ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5 ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΕΡΓΟΥ

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 5 ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΕΡΓΟΥ 5.1. ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΛΙΜΕΝΑ ΣΚΟΠΕΛΟΥ Ο Λιμένας Σκοπέλου προστατεύεται βορειοανατολικά από κεκαμμένο προσήνεμο μώλο συνολικού μήκους 450,00 μ. περίπου, κρηπιδωμένο εσωτερικά και εξωτερικά. Υφίσταται προστασία από φυσικούς ογκολίθους σε όλο το μήκος του κρηπιδώματος. Νοτιοδυτικά αυτού, υφίσταται προβλήτας μήκους 65,00 μ. περίπου και πλάτους 32,00 μ., σε απόσταση 80,00 μ. περίπου από τον προσήνεμο με παράλληλη κατεύθυνση. Νότια και σε απόσταση 260 μ. περίπου έχει κατασκευαστεί αποβάθρα στην οποία προσεγγίζουν τα επιβατηγά πλοία. Ο χερσαίος χώρος πίσω από την αποβάθρα είναι διαμορφωμένος σε χώρο αναμονής επιβατών και χώρο στάθμευσης ταξί. Ο μόλος αποτελείται από εσωτερικό κρηπίδωμα και κατάστρωμα μεταβλητού πλάτους 10-24 μ. Στη δυτική ρίζα του μώλου το κατάστρωμα έχει συνολικό πλάτος 17 μ., σε δύο αναβαθμούς. Ο εσωτερικός αναβαθμός έχει πλάτος 10 μ. και ο εξωτερικός 7 μ. Οι άνω στάθμες αυτών είναι αντιστοίχως στο +1,25 ΓΥΣ και στο +2,30 ΓΥΣ αντιστοίχως. Πίσω από τον ανώτερο εξωτερικό αναβαθμό υπάρχουν οι λιθορριπές θωράκισης του έργου. Η άνω στάθμη των λιθορριπών εξωτερικά του έργου είναι στο +3,70 ΓΥΣ. Επίσης, στο παραπάνω τμήμα του κυματοθραύστη δεν υπάρχει προφυλακτήριος τοίχος, δηλ. από τη ρίζα αυτού και για τα επόμενα 150 μ. περίπου. Η παραπάνω χαμηλή, σχετικά, γεωμετρία στέψης της θωράκισης επιτρέπει ικανοποιητική ορατότητα από την εσωτερική παραλία του λιμένα και δεν προβάλλει καμία οπτική όχληση. Το γεγονός όμως αυτό έχει ως μειονέκτημα την υπερπήδηση των κυματισμών που προσπίπτουν από Β και ΒΑ κατευθύνσεις σε περίπτωση ισχυρών καταιγίδων, ιδίως κατά τους χειμερινούς μήνες. Σε αυτήν την κατάσταση τα κύματα, παρά το γεγονός ότι θραύονται σε κάποια απόσταση από την εξωτερική προστασία, η παραμένουσα ενέργεια προκαλεί έντονη υπερπήδηση αυτών με ικανή υδάτινη παροχή, η οποία φθάνει μέχρι το χώρο της κατασκευής της προβλεπόμενης μαρίνας και χύνεται στο εσωτερικό του λιμένα. Στο χερσαίο χώρο βόρεια του λιμένα βρίσκεται ο ναός των Εισοδίων της Θεοτόκου (Παναγίτσα του Πύργου), που είναι κηρυγμένο, ιστορικό, διατηρητέο μνημείο (Υ.Α. 6631/21.9.1965, ΦΕΚ 645/Β/1965). Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων σελ. 5-1

Στον παρακάτω πίνακα αποτυπώνεται η επισκεψιμότητα ανά κατηγορία σκαφών του Λιμένα Σκοπέλου (Πηγή: Μελέτη Τουριστικού καταφυγίου Χώρα Σκοπέλου, Υπουργείο Τουριστικής Ανάπτυξης, Δ/νση Τουριστικών Λιμένων, 2007). Πίνακας 5.1.Π1: Ροές υφιστάμενου λιμένα Σκοπέλου (μέσα ετήσια μεγέθη) Είδος σκαφών Επισκεψιμότητα (κατάπλους) Θαλαμηγό (ιστιοφόρα και μη) 950 Φορτηγά πλοία 139 Επιβατηγά πλοία και δελφίνια 3352 Αλιευτικά σκάφη 70 έως 80 5.2. ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΠΡΟΤΕΙΝΟΜΕΝΟΥ ΕΡΓΟΥ Η παρούσα Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων συντάσσεται στο πλαίσιο της απαιτούμενης διαδικασίας περιβαλλοντικής αδειοδότησης, προκειμένου να συμπληρωθούν οι εγκαταστάσεις της χερσαίας ζώνης του λιμένα της Σκοπέλου με υδατοδρόμιο, για την εξυπηρέτηση πτήσεων υδροπλάνων. Το μελετώμενο έργο περιλαμβάνει τόσο χερσαίες και πλωτές εγκαταστάσεις όσο και υδάτινο τμήμα. Οι χερσαίες εγκαταστάσεις του υδατοδρομίου προτείνεται να χωροθετηθούν στο νότιο τμήμα της κεντρικής αποβάθρας, κοντά στο travel-lift (βλ. συνημμένο τοπογραφικό διάγραμμα Τ1, κλίμακας 1:1.250), και έχουν συνολική επιφάνεια 100,00 m 2. Η έκταση αυτή έχει παραχωρηθεί από το Λιμενικό Ταμείο Σκοπέλου, δυνάμει της υπ αριθμ. 60/2014 Απόφασής του, στην Ιδιωτική Κεφαλαιουχική Εταιρεία με την επωνυμία ΥΔΑΤΟΔΡΟΜΙΑ ΣΠΟΡΑΔΩΝ ΙΚΕ, θυγατρική της ΥΔΡΟΠΛΑΝΑ ΕΛΛΑΔΑΣ ΑΕ, προκειμένου ν αναπτύξει τις απαιτούμενες εγκαταστάσεις για την εξυπηρέτηση επιβατών και υδροπλάνων. Οι κορυφές Α, Β, Γ και Δ της παραχωρηθείσας επιφάνειας ορίζονται από τις συντεταγμένες του συστήματος ΕΓΣΑ 87, i (X, Y), ως εξής: Α (476619.1587, 4329929.4118), Β (476613.5196, 4329921.1534) Γ (476621.7779, 4329915.5143), Δ (476627.4170, 4329923.7726) Ειδικότερα, οι εγκαταστάσεις περιλαμβάνουν προκατασκευασμένο, μετακινούμενο οικίσκο, επιφάνειας 50,0 τ.μ. περίπου (ανάλογα με τις τοπικές ανάγκες και συνθήκες), με χώρους για την έκδοση και έλεγχο των εισιτηρίων, την αναμονή των επιβατών και τη φύλαξη των αποσκευών τους καθώς και χώρους υγιεινής. Γενικά, ο οικίσκος κατασκευάζεται με προτυποποιημένη διαδικασία, από φιλικά προς το Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων σελ. 5-2

περιβάλλον υλικά (CFC free) που χαρακτηρίζονται ως οικολογικά και δε θεωρούνται επιβλαβή. Επιπλέον, ο περιγραφόμενος οικίσκος δεν αποτελεί ούτε σταθερή (φέρει τροχούς και έχει δυνατότητα μετακινήσεως) ούτε μόνιμη κατασκευή, καθώς ανά πάσα στιγμή μπορεί να αποσυναρμολογηθεί, να μεταφερθεί και να τοποθετηθεί σε νέα θέση, χωρίς καμία απολύτως ζημιά. Στο Παράρτημα (κεφ. 11) επισυνάπτονται, ενδεικτικά, ένα τεύχος τεχνικής περιγραφής ενός τυπικού, προκατασκευασμένου οικίσκου καθώς και η κάτοψή του. Στις θαλάσσιες εγκαταστάσεις περιλαμβάνεται πλωτή προβλήτα σχήματος Γ, με δυνατότητα για ταυτόχρονη πρόσδεση έως δύο υδροπλάνων, διαστάσεων εκάστου κλάδου 2,5 x 20 m περίπου, η οποία φέρει πλωτήρες (για να είναι ελαφρώς ανυψωμένη από τη στάθμη της θάλασσας) ενώ αγκυρώνεται στον πυθμένα της θάλασσας (τοπικό βάθος 3,0 m περίπου) προκειμένου να διατηρείται σταθερή σε περίπτωση ανέμου, κυματισμού κλπ. Στην προβλήτα θα πλευρίζει και θα προσδένεται (ελλιμενίζεται) το υδροπλάνο για την επιβίβαση αποβίβαση επιβατών και τη φόρτωση εκφόρτωση αποσκευών - φορτίων. Η προβλήτα αυτή θα συνδυάζεται με γέφυρα (ράμπα) για τη γεφύρωση του υψομετρικού χάσματος της επιφάνειας του νερού με την επιφάνεια της προβλήτας του λιμένα της Σκοπέλου. Στο Παράρτημα (ενότητα Φωτογραφίες) περιλαμβάνεται χαρακτηριστική φωτογραφία τέτοιας κατασκευής καθώς και ενδεικτικό τεύχος με τεχνικές προδιαγραφές μιας τυπικής πλωτής προβλήτας. Επίσης, σύμφωνα με το Άρθρο 42 του Ν. 4146/2013, πργ. Ιβ, το υδατοδρόμιο θα πρέπει να φέρει, να διατηρεί σε καλή κατάσταση, σύμφωνα με τις κείμενες διατάξεις και να χρησιμοποιεί τον απαιτούμενο εξοπλισμό ως ακολούθως: α) ΣΗΜΑ ΟΠΤΙΚΗΣ ΑΝΑΓΝΩΡΙΣΗΣ: Το σήμα αυτό σε σχήμα άγκυρας, διαστάσεων από τέσσερα (4) m μήκος και δυόμιση (2,5) m πλάτος έως δέκα (10) m μήκος και έξι (6) m πλάτος, απαιτείται να είναι τοποθετημένο σε κατάλληλη περιοχή στο έδαφος ή άλλη επίπεδη επιφάνεια, σύμφωνα με τις απαιτήσεις της Υ.Π.Α., ώστε να είναι εύκολα ορατό από αέρος. β) ΦΑΝΟ ΕΙΔΟΠΟΙΗΣΗΣ ΑΕΡΟΠΟΡΙΚΗΣ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑΣ: Ράδιο - ενεργοποιούμενος φανός ο οποίος είναι διαθέσιμος προς χρήση πριν από κάθε προσθαλάσσωση ή αποθαλάσσωση αεροσκάφους, προς ειδοποίηση παρακείμενων πλωτών μέσων για έναρξη αεροπορικής δραστηριότητας (άφιξη ή αναχώρηση αεροσκάφους). Ο φανός πρέπει να είναι τοποθετημένος σε τέτοια θέση στο χώρο του υδατοδρομίου, σύμφωνα με τις απαιτήσεις της Υ.Π.Α. και της Λιμενικής Αρχής, ώστε να είναι εύκολα ορατός. γ) ΑΝΕΜΟΥΡΙΟ ή ΣΗΜΕΙΟ «Τ»: Ανεμούριο κατάλληλων διαστάσεων, το οποίο πρέπει να είναι τοποθετημένο σε τέτοια θέση στο χώρο του υδατοδρομίου, σύμφωνα με τις απαιτήσεις της Υ.Π.Α. και της Λιμενικής Αρχής, ώστε να είναι εύκολα ορατό, ακόμα και σε περίπτωση μειωμένης ορατότητας. Αντί για ανεμούριο είναι δυνατό να τοποθετηθεί ένας ανεμοδείκτης σε σχήμα «Τ». Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων σελ. 5-3

δ) ΣΗΜΕΙΑ ΠΡΟΣΔΕΣΗΣ: Αρμοδίως και προσηκόντως πιστοποιημένα σημεία για την πρόσδεση των αεροσκαφών ύδατος (δέστρες) επί της πλωτής προβλήτας από - επιβίβασης επιβατών, ως προς τη σταθερότητά τους και την αντοχή τους σε σχέση με τη χρήση για την οποία προορίζονται, λαμβάνοντας υπόψη τις δυσμενέστερες των καιρικών συνθηκών που συνήθως επικρατούν στη συγκεκριμένη περιοχή. ε) ΣΩΣΙΒΙΑ ΑΜΕΣΗΣ ΧΡΗΣΗΣ: Παραπλεύρως του σημείου πρόσδεσης και παραμονής του αεροσκάφους απαιτείται η ύπαρξη, σε κατάλληλη θέση, τριών (3) κυκλικών σωσιβίων μη φουσκωτού τύπου, μετά σχοινιού πρόσδεσης, μήκους τριάντα (30) μέτρων, έτοιμων για χρήση οποιαδήποτε στιγμή. στ) ΣΚΑΦΟΣ ΥΠΗΡΕΣΙΑΣ: Η ύπαρξη και διαρκής διαθεσιμότητα ταχύπλοου σκάφους ολικού μήκους τουλάχιστον έξι (6) μέτρων με εξωλέμβια μηχανή, εφοδιασμένου με τις προβλεπόμενες άδειες και εξοπλισμό, έτοιμο προς χρήση ανά πάσα στιγμή. ζ) ΦΟΡΗΤΑ ΜΕΣΑ ΠΥΡΟΣΒΕΣΗΣ: Δίπλα ακριβώς από το σημείο στάθμευσης του αεροσκάφους ύδατος πρέπει να υπάρχουν πυροσβεστήρες χειρός εγκεκριμένου τύπου, κατάλληλοι για χρήση σε πυρκαγιά υγρών καυσίμων και ηλεκτρολογικού υλικού, τουλάχιστον τρεις (3) ανά κατηγορία, χωρητικότητας τουλάχιστον δώδεκα (12) κιλών ξηράς κόνεως για τα υγρά καύσιμα και έξι (6) κιλών διοξειδίου του άνθρακα (CO 2) ή δώδεκα (12) κιλών κόνεως για το ηλεκτρολογικό υλικό. η) ΜΕΣΑ ΠΕΡΙΟΡΙΣΜΟΥ ΘΑΛΑΣΣΙΑΣ ΡΥΠΑΝΣΗΣ: Πρόσβαση σε κατάλληλα πλωτά φράγματα, εγκεκριμένου τύπου, σύμφωνα με την υπ' αριθ. 3221/2.1.1999 (Β' 76) απόφαση του Υπουργού Ναυτιλίας και Αιγαίου, για τον περιορισμό τυχόν διαρροής καυσίμου ή λαδιού στο νερό και, σε κατάλληλα απορροφητικά υλικά αντιμετώπισης ρύπανσης, εγκεκριμένου τύπου,σύμφωνα με την υπ' αριθ. 1218.91/1997 (Β'951) ΚΥΑ. Ακόμα, όσον αφορά την υδάτινη επιφάνεια, έχουν καθορισθεί / οριοθετηθεί οι εξής περιοχές: - Περιοχή ελιγμών υδατοδρομίου (τμήμα της θαλάσσιας ζώνης του λιμένα ή και εκτός αυτής που δύναται να προσθαλασσώνεται και αποθαλασσώνεται το υδροπλάνο). - Περιοχή ελλιμενισμού και ενδεχομένως τεχνικής υποστήριξης των υδροπλάνων (θαλάσσια ζώνη και ενδεχομένως πρόσθετη χερσαία ζώνη) και εξυπηρέτησης επιβατών (χερσαία ζώνη). - Περιοχή κίνησης υδατοδρομίου (ο διάδρομος εντός της θαλάσσιας ζώνης του λιμένα ή και εκτός αυτής, μεταξύ της περιοχής ελιγμών και της περιοχής ελλιμενισμού). Οι ως άνω περιοχές εμφαίνονται στο συνημμένο Τοπογραφικό Διάγραμμα Τ2. Τα υδροπλάνα που θ αναλάβουν το πτητικό έργο είναι τα Twin Otter Series 400, τα οποία μπορούν να μεταφέρουν 19 επιβάτες και ν αναπτύσσουν ταχύτητα από 80 έως 160 κόμβους (250 χιλιόμετρα) την ώρα. Δεν επηρεάζονται από την κατάσταση της θάλασσας, αφού μπορούν ανά πάσα στιγμή να προσθαλασσώνονται στο υπήνεμο - το προστατευόμενο μέρος - των Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων σελ. 5-4

νησιών. Αξιοσημείωτο είναι το γεγονός πως οι πτήσεις τους δεν εξαρτώνται από τους δυνατούς ανέμους και μπορούν να προσθαλασσώνονται με κύμα έως και 1,5 μέτρο. Τέλος, έχουν τη δυνατότητα, εξ ου και τ όνομά τους, να προσγειώνονται (και ν απογειώνονται) επί εδάφους. Όσον αφορά το πτητικό έργο, αυτό αναμένεται να αυξάνεται σταδιακά, ξεκινώντας από μια πτήση την ημέρα (άφιξη αναχώρηση) στην έναρξη της δραστηριότητας (2015) και αγγίζοντας, σε βάθος πενταετίας (2020), το μέγιστο, που θα είναι 5 πτήσεις (αφίξεις αναχωρήσεις) ημερησίως. 5.3. ΕΝΑΛΛΑΚΤΙΚΕΣ ΛΥΣΕΙΣ Στο δοσμένο και περιορισμένο χώρο της χερσαίας ζώνης του λιμένα τηςσκοπέλου, η διερεύνηση εναλλακτικών λύσεων ως προς τη χωροθέτηση του υδατοδρομίου και δη των χερσαίων εγκαταστάσεών του, δεν ήταν ιδιαίτερα πρόσφορη. Η θέση ελλιμενισμού των υδροπλάνων και της επίγειας εξυπηρέτησης του πτητικού έργου είναι η πλέον βέλτιστη καθώς: Πρόκειται για ελεύθερη, αδόμητη επιφάνεια. Βρίσκεται στο νότιο άκρο του λιμένα, πολύ κοντά στο μεγάλο χώρο στάθμευσης και αναμονής των επιβατών της ακτοπλοϊας καθώς και στην είσοδο / έξοδο των οχημάτων και, επομένως, δίνει τη δυνατότητα λειτουργικής διασύνδεσής τους. Το πλάτος της προβλήτας στη θέση αυτή είναι μεγάλο, διευκολύνοντας την ευχερή διακίνηση επιβατών, φορτίων και οχημάτων. Για τον ίδιο λόγο, δε θα προκληθεί ιδιαίτερη αναστάτωση στη διακίνηση επιβατών και φορτίων της ακτοπλοΐας, κατά τη διάρκεια κατασκευής της χερσαίας υποδομής του υδατοδρομίου. Είναι μακριά από το εμπορικό μέτωπο του λιμένα, άρα δε θα ενοχλεί τα καταστήματα (καφετέριες, εστιατόρια κλπ.) και τους ανθρώπους. Εντούτοις, πέραν της επιλεγείσας θέσης χωροθέτησης, εξετάστηκε η εναλλακτική λύση της χωροθέτησης σε άλλη θέση της χερσαίας ζώνης. Η πρόταση αυτή όμως απορρίφθηκε για τους εξής λόγους: i. Η επιλεγείσα θέση προσφέρεται καθώς, αφενός δίνει σχετική αυτονομία στην εγκατάσταση του υδροπλάνου και αφετέρου αφήνει ενιαίο κρηπιδωμένο μέτωπο προκειμένου να κατανεμηθεί σε εμπορικές δραστηριότητας και στη βαριά ακτοπλοΐα. Μια άλλη θέση δε θα προσέφερε καθαρούς χώρους ελιγμών και συνεχή κρηπιδώματα με ευελιξία στη χωροθέτηση των δραστηριοτήτων. Έτσι, η επιλογή μιας θέσης εξυπηρέτησης του υδροπλάνου περί το μέσον της συνολικής αποβάθρας (ή σε άλλη ενδιάμεση θέση), θα ήταν εξαιρετικά περιοριστική σε ότι αφορά τα διαθέσιμα Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων σελ. 5-5

κρηπιδώματα του λιμένα καθώς ουσιαστικά θα έκοβε στη μέση ένα μεγάλο μέτωπο παραβολής. ii. Μια άλλη θέση, πιο εσωτερική στο λιμένα, πιθανώς να δημιουργούσε θέματα προσέγγισης και ελιγμών των υδροπλάνων και των τουριστικών και αλιευτικών σκαφών. iii. Πιθανή εμπλοκή της εξυπηρέτησης του υψηλής στάθμης επιβατικού κοινού των υδροπλάνων με εμπορικές και αλιευτικές δραστηριότητες. iv. Πιο εσωτερικά στο λιμένα θα σήμαινε, πιθανώς, αυξημένη αισθητική και ηχητική όχληση στον οικισμό της Σκοπέλου. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται στη μελέτη του Master Plan του λιμένα της Σκοπέλου, η θέση ελλιμενισμού των υδροπλάνων και της επίγειας εξυπηρέτησης του πτητικού έργου είναι η πλέον βέλτιστη καθώς: «Η θέση αυτή προσφέρεται καθώς, αφενός δίνει σχετική αυτονομία στην εγκατάσταση του υδροπλάνου και αφετέρου αφήνει ενιαίο κρηπιδωμένο μέτωπο προκειμένου να κατανεμηθεί σε εμπορικές δραστηριότητας και στη βαριά ακτοπλοΐα. Εάν προτεινόταν εξυπηρέτηση του υδροπλάνου περί το μέσον της αποβάθρας (ή σε άλλη ενδιάμεση θέση), θα ήταν εξαιρετικά περιοριστική σε ότι αφορά τα διαθέσιμα κρηπιδώματα του λιμένα καθώς ουσιαστικά θα έκοβε στη μέση ένα μεγάλο μέτωπο παραβολής. Ταυτόχρονα, από λιμενικής άποψης, τίθενται θέματα προσέγγισης και ελιγμών των μεγαλύτερων πλοίων, κυρίως του δεύτερου επιβατικού (εφόσον απαιτηθεί στο μέλλον) και του εμπορικού πλοίου, ταυτόχρονα με το υδροπλάνο, αλλά και εμπλοκή της εξυπηρέτησης του υψηλής στάθμης επιβατικού κοινού των υδροπλάνων με εμπορικές δραστηριότητες και την ακτοπλοΐα. Επομένως, με τη χωροθέτηση του υδροπλάνου στην άκρη, διατίθενται καθαροί χώροι ελιγμών και συνεχή κρηπιδώματα με ευελιξία στη χωροθέτηση των δραστηριοτήτων». Επιπλέον, εξετάστηκε η χωροθέτηση του υδατοδρομίου σε άλλη θέση του νησιού αλλά απορρίφθηκε για τους εξής λόγους: i. Έλλειψη κατάλληλων λιμενικών υποδομών (προβλήτες, δίκτυα ΟΚΩ, δρόμοι πρόσβασης, φωτισμός κλπ.), αντάξιων των υποδομών του λιμένα της Σκοπέλου. ii. Παρόλο που μόνο το νοτιοδυτικό μέρος του νησιού εντάσσεται στο δίκτυο NATURA 2000 εντούτοις, ολόκληρη η νήσος χαρακτηρίζεται από την υψηλού βαθμού ποιότητα και διατήρηση του φυσικού περιβάλλοντος (πυκνά πευκοδάση, καθαρές θάλασσες, υπέροχες παραλίες κλπ.). Έτσι, η απόπειρα χωροθέτησης σε θέση με ισχνή ή ανύπαρκτη έως σήμερα ανθρώπινη παρουσία και δραστηριότητα, πιθανότατα θα προσέκρουε στις απαγορευτικές διατάξεις των κηρυγμένων περιοχών (αν ήταν εντός NATURA) ενώ θα συνιστούσε, αναμφίβολα, ισχυρή όχληση για το φυσικό περιβάλλον και τα στοιχεία του (οικοσυστήματα, χλωρίδα, πανίδα). Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων σελ. 5-6

iii. Η μεγαλύτερη πληθυσμιακή συγκέντρωση του νησιού εντοπίζεται στη Χώρα της Σκοπέλου και πλησίον αυτής. Η χωροθέτηση σε θέση μακριά από τους οικισμούς αυτούς θα ήταν μη εξυπηρετική και, σίγουρα, λιγότερο συμφέρουσα από οικονομικής απόψεως (μεγαλύτερες μετακινήσεις μετά την άφιξη στο νησί για να φτάσει κανείς στον προορισμό του). iv. Αδυναμία ανάπτυξης συνεργειών μεταξύ πλοίου (Ε/Γ Ο/Γ), υδροπτέρυγου και υδροπλάνου. v. Αυξημένο κόστος δημιουργίας του υδατοδρομίου που θα είχε αρνητικό αντίκτυπο στον προσφερόμενο ναύλο. Ως προς τη χωροθέτηση των περιοχών ελιγμού και κίνησης του υδατοδρομίου, αυτή βασίζεται σε κλιματολογικά δεδομένα καθώς και σε συγκεκριμένους κανόνες ασφάλειας και λειτουργικότητας του λιμένα και, κατά συνέπεια, δεν είναι δυνατή η αξιοσημείωτη διαφοροποίηση των προτεινόμενων περιοχών. Οι κατασκευές που θα προκύψουν από τη χωροθέτηση και κατασκευή του υδατοδρομίου είναι απλού τύπου (οικίσκος, πλωτή προβλήτα κλπ.), δεν έχουν επιπτώσεις στο περιβάλλον και δεν επιδέχονται εξέτασης εναλλακτικών δυνατοτήτων. Μηδενική λύση (σενάριο do nothing) Η μηδενική λύση, δηλαδή η επιλογή να μην κατασκευαστεί το υδατοδρόμιο στο λιμένα της Σκοπέλου, δε μπορεί ν αποτελέσει αποδεκτή εναλλακτική λύση για διάφορους λόγους. Κατ αρχήν, η μη υλοποίηση του υδατοδρομίου στερεί από τη νήσο της Σκοπέλου άλλη μια δυνατότητα διασύνδεσής της με την υπόλοιπη Ελλάδα, με ότι αυτό συνεπάγεται για τη δυνατότητα μετακίνησης επιβατών και διακίνησης εμπορευμάτων. Το σημαντικό στοιχείο είναι ότι το υδατοδρόμιο θα εξασφάλιζε τη σύνδεση της Σκοπέλου, εκτός από το Βόλο, τη Θεσσαλονίκη, τον Άγιο Κωνσταντίνο, τη Σκιάθο και την Αλόννησο (προορισμούς με τους οποίους συνδέεται ακτοπλοϊκώς), και με πλειάδα άλλων προορισμών στην παράκτια ηπειρωτική και τη νησιωτική χώρα. Ουσιαστικά με το υδατοδρόμιο αίρεται η απομόνωση του νησιού ενώ προσφέρεται η δυνατότητα επικοινωνίας με προορισμούς που, με τις συμβατικές δυνατότητες μετακίνησης, είναι είτε χρονοβόρες (μετάβαση στο Βόλο και από κει με οδική συνήθως συγκοινωνία μετάβαση στον τόπο προορισμού) είτε ακριβές. Με τα υδροπλάνα ανοίγονται νέοι προορισμοί, νέες δυνατότητες, νέες αγορές. Ειδικότερα, σύμφωνα με την υπ αριθμ. 8112.6/03/14 Εγκύκλιο του Υπουργείου Ναυτιλίας και Αιγαίου / Γενική Γραμματεία Λιμένων, Λιμενικής Πολιτικής και Ναυτιλιακών Επενδύσεων / Δ/νση Λιμενικής Πολιτικής / Δ/νση Λιμενικών Υποδομών / Δ/νση Οργάνωσης, Λειτουργίας & Εκμ/λευσης Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων σελ. 5-7

Λιμένων, το εθνικό λιμενικό σύστημα περιλαμβάνει ένα μεγάλο αριθμό λιμένων και λιμενικών εγκαταστάσεων που διαφέρουν σε μέγεθος ή σημαντικότητα, παραμένουν όμως απαραίτητα συστατικά για την οικονομική ανάπτυξη, την απασχόληση και την εδαφική συνοχή. Ιδιαίτερα για τη νησιωτική Ελλάδα, οι λιμένες συνιστούν τους ζωτικούς κόμβους του ακτοπλοϊκού δικτύου που συνδέει τα νησιά μεταξύ τους και με την ηπειρωτική Ελλάδα. Η δραστηριοποίηση υδροπλάνων, δύναται να λειτουργήσει ως ένας εναλλακτικός τρόπος μετακίνησης, μία επιπλέον συγκοινωνιακή επιλογή, επικουρικά και συμπληρωματικά με τις υπηρεσίες που παρέχονται καθ όλη τη διάρκεια του έτους από την ακτοπλοΐα και τις αερομεταφορές. Η λειτουργία υδατοδρομίων δημιουργεί μια σημαντική αναπτυξιακή προοπτική, αφού ενισχύεται ο τομέας του τουρισμού που αποτελεί για τα νησιά και ολόκληρη τη χώρα, βασικό πυλώνα ανάπτυξης, ενώ δημιουργείται ένα σημαντικό πεδίο επένδυσης με σημαντικά οφέλη ιδιαίτερα για τις νησιωτικές μας κοινωνίες. Επιπρόσθετα, η αξιοποίηση των υδροπλάνων εκτιμάται ότι θα ενισχύσει την προσπάθεια για άρση της απομόνωσης σημαντικών τμημάτων της ελληνικής επικράτειας και θα συμβάλλει στο να αντιμετωπιστούν οι ολοένα αυξανόμενες απαιτήσεις των μετακινήσεων, δεδομένου ότι τα υδροπλάνα δύνανται να εκτελούν πτήσεις για τη μεταφορά επιβατών (τακτικές ή έκτακτες), για περιηγητικές εκδρομές, για τη μεταφορά φορτίου (φαρμάκων, τροφίμων, τύπου) κ.ά. Περαιτέρω, η δυνατότητα των υδροπλάνων να εκτελούν, εκτός από τακτικές, και ναυλωμένες πτήσεις (charter), ανοίγει την τουριστική αγορά της Σκοπέλου σε νέες ομάδες στόχους, υψηλότερης οικονομικής δυνατότητας, γεγονός που μπορεί να δώσει ώθηση σε όλη την τουριστική υποδομή και δραστηριότητα του νησιού. Αυτό με τη σειρά του θα είχε θετικό αντίκτυπο στην τοπική κοινωνία καθώς θα συνεισέφερε στη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας, που τόσο ανάγκη τις έχει και η Σκόπελος και η χώρα ολόκληρη. Επιπρόσθετα, τα υδροπλάνα μπορούν να πετάξουν απευθείας στο εξωτερικό (όπου υπάρχουν πύλες Σένγκεν και μπορεί να γίνει έλεγχος διαβατηρίων), να απογειωθούν από στεριάς και να φέρουν "πιο κοντά" τα μικρά νησιά και τις άγονες γραμμές και να μεταφέρουν εμπορεύματα σε δύσκολες περιοχές. Ακόμη, η δυνατότητα των υδροπλάνων να μετατραπούν γρήγορα σε αεροδιακομιστές ασθενών, αναβαθμίζει το επίπεδο των προσφερόμενων υπηρεσιών υγείας. Σε κάθε περίπτωση, τα υδροπλάνα θα μπορούσαν να χαρακτηρισθούν ως τα ιδανικά μεταφορικά μέσα για μια νησιωτική χώρα με ιδιαίτερη γεωγραφική μορφολογία όπως η Ελλάδα καθώς, λόγω της ευελιξίας τους, μπορούν να πραγματοποιήσουν τακτικές και έκτακτες πτήσεις, περιηγητικές, Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων σελ. 5-8

νοσοκομειακές, πτήσεις έρευνας και διάσωσης αλλά και πτήσης πυρόσβεσης. Συνοψίζοντας, η ίδρυση και λειτουργία υδατοδρομίων ανταποκρίνεται στις γεωγραφικές ιδιαιτερότητες της χώρας μας, και, με την ενεργή συμμετοχή των λιμένων, συμβάλλει στην επίτευξη του στρατηγικού στόχου για την αναβάθμιση του ρόλου των λιμένων, όσον αφορά στην καλύτερη εξυπηρέτηση των εσωτερικών θαλάσσιων μεταφορών, του θαλάσσιου τουρισμού και την ενίσχυση των τοπικών οικονομιών. Ως εκ τούτου, στο πλαίσιο της Εθνικής Στρατηγικής Λιμένων, κρίνεται σκόπιμη η συντονισμένη ανάπτυξη και λειτουργία υδατοδρομίων με ορθολογικό τρόπο, ώστε: να δημιουργηθεί επενδυτικό και επιχειρηματικό πλαίσιο ελκυστικό για τους επενδυτές ώστε να διαμορφωθεί ένα πλήρες δίκτυο, να προσφέρεται υψηλό επίπεδο υπηρεσιών σε προσιτές τιμές, να διασφαλίζεται η πρόσβαση στην αγορά υπηρεσιών υδατοδρομίων και η παροχή πτητικού έργου από αρκετούς παρόχους, να γίνεται καλύτερη διαχείριση των υφιστάμενων πόρων και χρηματοδοτικών μέσων, να διευρύνονται οι δυνατότητες συνδυασμένων μεταφορών, υλοποιώντας το «ακτινοειδές» (hub and spoke) σύστημα μεταφορών σε θαλάσσιες και εναέριες μεταφορές, δίνοντας την δυνατότητα ανάπτυξης νέων προορισμών που σήμερα είναι δυσπρόσιτοι, να επιτυγχάνεται η αποτελεσματική και βιώσιμη χρήση του θαλάσσιου χώρου και των θαλάσσιων πόρων σε συνδυασμό με λοιπές πολιτικές που σχετίζονται με τη θαλάσσια διακυβέρνηση (π.χ. αφορούν τους τομείς της αλιείας, των θαλασσίων μεταφορών, της ενέργειας, της βιομηχανίας, του περιβάλλοντος και τις περιφερειακές πολιτικές). Εν κατακλείδι, το σχεδιαζόμενο υδατοδρόμιο στο λιμάνι της χώρας της Σκοπέλου μπορεί ν αποτελέσει πυλώνα αναπτυξιακής ώθησης για ολόκληρο το νησί. Θα αναβαθμίσει την προσβασιμότητα και θ ανοίξει νέες δυνατότητες επιχειρηματικής δραστηριότητας. Σε συνδυασμό δε με τις μηδαμινές επιπτώσεις στο περιβάλλον, κάνει οποιαδήποτε σκέψη περί μη υλοποίησης, άστοχη και απαράδεκτη. Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων σελ. 5-9