,14-16) Βαθ. 1,0 2. Πόσες μέρες έμεινε στην έρημο; (Μκ 1,12)

Η πορεία προς την Ανάσταση...

ΣΑΒΒΑΤΟ: ΕΝΑ ΔΩΡΟ ΤΟΥ ΘΕΟΥ ΑΠΟ ΤΗΝ ΕΔΕΜ

Η Ορθοδοξία ως βίωμα προσωπικής συναντήσεως με τον Χριστό

Η Βίβλος για Παιδιά παρουσιάζει. ΗΕποχήπουοΘεός Δημιούργησε τα Πάντα

ΗπαρουσίατουΘεούστην ανθρώπινηιστορία. Διδ. Εν. 7

ΟΙ ΑΠΟΣΤΟΛΟΙ ΚΑΙ Ο ΝΟΜΟΣ

«Το Πάσχα στη Λιλιπούπολη!» ΥΠΕΥΘΥΝΗ ΠΑΙΔΑΓΩΓΟΣ: ΜΠΟΥΦΕΑ ΙΩΑΝΝΑ ΤΜΗΜΑ: ΠΝ2 Τα αλεπουδάκια ΛΙΛΙΠΟΥΠΟΛΗ

Θαύματα Αγίας Ζώνης (μέρος 4ο)

Αντιστοιχήστε ένα γράμμα της πρώτης στήλης με έναν αριθμό της δεύτερης στήλης (στη δεύτερη στήλη δύο επιλογές περισσεύουν).

Επιλέγεται η διερευνητική μέθοδος, σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στο ΠΣ. Παρουσιάζοντας: Σύγχρονα πρότυπα και στοιχεία λατρείας προς αυτά.

Ποιος φταίει; (Κυριακή του Τυφλού)

ΑΓΙΟΣ ΚΑΙ ΔΙΚΑΙΟΣ ΛΑΖΑΡΟΣ Ο ΦΙΛΟΣ ΤΟΥ ΙΗΣΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ

Το Τελευταίο Αντίο...

Κατωτέρου Κατηχητικού Ιεραποστολικού Έτους Συνάντηση 1: Σαββατοκύριακο 13 και : Η αποστολή των δώδεκα μαθητών

ΖΑΧΡΑ ΙΜΠΡΑΧΗΜ ΧΡΙΣΤΟΣ ΑΖΑΣ

Συνεστίαση κατηχητών την Ιεράς Μητροπόλεως

Αποτελέσματα των ερωτηματολογίων

Στὴν ἀρχὴ ἦταν ὁ Λόγος. Ὁ Λόγος ἦταν μαζὶ μὲ

Η Βίβλος για Παιδιά παρουσιάζει. ΟΟυρανός, το Υπέροχο Σπίτι του Θεού

Να συμπληρώσετε κάθε μια από τις προτάσεις 1, 2, 3, 4 και 5, επιλέγοντας τη. 1. Ο χώρος τέλεσης της χριστιανικής λατρείας ονομάστηκε ναός

ΚΥΡΙΑΚΗ ΜΕΤΑ ΤΗΝ ΓΕΝΝΗΣΗ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ Ο ΝΑΖΩΡΑΙΟΣ

Η ιουδαϊκή κοινότητα ανασυγκροτείται

4. Η Καινή Διαθήκη Β : Οι Επιστολές και η Αποκάλυψη

Γιατί μελετούμε την Αγία Γραφή;

A READER LIVES A THOUSAND LIVES BEFORE HE DIES.

...Μια αληθινή ιστορία...

Η Βίβλος για Παιδιά παρουσιάζει. ΗΕποχήπουοΘεός Δημιούργησε τα Πάντα

Λίγα λόγια για την προσευχή με το κομποσχοίνι.

Κόλιντα (Colinda) : Τα Χριστουγεννιάτικα κάλαντα είναι ενα παραδοσιακό λαϊκό τραγούδι, που το λένε παιδιά, έφηβοι και άντρες για να γιορτάσουν τα

Ιερά Μητρόπολις Νεαπόλεως και Σταυρουπόλεως Ευλογηµένο Καταφύγιο Άξιον Εστί Κατασκήνωση Αγοριών ηµοτικού

Η Ουράνια Γλώσσα. (The heavenly language)

Μια γρήγορη ματιά στη Βίβλο

ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΑΓΩΓΗΣ ΥΓΕΙΑΣ ΘΡΗΣΚΕΙΑ ΚΑΙ ΔΙΑΤΡΟΦΗ. Στο πρόγραμμα συμμετείχαν 19 μαθητές της Β τάξης

ΑΓΙΑΣ ΦΙΛΟΘΕΗΣ 19-21, ΑΘΗΝΑ ΤΗΛ FAX: ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΥΛΙΚΟ

ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ. Η χαρά της αγάπης

9 Ιουνίου 15 Ιουνίου Σάββατο απόγευμα. 11. ΤΗΝ ΣΦΡΑΓΙΔΑ ΤΟΥ ΘΕΟΥ ή ΤΟ ΧΑΡΑΓΜΑ ΤΟΥ ΘΗΡΙΟΥ;

Μικρό Νηστειοδρόμιο - Οι νηστείες της Εκκλησίας μας

Εδώ αποκεφάλισαν τον Άγιο Φιλούμενο (αποκλειστικό)

Οι συγγραφείς της Παλαιάς Διαθήκης: άνθρωποι εμπνευσμένοι από το Θεό.

Ποιες γνώμες έχετε ακούσει για τη Βίβλο; Τι θα θέλατε να μάθετε γι αυτή;

Πρόλογος Ιεράς Συνόδου της Εκκλησίας της Ελλάδος Τοις εντευξομένοις 11 Σύντομη Εισαγωγή στον Ψαλτήρα 15 Η Ένταξη των Ψαλμικών Αναγνωσμάτων στη

Η συγγραφέας Πένυ Παπαδάκη και το «ΦΩΣ ΣΤΙΣ ΣΚΙΕΣ» Σάββατο, 21 Νοεμβρίου :20

Να ξαναγράψετε το κείμενο που ακολουθεί συμπληρώνοντας τα κενά με τις

Ερμηνεία Αποκαλυπτικών κειμένων της Καινής Διαθήκης

Κατανόηση γραπτού λόγου

Επιτυχημένη Χριστιανική Ζωή

Το παραμύθι της αγάπης

του Οίκου Προσευχής Διδασκαλία για την διακονία

Οι άγιοι απόστολοι Παύλος και Βαρνάβας

2ο Γυμνάσιο Χαϊδαρίου. Πασχαλινά Έθιμα στην Ελλάδα

Transcript:

ΣΑΒΒΑΤΟ Η ΓΙΟΡΤΗ ΤΗΣ ΕΒ ΟΜΑ ΑΣ «Ο Κύριος έδωσε εντολή στον Μωυσή να πει στους Ισραηλίτες: οι καθορισµένες γιορτές του Κυρίου, στις οποίες θα συγκαλείτε ιερές συνάξεις, αυτές είναι οι γιορτές µου 1. Έξι µέρες θα εργάζεστε, αλλά η έβδοµη µέρα θα είναι Σάββατο, µέρα απόλυτης ανάπαυσης. ε θα κάνετε καµιά εργασία, αλλά θα γίνεται ιερή σύναξη. Το Σάββατο ανήκει στον Κύριο, όπου κι αν κατοικείτε» (Λευιτ. 23:1-3). «Σάββατο» (εβραϊκά «Σαµπάτ») σηµαίνει «ανάπαυση», και η σηµασία του όρου αποκαλύπτει ένα µεγάλο µέρος του σκοπού για τον οποίο τηρείται αυτή η σηµαντική γιορτή - την ανανέωση. Από την αρχαιότητα ως το σύγχρονο κόσµο, ο άνθρωπος αγωνίζεται και αναλώνεται στην εργασία του στην προσπάθεια να "προοδεύσει". ιαρκώς επιθυµεί να δηµιουργεί και να κατορθώνει όλο και περισσότερα, αλλά χωρίς ανάπαυση και ανανέωση, οι δυνάµεις και η δηµιουργικότητα του ανθρώπου ατονούν. Μέσα στην άπειρη σοφία Του, ο Θεός µίλησε στους Ισραηλίτες για την ανάγκη να ανανεώνονται φυσικά, συναισθηµατικά και πνευµατικά. Τη σπουδαιότητα αυτής της αρχής την υπογράµµισε ο ίδιος ο Θεός, µε το παράδειγµά Του κατά τη ηµιουργία. Αφού εργάστηκε έξι ηµέρες/περιόδους για να δηµιουργήσει τον κόσµο και ό,τι υπάρχει σ' αυτόν, την έβδοµη ηµέρα αναπαύτηκε. Σκοπός του Σαββάτου, της έβδοµης ηµέρας κάθε εβδοµάδας, είναι να αποτελεί για µας µια διαρκή υπενθύµιση του γεγονότος ότι ο Θεός είναι ο ηµιουργός και ότι εµείς οι άνθρωποι έχουµε ανάγκη να αναπαυόµαστε στην παρουσία Του (Έξοδ. 31:16-17). Με βάση τη διήγηση της ηµιουργίας στο βιβλίο της Γένεσης, το Σαµπάτ διαρκεί από το ηλιοβασίλεµα της Παρασκευής έως τη δύση του ήλιου την ηµέρα του Σαββάτου. Ο Θεός ορίζει την ηµέρα ως εξής: "ήρθε το βράδυ, ήρθε το πρωί". Γι' αυτό και παραδοσιακά, το Εβραϊκό ηµερολόγιο ξεκινά την κάθε ηµέρα από το ηλιοβασίλεµα. Κάποιοι χριστιανοί ίσως αντιτάξουν ότι η Κυριακή είναι το "χριστιανικό Σάββατο", αλλά ο συλλογισµός αυτός δεν είναι απόλυτα σωστός. Η Κυριακή ποτέ δεν αποκαλείται Σάββατο στη Βίβλο. Κεφάλαιο 1 του βιβλίου Οι καθορισµένες Γιορτές του Κυρίου, του Barney Casdan, µτφρ.σοφία Αβτζόγλου, εκδόσεις Agape, Θεσ/κη, 2010 1 Σ.Μ.Οι γιορτές που δόθηκαν στον λαό Ισραήλ, στην Αγία Γραφή ονοµάζονται "γιορτές του Κυρίου", διότι ορίστηκαν από Αυτόν, για να επικοινωνεί µέσα από αυτές µε τον λαό Του και για να έχει ο λαός την ευκαιρία να ευφραίνεται ενώπιον Του, ενθυµούµενος τις θαυµαστές επεµβάσεις Του και την πρόνοια Του. Για τους Χριστιανούς οι γιορτές αυτές έχουν ιδιαίτερη σηµασία γιατί προτυπώνουν το απολυτρωτικό έργο του Θεού µέσω του Χριστού.

Στην πραγµατικότητα, τη λέξη Κυριακή δεν τη συναντούµε πουθενά στο πρωτότυπο κείµενο των Γραφών 2. Ο όρος που χρησιµοποιείται στο πρωτότυπο κείµενο είναι "...µίαν σαββάτων", που σηµαίνει "η πρώτη µέρα µετά το Σάββατο" (Ματθ. 28:1 και Α' Κορ. 16:2). Αυτός είναι ο Βιβλικός τρόπος µε τον οποίο καθορίζονται οι ηµέρες της εβδοµάδας. Όλες οι ηµέρες κατατάσσονται σε σχέση µε το Σάββατο (η πρώτη ηµέρα, η δεύτερη ηµέρα, κλπ), επιβεβαιώνοντας τη µεγάλη σηµασία αυτής της ηµέρας για τον Εβραϊκό λαό. Ο ΠΑΡΑ ΟΣΙΑΚΟΣ ΕΒΡΑΪΚΟΣ ΤΡΟΠΟΣ ΕΟΡΤΑΣΜΟΥ Παραδοσιακά, ο Εβραϊκός λαός αντιλαµβάνεται µε πολλούς τρόπους το νόηµα της γιορτής του Σαββάτου. Για τους κλασικούς ραβίνους, χωρία όπως το Έξοδος 20:8 έπρεπε να εφαρµόζονται µε απόλυτο τρόπο όταν ο λαός θυµόταν την ηµέρα του Σαββάτου για να την ξεχωρίζει και να την αφιερώνει στον Κύριο. Η προσπάθεια να εξηγηθεί σωστά αυτό το χωρίο έγινε αιτία να γραφτούν πάµπολλοι τόµοι ραβινικών σχολίων, αλλά σε κάθε περίπτωση είναι σαφές ότι υπάρχει ένας διπλός σκοπός στον εορτασµό του Σαββάτου: να θυµάσαι τον ηµιουργό σου και να αφιερώνεις αυτήν την ηµέρα για να αναπαύεσαι στην παρουσία Του. Πολλά και όµορφα είναι τα Εβραϊκά έθιµα που έχουν αναπτυχθεί για να υπενθυµίζουν αυτές τις βασικές αλήθειες. Η προετοιµασία για τον εορτασµό του Σαββάτου ξεκινά νωρίς το απόγευµα της Παρασκευής. Αφού πρόκειται για γιορτή, οι νοικοκυρές στολίζουν το τραπέζι του δείπνου µε τα καλύτερα σερβίτσια και τραπεζοµάντιλα, ενώ κατά παράδοση, το βράδυ του Σαµπάτ (την Παρασκευή το βράδυ) σερβίρεται το καλύτερο γεύµα της εβδοµάδας, για να τονιστεί η ιδιαίτερη σπουδαιότητα της ηµέρας. ύο κηροπήγια τοποθετούνται στο τραπέζι ή σε κάποιο άλλο εµφανές σηµείο, για να αντιπροσωπεύσουν τη διπλή σηµασία της ηµέρας που ο λαός πρέπει να θυµάται και να αγιάζει. Τα κεριά, σύµφωνα µε τη ραβινική παράδοση, ανάβουν δεκαοκτώ λεπτά πριν το ηλιοβασίλεµα, έτσι ώστε το άναµµά τους να µη θεωρηθεί έργο που εκτελέστηκε µέσα στο Σάββατο. Κατόπιν, η νοικοκυρά του σπιτιού λέει τις ευχές στα Εβραϊκά, παρόλο που αυτές µπορούν να ειπωθούν και από κάποιον άντρα. Η γυναίκα καλύπτει το κεφάλι της µε ένα σάλι, ανάβει τα κεριά και µετά περνά τα χέρια της κυκλικά πάνω από τις φλόγες, σα να προσπαθεί να συλλέξει όλη τη ζεστασιά τους. Στη συνέχεια, λέει τις ακόλουθες ευχές: «Ευλογηµένος είσαι Κύριε, Θεέ µας, Βασιλιά του σύµπαντος (Μπαρούχ ατά, Αντονάι Ελοχέινου, µέλεχ χα ολάµ), που µας ξεχώρισες µε τις εντολές σου, και µας πρόσταξες να ανάβουµε τα φώτα του Σαββάτου». Με τα κεριά αναµµένα, ολόκληρη η οικογένεια λέει την ευχή για το κρασί, που βρίσκεται σε ένα ειδικό ποτήρι, το κιντούς, το ποτήρι του αγιασµού. Ο καρπός του αµπελιού συµβόλιζε πάντοτε τη χαρά για τις προµήθειες του Θεού στην καθηµερινή µας ζωή (Ψαλµ. 104:15). Μπορεί να χρησιµοποιηθεί ένα 2 Η «Κυριακή ηµέρα» που αναφέρεται ο Ιωάννης στο Αποκαλ. 1:10, είναι η «Ηµέρα του Κυρίου», όρος που χρησιµοποιείται από τους Προφήτες για να δηλώσει την ηµέρα της έλευσης του Κυρίου. (Αντίστοιχα ο Παύλος στην Α Κορινθίους 11:20 µιλάει για το «Κυριακό είπνο», δηλ. το είπνο του Κυρίου).

µόνο ποτήρι, κοινό για όλους. Αφού υψώσει το ποτήρι, ο άντρας του σπιτιού (αν είναι παρών), οδηγεί την οικογένεια στην ακόλουθη προσευχή δοξολογίας: Ευλογηµένος είσαι Κύριε, Θεέ µας, Βασιλιά του σύµπαντος (Μπαρούχ ατά, Αντονάι Ελοχέινου, µέλεχ χα ολάµ), που δηµιουργείς τον καρπό του αµπελιού. Στη συνέχεια απαγγέλλεται η ευχή για το «χαλά», που είναι ένα είδος ψωµιού µε αυγά, σε σχήµα πλεξούδας (σαν τσουρέκι), και το οποίο παρασκευάζεται ειδικά για το γεύµα του Σαββάτου. Συνήθως, υπάρχουν δύο τέτοια ψωµιά, για να αντιπροσωπεύουν τη διπλή µερίδα του µάννα που προµήθευε ο Θεός κάθε Σάββατο, στα χρόνια που οι Ισραηλίτες βάδιζαν στην έρηµο. Είναι τοποθετηµένα σε µια όµορφη πιατέλα, την "πιατέλα του χαλά", και καλύπτονται µε µια πετσέτα, η οποία συµβολίζει την πάχνη που έπεφτε µαζί µε το µάννα. Ο αρχηγός της οικογένειας ξεσκεπάζει το ψωµί για να το δουν όλοι και απαγγέλλει τα ακόλουθα: Ευλογηµένος να είσαι Κύριε, Θεέ µας, Βασιλιά του σύµπαντος (Μπαρούχ ατά, Αντονάι Ελοχέινου, µέλεχ χα ολάµ), που δηµιουργείς το ψωµί από τη γη. Το ψωµί τεµαχίζεται µε το χέρι, χωρίς τη χρήση µαχαιριού, και η πράξη αυτή συµβολίζει την ηµέρα που θα καταργηθούν όλα τα όπλα του πολέµου, την ηµέρα της έλευσης του Μεσσία (Ησαΐας 2:4). Καθένας από τους παρόντες παίρνει ένα κοµµάτι χαλά, στο οποίο µερικοί συνηθίζουν να ρίχνουν αλάτι, που συµβολίζει τις θυσίες του Ναού. Την ώρα που µοιράζεται το ψωµί, οι παριστάµενοι εύχονται ο ένας στον άλλον "Σαµπάτ σαλόµ" (ειρηνικό Σάββατο), αγκαλιάζονται και φιλιούνται. Μια τελευταία ευχή, πριν αρχίσει το γεύµα, γίνεται για τα παιδιά. Ο πατέρας ακουµπά το χέρι του επάνω στο χέρι του γιου του και εύχεται: «Είθε ο Θεός να σε κάνει σαν τον Εφραΐµ και τον Μανασσή» (Γένεση 48:20). Στις κόρες δίνει µια λίγο διαφορετική ευχή: «Είθε να γίνεις όπως η Σάρα, η Ρεβέκκα, η Ραχήλ και η Λεία.» Η σύζυγος ευλογείται µε την ανάγνωση του χαϊσέτ καϊγήλ - του αποσπάσµατος από τις Παροιµίες που µιλά για την άξια γυναίκα (Παροιµ. 31:10-31). Το Σάββατο αποτελεί µια ευκαιρία για να προσφέρουν οι άνθρωποι τη λατρεία τους στον Θεό αλλά και για να συγκεντρωθεί όλη η οικογένεια µαζί. Αφού ειπωθούν οι ευχές, σερβίρεται το γιορταστικό γεύµα και όλοι το απολαµβάνουν χωρίς τη συνηθισµένη βιασύνη των άλλων ηµερών. Όταν τελειώσει το δείπνο, οι παριστάµενοι ψάλλουν παραδοσιακά τραγούδια και ύµνους, στους οποίους συµπεριλαµβάνεται και ο ύµνος της ευχαριστίας για το φαγητό, που ψάλλεται στα Εβραϊκά. Οι περισσότερες συναγωγές οργανώνουν ειδικές συνάξεις για το βράδυ του Σαββάτου (το Έρεβ Σαµπάτ). Το πρωί του Σαββάτου η οικογένεια προετοιµάζεται για να παρακολουθήσει την επίσηµη λειτουργία στη συναγωγή. Ένα σηµαντικό στοιχείο του εορτασµού του Σαββάτου είναι η συµµετοχή των ανθρώπων σε κοινές λατρευτικές συνάξεις. Τέτοιες συνάξεις άρχισαν να τελούνται από τα χρόνια του

Μωυσή, αρχικά στη Σκηνή του Μαρτυρίου και αργότερα στο Ναό, σύµφωνα µε την εντολή του Θεού προς τους Ισραηλίτες να οργανώνουν "ιερή σύναξη" ενώπιον του Κυρίου (Λευιτ. 23:3). Μετά την καταστροφή του Ναού και µέσα στα χρόνια της διασποράς που ακολούθησαν, οι συνάξεις αυτές συνεχίστηκαν να οργανώνονται στις Συναγωγές. Μ' αυτόν τον τρόπο, πέρα από µια ευκαιρία για σωµατική ανάπαυση, το Σαµπάτ παρέχει στον Εβραϊκό λαό και µια ευκαιρία να συναχθούν όλοι µαζί και να λατρεύσουν οµαδικά τον Κύριο, τον Θεό του Ισραήλ. Παρά τις κάποιες διαφοροποιήσεις, η βασική µορφή της σύναξης ακολουθεί τη δοµή που είχε από τον καιρό του Έσδρα και του Νεεµία (Νεεµ. 8). Η λειτουργία ξεκινά µε ψαλµούς και ύµνους δοξολογίας που προέρχονται από το βιβλίο των Ψαλµών και από ραβινικά κείµενα. Έπειτα, γίνεται δηµόσια ανάγνωση αποσπασµάτων από τους πάπυρους της Τορά (του Νόµου) και από τους Προφήτες. Τα αποσπάσµατα που θα αναγνωστούν κάθε Σάββατο καθορίζονται από τον ετήσιο ή τον τριετή κύκλο των Βιβλικών αποσπασµάτων που επιλέγονται γι' αυτόν το σκοπό. Το τρίτο µέρος της λειτουργίας περιλαµβάνει ένα κήρυγµα σχετικό µε το περιεχόµενο των κοµµατιών που διαβάστηκαν. Μετά τον τελευταίο ύµνο, η σύναξη κλείνει µε το Όνεγκ Σαµπάτ (την Ευφροσύνη του Σαββάτου). Στους παριστάµενους προσφέρεται µια µικρή ποσότητα κρασιού και άλλα αναψυκτικά. Αυτό το έθιµο βασίζεται στην προτροπή που περιέχεται στο βιβλίο των Προφητών, και σύµφωνα µε την οποία οι Ισραηλίτες καλούνταν να "ονοµάζουν το Σάββατο απόλαυση". Και τι άλλο, από ένα γευστικό κέρασµα, θα µπορούσε να αποτελέσει καλύτερο συµβολισµό της απόλαυσης του Σαµπάτ; Μετά οι περισσότεροι επιστρέφουν στα σπίτια τους για το µεσηµεριανό γεύµα και περνούν το απόγευµα αναπαυόµενοι ή κάνοντας επισκέψεις σε φίλους. Επειδή το Σάββατο θεωρείται µια τόσο ξεχωριστή ηµέρα, εκτός από το γιορταστικό της ξεκίνηµα κατά το βράδυ της Παρασκευής, έχει κι ένα ιδιαίτερο κλείσιµο κατά το βράδυ του Σαββάτου. Για να ξεχωρίσουν το Σαµπάτ από τις υπόλοιπες ηµέρες, οι ραβίνοι δηµιούργησαν την τελετουργία που ονοµάζεται Αβνταλά (αποχωρισµός). Είναι µια σύντοµη τελετή που αποτελείται από µερικά στοιχεία µε πολύ ενδιαφέροντα συµβολισµό. Πρώτα, ανάβουν το κερί Αβνταλά που έχει µορφή πλεξιδωτή, και είναι το σύµβολο της λήξης του Σαµπάτ. ιαβάζεται το χωρίο "Ο Θεός είναι η σωτηρία µου!" (Ησαΐας 12:2 - στα Εβραϊκά, η λέξη σωτηρία είναι "γιεσά", που µας παραπέµπει στη λέξη «γιεσούα» σωτήρας, το οποίο στα ελληνικά µεταφράζεται ως Ιησούς). Στη συνέχεια, ένα κουτί µπασαµήµ (µύρα) περνάει από χέρι σε χέρι, και καθένας το κουνά και µυρίζει τη γλυκιά ευωδιά των µυρωδικών που περιέχει, για να θυµάται τη γλυκύτητα του Σαββάτου που φεύγει. Κατόπιν, ένα ποτήρι µε κρασί περνά κι αυτό από τα χέρια όλων των παριστάµενων στο δείπνο, οι οποίοι, αφού πουν την παραδοσιακή ευχή, πίνουν από µια γουλιά. Όταν πιουν όλοι, σβήνουν το κερί µέσα στο κρασί που έχει αποµείνει στο ποτήρι. Η Αβνταλά κλείνει µε έναν πολύ σηµαντικό ύµνο, που έχει τίτλο Ελιάχου Χα Ναβί (Ο Ηλίας ο προφήτης) και έντονο Μεσσιανικό περιεχόµενο: "Είθε να έρθει ο Ηλίας µαζί µε τον Μεσσία, τον Γιο του αβίδ". Με το ηλιοβασίλεµα του Σαββάτου αρχίζει η καινούργια εβδοµάδα. Έχοντας γευτεί την ανάπαυση και την αναζωογόνηση που χαρίζει το Σαµπάτ, θα ήταν η κατάλληλη ευκαιρία να

αναλογιστούµε και την τελική εκπλήρωση του νοήµατος της γιορτής του Σαββάτου, τότε που θα έλθει ο Μεσσίας για να κυβερνήσει το βασίλειο Του, ένα βασίλειο ειρήνης και ανάπαυσης για τη γη. Το Σάββατο στην Καινή ιαθηκη Εξαιτίας της κεντρικής θέσης που έχει η γιορτή του Σαµπάτ µέσα στην Εβραϊκή παράδοση, είναι φυσικό να περιµένουµε ότι θα βρούµε αναφορές αυτής της γιορτής µέσα στην Καινή ιαθήκη. Πολλές πληροφορίες για την οργάνωση και το τελετουργικό της σύναξης του Σαββάτου αντλούµε από το 8 κεφάλαιο του βιβλίου του Νεεµία, αλλά, την εκτενέστερη περιγραφή των Γραφών για το Σάββατο τη συναντούµε στα Ευαγγέλια. Ύστερα, ήρθε στη Ναζαρέτ, όπου είχε µεγαλώσει. Το Σάββατο πήγε όπως συνήθιζε στη συναγωγή και σηκώθηκε να διαβάσει τις Γραφές. Του έδωσαν το χειρόγραφο µε τα λόγια του προφήτη Ησαΐα. Ο Ιησούς το ξετύλιξε και βρήκε το σηµείο όπου ήταν γραµµένο το εξής: Το Πνεύµα του Κυρίου µε κατέχει, γιατί ο Αντονάι Κύριος µε έχρισε και µ' έστειλε ν' αναγγείλω το χαρµόσυνο µήνυµα στους φτωχούς, να θεραπεύσω τους συντριµµένους ψυχικά. Στους αιχµαλώτους να κηρύξω απελευθέρωση και στους τυφλούς ότι θα βρουν το φως τους, να φέρω λευτεριά στους τσακισµένους, να αναγγείλω του καιρού τον ερχοµό που ο Κύριος θα φέρει τη σωτηρία στο λαό του. Ύστερα τύλιξε το χειρόγραφο, το έδωσε στον υπηρέτη και κάθισε. Τα µάτια όλων στη συναγωγή ήταν προσηλωµένα πάνω του. Αρχισε τότε να τους λέει: "Σήµερα βρίσκει την εκπλήρωσή της η προφητεία που µόλις ακούσατε" (Λουκ. 4:16-21). Στο απόσπασµα αυτό έχουµε µια λεπτοµερή περιγραφή της τελετουργίας του Σαββάτου στη συναγωγή 3. Παρατηρήστε ότι επιλέγονται κάποιοι από τους παριστάµενους άντρες για να αναγνώσουν τα αποσπάσµατα από την Τορά και την Χαφταρά. Ο Γιεσούα [Ιησούς] διάβασε το ανάγνωσµα από την Χαφταρά για εκείνο το Σάββατο, το κοµµάτι από το 61ο κεφάλαιο του Ησαΐα, το οποίο αναφέρεται στον Μεσσία. Κατά παράδοση, ο τελευταίος αναγνώστης είχε το δικαίωµα να πει και µερικά σχόλια, κάνοντας ένα µικρό κήρυγµα βασισµένο στο κοµµάτι που µόλις είχε διαβάσει. Και τι καταπληκτικό κήρυγµα ήταν αυτό! Ο Γιεσούα διακήρυξε πως ο ίδιος ήταν ο Μεσσίας που θα εκπλήρωνε όσα περιλάµβανε η υπόσχεση των Γραφών. Οι αντιδράσεις που ακολούθησαν αυτό το τόσο ρηξικέλευθο µήνυµα ήταν µεικτές. Στην αρχή όλοι "θαύµαζαν για τα γεµάτα χάρη λόγια που έβγαιναν από το στόµα του" (χωρ. 22), ενώ αργότερα "εξοργίστηκαν" (χωρ. 28). Το µήνυµα του Γιεσούα, ακόµη και στις µέρες µας, εξακολουθεί να προξενεί µεικτές αντιδράσεις. Ποιος ήταν στ' αλήθεια; Ένας µεγάλος λαοπλάνος ή ο αληθινός Μεσσίας, ο χρισµένος του Θεού, που ήλθε για να εκπληρώσει τις Προφητικές Γραφές; Για εκατοµµύρια ανθρώπους σήµερα, τόσο Εβραίους όσο και Εθνικούς, τα λόγια Του αντηχούν την αλήθεια του Θεού!

Ο Ιησούς συνήθιζε να συµµετέχει στη λειτουργία του Σαββάτου. Τι άλλο θα µπορούσε να κάνει; Είχε γεννηθεί ως Εβραίος και ζούσε σύµφωνα µε τις παραδόσεις του Εβραϊκού λαού εκείνων των ηµερών. Το ίδιο έκαναν και οι πρώτοι Εβραίοι µαθητές Του, οι οποίοι συνέχισαν να συµµετέχουν στις παραδοσιακές τελετές της συναγωγής (Πράξεις 13:13 και 18:4). Αυτό δε σηµαίνει πως ο Γιεσούα συµφωνούσε µε κάθε λεπτοµέρεια των ραβινικών παραδόσεων σχετικά µε τον εορτασµό του Σαµπάτ. Μάλιστα, είχε προσπαθήσει να διορθώσει κάποιες ακρότητες των ραβινικών διδασκαλιών, όπως στην περίπτωση που επεσήµανε ότι το "το Σάββατο έγινε για τον άνθρωπο όχι ο άνθρωπος για το Σάββατο"(Μαρκ. 2:27). υστυχώς, οι άνθρωποι πολύ συχνά ξεχνούν αυτήν την αλήθεια και αντί να κάνουν το Σάββατο ηµέρα χαράς στην παρουσία του Θεού, το έχουν συνδέσει µε µια σειρά από τελετουργικούς κανόνες. Ο Γιεσούα έλεγξε τους ανθρώπους της εποχής Του και τους προέτρεψε να κατανοήσουν τις Γραφές µε σωστό τρόπο, ώστε να µπουν στην πραγµατική ανάπαυση του Πνεύµατος του Θεού. Το ίδιο µήνυµα απευθύνει και στη δική µας γενιά. Η ΕΚΠΛΗΡΩΣΗ ΤΟΥ ΠΡΟΦΗΤΙΚΟΥ ΣΥΜΒΟΛΙΣΜΟΥ Το ποια είναι η προφητική εκπλήρωση του Σαµπάτ το διαβάζουµε στην Καινή ιαθήκη, και συγκεκριµένα στην Επιστολή Προς Εβραίους, η οποία απευθυνόταν στους Μεσσιανικούς {Χριστιανούς] Εβραίους του πρώτου αιώνα: Εποµένως, υπολείπεται κάποια µέρα Σάββατο που θα αναπαυθεί ο λαός του Θεού, όπως ο Θεός το Σάββατο. Γιατί αυτός που θα µπει στη γη της επαγγελίας θα αναπαυθεί κι ο ίδιος από τα έργα του, όπως ακριβώς κι ο Θεός αναπαύθηκε από τα δικά του (Εβρ. 4:9-10). Η εκπλήρωση του προφητικού µηνύµατος της γιορτής του Σαββάτου είναι η πνευµατική ανάπαυση. Η έβδοµη ηµέρα αποτελεί µια θαυµάσια προεικόνιση της εποχής που πρόκειται να έρθει, τότε που θα αναπαυθούµε στην Βασιλεία του Μεσσία. Η βασιλεία του Ιησού θα είναι µια περίοδος ανάπαυσης και προσκύνησης που θα προσφέρουµε όλοι µαζί στον µεγάλο Βασιλιά. Είθε να έρθει σύντοµα! Μέχρι τότε, ο Μεσσίας µάς καλεί να ζήσουµε αυτήν την ανάπαυση του Σαββάτου µέσα στην καθηµερινότητα της ζωής µας. Μας λέει: "Ελάτε σ' εµένα όλοι όσοι κοπιάζετε και είστε φορτωµένοι, κι εγώ θα σας ξεκουράσω" (Ματθ. 11:28). Είθε όλοι όσοι γιορτάζουν το Σαµπάτ να απολαµβάνουν συνεχώς αυτήν την ανάπαυση του Γιεσούα!