6.2.1. ΑΡΙΘΜΟΣ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Στο διάγραµµα 6.2.1.α παρουσιάζεται ο αριθµός των επιχειρήσεων κατά κλάδο παρατήρησης για την Κεντρική Μακεδονία, την Αττική και το σύνολο της Χώρας. Με τα µεγέθη αυτά ασχοληθήκαµε αναλυτικά στην Ενότητα 1. Εδώ τεκµηριώνεται η ένταση των κλάδων υψηλής τεχνολογίας - καινοτοµίας στην Αττική σε σχέση µε την Κεντρική Μακεδονία. Στο διάγραµµα 6.2.1.β εκφράζεται ο αριθµός των ιάγραµµα 6.2.1.α Αρ Επιχειρήσεων, Κεντρική Μακεδονία, Αττική και Σύνολο Χώρας 8 7 6 5 Αριθµός 4 3 2 1 επιχειρήσεων κατά κλάδο σαν ποσοστό (%) του κάθε κλάδου στο σύνολο της Χώρας για την Αττική και την Κεντρική Μακεδονία. Το διάγραµµα ενισχύει την παραπάνω διαπίστωση έντασης των κλάδων τεχνολογίας στην Αττική. ΕΝΟΤΗΤΑ 6. ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ 91
ιάγραµµα 6.2.1.β Αρ Επιχειρήσεων (% κλάδου) 1, 9, 8, ΚΜ ΑΤ 7, % κλάδου χώρας 6, 5, 4, 3, 2, 1,, 6.2.2. ΠΩΛΗΣΕΙΣ (Τζίρος) Τα στοιχεία για τις πωλήσεις παρουσιάζονται κατά κλάδο, σε απόλυτα µεγέθη (σύνολο πωλήσεων κλάδου) για την Κεντρική Μακεδονία, την Αττική και τη Χώρα ( ιάγραµµα 6.2.2.α) και ως ποσοστό επί των συνολικών πωλήσεων του κλάδου για την Αττική και την Κεντρική Μακεδονία ( ιάγραµµα 6.2.2.β). Στο ιάγραµµα 6.2.2.γ. παρουσιάζεται ο µέσος όρος των πωλήσεων του κλάδου σε σχέση µε τον αριθµό των επιχειρήσεων του κλάδου στην Αττική, την Κεντρική Μακεδονία και το σύνολο της Χώρας, ενώ στο ιάγραµµα 6.2.2.δ δίνεται η απόκλιση κατά κλάδο από το µέσο όρο της Χώρας για την Αττική και την Κεντρική Μακεδονία. ιάγραµµα 6.2.2.α ΠΩΛΗΣΕΙΣ (δισ. δρχ) 2.5 4.63 4.12 2. 1.5 ις δρχ. 1. 5 1 5 15 17 18 24 25 29 3 31 65 72 74 85 64 244 Κλάδος ΕΝΟΤΗΤΑ 6. ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ 92
Στα δύο πρώτα διαγράµµατα αποτυπώνεται για τις πωλήσεις η ένταση στους κλάδους υψηλής τεχνολογίας στην Αττική. Αντίστοιχα, γίνεται φανερή η συνολική ένταση στον κλάδο των χρηµατοπιστωτικών (65) και τηλεπικοινωνιών (64). ιάγραµµα 6.2.2.β ΠΩΛΗΣΕΙΣ (%κλάδου) 1 9 KM AT 8 7 6 5 4 3 2 1 1 5 15 17 18 24 25 29 3 31 65 72 74 85 64 244 Κλάδος Εκτός από τα χρηµατοπιστωτικά και τις τηλεπικοινωνίες, ο µέσος τζίρος είναι πάνω από 2δις για τα αγροτικά στην ΚΜ και τη Χώρα, για τα τρόφιµα / ποτά, τις µηχανές γραφείου / συσκευές και τα φαρµακευτικά στην Αττική και συνολικά στη Χώρα. Εκτός από τα αγροτικά, σε όλους τους υπόλοιπους κλάδους, ο µέσος τζίρος είναι χαµηλότερος στην ΚΜ από ότι είναι στην Αττική. ιάγραµµα 6.2.2.γ Πωλήσεις, µέσος όρος κλάδου ( ισ. ρχ) Κεντρική Μακεδονία, Αττική και Σύνολο 2, 62 43 58 17 17 18, 16, 14, 12, ισ. ρχ 1, 8, 6, 4, 2,, 1 5 15 17 18 24 25 29 3 31 65 72 74 85 64 244 Κλαδος (NACE) ΕΝΟΤΗΤΑ 6. ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ 93
Το παραπάνω αποτυπώνεται παραστατικά στο διάγραµµα 6.2.2.δ που δείχνει τις αποκλίσεις από το µέσο κλαδικό τζίρο της χώρας. ιάγραµµα 6.2.2.δ Πωλήσεις, συγκριτικό διάγραµµα Κεντρικής Μακεδονίας και Αττικής (κλάδος) 5, 4, 3, ιαφορά από µέσο όρο Χώρας ( ισ. ρχ) 2, 1,, -1, -2, -3, -4, -5, -6, 1 5 15 17 18 24 25 29 3 31 65 72 74 85 64 244 ΚΜ ΑΤ -7, -8, -9, -15 6.2.3. ΚΕΡ Η ΠΡΟ ΦΟΡΩΝ Οι δείκτες κερδοφορίας των επιχειρήσεων δίνουν µια ιδιαίτερα καθαρή εικόνα των κλάδων και της δυναµικής τους. Στα δύο πρώτα διαγράµµατα περιγράφονται τα απόλυτα µεγέθη των κλάδων για την Αττική, την Κεντρική Μακεδονία και τη Χώρα. ιάγραµµα 6.2.3.α Κέρδη προ φόρων ( ισ. ρχ) Κεντρική Μακεδονία, Αττική και Σύνολο Χώρας 8 1324 1343 7 6 5 ισ. ρχ 4 3 2 1 Κλάδος NACE ΕΝΟΤΗΤΑ 6. ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ 94
Το συγκριτικό διάγραµµα 6.2.3.β δίνει και για την κερδοφορία την εικόνα της έντασης των κλάδων υψηλής τεχνολογίας στην Αττική. ιάγραµµα 6.2.3.β Κέρδη προ φόρων (% κλάδου), Κεντρική Μακεδονία, Αττική 1, 9, 8, ΚΜ ΑΤ 7, % κλάδου Χώρας 6, 5, 4, 3, 2, 1,, Ο µέσος όρος κερδοφορίας ανά κλάδο είναι γενικά χαµηλότερος στην Κεντρική Μακεδονία από ότι στην Αττική εκτός από τα αγροτικά. ιάγραµµα 6.2.3.γ Κέρδη πρό φόρων (Μέσος όρος κλάδου) Κεντρική Μακεδονία, Αττική και Σύνολο Χώρας 6, 42 42 2 19 13 5, 4, ισ. ρχ 3, 2, 1,, ΕΝΟΤΗΤΑ 6. ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ 95
ιάγραµµα 6.2.3.δ Κέρδη προ φόρων (Συγκριτικό ιάγραµµα Κεντρική Μακεδονία και Αττική ως προς µέσο όρο Χώρας) 1,5 1,,5 ις ρχ, -,5 ΚΜ ΑΤ -1, -1,5-2, Κλάδος NACE -6-4 6.2.4. ΚΕΡ Η ΠΡΟ ΦΟΡΩΝ ΠΡΟΣ ΣΥΝΟΛΟ ΠΩΛΗΣΕΩΝ Ο δείκτης αυτός αποδίδει την κερδοφορία της επιχείρησης συγκριτικά κατά κλάδο. Τα δύο διαγράµµατα που δίνονται παρακάτω αναφέρονται το µεν πρώτο (διάγραµµα 6.2.4.α) στο µέσο ποσοστό του κλάδου, το δε δεύτερο στο ποσοστό κερδοφορίας της "µέσης επιχείρησης" του κλάδου ( ιάγραµµα 6.2.4.β). Ο πρώτος δείκτης δίνει την δυναµική του κλάδου συνολικά και ο δεύτερος την δυναµική εκφρασµένη µε βάση τη "µέση επιχείρηση". ιάγραµµα 6.2.4.α Κέρδη προ φόρων προς σύνολο πωλήσεων. Μέσος όρος κλάδου 6% 5% 4% 3% 2% 1% % Συνολικά, εκτός από την αλιεία που έχει πάρα πολύ χαµηλή κερδοφορία και τις επιχειρήσεις πληροφορικής της Κεντρικής Μακεδονίας, οι υπόλοιπες βρίσκονται στο επίπεδο του 2%. Εξαίρεση επίσης αποτελούν τα φαρµακευτικά (244) και οι τηλεπικοινωνίες. Ο µέσος όρος επιχείρησης κατά κλάδο δίνει γενικά χαµηλότερες τιµές για την Κεντρική Μακεδονία (εκτός από αγροτικά, την πληροφορική, τις επιχειρήσεις υγείας και τα φαρµακευτικά) ΕΝΟΤΗΤΑ 6. ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ 96
ιάγραµµα 6.2.4.β Κέρδη προ φόρων προς πωλήσεις. Μέσος όρος επιχείρησης 6% 5% 4% 3% 2% 1% % 6.2.5 ΚΕΡ Η ΠΡΟ ΦΟΡΩΝ ΠΡΟΣ Ι ΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΚΑΙ ΜΑΚΡΟΧΡΟΝΙΕΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ Οι δύο δείκτες της υποενότητας αυτής αποδίδουν την κερδοφορία του απασχολούµενου κεφαλαίου της επιχείρησης. Ο πρώτος δείκτης αποτυπώνει την κλαδική εικόνα (µέσος κλάδου) και ο δεύτερος την εικόνα της "µέσης επιχείρησης" του κλάδου. Τα αποτελέσµατα συµβαδίζουν µε τα αντίστοιχα αποτελέσµατα της ενότητας 6.2.4. ιάγραµµα 6.2.5.α Κέρδη προ φόρων προς ίδια κεφάλαια & µακροχρόνιες υποχρεώσεις (µέσος όρος κλάδου) 16% 14% 12% 1% 8% 6% ΚΜ ΑΤ ΣΥ 4% 2% % ΕΝΟΤΗΤΑ 6. ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ 97
ιάγραµµα 6.2.5.β Κέρδη προ φόρων προς ίδια κεφάλαια & µακροχρόνιες υποχρεώσεις (µέσος όρος επιχείρησης) 7% 6% 5% 4% 3% 2% 1% % 6.2.6. Ι ΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΠΡΟΣ Ι ΙΑ ΚΕΦΑΛΑΙΑ ΚΑΙ ΜΑΚΡΟΧΡΟΝΙΕΣ ΥΠΟΧΡΕΩΣΕΙΣ Ο δείκτης αυτός αποτυπώνει την έλξη κεφαλαίων εκτός της επιχείρησης. Όπως και παραπάνω, δίνουµε δύο διαγράµµατα ένα για το µέσο δείκτη του κλάδου συνολικά και ένα για τη "µέση επιχείρηση" του κλάδου. ιάγραµµα 6.2.6.α Ιδια κεφάλαια προς ίδια κεφάλαια και µακροχρόνιες υποχρεώσεις. Μέσος όρος κλάδου 1% 9% 8% 7% 6% 5% 4% 3% 2% 1% % ΕΝΟΤΗΤΑ 6. ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ 98
Στην Κεντρική Μακεδονία ο δείκτης πλησιάζει, σχεδόν σε όλους τους κλάδους, στο 95-1% (δεν υπάρχει δηλαδή έλξη εξωτερικών κεφαλαίων). Γενικά στο σύνολο της Χώρας είναι σε όλους τους κλάδους υψηλός αλλά στην Αττική, σχεδόν για όλους τους κλάδους, βρίσκεται κάτω από 85-9%, γεγονός που τεκµηριώνει την ύπαρξη επενδύσεων κυρίως στην Αττική. Αντίστοιχα, ο δείκτης αυτός είναι ιδιαίτερα υψηλός εκφρασµένος στη µέση επιχείρηση (υπάρχει δηλαδή µικρή έλξη εξωτερικών κεφαλαίων). ιάγραµµα 6.2.6.β Ιδια κεφάλαια προς ίδια κεφάλαια και µακροχρόνιες υποχρεώσεις. Μέσος όρος επιχείρησης 1% 9% 8% 7% 6% 5% 4% 3% 2% 1% % 6.2.7. ΚΕΡ Η ΠΡΟ ΦΟΡΩΝ ΑΝΑ ΑΠΑΣΧΟΛΟΥΜΕΝΟ Στην υποενότητα αυτή εκφράζουµε τον κλαδικό µέσο όρο των κερδών ανά απασχολούµενο στον κλάδο και τον µέσο όρο της επιχείρησης για κάθε κλάδο. Οι δείκτες αυτοί σταθµίζουν τα κέρδη ανά εργαζόµενο, δηλαδή αποτυπώνουν συγκριτικά την κερδοφορία των κλάδων (και των επιχειρήσεων ανά κλάδο) όταν αυτή εκφραστεί χωρίς να λαµβάνεται υπόψη ο αριθµός των εργαζοµένων κάθε επιχείρησης. Η συγκριτική παρατήρηση των δεικτών δίνει πληροφορίες για την εσωτερική δοµή του κλάδου σε σχέση µε το µέγεθος και την κερδοφορία της επιχείρησης. Και για τους δυο δείκτες οι κλάδοι µε τη µεγαλύτερη κερδοφορία στην Κεντρική Μακεδονία είναι οι εξής: "χηµικά", "µηχανές γραφείου - Η/Υ", "άλλες επιχειρηµατικές δραστηριότητες" και "χρηµατοπιστωτικά". Για την Αττική και το σύνολο της Χώρας οι αντίστοιχοι κλάδοι είναι οι "µηχανές γραφείου - Η/Υ", "τηλεπικοινωνίες", "χρηµατοπιστωτικά" και "φαρµακευτικά". Ως προς τη δοµή των κλάδων, στα χρηµατοπιστωτικά υπάρχουν πολλές µικρές επιχειρήσεις µε µεγαλύτερη δυναµικότητα από τις λίγες µεγάλες επιχειρήσεις του κλάδου, ενώ στα φαρµακευτικά υπάρχουν αρκετές µεγάλες επιχειρήσεις µε µεγαλύτερη δυναµικότητα από τις υπόλοιπες µικρές επιχειρήσεις του κλάδου. ΕΝΟΤΗΤΑ 6. ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ 99
ιάγραµµα 6.2.7.α Μέσο κέρδος (χιλ δρχ) ανά απασχολούµενο. Μέσος όρος κλάδου 4 35 3 25 χιλ δρχ 2 15 1 5 ιάγραµµα 6.2.7.β Μέσο κέρδος (χιλ δρχ) ανά απασχολούµενο. Μέσος όρος επιχείρησης 5 19517 178592 45 4 35 3 χιλ δρχ 25 2 15 1 5 ΕΝΟΤΗΤΑ 6. ΕΠΙΧΕΙΡΗΜΑΤΙΚΟΤΗΤΑ 1